Dreigende rede
van
,Roem der Romantiek’
15 e zomer-expositie
Chroestsjow
L
Ook nu zeer waardevolle expositie
Gouden filmpjes
Hwat bringt üs de
R.O.N.O.
Het westen blijft pal
Kind in pul geslikt
üs hjoed p p
to sizzen
Tweejarig jongetje te
Hennaard verdronken
Verpleegsters krijgen
meer salaris
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Fprii»
VRIJDAG 23 JUNI 1961
57e JAARGANG
No. 47
Is
was, had de
a.
b.
c.
d.
4 e week juni 19 H
De kampioenen.
de conferentie over de stopzetting
de kernproeven is men geen stap
Geen voortgang.
Op de internationale conferenties, wel
ke aan het meer van Genève gehouden
worden, is geen voortgang geboekt.
Over Laos praat men nog steeds verder,
terwijl in Zürich de drie Laotiaanse
prinsen tot overeenstemming proberen
te komen. Boen Oem, de premier van
de Westelijk georiënteerde regering, de
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K 5157)
Bretagne.
De Bretonse landbouwprodukten, aard
appelen, groenten, vlees en zuivel, tonen
een overschot, niet alleen door het gun
stige weer, maar ook door het harde
werken van de boeren, die in tien jaren
tijds hun rendement vaak meer dan ver
dubbeld hebben. Hun ontnuchtering is
nu, dat door dat harde werken en door
die hogere opbrengsten de prijzen door
te geringe afzetten voortdurend zakken.
Italië.
eigen bevolking heeft op het
ook de Italiaanse regering te
herhaaldelijk met de Italiaanse rege
ring heeft geconfereerd.
De Italianen van hun kant zijn bang, dat
de Zuid-Tirolers, wanneer zy de kans
krijgen, weer aansluiting by Oostenrijk
zullen zoeken. Maar de nieuwe Oosten
rijkse premier luistert veel minder naar
de Zuid-Tiroolse extremisten dan de vo
rige regering en aangezien ook de Ita
lianen wat water in hun wijn hadden
gedaan, was een niet al te onbevredi
gend compromis tenslotte een mogelijk
heid. Het heeft er alle schijn van, dat
de Zuid-Tiroolse extremisten dit gevoeld
hebben en nu pogen door hun terreur
een tegenterreur uit te lokken, die het
overleg, dat zaterdag hervat zal wor
den, zal doen mislukken.
STOFFELIJKE OVERSCHOTTEN „SIRIUS”-RAMP NAAR NEDERLAND
OVERGEBRACHT
De heer Baard lichtte zijn causerie toe
met een aantal lichtbeelden.
De openingsavond, die werd gehouden
in de raadzaal, werd afgewisseld met
duetten van Schuman, César Franck en
Gabriel Fauré (allen uit de romantische
periode en dus goed aansluitend op het
tentoonstellingsgegeven) gezongen door
Anke Zwart, sopraan en Jelly Ooster-
wijkPostma, alt, met pianobegeleiding
van Brugt Nauta.
Bolswards Nieuwsblad
De Jong’s Nieuwsblad
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
OVERDRACHT TELE-KOBALT-
APPARAAT
Het Koningin Wilhelmina Fonds voor
de Kankerbestrijding heejt kort gele
den aan ’t Nederlands Kanker Insti
tuut een zeer kostbaar, uiterst geperfec
tioneerd tele-kobaltapparaat overgedra
gen, dat tot stand is gekomen uit bij
dragen van de gehele Nederlandse be
volking, door de ring, waarop de stra-
ler is bevestigd, te doen wentelen, kan
met zeer grote nauwkeurigheid en on
der voortdurende observatie van de on
der behandeling zijnde patiënt op het
televisiescherm, een inwendige tumor
worden bestraald, terwijl daarbij het
overige weefsel zo min mogelijk scha
de wordt toegebracht.
Het apparaat is opgesteld in een spe
ciaal daarvoor gebouwde afdeling van
het Antoni tan Leeuwenhoek-huis in
Amsterdam. Tijdens haar bezoek aan
dit instituut heeft HM. de Koningin
het apparaat met grote belangstelling
bezichtigd
De rede, die premier Chroestsjow voor de Russische radio en televisie heeft
gehouden, geeft geen aanleiding tot optimistische verwachtingen. In grote lijnen
kwam zijn betoog overeen met wat wij de vorige week aanhaalden uit het
memorandum, dat Chroestsjow in Wenen aan Kennedy ter hand heeft gesteld.
Hoe zou dat ook anders kunnen. De termijn van zes maanden is weer ingesteld,
zodat men tegen de jaarwisseling grote spanningen kan verwachten.
Daar komt by, dat de winkelprijzen to
taal niet zakken. De tussenhandelaren,
die in Frankrijk een uitzonderlijk sterke
positie innemen, zorgen er wel voor, dat
er niet zoveel aan de markt komt, dat
de pry’s daalt. Hierdoor wordt ook de
vraag niet groter en blijft men spre
ken van een overproduktie, terwijl er
bij lagere pry’zen vermoedelijk heel wat
meer geconsumeerd zou worden,.
De regering heeft onder de druk enkele
maatregelen genomen, die overigens al
jaren geleden toegezegd waren, maar
wanneer zij de positie van de tussen
handelaren en transporteurs niet aan
pakt, blijven alle andere maatregelen,
zoals steun e.d., lapmiddelen. De boe
ren zijn niet erg onder de indruk van
deze maatregelen, die voorzien in de
erkenning van een markt, het afnemen
van overtollige aardappelen en de op
richting van slachthuizen.
Zoals zo vaak gezegd, staat het Wes
ten pal en wil het niet weten van een
aantasting van zijn rechten, maar wij
blijven er aan twijfelen of dit ferme
standpunt op de kritieke momenten ge
handhaafd kan blijven. Geografisch en
militair is de positie van het Westen
zeer zwak en het is begrijpelijk, dat men
van diverse kanten probeert met op
lossingen uit de bus te komen, die zo
veel mogelijk van de Westelijke positie,
of in elk geval van de vrijheid van de
Berlijners moeten redden.
Senator Mansfield, een democraat, heeft
een ballonnetje opgelaten over een neu
tralisatie van zowel Oost- als West-
Berlijn. Dan zou de indruk gevestigd
werden, dat beide partijen zouden toe
geven. Maar in feite is dit weinig an
ders dan alleen een Westelijke conces
sie, daar de banden met het Westen voor
West-Berlijn betekenen, dat de vluch
telingen uit Oost-Duitsland naar het
Westen kunnen worden overgebracht.
Een neutraal Berlijn zal als symbool
van een mogelijke vlucht verdwijnen en
daarmede zijn waarde als symbool van
de vrijheid. Het verdwijnen daarvan is
een slag voor de Westelijke wereld. Men
kan dat constateren en toch beseffen,
dat er op het ogenblik weinig kruid ge
wassen is voor het Berlijnse probleem,
tenzij men van Westelijke kant bereid
is tot forse middelen en dat geloven wij
nog niet.
Bolsward iS opgeschrikt door het bericht
dat de bekende en intussen beruchte kuil
bij de Marnezljl het eerste slachtoffer
heeft geëist.
In een onbewaakt ogenblik js de 5-jarige
Auke Swetz uit Sneek, wiens vader ter
plaatse zocht naar oud ijzer enz., te
water geraakt en jammerlijk om het
leven gekomen.
De in allerijl ontboden geneesheer kon
slechts de verstikkingsdood constateren.
Het stoffelijk overschot is hierna over
gebracht naar het Groene Kruisgebouw.
Zoals bekend is reeds meermalen de aan
dacht op het gevaar van de 6 8 m.
diepe kuil, die door het drijfvuil erg
gevaarlyk, zo niet verraderlijk is, ge
vestigd.
Er werd door de raad besloten tot het
plaatsen van een afrastering, maar deze
kon nog steeds niet worden aangebracht
daar de desbetreffende post nog niet is
goedgekeurd.
Intussen is eveneens het besluit geval
len de kuil voor een groot gedeelte met
baggerspecie te vullen.
Het gevaar blijft vooralsnog echter
bestaan en ouders doen goed hun kin
deren nog eens met klem op het gevaar
te wijzen. Bovendien is het terrein ver
boden en betreden ervan strafbaar.
Met
van
verder gekomen en in Amerika wordt
de druk op de regering steeds groter om
de ondergrondse proeven, die geen ge
vaarlijke radio-activiteit veroorzaken,
te hervatten. Maar het ziet er nog niet
naar uit, dat Kennedy hiertoe zal over
gaan, voordat hij nog het nieuwe over
leg over de algemene ontwapening af
gewacht heeft. Dat hij overigens illu
sies koestert over de mogelijkheid van
zelfs maar bescheiden overeenstemming
met Rusland geloven wij niet.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
den zijn, ze heeft een vaste plaats ver
over aan het firmament van onze
kunst.
Roem komt het gemeentebestuur van
Bolsward toe voor het feit, dat deze
sterrenhemel ook in onze povincie zicht
baar wordt. Roem, die op niets rust
draagt enkel bloemen en geen vruchten,
maar hier is de roem welverdiend en
zonder reserve durfde spreker Bolsward
de cultuurstad van het Noorden noemen.
Na deze officiële openingsspeech hield
de heer H. P. Baard, directeur van het
Frans Hals-Museum te Haarlem, een
interessante inleiding over het uitge
strekte rijk der romantiek met zijn vele
stromingen en onderstromingen.
Als kunst ergens is de aesthetische
weerspiegeling van de ideologie en het
geestelijk karakter van de tijd, dan is
dit zeker hier het g^yal. De romantiek
wilde o.a. het gevoel volledig tot zijn
recht laten komen. De leuze „terug naar
de natuur” door Rousseau aangegeven,
deed het nodige opgeld. Behalve de
vlucht naar de natuur was er ook de
vlucht naar het verleden.
Men putte graag uit de Gouden Eeuw.
Het merkwaardige feit doet zich voor
dat de roem van degenen die in de bo
vengenoemde periode reeds door tijdge
noten werden bejubeld is verbleekt en
de mindere góden in later tijd de groot
ste waardering kregen.
De hooggeroemde, ietwat mystiek aan
gelegde Arie Scheffer werd later een
„gevoelsaap” genoemd. Voor de roman
tici geldt hetgeen door Gregorius VI
eens de priesters voorhield: zo te pre
ken, dat de leken het konden begrijpen
en de kenners niet teleur gesteld wor
den.
Dit is hier ook het geval. Deze ten
toonstelling spreekt een ieder aan en de
kenners kunnen er van genieten, een
goede representatie van de interessante
tijd als zij geeft.
Hierbij komt, dat onze tijd even na
oorlogs als die der romantiek wel
iets met de geschetste periode gemeen
heeft. Het was een onrustige tijd met
vele dreigingen.
Mei stiennen wurdt allinne
nei dy beammen smiten,
dêr’t fruchten oanhingje
neutralist en ex-premier Soevanna Phoe-
ma en diens halfbroer, de communist
Söevanoevong, pogen de spelregels voor
eea coalitieregering op te stellen.
Daarbij komen als geschilpunten naar
voren die elementen, die op de interna
tionale conferentie communistische en
andere landen gescheiden houden. Zo
willen de neutralist en de communist
maar beperkte bevoegdheden voor de
commissie, die toezicht op de neutra
liteit moet houden. De naleving van het
bestand wordt toevertrouwd aan een
commando van de drie strijdende par
tijen, aldus de visie van deze beide prin
sen. Boen Oem erkent maar twee strij
dende partijen, ook al omdat hij bij drie
steeds overstemd zal worden. Boen Oem
wil ook een nationaal leger, maar beide
anderen zien (voorlopig vermoedelijk)
meer heil in drie onderscheiden legers.
Met andere woorden: men is nog niet
veel verder en langzaam maar zeker
brokkelt de positie van Boen Oem af,
totdat de oplossing de communisten in
de schoot valt. Maar ook alweer, zon
der dat daar zonder tot geweld over te
gaan veel aap te doen is.
Terwijl U dit leest „draait” de tentoonstelling „Roem der Romantiek” reeds op
volle toeren. Vele individuele bezoekers, diverse schoolklassen en groepen brach
ten er reeds een bezoek.
Burgemeester Mr. <1. A. Geukers, noemde het in zijn begroetingswoord aan de
talryke aanwezigen, die getuige wensten te zijn van de officiële opening ten
stadhuize, die dinsdagavond op stijlvolle wijze geschiedde, een waardevolle ge
dachte met deze Zomertentoonstelling nu reeds voor de 15e maal gehouden
te beginnen.
Op deze wjjze immers is het mogelyk vele kunstscliatten te tonen aan de duizen
den toeristen, die Bolsward telken jare bezoeken. De diverse tentoonstellingen
waren cultureel steeds ten volle verantwoord en ook met deze expositie is dit
het geval.
TIISDE1 27 JUNY 1961
19.1019.50 Fryske ütstjüring
Foar de bern: Ria Postma-Stolk for
feit fan „De loftreis fan kabouter
Wollewat”, fan J. Reinalda.
Lieten en muzyk
Akke Radsma: Efter de toanbank, op
in tekst fan Paulus Akkerman
De Hymphamp. Redaksje Jeh. Spyk-
sma
Orgelconcert.
In de Martinikerk werd in aansluiting
op deze opening een goed bezocht or
gelconcert gegeven, verzorgd door de
heer Gez. Schrik met medewerking van
het Wolvegaster Mannenkoor.
Het concert ving aan met orgelspel. Uit
gevoerd werd het Toccata en fuga in
D Moll van J. S. Bach, een zeer bekend
toccata met zeer snelle figuren, terwyl
de fuga typisch barokachtig is, wat de
echo-effecten betreft.
Het koor zong hierna een viertal wer
ken a capella, n.l. Ecco quomodo mori-
tur, van Gallus, O, Bone Jesu, van In-
gegniri, O. Domine Jesu Christe, van
G. da Palestrina en Hodie Christus na-
tusest van dezelfde.
Deze koorzang van het uit ongeveer 90
personen bestaande koor, werd met
adembenemende stilte beluisterd.
Het werd gevolgd door een orgelvertol-
king van de Suite Gothique van de vroeg
gestorven Léon Boëlmann,' waarvan ’t
derde deel (Prière de Notre Dame) zeer
langzame gedeelten heeft, en door de
organist, de heer Schrik, in geheel eigen
en zeer te appreciëren stijl vertolkt.
Het Koor vervolgde met Am Grabe (ta
melijk homofoon) en Locus iste, beide
van A. Bruckner, gevolgd door een toe
gift Veni Creator Spiritus van Alphons
Diepenbrock.
Van Max Reger speelde het orgel hier
op resp. O, Gott, du frommer Gott en
het melodieuze Allein Gott in der Höh
sei Ehr, twee bekende koraalvoorspe-
len, waarna het Koor besloot met 3 Ne
gro spirituals (Steal away, Mary had a
Baby en Nobody knows).
Het orgel besloot met Toccata in D dur
eveneens van Max Reger, ingezet met
het fuga-thema in de pedaal, langzaam
overgaand tot een machtig crescendo.
Dit derde en laatste in de serie concer
ten, door de heer Schrik verzorgd, was
zeker niet het minste en vond veel waar
dering.
Op de tentoonstelling zelf hopen we nog
nader terug te komen.
De Israëlitische bevolking te Bolsward is
zodanig verminderd, dat de Israëlieten
van Bolsward zullen worden ingedeeld
bij Sneek. Te Bolsward vormen de Israë
lieten geen gemeente meer.
Thans ook mond- en klauwzeer gecon
stateerd bij de erven B. Jorna op Lonjé
bij Bolsward. Het vee is 'op overheids
bevel gestald en staat onder politiebewa-
Met een
ogenblik
kampen.
Zuid-Tirol wordt geteisterd door een
golf van aanslagen op elektriciteitslei-
dingen, die het gebied niet alleen van
stroom beroven, maar ook een gedeelte
van de Noord-Italiaanse industrie, die
ervan afhankelijk is, in moeilijkheid
brengen.
Het uitgangspunt is het verlangen van
da Duits sprekende Zuid-Tirolers naar
zelfbestuur; zij protesteren tegen de
Italianisering van het land, o.a. door ’t
gebruik van Italiaans als overheidstaal,
door de plaatsing van Italiaanse ambte
naren en door de vestiging van indus
trieën Italiaanse arbeiders.
Hun eigen worden gesteund door de
Oostenrijkse regering, die hierover al
Maandagmiddag tussen twaalf uur en
half één is ’t twee en een halfjarig zoon
tje Jacob van de familie J. Rispens te
Hennaard in een gracht bij zijn ouderlij
ke woning gelopen en verdronken.
Het kind speelde met zijn tweelingbroer
tje op het erf.
Mevrouw Rispens, die met de was bezig
was, had de beide kinderen, die zich in
hun loophek verveelden en waren begon
nen te huilen, even de vrijheid gelaten
op het erf.
Toen zij even later opkeek, was een der
beide knaapjes verdwenen.
Zijn lichaampje werd al vrij spoedig in
de sloot gevonden maar de levensgeesten
bleken al te zijn geweken.
De heer Rispens had 't loophek, dat bij
zonder grote afmetingen heeft, speciaal
gemaakt met het oog op de veiligheid van
de tweeling omdat er in de omgeving
nogal wat sloten zijn.
bevel gestald
king.
De Boers gemalen Java-rijst, merk „De
Ster”, smakelijk, voedzaam, licht verteer
baar. Verkrijgbaar in verzegelde zakjes a
l/2 kg a 12 cent.
Koffienotering: Fijnste malang 67ct. per
pond, Java 1 62 cent, Java 2 56 cent,
Superior 54, zuiversmakend 50.
Protestvergadering van veehouders in de
Doele t.a.v. de maatregelen tegen mond
en klauwzeer. Besloten werd de minister
het volgende telegram te sturen:
Excellentie! 200 veehouders, vergaderd
in de Doele te Bolsward ter bespreking
van de vraag: wat te doen om verplichte
stalling bij mond- en klauwzeer te voor
komen? verzoeken Uwe Excellentie om
ingaand antwoord op de vraag om het
opstallen van vee bij mond- en klauw
zeer van heden af vrij te laten naar het
oordeel van de eigenaar.
De voorz. (w.g.') J. Adema
De vergadering noemde het een onzinni
ge maatregel om in de' warme zomer
maanden de zieke dieren te stallen, waar
door een verpestende stank in de huizen
werd gehaald.
Dinsdagochtend zijn de stoffelijke overschotten van een aantal passagiers en
bemanningsleden van de verongelukte Sirius" op Schiphol aangekomen
De twaalf kisten werden nadat de vracht uit het vliegtuig geladen was
In een hangar op Schiphol uit het vliegtuig in lijkauto’s overgeplaatst.
Op de foto zien we enkele lijkauto’s met hun droeve last bij het verlaten van
het vliegveld
Hwat hat Cjabe Skroar
Algerije.
De conferentie over Algerije is, wij
meldden het vorige week al, afgebroken
door de Fransen, zonder dat zij daar
door hun positie eigenlijk versterkten.
Dat zal De Gaulle over enige tijd wel
bemerken. Het is n.l. opvallend hoezeer
de tyd al lang voor de Algerijnen werkt.
Maar voorlopig heeft De Gaulle weer
andere zorgen, nu in het binnenland,
waar de Bretonse boeren uit protest te
gen de lage prijzen ongeveer in opstand
zijn gekomen. Anderhalve week geleden
verbrandden zij hier en daar stembus
sen (er waren plaatselijke verkiezin
gen), later barricadeerden zij wegen en
spoorlijnen, bestormden officiële gebou
wen en demonstreerden elke dag op
nieuw.
Met ingang van 1 juli a.s. zullen de
salarissen van het verplegend personeel
worden verhoogd.
Het minimumsalaris gaat met ongeveer
13 procent omhoog, het maximum met
ongeveer 8 procent. De eerste verple-
genden zullen ongeveer 10 procent meer
gaan verdienen, evenals de waarnemend
hoofdverplegenden. De hoofdvèrplegen-
den krijgen 12 procent meer. Het aan
tal rangen is uitgebreid van vier op zes
yen de schalen zijn verkort.
Men is in overleg met de regering over
eengekomen, dat de kostenverhogingen
die hiervan voor particuliere inrichtin
gen het gevolg zijn, kunnen worden op
gevangen in verhoogde tarieven. Hier-
vopr is echter toestemming nodig van
het departement van Economische Za
ken.
De officiële opening zelf geschiedde na
mens het Provinciaal Bestuur door de
heer S. A. van Abbema, lid der Gedepu
teerde Staten, die het woord roman
tiek schetste in zijn eigenlijke concrete
betekenis en in de overdrachtelijke zin.
Te roemen valt hier, aldus de heer Van
Abbtma, in de eerste plaats het werk
van de Nederlandse kunstenaars.
Als het vuurwerk is gedoofd, blijft, al
dus een fraai gezegde, het zwerk, waar
aan de vaste sterren staan. De kunst
uit de romantische periode mag beschei-
I
-.
