Moet Finland
in
communistisch gareel?
om
dood
en
van
Strijd om oplossing Nieuw-
Guinea-kwestie duurt voort
Een zaak
I
leven
I
L
üs hjoed p p
to sizzen
1
jp
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gouden filmpjes
Russische bom sloeg’ ook op Binnenhof in
Koningin Wilhelmina
Fonds met auto-
plaatjes-actie
1
1
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1961
57e JAARGANG
No. 85
van
Een van de nieuwste
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentres bij contract reductie
rikaanse en Russische tanks. Dit laat
ste werd door de Amerikanen als een
overwinning geboekt, omdat dit volgens
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Het
dag
als een bewijs, dat Chroestsjow ten koste
van veel een oorlog zal willen vermij
den.
Nieuw-Guinea.
Bestond er op dit punt dus bijna een
stemmigheid in Nederland, ten aanzien
van een ander onderwerp, dat op de
agenda der Ver. Naties prijkt, geldt dit
nog steeds niet. De strijd om de oplos
sing van de Nieuw-Guinea-kwestie duurt
binnenslands voort. Zaterdag kwam het
partijkader van de Anti-Revolutionaire
partij bijeen. Uit de openingstoespraak
van de voorzitter, dr. Berghuis, bleek,
dat de A.R.-topleiding zich schaarde
achter het opzienbarende standpunt, dat
de Anti-Revolutionaire fractieleider, dr.
Bruins Slot, tijdens de Algemene Poli
tieke Beschouwingen over de Rijksbegro-
ting 1962 had ingenomen. Onomwonden
had deze toen gepleit voor onderhande-
lingen met Indonesië, iets waarvan het
kabinet-De Quay geen heil zegt te ver
wachten.
Dr. Berghuis verzekerde, dat er ter za
ke geen sprake was van meningsverschil
zoals zich eind vorig jaar voordeed met
betrekking tot de woningbouw. Hij on
derstreepte overigens, dat men de A.R.P.
En zal blij-
kwestie van
niet mocht verwarren met de z.g. groep-
Rijkens, die ook voor besprekingen met
Indonesië ijvert. Hij beschouwde het
streven der A.R.P. integendeel als een
„aanvulling” van het plan-Luns, inge
geven door haar christelijk verantwoor
delijkheidsgevoel.
Abonnementsprijs f 1.90 per kw uual
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
van
van
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Dêrste seis net komste
wurdt dy de kop net klaud
Superlbom.
In ditzelfde licht zou men ook de
ploffing van de superbom kunnen
Ook hier is de eerste reactie er één
afschuw en het voorzien van een
tere toekomst. Zonder deze kant ge
uit te schakelen, zou men ook kunnen
betogen, dat Chroestsjow door dit af
schuwelijke wapen voornamelijk zijn on
derhandelingspositie aan een
tietafei heeft willen versterken,
vorm van chantage dus, maar daarmee
tegelijk de mogelijkheid van een oorlog
met kernwapens naar de achtergrond
heeft geschoven. Men kan zich niet aan
de indruk onttrekken, dat deze ontwik
kelingen niet in de overwegingen van
president Kennedy zullen worden opge
nomen, wanneer hij zijn politieke koers
bepaalt.
hen aangetoond had, dat de Russen toch
de ware meesters in Oost-Berlijn zijn.
Een niet weg te cijferen opvatting is,
dat het krachtsvertoon van beide zijden
mede is bedoeld om de indruk van vast
beradenheid te maken tegenover het
eigen publiek en daardoor de kans te
hebben zonder al te veel oppositie tot
een gesprek met elkaar te kunnen ko
men.
kon laten. Dat is niet eenvoudig
Statistieken wijzen uit, dat slechts een ge- jvele gevallen ook onmogelijk. Het
Minister Luns onderstreepte, dat men
van het vrije Westen niet mocht ver
wachten, dat het de verschuiving van
het militair evenwicht door de Russen
gelaten zal kunnen accepteren Overigens
voldeed hij niet aan het verzoek van de
vijf fractieleiders om een Nederlands
protest bij de Sovjet-Unie in te dienen.
Deelneming aan desbetreffende activitei
ten der Verenigde Naties achtte hij meer
doelmatig.
Intussen bleven binnenslands de protes
ten tegen het Russische optreden voort
duren. In de Raadgevende Interparle
mentaire Beneluxraad, welke vrijdag en
zaterdag j.l. op het Binnenhof bijeen
kwam, werd het beroep op de Sovjet-
Unie door de gezamenlijke volksverte
genwoordigers herhaald en enkele da
gen later riepen de besturen van alle
niet-communistische partijen teza
men met de Stichting van de Arbeid
het Nederlandse volk op om donderdag
middag twee minuten stilte in acht te
nemen als zwijgend protest tegen de
Russische proeven.
De politieke kant.
Dat is één kant van de zaak, een be
denkelijke kant zou men kunnen zeg
gen, daar het eer veel op lijkt, dat Rus
land de kans op een oorlog groot acht.
Maar er zit ook een politieke kant aan,
die verband houdt met de situatie in
Berlijn.
Onvermijdelijk zullen over dit probleem
besprekingen tussen Rusland en het
Westen en met name Amerika worden
geopend. Deze besprekingen zal men niet
moeten meten met de maatstaf van recht
en billijkheid, maar als een uiting van
de oude traditionele machtspolitiek, als
een uiting tevens van de veranderingen
in de machtsverhoudingen. Bij dergelijke
besprekingen is het uiterst belangrijk
een zo sterk mogelijke positie in te ne
men en Chroestsjow heeft deze v
deze positie verder proberen te vers
ken. Door zijn overleg met Fin,
maakt hij de tegenstander duidelijk,
hij zijn uiterste best doet een mili
zo moeilijk mogelijk aan te vallen
bied te vormen, juist om de tegens
der te overtuigen van het nutteloze
zijn eventuele ondernemen.
In zoverre kan men er zelfs een po;
in zien het gesprek tot de conferei
tafel beperkt te houden, waar, dat i;
natuurlijke consequentie, van deze te;
stander concessies zullen worden ge
PRINSES MARGRIET IN
MONTPELLIER
H.K.H. Prinses Margriet beeft maan
dag in Montpellier de pers te woord
gestaan over baar studies aan de uni-
versiteit aldaar. Foto: in gezelschap
van de rector-magnificus wandelt prin
ses Margriet met de journalisten door
de Botanische tuin van de universiteit.
een
met
o.a.
jeugdreizen (met zakgeld), sportfietsen,
transistorradio, grammofoon, rolschaat
sen enz.
le week november 1911
Brand in de openbare lagere school te
Tjerkwerd. Ook de naastgelegen timmer-
winkel van de heer Posthumus vatte vlam
Zijn nieuwe koopmansboeken gingen ver
loren.
Op de dienst SneekHarlingen een drie
tal nieuwe locomotieven aangeschaft.
Het aantal als trekdieren gebezigde hon
den neemt schrikbarend toe.
ring percentage van de verkeersongeval
len is terug te voeren op technische man
kementen van de verkeersmiddelen.
Is dat op zich zelf al niet veelzeggend?
Ook de kennis van de verkeersregels is
hoe belangrijk ook nog geen vrij
waring van een veilige afwikkeling van
het verkeer. Véél en véél belangrijker is
de houding van iedere weggebruiker je
gens zijn medemens. Veilig verkeer is in
de eerste plaats een zaak van wellevend
heid en eerbied voor de medemens.
West-Duitsland.
In West-Duitsland is na de verkiezingen
van 17 september, waarbij Adenauers
C.D.U. de absolute meerderheid verloor,
nog steeds geen nieuwe regering ge
vormd.
Men zoekt naar een coalitie tussen de
C.D.U. en de liberalen, die hun aan
vankelijke verzet tegen een regering
onder tijdelijk beheer van Adenauer
hadden laten varen. Er was een coa-
litie-overeenkomst uitgewerkt, maar
toen puntje bij paaltje kwam, rees er
verzet bij de linkervleugel van de C.D.U.
die vooral in de economische en sociale
politiek te zeer de hand van de conser
vatieve liberalen bespeurde. De zaak is
zo weer op losse schroeven gekomen
en Adenauer heeft zijn reis naar Ken
nedy van 3 november moeten uitstellen,
omdat er nog steeds geen regering is.
Wellicht dat de volgende week de erg
ste plooien gladgestreken zijn.
Het verkeer van vandaag is een zaak van
leven en dood geworden. Daar staan wij
niet iedere dag bij stil. Maar een doods
bericht in de krant of een autowrak er
gens aan de kant van de weg zijn stille
getuigen van de mateloze ellende die het
moderne verkeer ons naast alle zege
ningen heeft gebracht en bijna dage
lijks wéér brengt. Natuurlijk kan men
van niemand vergen, dat hij zich dag in
dag uit op elk uur van de dag die ellen
de bewust is.
Het leven zou daarbij ondragelijk wor
den. Maar wél is het goed, dat ieder zich
bij tijd en wijle afvraagt, of hij of zij
wel alles doet wat mogelijk is om het
verkeer zo veilig mogehjk te maken.
Iedere weggebruiker zou zich eigenlijk
eenmaal per week de spiegel moeten
voorhouden met de vraag: „Ben IK een
goed weggebruiker?”
Verkoop café „De Eensgezindheid’’ aan
het Hengstenpad te Bolsward, thans in
eigen gebruik bij de heer A. H. Lam-
mertsma.
Russisch partij-congres.
Russische partij-congres, dat dins-
voor het laatst bijeen is geweest,
heeft niet zozeer in het teken gestaan
het nieuwe partijprogram, maar
ruzie tussen Albanië (gesteund
door China) en Rusland en van de felle
aanvallen op de zogenaamde anti-partij-
groep, die in juli 1957 heeft geprobeerd
Chroestsjow uit het zadel te wippen.
Een lange rij sprekers heeft nadere de
tails aangedragen over de verderfelijke
activiteiten van deze groep in het ver
leden.
De rol van de diverse leden ervan bij
de terreur onder Stalin is breed uitge
meten en de nagedachtenis van Stalin
is in geen enkel opzicht gespaard. Het is
zelfs zover gekomen, dat het congres
een resolutie heeft aangenomen, waarin
opdracht wordt gegeven het stoffelijk
overschot van Stalin uit het mausoleum,
waar het naast dat van Lenin rust, te
verwijderen.
Zondag was het mausoleum, waar da
gelijks duizenden langs de overleden
heersers trekken, al gesloten wegens re
paraties.
Opmerkelijk is, dat bij de aanvallen op
de anti-partijgroep vooral Molotow, de
vroegere minister van buitenlandse za
ken van Stalin en tot 1957 lid van het
presidium van de partij, het heeft moe
ten ontgelden, waarbij naar voren kwam
dat Molotow de mening is toegedaan,
dat de wereldrevolutie zonder grote oor
log niet is te verwezenlijken. In zo
verre kan men dus deze aanvallen zien
Verschillende gardeniers uit Wonseradeel
die hun koetje door mond- en klauwzeer
verloren, hebben hun schade gedekt door
met een lijst te lopen.
Grote vraag naar mollenvellen. De prijs
loopt op tot 30 cent. De damesmode in
Amerika vraagt veel van de donsige vel
let, es.
Het nieuws wordt deze week bijna voornamelijk bepaald door Russische acties.
In de eerste plaats hebben zij maandagmorgen hun bij de opening van het partij
congres op 17 oktober aangekondigde kernbom van 50 megaton tot ontploffing
gebracht en in de tweede plaats hebben zij diezelfde avond een nota tot Finland
gericht, waarin zij overleg tussen beide landen voorstellen over de beveiliging
van hun grenzen tegen een aanval van West-Duitsland en zijn bondgenoten.
Rusland doet in zijn nota een beroep op de bepalingen inzake het Russisch-Finse
bijstandsverdrag van 1948.
De Russische kernproeven zijn symbolisch óók op het Binnenhof ingesla
gen. Vorige week stelde de nieuwe K.V.P.-fractieleider, dr. De Kort, tijdens het
mondelinge vragenuurtje der Tweede Kamer namens zyn collega’s van de vier
andere grote partijen de zaak ten overstaan van minister Luns aan de orde,
ondanks de woedende reacties van de communistische afgevaardigde Bakker.
De verontwaardiging over het meedogenloze optreden der Russen bleek in de
Nederlandse volksvertegenwoordiging vrijwel algemeen te zijn. Eigenlijk vorm
den de pacifistische socialisten een uitzonderingspositie: zij beklemtoonden, dat
de regering een oproep tot staking der kernproeven ook tot Westelijke landen
zoals Frankrijk behoorde te richten.
Ook de regels kennen
Maar al is het dan op de weg ook in de
eerste instantie een kwestie van bescha
ving en van mentaliteit, toch moeten we
ook de spelregels kennen, grondig ken
nen en toepassen.
Daar weet ’t Veroond voor Veilig Ver
keer wel raad op Een uitstekende
raad zelfs. DE VERKEERSSLEUTEL
Deze verkeerssleutel is een beknopte,
maar pittige verkeerstheorie, bestaande
uit zes lessen.
Groepen kunnen onder leiding van een
deskundige (b.v. een politieman) zich in
deze theorie verdiepen en zich na elke
les op een serie vragen storten.
Het is boeiende stof vlot en gezellig ver
teld. Géén schoolse lesjes en een prima
voorbereiding voor het theoretische exa-
Machtsvertoon aan
sectorgrens.
De indruk van kracht en vastberaden
heid wekken is niet alleen een Russische
bezigheid geweest; ook de Amerikanen
in Berlijn hebben zich daaraan overge
geven door het machtsvertoon aan de
sectorgrens en over de sectorgrens, toen
de Oost-Duitsers weigerden Amerikaan
se diplomaten en militairen in burger toe
te laten zonder legitimatie. De Ameri
kanen hebben toen een auto met een
Amerikaans burger laten begeleiden
door legervoertuigen. Toen zo vastge
steld was, dat zij niet zwichtten, kon
den zij dergelijke bezoeken staken. De
situatie leek even gespannen, met aan 11U1„WI>
weerszijden van de doorlaatpost Ame- I levende burgers veranderen in agressie-
keer eist de volle aandacht van alle ver
keersdeelnemers.
Verslapte of verdeelde aandacht werkt de
onveiligheid in de hand. En dat die on
veiligheid (helaas) nog groot is, bewij
zen de cijfers:
In de eerste negen maanden van I960
bedroeg het aantal verkeersongevallen
128.838
daarbij werden gedood 1366
zwaar gewonden 21212
licht gewonden 15269
Kwestie van mentaliteit.
We hebben al gezegd, hoezeer de menta
liteit van de weggebruikers de veiligheid
op de weg bepaalt, die op zijn beurt weer
voortvloeit uit de primaire beschavings
vormen, zoals wij die reeds als kind krij
gen voorgehouden.
Daarom is het zo belangrijk dat het
Verbond voor Veilig Verkeer hamert
steeds meer op deze stelling ouders en
ouderen het jonge kind reeds iets van die
omgangsvormen en wellevendheid bij-
brengen, die in het verkeer zo n grote rol
spelen.
Kinderstrafrecht.
Nu wordt het christelijk verantwoorde
lijkheidsgevoel niet altijd op gelijke wij
ze beleefd. Dit feit trad dinsdagavond
j.l. op de Hervormingsdag duide
lijk aan het licht bij het debat der Eer
ste Kamer over de vernieuwing van het
kinderstrafrecht.
Voor dit onderwerp bestond, na het
schokkende geval te Huizen waar
twee broertjes een klein nichtje de dood
injoegen bijzondere belangstelling.
Toch vormde dit niet het hoofdonder
werp der discussie. Deze spitste zich toe
op het z.g. amendement-Daams, dat als
gevolg van absenteïsme ter rechterzijde
door de Tweede Kamer in het wetsont
werp is gebracht en waarin op gelijk
berechtiging ten aanzien van de geeste
lijke verzorging van jeugdige delinquen
ten door de Kerkgenootschappen en het
Humanistisch Verbond is aangestuurd.
Het was ingediend door een R.K. so
cialist.
Mr. Daams zag zelf dus kennelijk geen
strijdigheid met het christelijk karakter
der Nederlandse beschaving. Maar in de
Eerste Kaïjier bleken diverse afgevaar
digden daarover totaal anders te den
ken.
De Christelijk-Historische senator Van
Bruggen meende, dat het humanisme ’t
christendom tot in de wortel aantast
door de bijzondere openbaring te ont
kennen. De gevoelens bij de K.V.P. en
de A.R.P. bleken verdeeld te liggen.
De socialistische afgevaardigde, mej.
Zeelenberg en de Liberale mr. De Vos
van Steenwijk, poogden de tegenstanders
te kalmeren. Zij betoogden, dat het er
niet om ging de Kerkgenootschappen en
het Humanistisch Verbond op één lijn
te stellen, maar om een gelijkberechti
ging van de burgers te bewerkstelligen.
Minister Beerman vond het toch ver
standiger zijn antwoord tot de volgende
week uit te stellen. Hij wilde kennelijk
welbeslagen ten ijs konten. De Eerste
Kamer heeft al eens zijn toto-wetje ver
worpen.
Het Koningin Wilhelmina Fons voor de
Kankerbestrijding startte zijn autoplaat-
jes-actie.
Het vraagt iets, maar het geeft ook iets
terug. Bij duizenden kruideniers en siga
renwinkeliers zal in de komende maan
den een bontgekleurde doos op de toon
bank staan met prachtige, in natuurlijke
kleuren uitgevoerde plaatjes van alle per
sonenauto’s, model 1961, die er op de
wereld bestaan.
De plaatjes kosten per 24 stuks, verpakt
in een polyethyleen zakje, een kwartje.
Vier zakjes vormen een serie en het bij
behorende albumpje kost een dubbeltje.
Het ligt in de bedoeling drie albums te
laten verschijnen, plaats biedend aan 3
maal 96, dus 288 plaatjes. Een unieke
verzameling.
Aan de verzamelactie is bovendien
aantrekkelijke prijsvraag verbonden
kans op' 5000 prachtige prijzen,
Hwat bat Qabe Skroar
Slecht humeur.
Een slecht humeur is nóóit prettig, maar
op de weg is het dat zeker niet.
Erger nog het kan fataal zijn. Want niets
is gevaarlijker op de weg dan een auto
mobilist, die zijn ochtendhumeur of zijn
huiselijke twisten botviert op het gaspe
daal.
En de wandelaar, die op de terugweg
van kantoor nog helemaal in zijn werk
verdiept is, is óók een gevaar op de weg,
voor zichzelf èn voor anderen. Er zou
den stellig heel wat minder ongelukken
gebeuren, als iedereen zijn complexen,
zi'j opwindingen en zijn zorgen thuis
kon laten. Dat is niet eenvoudig en in
ver
men van het rijbewijs. Dat rijbewijs is
voor veel mensen tegenwoordig een .nor
maal’ bezit geworden. Wie 18 is (of
wordt) wil het vaak zo gauw mogelijk
halen. Maar die (droge) theorie
men heeft juist vaak net geen zin om
zich daarin te verdiepen.
Men wil leren autorijden, meer niet.
Gevolg: hele series kandidaten zakken
„op de theorie”. Om maar te zwijgen
van alle weggebruikers, die al jaren rij
den (of in ieder geval: lopen) en een
opfrissertje van hun verkeerskennis en
een verdieping van hun verkeersinzicht
dringend nodig hebben
Het Verbond voor Veilig Verkeer wil
iedereen kans geven zich vertrouwd te
maken met de verkeerstheorie.
Zelf organiseren moet men zo’n cursus
natuurlijk wel. Om te beginnen moet er
een clubje mensen zijn, dat mee wil
doen. Dan maar eens contact opnemen
met de afdeling Verkeerskursus van het
Verbond, Servetstraat 5, Utrecht.
De opzet van de verkeerssleutel is het
werken in groepsverband (onder leiding
van een deskundige) gedurende 6 avon
den aan de uit 6 afzonderlijke hoofd
stukken bestaande cursus.
Thuis vult men dan een vragenlijst in,
die op de volgende les wordt gecorri
geerd en besproken.
Aan het eind van de cursus wordt door
de groep een test afgelegd, die door het
Verbond te Utrecht wordt gecorrigeerd.
De kosten bedragen per persoon f 3,
Daarbij is alles inbegrepen: de 6 lessen,
de vragen, het examen, correctie van het
examenwerk, voor de geslaagden een cer
tificaat en een draagspeldje. Kortom:
echt een initiatief om óók in de be
drijven - spelenderwijs meer met het
verkeer vertrouwd te geraken.
De hierboven genoemde cijfers bewijzen,
dat het dringend nodig is. T’
ven, zolang het verkeer een
leven en dood is.
I De gehele argumentatie van Rusland is
gebaseerd op de penetratie van „de W.-
Duitse militaristen en revanchisten in
het Noorden van Europa en het gebied
I van de Oostzee en hun streven dit ge-
I bied te gebruiken als een van hun
I springplanken voor nieuwe militaire
I avonturen”.
I In Stockholm, waar men de Finse za-
I ken altijd zorgvuldig in het oog houdt,
I is dit een eerste stap genoemd om het
I neutrale Finland in het gareel te bren
gen van het communistische blok. Maar
er zijn geen andere aanwijzingen dan
deze nota, dat Rusland Finland gelijk
wil schakelen na een zestien jaren lang
respecteren van Finlands onafhankelijk
heid. Het zal misschien het bijprodukt
van de nu ingeleide actie zijn, maar deze
nota lijkt meer ingegeven door een tra
ditionele actie naar flankdekking in
spannende tijden. De Noordwestelijke
grens van Rusland ligt vrij open door
het Finse gebied, dat in het Noorden
aan Zweden en Noorwegen grenst en
verder geheel omspoeld wordt door de
Oostzee en haar uitlopers.
Zweden is weliswaar neutraal, maar
Rusland maakt zich ook niet bijzonder
veel Illusies over de mogelijkheden in
geval van oorlog, waar het Westen ge
bruik van zal maken.
1=
JU ellevendheid
Het is een angstwekkend verschijnsel, dat
zodra mensen aan het verkeer gaan deel
nemen, zij dikwijls van beschaafde, wel-
ICVWiat VV1411XALULV11 ill
ve, haatdragende individuen, die vóór al-
n les op hun rechten staan.
1
jh? Kfe- »-■
