Frankrijk
tegenwerking
van
Nieuw-Guinea
opnieuw een twistappel
O’Brien beschuldigde Engeland en
I
Bi
Syrië
eens met afscheiding
(gabeSkroar
rond de aarde
John II. Clenn
eerste Amerikaan
Blauwhuis koopt
industrie
Paus Johannes en
Pater Titus Brandsma
Gouden filmpjes
2e week december 1911
to sizzen
ÜS
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
VRIJDAG 8 DECEMBER 1961
57e JAARGANG
No. 95
WAAR HEBBEN WE DAT GEZICHT MEER GEZIEN
Hwat bat
run;
De 3‘j^nge Fabio Gavarosi, zoontje van
vijand
SINT OP SCHIPHOL
vader van
de af-
:e
van
de
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
de heer B.
f 5069,—.
PROF. OUD 75 JAAR
Feestdagen.
Terwijl de Kamercommissie aldus in alle
beslotenheid met minister Luns zat te
redekavelen, vierde prof Oud tegelijk
met Sinterklaas zijn 75ste verjaardag.
De avond tevoren was hij in kleine kring
gehuldigd.
Op zijn verjaardag zelf zo verzuchtte
hij olijk gaat de belangstelling van
de meesten nu eenmaal meer uit naar de
Spaanse Goedheiligman. Hoezeer dit als
een nationaal feest wordt beschouwd,
bleek wel uit het feit, dat de Rijksvoor-
lichtingsdienst de jonge buitenlandse di
plomaten, die hier te lande werkzaam
zijn, een compleet sinterklaasfeest aan
bood. Voor die gelegenheid sprak de
grijze Spanjaard zelfs Engels!
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 - Na 18.50 uur 2505 of 2555
(K5157)
Bolswanls Nieuwsblad
Waarin opgenomeo: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Kernproeven
Het gesprek over de kernproeven belooft
niet veel, nu Amerika en Engeland het
nieuwe Russische plan, waarbij elk land
voor controle op. zijn eigen waarnemings-
middelen zal moeten vertrouwen, van de
hand te wijzen.
Zuid-Vietnam
De communistische dreiging in Zuid-
Vietnam is groot, maar toch meent de
Amerikaanse regering op grond van een
rapport van generaal Taylor, de advi
seur van president Kennedy, dat er met
goede wil nog wel wat aan te doen valt.
Deze goede wil bestaat vooral uit een
modernisering en democratisering van ’t
dictatoriale bewind van president Diem,
die door zijn achterdocht en arrestatie-
Absent elsme
Vorige week leek het wel alsof de ge
achte afgevaardigden der Tweede Kamer
door de feestvreugde waren aangegrepen
Bij de stemming over een voorstel van
minister Toxopeus om de gemeentegren
zen van Culemborg en Beusichem te wij
zigen, bleek donderdagmiddag al te half
vijf, dat het merendeel der leden het
Kamergebouw had verlaten, zodat er
niet vergaderd kon worden. In de wan
delgangen werd spottend verondersteld,
dat menig Kamerlid alvast sinterklaas
inkopen was gaan doen.
Voor de Amsterdammers betekende deze
schorsing der vergadering echter een te
leurstelling, want nu moest het voorstel
inzake de Bijlmermeerpolder, waarover
zij met minister Toxopeus zulk een hoog
lopend meningsverschil hebben, weer
wachtenJuist toen er een amen-
dement-Scheps op tafel kwam, dat voor
stelde om de polder, tegen het veto van
de minister in, toch bij Amsterdam te
voegen. Met recht konden zij zingen:
„Vol verwachting klopt ons hart”.
Dominicaanse republiek
In de Dominicaanse republiek is het nog
niet rustig. Een paar weken geleden wist
de president, dr. Balaguer, een poging af
te wenden van broers van de in mei ver
moorde dictator Trujillo om de dictatuur
in haar oude vorm te herstellen.
Balaguer, die overigens door Trujillo be
noemd was, is een gematigde figuur en
kan op de steun van het leger rekenen.
De grotere vrijheid sinds mei resulteerde
in een oppositiepartij, die kan rekenen
op de grootste bijval onder de bevolking
en deze oppositiepartij eist nu, dat Bala-
guer het veld zal ruimen voor een junta,
waarin alle groeperingen zitting hebben.
Deze junta moet verkiezingen voorbe
reiden. Men is het nog niet eens gewor
den, maar de spanning neemt wel toe
nu er af en toe gestaakt wordt en de po
litie op betogers schiet.
De voor enige maanden te Blauwhuis ge
vestigde confectiefabriek dependance van
het confectië-atelier Dedemsvaart, is
thans door het dorp Blauwhuis zelf over
genomen.
Het ging de laatste tijd niet meer zo goed
met het bedrijf en de directie was voor
nemens het lopendeband-systeem in te
voeren. Dit was tegen de afspraak. De
meisjes dreigden dan ook met ontslag.
Om erger te voorkomen is het bedrijf
plus inventaris thans door het dorp over,
genomen. Een 15-tal inwoners zijn er
financieel bij geinteresseerd.
Ook de bedrijfsleider blijft- De nu eigen
industrie heeft reeds opdrachten tot een
jaar volop werk
Hard als 'een bikkel
Wanneer men zou aannemen, dat de
Westduitse regeringsverklaring de basis
zal zijn van de Westelijke politiek in
zake Berlijn als ’t tot onderhandelingen
komt met Rusland, dan zou er bitter
weinig kans zijn op een compromis, want
Bonn blijft zo hard als een bikkel en ge
voelt niets voor een erkenning van Oost-
Duitsland en het streven blijft gericht
op de Duitse .eenheid, terwijl Bonn ook
meent, dat er een kemstrijdmacht van
de NAVO moet komen. Voor ontspan-
ningsgebieden in Midden-Europa ge
voelt men niets.
Maar volgens de nieuwste tactiek be
hoeft men daarover in eerste instantie
niet met Rusland te spreken. Men heeft
namelijk besloten, en dat heeft Aden
auer Kennedy moeten toegeven, het ge
sprek met Rusland in eerste instantie te
beperken tot de kwestie-Berlijn, in te
genstelling tot vroeger, toen men pto-
beerde de Berlijnse kwestie te verdrinken
in de andere problemen. De Berlijners
zijn hiermee niet zo erg ingenomen, om
dat zij vrezen, dat elke concessie nu op
hun rug zal neerkomen.
It giet der op de ein fan üs libben net om
hwat wy bihalden ha
mar om de fraech oft wy seis
bihalden binne
Kennedy
Kennedy, met wie Chroestsjows schoon
zoon, Adzjoebei, hoofdredacteur van de
Izwestia, een lang onderhoud heeft ge
had, dat in zijn geheel in dit Russische
blad is gepubliceerd, heeft het plan ge
opperd internationaal toezicht op de weg
van Berlijn naar het Westen in te stel
len ,maar van communistische zijde is
slechts spottend gereageerd. Tenslotte
mag m’n niet vergeten hoe m’n in’tWes-
ten ook plannen maakt of geen plannen
maakt, dat de komende onderhandelin
gen een kwestie van sterke zenuwen zul
len zijn.
Na het voor Nederland teleurstellende
verloop van zaken verlangde de P.v.d.A.
dat de regering een nieuwe beleidslijn
zou uitstippelen. De socialistische oud-
minister Ir. H. Vos deed uitkomen, dat
hij niets gevoelde voor de neiging, waar
van minister Luns op een persconferentie
in Amerika had bleekgegeven, namelijk
om het volgend jaar opnieuw te proberen
met het internationalisatie-voorstel in de
Ver. Naties.
Trouwens, de antirevolutionairen een
der regeringspartners hebben van
meet af doen blijken, te betwijfelen of ’t
plan-Luns in de Ver. Naties wel haal
baar zou zijn. Zij dringen al enige maan
den aan op overleg met Indonesië. Deze
omstandigheid deed de liberale fractie
leider in de Eerste Kamer, mr. Van Riel,
bij de Algem. Politieke Beschouwingen
zelfs bij prof. De Quay - de minister
president vragen of alle leden van
het kabinet wel eensgezind waren.
Kennelijk twijfelde hij enigermate aan
de steun van de antirevolutionaire minis
ters. De premier ontweek de vraag, hij
stelde slechts *vast,z dat, aangezien alle
ministers zijn aangebleven, zij mede-ver-
antwoordelijk moeten worden geacht
voor het plan-Luns.
Daarmee is uiteraard niet gezegd, dat er
óók eenstemmigheid bestaat met betrek
king tot de toekomstige beleidslijn. In
elk geval verscheen minister Luns deze
week niet met een regeringsverklaring in
de openbare vergadering van de Staten-
Generaal. In plaats daarvan werd op sin
terklaasdag de Kamercommissie voor bui
tenlandse zaken vertrouwelijk bijeenge
roepen. Haar werd een schriftelijke nota
beloofd, welke door de minsterraad aan
het eind van de week zou worden vast
gesteld. Intussen verdween minister Luns
echter al weer naar het buitenland voor
het voeren van andere internationale be
sprekingen. Tot Kerstmis zal hij vrijwel
aan één stuk afwezig zijn. In verband
daarmee lijkt het vrij onwaarschijnlijk,
dat de Tweede Kamer een Nieuw-Gui-
nea-debat zal kunnen houden voordat de
begroting van buitenlandse zaken begin
januari in openbare behandeling komt.
In elk geval staat nu reeds vast dat de be
trekkelijke eensgezindheid, waarmee de
Tweede Kamer achter het plan-Luns
stond, is verdwenen.
Met name de P.v.d.A. is zeer ontevreden,
omdat minister president De Quay bij de
Algemene Politieke Beschouwingen der
Eerste Kamer de Papoeabevolking weer
de mogelijkheid bood om definitieve
aansluiting bij Nederland te vragen. In
hun gedachtengang zou er dan weinig
kans overblijven om het conflict met In
donesië ooit op te lossen
De 40 jarige Amerikaan John H. Glenn
Jr, is nu officieel aangewezen als de
'man, die met een Mercury-capsule de
ruimtereis rondom de aarde zal maken
de eerste Amerikaan die dit voor
proefje van de echte ruimtevaart te beurt
zal vallen.
John Glenn met zijn rode haren,
groene ogen en uitdagende glimlach -
is sinds jaar en dag een bekende figuur
in het Amerikaanse ruimtewereldje.
Shepard en Virgil Grissom gingen hem
voor maar hun tochten zijn maar klei
ne sprongetjes vergeleken bij de cirkel
vormige reis die Glenn rondom de aarde
zal afleggen.
Overste Glenn is jarenlang testpiloot
het vliegtuigbeproevingscentrum van
Marine geweest en heeft drie jaar lang
meegewerkt aan het ontwerpen van nieu
we vliegtuigen voor de Marine. Daarom
is hij ook de man geweest die het laatste
woord had te zeggen over de inrichting
van de ruimtecapsule en die moest be
slissen hoe de bedieningspanelen gerang
schikt moesten worden; een verantwoor
delijke taak, want de ruimtevaarder, be
lemmerd in al zijn bewegingen, moet met
zo weinig mogelijk moeite het instru
mentarium van zijn kleine ruimtevoertuig
kunnen bedienen. Men zou kunnen zeg
gen dat Glenn de binnenhuisarchitect
van de ruimte-capsule is.
Overste Glenn, getrouwd en
twee kinderen, heeft een langdurige vlie-
geresrvaring. In de Tweede Wereld
oorlog maakte hij 59 oorlogsvluchten en
tijdens de Koreaanse oorlog 63. Verschil
lende malen werden zijn toestellen door
vijandelijk vuur doorzeefd maar zelf is
hij nooit geraakt. Zijn moedig gedrag tij
dens beide oorlogen is viif maal beloond
met de Distinguished Flying Cross en
negentien maal met de Air Medal.
Toen Clenn in 1959 voor het Mercury-
ruimtevaartprogramma werd uitgekozen
betekende dat een fikse verandering in
het kleine gezin. Maar de hele familie
heeft zich aangepast.
Voor zover mogelijk neemt hij al
les wat er over het nroiect-Mercury aan
voor leken begrijpelijke literatuur te vin
den is mee naar huis, zodat zijn vrouw
Anna, zijn zoontje David f145 en ziin
dnchtertie Carolvn f 135 eni” idee heb
ben van Johns werkzaamheden
H. Voets en Zn., Workum
S. de Vries, Parrega
Corn, dé Boer, Bolsward
P .Walla, Witmarsum
R. Posthumus, Tjerkwerd
J. W. de Groot, Burgwerd
E. Statema, Bolsward
W. P. Visser, Makkum
Het werk is aan de laagsti
gegund.
Gecombineerde uitvoering door Bols
wards A Capellakoor, Muziekvereniging
Bolsward en de Mandolinen-club. Direc
teur A. Alt. Entree f 0,50.
Het huis aan de Appelmarkt te Bolsward
laatst bewoond door de heer A. F- Oos-
terbaan, werd ten overstaan van notaris
Wierda uit Ijlst verkocht aan
J. Zantman voor de som van
Dinsdag bewees het Binnenhof alle eer aan Sinterklaas, de enige r.k. heilige, die
door geheel Nederland wordt aanvaard. Er had noch in de Tweede Kamer noch in
de Eerste Kamer een openbare vergadering plaats. Dat was reeds bij voorbaat zo
afgesproken. Toch moest er van deze afspraak op het laatste moment enigszins
worden afgeweken. Vorige week was er door de socialistische oppositie in de bei
de Kamers der Staten-Generaal aangedrongen op een spoedige regeringsverklaring
inzake Nieuw-Guinea.
Vanuit Rome wordt het volgende in
„Ons Noorden” geschreven:
Langzaam maar zeker vorderen te Rome
de voorbereidingen voor het proces ter
Zaligverklaring van de te Bolsward op
Ugoklooster geboren pater Titus Brand
sma; die op wrede wijze op 26 juli 1942
in het concentratiekamp Dachau om
kwam.
De stukken van het proces zullen spoe
dig bij de promotor Fidei, in de volks
mond de „advocaat van de duivel” aan
hangig worden gemaakt. Getracht wordt
het proces over de geschriften zo spoedig
mogelijk in behandeling te doen nemen.
Intussen blijkt, dat de H- Vader zich bij
zonder voor Titus Brandsma is gaan in
teresseren. Hij heeft nl. het boek over
deze katholieke landgenoot in handen ge
kregen, dat Mgr. Vallainc, de nieuwe
perschef voor het Oecumenisch Concilie
over prof. Brandsma geschreven heeft.
Het is een Italiaanse uitgave, verschenen
bij Ancora te Milaan en vertelt in onge
veer 250 bladzijden het leven, de gevan
genis en de dood van Titus.
De Paus heeft nog geen maand geleden
dit boek gelezen. „Ik heb het boek over
uw landgenoot op mijn nachtkastje lig
gen, zei Hij tegen een Nederlandse mis
siebisschop, die door Hem in audiëntie
was ontvangen. De Paus verzekerde de
bisschop, dat Hij er iedere avond in las.
En met welk een resultaat. Tegen de
schrijver Mgr. Vallainc, die ter gelegen
heid van zijn benoeming tot perschef met
Hem sprak zei de Paus, toen hij Zijn stu-
deervertrek binnenkwam: „Zo bent u de
man, die me de hele nacht heeft wakker
gehouden.”
Mgr. Vallanc wist niet hoe hij het had
en vroeg de Paus wat Hij bedoelde.
„Ik ben tot diep in de nacht bezig ge
weest met het lezen van uw boek: Ün
giornalista martire. Ik moet u eerlijk be
kennen, dat ik er diep- van onder de in
druk ben gekomen. Vast en zeker zal ik
er nog eens op terugkomen.”
De Paus is er inderdaad op terug geko
men, toen Hij de buitenlandse pers in
audiëntie ontving en de journalisten wees
op het voorbeeld van Titus Brandsma.
De Osservatore vond ’t nuttig dit te ver
melden en er uitdrukkelijk aan toe te
voegen dat de Paus het zo’n mooi boek
vond.
Conor O’Brien, de Ierse diplomaat, die vertegenwoordiger van de Ver. Naties in
Katanga was, heeft vorige week, zeer tot genoegen van president Tsjombè van Ka
tanga, ontslag genomen. Dat is niet helemaal geruisloos gegaan, want na zijn ont
slag heer O’Brien Engeland en Frankrijk ervan beschuldigen niet alleen z’n ontslag
bevorderd te hebben, maar ook de Ver. Naties in Katanga tegen te werken.
O’Brien is ervan uitgegaan, dat de re
solutie van de Veiligheidsraad van 21
februari de basis van het optreden van
de Ver. Naties in Kongo moet zijn en
deze resolutie machtigt de Ver. Naties
niet alleen gewapend op te treden om ’n
burgeroorlog te voorkomen, maar dringt
bovendien aan op het vertrek van alle
buitenlandse adviseurs of militairen, die
zich buiten de Ver. Naties om, in dienst
van de Kongolese regering of de Katan-
gaanse regering bevinden.
Met deze resolutie werd in de eerste
plaats gedoeld op de Belgische en ande
re Europese militairen in Kataanse dienst
Op basis van genoemde resolutie heeft
O’Brien op 28 augustus de troepen van
de Ver. Naties, die in de Katangaanse
hoofdstad Elisabeth waren, gebruikt om
deze Belgische 'militairen uit te schake
len. Dat is maar voor een gedeelte ge
beurd en ook de versterkingen, die op
13 september Katanga binnenkwamen
om een eind te maken aan de afscheiding
van Katanga, wisten hun doel niet te be
reiken. Sindsdien heerst er een onbeha
gelijke wapenstilstand.
Heimelijke steun?
Volgens O’Brien had de actie van de
Ver. Naties in Elisabethstad kunnen sla
gen als Engeland en Frankrijk niet had
den tegengewerkt. Engeland steunt vol
gens O'Brien en, Tsjombé heimelijk.
Het hoopt, dat op den duur Tsjombé s
bewind zal worden erkend. O’Brien, die
zei de elementen te verachten, die Ka
tanga steunen, noemde als de leiders
Britse miljonairs zoals lord Beaverbrook
het voormalige, zeer rechtsgezinde La
gerhuislid kapitein Waterhouse, sir Roy
Welensky, de premier van Zuid-Rhode-
sië, en de Engelse premier Macmillan.
De Belgen, die via de Union Minière
grote belangen in Katanga’s onafhanke
lijkheid hadden zijn zich aan ’t terug
trekken, volgens O’Brien, terwijl de
Brits-Rhodesische belangen meer naar
voren aan het komen zijn.
drift niet de figuur is, die de inspiratie
moet geven in de strijd tegen het com
munisme. Kundige bestuurders distan-
siëren zich voortdurend van hem en de
ontevredenheid van de bevolking stijgt.
Zuid-Vietnam weigert echter aan de raad
daartoe gehoor te gevcq en het is niet
uitgesloten, dat Amerika zijn ambassa
deur, die hierover met de regering van
Diem onderhandelingen voert, zal terug
roepen.
Kortzichtigheid van Diems kant kan van
Zuid-Vietnam het volgende slachtoffer
maken in Zuid-Oost-Azië.
een kleermaker in Milaan, lijkt spre
kend op president Kennedy. Fablio werd geboren op 9 juli 1918. Op ’t strand
plegen de badgasten te zeggen; ,,Wat heeft dat ventje toch een bekend ge
zicht”. Fabio zou met zijn vader reeds uitgenodigd zijn voor een bezoek aan
Washington
Syrië
In Syrië is men naar de stembus getogen
en in grote meerderheid heeft de bevol
king haar goedkeuring gehecht aan de
afscheiding van Syrië van Egypte, welke
zich in september heeft voltrokken.
Voor zover men de uitslag van de verkie
zingen voor het 172 leden tellende par
lement kan overzien, belooft de rechter
zijde de meerderheid te verwerven, maar
het is te hopen, dat dit niet zal leiden
tot een reactieonaire politiek, die vroeg
of laat de Syriërs rijp zal maken voor
communistische invloeden.
Ontsteking van het eerste proeflicht der
electrische centrale te Pingjum en Arum.
De ijsclub Workum adverteert met lange
pijpen-avond, gemengd met afscheids-
klanken en feestherinneringen.
Ingeschreven op de herbouw van
gebrande school te Tjerkwerd.
f 6350,—
5775,—
5760,—
5700,—
'5658,—
5480,—
5388,—
5349
inschrijver
Ondanks zijn overvolle agenda voor dinsdag, heeft Sint Nicolaas toch nog
kans gezien dinsdagmiddag even op Schiphol aanwezig te zijn om persoonlijk
de 21<Wste zeeman te begroeten, die voor de Rotterdamse LLoyd was af gelost.
Het was bootsman J. van Asch, die met nog 26 opvarenden van de ,,Wono-
rato” nog juist op tijd thuis kwam om hier pakjes-avond te vieren- We zien
de Sint hier zijn mijter tegen de storm beschermend met zijn knecht en
de vrolijke zeelieden op het winderige platform van Schiphol. Haast Zwarte
Piet staat bootsman Van Asch
Onplezierig incident
O’Brien sprak van de zware druk van
deze landen op functionarissen van de
Ver. Naties en omdat hij dat ondermij
nende optreden in strijd achtte met de
l van
gesproken. Het is ’n onplezierig
1 en
Frankrijk
Men kan
de wereldorganisatie had
belangen
hij nu g
incident, dat de naam van Engeland
;een goed zal doen.
iet een gebrek aan Westelijke
solidariteit van O’Brien noemen, dat hij
gesproken heeft, maar eerlijkheid is ook
in deze kwestie toch te verkiezen. Het
zijn bovendien onthullingen voor ’t gro
te publiek ingewijden, vriend en vijand
wisten er heus wel van.