Belgische eenheidswet
doorn
het socialistische vlees
m
Mefrou G. Lootsma-Smidstra
priisfraech K.F.F.B.
woun
Rehoboth kreeg nieuw hoofd
p
I
I
üs hjoed p p
to sizzen
2000.- foar har roman „De ienlike wei”
de heer Boeijenga
nW
Afscheid van
k SS
J
Gouden filmpjes
„Karei Doorman”
1
1
I
i
-
-
-
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
«’3
-
-g
pi
a
kt J
-
y i„H
KL.
ut
lil
Ir
F
p:'
L
I -
-
i
56e JAARGANG
No. 103
VRIJDAG 30 DECEMBER I960
t
l
er van
PYT
troch Lydia Kuiper to
veel gebed
33 vr. Vermindering door overlijden
'f
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
de kerk-
80 centi-
tankbrens is doe yn my omheech while
nei myn Hinielske Heit, Dy’t my, om dit
boek to skriuwen, de moed, de sounens
en de jefte jown hat.
It sprekt fansels, dat ik der tige bliid
léze en prate koe ik wol, mar Frysk
skriuwe gyng minder.
Yn myn naeidoaze hat alris in stik hê.n-
skrift yn ’t Hollansk lein, sadwaende hie
’k it gauris ünder eagen, mar dat waerd
De 2de priis.
In twadde priis (great f1750) waerd ta
kend oan A. A. van der Werf to Kam
pen (as skriuwer fan eardere KFFB-
boeken wol bikend) mei syn wurk „In
hhnfol brieven’’.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswanls Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Stek gjin fjür oan
dat jo net dwêste kinne
Eenheidswet.
De doorn in het socialistische vlees i&
de zogenaamde eenheidswet, die eigen
lijk in twee delen uiteen valt; een be
lastingverhoging, die zes miljard francs
moet opleveren ter dekking van de kos
ten voor de Kongo en het wegvallen van
de inkomsten daaruit, en een groot
scheepse bezuiniging van elf miljard
francs op de begroting, die men kan
zien als een economisch saneringspro
gramma. Door deze bezuinigingen wil
de regering voorkomen, dat zij voor haar
dagelijkse uitgaven een beroep op de
kapitaalmarkt moet doen. Het geld daar
wil zij vrijhouden voor investeringen van
de industrie, waar moderniseringen en
uitbreidingen nodig zijn om de welis
waar nog geringe werkloosheid binnen
de perken te houden en het levenspeil
te handhaven in een wereld, die zich
voortdurend moderniseert.
It wie woansdeitomiddei suver in feestlike gearsit yn de aeifolle Amicitlaseal to
Ljouwert.
Boargemaster Mr. J. A. Geukers fan Boalsert tsjüge der ek fan yn syn taspraek,
hweryn hy syn weardearring ütspriek foar it feit, dat it mooglik is in jiergear-
komste dochs ta in kultureel evenemint to meitsjen.
Dizze gearkomste wie dy fan de K.F.F.B. en Boargemaster Geukers wie der om
de priiswinner fan de Romanpriisfraech 1960 lok to winskjen. Dit wie mefr. G.
LootsmaSmidstra fan Boalsert, dy’t in priis, great f 2000,takend krige foar
har roman „De ienlike wei”.
As blyk fan weardearring krige mefr. Lootsma blommen fan it gemeentebistjür
en ek in boekebon oanbean.
nog, dat de stakers in hun verontwaar
diging tegen werkwilligen tot enkele da
den van sabotage zijn overgegaan.
Nei it skoft, doe’t mefrou Lootsma as mei bin. Hwant as ik efterom sjoch, hat
earste fan in hiele rige skriuwers oan it it in lange wei west, oant ik my ta skriu-
wurd kaem, sei hja ü.o.:
Acht bistjür, achte boargemaster
Geukers, achte oanwêzigen,
Fit de hand gelopen?
De vraag rijst, hoe het mogelijk is, dat
in een toestand van vrij algemene wel
vaart midden in de winter een stakings
beweging zo’n omvang kon aannemen,
dat men de indruk heeft, dat zij de lei
ders uit de hand aan het lopen is. Wij
moeten daarbij bedenken, dat België op
het punt van sociale ontwikkeling, van
de verhouding van mensen in de ver
schillende lagen van de bevolking veel
minder ver gevorderd is dan Nederland,
dat de sociale spanningen, verouderd ge
zegd, de spanningen tussen rijk en arm,
veel groter zijn dan in ons .and, dat een
veel evenwichtiger ontwikkeling heeft
doorgemaakt.
De jongste Fryske
skriuwster.
As bysünderheit kin noch meidield wur-
de, dat it mearke dat Wytske Zuijden-
dorp üt Ljouwert dizze simmer ynstjür-
de (mei prachtige printen der by teke-
ne) yn in oplaech fan sa’n 11000 eks.
ütjown wurde sil. Hja is dêrmei sünder
mis de jongste skriuwster yn Fryslan.
Foar 1961 steane wer nije propaganda-
aksjes op steapel, ü.o. in siketsjinst, in
ledeoanbringaksje, wylst bikend makke
waerd, dat foar de moaiste praelwein
De maatregelen.
De defensie zou een veer van 2.5 mil
jard francs moeten laten en een groot
bedrag zou gevonden moeten worden op
het wegsnijden Van misstanden bij de
sociale kassen, >waar vele mensen uit
trekken, die daar, nauwelijks voor in aan
merking komen, De subsidies aan niet-
rendabele mijnen in het Zuiden van het
land zou verminderd worden en de re
gering zou de gemeenten minder royaal
met geld voorzien, waardoor voor nieuw
gemeentepersoneel de rijksschalen zou
den gelden, die aanzienlijk lager liggen
dan de gemeentelijke schalen. Men zou
het een bestedingsbeperking kunnen
noemen, die problemen zou moeten op
lossen, die al twintig of dertig jaar ge
leden opgelost hadden moeten worden.
Taalstrijd.
Dan speelt, zoals altijd, de taalkwestie
nog een rol. Het socialistische zuiden
keert zich tegen het katholieke noorden,
nu de noordelijke Vlamingen het hun
toekomende deel in het openbare en
economische leven eisen. Voordien was
het Waalse gedeelte, waar de oudste in
dustrieën gevestigd waren, het over-
G. MULDER
Meidield waerd, dat de KFFB ek noch
twa oare romans ütjaen sil, to witten
„In steande frou allinne” fan de bikende
romanskriuwer G Mulder en „Libbens-
woune” fan Berber Douma-Oostra üt
Aldtsjerk, it earste yn de greate rige
1962, it twadde as preemjeboek yn 1961.
Yn dit jier sille 3 romans en in berne-
boek (mear jongerein-boek) forskine.
It léste is „De wündere reis fan s.s.
Amelan’” in forhael fan de sé, skreaun
troch de yn Boalsert berne Hein Faber,
nou to Harns, dy’t al gans Frysk skreaun
hat en dêrby altyd in aparte foarleafde
hawn hat foar it waed en de sé, dêr’t er
spannend en mei kennis fan saken oer
i wit to skriuwen.
gelegenheid om afscheid te
de heer en mevr. Boeijenga
en kennis te maken met de heer en mevr,
v. d. Veen.
Ten verzoeke van de Israëlitische gemeen
te te Bolsward zal worden geveild de
Synagoge met erf en grond aan
straat te Bolsward, groot 1 are
are. Nots. Feitsma, Bolsward.
las.
De traditionele rust van het einde van het jaar, als alle parlementen naar huis
zjjn en geen conferenties worden belegd, de mensen aan feestdagen denken en
zich niet al te zeer opwinden, in oorlogen vaak rust aan de fronten heerst, is
dit jaar verstoord door de stakingen in ons buurland België, die een zeer ernstig
karakter dragen, doordat het in feite een politieke staking is en niet een staking
voor loon- of andere eisen. De staking is gericht tegen de regering en het gezag
van de overheid is er mee gemoeid.
foar mefr. G. Terluin, Ljouwert, dy’t al
linne 54 leden oanbrocht. De 10-jierrige
Janke Brouwer, alhiel üt Oudewater,
woun ditkear de nije fyts, de bromfyts
waerd woun
Moarmwald.
Gevestigd te Bolsward als kleermaker U.
Ed. dw. dnr., W. Hengst. Adres voorl.
Koemarkt, (voorheen 16 jaar chef bij
de heer S. E. Lunter.)
de Jongel.
versen ge-
kracht, deze
Dinsdag 27 december werd door het be
stuur van de Rehobothschool in het Ge-
ref. Centrum gelegenheid gegeven om
afscheid te nemen van het scheidende
Hoofd van de lagere school de heer R.
Boeijenga en tevens kennis te maken met
het nieuwbenoemde hoofd de heer J. v.
d. Veen uit Almelo.
Voor deze gelegenheid waren een paar
palmen geplaatst, waaronder de schei-
en komende hoofden gezeten wa-
hun echtgenoten en verder aan
en genodig-
heersende gedeelte en deze voorkeurs
positie gaat verdwijnen. De mijnen in
Wallonië hebben lang dienst gedaan en
zijn de uitputting nabij vergeleken met
de nieuwe lagen, die in Kempen worden
aangetroffen. De oude mijnen in de Bo-
rinage zijn voor een deel niet eens ren
dabel meer en kunnen alleen met grote
subsidies blijven produceren. Een fout
van de overheid is geweest, dat zij dit
subsidiestelsel haast tot een verworven
recht heeft laten worden, in plaats van
het geld te gebruiken voor het vestigen
van industrieën voor het opvangen van
werkloos geworden mijnwerkers.
Het blijft, ondanks begrip voor deze fac
toren, een bedroevend verschijnsel, dat
de socialistische oppositie van dergelijke
buiten-parlementaire middelen gebruik
gaat maken. Zij ondermijnt er het gezag
van de overheid mee en daar is niemand
mee gediend.
Atoombom.
Frankrijk heeft dinsdagmorgen de
kerststilte verstoord door de ontploffing
van een nieuwe atoombom in de Sahara.
Frankrijk ziet in de atoombom een be
langrijk middel om zijn internationale
prestige te verhogen, maar het bezit
van een atoombom alleen is niet vol
doende om zijn gezag te doen eerbiedi
gen.
In de eerste plaats moet men de bom
kunnen transporteren en daar heeft
Frankrijk op het ogenblik de middelen
nog niet toe. In de tweede plaats moet
men over voldoende g
schikken om niet het gevaar te lopen in
een conflict binnen enkele seconden ge
heel uitgeschakeld te worden. Aan deze
voorwaarden voldoet Frankrijk niet.
Protest.
De socialistische partij heeft hiertegen
in het parlement protest aangetekend,
zoals het haar democratische recht is.
Zij is van oordeel, dat een te grote last
op de schouders van de arbeiders wordt
afgewenteld, maar tegelijk heeft het so
cialistische vakverbond vorige week ’n
aantal stakingen van transportperso-
neel en postbodes afgekondigd om het
socialistische protest tegen de eenheids-
staking kracht bij te zetten. De socialis
ten hebben hiermee het probleem op de
straat gebracht, wat een bedenkelijk
verschijnsel is in een democratie.
Maar het is niet gebleven bij stakingen
van betrekkelijk kleine omvang om het
ongenoegen te kennen gegeven. De sta
king greep om zich heen en vooral in
het zuiden van het land, maar ook in
de haven van Antwerpen werd druk ge
staakt. Een staking van het rijksperso
neel is aangekondigd. Bedenkelijker is
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 - Na 18.50 uur 2505 of 2335
(K5157)
Kamerlid Colijn die tot minister van Oor
log is benoemd ziet zijn salaris daarmee
van f 2000 op f 12000 komen. Dat er
meer grote sprongen worden gedaan, on
dervond de directeur der zuivelfabriek
te Rottevalle die als zodanig benoemd
werd te Wartena en zijn jaarsalaris in ’n
klap zag stijgen van f 700 tot f 1400.
It momint dat Boargemaster Mr. J. A. Geukers mefrou Lootsma lok-
winsket en har üt namme fan it gemeentebistjür fan Boalsert in
boekebon oerhandiget.
Foto: In Brussel worden werkwillige postbodes begeleid door gendarmes, op
dat stakers niet hinderen.
wen sette koe. Fan bem óf hie ik folie
.nocht oan foardragen, sjongen en sok-
soarte fan dingen en briefskriuwen is
Sa’t wy niis krektsa heard hawwe, mei foar my altyd in great geniet.
ik hjir stean mei myn bikroane hanskrift En faek bin ik dêrtroch oantrune om
„De ienlike wei”. ris in boek to skriuwen en om dat noch
Doe’t ik in deimannich lyn hearde, dat ris to dwaen, wie altyd myn greate stille
dit hanskrift in priis takind wie, haw ik winsk,
der efkes stil fan west en in greate Mar ja, dér wiene tükelteammen, Frysk
my net nei ’t sin, om’t it yn ’t Frysk
grondgebied be- j better gong, dér koe ik my better yn
I uterje, doch dat kaem grótfol flaters to
stean.
In drok libben mei opgroeijende bern en
de sack joech my ek net folie tiid dér
mc,i om to pielen, oan’t in Fryske lear-
gcng op tou set waerd yn üs hide Gys-
bect Japiksstêd.
Doe wie ’t myn tiid.
Me stipe fan ’e hiele hüshülding bükele
ik sneontomiddeis nei de Fryske les en
mei nocht ha ’k dy folge oan’t ik diplo
ma B to pakken hie.
Fan myn kant gong it lykwols altyd
net as it slydjage, om’t de hüshhlding
der net ünder lije mocht, mar man en
bern hawwe der nea oanbaernd iten om
hawn en de gatten yn ’e sokken binne
nea boppe de klompen kommen.
Doe ’k mei skriuwen bislein op ’t iis
komme koe, bin ik ütein set. En mei
folie nocht en ynmoed bin ’k mei skriu
wen bigoun.
It is in roman wurden, dy’t yn 't bigjin
yn ’e greidhoeke fan Fryslan spilet, let
ter wurdt de greate stêd mei in stikje
sikehüslibben biljochte.
En ik hoopje, dat it boek mei deselde
nocht lézen wurde mei as dat it skreaun
is, hwant dér giet it op 't lést om.
Goed buorke.
Yn 1960 hat de KFFB goed buorke.
Hwat de sinteraesje oanbilange, kaem
men droech oer de sleat. Yn it forroune
jier kamen der net minder as 9 ütjef-
ten fan de parse, de romans „En de sé
wie net mear” fan A. A. van der Werf,
„Juwielen Fearren” fan mefr. G. Spaan-
derman-Wielinga, earder to Wassenaer,
nou to Harns, in biwurking üt it Ingelsk
(De Houn fan de Baskervilles), in popu
laire biografy (Minne Simens), trije
berneboeken en twa dichtbondels.
Ut de léste, de fersebondels „Mem” en
„Heit” beide fan G. Tsj. Koaistra, waerd
op de gearkomste deklamearre troch juf
fer Lolkje Nicolai.
De KFFB dy’t 1960 yngie mei 10.000
leden, hat nou sa’n 10.850. Der kamen
sa’n foech 1400 nije leden by, mar fan
sels wie der ek forrin troch forstjerren,
emigrearjen, ensfh., hoewol dit tal na
venant net great wie en de KFFB skoan
lyk hélde kin. Dit komt bihalven troch
de boeken, dy’t harsels oanrikkeman-
dearje, ek troch de ünderskate propa-
ganda-aksjes. Yn forban hjirmei waer-
den wer ünderskate moaije prizen troch I by ien fan de kommende feesten, dy’t
de propagandalieder E. S. de Jong ütrikt in boeketitel fan de K.F.F.B. ütbyldet,
De haedpriis, de Singer-naeimasjine wie f 100,biskikber is.
le week januari 1911
Als bewijs van een zachte winter gelde
dat er te Utrecht in een tuin al een nar
cis in bloei staat. Ook sneeuwklokjes
bloeien al.
v pf' x s
Hwat hat Qabe Skroar
Loop de bevolking in Wonseradeel in
1910: Vermeerdering door geboorte met
185 m, 129 vr-, door vestiging met 313
m., 33 vr. Vermindering door overlijden
met 69 m., 67 vr., door vertrek met 363
m., en 282 vr.
De bevolking bedroeg op 31 december
6540 m., 6386 vr., totaal 12P26. (dit
was 12847, een groei dus met 79 per
sonen)
Na deze installatie werd nog gesproken
door de heer W. Bos namens de kerke-
raad. De heer Wester als hoofd van de
ulo en het personeel van de ulo de heer
P. de Boer als personeel en ook namens
het personeel van de lagere school. Door
het personeel van de u i.o. en l.o. was de
heer en mevr. Boeijenga bij het afscheid
van de school vorige week een staande
schemerlamp aangeboden.
Vervolgens nog door vrienden en rela
ties van beide hoofden.
Hierna sprak de heer Boeijenga, die de
verschillende sprekers bedankte voor hun
hartelijke woorden en zeide, dat hij zijn
werk hier met veel zwakheid en gebrek
gedaan had, maar toch met blijdschap
ook kon terug zien op de vele dingen,
die hij hier had ontvangen en voor het
geen hij hier had mogen doen ook in het
Belang van de kinderen, die ook aan zijn
zorg waren toevertrouwd. Hij wenste de
school en het bestuur en ’t nieuwe hoofd
Gods zegen toe op het werk.
Ook de heer v. d. Veen dankte voor het
welkom, dat hem hier bereid was. Hij
hoopte ook van God de kracht te mogen
ontvangen voor de taak die hem hier
stond te wachten. We zijn allen onbe
kend van elkaar, maar toch ook weer be
kenden, omdat we samen pas het Kerst
feest gevierd hebben, waarin we hebben
herdacht dat Gods Zoon in de wereld
is gekomen. Wij zijn allen in Zijn dienst
en dat bindt ons samen en hierin hebben
we ook samen te werken en samen te
bouwen.
Hij hoopte dan ook, dat er veel gebed
wezen mag bij de ouders voor het per
soneel van de school, opdat ook daar
door deze samenwerking gezegend mag
worden.
Hierna was
nemen van
STAKINGSONRUST IN BELGIE
dende
ren met 1
tafels daarnaast de familie
de relaties.
Als voorzitter van de schoolvereniging
richtte de heer J. D. Eerdmans zich eerst
tot de heer Boeijenga met een hartelijk
afscheidswoord, waarin hij vooral liet
uitkomen het vele werk door de heer
Boeijenga verzet tijdens de verhuizing
naar de nieuwe school en ook het goede
onderwijs door de heer Boeijenga gege
ven.
Als blijk van waardering werd de fam-
Boeijenga een eetservies aangeboden.
Gods zegen werd hen nog toegewenst in
hun nieuwe woonplaats en werkkring.
Hierna werd de heer v. d. Veen toege
sproken. In het Bondslied van de Jongel.
vereniging werd in een der
sproken van jeugd, moed en 1
regel kwam de heer Eerdmans te binnen
toen hij dacht aan de eigenschappen, die
ze ontdekt hadden bij de heer v. d. Veen.
Hij was jong, maar had toch de moed om
als hoofd te solliciteren aan een tamelijk
grote school, zoals de school hier in Bols
ward toch zeker is.
En zijn werk getuigt van kracht, zodat
het bestuur ook eenparig van oordeel was
dat de heer v. d. Veen de man was, die
men graag aan deze school zou willen
hebben.
Hem werd hartelijk welkom geheten en
i Gods zegen toegewenst bij het werk dat
hem hier straks wacht.
Karei Doorman
Naar haar voorman
Held der Javazee, gedoopt
Ging vertrekken
Moed opwekken?
Daarop is allicht gehoopt
Als die Doorman
Eens in ’t spoor kwam
Van De Ruyter en Piet Hein,
De minister,
Niet van gister,
Dacht, dat zou je ware zijn
Maar de Doorman
Toen hij voorkwam
Op visite bij Japan
Kreeg het seintje
Hó, geen gijntje
Vriend Soekarno hoort
Het beste, Doorman
Schenk een oorlam
Veel plezier op de thuisreis
Velen zagen
Hem opdagen
Uit het dicht decembergrijs
Karei Doorman
Vond het spoor dan
Eindelijk weer naar *t vaderland
Blij ontmoeten,
Duizend groeten
Stond Burger ook aan de kant?
Eén vraag Doorman
Ja, ik hoor van
Steeds hoger Defensiepost.
Het klinkt vermeten
Maar ik wou weten
Wat je tochtje heeft gekost
- 9^'
