Ontmoeting Kennedy-Chroestsjow
m
Het afwijkende kind
het gezin
IvU
Revolte in Zuid-Korea
Met Pinksteren op z’n Paasbest
Haringvloot wordt klaargemaakt
Gouden filmpjes
Mgr. Teerenstra
o
us hjoed p
to sizzen
I
h.
on
1
VRIJDAG 19 MEI 1961
57e JAARGANG
No. 38
DE OOSTENRIJKSE PRESIDENT IN ONS LAND
In memoriam
PYT
plaatse-
afslagge-
Advertentieprijj: 13 cent pet mn>
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentiei bij conuact reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Laos.
In Genève, waar ook de kernproeven
behandeld worden, is tenslotte dinsdag
de conferentie over Laos begonnen na
enkele dagen geharrewar, eerst over 't
feit of de wapenstilstand wel een feit
was (de Amerikanen weigerden voordien
aan tafel te gaan) en ten slotte over de
Laotiaanse delegatie. Amerika had ge
noegen genomen met twee delegatis:
één van de regering van Boen Oem, de
rechtse regering waarachter Amerika
staat, en één van de ex-premier Savan
na Phoema, die de steun van Rusland
heeft. Maar Rusland eiste ook deelne
ming van de communistische verzetsbe
weging, de Pathet Lao. Hierin heeft
Amerika toen maar berust, maar niet
de regering vn Boen Oem, die nu de
conferentie boycot.
Frankrijk—F. L. N.
Men krijgt het druk aan het meer van
Genève, want aan de overkant, in Evian
gaat op 20 mei het gesprek tussen
Frankrijk en de F.L.N. beginnen over
de onafhankelijkheid van Algerije. In
Algerije en in Frankrijk heerst span
ning, want men vreest nog steeds, dat
de ultra's een laatste poging zullen doen
om het gesprek te laten mislukken.
Rechtse extremisten in Frankrijk en Al
gerije zijn actief met aanslagen, maar
het ziet er niet naar uit, dat zij in hun
opzet zullen slagen.
Zuid-Korea.
In Zuid-Korea is dinsdagmorgen het
leger weer actief geworden en heeft de
regering afgezet, omdat de aan het be
wind zijnde politici er niet in geslaagd
waren het lijden van het volk te verlich
ten, zoals de legerleiding verklaarde.
Diverse legereenheden hebben zich bij
de opstand aangesloten, doch niet alle.
Men weet bijvoorbeeld niet wat gene
raal Ham Lim Lee, die met negentien
divisies aan de grens met Noord-Korea
staat, zal doen. Van Amerikaanse zijde
heeft men onmiddellijk bekend gemaakt
met alle sympathie achter de afgezet
te regering te staan, hoewel toch de
militaire junta de anti-communistische
houding wil versterken en de banden
met Amerika nog nauwer wil aantrek
ken. Het gaat het leger alleen maar om
de uitroeiing van de corruptie.
Het is niet zo, dat deze opstand geheel
in de lijn valt van alle opstanden in Azië
dat wil zeggen, dat zij tot doel hebben
juist een anti-Amerikaans bewind, of in
het gunstigste geval een neutralistisch
bewind aan de macht te brengen. Wat
dat betreft, is dit een welkome afwisse
ling.
Abonnementsprija t 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Adv.: U moet niet meer zelf broeden,
maar uwe kuikens kopen bij het Hoender
park Gelderland.
„Kalmoan” is de goedkeapste
en meast wisse libbensforsekering
4e week mei 1914
Te Bolsward werd opgericht een
lijke afdeling van de vereniging tot be
vordering der Gezondheidstoestand in de
Grafische vakken.
krielmannen, die de vis in
rug hangende manden ver-
Nu het geestelijk gehandicapte kind in het volle licht der publiciteit wordt ge
plaatst, stellen w(j het zeer op prjjs hier een artikel te kunnen afdrukken van
Dr. J. Hofer, directeur van het Chr. Bureau voor School- en Beroepskeuze te
Leeuwarden, zoals wij dat ontlenen aan het tijdschrift „Maatschappelijk Werk
in Friesland”. Dr. Hofer schrijft als volgt:
Verklaring van Rusk.
Niet voor niets heeft Rusk, de Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken,
vorige week in Oslo in de vergadering
van de Raad van de N.A.V.O. met veel
nadruk herhaald, dat Amerika vastbe
sloten blijft het Westelijke recht op toe
gang tot West-Berlijn en zijn rechten
in West-Berlijn zelf met alle middelen
te verdedigen als Rusland zou besluiten
een afzonderlijk vredesverdrag met O.-
Duitsland te sluiten en daaruit van Oos
telijke zjjde de consequentie zou worden
getrokken, dat deze Westelijke rechten
vervallen zouden zijn. Maar op welke
wijze de Westelijke machten hun recht
van toegang zullen verdedigen is nog
niet helêmaal duidelijk, want lang niet
iedereen is er van overtuigd, dat Ame
rika, Engeland en Frankrijk een oorlog
zullen riskeren om West-Berlijn, hoe
fundamenteel dit probleem volgens de
Franse minister van buitenlandse zaken
ook is.
Duikboten voor N.A.V.O.
In Oslo heeft Rusk zijn collega’s ver
der medegedeeld, dat Amerika vijf duik
boten met polaris-raketten ter beschik
king van de N.A.V.O. zal stellen, dat
wil zeggen, zij zullen ingedeeld worden
bij de Amerikaanse vloot in de Middel
landse Zee en blijven geheel onder Ame
rikaans beheer. Er gebeurt dus weinig
anders, dan dat de defensie van Europa
versterkt wordt. Dat de duikboten pas
over ruim anderhalf jaar klaar zullen
zijn, maakt het gebaar met het oog op
een crisis dit jaar nog wat leeg, tenzij
men er Chroestsjow Amerikaanse vast
beradenheid uit wil laten-lezen.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
De laatste jaren zijn de mogelijkheden
voor deze geestelijk minder bedeelden
gelukkig groter geworden.
In onze tijd zijn er meer mogelijkheden
gekomen voor afwijkende kinderen, op
leidingen, die zich aanpassen aan hun
praktische capaciteiten.
We denken aan de speciale klassen, die
mogelijk zijn aan lagere technische
scholen en aan huishoudscholen.
Men moet zich echter wel realiseren,
dat zwakzinnigheid niet alleen een ach
terstand in het denken betekent, maar
ook in de totale geestelijke ontwikke
ling en met name in het gevoelsleven.
Daarom is het zo hard nodig, dat het
afwijkende broertje of zusje goed door
het gezin wordt opgevangen.
In de praktijk gebeurt het namelijk
nogal eens, dat het afwijkende kind door
de broertjes of zusjes als een lastpost
wordt beschouwd en soms ook denigre
rend behandeld wordt.
Uithuisplaatsing in een gezin, waarin
een dergelijk kind goed wordt opgevan
gen, kan dan een weldaad zijn.
Te grote sentimentaliteit is fout, omdat
die de weerstand van afwijkende kinde
ren vermindert en hun geestelijke
krachtsontwikkeling, voor zover die mo
gelijk is, remt. Is het huiselijke milieu
goed, dan moet er geen uithuisplaatsing
geadviseerd worden. Dit zou het kind
eerder schaden en angstig maken.
Speciale kleuterscholen voor afwijkende
kinderen, zoals Hanselmann bepleit in
zijn boek „Zorgenkinderen”, op grond
van het feit, dat de kleuterperiode de
tijd van de grootste vormingsmogelijk
heid is, juist voor die psychische gebie
den, die de grondslag vormen voor de
toekomstige persoonlijkheids- en karak
tervorming, zijn nodig.
De diagnose zou dan vóór het zesde le
vensjaar gesteld moeten worden.
De speeldrift is bij deze kinderen ge
ring. Hun spel is eenvoudig, zonder eni
ge noemenswaardige variatie.
Hun geheugen kan vrij goed functione
ren. Zo herinner ik mij een zwakzinni
ge jongeman van ongeveer 22 jaar, die
een melodietje van een „schlager” ge
makkelijk onthield en het vlot en melo
dieus op de piano kon naspelen. Hij
kende geen enkele noot en had nooit
enig muziekonderwijs genoten.
Er werd contact opgenomen met de lei
der van een muziekband, die hem op
proef in zijn ensemble opnam. De te spe
len melodieën werden enkele malen voor
gespeeld. waarna hij ze al snel naspelen
kon. Hij werd een gewaardeerde mede
werker en kon toen in zijn onderhoud
voorzien.
Nadat ik hem uit het oog verloren had,
zag ik hem jaren later weer terug als
pianist in een bioscoop. Hij was ge
trouwd met een vrouw, die zich zijn lot
had aangetrokken.
Soms ook zijn er zwakzinnigen, die wel
tekenen kunnen. Er komen echter tel
kens dezelfde tekeningen uit de bus, om
dat de scheppende fantasie ontbreekt,
evenals het aesthetisch gevoel.
In de gereedschappenmakerij van een
machinefabriek zag ik een debiele jon
geman terug, die ik in zijn jeugd en
kele malen had ontmoet op het spreek
uur in een M.O.B.
Hij controleerde een bepaald onderdeel
dat uit handen van jonge fijnbankwer-
kers kwam. Dit werk verrichtte hij zo
goed, dat hij het volle loon verdiende.
Het was eentonig routinewerk, waar-
voör normale arbeiders niet te vinden
waren.
Deze jongeman was zeer aan het bedrijf
gebonden en zijn chef was zeer tevreden
over hem. De mede-arbeiders behandel
den hem geheel als een der hunnen en
hadden hem in hun ploeg opgenomen.
De Jong's Nieuwsblad
gen). Er zijn kinderen met een achter
stand in de intellectuele ontwikkeling,
terwijl het gevoels- en wilsleven nor
maal lijken.
Er zijn er ook, die in tegenstelling tot
de zoëven genoemde groep dadelijk op
vallen, omdat er allerlei stoornissen
zijn in de aanleg en de gedragingen.
Deze laatste groep onvolwaardigen
wordt gemakkelijk onmaatschappelijk.
Ze past zich niet aan. De geschiktheid
voor zelfcontrole is niet aanwezig, waar
om ze ook moeilijk tot de hogere ge
voelens van berouw kunnen komen.
Het gezinsmilieu is voor zwakzinnige
kinderen van het grootste belang.
Naarmate het rustiger en harmonischer
is, des te heilzamer is de invloed, die er
van uit gaat.
Een gezin, waarin geen normen heersen,
kan ook niet opvoeden. Aanpassing aan
een geregelde gang van zaken moet ge
leerd worden, evenals gehoorzamen tot
een gewoonte moet worden.
Een te grote vrijheid is voor zwakzin
nige kinderen een gevaar, omdat die
vrijheid snel tot bandeloosheid voert.
Laatste kans?
Het is overigens een oud Amerikaans
probleem, wat te doen als Rusland wei
gerachtig blijft een akkoord te onder
tekenen met redelijke inspectie en ga
ranties. Uit vrees voor een groeiende
achterstand wenst een gedeelte van de
Amerikaanse leiders al hervatting van
de kernproeven en het is niet uitgesloten,
dat Kennedy zijn onderhoud met pre
mier Chroestsjow als een laatste kans
ziet om iets te bereiken. Zo niet, dan
zal Amerika hoogstwaarschijnlijk de
proefnemingen hervatten.
Een tweede punt van belang zal zijn,
dat Kennedy Chroestsjow kan vertellen,
dat hij het meent, als hij zegt zich te
zullen verzetten tegen verdere Russi
sche pogingen om Amerika en het Wes
ten een plaats in de zon te ontzeggen.
Dat kan vooral zijn nut hebben in ver
band met de verwachting, dat men dit
jaar wel weer een toespitsing van de
crisis om Berlijn zal zien.
De berichten uit Washington worden steeds nadrukkelijker, dat president Kennedy
begin volgende maand, vermoedelyk in Wenen, een ontmoeting zal hebben met
premier Chroestsjow van Rusland.
Naar verluidt, is het initiatief tot deze bijeenkomst van Rusland uitgegaan, dat
ongeveer twee maanden geleden Amerika begon te polsen. De grootste zorg
maakt men zicli nu in Amerika, dat het bericht over de ontmoeting van de leiders
van de twee belangrijkste mogendheden in de wereld valse hoop op overeen
komsten zal wekken. Men verwacht namelijk geen overeenstemming over de
hangende problemen, maar anders dan onder de vorige regering wil Kennedy
tocht contact met Chroestsjow, ook al staat niet van tevoren vast, dat er resul
taten zullen zijn.
Er schijnen vooral twee problemen te
zijn, die Kennedy met Chroestsjow zou
willen bespreken. In de eerste plaats
wil hij weten, waaraan hij toe is met
de besprekingen over het staken van de
kernproeven, die algemeen gelden als
een eerste stap naar verdere ontwape
ningsonderhandelingen. De afgevaardig
den van Amerika, Engeland en Rusland
zijn al 305 maal bijeen geweest, maar
men is nog vrij ver af van overeenstem
ming, vooral op de punten van contröle
en inspectie.
Op de vergadering van maandag sloeg
de Russische afgevaardigde vrij drei
gende taal uit. Hij verklaarde, dat de
Sovjet-Unie haar proefnemingen zou
hervatten, wanneer Amerika en Enge
land Frankrijk zouden toelaten nog
meer kernproeven te nemen. Dit is een
vreemde argumentatie, want Frankrijk
doet dat zeer tegen de wens van Enge
land en Amerika in, die daar niets over
te vertellen hebben.
Dat het dreigement ernstig gemeend is,
lijkt niet waarschijnlijk, anders zou
Rusland niet het initiatief tot een ge
sprek met Kennedy hebben genomen.
Het wil uiteraard even laten voelen,
waar nog een probleem schuilt, dat men
zou kunnen vergelijken met de bezorgd
heid, die het Westen zou tonen, wan
neer China bijvoorbeeld kernproeven
zou gaan nemen.
Officiële opening van de nieuwe Hollan-
diafabriek te Scharsterbrug. De fabriek
verwerkt 30.000 liter per dag.
De vliegweek te Bolsward vindt geen
doorgang daar de burgemeester geen toe.
stemming gaf ook op zondag vlieg-de-
monstraties te houden.
Het afwijkende kind kan tekorten, af
wijkingen, defecten vertonen op ver
schillend gebied.
Bepalen we ons tot het zwakzinnige
kind, dan komen we op sociaal gebied.
Een volwassen zwakzinnige kan slechts
onder zeer gunstige omstandigheden
met eenvoudig werk in zijn onderhoud
voorzien en zich handhaven.
Hij (zij) heeft passend werk nodig, liefst
eenvoudige en weinig gevarieerde han
denarbeid, waarbij de onvoldoend ont
wikkelde verstandelijke aanleg niet al
te zeer opvalt. Geduld met en toezicht
en controle op deze medemens zijn ver
eist. Voor eentonig werk voldoen vol
wassen zwakzinnigen vaak beter dan de
normaal begaafden.
Hoe eerder de achterstand in verstande
lijke ontwikkeling ontdekt wordt, hoe
beter. Gebeurt dit pas op de lagere
school, dan kan er voor het betrokken
kind al veel narigheid zijn geweest door
toedoen van klassegenootjes.
Een verantwoord onderzoek naar zwak
zinnigheid is alleen maar mogelijk door
deskundigen (medici en/of psycholo-
STAATSGREEP IN ZUID-KOREA
In Seoel, de hoofdstad van Zuid-
Korea, heeft een staatsgreep plaatsge
vonden. Foto links: Militairen trek
ken in een truck van de R.O.K. door
de straten. Foto rechts: Generaal
Tsjang do Jong, voorzitter van het mi
litaire revolutionaire comité
Ver van zijn vaderstad
Heeft hij de ogen gesloten
Een werker, onverdroten
Vaak op een moeilijk pad
Hier strooide hij het zaad
Biddend voor het ontkiemen
God en de naaste dienen
Bij elke post paraat
Reeds drie en twintig jaar
Klonken zijn sterke woorden
In schemerdonkere oorden
Steeds doelbewust en klaar
De statiejoto op Huis Ten Bosch. Z.K.H. Prins Bernhard draagt hier het groot
ceremmonieel tenue van het korps mariniers
ven de wimpel voor de best verzorgde
haring worden gehesen op het schip van
schipper F. van Schoor, de man die thans
voor de derde keer de prijs voor de best
verzorgde haring van de Vlaardingse
vloot heeft gewonnen. Een programma
met: niuziek, zang en gymnastiek.
s Avonds is er naast een concert
een openluchtvoorstelling, waarbij o.a.
zal worden vertoond de Vlaggetjesdag-
film, die als titel heeft: Vlaardingen
vaart uit.
In IJmuiden, waar de Katwijkse vloot
ligt, zal des rfiddags de bekende Rijks-
politiekapel, gevolgd door plaatselijke
verenigingen, door de plaats marcheren.
Aan de Kop van de haven, waar de sche
pen liggen, za] het deklamatorium ,,De
vloot gereed tot haringvangen” worden
gebracht. Daarna zal de kapel als spe-
siaal nummer brengen Amerikaanse exer
citie.
’s Avonds treden alle plaatselijke mu
ziekverenigingen (plm. 400 muzikanten)
op. Zij brengen op het Stationsplein een
gevarieerd programma, dat afgewisseld
wordt door toepasselijke gymnastiek en
het optreden van een groep rijwiel-acro-
baten.
In Vlaardingen en IJmuiden ligt gedu
rende het Pinksterweekend 's avonds de
vloot onder het licht van schijnwerpers.
Zaterdagmiddag: feest! Zondagen maan
dag, eerste en tweede Pinksterdag, zijn
echte kijkdagen. Ongetwijfeld zullen weer
duizenden zich naar de kant begeven om
te genieten van dit oude bonte schilderij
de vlaggende vloot.
Dinsdag, 23 mei, varen de schepen uit.
Naar de Noord. Woensdagmiddag d.a.v.
gaan ze aan „schot”, worden de netten
uitgezet. In de nacht van woensdag op
donderdag zal over de dekken klinken:
,,’t Is ervan halen”. De spanning stijgt
dan ten top.
Als er wat gevangen is, zullen in de zeer
vroege donderdagmorgen de eerste kant
jes aan de jagers de snelste schepen
der combinaties worden overgegeven,
die er in vliegende vaart” mee naar het
vaderland spoeden.
Als er die eerste nacht voldoende ge
vangen wordt, neemt men aan, dat vrij
dag, 26 mei, de eerste malse maatjes door
de winnende jager zullen worden aange
voerd,
Te Leeuwarden arriveerde reeds een 200
maaiers („mieren”) w.o. verschillende
uit Oost Friesland.
Een dienstknecht van zijn Kerk
Ootmoedig en bescheiden
Vol irfnerlijk verblijden
Van ’t zuivere geestesmerk
Veel kon er nog verwacht
Het werd hem niet gegeven
De middag van het leven
Zag het dalen van de nacht
Zijn Zender riep hem af
In 't harnas van de strijder
Wenkte plots de Bevrijder
Wiens licht straalt over 't graf
Ver van de vaderstad
Stijgen stil de gebeden
Dienstknecht, sluimer in vrede
God wist het juiste pad
het strand uitgelegd. Daar verkocht de
afslager, bijgestaan door de stokhouder,
die de te verkopen partij vis aanwees, de
vis aan de handelaren en visvrouwen.
De handelaren lieten de vis weghalen
door de z.g. -
grote op de
voerden.
Dit zal men allemaal weer kunnen zien.
Deze oud-Hollandse visafslag zal ook
worden bijgewoond door afgevaardigden
in klederdracht van verschillende Ne
derlandse vissersplaatsen.
Het spel mondt uit in het hijsen van de
Produktschapswimpel voor de best ver
zorgde haring op de Sch. 16, het schip,
dat in I960 die prijs won, en de huldi
ging van de bemanning.
,Ter haring zal ik varen” heeft als motto:
zolang de zee er is hebben we haar be
varen en bevist.
Zolang de zee er blijft zullen we haar
bevaren en bevissen. Zang, muziek,
vreugdedans, deklamatie, kortom klank
en kleur zullen in dit spel uitdrukking
geven aan de verknochtheid door de
eeuwen heen van Scheveningen aan
de visserij en de zee.
Ook ’s avonds worden er in Schevenin
gen feestelijkheden georganiseerd. De
Koninklijke Militaire Kapel, onder lei
ding van majoor Rocus van Yperen, zal
concerteren. Het concert begint om 20
uur en wordt besloten met een taptoe.
In Vlaardingen zal na een gevarieerd pro
gramma op de Koningin Wilhelminaha-
Hwat hat Qabe Sbroar
In Scheveningen, Katwijk/IJmuiden en
Vlaardingen is het druk „aan de kant".
Aan de kant: op de schepen, de boetzol-
ders, in de kuiperijen, op de erven en
werven, overal waar men betrokken is bij
de komende haringteelt.
Want gedurende de Pinksterdagen moet
de vloot er op zijn „paasbest” bij liggen.
Fleurig onder de verf en rijk gepavoi-
seerd. Dinsdag na Pinksteren is het Buis
jesdag, dan kiest de gehele vloot zee en
valt het startschot voor de vermaarde ha-
ringjagerij. Wie zal de eerste Hollandse
Nieuwe aanvoeren Een Scheveninger, 'n
Katwijker of een Vlaardinger?
Maar eerst is er feest in Scheveningen,
in Vlaardingen, in IJmuiden, waar de
Katwijkse loggervloot gereed tot haring
vangen ligt.
Vlaggetjesdag: een hoogtepunt van de
haringdrijfnetvisserij.
Reeds maanden hebben de plaatselijke
comité’s aan de programma's gewerkt.
Telkenjare valt op een der genoemde
plaatsen het accent. Dit jaar is de eer aan
Scheveningen. Daar belooft het n prach
tig festijn te worden.
Op het strand voor de Keizerstraat zal
des middags vis worden afgeslagen, zoals
dit in het verleden gebeurde toen Sche
veningen nog geen haven en afslagge-
bouw had.
De zeillogers kwamen toen zo dicht voor
de kust als de diepgang van de schepen
toeliet. Met vletten werd daarna de vis
1 in manden naar de wal gebracht en op
