Komt vrede
dichterbij
Laos
m
Komt er weer een
rondetafelconferentie
I
Hier en
daar symptomen van
toenadering en soepelheid
If
v WH
w
industrie-
Nieuw-Guinea-raad geïnstalleerd
Politiek tijdens het Paas-reces
Gouden filmpjes
Easterein foar de
R.O.N.O.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Hüshimmelje
Aanvullende
toewijzing
woningen
De Simavi
Ki W
VRIJDAG 7 APRIL 1961
57e JAARGANG
No. 27
Op Paasmaandag hebben Z.M. Boudewijn, koning der Belgen,
BUSTE VAN LORD BADEN-POWELL VOOR NED. PADVINDERS
Het Paas-reces op het Binnenhof duurt voort. De volgende week zal de Eerste
Kamer de begroting van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid behandelen.
Het zal belangwekkend zijn te vernemen, hoe de senatoren zullen reageren op de
schriftelijke mededeling van minister Van Aartsen, dat de woningbouw in de
z.g. vrije sector best boven het voorgenomen peil van 15000 stuks mag uitlopen.
Aan de overzijde van het Binnenhof, in de Tweede Kamer, heeft dit punt immers
mede de stoot gegeven tot de Kabinetscrisis van december j.l. Toch valt geen
herhaling van die politieke moeilijkheden te vrezen. De Anti-Revolutionaire fractie,
leider in de Eerste Kamer, Dr. Berghuis, heeft immers destijds al zijn bescher
mende hand over zijn geestverwant Van Aartsen en het kabinet-De Quay uit
gestrekt.
Kennedy-De Gaulle.
Soepelheid betuigt Kennedy ook door op
31 mei in Parijs aan te komen voor een
bezoek aan president De Gaulle, hoewel
hij zich als regel had gesteld, Amerika
hem gelukkig er niet had aangeschoten
over de. kinderbijslag.
Het verlangen van de Ronde Tafel-con-
ferentie weegt daar veel zwaarder.
Evenals zijn ambtgenoot Korthals vori
ge week had gedaan bij de behandeling
van zijn begroting in de Eerste Kamer,
legde prof. De Quay de bereidheid aan
de dag om zulk een conferentie te be
leggen. Daarbij drong echter ook hij op
een grondige voorbereiding aan, hetgeen
Achtkars pelen
Bolsward
Dokkum
Ferwerderadeel
Gaasterland
Harlingen
Heerenveen
Idaarderadeel
Leeuwarden
Lemsterland
Ooststellingwerf
Sneek
Tietjerksteradeel
Weststellingwerf
Wonseradeel
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
4
6
6
4
4
4
6
4
6
10
8
46
10
6
6
U al-
:e doel
einden. Maar wat is het leed hier klein
vergeleken met dat buiten de grote stads,
centra in Suriname en Nw.-Guinea.
Het steunprogramma 1961
en de
op de achtergrond in het
.en klauwzeer)
erg gaat keren zich vele tegen de be-
zo weinig mogelijk te verlaten. Deze
week ontvangt hij bezoek van premier
Macmillan, binnenkort gaat Adenauer
naar Washington, daar tussendoor be
zoeken premiers van kleinere landen de
Amerikaanse hoofdstad, maar naar De
Gaulle gaat Kennedy zelf. Kwesties van
protocol spelen hierbij een rol. Maar van
groot belang is vooral tegenover een
land als Frankrijk het brede, innemende
gebaar, dat een zakelijk gesprek over
de belangrijkste punten van menings
verschil zeer zeker niet zal uitsluiten.
Wij noemen hierbij het stopzetten van de
atoomproeven, waarvoor Frankrijk niet
voelt; de kwestie van het door De
Gaulle voorgestelde directorium van de
N.A.V.O., waarvan Amerika niet veel
weten wil, en nu ook de Kongolese kwes
tie, om van het Algerijnse geschil maar
te zwijgen.
NasserHoessein.
Toenadering zit ook in de lucht in het
Midden-Oosten, waar president Nasser
van Egypte zich bereid heeft verklaard
koning Hoessein van Jordanië te ontmoe
ten. In de tijd, dat Hoessein tegen Egyp
tische druk vocht voor het leven van
zijn landje, maakten de Egyptische pers
en radio hem uit voor alles wat lelijk
was. Het nieuws is met geestdrift in de
Jordaanse hoofdstad ontvangen, waar
Nasser blijkbaar nog populair is, on
danks alle pogingen hem in discrediet te
brengen.
Het is niet helemaal duidelijk, waarom
Hoessein tot een toenadering tot Nasser
besluit, die hem toch naar het leven
heeft gestaan en het liefst Jordanië zou
opslokken. Moet Hoessein zich wat ver
zoenen met de oppositie van de nasse-
risten in zijn eigen land? Worden de
spanningen wat groot, zoals zij ook in
Irak groter schijnen te worden
Daar is de regering gedwongen geweest
vorige week het leger in te zetten om
de ontevredenen uit elkaar te jagen.
Maar waarom zou Nasser dan op deze
toenaderingspogingen ingaan
Zijn voordeel zou juist zijn het vuurtje
aan te stoken. Maar dan vergeet men,
dat Nassers aandacht elders wordt
vastgehouden. Dat hij zich bovenmatig
interesseert voor wat er in Afrika ge
beurt, zowel in de Kongo als in Noord-
Afrika. Het is mogelijk, dat toenadering
hem op het ogenblik goed uitkomt, om
dat hij dan op dat front rust kan heb
ben.
Daarmee gaf Joxe aan, dat hij niet trad
in de eis van de F.L.N. als vertegen
woordiger van het Algerijnse volk op
te treden. Een flinke, rechtvaardige hou
ding kan men zeggen, maar men vraagt
zich af of het politiek wel enige zin
heeft op dit ogenblik een beweging zo
als die van Messali Hadj (de M. N. A.)
(die hoofdzakelijk onder de Algerijnse
arbeiders in Frankrijk, maar niet meer
in Algerije zelf aanhang schijnt te heb
ben) naar voren te schuiven, aangezien
het uitsluitend de F.L.N. is, waarmee
men in het reine moet komen. Dat de
F.L.N. zonder enige druk wil onderhan
delen is duidelijk, zij is bepaald niet ge
neigd water in haar wijn te doen en om
dat aan te tonen laat zij de besprekin
gen in gevaar komen. Zij duidt daarme
de tegelijk aan, dat die besprekingen
voor haar niet het hoogste doel zijn.
Dat blijft de onafhankelijkheid, en wel
een onafhankelijkheid, zoals de leiders
van de opstand zich die in de loop van
de jaren gemodelleerd hebben; een on
afhankelijkheid, die tegelijk een revo
lutie zal zijn met een doorbreking van
alle oude structuren, die een modernisa
tie in de weg staan en op het gebied
van de buitenlandse politiek een neutra
liteit en niet een binding aan het Wes
telijke blok, zoals De Gaulle zich tot een
eindoplossing voorstelt.
Suriname.
Neen, de politieke belangstelling richtte
zich deze week naar de andere delen van
ons koninkrijk, ver over zee. Minister
president De Quay keerde terug van een
rondreis door Suriname en de Ned. An
tillen.
Hij bleek onder andere geïmponeerd met
name door de geweldige bevolkings
groei van Suriname. Schertsend voegde
hij aan deze mededeling toe, dat men
2e week april 1911
verwekt echter bezorgdheid, zowel in
Australië als in de Ver. Staten. Het kost
minister Luns kennelijk moeite om bij
president Kennedy gehoor te krijgen
voor de Nederlandse visie, voordat pre
sident Sukarno zjjn voorgenomen bezoek
aan Washington zal brengen.
Zijn de politieke perspectieven dus niet
onverdeeld gunstig, de installatie van de
Nieuw-Guinea-Raad was voor het ko
ninkrijk der Nederlanden stellig een be
langrijke dag; de jongste ontgroeide de
kinderschoenen.
Messali Hadj.
De F.L.N. ziet de beweging van Mes
sali Hadj waaruit zij in feite in 1954
door splitsing is voortgekomen als
contra-revolutionair, al vertrouwt men
hem misschien als onafhankelijkheids
strijder nog wel. Maar men heeft het
vermoeden, dat de Fransen Messali ge
bruiken willen om deze onafhankelijk
heid in hun geest om te buigen.
Het is een droevig lot van degene, die
als eerste de eis van onafhankelijkheid
van Algerije heeft gesteld en die het
grootste gedeelte van zijn leven in de
gevangenis of in verplichte verblijfs-
oorden heeft moeten doorbrengen. Het
is het lot van degene, die net niet hard
genoeg is en dan om zich te handhaven
zich laat gebruiken door wat oorspron
kelijk de gemeenschappelijke vijand is
geweest.
Dat de Fransen geen tegemoetkomend
gebaar zullen maken, lijkt na enige tijd
wel waarschijnlijk. Misschien moeten wij
afwachten tot president De Gaulle op 11
april zijn al aangekondigde radiorede zal
houden.
De onderhandelingen van Evian hebben
al voordat zij zijn begonnen, een dode
gekost. De burgemeester van dat plaat
sje aan het Meer van Genève is het
slachtoffer geworden van een bomaan
slag, die ongetwijfeld door Europese
extremisten is gepleegd. Van de daders
is geen spoor te bekennen.
Venehijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitjavr. A J. OSINGA N.V, Bolaward
Adminiatratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Het is de vraag of op 7 april wel de onderhandelingen tussen de Franse regering
en de Algerijnse opstandelingenorganisatie, de F. L. N., zullen beginnen.
Want vorige week vrijdag kondigde de F. L. N., kort na een (met een Frans
communiqué gelijkluidende) mededeling, dat de besprekingen op 7 april in Evian
zouden beginnen, aan, dat zij niet zou komen opdagen als de Franse regering
niet openlijk zou verklaren, dat alleen met de F. L. N. onderhandelingen gevoerd
zouden worden. Deze eis is gesteld, nadat minister Joxe, die van Franse zijde
de besprekingen zou leiden, in Algerije verklaard had, dat hij ook met andere
stromingen, dan met de F. L. N. onderhandelingen zou voeren.
Ynsjoch is meat wurdich
as in sterke earm
KONING BOUDEWIJN EN KONINGIN FABIOLA NEMEN IN
OOSTENDE HUN HUWELIJKSCADEAU IN ONTVANGST
Op tiisdei 11 april sil in part fan de
Fryske ütstjüring wijd wurde oan de twa-
talige skoalle fan Easterein.
Men sil hwat to hearren krije fan it les-
jaen troch master P. Bruinsma en de hear
A. Kornelis.
Mar binammen sil der omtinken jown
wurde oan it sjongen fan aide en nije
lieten under lieding fan master Bruin
sma, dy’t les jowt neffens de Gehrels-
metoade en dêr tige goede resultaten mei
birikt.
De ütstjüring bigjint dy jouns om fiif
minuten nei sawn ure.
Hallo, fluch yn ’e baen
Pak oan, it kleed ütslaen
Toe help my mei de bedden
Set, stuollen yn ’e bleek
Is 't saekje hwat op streek
Dan kin ’k mysels wol rédde!
Hallo, efkes yn ’t span,
Toan dy in timmerman
Spikers yn de kasbuorden
Toe, wêz op slach birèd
Avensear, rin my net
As in hountsje foar de fuotten.
Bolswards Nieuwslilai
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’a Nieuwsblad
Hallo, in nije put,
Dou komst omraek fan nut!
Né, wier ’k wol dy net pleachje,
Toe fluch de biesem pakt
De Ijedder, hjir, op 't dak
Fuortdaliks skoarstienreachj e
Binnenlandse Zaken?
Het laat zich derhalve verstaan, dat
een aantal Tweede Kamerleden van het
Paas-reces gebruik had gemaakt om de
installatie in Hollandia bij te wonen en
door de vice-voorzitster der Tweede Ka
mer, mevrouw Stoffels-Van Haaften, ’n
eerste paal te laten slaan voor de toe
komstige behuizing van de Nieuw-
Guinea-Raad.
Minister Toxopeus vertolkte de gevoe
lens van dankbaarheid van de Neder
landse regering ten opzichte van Austra
lië, Engeland en Frankrijk, die in
tegenstelling tot de Ver. Staten wel
gevolg hadden gegeven aan de uitnodi
ging om deze officiële installatie bij te
wonen.
Merkwaardigerwijze vervulde aldus on
ze Minister van Binnenlandse Zaken in
ternationale verplichtingen.
Nieuw-Guinea berust in ons departemen
taal stelsel vooralsnog nu eenmaal nog
onder het Ministerie van Binnenlandse
Zaken. Wat dit betreft, neemt het dus
een overeenkomstige positie in als de
Nederlandse gemeenten. Deze hebben
ook een zekere mate van autonomie.
Kort voor zijn vertrek heeft ministfer
Toxopeus de gemeentebesturen er ec|i-
ter duidelijk aan herinnerd, dat ook dlie
vrijheid niet onbeperkt is. Met name
drong hij aan op zelfbeperking met be
trekking tot <^e invoering van de vijf
daagse werkweek voor het gemeentè-
personeel.
Het is niet zo, dat de regering de vijf
daagse werkweek volstrekt meent tb
kunnen tegenhouden. Dat bewees dezb
week trouwens wel de indiening van ’h
wetsontwerp, dat onze sociale verzekeL
ringswetgeving aanpast aan de verkort
ting van de wekelijkse arbeidstijd. Maaf
zij vindt het nu ook weer niet nodig|
dat het overheidspersoneel daarbij voor-,
op loopt.
Hwat giet it der oan wei!
Men heart wer elke dei
De froulju kommedearen,
Alles stiet op ’e kop
Hja tromje it manfolk op
Om har to assistearen.
Nu de tongblaar (mond-
zo
palingen, dat het vee moet worden afge
maakt als de ziekte is geconstateerd.
Ook de schapen in het land, soms een
gezicht ver van huis lopende, als zij maar
het eigendom zijn van een boer, waarvan
een rund is aangetast, worden afgemaakt,
met de dartel omspringende lammetjes
incluis. Ja z-lfs de eenden en kippen zijn
mede ter d.od veroordeeld in zo’n geval.
Friese landbouwers vindt gij dat niet al
te erg?” zo schrijft M. Wierda te Bols-
■rd in een ingezonden stuk.
J. Wouda zal te Sneek een tweede fa-
oriek stichten, die zal worden gedreven
door een dieselmotor van 100 tot 120 p.k.
de grootste van deze soort in Friesland.
Als deze fabriek in werking is, overweegt
de vennootschap de 10-urige werkweek
in te voeren. De fabriek zal verrijzen aan
de stadsgracht onder architectuur van de
heer Stapensea.
Door de regering is tot nader order het
houden van markten voor herkauwende
dieren en varkens (dus niet die voor
paarden) verboden.
Landverhuring te Bolsward door Notaris
S. v. d. Burg te Makkum. Voor 1 sei
zoen vier stukken weiland behoord heb
bende bij de sathe Terlet.
Op Paasmaandag hebben Z.M. Boudewijn, koning der Belgen, en koningin
Fabiola in Oostende hun door de stad aangeboden huwelijkscadeau, de vissers
boot ,,Fabiold’, in ontvangst genomen.
Foto: In een motorvlet van de Belgische Marine, begeven de konin
koningin zich lachend naar de „Fabiola”die tve
Montgomery-dok zien liggen.
met zich meebrengt,, dat deze R.T.C.
niet reeds, zoals de Surinamers graag
zouden zien, in de maand mei zal kun
nen worden gehouden.
Nieuw-Guinea.
Ongeveer ter zelfdertijd werd aan de
andere zijde van de wereld de Nieuw-
Guinea-Raad in Hollandia geïnstalleerd.
Een voorloper van een volksvertegen
woordiging, die de Ver. Naties duidelijk
zal kunnen maken, welke verlangens er
onder de Papoea’s zelf met betrekking
tot hun toekomst leven.
Onder de thans gekozen leden is het
aantal voorstanders van een aansluiting
bij Indonesië zeer beperkt, hetgeen dit
college in de ogen van Sukarno uiteraard
al meteen tot een gezelschap van mario
netten stempelt.
De voorkeunr gaat blijkbaar meer uit
naar de eventuele vorming van een Me-
lanesische federatie tezamen met het
Australisch deel van Nieuw-Guinea. In
elk geval zal de Nieuw-Guinea-Raad in
de gelegenheid worden gesteld zich op
korte termijn uit te spreken, welk tijds
verloop nodig zal zijn voordat dit ge
biedsdeel rijp voor zelfbeschikking moet
worden geacht. De Nederlandre rege
ring heeft dit punt althans bij de in
stallatie nadrukkelijk onder de aandacht
gebracht.
Verdediging.
De grote vraag zal natuurlijk zijn in
hoeverre Nieuw-Guinea door de Indone
siërs de gelegenheid tot rijpwording zal
worden geschonken.
Staatssecretaris Bot heeft in Hollandia
openlijk uitgesproken, dat het Neder
landse detachement niet bij machte zal
zijn een grootscheepse aanval tegen te
houden. Elke geringe zinspeling van de
Nederlandse regering, dat zij dan re
kent op de steun van haar bondgenoten,
goed begin geweest van de ambtsperiode
van Kennedy. Soepelheid en standvastig-
heid hebben hier haar dienst bewezen.
Dat zal ook voor het verdere politieke 1
spel niet zonder betekenis zijn.
De Engelse beeldhouwer Wilhelm Verbon droeg op de Nederl. ambassade
in Londen een borstbeeld over van Lord Baden-Powell, de grondlegger van de
padvindersbeweging. Het beeld is vervaardigd in opdracht van de Nederlandse
Padvinders verenigingen, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan. De buste
van Lord Baden-Powell krijgt een plaatsje in het hoofdkwartier in Rotterdam
Op verzoek van de Minister van Volks
huisvesting en Bouwnijvetheid zijn Ged.
Staten overgegaan tot de verdeling van
een aan de prov. Friesland toegekend ex
tra contingent van 130 woningwetwonin
gen (z.g. industriewoningen)Bij de ver
deling moest in de eerste plaats rekening
worden gehouden met een aantal met na
me genoemde industriële vestigingen en
uitbreidingen.
Hwat bat Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen 1
Hwat giet it der oan wei
Geskrep, geskuor, geskaei
Hwant alles moat kein glanzgje
In roerige april
It manfolk suchtet stil:
Oh hiene wy mar fakansje
PYT
Vrede in Laos?
De vooruitzichten voor vrede in Laos
zijn aanzienlijk beter geworden, nu het
Russische antwoord op de Engelse voor
stellen binnen is gekomen. Rusland heeft
namelijk zijn Instemming betuigd met
het Engelse,plan.
Een internationale conferentie van veer
tien zal bijeen komen, maar ook de con
trolecommissie van drie (Canada, India
en Polen), die in 1954 bij de conferentie
van Genève over Indo-China werd in
gesteld en die de rechtse en pro-Wes-
telijke Laotiaanse regering enkele ja
ren geleden naar huis heeft gezonden.
In het Engelse plan stond een staken
van het vuren in het middelpunt, even
als het toezicht op het naleven ervan.
Rusland meent, dat de partijen in Laos
zelf maar overeenstemming moeten
bereiken over een wapenstilstand. De
voorzitters van de Geneefse conferentie I
van 1954 (Rusland en Engeland) moeten
er wel toe oproepen. Er komt met an
dere woorden wat schot in, al moet men
op zijn hoede blijven voor voetangels
en klemmen. Het is in ieder geval een
Aan de volgende gemeenten zijn de daar
achter vermelde aantallen woningen toe
gewezen:
Van 10 tot en met 15 april a.s. zal een
collecte worden gehouden voor het werk
van Simavi.
Door haar ruim 35-jarige activiteit zal
deze Vereniging onze burgerij wel vol
doende bekend zijn.
Er wordt dikwijls een beroep op
len gedaan voor velerlei belangrijk.
:rgeleken met dat buiten de grote stads-
"-'i van SIMAVI
bevat vele belangrijke objecten.
Wij noemen voor Nw.-Guinea b.v. de
bouw van een polikliniek voor de afd.
Zorg voor Moeder en Kind een
gebouw voor melaatse kinderen, opdat
zij niet behoeven samen te wonen met
volwassen mannen en vrouwen de
inrichting van ’n operatie-kamer voor een
der ziekenhuizen een narcose-
apparatuur voor een ander ziekenhuis
etc.
Voor Suriname: uitbreiding van polikli
nieken langs de Suriname-rivier (Bos-
land) enz. enz.
De plaatselijke Comité’s in de gemeente
Bolsward, Wonseradeel en Hennaardera-
deel doen een warm beroep op aller steun
en hoopt te kunnen tonen, dat haar ge
meente dit mooie werk waarderen.
Voor Bolsward wordt de collecte mede
aanbevolen door de doktoren:
J. L. de Bos Kuil
Mevr. G. Miedema-de Boer
G. Miedema
H. E. Staverman
G. Heida
y;.;Ö
