De wereld
spanning inzake de
in
Amerikaanse presidentsverkiezing
politiemannen
Papoea’s
en
rond minister Toxopeus
VELE KOEIEN MET
VOEDINGSSTOORNISSEN
f®
BH
Him
Spionage-activiteit in West-Duitsland
s
I
Farali Diba
Boalsert foar de
R.O.N.O.
Gouden filmpjes
Van der Heem
niet naar Bolsward
j
Ij
■F." t
us hjoed p p
to sizzen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
VRIJDAG 4 NOVEMBER I960
56e JAARGANK
No. 87
DRAMATISCHE DAG IN TURKS PROCES
De béste spiegel is in aide freon
PYT
I’
CARAVAN MET EEN RIETEN DAK
groei van de
Hoe nu?
Bijvoedering met droog ruwvoer!
najaar ondervinden de veehouders,
In New York is men er in geslaagd Oos
tenrijk en Italië te brengen tot het hou
den van nieuwe bilaterale besprekingen
over de kwestie van de Duitssprekende
bevolking van het tot Italië behorende
Zuid-Tirol. Een aantal kleinere landen
heeft dit van de desbetreffende landen,
in het bijzonder van Oostenrijk, dat aan
vankelijk verzet bood, gedaan gekre
gen.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat IJ
Telef. 2451 .‘Na 18.30 uur 2305 of 233J
(K5157)
tuurlijk, dat zij de vroegere kolonisato
ren zijn, maar toch is het te hopen, dat
tussen hen en de Verenigde Naties een
verzoening tot stand zal komen.
zijn. De fixie, dat de Algerijnse kwes
tie geen internationaal probleem is, zal
vermoedelijk in de komende weken of da
gen voor de ogen van de verschrikte
Fransen worden weggevaagd.
van hun studievrijheid, dat een student,
die tweemaal voor een examen is ge
zakt, van het verder volgen van colle
ges zou worden uitgesloten.
Hoewel de meerderheid der Tweede Ka
mer dit inzicht eigenlijk niet deelde,
werd artikel 60 toch verworpen.
Het smartte minister Cals, dat zich on
der de tegenstemmers ook een belang
rijk deel van zijn politieke vrienden uit
de K.V.P. bevond, dat namelijk van oor
deel was, dat de door hem voorgestelde
maatregelen tegen de „boemelstudent”
niet doelmatig waren.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
le week november 1910
Bolswarils Nieuwsblad
De Jong's Nieuwsblad
Natuurlijk had de gezagshandhaving op
Nieuw-Guinea de minister zij het in
ander verband ook met de neus op
het ambtenaren-vraagstuk gedrukt. Het
kon hem immers niet ontgaan, dat er
op Nieuw-Guinea met name onder de
Indische Nederlanders een zekere
nervositeit en ongerustheid” ten aan
zien van de toekomst bestond. Door een
nieuwe regeling van de positie der amb
tenaren hoopt hij nu de neiging om er
te vertrekken, te verminderen. Het was
immers tevens gebleken, dat er onder de
Alleen vele Fransen denken met hun
Algerijnse politiek nog zelfstandig te
werk te kunnen gaan. Dit wordt echter
steeds moeilijker. Met grote moeite is
het plan voor een eigen Franse atoom
bewapening door de Kamer geglipt.
Talrijke leden zagen n.l. in, dat de tijd
voorbij is voor het voeren van een zui
ver nationale politiek. Tegen de oorlog
in Algerije ontstaat steeds meer verzet,
ook in kringen, waarop De Gaulle tot
dusverre kon rekenen. Daarnaast zijn
echter de rechtse Ultra’s actief, onder
wie de uit Algerije verbannen vroegere
legercommandant Generaal Salan. En de
Algerijnse rebellen, overtuigd, dat de
tijd voor hen werkt, hebben laten weten
niet van militaire hulp van communis-
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Het is opvallend hoe kleiner steeds de
rol wordt, die de intern-Europese pro
blemen spelen in de grote wereld-poli-
tiek. Wanneer, zoals eind vorige week,
in West-Duitsland een socialistisch lid
van de Bondsdag wordt gearresteerd
onder verdenking van spionage voor
Tsjecho-Slowakije, is dat niet een kwes
tie, die enkel deze beide landen betreft,
maar in de eerste plaats een onderdeel
is van de grote strijd tussen de vrije
wereld en de communistische landen.
Hetzelfde geldt voor de zich voortsle
pende kwestie-Berlijn.
Wanneer Chroestsjow zich wat vrien
delijker betoont tegenover W.-Duitsland
is dat voor hem een zet in de koude oor
log. Hij beschouwt West-Duitsland in
geen enkel opzicht als de gelijke van
de Sovjet-Unie.
Yn de Fryske ütstjüring fan de RONO
op tiisdei 15 novimber wurde flitsen
jown fan de bitinking fan it hündert-
jierrich bistean fan Frysk toaniel, op-
nommen op de Boekejoun to Boalsert.
Kommentaer en forbinende teksten bin-
ne fan Arthur Vandamme.
Vettere melk.
Enfin, voorshands is deze vraag niet
actueel. De oppositie der P.v.d.A. liet
zich in de afgelopen week ook weer gel
den.
De socialistische afgevaardigde mevr.
De Roos-Oudgeest interpelleerde minis
ter Marijnen over het voornemen het
vetgehalte in de melk van tot 3
te verhogen. Zij betoogde dat de Voe
dingsraad tegen dergelijke verhoging is
gekant omdat het vetgebruik in ons land
eigenlijk toch al te hoog is.
Maar de minister won het pleit met te
verwijzen naar een advies van de Voe
dingsraad uit 1958, waarin van derge
lijke bezwaren niet was gebleken.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
Wetenschappelijk onderwijs.
Het bemiddelingsvoorstel van dc premier
van de Maleise Federatie, toenkoe Ab-
doel Rahman, dat schijnt neer te komen
op een poging Nieuw-Guinea onder be
heer van de Ver. Naties te brengen met
de bedoeling het te zijner tijd aan In
donesië over te dragen, bleek onder de
Papoea-bevolking nog geen bepaalde re
acties te hebben gewekt. Officieel is het
plan trouwens ook nog niet aan Neder
land bekend gemaakt. Het 'ag dus voor
de hand, dat minister Toxopeus zich van
commentaar onthield.
Toch is op het Binnenhof reeds op het
bemiddelingsvoorstel gezinspeeld. Merk
waardigerwijze geschiedde dat door de
Christelijk-Historische afgevaardigde
Diepenhorst, die veronderstelde, dat de
Nederlandse regering van de bemidde
laar wel niet veel zou willen weten.
Deze heeft zo zette hij uiteen na
melijk in vijfentwintig jaren zijn rech
tenstudie voltooid.
Dr. Diepenhorst plaatste deze opmer
king in de Tweede Kamer toer. daar de
strijd om artikel 60 werd beslecht. In
de studentenwereld had dit onderdeel
van de voorstellen van minister Cals im
mers grote weerstand ontmoet. Vele
studenten zagen er een aantasting in 1 dukt wordt toegevoegd, dat door onjuiste
De persoonlijke macht van de president
is in Amerika echter zeer groot en een
belangrijk deel van de kiezers let boven
al op de persoon van de kandidaat. On
zekere factoren zijn nog de invloed van
de nog steeds zeer populaire figuur van
president Eisenhower, die zich op het
laatste ogenblik toch in de verkiezings
strijd heeft geworpen en de zogenaamde
„geloofskwestie”, de vraag welke rol
Kennedy’s roomskatholicisme zal spelen
in het oordeel van de kiezers.
Wat dat betreft is het misschien een on
gunstige factor voor Kennedy, dat de
bisschoppen van Puerto Rico zich tegen
de gouverneur van dit eiland (dat tot
het grondgebied van de Verenigde Sta
ten behoort) hebben gekeerd, omdat de
ze andere inzichten had dan zij. Het is
echter zeer de vraag of de Amerikaanse
bisschoppen, als Kennedy president zou
zijn, zich ooit op dergelijke wijze in de
politiek zouden mengen.
De betrekkingen tot Latijns-Amerika
zullen voor de a.s. nieuwe Ameri
kaanse president, wie dat dan ook mag
worden, van groot belang zijn. De hou
ding ten opzichte van het Cuba van Fi
del Castro, de speciale vijand van de
V. S., zal daarbij vooreerst in het mid
delpunt staan. Cuba heeft n.l. vele be
wonderaars in andere Latljns-Ameri-
kaanse landen. Relletjes van begin vo
rige week in Venezuela stonden onder
leiding van dergelijke bewonderaars,
evenals die van begin september in de
kleine staat El Salvador.
Lemus, de president van El Salvador,
heeft nadien rigoureuze, van weinig tact
getuigende maatregelen genomen. Een
aantal officieren, die niet anti-Ameri-
kaans waren, oordeelde toen, dat daar
mede hun. land van de wal in de sloot
geholpen werd en heeft Lemus afge
zet. Tact zal ook ten opzichte van Cuba
nodig zijn; door het onlangs afgekon-
digde handelsembargo en door het lege
ren van een groot aantal Amerikaanse
mariniers op de basis Guantanamo op
Cuba heeft de Amerikaanse regering
daartoe niet bepaald een bijdrage gele
verd. Nog minder deed dat Kennedy, die
directe interventie in Cubaanse zaken
bepleitte.
Dit alles drijft n.l. Castro nog meer in
de armen van Moskou en Peking.
Chroestsjow heeft overigens verklaard,
dat Russische steun voor Cuba met be
hulp van raketten tegen Amerika slechts
symbolisch zou zijn. Tact wordt ook
weer van de V. S. gevergd.
I
wel een principe-uitspraak ten gunste
van de mogelijkheid van subsidiëring
deed, maar de uitvoering hiervan uit
stelde, totdat minister Cals met de bij
zondere Universiteiten nader overleg zal
hebben gepleegd.
Misschien werd pater Stokman tot deze
inschikkelijkheid ook wel geleid door
de overweging, dat in de Anti-Revolu-
tionaire Partij juist een discussie gaan
de was tussen de hoofdredacteur van
het officiële partijorgaan, de A.R.-sena-
tor Algra, en de Anti-Revolutionaire
fractieleider in de Tweede Kamer, dr.
Bruins Slot, over de wenselijkheid van
een gedurige deelname der K.V.P. aan
de samenstelling van toekomstige kabi
netten in Nederland.
mineralen verhouding, laag ruwe celstof-
gehalte en hoog oxaal-zuur gehalte het
optreden van diarrhee, uitputting en kop-
ziekte nog bevorderd wordt.
In bovengeschetste situatie zullen extra
mineralen zelfs weinig goeds kunnen
doen. Ze spoelen letterlijk door, evenals
de andere voederbestanddelen.
Het begin tot verbetering moet gezocht
worden in de beperking van de water-
opname, pas daarna kan over normale
spijsvertering worden gepraat.
Dit kan het beste geschieden door de
dieren vóór alles droog ruwvoer en liefst
5 kg hooi te verstrekken.
Papoea-bevolking in het algemeen geen
verlangen heerst naar het vertrek der
Nederlanders. De Partai Nasional, die
van de verschillende partijen nog het
meest radicale standpunt innam, sprak
zich uit voor de aanwijzing van het
jaar 1970 als datum, waarop het zelf
beschikkingsrecht zou kunnen worden
uitgeoefend. Maar minister Toxopeus,
die dit tijdstip aan de vroege kant oor
deelde, vond, dat dit een „aak is, welke
het best in de komende Nieuw-Guinea-
Raad kan worden bezien, waarvoor vol
gend voorjaar voor het eerst verkiezin
gen zullen worden gehouden.
Hel is maandag een dramatische dag geweest in het proces, dat tegen de voor
malige Turkse machthebbers op het eiland Jassi wordt gevoerd. Als getuige
verscheen voor het hof de bekende opera-sopraan Ayhan Aydan (rechts), die
gedurende vijf jaren een verhouding met ex premier Mender es (links) heeft
gehad. Een kind, dat uit deze verhouding werd geboren, is na enkele uren
weer overleden. De oud-premier is getrouwd en vader van drie kinderen. Men-
deres wordt ervan verdacht ’n dokter beïnvloed te hebben om het kind te doden
Veel groter tact wordt echter gevraagd
van de Secretaris-Generaal van de Ver
enigde Naties, Hammarskjöld en van
diens vertegenwoordigers in de Congo.
Dezen hebben aldaar thans vrijwel alle
Congolese leiders tegen zich. De Ver
enigde Naties trokken zich niets aan van
de eis van de premier van de afgeschei
den provincie Katanga, Tsjombé, dat
Berendsen, hun vertegenwoordiger al
daar, zou worden teruggeroepen.
In Leopoldstad dwongen zij de opperbe
velhebber van het leger, Moboetoe, zijn
troepen uit de stad terug te trekken en
de uitwijzing van een Britse journalist,
die geschreven had, dat Moboetoe’s
macht aan het tanen was, te herroe
pen.
Moboetoe met zijn „College van Com
missarissen” is er overigens niet in ge
slaagd zich door de autoriteiten van de
Verenigde Naties te doen erkennen.
Weinigen zullen zijn verzekeringen ge
loven, dat hij hierin wel geslaagd zou
zijn. Ten overvloede hebben de V. N. nog
grote moeilijkheden met de Belgen. Ver
moedelijk om de Afrikaans-Aziatische
landen te gerieven heeft Hammarskjöld
geëist, dat alle Belgische deskundigen,
van wie er velen naar de Congo zijn te
ruggekeerd, zouden vertrekken.
Hammarskjölds medewerker, Cordier,
oefende in een televisie-interview veel
kritiek uit op België. Tact is blijkbaar
ten opzichte van ex-koloniale mogendhe
den niet mogelijk. Het staat vast, dat
voor de V. N. een onontbeerlijke taak in
de Congo is weggelegd, maar ook dat de
Belgen in Congolese zaken een ervaring
hebben, die niemand anders heeft. Een
groot bezwaar tegen de Belgen blijft na-
Minister Toxopeus is in Nederland teruggekeerd. Op Schiphol vertelde hij in het
vliegtuig herhaaldelijk over de politie-salarissen te hebben nagedacht, „Maar,”
zo voegde hij er schertsend aan toe, „dan kwamen we telkens in een remous
in een plotselinge daling terecht.”
Blijkbaar had het vliegtuig aangevoeld, dat de socialistische afgevaardigde Blom
intussen aan de Tweede Kamer toestemming had gevraagd om minister Toxopeus
te interpelleren over de honorering van het polltie-ambt.
De gehele wereld is in afwachting van de uitslag van de presidents-verkiezingen
in de Verenigde Staten, die a.s. dinsdag zullen worden gehouden.
Op het ogenblik ziet het er naar uit, dat de democratische Kennedy de beste
kansen maakt. Een overwinning van Kennedy zou niet alleen betekenen, dat er
een democratische president komt, maar ook, dat het gehele regeringsapparaat
in handen van de democraten komt.
De heer en mevrouw Harris trokken in Barton Ture, Norfolk-Engeland, veel
bekijks met hun nieuwe caravan. Geen wonder overigens, want het woonwagen-
tje heeft een rieten dak, zelfs ontbreekt bij de deur een hanglamp niet. Het
echtpaar heeft zijn bezit „Tinker’s Cuss” gedoopt, een toepasselijke naam
met overdadige hoeveelheden suikerbie
ten blad en kop, de zaak goed te maken.
Het wordt er dikwijls alleen maar erger
door. Het blad is zeer waterrijk, zodat
door vers voeren nog een waterrijk pro-
Reeds vóórdat Leeuwarden en Sneek in
overleg waren met Van der Heem N-V.
over industrievestiging was er tussen dit
bedrijf en Bolsward over het vestigen
van een (neven)bedrijf contact, aldus
onthulde gisteren Burgemeester Mr. J. A.
Geukers. Hij noemde het „wel wat zuur”
te moeten constateren dat de regerings-
politiek er de oorzaak van geweest was,
dat niet Bolsward, maar wel Sneek en
Leeuwarden uiteindelijk plaats van ves
tiging waren geworden.
De N.V. had n.l. dezer dagen bericht ge
zonden zich niet in Bolsward als niet
kern te kunnen vestigen. Het commentaar
van burgemeester Geukers: „Doorvechten
ondanks alle teleurstellingen!”
en darmwormen
Hwat hal Qabe Sb roar
Zet de koeien daarom ’s nachts op stal
en als dit te lastig is zet ze dan helemaal
op stal. U voorkomt hierdoor onnodig
stuk trappen van het grasland en de koei
en zijn van veel ellende verlost.
Op de weidebedrijven kan men door stal-
voedering het gras nu veelal beter ge
bruiken en naast voldoende hooi vormt
dit nog een goed rantsoen ook.
Heeft men bietenkoppen of stoppelknol-
len laat deze dan na het rooien of pluk
ken enkele dagen uitgespreid liggen ten
einde het watergehalte te verlagen.
Voer er niet meer van dan goed is voor
de koeien. Geef maximaal 50 kg stoppei-
knollen en als u bietenknoppen geeft ga
niet verder dan 40 kg per dag.
Voert u beide, geef dan totaal niet meer
labiele toestand
pen totaal.
Diarrhee, uitputting en acute kopziekte
zijn deze herfst dan ook zeer veel voor
komende verschijnselen.
Op vele gemengde bedrijven tracht men
Een charmante studente
Beurde hoog liefdesloon
Geplant in volle lente
Vlak naast de Pauwentroon
Het vurige begeren
Als gouddoorweven droom
Schenk als blijvende ere
De dynastie een zoon
Zij wist, de hoop verschraalde
Wachten, negentien jaar
Twee die in de „opdracht” faalden
Gingen zonder misbaar
Nu was zij uitgekozen
Zij voelde zonneklaar
Doornen omwinden rozen
Dynastie in gevaar
Ondragelijke spanning
Hoe rolt de dobbelsteen?
Volks glorie of verbanning
Waar gaat mijn weg straks heen?
Een moeder voor 't blij gebeuren
Denkt 't geslacht algemeen
Hier kan geen meisje geuren
De dynastie alleen
Thans is de hoop ontsproten
Een luide jubeltoon.
Knallende saluutschoten
„Pesar, pesar”, een zoon!
Elk is van vreugde dronken
De overwinningskroon
Twee blauwe ogen blonken
De dynastie, geen schroom
Dankbare keizerinne
Maar moeder bovenal
Perzië is licht van binnen
De dynastie staat pal
Lusteloos
Verschillende koeien hebben in het laat
ste gedeelte van de weideperiode mede
als gevolg van de te lage droge stof ge
halte in het voer en de daarvoor veroor
zaakte diarrhee, aan ondervoeding ge
leden. Men ziet veel koeien in de wei
lopen die traag en lusteloos grazen; ze
nemen dan veel te weinig voedsel op.
De dieren zijn hierdoor sterk verzwakt.
Het is goed deze dieren op stal iets extra
te voeren in de vorm van Vz kg meng-
voer van ongeveer 16 vre.
Twee tot drie eetlepels mineralen voor
rundvee zijn eveneens zeer nuttig om in
de behoefte te voorzien en tevens de la
biele mineralen verhouding in het li
chaam te herstellen.
Bij het jongvee jonger dan 1 jaar schij
nen zeer veel maag-
voor te komen waardoor de dieren sterk
vermagerd zijn.
Opstallen en droog ruwvoer aanvullen
met wat extra krachtvoer is hier een goe
de remedie.
Sociale wetenschappen.
Hef was niet het enige punt, waarop de
minister het onderspit moest delven.
Hoewel het lot van zijn wetsontwerp als
tische landen, zoals China, afkerig te geheel niet werd bedreigd, onderging 't
_.-4_ t->_ irnrao- op onderdelen toch wel belangrijke wij
zigingen.
Zo besloet de Kamermeerderheid, tegen
zijn advies in, op voorstel van de socia
listische afgevaardigde Vermoeten, een
nieuwe faculteit der sociale wetenschap
pen te erkennen. Het trok de aandacht,
dat dit voorstel ook door pater Stokman
namens de K.V.P. werd ondersteund.
Ook bij de vraag of de theologische
faculteiten van de Vrije Universiteit en
de R.K. Universiteit moeten worden ge
subsidieerd, speelden P.v.d.A. en K.V.P.
samen.
Met name de Protestantse partijen wa
ren huiverig voor deze subsidiëring. Zij
vreesden, dat hierdoor de theologische
faculteiten onder de werking van het
Academisch Statuut, dat wil zeggen, in
beginsel onder invloed van de overheid
zouden komen te staan.
Met behulp van de P.v.d.A. zou de K.V.P.
hierover wellicht een beslissing hebben
kunnen uitlokken. Pater Stokman wilde
zijn regeringspartners echter kennelijk
niet voor het hoofd stoten. Hij trok zijn
voorstel in ten behoeve van een A.R.-
motie Bruins Slot, waardoor de Kamer
dan 50 kg. Met 5 kg hooi plus eventueel
wat stro hebt u een gezond rantsoen dat
tevens ongeveer toereikend is voor de
produktie van 10 kg melk.
Elk najaar ondervinden de veehouders,
dat de kortere dagen, de koude nachten
en de natte ligplaats een nadelige invloed
hebben op de produktie en groei van de
dieren.
Bovendien is gras waterrijker en bevat
dus per kg vers materiaal een lagere voe-
derwaarde. De dieren nemen (als er ge
noeg gras is) wel veel kilogrammen op,
maar krijgen betrekkelijk weinig en soms
zelfs te weinig voeding, aldus Ir. A. Ga
lerna, adjunct rijksveeteeltconsulent voor
Limburg onlangs voor de radio.
De mineralen verhouding en het ruwe
celstof gehalte zijn afwijkend, zodat ook
hierdoor een normale stofwisseling wordt
belemmerd.
Door de natte zomer en herfst bevat het
gras een zeer laag droge stofgehalte.
Óm 15 kg droge stof te kunnen opne
men uit gras, moet het dier 135 kg wa
ter verwerken. De koe raakt hierdoor in
en vele dieren verslap-
Na een harddraverij te Buitenpost daag
de een man het snelste paard uit. Hierna
had de wedren tussen paard en man
plaats. De man won en verdiende hier
mee twee rijksdaalders.
De heren Pozzi en Ruppi te München
hebben 'n parachute voor aeroplanes uit
gevonden.
Kantongerecht Bolsward. Vrijspraak voor
U. van der M. te Parrega, bij Nijhuizum
om 6.45 bekeurd wegens geen licht aan
de fiets. V. d. M was echter half zeven
reeds thuis. Oorzaak: De klokken van
Workum en Parrega schelen soms ruim
een kwartier.
1
1
