Sovjet-Unie leed forse nederlaag
L
Kabinetscrisis in België
voor
Kabinet-De Quay heeft aandacht
kerkenbouw en televisie
I
ii
Wereldkampioen
III
II
II.
Weer enig licht in de
vlassituatie
Moet het atoomwapen aanvaard
1
9
1
NA Hommema op d
voor j aarsbeurs
6
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Zilveren filmpjes
us hjoed p p
to sizzen
IIlegale Nederlandse
boeken
►A
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1961
57e JAARGANG
No. 16
De Jong’s Nieuwsblad
VOEDSEL VOOR HONGEREND CHINA
Zeg rij
Crisis.
Prof. Romme.
opgeleide vakmensen, bedrijfsvaardig
Buitenlandse Zaken.
IN BOVENKARSPEL HEERST DE LENTE BINNENSHUIS
it
a
Wieringermeer
in voorgaande ja-
n
begin worden ge-
dreiging- van haar culturele arbeid me
nen te zien.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgangspunt en doel.
Wij nooemden de resolutie een uitgangs
punt. Het doel is, een min of meer ge
regelde toestand in de Kongo, en voor
dat het zover is moet er nog heel wat
gebeuren.
De eerste stap zal moeten zijn een al
gemene erkenning van de regering van
Ileo, die onder het gezag staat van pre
sident Kasavoeboe. Een winstpunt is ook,
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave- A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Hoe uiteenlopend beide onderwerpen ook
zijn, zij hebben dit gemeen, dat de me
ningen in ons parlement er sterk over
uiteen lopen. Tegen de subsidiëring van
de kerkenbouw bestaan in liberale kring
nogal bezwaren, hoewel de regering
bereid is om bij Algemene Maatregel
van Bestuur ook regelen te stellen voor
de subsidiëring van niet-kerkelijke (hu
manistische) bezinningscentra.
Kamerontbinding.
Het einde van het liedje is, dat de Ka
mer ontbonden wordt en dat op 26 maart
gestemd wordt, zonder dat de eenheids-
wet wordt toegepast. Men heeft tegen
stellingen weer opgelost door niets te
doen, waardoor men het oude argument
voor de eenheidswet, dat zonder deze
wet de sanering niet mogélijk is, be
lachelijk gemaakt. Hiervan zal de socia
listische oppositie in haar verkiezings
campagne deugdelijk gebruik kunnen
maken. De socialisten kunnen betogen
in de strijd om de eenheidswet toch meer
successen hebben geboekt, dan men aan
vankelijk kon veronderstellen.
Atoomwapens.
Een tweede onderwerp van debat vorm
de het atoomwapen. De Christelijk-His-
torische afgevaardigde Diepenhorst de
batteerde met de Pacifistische socialist
Ds v. d. Veen over de aanvaardbaarheid
van dit wapen.
De K.V.P.er Fens en de socialist De
Kadt traden in discussie over de vraag
aan
.5
Bolswards Nieuwsblad
De raad
schikbaar
sel en
Volgende week zal een 1
maakt met de nieuwe weg Harkezijl-Af-
sluitdijk: een uitkomst voor onze werk
lozen.
ministers weigerden de sociale sanering,
waarin de eenheidswet voorziet, nog voor
de verkiezingen bij Koninklijk Besluit af
te kondigen, waarbij duidelijk voorzat,
dat zij eensdeels hun eigen arbeiders-
kiezers niet te zeer van zich wilden ver
vreemden, anderdeels om te voorkomen
dat de kloof met de socialisten zo groot
zou worden, dat alle kans op een katho-
iek-socialistische combinatie na de ver
kiezingen onmogelijk zou worden. Wel
wilden de katholieken de verhoging van
de overdrachttaks, een ander onderdeel
van de eenheidswet, doorvoeren, doch
daar maakten de liberalen weer bezwaar
tegen.
paniek
il
4e week februari 1936
Hokkelingenweide
f 17,50 per stuk.
In Prins Bakkerij koopt men deze week
2 Deventer koeken voor 25 cent.
de uitgeworpen pa-
een vliegveld op For
de paketten
Hwa’t yn it dal bliuwt
sjocht noait de oare kant fan de berch
Geen veto.
Behalve de Sovjet-Unie en Frankrijk
stemden alle leden der Veiligheidsraad
voor deze resolutie. Deze beide landen
onthielden zich, zodat zij geen gebruik
maakten van het recht van veto. Dat
is een belangrijke nederlaag voor de
Sovjet-Unie. In de eerste plaats kunnen
de Ver. Naties hun werk voortzetten en
wordt de kans op een erkend vacuum,
dat door Russische invloed opgevuld kan
worden, geringer. In de tweede plaats
blijkt uit de gehele gang van zaken, dat
de grote meerderheid van de Afrikaanse
en Aziatische landen geschrokken is van
de Russische wijze van optreden in de
Ver. Naties. Een land als Egypte had
zoveel bezwaren tegen het optreden van
de Ver. Naties in de Kongo, dat het de
vorige maand besloten heeft zijn troe
pencontingent terug te roepen. Maar nu,
gesteld tegenover de afbraak vn de ac
tie van de Ver. Naties, heeft het de schrik
wat te pakken gekregen en heeft het
zelfs de resolutie voorgesteld, waarbij
de troepen een nieuwe taak krijgen.
Het besef is hiermee doorgedrongen, dat
de actie van de Ver. Naties haar nut
had om het touwtrekken van de grote
mogendheden in dit gebied tegen te
gaan.
In België heeft een korte crisis in de
regering gewoed. Vrijdag namen de li
berale ministers uit het katholiek-libe-
rale kabinet van Gaston Eyskens ont
slag.
Maandag werd bekend, dat de koning
weigerde het ontslag te aanvaarden.
Maar in die paar dagen is veel gebeurd,
dat het gezag van de regering lelijk on
dermijnt. De liberale ministers hadden
twee grieven. In de eerste plaats wei
gerden de katholieke senatoren de her
ziening van de kieswet goed te keuren,
die de Vlaamse gebieden een evenredige
vertegenwoordiging in het parlement zou
moeten geven.
Een Vlaams kamerlid vertegenwoordigt
op het ogenblik veel meer kiezers dan
een Waals, zodat Eyskens kon stellen,
dat een half miljoen Vlamingen in het
parlement niet vertegenwoordigd zijn.
De katholieken weigerden nu echter de
ze herziening omdat zij bang waren, dat
de kloof WalloniëVlaanderen er nog
door vergroot zou worden, terwijl de
liberalen t.a.v. herziening vooral naar
de stemmenwinst keken, die zij ervan
verwachten.
Een tweede grief was, dat de katholieke 1 de grond, geleverd.
In R.K. kring is men daarentegen sterk
voor een dergelijke regeling geporteerd;
onder leiding van een R.K. kamerlid, mr.
Sassen, die nu bij Euratom werkzaam
is, heeft een commissie geruime tijd ge
leden al geadviseerd om ook de bouw
van pastorieën financieel te verlichten.
Doch dit voorstel heeft de regering niet
overgenomen. De lange duur van voor
bereiding wijst er op, dat in de minis
terraad langdurig over deze zaak is ge
sproken. Bovendien heeft het de aan
dacht getrokken, dat niet de liberale mi
nister van binnenlandse zaken, mr. Toxo-
peus, doch zijn A.R. collega van Volks
huisvesting en bouwnijverheid, mr. Van
Aartsen, het wetsontwerrp als eerste
heeft ondertekend. Deze zal het voorstel
dus te zijner tijd ook in de Tweede Ka
mer moeten verdedigen.
S5
A
Z
z
i
z
z
z
z
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenües bij contract reductie
Er staat ons m.a.w. een periode van op
gewekte politieke strijd te wachten.
Een tegenslag voor het kabinet-De Quay
daarbij is, dat nu juist prof. Romme
met het oog op zijn gezondheidstoe
stand als voorzitter van de K.V.P.-
fractie in de Tweede Kamer is terug
getreden.
Vriend en tegenstander erkennen name
lijk gaarne, dat prof. Romme een mees
ter was in het bereiken van politieke
compromissen. Geen enkel Kamerlid
maakte dan ook bezwaar toen voorzit
ter Kortenhorst dinsdag j.l. afweek van
de vaste regel om niet publiekelijk te
reageren op ontslagbrieven van voorma
lige medeleden. Hij kon zich op een pre
cedent van 1916 beroepen om een be
wogen woord van afscheid en hulde te
spreken.
Een tweede bijzonderheid was, dat op dit
moment Prinses Beatrix zich als gast
in de bovenloges van de vergaderzaal
onder zijn gehoor bevond. Onze kroon
prinses kwam echter voor een ander
doel, namelijk om enkele uren de parle-
mentarie beraadslagingen over de be
groting van buitenlandse zaken te vol
gen. Zij kon nu met eigen oren horen,
hoeveel waarde de Nederlandse Kamer
leden hechten aan de hulpverlening van
de Ver. Naties aan de minder-ontwik-
kelde gebieden, teneinde in die gebieden
de invloed van het communisme te bre
ken.
De Anti-Revolutionair Biesheuvel en de
socialist Ruygers drongen aan op ver
hoging van de Nederlandse bijdragen tot
1 van ons nationale inkomen.
De K.V.P.er Blaisse vond echter, dat
ons land met een bijdrage van te
midden van de andere volken geen slecht
figuur sloeg. De liberale prof. Korteweg
vond, dat het Westen offers voor zijn
vrijheid moest brengen. Hij kantte zich
derhalve tegen het verstrekken van ex-
portgaranties ten opzichte van de Ver
enigde Arabische Republiek, die aan de
handel anti-Israëlische voorwaarden
stelt. De socialist Goedhart wees op ont
hullingen van de voormalige Duitse am
bassadeur in Rome, volgens welke West-
Europese ondernemers een bedrag van
1 miljard aan de Sovjet-Unie zouden
hebben geleend.
In de afgelopen dagen is het kalbinet-De Quay met twee belangrijke werkstuk,
ken naar buiten getreden. Minister Van Aartsen diende een voorstel in om een
premie van 25 te verstrekken op de stichtingskosten van kerkgebouwen. En
kele dagen later zond staatssecretaris Schollen een nota over televisiereclame
bij de Tweede Kamer in.
dat premier Neroeh van India, een zeer
gezaghebbend man in neutralistische
kringen, voor de erkenning van deze re
gering schijnt te gevoelen. Een verzoe
ningscommissie van de Ver. Naties is
tot dezelfde conclusie gekomen.
Ileo’s regering moet evenwel uitgebreid
worden met elementen van de oppositie.
En dan is het beslist noodzakelijk, dat
de aanstootgevende Belgen het veld rui
men of zich geheel aan de Ver. Naties
onderwerpen.
Men ziet, er valt nog veel te wensen
over voor het zover is en ook voor het
Kongolese leger zijn politieke invloeden
ontnomen zijn, zoals de commissie ook
wenst.
de Ver. Staten kan worden toevertrouwd,
dan wel aan de N.A.T.O. moet worden
overgedragen. De Nederlandse Kamer
leden toonden zich vooral ongerust over
het Franse streven naar een eigen
atoomwapen. Dr. Diepenhorst vond dit
net zo gevaarlijk als een „aap met een
scheermes”.
Uiteraard kwam daarbij de vraag naar
voren of De Gaulle tijdens het recente
Europese topoverleg terzake geruststel
lende verklaringen had af gelegd.
Met de kwestie-Nieuw-Guinea vormde
de Europese éénwording trouwens een
van de hoofdmoten van dit Kamerdebat
met minister Luns.
de hoek
ik
van Workum stelt f 158,be-
v. extra hulp (kleding, schoei-
deksel) voor werklozen.
Staatsgreep in Japan
Onder leiding van de heer S. Heinsma
is te Schettens-Longerhouw een kinder
koor opgericht met aanvankelijk 30 le
den.
Zes jaar terug begon ’t pas echt
Er sneed een felle oostenwind
Het monteurtje fietste naar Loosdrecht
Achter hem aan, vlug en gezwind
Een donkerblonde uit Westbroek
Rood mutsje op haar krullekop
En bij de plas, net om de hoek
Was 't met de beide fietsers, sto]
Hij gaf het meisje daar de wenl
Zeg rij een baantje met mij mee
Reijke werd de vriendin van Henk
Ze stemden elkaar blij tevree
saties op het gebied
werking, de spinnerij
lend zijn voor de prijs welke uiteindelijk
door de teler kan worden bedongen.
In verband hiermede is vooral ook van
Franse zijde aangedrongen op het treffen
van maatregelen waardoor eventuele over,
schotten tijdelijk bijv, via een bele-
ningsstelsel kunnen worden vastge-
lega. Over de nadere uitvoering van een
dergelijke opslagregeling is overleg ech
ter nog gaande.
Inmiddels kan worden geconstateerd, dat
ondanks de gedurende enkele jaren
verleende subsidie van f 160.per ha.
zich een sterke sanering van de Ne
derlandse vlasnijverheid heeft voltrokken.
Vliegtuigen tan de Chinese nationalistische luchtmacht hebben voor ’t Chinese
Nieuwjaar 100.000 voedselpakketten gedropt boven de door hongersnood ge
teisterde gebieden van het Chinese vasteland. De actie vond plaats op bevel van
generaal Sjang Kai Sjek, wiens foto in een groot deel van
kelten was bijgesloten. De foto toont de bedrijvigheid op
mosa tijdens het inladen van
Een boerenzoon op „Griftenstein”
Zag in de toekomst geen maleur
Broer moest papa’s opvolger zijn
Dus hij studeerde voor monteur
Meer echter trok de sport hem aan
Tien onder nul-winters het kwik
Hij zwierde over de gladde baan
Vol jeugdig vuur en speelse schik
Menig Breukelaar zei, ik denk
Die komt verder dan een dorpssloot
Eens horen wij van onze Henk
Vast schaatsprestaties in het groot
Commerciële T.V.
Ook over de reclame in de t.v. lopen de
meningen in de Tweede Kamer sferk
uiteen. In de afgelopen weken is er me
nig forum van Kamerleden gehouden,
waarbij die onenigheid aan het licht
trad. Staatssecretaris Scholten heeft nu
een aantal voorwaarden opgesomd, waar
aan voldaan zal moeten worden, voordat
reclame in de t.v. kan worden toegela
ten. Hij heeft er aan toegevoegd, dat
de Onafhankelijke Televisie-Onderne-
ming van alle concessie-aanvragers het
meest aan die voorwaarden voldoet.
Voor dit standpunt kan hij op de lof
rekenen van de V.V.D. Maar bij de an
dere grote partijen heerst terzake veel
verdeeldheid, voorzover men niet een
stemmig de zijde kiest van de omroep
organisaties, die in de OTEM een be- of de beschikking over dit wapen
De Veiligheidsraad heeft zich weer bezig gehouden met de kwestie van de Kongo.
Aanleiding hiertoe was de moord op Loemoemba en de daaruit voortgevloeide
aanval van de Sovjet-Unie op secretaris-generaal Hammarskjöld en de actie van
de Ver. Naties in de Kongo.
Het resultaat van het delbat en de aansluitende stemmingen is een forse neder
laag voor de Sovjet-Unie te noemen, want het Russische betoog heeft geen einde
gemaakt aan de actie. Integendeel, de Veiligheidsraad heeft de troepen van de
Ver. Naties toestemming verleend om desnoods geweld te gebruiken om een
burgeroorlog in de Kongo tegen te gaan.
Hiermee heeft de Raad een nieuw uit
gangspunt geschapen voor de actie van
de V. N.-troepen en wat nog belangrij-
kersis, hij heeft te kennen gegeven, dat
de overgrote meerderheid er niets voor
gevoelt de Kongo te maken tot het ter
rein van de koude oorlog. Want hierop
kwam het Russische voorstel neer, dat
beoogde binnen dertig dagen de actie
van de Ver. Naties te onderbreken en
secretaris-generaal Hammarskjöld te
ontslaan.
Alleen de Sovjet-Unie stemde er vóór.
Ceylon en de Verenigde Arabische Re
publiek (d.w.z. de combinatie Egypte en
Syrië), onthielden zich van stemming.
Zij deden dit niet zozeer omdat zij er
niets voor gevoelden, maar om de Sov
jet-Unie. zo mild mogelijk te stemmen
ten opzichte van de resolutie, die beide
landen tezamen met Liberie, hadden in
gediend.
Hierin kwam de machtiging aan de
troepen van de Ver. Naties voor, zo no
dig geweld te gebruiken om een burger
oorlog te voorkomen. In deze resolutie,
waarin onwettige arrestaties, deporta
ties en moorden op politieke leiders wer
den veroordeeld, spraken genoemde lan
den zich ook uit voor terugtrekking van
al het Belgische en het andere buiten
landse militaire personeel, dat niet on
der de Ver. Naties dient, en van alle
politieke adviseurs.
Zonder haar kw’am ik nooit op dreef
Liefde is veel meer waard dan geld
De helft van de schaatstitel geef
Ik aan mijn Reijke van Zijtveld
PYT
In Arum werd een schaak- en damclub
opgericht. Het ledental bedraagt 40.
Groot-Schrikkelbal in de Doele. Entree
30 cent.
Hwat bat Qabe Skroar
Op de a.s. Voorjaarsbeurs die, voor zo
ver het technische produkten betreft, van
13 tot en met 22 maart gehouden zal
worden, wordt weer een ruim aanbod van
elektro-technische materialen en installa
ties verwacht, waaronder ditmaal ’n groot
aantal noviteiten en belangrijk verbeter
de apparatuur. Dit aanbod strekt zich uit
over vrijwel alle branches van deze veel
zijdige industrie, zoals de sterk- en zw’ak-
stroom en elektronica ten dienste van de
industrie en scheepvaart, als controlerend
en regelend medium.
N.V. Hommema van 1825, gevestigd in
Wommels (Fr.) zal op de a.s. Voorjaars
beurs twee geheel nieuwe aardingssyste-
men exposeren.
Zowel bij het zgn. ,bandaardingssysteem’
als bij het ,staafaardingssysteem’ wordt
de elektrode geheel ononderbroken in de
aarde gebracht. Deze elektroden worden
in binnen, en buitenland door speciaal
11 jn
De vlasteelt werd enkele jaren geleden
ernstig bedreigd door het plotselinge aan
bod van Russisch lint tegen zeer lage prij
zen. Dit aanbod veroorzaakte een paniek
in de vlaswereld en 't lage prijspeil heeft
er o.m. toe geleid dat vele vlasserijen
noodgedwongen moesten sluiten.
Thans is er tussen de verschillende groe
pen van belanghebbenden n.l. organi
saties op het gebied van de teelt, de be
werking, de spinnerij en de weverij
overeenstemming bereikt over maatrege
len tot instandhouding van de vlasteelt’
en vlasbewerking in Westeuropa. De ge-
gezamenlijke spinners waarbij echter
de Schotse spinners zich nog afzijdig
houden zullen niet meer dan hoog
stens 20 van hun behoefte dekken uit
aankoop van landen van achter het ijze
ren gordijn.
Anderzijds zullen de telers in de drie
vlasproducerende landen trachten het
areaal zo goed mogelijk af te stemmen op
de behoefteraming van de spinnerij. Dit
betekent dat er in 1961 plaats is voor een
gemiddelde opbrengst van plm. 1 mil
joen ha vlas.
Met inachtneming van in voorgaande ja
ren verbouwde oppervlakten kan dit to
tale areaal als volgt worden verdeeld:
Frankrijk 46.000 ha; België 30.000 ha
en Nederland 24.000 ha.
Op genoemde datum kon worden gecon
stateerd dat bovenstaande overeenkomst,
die reeds eerder was voorbereid, na be
raad in eigen kring de instemming bleek
te hebben van alle bij het vlas belang
hebbende groeperingen.
Het bovenstaande houdt in dat het areaal
in Nederland op hetzelfde niveau zal
kunnen worden gehandhaafd als in I960
werd geteeld. Uitdrukkelijk moet worden
gewaarschuwd tegen uitbreiding. Aange
zien immers de prijsvorming van het pro-
dukt afhankelijk blijft van het totale aan
bod bestaat bij uitbreiding van de in ’61
te telen oppervlakte het gevaar voor een
ongunstige prijsvorming. Bovendien kan
ook de grootte van de opbrengst bepa-
Het Brits Museum heeft onlangs van een
Nederlandse boekhandelaar een verzame
ling van meer dan 100 boekwerken ge
kocht die tijdens de Duitse bezetting ille
gaal werden gepubliceerd.
Alle delen, die thans in het museum te
bezichtigen zijn, werden door gevestig
de uitgeverijen op clandestiene persen
gedrukt.
„In den Bloemhof” uit 1945 werd geheel
met de hand gezet en gedrukt in een tijd
dat het broodrantsoen niet meer dan een
pond en het aardappelen rantsoen niet
meer dan twee pond per week bedroeg.
Ondanks de klamme mist buiten heerst de lente in de centrale veilinghal van
Bovenkarspel' waar dinsdagmiddag de grote bloemententoonstelling „West
Friese Flora” is geopend. Op deze jaarlijkse tentoonstelling wordt 4-000 vier
kante meter beslagen door bloeiende tulpen, narcissen, hyacinten en andere
vroege bloemn
Ze deelden zorg en vreugd vereend
Het meisje, steeds van de partij
Stond de monteur, wijl hij zich traint
Met steun, met raad en offers bij
Toen kwam voor hem de grote kans
Godenburg, internationaal
Zijn ster blonk daar in heldere glans
Zijn roem klonk op in elke taal
Nu ’t hele volk hem hulde brengt
Trots op haar wereldkampioen
Erkent hij ’t dankbaar, deze Henk
Zonder mijn meisje kon ik ’t nooit
doen
ST
