Vragen rondom de affaire Krol
I
K.V.P. prij’st minister De Pous
na aanval op Prof. Zij’lstra
Stalin verder ontluisterd
Qabe Skroctr
I
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
us hjoed p p
to sizzen
Greate bilangstelling
foar „De ienlike wei*’
De werkgelegenheid
in de Zuidwesthoek
Bolswardse pronkrug
op Sneker honden
show
Gevallen Goden
f
s
VRIJDAG 17 NOVEMBER 1961
57e JAARGANG
No. 89
NOODWEER AAN DE RIVIERA
Hwat ha»
PIET
i
4 ogenblik in ons land zeldzaam is.
Een onduidelijke affaire staat deze week in het middelpunt van de belangstel
ling:, iets wat men misschien de affaire-Kroll zou kunnen noemen. Kroll is de
West-Duitse ambassadeur in Moskou, met wie Chroestsjow goed schynt te kunnen
opschieten. Vorige week donderdag heeft Kroll een lang gesprek gehad met
Chroestsjow op diens verzoek. Hij wilde spreken over het bezoek, dat Adenauer
op 20 en 21 november aan de Amerikaanse hoofdstad zal brengen.
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
3e week nov. 1961
Ecuador.
Een opstand in Ecuador heeft de pre
sident Velasco verdreven. De vice-pre
sident Arasmena is, ondanks de achter
docht van het leger tegen zijn linkse
gezindheid, door de vakbonden, studen
ten en de luchtmacht aan de macht ge
komen. Dit lijkt een overwinning van
een onverkapt castrisme.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards N ieuwshlai
De Jong’s Nieuwsblad
van de
belevenis
Kongo.
In de Kongo, waar het centrale leger
onder generaal Moboetoe enkele weken
geleden een mislukte inval heeft gedaan,
heeft zich in Noord-Katanga nu een
voor Tsjombé gevaarlijke afscheiding
voorgedaan van de aan Tsjombé vijan
dige stam van de Baloeba’s. Leden van
deze stam hebben in Albertstad de
macht in handen genomen en eenheden
van het Kongolese leger bevuiden zich
in de buurt. Vooral van Engelse zijde
wordt de laatste tijd zware druk op
Tsjombé uitgeoefend om met de cen
trale regering tot overleg te komen.
Maar hij weigert dit te doen zolang een
heden van het Kongolese leger op zijn
grondgebied staan en de Ver. Naties
daarbij steun verlenen. Hij voerde blij
kens een recent communiqué ook een
pleidooi voor een gedecentraliseerde
staat, maar het ziet er niet naar uit,
dat de centrale regering veel water in
haar wijn zal doen, vooral niet nu
Tsjombé wat meer in het nauw komt.
Koker van Kroll.
In de Westelijke hoofdsteden werd ech
ter maar niets bekend over nieuwe Rus
sische voorstellen en maandagmorgen
kwam de vreemde mededeling, dat het
plan niet uit Russische koker kwam,
maar uit die van Kroll, de West-Duitse
ambassadeur, die onmiddellijk zijn Mi
nisterie van Buitenlandse Zaken tegen
over zich vond, daar hij dingen had
gezegd, welke tegen de West-Duitse
politiek ingaan. Nadrukkelijk verklaar
de Bonn, dat het de particuliere me
ning van Kroll was, welke hij donder
dag aan Chroestsjow had uiteengezet.
Kroll werd onmiddellijk naar Bonn ont
boden om verslag uit te brengen en men
vraagt zich af of hij gehandhaafd kan
worden.
Aardgas.
Interessant waren ook 's ministers me
dedelingen over de wijze waarop de pas
aangeboorde gasreserves in Groningen
op de markt zullen worden gebracht.
Minister De Pous bleek hiervan geen
verstoring van de energie-markt of van
de kolenwinning te vrezen, mits de
winning en afzet op zekere wijze zouden
worden gecoördineerd. Hij verklaarde
derhalve niet te zijn ingegaan op het
voorstel van de Nederlandse Aardgas
olie Maatschappij om bij de afzet haar
participanten de E.S.S.O. en de Shell
in te schakelen. Hij bleek de betrok
kenen te hebben geadviseerd contact op
te nemen met de Staatsmijnen, opdat
de belangen der steenkoolwinning ook
in het oog zouden worden gehouden. In
aansluiting daarop hadden alle betrok
kenen hem inmiddels een plan voorge
legd om de zaak gezamenlijk ter hand
te nemen. Het wachten is thans op de
beslissing der regering.
Er is een opvallend verschil in sfeer aan de dag getreden tussen de w(jze, waarop
een deel van de Tweede Kamer de financiële politiek van de a.r.-minister Zijlstra
tegemoet treedt en waarop zij het daarmee verwante economisch beleid van zijn
christelijk-historische ambtgenoot De Pons beoordeelt.
Vorige week kreeg minister Zijlstra er zijn voorstel inzake de Vennootschaps
belasting pas door, nadat hij de k.v.p, en de v.v.d. met een kabinetscrisis had
bedreigd. Daarvoor schrok de fractieleider der k.v.p., dr. De Kort, terug; hij
wilde ons land niet van een regering beroven, juist nu minister Luns in de
Verenigde Naties zijn plan tot internationalisering van Nieuw-Guinea tegen
de aanval der met oorlog dreigende Indonesiërs in er bij de Amerikanen moet
zien door te halen. Anders zou de k.v.p. niet zijn gezwicht. In de wandelgangen
verluidde, dat dr. De Kort zijn geestverwant, dr. Lucas, zo krachtig had gesteund
teneinde een bres te schieten in de standvastigheid, waarmee minister Zijlstra
pogingen tot verruiming van de middelen voor de omstreden kinderbyslagverzcke-
ring tot dusver heeft afgewezen.
Vijfenzeventig.
Al bij al verliep het debat dus kalm,
vergeleken bij de politieke hartstochten
van de vorige week.
Ja, de debatten kregen zelfs een feeste
lijk tintje, toen de nestor der Kamer
leden, dr. Tilanus, de Kamervoorzitter,
dr. Kortenhorst, complimenteerde na
mens alle partijen met zijn 75ste ver
jaardag.
Mejuffrouw Lemaire bood orchideeën
aan. En minister De Pous sprak gees
tige woorden namens de regering.
Getroffen dankte dr. Kortenhorst voor
het feit, dat men zijn twijfel of hij op
tje noemen, een dameshondje, dat op ’t zijn leeftijd dit ambt nog wel vervullen
kon, enigszins had weggenomen.
Mefrou G. LootsmaSmidstra
hat mei har roman „De ienlike wei”
wol sukses hawn. It boek foei by de
lêzers sa tige yn de smaek, dat it noch
mar amper yn de boekhannel, al sa goed
as ütforkoft is. Yn in oplage fan sa’n
12000 foun it boek binnen de twa moan-
ne syn wei nei de Fryske hüshaldings
en hwat mear is nei de Fryske herten.
De K.F.F.B. dy’t dit boek bikroande mei
in earstte priis, krige troch de ütjefte
dérfan gans tarin fan nije leden, dit
jier al wer mear as 1250! Nije leden,
dy’t har nou noch opjowe, of troch oaren
opjown wurde, kinne it boek „De ien
like wei” net mear stjürd wurde. Hja
krije nou ynpleats it boek „Libbens-
woune” fan mefr. Berber Douma-Oos-
tra, de nijste ütjefte fan de. K.F.F.B.,
dy’t earst allinne ornearre wie as
preemjeboek.
It is yn de skiednis fan it Fryske boek
noch net,earder foarkommen, dat in ro
man yn in oplage as dy fan mefrou
Lootsma, yn in goede moanne tiid fol-
slein oan de man brocht waerd.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
door nieuwe investeringen de produktie-
stagnatie, welke als gevolg van de snelle
doorvoering der arbeidstijdverkorting
tijdelijk is opgetreden, niet is overwon
nen.
Drs. De Pous vond het kennelijk nood
zakelijker, dat eerst de arbeidskosten
wat worden getemperd.
Met het oög op de besprekingen, welke
de regering in deze weken met de Stich
ting van de Arbeid over de loonpolitiek
in de naaste toekomst voert, was dit
een veelbetekenende opmerking. Minis
ter De Pous voerde aan, dat hij anders
het prijsbeleid niet in de hand zou kun
nen houden. Over de resultaten daarvan
tot dusver was hij bepaald beter te spre
ken dan zijn socialistische critici, al er
kenden zij dat hij in ijver niet te kort
schoot. Met zijn prijsbeschikking inzake
de invoergoederen heeft de bewindsman
trouwens getoond „hard” te kunnen op
treden tegen handelaren, die in hun han-
delsmarges niet de gevolgen van de
revaluatie en de tariefsverlagingen van
de Europese Economische Gemeenschap
hebben verwerkt.
LAATSTE REIS VAN DE LIBERTE’
Het Franse passagiersschip Liberte’
heeft de haven van New York verlaten
voor zijn laatste reis naar de thuisha
ven. Het schip werd in 1930 als Eu
ropa' onder Duitse vlag in dienst ge
nomen. Na de bevrijding kwam de
oceaanstomer aan Frankrijk toe en
werd de naarn veranderd. De keuken
tan de Liber te’ dig een capaciteit
had van 7.000 maaltijden per dag, had
een grote reputatie. Foto: een brand-
weerboot brengt een afscheidssaluut
aan de Liberte, die de haren van New
York verlaat voor haar laatste reis
Duister.
Tot zover de officiële versie, welke
wordt aangevuld met mededelingen over
de eigengereidheid en de praatzucht van
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef, 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Economische Zaken.
Bij de behandeling van de begroting van
Economische Zaken mocht minister De
Pous echter warme lof incasseren van
drs. Bogaers, die nu als woordvoerder
der k.v.p.-fractie optrad.
Toch waren er wel punten, waarop de
meningen uiteenliepen. Zo verlangde de
k.v.p. een ombuiging van het industri
alisatiebeleid in die zin, dat meer aan
dacht zal worden geschonken aan ge
bieden, welke door de economische één
wording van de Europese markt in een
gunstige positie zijn komen te liggen.
Belangrijker nog was het meningsver
schil omtrent het peil der investeringen.
Evenals de p.v.d.a. vreesde drs. Bogaers l
dat de investeringen hoger oplopen dan
conjunctureel verantwoord is.
De socialistische woordvoerder, drs.
Koopman, verbond hieraan nog een be
spiegeling over het achterblijven van de
consumptie bij de investeringen.
Gesteund door de a.r.p., c.h.u. en v.v.d.
wees minister De Pous een verdere be
perking der investeringsfacilitëiten van
de hand; hij wees er op, dat de regering
de investeringen al enigermate had af
geremd en dat het niet verstandig zou
zijn om daarin te ver te gaan, zolang
Hongerstaking.
Het zag er even naar uit, dat niets meer
aan onderhandelingen tussen Frankrijk
en de Algerijnse opstandelingen in de
weg zou staan, maar daar is nu de hon
gerstaking tussen gekomen van de al
jarenlang in Franse gevangenschap
levende rebellenleider Ben Bella en en
kele anderen. Zij eisen onmiddellijk be
vrijd te worden, doch dat weigert de
Franse regering, terwijl de F.L.N. hun
vrijlating niet als voorwaarde vooraf
heeft gesteld. Maar nu zij in honger
staking zijn en er na dertien dagen
bijzonder zwak aan toe zijn, kunnen de
Algerijnen moeilijk anders dan solidair
zijn. Naar de bedoelingen van Ben Bella
moet men gissen. Het is mogelijk, dat
de staking minder tegen de Franse re
gering is gericht dan tegen jle nieuwe
leiding van de F.L.N. Het is best mo
gelijk, dat Ben Bella bang is, dat hij
door zijn verblijf in de gevangenis, als
er onderhandelingen worden gevoerd
buitén de gebeurtenissen komt te staan.
Men vraagt zich af, waarom Frankrijk
het brede gebaar al niet allang had kun
nen maken.
Kroll. Maar niet alle duistere punten zijn
opgehelderd. Wie heeft de correspon
denten in Moskou ingelicht? Een Rus
of een Duitser? Russisch voordeel is er
nauwelijks in te zien, vooral niet als het
eerst als een Russich plan wordt voor
gesteld. Men mag aannemen, dat Kroll
zo dom zou zijn, dat hij zijn hele car
rière op het spel zet door zo tegen de
politiek van zijn land in te gaan? Wan
neer men de zaak wikt en weegt, lijken
er elementen in te zitten, welke ver
moedens, maar meer ook niet, omdat
het bewijs ontbreekt, doen rijzen over
geheime instructies van Bonn, welke
uitgelekt zijn. Wanneer wij nu Bonn
zeggen, denken wij niet in de eerste
plaats aan het Ministerie van Buiten
landse Zaken, dat zich fel tegen Kroli
heeft gekeerd, maar aan Adenauer zelf,
die in feite de buitenlandse politiek be
paalt. Instructies dus, welke een nieuwe
Duitse koers zouden inluiden, welke in
Bonn en wellicht ook op de ambassade
in Moskou op verzet stuitten. Door lek
kages is al meer dan eens een politiek
doorkruist. Maar wij zullen moeten af
wachten, voordat kan worden bepaald
wat zich in werkelijkheid heeft afge
speeld.
Forgund brea wurdt der in bulte iten
Dy’t efteroan komt, byt de houn
Vrijdagmorgen kwamen uit de Russi
sche hoofdstad berichten, dat Rusland
een nieuw plan had voor de kwestie-
Berlijn, waarin wat elementen waren
opgenomen, welke al sinds de gesprek
ken van Rusk en Gromiko en van
Chroestsjow en Spaak in de lucht zwe
ven. De vier bezettende mogendheden
zouden eerst trachten overeenstemming
te bereiken over een nieuwe status van
Berlijn, welke de vrijheid van de bewo
ners en de vrijheid van de verbindin
gen met het Westen zou waarborgen.
Rusland en Oost-Duitsland zouden daar
na een afzonderlijk vredesverdrag slui
ten, waarbij Oost-Duitsland zich zou
verplichten de nieuwe status van West-
Duitsland te eerbiedigen. Als laatste
punt stond het sluiten van een Duits
vredesverdrag op het programma.
Hoewel in dit plan niet werd gesproken
over de details van de nieuwe status en
het de vraag zou blijven of het Westen
zijn vitale belangen in West-Berlijn vol
doende geëerbiedigd zou achten, was dit
toch een stap vooruit, vooral omdat het
als basis van onderhandelingen moge
lijkheden bood.
Stalin verder ontluisterd.
Inmiddels gaat in Rusland de ontluiste
ring van Stalin verder. Stalingrad heeft
naamsverandering gekregen en heet nu
Wolgograd en Oost-Berlijn is de be
faamde Stalin-allee de Karl Marx-allee
geworden.
In Rusland zelf worden op het ogenblik
overal voorlichtingsavonden gegeven
om de bevolking begrip bij te brengen
voor de nieuwe partijlijn en weer de
vastigheid te geven, welke door de her
nieuwde destalinisering en ontluistering
van de vroeger aangebeden helden wat
verloren is gegaan.
Evenals in andere delen van Europa heeft ook de Franse Rjvièra van het nood
weer te lijden gehad. Foto: boosaardige golven hebben bezit genomen
Boulevard Des Anglais in Nice. Voor de jeugd is het echter een
zou er
egtijdig informatie verstrekt moeten
den.
In bijeenkomsten van bestuur en com
missies van de Stichting Sudergoa komt
meer dan eens de werkgelegenheidssitu
atie in het gebied ter sprake. De algeme
ne indruk is, dat deze zich met ongun
stig ontwikkelt.
Ook in de Zuidwesthoek doet zich b.v.
het verschijnsel voor, dat industriële en
aanverwante bedrijven momenteel met ’n
geringe personeelsbezetting werken. En
ook in de Zuidwesthoek opereren de per-
soneelswervingsploegen van elders meest
al niet zonder succes.
Het spreekt vanzelf, dat allerlei uiteen
lopende omstandigheden hierbij van in
vloed zijn. Voor een deel werken deze
buiten het gebied, maar er zijn ook om
standigheden binnen het gebied, die in
vloed uitoefenen en uiteraard schenkt de
Stichting Sudergoa juist daaraan aan
dacht.
Zoals bekend, is de Zuidwesthoek ’n ge
bied met bevolkingsexpulsie die tradi
tioneel is. M.a.w., het is in de loop der
jaren vanzelfsprekend geworden, dat
voortdurend een groot aantal bewoners
het gebied verlaat om elders werk te vin
den.
Het gevaar
Het gevaar van traditionalisme is echter,
dat men zich niet tijdig aanpast aan een
veranderde situatie. Dit gevaar is des te
meer aanwezig, als men onvoldoende be
kend is met de wijzigingen in die situ
atie.
Sudergoa is van mening, dat in het al
gemeen de bevolking van de Zuidwest
hoek niet steeds voldoende op de hoogte
is van de mogelijkheden binnen eigen ge
bied. Vooral ook, omdat het hier een tra
ditioneel expulsiegebied betreft,
vroegtijdig .ccctcckt
worden.
I
F
De raad van de gemeente Bolsward ver
gaderde tweemaal achtereen van 7 uur
tot ’s nacht half twee. De raad wordt
hoe langer hoe breedsprakiger.
Een pluim voor de afgetreden opper-
brandmeester G. H. v. d. Werf. Diens
bezadigd optreden bij branden vond
veel waardering.
B. en W. van Bolsward geven een ge
durende de maanden december tot fe
bruari een duurtetoeslag van 10 aan
die werklieden die minder dan 10 gul
den per week verdienen.
De Gasfabriek te Bolsward zal voortaan
met eèn drieploegcnstelsel werken.
De K.G. „Sneek en omstreken” organi
seerde op 15 november een besprekings-
avond van rashonden in café Sikkens te
Sneek. De heer A. Strüber, erkend keur
meester te Groningen, besprak op zeer
duidelijke en prettige wijze onderstaad-
de aanwezige rashonden:
St. Bernards, Duitse dog, Boxers, Franse
bulldog, Duitse herders, Schotse herders
honden, Bouviers, Engelse setters, Ierse
setters, Cocker spaniels, Steenbrakken,
Stabij’s, Wetterhounen, Golden retrievers,
Dalmatiër, Airedale terriers, Lakeland
terriers, Langharige teckel, Maltezer
leeuwtje. Dwergpoedels. Ook een zeer
mooie gekruiste rashond (Golden retrie
ver x Langharige duitse staande jacht
hond) was aanwezig.
De heer Strüber was zeer verrast ook een
Pronkrug aan te treffen van een der le
den uit Bolsward. Deze Zuid-Afrikaanse
jachthond is een bijzonderheid voor onze
provincie.
De belangstelling voor deze leerzame
avond was zeer groot, vooral van de bui
tenleden (niet minder dan 100 leden en
belangstellenden vulden de zaal).
De aanwezige honden waren volgens het
oordeel van de keurmeester in het alge
meen van zeer goede kwaliteit. Speciaal
willen wij nog even het Maltezer leeuw-
Stalin, god van het verleden
Eens ootmoedig aangebeden
Door miljoenen in zijn rijk
Toen „diepbetreurd” overleden
Thans met voeten getreden
Zwaar besmeurd met vuil en slijk
Eens de grote geniale
Topfiguur, die niet kon falen
Zich zijn grootheid wel bewust
Zon die in 't zenith kon stralen
Thans verbleekt in donkere dalen
Ruw verstoord uit diepste rust
Eens door vele landen, staten
Ook bij ons geëerd door straten
Held met overwinningsfaam
Herder tot wie allen blaatten
Thans, het bevel; ga hem haten
Die met bloedbevlekte naam
Eens de machtigste der aarde
Die verstand aan wijsheid paarde
Door ’t hosanna blij gestreeld
Licht, waar niemand bij verdwaalde
Thans de van ’t voetstuk gehaalde
Het geschonden dagonsbeeld
Stalin, alle ééndagsgoden
Nu nog levende en doden
Omringd door trompetgeschal
Op de troon, onder de zoden
Bescheidenheid blijft geboden
Eens komt, vroeg of laat, uw val