Gemenebest veroordeelde
Zuid-Afrikaanse rassenpolitiek
STYLFOLLE RESEPSJE
„EUPHONIA” WOMMELS
Frans-Algerijns overleg op gang
Unlücli
-
Matthaus-Passion
te Bolsward
'U
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gouden filmpjes
VRIJDAG 24 MAART 1961
57e JAARGANG
No. 24
M
VROUWEN EN KINDEREN UIT ANGOLA WORDEN GEEVACUEERD
en
over-
aan-
PYT
hy
GOUDSMOKKELAARS GEVAT IN STOCKHOLM
Bigjint by
ft
binnengesmokkeld door een Belgisch
later kon worden aangehouden. Bij
Verjchijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
L'itgive: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 Na 18.50 uur 2505 of 2535
(K5157)
Overleg in Laos mislukt.
Het overleg in Laos tussen de rechtse
regering van Boen Oem, waarvan de
sterke man generaal Nosavan is en de
neutralistische afgezette premier Soe-
vanna Phoema is mislukt.
Men had gehoopt, dat een basis gevon
den zou kunnen worden voor een natio
nale regering, waardoor er een einde zou
komen aan de burgeroorlog tussen de
rechtse regering en de communistische
Pathet Lao in het Noorden van het land.
Maar de Pathet Lao voelde niet voor
Phoema’s plan, dat bestond uit een toe
zicht op de Laotiaanse neutraliteit door
een commissie van drie landen en een
verzoeningsconferentie van veertien lan
den.
blijf zullen houden. Als aanvangsdatum
wordt 5 april genoemd. Zeker is, dat de
onderhandelingen maanden zullen du
ren.
Christen-Democraten van 38,2 tot 45
terwijl de Socialisten van 44,2 op 40,7
daalden. In Neder-Saksen, een socialis
tisch bolwerk, kwamen de Socialisten
van 38,6 op 38,8 maar de Christen-
Democraten van 20,6 op 28,2
Ziet men de cijfers voor de nationale
verkiezingen, dan blijkt, dat daarbij de
Christen-Democraten beter uit de bus
komen, dan bij de gemeenteraden, zodat
men zeker geen socialistische overwin
ning in september kan voorspellen, wan
neer deze tendenz blijft aanhouden.
vermelden,
Bolsward is geboren.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwxrtasl
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Bolswards Nieuwsblad
De Jong’s Nieuwsblad
Dy't it stopjern ütfoun bat,
hat it minskdom greater tsjinst dien
as dy't de komeet fan Halley
üntdiek
le week maart 1911
ualemint
klear bikind
Verkiezingen.
In september zullen in West-Duitsland
verkiezingen worden gehouden voor het
parlement. Een voorproefje van de cam
pagne hebben wij al gehad in de actie
tegen Willy Brandt wegens het feit, dat
hij tijdens het regiem van Hitler is uit
geweken. Een aanwijzing van de publie
ke opinie kan men aflezen uit de ge
meenteraadsverkiezingen in Noord-Rijn-
land-Westfalen en Neder-Saksen, de
twee grootste deelstaten van de Bonds
republiek.
Weliswaar spelen bij gemeenteraadsver
kiezingen voor een deel andere motieven
mee dan bij een parlementsverkiezing,
maar het geeft toch te denken, dat in
beide staten het aandeel van de Chris
ten-Democraten in de stemmen groter
is geworden.
In Noord-Rijnland-Westfalen stegen de
-
Russische onwil.
Op zichzelf is deze mislukkig niet zo
verschrikkelijk. Erger is, dat zij de uit
drukking is van de onwil van Rusland
een neutraliteit te aanvaarden, waarbij
de communisten het in de eerste plaats
voor het zeggen hebben.
Amerika, dat onder de vorige regering
van Nosavan flink ondersteunde, is nu
tot de conclusie gekomen, dat een op
lossing op basis van neutraliteit het
beste zou zijn en voelt zich niet zo pret
tig, nu Rusland niet op dit plannetje
ingaat. Vooral omdat het al men zorg
de toenemende hulp aan de Pathet Lao
zag, die vanuit Rusland per luchtbrug
werd verleend. Daarop is de Amerikaan
se houding weer wat verstard. Er werd
wat nadruk gelegd op zendingen wa
pens aan Nosavan en zaterdag heeft
Rusk, de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, een gesprek van vijf
uren gehad met Gromiko, zijn Russische
ambtsgenoot, naar men aanneemt om
Algerijnen gaan praten.
Het is nu officieeel dat de Fransen en
de Algerijnen met elkaar gaan praten.
Vorige week woensdag sprak de Fran
se regering de wens uit door middel van
een officiële delegatie de besprekingen
te beginnen over de voorwaarden der
zelfbeschikking van de Algerijnse bevol
king; en vrijdag accepteerde de voorlo
pige Algerijnse regering de uitnodiging.
Vorige week hebben wij al geschreven
over de problemen die aan de orde zul
len komen. Wij vermelden nu nog slechts,
dat de plaats van onderhandelen Evian
wordt en dat de Algerijnen, behalve voor
de besprekingen op Zwitsers gebied ver-
hem er op te wijzen, dat Amerika niet
bereid is te wijken voor een Russisch
doordrukken in deze kwestie.
Er zijn berichten, dat Amerika zelfs zou
overwegen in geval van nood troepen
naar Laos te zenden. Het verschil met
de politiek van Eisenhower zou hiermee
maar zeer gering worden. Tegen deze
gang van zaken, die een verscherping
van de internationale toestand zou in
houden, tekenen vooral Engeland en de
landen van het Gemenebest verzet aan.
Naar verluidt zou India op bemiddeling
tussen Oost en West aansturen. Phoe
ma is nu een wereldreis begonnen om
instemming te verwerven voor zijn plan
voor een conferentie van veertien lan
den. Het is te hopen, dat hij Rusland en
China hiervoor winnen kan.
Premier Verweerd heeft uit deze vijan
digheid tegenover zijn politiek de con
clusie getrokken, dat zijn land niet lan
ger welkom is. En dat kan wel eens
waar zijn. Niet alleen de niet-blanke
landen van het Gemenebest, maar ook
een aantal blanke landen zijn van oor
deel, dat het in een club zitten met een
land als Zuid-Afrika internationaal een
te zware belasting is. Een van de niet-
blanke premiers noemde de apartheids
politiek zelfmoord voor de blanken en
daar steekt wel wat in.
Zuid-Afrika is nu in een geestelijk iso
lement gedrongen en de smet van de
principiële rassendiscriminatie is van ’t
Gemenebest afgewenteld. Zakelijk zal er
niet zo veel veranderen, want de han-
delspositie van Zuid-Afrika zal er wei
nig door veranderen. De voorkeursrech
ten zijn een bilaterale zaak en Engeland
maakt niet de indruk op dit punt de
banden met Zuid-Afrika te willen ver
zwakken. Iets anders is natuurlijk, dat
door deze schok het vertrouwen in de
blanke toekomst van Zuid-Afrika wat
geschokt is en dat het buitenlandse ka
pitaal, waarvan Zuid-Afrika het vooral
moet hebben voor zijn ontwikkeling, Z.-
Afrika te hachelijk gaat vinden als be
leggingsdeel.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Weatergoo en
vnhald.
an it bistjür hie de hear Haagenbeek fan Wommels de lieding en
De hear H. R. Dijkstra spruts üt namme
fan de Middenstansforiening to Wom
mels en ünderstreke syn goede winsken,
lyk as folie oaren, mei in wolkomme slüf.
Eare-lid S. Reitsma, ien fan de oprjoch-
ters, bea alle leden fan de foriening in
stik muzyk oan. De hear Bakker, dy’t
óffurdige wie troch de Oranjeforiening
en de Foriening foar Folksformaken,
forstevige de kas fan „Euphonia”.
sa lang net wachtsje
Herinneringen.
Ut namme fan de Kulturele Ried yn Hin.
naerderadiel en de Federaesje fan Mu-
zykforieningen yn de gemeente spriek de
hear H. Eringa fan Spannum.
De hear Eringa wist noch hiel goed hoe
ien en oar fjirtich jier lyn om en ta gien
wie. Doe waerd to Wommels de nije
skoalle foar u.l.o. iepene en ter gelegen-
heit fan dizze iepening waerd der feest-
fierd. Wommels hie doe lykwols noch net
in eigen korps en sadwaende waerd it
Spannumer korps, dat inkelde jierren al
der is, frege syn muzikale meiwurking
to forlienen.
De dirigent, master Voorthuis, wie lyk
wols forhuze nei Slochteren en hy waerd
frege foar dizze dei oer to kommen om
it Spannumer korps to dirigearen. De
reisgelegenheden wiene doe gans primi-
tiver as nou en master Voorthuis sei ta
komme to sillen as men him fan de trein
yn Hatsum helje woe. De hear Eringa
naem
Kriminiele skurken
Oeral by de wurken
Slaen har slach obskuer
Lefhertich ünhuer
Soks die dizze wike
Wer to Utert bliken
In boekhalder-sjef
Sünder earbisef
Hat him, ing binepen
Oan in bern forgrepen
In famke, amper trije
Sa de kans to krijen.
Grif it mislearret net
Hja biedt gjin forset
Lokkich, it waerd üntdutsen
It geheim forbrutsen
Syn sinialemint
Rekke klear bikind
En doe naem de plysje
Efkes goed notysje
„Euphonia” hat
hoecht.
De hear S. van der Wal bea syn lokwins.
ken oan üt namme fan de Oude Bond
van Chr. Harmonie, en Fanfarekorpsen
in Friesland en üt namme fan de Fede
ratie van Chr. Bonden in Nederland, dy
’t sa’n 500 a 600 korpsen yn him for-
ienige hat. Oan „Euphonia" koe hy as
earste jubilearjende foriening de jubi-
leum-faen oanbiede.
Earstneamde boun hat fjouwer kear yn
Wommels syn konkours halden, ünaer
oaren yn 1959 en I960. Sprekker woe
net allinne in plom sette op ’e hoed fan
„Euphonia”, mar ek op de huodden fan
de ynwenners fan Wommels.
Fan de earste ófdieling nei de
eare-ófdieling.
De hear L. Miedema Jr., fortsjintwurdi-
ger fan de sjongforiening „Laus Deo”
to Wommels seach yn de pleatselike mu.
zykforiening en sjongforiening gjin kon-
kurrinten. Hy spriek de hope üt, dat de
ban tusken koar en korps hyltiten hech
ter wurde soe en romme de prestaesjes
fan „Euphonia”, dat yn bitreklik koarte
tiid kans sjoen hie om fan de earste óf-
dielen yn de eare-ófdieling to kommen.
Ek as ald-oprjochter waerd it wurd fierd
troch de hear Tsj. Postma, dy’t him, lyk
as de hear Eringa fan Spannum hiel hwat
wist to herinner jen üt de bigjinperioade.
De foarsitter fan de muzykforiening
„Harmonie” to Snits, de hear Otter,
romme de kwaliteiten fan it Wommelser
korps. In persoanlik wurd spruts noch
de heat Hagenbeek, hwernei .de foar
sitter fan „Euphonia”, de hear W. Haan-
stra, alle sprekkers stik foar stik bitanke
en alle goede wurden biantwurde.
Op de resepsje hearske in sellige, op-
teine sfear en ien en oar hat grif tige
bydroegen ta de stylfolle wize, hwerop
„Euphonia” syn fjirtich jierrich jubileum
fierd hat.
Er is brand uitgebroken in de Vrije Uni-
versiteit te Amsterdam. Men denkt aan
opzet.
Na afgelegd examen toegelaten tot de
lessen der chr. Normaalschool: Hiltje
Bruinsma, Ruurd Bijkersma, Jantje van
Foeken, Janke Gosliga, Ane v. d. Houw,
Ype Kramer, Ids v. d. Ploeg, Reinskje
Schuurmans, Abel Slippens, Dirk v. d.
Spoel, Yke Tymstra, Jan Visser, Hinke
Vos, allen te Bolsward, Arend de Vries
te Dedgum, Marten Boerstra te Tjerk-
werd, Pieter Wesselius te Abbega en
Gosse Prins te Exmorra.
Canadese dollarbiljetten. Foto:
gedeelte van de rijke buit
Dizze sjef-boekhalder
Nammens alle alden
Ha wy mar ien winsk
Jow sa’n fiis ünminsk
Earst ris trije dagen
Tritich giselslagen
Reitsje him omraek
Grif in goeije saek
Dat kin ’t middel wêze
Om him to genêzen.
Libben ,,Enphonia” bigjint foar
de fjirtich
Ek de hear Fritsma fan Wjelsryp, dy’t
spriek üt namme fan de sjongforiening
„De Lofstem” to Wjelsryp bea in slüf
mei ynhald oan. Bigjint by oaren in
dizze taek op him, sjoen it feit, libben by fjirtich, sa sei de hear Fritsma,poort, Bolsward.
Mevrouw Atie Letter zal als altsoliste
optreden in de uitvoering van de Mat
thaus-Passion op donderdagavond 30
maart a.s. in de Martinikerk te Bols
ward.
Atie Letter werd door Johanna Hoogen-
werff ontdekt om haar muzikaliteit en
mooie altstem, terwijl ze zong in een
bakvissenkoor. Van haar kreeg ze eerst
vijf jaar zangles, terwijl ze theorie en
solvège studeerde bij Bernhard Bak.
Haar verdere leraren waren Dr. Anton
van der Horst (voor repertoire-studie)
Laurens Bogtman en Noémie Perugia,
terwijl ze de laatste 4 jaar werkt bij
Gerard Meyer te Krommenie.
Voor haar huwelijk zong mevr. Letter
in het beroepsensemble van de Nederl.
Radio Unie. Daarna trad ze meer en
meer op als soliste.
Wijlen Hans Brands Buys vroeg haar
bij zijn studentenkoor en orkest als so
liste in uitvoeringen van de Matthaus-
en de Johannes Passion, het Weihnacht-
oratoiium en de Hohe Messe van Joh.
Seb. Bach.
Ze deed mee aan de maandelijkse uit
voeringen van Cantates met de Hilver-
sumse Cantate Vereniging en werd ge
vraagd voor de Alt Rhapsodie van
Brahms in Delft en bij de Johannes Pas
sion in Voorburg en Winterswijk.
Vorig jaar zong ze voor het eerst mee
in de uitvoering van de Matthaus Pas
sion in Bolsward en Sneek en ook dit
jaar zullen wjj haar weer kunnen be
luisteren.
Als aardige bijzonderheid kunnen we
dat haar grootmoeder in
Het is de Engelse premier MacMillan niet gelukt de kloof tussen Zuid-Afrika
de meerderheid van de andere landen van het (Britse) Gemenebest, te
bruggen. Deze andere landen, met Nkroemah van Ghana en Neroeh van India
aan de spits en gesteund door de Canadees Diefenbaker, lanceerden felle
vallen op de rassenpolitiek van de Zuid-Afrikaanse regering, die bekend staat
als de apartheidspolitiek.
Deze beoogt een zo volledig mogelijke scheiding van blank en niet-blank, waarbij
de leiding in alle opzichten aan de blanke minderheid is voorbehouden. Deze
politiek treedt het beginsel, dat alle mensen gelijk zijn, ongeacht kleur of gods
dienst, met voeten en al was het er vermoedelijk nooit van gekomen Zuid-Afrika
daarom uit het Gemenebest te verwijderen, nu het als republiek opnieuw om toe
lating moet verzoeken, was de kans schoon de bezwaren tegen het systeem met
veel nadruk aan te voeren.
Volgens berichten, welke Lissabon hebben bereikt, zouden een driehonderd
plunderaars uit omliggende landen het noorden van Angola zijn binnengedron
gen, waar zij zich aan roof, kidnapping, aanranding en moord hebben schuldig
gemaakt. Portugese parachutisten trachten op het ogenblik de grenzen van An
gola af te sluiten om te voorkomen, dat de daders ontkomen. Vrouwen en kin
deren worden uit het gevaarlijke gebied naar Loanda gevlogen, waar zij een
tijdelijk onderdak krijgen. Foto: Ben meisje uit het geteisterde gebied wordt
op de luchthaven Vftn Loeanda uit een vliegtuig geholpen.
It misdiedich heart je
Lei nou flot it leadtsje
Mei, as arrestant
De justysjeklant
Efter smelle ruten
Ha hja him opsluten
Neist dat men skielik praet
Wer in psychopaet
Efkes op de helling
Under tasichtstelling
De zogenaamde Zwarte ploeg” van de Stocholmse politie heeft een goede slag
geslagen, toen zij in de Zweedse hoofdstad een statenloze Pool arresteerde,
die zich in een taxi bevond met niet minder dan twaalf kilo zuiver goud in zijn
tas. Het bleek, dat het goud Zweden was
zakenman uil Brussel, die een paar uur
het verdere onderzoek o.m. in de appartementen van de Pool, kwamen ook
nog g°u^en roebels, dollars, Amerikaanse en
Donane-insbecteur Claes Lasman bekijkt een
Hevige mond, en klauwzeer in Friesland.
Het besmette vee wordt af gemaakt.
Wolber-banden. Alleenverkoop voor
Bolsward: Jac. Postma, Hoek Hengste-
pad.
Alle rijwielonderdelen: bellen 25 ct.,
lantaarns f 1,40, kaarsen 3 cent, olie-
kannetjes 10 ct., stalen broekveren 1 ct.,
lier paar, netjes 60 ct., voetpompen 55
let., kettingen f 1,10. F. Hoekstra, Blauw-
hnnrl RnkwarJ
Tankberens
De boargemaster neamde „Euphonia” ’n
korps, dat der wêze mei en dat fan mear
as pleatselike en gemeentelike bitsjutting
is, tank sij ü.o. de eminente lieding fan
de dirigent, de hear P. Bakker fan Kou-
dum.
De bifolking fan Wommels hat fjirtich
jier mei „Euphonia’’ meilibbe, sa sei de
boargemaster en hy hope, dat it korps ek
yn de kommende tiid syn namme heech
halde kinne soe. Der wie reden ta tank
berens foar hwat oant nou ta prestearre
wie. Nei de oarloch is de gemeente der
ta oergien oan de pleatselike muzyk- en
sjongforienings subsydzjes ta to kennen,
dy’t linkendei fan mear bitsjutting waer-
den.
Yn 1953 barde it korps f 100,üt it
„Kultureel Füns” fan de gemeente, yn
1954 waerd dat f 250,mei yngong
fan 1 jannewaris 1958 waerd f 350,
takend en forline jier waerd de jierlikse
stipe oan „Euphonia” fêststeld op
f 450,per jier. Boppedat wit it ge-
meentebistjür de jubilearende foriening
op oare wizen to stypjen. De boargemas-
ter, dy’t ek spriek as foarsitter fan it rêst-
hüs „Nij Stapert”, spriek syn tank üt
foar de iepenloftkonserten, ay’t ,Eupho-
nia’ geregeld jowt foar de ynwenners
fan dit rêsthüs en bea sawol üt namme
fan it gemeentebistjür fan Hinriaerdera-
diel as fan it bistjür fan „Nij Stapert”
in slüf mei ynhald oan.
Hwal hat (gabe Skroar
us hjoed p p
to sizzen
It wie perfoarst in goede gedachte fan it bistjür fan de muzykforiening „Euphonia”
to Wommels om ter gelegenheit fan har fjirtich jierrich bistean in resepsije to bal
den. De boppeseal fan Gerbens roun frijwol fol mei minsken, dy’t it jubilearende
korps graech har lokwinsken oanbiede woene. Der waerden goede wurden sprutsen,
aide herinneringen üt de ófroune fjirtich jier ophelle, en fansels üntbrieken net de
sluven mei yi
Op forsyk faw
koe as earste oan boargemaster R. Alta fan Hinnaerderadiel it wurd jaen.
dat ,hy de iennichste Spannumer wie,
dy’t mei twa fytsen fytse koe’. Hie de
hear Eringa net mei twa fytsen fytse
kinnen, de boppeseal fan Gerbens hie
der justermiddei leech en forlitten hinne
leinHwant troch de muzikale
meiwurking fan it Spannumer korps
waerd to Wommels moed ynblaesd om
ek seis in muzykforiening op to rjoch-
tsjen.
It humoristyske speechske waerd bislet-
ten mei de béste winsken foar de takomst
en üt namme fan de Federaesje fan Mu-
zykforieningen, foarme troch de korpsen
fan Spannum, Easterein, Wjelsryp en
Wommels, waerd in slüf mei ynhald oan.
bean.
De hear E. Kalverda spriek üt namme fan
de sjongforiening „Halleluja” to Easter
ein en tagelyk as fortsjintwurdiger fan
de gemeentelike commissie voor lichame
lijke opvoeding.
Hy tanke de jubilearende foriening foar
de meiwurking, dy’t men hyltiten ünder-
foun hie by it organisearjen fan aktivi-
teiten as de fjouwerjounenkuijer en ek
hjir, diz’kear üt namme fan de sjongfor
iening „Halleluja” üntbriek de slüf net.
Skriftlike lokwinsken yn de foarm fan
in lokstelegram kamen binnen fan de
hear Johannes Brandsma, lid fan 'e mu
zykforiening „Euphonia”, dy’t lykwols
troch sykte net oanwêzich wêze koe.
Jild bakke
Notaris B. Tuinstra fan Wommels, 2e
foarsitter fan de Fryske Kultuerried, koe
üt namme fan dizze organisaesje syn lok
winsken oanbiede. Yn ’e mande mei de
Fryske Kultuerried is yn Hinnaerdera
diel in basisleargong foar jonge musi-
kanten organisearre, hwer ’t flinke bi-
langstelling foar is. Notaris spriek lyk
wols ek noch üt namme fan de ,Doarps-
foriening’ to Wommels, en wie tankber
foar de muzikale meiwurking fan „Eu-
phonia” by ünderskate gelegenheden en
sei ta, dat der foar de jubilearende for
iening jild op tafel komme soe, dat lyk
wols noch „bakt” wurde moast. Notaris
miende net to folie to sizzen, as forteld
waerd, dat it streefbidrach op f 50Ö,
steld is.
