Nederlandse overwinning
Bonn
m
Elfstedentocht te water
I
Departementale vernieuwin
gen in Kabinet-De Quay
1 I I
Qabe Skroar
Crises rond Marinebasis Bizerta
Wie wordt Bolswards Zeilmiss
Spanningen rond Berlijn
Gouden filmpjes
us hjoed p p
to sizzen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
VRIJDAG 21 JULI 1961
57e JAARGANG
No. 55
De Jong’s Nieuwsblad
„HOFAUTO" VOOR DE KONINGIN
Hwat bat
volgende week zal de Friese elf-
le.
Friese
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telcf. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K 5157)
Engeland ook buiten het politieke over
leg wil houden. Maar, en dat is weer
een Nederlandse overwinning, in de ge
publiceerde verklaring wordt de deur
nog wijd opengehouden.
rijnse souvereiniteit is geregeld. Wel
licht koppelt Bourguiba deze aanval op
Bizerta aan zijn aanspraken op een deel
van de Sahara om te vermijden, dat hij
als een handlanger van de Fransen te
boek zal komen te staan.
2e.
3e.
Forlies is neat oars as
foroaring
De conferentie van de regeringslegers van de zes landen van de Gemeenschappe
lijke Markt, die dinsdag in Bonn is gehouden nadat een dergelijke bijeenkomst op
19 mei niet is doorgegaan omdat de standpunten nog te ver uiteen lagen, is ge
ëindigd met een compromis, waarbij de vragende partij, Frankrijk, de meeste
veren heeft moeten laten. De oorspronkelijke opzet van president De Gaulle was
een hechtere politieke eenheid van de Zes te smeden door de regeringsleiders en
de ministers van buitnlandse zaken, economische zaken en defensie regelmatig
te laten samenkomen voor het uitstippelen van een gemeenschappelijke politiek.
Een politiek secretariaat zou deze Europese confederatie een nieuw middelpunt
geven.
Bolswards Nieuwsblad
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Tegenwind.
Engeland gaat het economisch niet voor
do wind. De lonen en prijzen stijgen
meer dan de produktie en het tekort op
de betalingsbalans is groot. Vele vak
bonden komen met nieuwe looneisen,
hetgeen de positie van de Engelse wa
ren op de buitenlandse markt nog ver
der zou bemoeilijken. Om de koopkracht
af te romen zal minister Lloyd binnen
enkele dagen moeten overgaan tot een
zekere bestedingsbeperking en een ver
hoging van de belastingen. Maar men
moet vrezen, dat dit juist weer zal lei
den tot verhoogde looneisen, want de
vakbonden hebben al laten weten niets
te gevoelen voor een vrijwillige beper
king terwille van de economie als ge
heel, vooral niet nu de situatie op de
arbeidsmarkt bijzonder gespannen is.
Een sanering van het Engelse klimaat
en een herziening van de privileges
van de vakbonden dringen zich op, maar
er is nog geen aanwijzing, dat de rege
ring stappen in deze richting zal gaan
doen.
Een moment uit bet werkbezoek, dat HM. de koningin dinsdag aan de pro
vincie Drente beeft gebracht: In Assen bezocht de vorstin o.m. de verkeerstuin,
waar zij geruime tijd de verrichtingen van de weggebruikertjes gadesloeg,
Daarna werd haar door een tweetal verkeersbrigadiertjes een trapauto met een
koninklijk „AA”-nummer aangeboden. Na de overdracht rukten de brigadier-
tjes met een kranig saluut voor de koningin in.
Algerije.
Het gesprek tussen de Franse regering
en de Algerijnse opstandelingen wordt
hervat op 20 juli zonder dat er sinds
de onderbreking op 13 juni veel ver
anderd is.
Intussen is er een nieuwe complicatie
voor de Fransen in Noord-Afrika bij
gekomen. President Bourguiba van Tu
nesië heeft met veel kracht zijn eis her
haald, dat de Fransen de marinebasis
Bizerta zullen ontruimen. Hij heeft ge
dreigd de basis te blokkeren. Boven
dien komt Bourguiba een deel van de
Sahara opeisen en zal hij vrijwilligers
zendefi naar Garet-el-Hamel in de strook
Sahara aan de Zuid-Westelijke grens
van Tunesië. De Algerijnen van hun
kant maken aanspraak op het gehele
gebied van de Sahara, zoals dat nu door
Frankrijk is bezet. Zij hebben Tunesië
al gewaarschuwd overeenkomsten met
de Fransen over afstand van gebied
niet te erkennen, al stellen zij samen
werking bij de exploitatie in het voor-
uitzicht als de kwestie van de Alge-
Bakzeil.
Op deze beide punten heeft De Gaulle
veel moeten intrekken. Noch de mini
sters van defensie, noch die van econo
mische zaken zullen bijeenkomen en in
de verklaring, die in Bonn is gepubli
ceerd, wordt met nadruk gewezen op de
banden met de N.A.V.O. en Amerika.
Nederland heeft moeten toegeven, dat
de regeringsleiders en de ministers van
buitenlandse zaken wel over defensie
zullen kunnen gaan praten, behalve wan
neer het de grote strategie betreft. Want
de leiders en deze minister zullen, een
andere Nederlandse concessie, wrel re
gelmatig bijeenkomen, om de 3 4
maanden, zij het dan, een Franse con
cessie, dat er van een politiek secre
tariaat niets komt.
Nederlands verzet.
Vooral van Nederlandse zijde is hier
tegen fel verzet aangetekend en wel om
verschillende redenen. Men vreesde in
de eerste plaats, dat het overleg van de
ministers van economische zaken in
breuk zou maken op de supranationale
lichamen van de E.E.G. en de Gemeen
schap voor Kolen en Staal en daar voel
de men, overtuigd van de supranationale
beginselen van de economische integra
tie, niet voor.
In de tweede plaats was men in Den
Haag bang, dat periodieke bijeenkom
sten van de ministers van defensie zou
den leiden tot een afzonderlijke groep
in de N.A.V.O., waardoor de banden
met de N.A.V.O. en met name met Ame
rika al te zeer zouden verzwakken. Men
verdacht De Gaulle er van met plannen
voor een politieke en militaire „derde
macht” rond te lopen, hetgeen de es
sentie van de Europese veiligheid de
nauwe samenwerking met Amerika, zou
verzwakken.
Engeland.
Een derde bezwaar van Nederland te
gen de oorspronkelijke plannen van De
Gaulle was, dat zij er op gericht leken
een politiek Europees blok te vormen
zonder Engeland, dat Nederland graag
als tegenhanger tegen de overheersen
de Franse invloed in het spel gebracht
zag Frankrijk stelde als eis, dat Enge
land, om politiek te kunnen meepraten,
maar lid van de E.E.G. moest worden.
De Nederlandse vertragingsactie met
de plannen van De Gaulle heeft in ieder
geval dit opgeleverd, dat intussen Enge
land ernstig is gaan denken over een
lidmaatschap van de E.E.G., al heb
ben de landen van het Gemenebest, voor
al Australië en Canada, daartegen ern
stige bezwaren geuit. Bijzondere voor
waarden zouden Engelands toetreden
vergemakkelijken, maar niets wijst er
op, dat men van Franse zijde hiertoe
bereid is. Men krijgt wel de indruk, dat
het door een te hoge economische prijs
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
EERST RUIMTEREIS
DAN GINA ZOENEN
Er is niet minder dan een reis door
bet heelal voor nodig om zo dicht bij
Gina Lollobrigida te komen, dat tnen
haar zoenen kan. Dat is tenminste
maandag weer eens gebleken. In Mos
kou (foto links) op bet filmfestival,
mocht majoor foeri Gagarin, de eer
ste mens die door de ruimte heeft ge
zweefd, een zoen drukken op de room
blanke wang van de mooie Gina. De
foto rechts laat zien wat er op onge
veer hetzelfde tijdstip gebeurde met
de Amerikaanse adspirant-astronaut
Virgil 1. Grissom, die naar alle waar
schijnlijkheid dinsdag een ruimtevaart
gaat maken. Die werd, gestoken in een
verstikkend heet pak uit zijn Mercur -
ruimtecapsule geholpen waarin hij voor
oefening in sobere afzondering had
vertoefd. Hopelijk staat Gina op Gris
som te wachten als bij na zijn vlucht
opnieuw uit de cabine slapt 3
Spijtoptanten
Enfin, voorlopig heeft het. kabinet enige
adempauze. Want tot d^ derde dinsdag
in september is de Tweede Kamer nu op
reces gegaan.
Haar laatste vergadering voor de zomer
vakantie droeg overigens een zeer emotio
neel karakter. Aan de orde stond het pro
bleem der zg. spijtoptanten in Indonesië
Daarbij werd scherpe kritiek uitgeoefend
op de christelijk-historische minister Beer
man, die men zelfs hardvochtig in de
schoenen schoof bij de toelating van de
nu een deel over-
spijtoptanten, die in Indonesië in nood
verkeren.
Met name verweet men mr. Beerman,
dat hij een motie, welke de partij-voorzit
ter der K.V.P., mr. Van Doorn, vorig
jaar had ingediend, niet had uitgevoerd.
Dit laatste nu ontkende mr. Beerman met
klem.
Hij wees er op, dat er onder zijn bewind
meer spijtoptanten zijn toegelaten dan
door zijn socialistische voorganger, prof.
Samkalden. Hij betwistte overigens, dat
alle spijtoptanten in Indonesië in nood
verkeren. Zijn standpunt kwam kort ge
zegd hierop neer, dat men bij dit vraag-
In Engeland zal een proef worden ge
nomen met het vervoeren van brieven per
vliegmachine. De eerste brief die Gra
ham White van Londen naar Windsor
Park zal vervoeren, zal bestemd zijn voor
de koning.
In de tweede plaats moest hij zijn depar
tement beschermen tegen de aanspraak
van zijn ambtgenoot van maatschappelijk
werk mej. dr. Klompé, die reeds ten tijde
van zijn voorganger was uitgegaan naar
overdracht van de afdeling voor volksge
zondheid.
Overeengekomen is, dat er nu ernst zal
worden gemaakt met de bestudering van
het probleem, welke overigens reeds in
een vroegere fase was beloofd. De be
doeling is, dat er bij de volgende kabi
netsformatie een rapport ter tafel zal lig
gen, waarmee de toekomstige formateur
zijn winst zal kunnen doen. In afwach
ting daarvan zal er echter geen over
dracht plaats hebben. De beslissing op dit
punt is met andere woorden uitgesteld.
etende gasten in Bolsward
wordt dus een kwestie van
zoete broodjes bakken.
Naar wij vernemen bestaat er voor dit
gebeuren grote belangstelling van de
zijde van de fotopers, film en T.V.
Berlijn.
Amerika, Engeland en Frankrijk heb
ben in nota’s geantwoord op Chroest-
sjows voorstellen inzake Duitsland en
Berlijn. Men zal zich herinneren waar
deze op neerkomen. Vredesverdrag met
beide Duitslanden. Berlijn ligt op Oost-
Duits gebied, maar Chroestsjow wil
West-Berlijn laten voortbestaan, doch
alleen als een gedemilitariseerde vrije
stad, waar de Westelijke mogendheden
geen bezettingsrechten meer kunnen la
ten gelden. Over de verbinding met
West-Berlijn zou met de Oost-Duitsers
onderhandeld moeten worden.
Het Westen beroept zich op overeen
komsten van in en na de oorlog om
zijn rechten op West-Berlijn te staven
en ook het recht van toegang tot de
stad door Oostduits gebied, dat slechts
als Russische bezettingszóne wordt er
kend. Tegenvoorstellen worden niet ge-
dean, alleen de bereidheid om tot een
gesprek met Moskou te komen wordt
onderstreept.
Deze nota’s zijn verzonden in een peri
ode dat beide partijen, Rusland en het
Vv esten, dreigende houdingen aannemen
om de tegenpartij te overtuigen van
haar vastberadenheid. Terwijl de Rus
sische ambassadeur in Washington zei
ervan overtuigd te zijn, dat Amerika
ncoit een oorlog zou beginnen om de
kwestie-Berlijn, wezen twee Amerikaan
se ministers er op, dat een Russische
vergissing in deze fataal zou kunnen
zijn.
neemsters aan deze tocht kan worden
deelgenomen, die voldoen aan de vol
gende voorwaarden:
deelneemster zijn aan de Friese Elf
stedentocht.
leeftijd van 1635 jaar.
gekleed in watersportcostuum: zeil-
tenue, jopper, trui of zeiljack e.d.
(geen badcostuum).
Om 19.00 uur precies worden de deel
neemsters aan deze verkiezing voor de
voorselectie verwacht in de Openbare
Leeszaal, Kerkstraat t.o. het Politiebu
reau.
Nog dienzelfden avond te ca. 21.30 uur
zal door de jury in hotel Boermans de
eindselectie worden gehouden en de
„Miss Elfstedenweek 1961” worden ge
kozen.
Medegedeeld kan nog worden, dat ont
heffing is verleend van de bepalingen
van de Winkelsluitingswet tot 21.00 uur,
terwijl alle café’s en restaurants tot
1 uur geopend mogen zijn.
De bakkers maken we er nog op attent,
dat er deze avond circa 1600 brood-
zijn. Het
(meer?)
Na vrij tijdrovend overleg is de staatssecretaris voor de Middenstand en het Toe
risme, dr. G. M. J. Veldkamp, benoemd tot opvolger van dr. Van Rooy als minis
ter van sociale zaken. Eerst moest zijn taakverdeling met de antirevolutionaire staats
secretaris Roolvink worden geregeld. Onder dr. Van Rooy was deze staatssecretaris
namelijk met een groot deel van het werk belast. Als erkend specialist op het ge
bied van de sociale verzekering heeft dr. Veldkamp daarvan
genomen.
culeert een bedrag van f 25 miljoen.
De grote vraag zal echter blijven of de
P. v. d. A. hiermee genoegen zal nemen
en voor het wetsontwerp zal stemmen.
Bij het laatste kamerdebat zinspeelde zij
op een overheidsbijdrage van maar liefst
f 200 miljoen.
Er schijnt echter geen sprake van te zijn,
dat minister Zijlstra zulk een uitgave voor
zijn rekening zal willen nemen. De mo
gelijkheid, dat het wetsontwerp onder
die omstandigheden geen meerderheid
in de Tweede Kamer zal behalen, blijft
dus aanwezig. Want m de boezem der
regeringspartijen voelen sommigen
met name de V.V.D. toch al wei
nig voor subsidiëring der sociale verze
kering.
De nieuwe fractieleider der K.V.P.
voor welke functie thans de burgemeester
van Nieuw-Ginneken, dr. De Kort, is
aangezocht komt dus "straks voor de
moeilijke taak te staan de zaak in veilige
haven te helpen brengen.
Hij is namelijk ook in het verleden de
specialist voor de K.V.P. geweest, wan
neer het om de kinderbijslagverzekering
ging-
stuk wel een beroep mag doen op de
barmhartigheid, doch dat dit niet met
emotionaliteit doch met verantwoorde
lijkheidsgevoel zal dienen te geschieden.
Hoewel de minister toezegde, dat hij een
opvoering van het aantal toe te laten
spijtoptanten van 2500 tot 3 a 4000 wil
de bevorderen, nam de Kamer, op voor
stel van mr. Van Doorn, toch een motie
1 aan, waarin werd betreurd, dat de vorige
motie niet was uitgevoerd en alsnog op
een royale verruiming der toelating werd
aangea rongen.
Nederlandse Antillen
I Het was met andere woorden een vrij ge
prikkeld afscheid, dat minister Beerman
en de Tweede Kamer voor enkele maan
den van elkander namen.
De minister had de motie weliswaar niet
onaanvaardbaar verklaard, doch de aan
neming wel met klem ontraden. Het lijkt
ook niet zeer waarschijnlijk, dat de rege
ring zal besluiten deze motie uit te voe
ren. Onder die omstandigheden lijkt het
waarschijnlijk, dat het bij de behandeling
van de justitiebegroting in het najaar tot
een nieuwe botsing zal komen.
Met de senatoren debatteerde de minister
van justitie intussen in veel vreedzamer
sfeer. De Eerste Kamer is namelijk nog
niet aan vakantie toe. Zij blijft nog enke
le weken aan het werk. In milde sfeer en
met grote blijdschap schonk zij dinsdag
jl. haar goedkeuring aan het ontwerp-
rijkswet, waardoor de Hoge Raad der Ne
derlanden ook als hoogste rechter voor
de Nederlandse Antillen zal gaan optre
den.
De gevolmachtigde minister van dit rijks-
,deel, Lampe, sprak daarbij de hoop uit,
dat het presidium van de Hoge Raad hier
in aanleiding zou vinden tot een oriën
tatiereis aan zijn land te besluiten.
De
stedenweek weer worden gehouden, ge
organiseerd door de watersportvereni
ging „De Meeuwen” te Leeuwarden.
Deze tocht wordt gehouden van 2429
juli en niet minder dan 400 deelnemers
zijn ingeschreven. Op woensdag 26 juli
vaart de vloot van Franeker naar Bols
ward. Er zijn drie routes. Route 1 is
de korste route voor boten niet hoger
dan 2 a 2.10 m., voor zeilboten echter
lastig te bereiken (vaarten niet breed
en veel vaste bruggen). Route 2 biedt
een minimum doorvaart hoogte van 2.58
m. Tenslotte moeten de grotere boten
(hoger dan 2.40 2.45 m. de route bui
tenom nemen (Harlingen, Komwerder-
zand, Makkum). Het afstempelen
zal plaats vinden van 47 uur in het
Stadhuis („dat U niet moet verlaten
alvorens kennis te hebben genomen van
het inwendige van dit trotse monu
ment” aldus de geleidebrief). De be-
stuursboten zullen worden gemeerd bij
de Gasthuisbrug en de Kenau t.o. de
Geref. Kerk aan de Turfkade, Kano’s en
kampeerders varen door naar de V.V.V.-
camping richting brug Kruiswater. Van
zelfsprekend komt de Skotsploeg deze
dag in actie. Donderdagmorgen verlaat
de vloot Bolsward weer om af te varen
naar Staveren.
De indrukwekkende lijst van deelne
mers vermeldt de meest uiteenlopende
types, zoals motorboten, kajuitboten,
motorkruisers, zeilboten, salonboten,
motortjalken, zeiljachten, Friese schou
wen, botters, zeeschouwen, sloepen, jol
len, statenkruisers, weekenders, motor-
vlets, skarpies, raceboten, super crafts,
draken, elbejollen, Flying Bolseraken,
jutters, kano's, juno’s, runaboten, boei-
eraken, Polywoods, Corjaals,
tjalken, valken, vouwkano’s.
Kinderbijslag.
Het eerste probleem, waarnaar de belang
stelling van de nieuwe minister zal moe
ten uitgaan, betreft uiteraard het strijd
punt der kinderbijslagverzekering.
Beweerd wordt, dat dr. Veldkamp reeds
tot de conclusie zou zijn gekomen, dat de
principiële bezwaren, welke zijn voor
ganger namens het kabinet heeft aange
voerd tegen een overheidsbijdrage in de
financiering van de verzekering voor de
zelfstandigen van het eerste kind af,
moeilijk houdbaar zullen zijn. Naar ver
luidt heeft hij aangedrongen op enig of
fer van de schatkist. In dit verband cir-
4e week juli 1911
Pleziervaart van het chr. zanggezelschap
van Parrega met de Wörkumer-Bolswar-
der boot, de Johanna-Jacoba”, kap. F.
Faber. Te Heeg sloeg de stuurman Gosse
de Moed over boord. Hij kon niet zwem,
men en werd ternauwernood gered.
De oranjecommissie te Bolsward hoopt
ook nu weer op 31 aug. volksfeesten te
organiseren. Het programma vermeldt:
een optocht van de jeugd, feestelijk ont
haal op de scholen, volks vermakelijkhe
den, vliegerwedstrijd, optocht met lam
pions en fakkels, gevolgd door volkscon
cert. Van versierde rijwielen en sportkar
ren werd afgezien. Door de grote droog
te zijn nagenoeg geen bloemen. Het feest
zal totaal een f 500,moeten kosten.
Kapper F. van der Sp>oel te Bolsward
heeft aan zijn zaak een damessalon ver
bonden voor haarwassen.
Nader vernemen wij nog:
Ter gelegenheid van het bezoek aan
onze stad door de deelnemers aan de
Friese Elfstedentocht werd een speciaal
programma vastgesteld, luidende als
volgt:
Vanaf 1619 uur bestaat voor alle
deelnemers de gelegenheid om op het
Stadhuis een stempel in ontvangst te
nemen.
Te 19.30 uur verzamelen alle deelnemers
zich op de Gasthuissingel, waar voor
afgegaan door de Schuttcrijmuziek in
haar al-oude uniformen en begeleid door
de Bolswarder Skotsploech een rond
gang door de stad wordt gemaakt.
Te ca. 20.00 uur optreden van de Schut-
terijmuziek en Bolswarder Skotsploech
op het podium boven de stadsgracht.
Voorts is een bijzonder evenement, de
verkiezing van een „Miss Elfstedenweek
1961.” waaraan door de vrouwelijke deel-
