Nieuwe president Kennedy wil
zo
weinig mogelijk partijman zijn
Prijsbeheersing
en
belastingverlaging
BRANDAR1S
Psychopaten
Reeds ontmoeting met Nixon
Financiële beschouwingen
Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen 1
VRIJDAG 18 NOVEMBER I960
56e JAARGANG
No. 91
F
PY1
o
11
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
T
Gouden filmpjes
bW I
Kijkers en luisteraars
Hwat hat
Sa de minske,
Wc
5
0
5
om
Advertentieprijs: 13 cent per min
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
r.
5
0
5
0
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A, J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Algiers.
In de stad Algiers is het op 11 novem
ber, de dag van de wapenstilstand van
de eerste wereldoorlog, tot betogingen
tegen De Gaulles bedoelingen gekomen.
De politie heeft geducht moeten optre
den en er zijn zestig gewonden gevallen.
Het bewijst vooral hoe gespannen de at
mosfeer is.
Bij de huidige regeringspartijen leefde
aanvankelijk de hoop, dat zijn opvolger
op het departement van Economische
Zaken dit wetsontwerp zou intrekken.
Bij het optreden van ’t kabinet-De Quay
bestond immers de verwachting, dat aan
het economisch bedrijfsleven meer vrij
heid zou kunnen worden geschonken;
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
De Jong's Nieuwsblad
Twee belangrijke wetsontwerpen beheersten deze week de debatten in de Tweede
Kamer. Hef plan tot belastingverlaging van de A.R.-minister Zfjlstra en het voor
stel van de C.H.-minister De Pons om de oude Prijsopdrijvings- en Hamsterwet
van 1939 te vervangen door een nieuwe wettelijke regeling.
Eigenlijk was ook laatstgenoemd voorstel afkomstig van minister Zijlstra. Het
dateerde namelijk nog uit de tijd, dat deze minister van Economische Zaken in
het kabinet-Drees was.
protest zijn ontslag ingediend. Dat is
geweigerd. Hij is daarop zonder meer
afgezet. De Gaulle is tot deze forse
maatregel overgegaan om te voorkomen
dat Jacomets voorbeeld door te velen
gevolgd zal worden. Hij heeft stuk voor
stuk zijn ministers bij zich laten ko
men om hen de vraag voor te leggen
of zij zich achter zijn politiek wilden
stellen. Zo neen, dan moesten zij maar
vertrekken.
Niemand heeft ontslag genomen. De mi
nister van defensie, Messmer, is aan ’t
einde van de vorige week in Algerije
geweest. Men neemt aan met de bedoe
ling, de pols van het leger te voelen.
Men wacht vol spanning af, waarmee
De Gaulle voor de dag zal komen. Maar
er zijn redenen te vermoeden, dat het
niet in de eerste plaats een gesprek met
de Algerijnse opstandelingen zal zijn,
dat hij op het oog heeft, maar eerder
een Algerijnse republiek, die bestuurd
zal worden door diegenen, die in de paar
verkiezingen die er geweest zijn, wat
naar voren zijn gekomen, 't Merkwaar
dige is, dat velen van deze mensen in
tussen een gesprek met de opstandelin
gen als onvermijdelijk zijn gaan zien.
De meerderheid van het aantal uitgebrachte stemmen, waarmee Kennedy vorige
week dinsdag tot president van de Ver, Staten is gekozen, is nog geringer ge
bleken dan wij in ons vorige overzicht vermeldden. Op een totaal van ongeveer
66 miljoen stemmen bedraagt zijn meerderheid nog geen 300.000 stemmen. Van
republikeinse zijde heeft men getracht in enkele staten tot hertelling over te
gaan omdat er gevallen van fraude geconstateerd zouden zijn, maar daar is nog
niets van gekomen.
pas op) was de
lichtingendienst,
broer van wijlen
tenlandse zaken)
leider van de federale recherche, te
zoeken op hun post te blijven. Beiden
zijn republikeinen. Een ander verzoe
nend gebaar van Kennedy is, dat hij de
verslagen vice-president Nixon heeft op
gezocht en met hem een hartelijk onder
houd heeft gehad. Misschien wil hij
Nixon op de een of andere manier bin
den aan zijn regering om er het partij-
karakter wat van te verzachten.
De parachutisten hebben geaarzeld en
een groot gedeelte van het leger is Diem
trouw gebleven. Dat is op zich zelf een
belangrijk teken, maar het is te hopen,
dat deze gebeurtenis Diem de ogen zal
openen voor wat verkeerd is aan zijn
bewind.
De gedachten, waarmee de parachutis
ten hun greep naar de macht waagden,
deed sterk denken aan de achtergrond
van de Turkse en ook van de Zuid-Ko-
reaanse revoluties eerder in dit jaar.
De Turkse generaal Gürsel, die sinds
mei de macht in handen heeft, blijkt een
gulden middenkoers te willen sturen.
Dat blijkt uit het ontslag van maar
liefst veertien leden van de commissie
van nationale eenheid, zoals men de re-
ring nu noemt. Deze veertien vormden
de meest rechtse groep in de regering,
die men verantwoordelijk acht voor het
ontslag van 147 hoogleraren, die kritiek
op de regering hadden geuit. Het is mo
gelijk, dat Gürsel door zijn optreden te
gen deze groep in de regering Turkije
behoed heeft voor een straffe militaire
dictatuur. Niet dat zijn eigen bewind
op hechte juridische basis berust, maar
hij stelt toch voortdurend verkiezingen
in het vooruitzicht en wat nog belang-
rijker is, zijn praktijk gunt de burger
een vrij grote mate van vrijheid.
streefde men toen ook niet naar een
„vrijere” loonpolitiek
Zo ontstond dus de vraag of men lang
zamerhand ook niet de prijsbeheersing
kon afschaffen. Maatregelen, welke wa
ren ontworpen in de mobilisatietijd voor
1939 waren zo hoopten velen
eigenlijk niet meer geschikt nu naar
meer normale toestanden wordt terug
gekeerd. Voor zover men de noodzaak
van prijsbeheersing nog erkende, be
stond er bij de rechts-liberale regerings
partijen met andere woorden de neiging
deze alleen in abnormale perioden te
aanvaarden. Minister De Pous was niet
zo optimistisch. Hij wilde geen afstand
doen van dit instrument in zijn eco
nomische politiek. Hij steldé voorop, dat
als de lonen beheerst moeten worden,
laten. Hij bleef derhalve vasthouden aan
de bevoegdheid van de overheid
maximumprijzen vast te stellen.
echter niet te redden. Nadat de kern uit
zijn voorstel was gehaald, vroeg hij
schorsing der beraadslaging.
Ook in Italië.
In Italië zijn ook verkiezingen gehou
den voor de provinciale raden. De com
munisten en de socialisten van Neni zijn
bijna vier procent vooruit gegaan, waar
door zijn nu 38,9 van het aantal uit
gebrachte stemmen op zich wisten te
verzamelen. De Christelijk-democraten
zijn 1,4 hoger gekomen dan in 1956,
maar 2,1 lager dan bij de algemene
verkiezingen in 1958. De verliezers wa
ren de kleine centrumpartijen, de so-
ciaal-democraten, republikeinen en li
beralen. Ook de neo-fascisten zijn t.o.v.
1958 drie procent achteruit gegaan. Het
is ongetwijfeld een feit, dat de achter
lijke sociale structuur in vele delen van
Italië deze grote communistische en so
cialistische (aan de communisten ge
bonden) partijen doet bloeien.
BOTSING TUSSEN TREIN EN
BUS IN ITALIË
Op een spoorwegovergang op de Via
Tiburtina, een der hoofdverkeerswe
gen naar Rome, is een autobus tegen
een trein gereden. Vijf inzittenden
van de bus zijn om het leven gekomen
terwijl zes personen werden gewond
Foto: Op de voorgrond de wrakstuk
ken van de autobus. Op de achtergrond
de trein, waarmee de bus in botsing
is gekomen. Treinpassagiers hangen
uit de ramen.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
België.
In België is men zeer onaangenaam ge
troffen door de kritiek, die leden van de
staf van de Ver. Naties in rapporten op
België hebben geuit, wanneer het over
de Kongo ging.
Hammarskjöld zelf heeft er over ge
klaagd, dat de Belgen ambtenaren naar
de Kongo terugzonden om als adviseur
op te treden. Het is begrijpelijk, dat
Hammarskjöld dat liever niet had in
verband met alle moeilijkheden, welke
hij in de Kongo heeft. Het toelaten van
deze Belgische adviseurs zou tot de
klacht kunnen leiden, dat de Ver. Naties
Frankrijk.
Na de rede van president De Gaulle van
Frankrijk, op 4 november gehouden, is
de spanning in Algerije en Frankrijk aan
het stijgen. De aanhangers van een
Frans Algerije zijn het in geen enkel
opzicht eens met de plannen van de
president een Algerijnse republiek te
vormen.
Jacomet, de secretaris-generaal van de
regeringsdelegatie in Algerijee, heeft uit
Zuid-Vietnam.
In Zuid-Vietnam, waar sinds 1954, toen
het land onafhankelijk werd na de oor-
log tegen Frankrijk (maar men Noord-
Vietnam in handen van de communisten
moest laten) eerst premier en sinds 1955
president Ngo Dinh Diem heerst, is het
tot een mislukte staatsgreep van de pa
rachutisten gekomen. Hun bezwaren
golden, zoals bij zovele Vietnamezen, ’t
zeer autoritaire optreden van de Rooms-
Katholieke president, die het land als
een mandarijn regeert en vooral be
schuldigd wordt van begunstiging van
zijn familie. Het was geen opstand van
de communistisch gezinde groep, maar
van een groep die meende, dat het op
treden van Diem juist de communisti
sche ondergrondse in het land, die in
afgelegen dorpen een vrij grote invloed
heeft, in de kaart speelt.
Diem, die een beschermeling is geweest
van wijlen Dulles, is al vrij lang niet
meer zo’n geziene figuur in Amerikaan
se ogen. De Amerikanen zijn niet ten
onrechte bang,( dat de haat, die tegen
Diem aan het groeien is, tenslotte op
hen zal overslaan. En dat komt steeds
weer de communisten ten goede.
Haarlcmmerliede.
Deze krachtsverhouding was enkele da
gen tevoren weer gedemonstreerd. Toen
had de liberale minister Toxopeus een
wetsontwerp tot wijziging van de ge
meentegrenzen rond Haarlem te verde
digen. Het voorstel sproot voort uit de
behoefte om Haarlem -een van de
dichtstbevolkte gemeenten van ons land
de gelegenheid te bieden in het nabij
gelegen Zuid-Schalkwijk te bouwen.
Hier had de Kamer geen bezwaar te
gen. Doch het voorstel strekte tot vér
gaande annexaties. En de regeringspar
tijen koesterden de verdenking, dat zij
wellicht verband hielden met het stre
ven van Haarlem naar een Technische
Hogeschool. Daar wilden zij niet op
vooruit lopen. Tevens ondervonden zij
als bezwaar, dat minister Toxopeus
na annexatie van Zuid-Schalkwijk ’t
overblijvend gedeelte van de gemeente
Haarlemmerliede bij de Haarlemmer
meer wilde voegen. Had de burgemees
ter van laatstgenoemde gemeente in zijn
nieuwjaarsrede niet juist op de bezwa
ren van „lange afstandsbesturing” ge
wezen Zou de nieuwe gemeente met
andere woorden niet te groot worden
Minister Toxopeus wees er op, dat deze
gemeente pas op de naar omvang ge
meten achtste plaats in ons land zou
komen te staan. Hij noemde het juist
wenselijk, dat er aldus een grote „groe
ne bufferstrook” tussen de opdringen
de steden Haarlem en Amsterdam zou
ontstaan.
Voor dit standpunt kreeg hij aanvanke
lijk alleen steun bij de P.v.d.A. Op het
laatste ogenblik snelden hem ook nog
enkele geestverwanten onder leiding
van prof. Oud te hulp. Daarmee ver
mocht de minister zijn wetsontwerp
sa syn styl
De zeer geringe meerderheid in het volk
heeft Kennedy er toe genoopt zo wei
nig mogelijk als partijman op te tre
den. Zijn eerste daad als gekozen pre
sident (in januari volgt hij Eisenhower
directeur van de in-
Allan Dulles, (een
de minister van bui
en Edgar Hoover, de
ver-
3e week nov. 1910
In de muziekschool te Bolsward zal een
kookcursus worden gehouden.
De vogelvanger W. de Jong van Bols
ward ving te Blauwhuis een valk in zijn
net.
Adv. Huwelijk-kennismaking
door een eenvoudige juffr.
leeftijd. P.G. met dusdanig
De gezamenlijke kappers
SCHEEPSRAMP BIJ TERSCHELLING
Rechtszekerheid.
Bij de openbare behandeling bleek, dat
hij dit pleit had gewonnen. De hoog
conjunctuur had in zijn kaart gespeeld.
Doch de bewindsman had bovendien ver
schillende concessies gedaan. Algemeen
bestond namelijk in de Kamer de wens,'
dat het bedrijfsleven meer waarbor
gen zouden worden gegeven, opdat niet
willekeurig kan worden ingegrepen. Bij
Nota van Wijziging opende minister De
Pous herhalve een zekere mogelijkheid
voor de ondernemers om tegen een wei
gering der regering tot ontheffing van
bepaalde prijsvoorschriften in beroep te
gaan. Tevens werd bepaald, dat prijs
voorschriften in principe niet langer dan
een jaar zullen gelden en dat de rege
ring bovendien zo mogelijk van tevoren
de desbetreffende branches zal horen.
Deze laatste bepaling ging de socialis
tische oppositie aanvankelijk wat te ver. over de belastingvoorstellen; het werd
Zij vreesde dat hierdoor aan de slag- al aanstonds duidelijk, dat met name de
vaardigheid van het prijsbeleid afbreuk K.V.P, bezwaar had om het tijdstip van
zou kunnen worden gedaan. Zij beriep de belastingverlaging aan de regering
zich daarbij op bezwaren, welke de re- over te laten. Dr. Lucas zag deze
gering aanvankelijk zelf tegen een wet
telijke verplichting tot vooroverleg had
aangevoerd. Minister De Pous nam deze
bezwaren weg door op uitzonderings-
clausules te wijzen. De regeringspar
tijen daarentegen verklaarden, dat zon
der die wijziging het wetsontwerp niet
aanvaardbaar zou zijn geweest. En zij
vormden de meerderheid.
ver
laging het „liefst” op 1 januari a.s. be
paald, maar minister Zijlstra wilde de
beslissing tot begin volgend jaar uit
stellen. De bewindsman wilde het ver
der verloop van de conjunctuur afwach
ten. Dr. Lucas noemde hem derhalve
„overvoorzichtig” hetgeen de minister
echter als een compliment opvatte. Hij
beloofde echter niet „strak” te zullen
zijn met betrekking tot de vraag of het
tijdstip alleen door de regering, dan wel
via een wetsontwerp, in overleg met de
volksvertegenwoordiging, zal worden
vastgesteld.
Hiermee was alvast één moeilijk punt
uit de discussie gehaald. De tweede
moeilijkheid was, dat de regeringspar
tijen, zoals de K.V.P. en de V.V.D. de
verlaging eigenlijk een grotere omvang
wilden geven dan de minister van finan
ciën had voorgesteld. Minister Zijlstra
liet merken, dat zijn toeschietelijkheid
terzake aan grenzen was gebonden.
Financiële beschouwingen.
Van grote politieke betekenis was dit
incident uiteraard niet.
Belangrijker waren de Algemene Finan
ciële Beschouwingen over de rijksbe-
groting 1961. In feite werden hierbij
namelijk voorpostgevechten gevoerd
zich geheel aan de kolonialisten ver- de prijzen niet kunnen worden vrijge
kocht hadden.
Wigny, de Belgische minister van bui
tenlandse zaken, die een vergeefse reis
naar de Ver. Naties maakte om de za
ken recht te stellen, toonde zich op een
persconferentie zeer verbolgen en dreig
de zelfs met uittreding uit de wereld
organisatie. Meer dan een dreigement
zal dit overigens wel niet zijn.
gewenst
juffr., middelbare
'j persoon.
van Bolsward
willen trachten de zondagsarbeid te be
perken.
De bewoners van de Snekerweg danken
de raad voor de wijze waarop aan hun
verzoek een bestrating aan te brengen,
werd voldaan. Zij verwonderen zich er
echter over 40 in de kosten te moeten
bijdragen.
De Robynse Fenne, waarvan de stad Bols
ward voor 1/4 eigenares is, zal weer voor
5 jaren aan de tuinbouwers worden af
gestaan voor f 32,per pondemaat.
.....A.I -
Zondagmiddag vond benoorden Terschelling een aanvaring plaats tussen het
Duitse vrachtschip „Spreewald” en het Turkse vrachtschip „Kuetahya”Het
Turkse schip zonk bijna onmiddellijk. De opvarenden konden aan boord stap
pen van de „Spreewald”, welke wel ernstig beschadigd werd, doch de reis
kon vervolgen. De geredde Turken werden door de „Brandaris” overgenomen
en naar Terschelling gebracht. Boven: een beeld van de ramp. Onder: de ge
redde opvarenden komen aan op Terschelling
Omstreeks het eind van deze maand zal
in Nederland van elke 4 huishoudingen
er één over een televisietoestel beschik
ken.
Op 1 november j.l. bedroeg het aantal
aangesloten t.v.-toestellen 760.115 tegen
737.522 op 1 oktober van dit jaar tot en
met 14 november: 771-182, in totaal wer
den in dé eerste tien maanden van I960
ruim 175.000 tv-ontvangers geregistreerd
d.w-z. bijna elf procent meer dan in het
corresponderende tijdvak van 1959.
Het aantal geregistreerde radiotoestellen
daalde in de afgelopen maand van
2.649.208 tot 2.647.577.
Dit houdt verband met het feit, dat op
grond van de Luistergeldbeschikking ’6(-
niet alle radiotoestellen meer behoeven
te worden aangegeven, waardoor het aan
tal geregistreerde ontvangers thans niet
meer overeenstemt met het aantal in ge
bruik zijnde toestellen.
Er waren op 1 november 480.087 aan
sluitingen op de draadomroep tegen
480.750 op 1 oktober j-1.
De krant doet elke dag ontstellen
Door luguber te vertellen
Een zedenmisdrijf weer gepleegd
De justitie overweegt
Wie zijn toch die vuige daders?
Meestal losgeslagen vaders
Die, hun vrouw en kinderen zat
Zwerven op een duister pad
Je hebt zeker in de gaten
Het heten bij ons psychopaten
Dokters, hooggeleerde heren
Krijgen opdracht, observeren
Zulke lui, inwendig ziek
Horen thuis in een kliniek
Enkele jaren op de helling
Vonnis, ter beschikking stellen
Dank zij een gladde advocaat
Iemand die zijn vak verstaat
Meet toch met morele maten
Deernis met die psychopaten
De regering moet dan zorgen
Dat ze worden opgeborgen
Tonen ze hun goed gedrag
Het is gebruikelijk dan mag
Men bewegingsvrijheid geven
Deliquent denkt, nou wacht even
Ik ben weer over de brug
En ze zien mij nooit terug
Laat zo’n minister maar praten
Over stoute psychopaten
Vreemd toch, de wellustelingen
Die ze in een jaar zo vingen
Moordenaars, in bloed en slijk.
Lijken allemaal gelijk
Steeds maar weer dezelfde woorden
Defect, geestelijk gestoorden
Ontoerekeningsvatbaar
Daarmee is het zaakje klaar
Een zware straf zou toch niet baten
Wie zijn nu geen psychopaten?
Kinderen, verminkt, geschonden
Ouderharten (pijn blijft wonden)
Smeken dat zo’n psychopaat
Nooit weer vrij zijn wegen gaat.