De Gaulle staat op het standpunt:
eigen strijdmacht
Frankrijk
voor
Tweede Kamer verzoent zich
met uitstel belastingverlaging
n
ft i
Republiek
Zuid-Afrika
een
rite» 1
«is
h
üs hjoed p p
to sizzen
I1
eF I
- -
Gouden filmpjes
le week juni 1911
i
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
-
w
Aardewerk-
tentoonstelling
te Makkuni
Ontmoeting
Kangeroe in
colbertjasje
VRIJDAG 2 JUNI 1961
57e JAARGANG
No. 41
HET PROCES EICHMANN
Hoe verder?
kim
de
Maandagmiddag beeft Joel Brand getuigenis af gelegd in het proces-Eichmann
in Jeruzalem. De foto toont Brand in de getuigenbank
rale woordvoerder mr. Van Leeuwen tot
tevredenheid. Maar de minister voegde
er aan toe, dat dit wel eens zou kunnen
betekenen dat „alternatieve” mogelijk
heden zouden moeten worden afgesne
den. Hij omschreef die andere mogelijk
heden echter niet nader.,
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Bolswards Nieuwsblad
De Jong’» Nieuwsblad
5
Maar hoe wil men reageren? Een Ame
rikaans blad weet met zekerheid te zeg
gen, dat het sluiten van een afzonderlijk
vredesverdrag voor de Westelijke landen
aanleiding zal zijn, de stellingen, door
hun troepen te laten betrekken. Om de
tanden te laten zien zullen Amerikaan
se, Franse en Engelse troepen een klein
stukje van Oost-Duitsland bezetten in
de hoop, dat Chroestsjow eieren voor
zijn geld kiest. Kernwapens zouden niet
gebruikt worden, tenzij Rusland er mee
zou gaan beginnen. Of de geschiedenis
President Kennedy is op het ogenblik in Europa. Woensdag en donderdag heeft
hij met president De Gaulle van Frankrijk gesproken; in aansluiting daarop is
hij naar Wenen vertrokken, waar h\j zaterdag en zondag met Chroestsjow, de
Russische premier, zal confereren.
Over de inhoud van het eerste gesprek is op het ogenblik van schrijven nog
niets bekend, maar het is niet zo moeilijk aan te geven, waarover de beide staats
lieden het zullen hebben. In de eerste plaats zal Kennedy de verdediging van de
Westelijke wereld, neergelegd in de Noord Atlantische Verdrags Organisatie, aan
de orde willen stellen. De Gaulle draagt de N.A.V.O. in haar huidige vorm geen
goed hart toe. De integratie van de diverse nationale legers op bepaalde punten
stuit hem tegen de borst. Hij wil op dat punt vooral de nationale souvereiniteit
laten gelden. Aan een onderstelling van bijv, de natinale luchtmachten onder een
gemeenschappelijk commando wil De Gaulle niet meedoen. Hij weigert kern
wapens te laten opslaan op Frans gebied, hetgeen Amerikaanse jagers, die deze
wapens moeten vervoeren, van Franse naaar Duitse bases heeft verdreven, en
de Franse Middellandse Zeevloot heeft hij onttrokken aan het geallieerde opper-
bevel.
De Tweede Kamer heeft zich dinsdag j.l. verzoend met de gedachte dat de voor
genomen belastingverlaging op 1 juli a.s. niet zal doorgaan. Van de zijde van
zjjn a.r.-geestverwanten mocht minister Zijlstra zelfs lof incasseren, omdat hij
niet had geschuwd de verantwoordelijkheid voor deze impopulaire maatregel
te aanvaarden. De socialistische fractieleider Burger deed het wel voorkomen,
alsof de minister de belastingverlaging naar volgend jaar had verschoven omdat
er dan gemeenteraadsverkiezingen zullen worden gehouden, doch het gelukte
hem niet de regeringspartijen tegen het kabinet-De Quay op te zetten met de
stelling, dat dit opnieuw een belofte had geschonden, want hoe teleurgesteld de
woordvoerder der k.v.p., dr. Lucas, zich door minister Zijlstra ook toonde, een
kabinetscrisis wil hij n.l. niet riskeren. Hij liet wel blijken, dat zijn groot ver
trouwen in de bewindsman van financiën was geschokt. Ook kondigde hij aan,
dat hij niet gauw weer zou instemmen met de behandeling van een belasting,
voorstel, waarvan de datum van invoering niet tegelijk wetteljjk wordt vast
gelegd.
Zuid-Afrika.
Zuid-Afrika is woensdag een republiek
geworden. Vorig najaar heeft de rege
ring hierover een referendum laten
houden, uiteraard alleen onder de blan
ke bevolking, die drie van de vijftien
miljoen inwoners van de nieuwe repu
bliek telt. Met de stemmen van nog geen
miljoen inwoners voor is het besluit ge
nomen, ten zeerste betreurd door de En
gels sprekende bevolkingsgroep, die niet
alleen de koningin als staatshoofd ziet
verdwijnen, maar ook alle banden met
Engeland en het Gemenebest doorgesne
den ziet.
Voor de niet-blanken is het een aanlei
ding geweest drie dagen een z.g. thuis-
blijf-actie te voeren, een soort staking
dus, die alleen in Johannesburg een suc
ces is geworden. Maar troepeneenheden
hulptroepen, tanks en politie waren
overal met veel militaire vertoon opge
steld om de niet-blanke bevolking te in
timideren. Over de stemming onder de
niet-blanke bevolking behoeft men zich
overigens geen illusies te maken.
land eist namelijk een uitgebreid veto
recht bij de controle en dat kunnen
Amerika en Engeland niet aanvaarden.
De controle moet vrij zijn.
Dat Kennedy De Gaulle zal laten weten,
dat hij er voorstander van is, dat En
geland tot de Europese Economische
Gemeenschap zal toetreden, ligt voor de
hand. Frankrijk is in deze kwestie de
voornaamste hinderpaal.
En dan tenslotte een onderwerp, dat de
laatste tijd weer meer in het middelpunt
van de belangstelling dreigt te komen,
namelijk Berlijn. Van Russische zijde
heeft men al laten doorschemeren, dat
Chroestsjow van plan is hiervan het
centrale thema van zijn gesprek met
Kennedy te maken. Het gaat hem ver
velen, dat hij dertig maanden na zjjn
ultimatum, dat de kwestie binnen zes
maanden op de door hem voprgestelde
wijze opgelost moet zijn, nog geen stap
verder is. Indien Oost en West hier
over niet tot overeenstemming komen,
zal Chroestsjow vermoedelijk nog voor
het einde van het jaar een afzonderlijk
vredesverdrag met Oost-Duitsland slui
ten, waarbij de rechten van de bezetten
de mogendheden in Berlijn opgeheven
zullen worden. Stap voor stap, meent
men, zullen de rechten van de Weste
lijke bezetters en hun recht van toegang
tot West-Berlijn beknot worden. Op een
gegeven ogenblik moet het Westen hier
op reageren, wil hét Berlijn niet zonder
slag of stoot verliezen; Iets wat in open
bare redevoering als een onmogelijkheid
is bestempeld.
Ander bezwaar.
Een ander bezwaar van Kennedy tegen
het Franse kernwapenprogramma is, dat
het moeilijkheden veroorzaakt bij de be
sprekingen met Rusland over de stop
zetting van dé kernproeven. Rusland
eist van Amerika en Engeland, dat zij
de verantwoordelijkheid nemen voor het
stopzetten van de Franse kernproeven.
Wellicht wil Kennedy van De Gaulle
een garantie, dat hij zich, mocht het tot
een akkoord met Rusland komen, zal
aansluiten. Doch dat is niet het enige
waarover Kennedy en Chroestsjow zul
len spreken, wanneer deze kernproeven
te Wenen ter sprake zullen komen. Rus-
Defensiekosten.
De liberale fractieleider prof. Oud en
de christelijk-historische afgevaardigde
Van der Mei legden er de nadruk op,
dat voorkomen moest worden, dat het
bedrag, dat volgens de opzet dit jaar
met de belastingverlaging gemoeid zou
Waarin opgenomen: De Bolawardsche Courant, Westergoo en
zjjn geweest, voor andere doeleinden zou
worden gebezigd.
Zij doelden op de mogelijkheid, dat het
bedrag zou worden bestemd voor opvoe
ring van onze defensie-uitgaven.
In zjjn memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer had de minister van oor
log, ir. Visser, nameljjk gezinspeeld op
de mogelijkheid, dat, nu de Amerikaan
se bijdragen zullen wegvallen, de belas
tingen wel eens verhoogd zouden moeten
worden om ons defensie-apparaat op peil
te houden.
In antwoord op het advies van ver
scheidene Kamerleden om dan aan ver
hoging van de z.g. verteringsbelastingen
(op de omzet e.d.) te denken, noemde
minister Zijlstra het inderdaad uiterst
onwaarschijnlijk, dat ten behoeve van
de defensie de loon- en inkomstenbelas
ting niet verlaagd doch verhoogd zal
moeten worden.
Nochtans opperde drs. Van der Mei
warm bijgevallen door de pacifistisch-
socialistische afgevaardigde Lankhorst
de gedachte om dit belastingbedrag te
bestemmen voor de hulp aan rninder-
ontwikkelde landen, terwijl prof. Oud
voorstelde om bedoeld bedrag bij de Ne-
derlanadse Bank als een soort conjunc-
tuurreserve te „blokkeren”.
Minister Zijlstra bleek er echter de
voorkeur aan te geven het bedrag te
bestemmen voor de aflossing van de
vlottende schuld van het rjjk. En daar
bleef het bij, ondanks de aanmoediging
van de communist Bakker tot de rege
ringspartijen om minister Zijlstra via
een motie te dwingen tot de keus: af
te treden of de belastingverlaging op 1
juli a.s. toch te laten doorgaan.
Dy’t it guod hat, hat ek de noed!
de boer en doe forlear er in süchlaem
Schuldvraag.
Dr. Lucas wilde niet ontkennen, dat de
conjunctuur tekenen van overspanning
toonde, maar hij herinnerde er aan, dat
dit ook het geval was toen de regering
in het vorig najaar de belastingverla
ging aankondigde. Zijn grief was, dat
de regering, o.m. door de verkorting
van de arbeidstijd toe te staan, zelf be
moeilijkt had, dat de belastingvermin
dering op het voorgenomen tijdstip zou
kunnen doorgaan.
Wat dit betreft, was er dus gelijkenis
tussen zijn kritiek en die van mr. Bur
ger, die o.m. betoogd had, dat minister
Van Aartsen. door de bouwmarkt on
voldoende in de hand te houden, zelf tot
verscherping van de conjunctuur had
bijgedragen. Minister Zijlstra verweer
de zich echter met de opmerking, dat
het kabinet-De Quay veel eerder andere
maatregelen tot tempering van de con
junctuur had getroffen dan de vooraf
gaande kabinetten-Drees.
K.L.M. DC-8 VERMIST
De bemanning van de vermiste Frid
tjof Nansen”bovenste rij v.l.n.r.: ge
zagvoerder R. D. Bergemann, de vlie
gers; R. M. Draaisma en J. R. W.
Hoekstra, de navigator: G. van Vuure,
de boordwerktuigkundigen: H. JUes
trik en J. JU. Blommestein en de pur
ser J. Oosterling, de hofmeesters L.
Boersma en S. H. Thio, de stewardes
sen: K. de Graaf en C. J. v. d. Berg,
de purser Pablo Garrido en de stewar
dess M. I. Crespo Caldera. Onder een
toestel van het type DC-8
Iemand z.b.b.h.h. vraagt kamer met een
slaapkamer, de prijs van f 30,per
maand niet te boven gaande.
Wegens plaatsgebrek te koop een kort-
harige St. Bernard. B. Falkena t.o. stad
huis, Bolsward
Plaatsen en vernieuwen marm. schoor
steenmantels. Steenhouwerij A. P. Cupe-
rus.
Ter overname aangeboden wegens te
groot geworden een flinke kinderwagen,
gebruikt voor gezonde tweeling.
Aangemoedigd door het grote succes van
de tentoonstelling van friese majolica
„Wat Friese Gleiers Bakten”, in I960,
w'ordt ook dit jaar van 15 juni tot 17
september te Makkum in het Pothuis
een tentoonstelling gehouden van Fries
aardewerk.
Behalve majolica zal er ook rood lood-
glazuur aardewerk, aardewerk in ringe-
loortechniek en kerfsneeaardewerk te zien
zijn.
Heer Kennedy, gelukgewenst
Blij met je installatie
Verwachtingen zijn onbegrensd
Ik deel namens onze natie
De zeer oprechte goodwill mee
Het kan de de kans licht geven
Dat wij voortaan in pais en vree
Broederlijk samen leven
Voor je programma niets dan lof
Met hartelijke groet, Chroetsjow.
Kennedy wreef zich de ogen uit
Zou er toenadering komen?
Hij was met dit vriendelijk geluid
Zeer zeker ingenomen
Misschien draait de rivaal wat bij
Hier, klinkende bewijzen
Geïnterneerde vliegers vrij
Zo'n gebaar valt te prijzen
Mijn voorganger die ’t slechter trof
Dit lijkt er op, bedankt Chroetsjow!
Wel jammer, het begon zo flink
Blijkt het nu toch een fabel?
Zomaar een politieke kink
In de Cubaanse kabel
Het wederzijdse commentaar
Was niet zo bijster strelend
Waarom deed Fidel 't ook zo raar?
Ruzie is echt vervelend
Stil, schiet niet nijdig uit je slof
Geen brokken makerij, Chroetsjow!
Welnee, ik stap weer in de pas
Er is nog niets verloren
Een stormpje in een waterglas
Je weet het van te voren
De lucht strakblauw, van wolken
schoon
Wanneer wel?
De bewindsman van financiën gaf de
Kamer de verzekering, dat van uitstel
in dit geval geen afstel zou komen. Ze
kerheid omtrent het tijdstip van invoe-
ring verstrekte hij evenwel nog niet.
Ja, hij ontkende zelfs, dat men er al op
zou mogen rekenen, dat de belasting
verlaging nu op 1 januari a.s. zal door
gaan.
Prof. Zijlstra wilde niet verder gaan
dan de belofte, dat in het najaar het
tijdstip van invoering definitief zal wor
den vastgesteld. De grote vraag blijft
uiteraard hoe dan de stand van de con
junctuur zal zijn.
Daarom toonde dr. Lucas zich 1
i sceptisch. Maar minister Zijlstra bij- j Maar voor de immigrant is de aardigheid
Dat zal niemand beweren
We beuren mogelijk beiden loon
Als we gaan confereren
Voor praten is er vast wel stof
Wacht mij te Wenen op, Chroetsjow
Straks volgt er een communique:
Gesprek^ hartelijk en open
Gezelligheid, een goed diner
Alles is best verlopen
Wij kwamen nader tot elkaar
Door wederzijds gegrijpen
Problemen gaven geen bezwaar
Er kunnen vruchten rijpen
Nieuwe lichtpunten? nou en of!
Getekend: Kennedy, Chroetsjow
PIET
zal verlopen, zoals het blad meent, is
een andere zaak. Ongetwijfeld zal het
afzonderlijke vredesverdrag er wel ko
men, maar dat het Westen een militaire
reactie zal doorzetten, lijkt minder
waarschijnlijk. De Westelijke troepen
macht is te gering en de geografische
verhoudingen in Oost-Duitsland zijn wel
zeer ongunstig voor het Westen. Maar
het interessante is vermoedelijk, dat ’t
Westen Rusland wil laten geloven, dat
het wel degelijk op tegenweer uit is,
hetgeen naar alle waarschijnlijkheid
ook is wat Kennedy Chroestsjow duide
lijk wil maken. Maar men kan zich niet
aan de indruk onttrekken, dat Chroest
sjow toch wel zal kijken naar de midde
len, waarover het Westen beschikt om
forse woorden waar te maken.
Niet alleen in Wenen zal Berlijn ter
sprake komen, maar ook in Parijs is
het aan de orde geweest. De Gaulle is
er altijd een voorstander van geweest
in Berlijn de tanden te laten zien, in de
overtuiging, dat Chroestsjow daarvoor
dan wel terug zal schrikken. Het hier
boven geschetste militaire plan zou, vol
gens het Amerikaanse blad, de politieke
goedkeuring van De Gaulle en Kennedy
moeten krijgen. Maar nogmaals, seri
eus lijkt het ons niet.
De Gaulle’s denkbeeld is, dat Frankrijk
over een volledige eigen strijdmacht
moet kunnen beschikken, omdat het an
ders geen zin heeft van Frankrijk een
atoommacht te maken, waardoor het in
staat gesteld moet worden zijn eigen
belangen met eigen middelen te verde
digen. De Gaulle verafschuwt een rol
voor Frankrijk als onderdeel van een
alliantie.
Dat is geheel in strijd met de denkbeel
den van Kennedy, wiens opinie het is,
dat de Europese landen nu in de eerste
plaats de verdediging met klassieke
kernwapens moeten versterken. Zij
moeten hun krachten en gelden niet
verspillen aan het doubleren van het
Amerikaanse kernwapen.
Hwat hat QabeSkroar
tlOfAL
Een nederlandse immigrant in Australië,
zo meldt de Emigratiekoerier, reed on
langs door een bos, toen een kangoeroe
plotseling voor de wielen kwam en door
zijn auto werd aangereden.
De kangoeroe verloor daarbij het bewust
zijn.
De immigrant meende hier een kans uit
duizend te hebben om zijn familie en
vrienden nu eens te tonen wat men zo al
in zijn nieuwe vaderland beleeft. Hij
trok zijn jasje uit en trok het de kangoe
roe aan. Terwijl hij terugliep naar zijn
auto om hiervan een foto te maken kwam
de kangoeroe weer tot bewustzijn. Voor
dat de man het kon verhinderen had de
kangoeroe het „hazenpad” gekozen en
verdween. Het is dus mogelijk voor de
mensen in Australië dat zij vandaag of
morgen een kangoeroe in een colbertje
nogal j tegenkomen.
1 I Afno» .-1 z» et et r-/-l j
gevallen door zijn geestverwant Van j er wel af, want in de binnenzak van zijn
Eysden verzekerde hem, dat het j jas had hij 400 Australische ponden, die
I voortduren van de hoogconjunctuur de j wel niet naar de haaien, maar naar d-
belastingverlaging niet blijvend zal te- kangoeroes zijn, hetgeen voor de man
genhouden. Deze belofte stemde de libe- op hetzelfde neerkomt.