Er hangt
rond Wenen J|
een waas
Meningsverschillen inzake huurverhoging
en kinderbijslag doen zich gelden
I
Hf»-
Kwestie Berlijn
kritiek worden
zou
Slechts
Laos
eens over
Piter Jelles
■i
Gouden filmpjes
üs hjoed p p
to sizzen 1
i f?
o
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
- w
VRIJDAG 9 JUNI 1961
57e JAARGANG
No. 43
W»«rio opgenomen: De Bohwardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
FILMPRIJS VAN DE RAAD VAN EUROPA IN ARNHEM UITGEREIKT
Dominicaanse republiek.
'e kop
Defensie.
Kinderbijslag.
Ruimtelijke ordening.
drink-
Het kabinet-De Quay heeft zijn voornemens onthuld met betrekking tot de verdere
ontwikkeling van ons huurpeil. Langzamerhand wil de regering af van de subsi
diëring van de woningbouw. Zij meent dit te kunnen bereiken door een geleide
lijke aanpassing van de huren aan de bouwkosten met plm. 30 Deze huurver
hoging zal echter geleidelijk moeten plaats hebben. Op 1 april 1962 zouden de
huren met 10 tot 12 moeten stijgen, terwijl voor 1964 en 1966 soortgelijke
verhogingen in het voornemen liggen.
2e week juni 1911
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telcf. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K 5157)
De Gaulle.
Even weinig optimisme als over het on
derhoud in Wenen toont men in Ameri
kaanse kringen over het onderhoud, dat
de president met president De Gaulle
in Parijs heeft gehad. Standvastigheid
in Berlijn was hier het enige dat naar
voren werd gebracht als gemeenschap
pelijk standpunt. En dat is wel wat
mager.
Maar laten wij hopen, dat de staatslie
den, die elkaar in Wenen en Parijs heb
ben ontmoet, eikaars achting hebben
weten te verwerven. Dat verandert wel
iswaar niet veel aan de problemen, maar
draagt toch bij tot de bereidheid tot com
promissen.
Algiers.
De generaals, die in april in Algiers in
opstand zijn gekomen tegen de politiek
van president De' Gaulle, hebben een
gevangenisstraf gekregen van vijftien
jaren, hetgeen voor muiterij niet veel is.
Figuren van lagere rang zijn voor min
der wel ter dood veroordeeld. Men kan
deze betrekkelijk lichte straf verklaren
door de wens van De Gaulle het officiers
corps, dat sympathie toont voor de ver-
De regering kan daarbij steunen op een
advies van de Sociaal Economische Raad
die van oordeel is geweest, dat het ver
schil in huur tussen een nieuwe, gesub
sidieerde woningwetwoning en eenzelfde
het kabinet-Drees afkomstig is.
De moeilijkheid is echter, dat de p.v.d.a.
een ruimere bijdrage uit de overheids
kas verlangt dan minister Zijlstra
met zijn bindende belofte de belastingen
in de naaste toekomst te zullen verlagen
meent te kunnen toestaan.
De Spyktille door Bolsward overgedra
gen aan de gemeente Hennaarderadeel
met een toeslag van f 1400,
De bekende kaatser Catrinus Werkhoven
te Witmarsum heeft besloten niet meer
uit te komen.
100-jarig bestaan der brandass. „Achlum”
te Achlum.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Boiswards Nieuwsblad
Dat lijkt al iets meer, omdat juist de
doeltreffendheid van het bestand op het
ogenblik een struikelblok is.
Volgens de Amerikanen is er in feite
geen bestand en trachten de pro-com-
munistische troepen van de Pathet Lao
voortdurend hun positie te verbeteren.
Amerika dreigt zelfs de conferentie te
verlaten, wanneer hier niet iets aan ge
daan wordt.
Men zou bijvoorbeeld de controlecom
missie met meer bevoegdheden kunnen
bekleden, maar daar voelen de commu
nistische landen niets voor, hoewel de
Chinees toch haarfijn weet aan te tonen,
dat niet de Pathet Lao, maar de recht
se regering het bestand voortdurend
schendt.
ren kan overlaten, doch ook zelf han
delend moet optreden.
De staatkundig gereformeerden spraken
bij monde van de oud-burgemeester van
Zoutelande, Kodde, echter de vrees uit,
dat door centralisatie het platteland zou
verstedelijken en in onrust zou worden
gebracht, waardoor men daar het ge
kwinkeleer der vogels niet meer zou
kunnen horen en er zelfs in hoge flat
gebouwen zoumoeten gaan huizen.
In kalmere bewoordingen gaven ook de
anti-revolutionairen blijk op een zekere
decentralisatie bij de ruimtelijke orde
ning te durven vertrouwen, terwijl
vooral de liberalen en de christelijk-his-
torischen aandrongen op een regeling
voor de schadevergoeding aan degenen,
wier belangen bedreigd worden door de
streekplannen der overheid.
Als men het communiqué leest, dat president Kennedy en premier Chroestsjow
na hun besprekingen op 3 en 4 juni in de Oostenrijkse hoofdstad hebben gepubli
ceerd, dan wordt men niet veel wijzer. Men vindt een lijst van besproken onder
werpen, namelijk: kernwapenproeven, ontwapening en Duitsland.
Slechts over Laos wordt iets meer gezegd. Beiden zyn voor een neutraal en onaf
hankelijk Laos en voor internationale overeenkomsten ter verzekering hiervan.
Verder wordt gesproken over het belang van een doeltreffend bestand.
In elk geval staat vast, dat ook dan
ons bevolkingsvraagstuk nog niet zal
zijn opgelost. In andere vorm zal dit
zich aan ons blijven voordoen.
Dit bleek zonneklaar bij de behandeling
van het wetsontwerp Inzake de ruimte
lijke ordening, dat de Tweede Kamer
deze week in openbare behandeling nam.
De woordvoerder der k.v.p., Assman,
schatte, dat over anderhalve eeuw de
bevolking tot 3% miljard zal oplopen
als de huidige ontwikkeling zich zal
doorzetten. Met name in het Westen des
lands hoopt de bevolking zich op, zo
dat er nauwelijks recreatieruimte over
blijft.
Zowel de socialisten als de k.v.p.ers, bij
monde van respectievelijk de
Westerhout en Van Vliet, bleken van
oordeel, dat de overheid die ontwikke-
Daar komt bij, dat de regering ook al
voor de noodzaak staat te beslissen, wat
zij voor de defensie moet uittrekken, nu
de Amerikaanse hulpverlening zal weg
vallen.
Bij de behandeling van de begroting van
defensie in de Eerste Kamer hebben de
meeste senatoren er in niet-misversta-
ne bewoordingen op aangedrongen het
defensiepeil te verhogen. Zelfs van de
zijde van zijn geestverwanten uit de
v.v.d. bij monde van mr. Van Riel
moest minister Visser het verwijt horen
dat hij te gemakkelijk tcrugweek voor
zijn ambtgenoot van financiën, prof.
Zijlstra. Ook de woordvoerders van c.h.u.
en k.v.p. uitten zich zo kritisch, dat de
oppositie van de p.v.d.a. het maar kalm
aan deed.
Kortom, wij gaan op het Binnenhof
weer interessante weken tegemoet.
Een waas.
Men hoopt nu, dat op dit punt wat ver
heldering komt na de conferentie van
Wenen, hoewel men niet weet wat er
tussen beide staatslieden is besproken.
Maar nagenoeg iedereen is ten aanzien
van Laos wat optimistischer gestemd.
Gromiko, de Russische minister van bui
tenlandse zaken, is weer naar Genève.
Misschien heeft hij nieuwe instructies.
Of deze zich ook Zullen uitstrekken tot
het opgeven van het vetorecht, dat Rus
land voor elk van de leden van de con-
trölecommissie en in zijn geval spe
ciaal voor Polen, dat hiervan lid is
eist, staat nog tebezien, want ook op
andere punten was Chroestsjow er hele
maal niet voor maar iets te wijzigen
aan het starre Russische standpunt, dat
eenstemmigheid (een nette naam voor
vetorecht) vereist is.
Daarom lijkt het onwaarschijnlijk, dat
er een stap vooruit is gezet op het punt
van de stopzetting der kernproeven of
de ontwapening.
kwestie het enige actuele onderwerp van
de Duitse kwestie. Wie gelooft nu nog
in een hereniging, op welke grondslag
dan ook?
In ander verband zal het bevolkings
vraagstuk binnenkort trouwens weder
om de Tweede Kamerleden bezig hou
den. Het omstreden voorstel tot invoe
ring van een algemene kinderbijslagver-
zekering is n.l. tegen 27 juni a.s. op de
agenda geplaatst. In verschillende krin
gen vraagt men zich n.l. af of een der
gelijke, alomvattende volksverzekering
niet een nieuwe stimulans zal betekenen
voor onze toch reeds aanzienlijke bevol
kingsgroei. Zoals bekend, houdt dit punt
ook de regeringspartijen verdeeld.
De k.v.p. is een warme voorstandster
der wetsontwerpen. Met name de c.h.u.
en de v.v.d. vragen zich echter af of het
wel raadzaam is ook de beter gesitueer
de zelfstandigen te verplichten zich te
verzekeren. Zij vinden het voorts niet
billijk, dat kinderlozen verplicht zouden
worden mee te betalen voor de kinde
ren van anderen.
Achter de schermen wordt, met name
door staatssecretaris Veldkamp, welis
waar druk aan een compromis gewerkt,
maar de vraag is of het huidige wets
voorstel daarbij kan worden gehand
haafd. Het feit, dat dit stuk nu toch op
de agenda der Tweede Kamer is ge-
heren plaatst, wekt de indruk, dat de rege
ring het als een proefballon wil ge
bruiken om r.a te gaan wat de Kamer
ling niet te zeer aan de gemeentebestu- meerderheid wel zou willen aanvaarden.
Te Bolsward is grote behoefte aan
water.
oordeelden, niet nog meer tegen zich in
het harnas te jagen. En als afschrik
wekkend voorbeeld achtte hij de dood
straf vermoedelijk niet nodig.
Uit het proces is overigens naar voren
gekomen, waarom De Gaulle vorig jaar
juni de besprekingen te Melun met de
Algerijnse opstandingen heeft laten
mislukken. Omstreeks die tijd hadden
de opstandelingenleiders van een district
in Algerije contact gezocht met de
Franse regering. Zij wensten in te gaan
op zijn vredesaanbiedingen. Daarvan is
niets gekomen, maar deze stap had naar
de mening van De Gaulle zo'n verzwak
kende invloed op de F. L. N., dat hij niet
tot concessies bereid was.
Berlijn.
Volgens James Reston van The New
York Times, een van de best ingelichte
Amerikaanse journalisten, zou Kennedy
de besliste indruk hebben gekregen, dat
de Duitse kwestie (en nogmaals, wat
kan dat anders zijn dan Berlijn?) wel
licht spoedig in een delicaat, misschien
wel gevaarlijk stadium zal komen. Men
zal zich dus moeten voorbereiden op 'n
krachtproef van standvastigheid. Wij
vermeldden vorige week al, hoe men in
sommige Westelijke kringen op commu
nistische actie denkt te antwoorden.
Maar van de andere kant zou men van
communistische kant aanwijzingen kun
nen aanvoeren, o.a. in een aantal uit
latingen van Ulbricht, de Oostduitse
partijleider, dat Rusland zeer voorzich
tig te werk zal gaan in Berlijn.
Ulbricht sprak niet over de vrije, ge
demilitariseerde stad en van het verval
len van de rechten van de Westelijke
mogendheden. Wil Rusland als eerste
stap de .Westelijke mogendheden in W.-
Berlijn laten zitten totdat de eerste fase
van de overdracht van de Russische be
voegdheden aan de Oost-Duitsers is vol
tooid?
Wij hebben vele vraagtekens moeten
zetten. Uit de loop van de gebeurtenis
sen en uit eventuele indiscreties in de
komende tijd zal men moeten opmaken,
wat er in Wenen gebeurd is.
In het Caraïbische gebied, nauwelijks
enigszins tot rust gekomen na het Cu
baanse avontuur van de Amerikanen, is
een nieuwe haard van onrust onder de
aandacht gekomen. In de Dominicaanse
republiek, die het Oostelijke gedeelte
van het eiland Haïti in beslag neemt, is
de „weldoener” (zo noemde hij zich)
van de republiek, generalissimo Trujillo
vermoord.
Trujillo was een dictator van het ouder
wetse, rechtse type, die overigens, waar
het hem uitkwam, wel wat gedaan
heeft voor de economische ontwikkeling
van zijn land, dat voor een deel ook
zijn eigendom was. Van een democrati
sche ontwikkeling, van een medezeg
genschap van de bevolking was geen
sprake en dat is ook een van de rede
nen, waarom de Organisatie van Ame
rikaanse Staten hem, die verantwoor
delijk was voor enkele moordaanslagen
op democratischer presidenten in ande
re landen, veroordeelde en boycotte.
Dit isolement dreef hem echter merk
waardigerwijze meer in de richting van
de. uiterst linkse Fidel Castro, met wie
hij het de laatste tijd beter kon vinden.
Wat het verdwijnen van deze sterke
man zal betekenen is niet te voorzien.
Zijn zoon heeft nu de touwtjes in han
den, maar is vertrouwder met de om
gang van filmsterren dan met politici.
Het lijkt niet uitgesloten, dat op den
duur als reactie een bewind naar voren
zal komen, dat zich inspireert op dat
van Castro. Maar dat zal eerst nog wel
bloedvergieten kosten.
woning zonder subsidie ongeveer 30
bedraagt.
De moeilijkheid was echter, dat de S.E.R.
verdeeld was over de vraag hoe deze
aanpassing moest geschieden. Daar
door stond de regering voor een moei
lijke keus: Zij wist bij voorbaat, dat zij
nooit alle groepen tevreden zou kunnen
stellen, hoe haar beslissing ook zou uit
vallen.
Daarom mag men over de brief, waar
in minister Van Aartsen haar voorne
mens aan de Tweede Kamer mededeelde,
een levendige gedachtenwisseling ver
wachten. Daarbij zal ook wel getwist
worden over de verwachting van de re
gering, dat omstreeks 1965 in de mees
te gemeenten een zekere mate van even
wicht tussen woningbehoefte en woning
voorraad bereikt zal zijn.
Duitsland.
Zoals te verwachten was, is Duitsland
besproken. Verder wilden de Russische
en Amerikaanse zegsman niet gaan. De
journalisten kregen geen antwoord op
de vraag of Berlijn was besproken. Dat
was een redelijke vraag, want voor de
conferentie kreeg men vooral van Rus
sische zijde te verstaan, dat Chroestsjow
zou hameren op een regeling van de
Berlijnse kwestie. Men mag moeilijk
aannemen, dat hij daarover niet heeft
gesproken, want in feite is de Berlijnse
Bekend is bijvoorbeeld, dat de socialis
tische oppositie geen principiële beden
kingen koestert tegen 't regeringsvoor
stel, dat trouwens in oorsprong nog van
Elk haldt syn eigen bistek
fjirdel baerch is sawn siden spek
„De elfsteden”, geurige 2 cents sigaar.
M. B. Eerdmans, Sneekerstraat, Bolsward
Mar Fryslans provinsjael bistjür
Hat mei de hollen skodde
Foar soks is gjin subsydsje oer
Wis, üs bliuwt dizze bodder
As nasjonale dichter djür
De man sil net bikladde
Mar syn steatkundich aventür
Moat nedich op ’e hotte
Verse eieren per 20 stuks 75 cent. Room
boter (rijkscontrole) per pond 64 cent.
De filmprijs tan Je Raad van Europa 1961 is maandagavond ter gelegenheid
van de filmweek in Arnhem toegekend aan de Franse film ,,La parole est au
fleuve” van Marianne Oswald en Andre Vesusto. Foto: Mr. H. Reinink. di-
recteur-generaal van Kunsten en Buitenlandse Culturele Betrekkingen van het
Ministerie van O., K. en IU., reikt met een charmante handkus de prijs uit aan
Marianne Oswald
Alle figuren fan formaet
Wurde op ’e tiid ris harre
Hwant as men oer dyjingen praet
Kin de krityk net sparre
Hja stean yn ’t Ijocht of yn it skaed
Fornimme goed en ófkarren
Ek Ljouwerts romrofte abbekaet
Sil hjoed noch sa neistoarre.
Party sizze, it petsje óf
Foar syn greate prestaesje
Hy wie yn moed, bileid en trou
In sieraerd fan de naesje
De demokratyske opbou
Krige troch him mear faesje
De mindere man, de sljochte frou
Ear je syn nommele graesje
Mar oaren sizze, dizze kroan
Hat hy echt net fortsjinne
De polityk is slim bidoarn
Troch him frijwol allinne
Hy woe op revolüsje oan
Dus wy neame 't in strieminner
De keninginne fan ’e troan
Ja ja, dat hiet „forsinnen”
Party roppe, ien fan de top
Dat is net to üntstriden
Hy naem ’t foar de misdielden op
Yn a-soasjale tiden
Al hat hy iensem oan 'e kop
In skeve reed soms riden
Rjochtsje foar him in stanbyld op
It initiatyf forblide.
De verbouwing van de gasfabriek vol
tooid. De straatverlichting wordt ver
zorgd door 134 gaslantaarns.
In spul is ’t mei de polityk
Hwa hat it mis en hwa gelyk?
PYT
KONINGIN ELIZABETH
ONTVANGT ECHTPAAR KENNEDY
Maandagavond heeft koningin Eliza
beth van Engeland het Amerikaanse
presidents-echtpaar Kennedy ontvan
gen in het Buckingham paleis in Lon
den. Op de foto v.l.n.r.: prins Philip,
mevr, fackie Kennedy, koningin Eliza
beth en president Kennedy
Er biedt zich aan een gedipl. zenuwverpl.
tot verzorging van een hulpbehoevend
heer of iets dergelijks.
Hwat hat Qabe Skroar
g?
1
