Katanga’s blanke huurlingen actief
K.V.P. kon toch
met compromis akkoord gaan
wssf
Verschil
van mening in
Weg
Kinderbijslag-crisis is bezworen
Bolsward-
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Leeuwarden
Mond- en klauwzeer
ook in Kubaard
t WCSten Pese z°nes van verminderde spanning
of kernwapenvrije zónes, werd door
Duitsland veroordeeld, maar Amerika
bestudeerde deze gedachte lang niet al
tijd afwijzend, al kreeg het de vorm van
een verklaring, dat West-Duitsland niet
de beschikking over kernwapens zou
krijgen.
Eichmann
Kingfabrieken
Tonnema NASneek
gaan uitbreiden
in het geding
4
VRIJDAG 15 DECEMBER 1961
57e JAARGANG
No. 97
Waarin opgenomen: De Bolswardiche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
GAGARIN IN INDIA
len.
PIET
TSJOMBE BEZOEKT GETROFFEN ZIEKENHUIS
Portefeuillekwestie.
Sociale Zaken.
2, 21/2
het
t. V' te
ken.
3e week december 1911
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschil van mening.
Deze toespitsing van het Katangaanse
probleem heeft de verschillen van me
ning tussen de Westelijke landen duide
lijker naar voren gebracht. Wij meld
den vorige week al, dat O’Brien, de ver
tegenwoordiger van de Ver. Naties in
Katanga, ontslag heeft genomen en zijn
gemoed heeft gelucht over de sabotage
van Engeland en Frankrijk om Katanga
in het Kongolese gareel te krijgen. Zijn
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Rcdactic-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
land en Frankrijk de wereldpolitieke
toestand bekeken.
De tweede verdiej
wordt geen pro:
meenden, dat hierdoor de vrijheid tot
emigratie wordt beperkt, terwijl het,
gelet op onze bevolkingsgroei, juist ver
standig zal zijn de emigratie op lange
termijn te bevorderen.
Alleen de liberaal Corver juichte deze
beperking van het emigratiebeleid toe.
Hij moedigde dr. Veldkamp zelfs aan,
het bestaande emigratie-apparaat in te
zetten voor immigratie van buitenlandse
werknemers in Nederland.
ter
re-
Bolswards Nieuwsblad
het bedrijf thans
produk-
Douwen
derde fabriek op dit industrie-
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenues bij contract reductie
Daardoor kon de k.v.p. met het compro
mis toch wel akkoord gaan. Zij ver
trouwde bovendien, dat mettertijd de
liberalen ook tot de ontdekking zouden
komen, dat die inkomensgrens een on
houdbare zaak is.
De socialistische afgevaardigde Berger
liet zich nu al trouwens niet de gelegen
heid ontglippen om de nadelen van deze
inkomensgrens tegenover de liberalen
breed uit te meten. Hij voerde tal van'
voorbeelden aan om te bewijzen, dat een
directeur van een N.V. met een inko
men van boven de f 14.000,wel kin
derbijslag zal krijgen, doordat deze on
der de regeling voor de werknemers valt,
waarvoor geen loongrens geldt ter
wijl een zelfstandige met een gelijk in
komen zelf geen uitkering zal krijgen
maar wel premie zal moeten betalen ten
gunste van
zelfstandigen.
Het twistpunt over de kinderbijslagverzekering, dat lange tijd het voortbestaan
van het kabinet-De Quay heeft bedreigd, is door de nieuwe minister van Sociale
Zaken, dr. Veldkamp, opgelost.
Het is geen algemene kinderbijslagregeling geworden, zoals de k.v.p. wenste.
Ten aanzien van de zelfstandigen is een inkomensgrens van f 14.000,inge
voerd teneinde liberale bezwaren tegen een algemene regeling te overwinnen.
Maar zij brengt wel een aanmerkelijke uitbreiding van verzekeringsrechten en
-plichten tot een zeer groot aantal zelfstandigen: n.l. inplaats van 8000 zelfstan.
digen met 20.000 kinderen, 105.000 zelfstandigen en 240.000 kinderen.
Na Adenauers bezoek aan Washington
meende men te kunnen vaststellen, dat
de Amerikaanse president de West-
Duitse bondskanselier ervan had weten
te overtuigen, dat het het beste zou zijn
met Rusland uitsluitend over Berlijn te
gaan onderhandelen, hoewel het West-
Duitse standpunt daarvoor was, dat ’t
alleen in samenhang met de kwestie van
de Duitse hereniging zou kunnen wor
den gezien.
De Engelse gedachte, dat men misschien
Engeland.
Terwijl Amerika zich geheel achter de
nieuwe actie van de Ver. Naties stelde,
was Engeland van oordeel, dat de troe
pen van de Ver. Naties zich wel moch
ten beschermen als zij zouden worden
aangevallen, maar dat zij zeker geen
politieke oplossing zouden mogen af
dwingen.
Toen secretaris-generaal Thant Enge
land eind vorige week vroeg om bom
men voor de Kongo te leveren, weigerde
Engeland niet, maar het stelde als voor
waarde, dat zij alleen voor defensieve
doeleinden zouden mogen worden ge
bruikt. Maar maandag kwam de En
gelse regering zelfs hierop terug. Zij
levert geen bommen zolang de politiek
van de Ver. Naties ten opzichte van
Katanga niet duidelijker is uiteengezet.
Feller nog zijn de Fransen, die met het
gehele optreden van de Ver. Naties in
de Kongo niets te maken willen hebben
en duidelijk op de hand van Tsjombé
zijn.
Duitsland en 15 in Frankrijk de
minister had nu eenmaal al voor een
compromis met de v.v.d. gekozen. Dat
dit niet de mooiste regeling had opge
leverd, erkende dr. Veldkamp volmon
dig. Hij had zijn streven nu eenmaal
gezet op het „politiek haalbare”. Daar
in bleek hij geslaagd te zijn.
De socialistische afgevaardigde Berger
diende nog wel een motie in om de re
gering uit te nodigen haar voorstellen
„in nadere overweging” te nemen, maar
toen minister Veldkamp de anti-revolu-
tionair Smallenbroek verzekerde, dat hij
bij een eventuele verwerping van het
voorstel zijn ministersportefeuille
beschikking zou stellen, kozen de
geringspartijen eensgezind de zijde van
het kabinet-De Quay.
Slechts op een enkel onderdeel werd ’t
minder-goed gesitueerde wetsontwerp gewijzigd.
Op voorstel van de christelijk-historische
afgevaardigde Kikkert werd de grens
van f 3500,beneden welke de zelf
standigen ook kinderbijslag voor het
eerste en tweede kind zullen ontvangen
(vanaf dit bedrag tot f 14.000,krijgen
zij slechts van het derde kind af bijslag)
verhoogd tot f 4000.
dat
de
genen, die willen emigreren, voorschot
ten te verstrekken, welke later moeten
worden terugbetaald. Zowel de k.v.p.er
Brouwer als de socialist Van Lier, de
anti-revolutionair Biewenga en de chris-
uiteen, terwijl een oordeel bovendien nog
wordt bemoeilijkt door wisselingen in
de lang niet altijd officieel bekende
kern blanken in Katanga, I standpunten.
Rijk is mijn keuze in sigaren 2, 21/2 en
3 cent. Uitsluitend le klas fabrikaat. M.
B. Eerdmans.
NAVO-raad.
Het meningsverschil hierover in het
Westen is begin deze week aan de orde
geweest, toen in Parijs de ministers van
buitenlandse zaken van Amerika, Enge-
Banketbakkerij A. Veen Hzn., Gr. Dijl-
akker. Amandeltaarten voor de Kerst
dagen f 0,50, Kerstkransen vanaf 10 ct.
Wat baten zedepreken
Wie kan dit hart van steen
Met zachte drang stukbreken?
’t Is mogelijk, Hij alléén
Die als het Kind in doeken
De wereld redding geeft
Die zondaren nog blijft zoeken
Voor hen gebeden heeft
Zo kan een mens verharden
’t Geweten moet gesmoord
Van hem die zich verwarde
In het satanisch koord
Van hem, die totaal faalde
Tot aan de laatste val
Verbeten zinloos dwaalde
In het bloed-duister dal.
Hwa’t altofolle loftkastielen bout,
bringt it yn syn libben
net iens ta in biwenbere hut
De rechtbank heeft gesproken
Het vonnis kan verwacht
Beklaagde, ineengedoken
Door de wereld veracht
Voelt zich niet de ontspoorde
Nog minder, zielig klein
Hij noemt Pilatus woorden!
Ik was de handen rein.
Voor de betrekking van meteropnemer
en stoker voor de gasfabriek te Bolsward
hebben zich 124 en 62 sollicitanten aan
gemeld.
Ver. Naties.
Het opperbevel van de Ver. Naties ge
voelde zich hierbij versterkt door de re- Deze ministers zijn in de Franse hoofd
solutie, die de Veiligheidsraad op 24 stad om de vergadering van de Raad
november had aangenomen. Deze reso- van de N.A.V.O. bij te wonen,
lutie machtigde de secretaris-generaal
zo nodig geweld te gebruiken om alle
buitenlandse militairen, die niet onder
het bevel van de Ver. Naties stonden, te
verwijderen. Dinsdag openden de troe
pen van de Ver. Naties het vuur op de
wegversperringen en sindsdien wordt er
gevochten, al kan het gevecht moeilijk
geregeld werden genoemd. Tegenover in
totaal 12000 Katangaanse militairen en
politie staan ongeveèr 4000 man Indiase,
Zweedse en Ierse troepen, terwijl vlieg
tuigen van de Ver. Naties de kleine Ka
tangaanse luchtmacht in bedwang hou-
Gezuiverd van de smetten
Er is gewaad door bloed
Maar de Partij stelt wetten
Elke onderdaan moet
Hieraan gehoorzaam wezen
Zo luidt steeds zijn betoog
Ik heb geen schuld in dezen
Geen traan blonk in het oog
Een beeld van het bezoek, dat majoor Joeri Gagarin en zijn echtgenote aan
India hebben gebracht: In gezelschap van de premier van India, Nehroe,
bekijkt het echtpaar een beeldje in de tuin van de woning van de premier.
Het beeldje stelt de „onbekende ruimte'’ voor en is een schepping van Amar
Hath Sehgal, die geïnspireerd werd door het succes van majoor Gagarins
ruimtevaart
Adenauers bezoek.
Men is het niet alleen niet eens over het
I al dan niet voeren van besprekingen
I met Rusland, ook over de wijze waarop
441 11W XkllJ^Cll, 4U1J11
uitlatingen werden onderschreven door eventuele onderhandelingen zouden moe-
zijn opperbevelhebber, de Ierse generaal
Mackeown, en een Noorse officier gaf
als zijn mening te kennen, dat het ver
zet in Katanga slechts een aangelegen
heid is van een 1
die grote financiële belangen in het land j
hebben.
Nu dit strijdpunt van het Binnenhof
was verwijderd, bood het daarop vol
gend debat over de begroting van so
ciale zaken slechts een tamme aanblik.
Op Kasteel Oud-Wassenaar heeft ’t ge
organiseerde bedrijfsleven immers on
langs met de regering overeenstemming
bereikt over de loonpolitiek voor
voor het kabinet-De Quay onaanvaard-komende jaar.
baar zijn. Nu mocht de r.k.-socialist De kritiek richtte zich op het feit,
Chroestsjow.
Chroestsjow wil niet over Berlijn alleen
onderhandelen, maar blijft het vredes
verdrag met Oost-Duitsland als uit
gangspunt nemen, wanneer er dan geen
vredesverdrag met geheel Duitsland kan
komen. Dat betekent dus weer, dat het
Westen over de verbindingswegen van
Berlijn zal moeten onderhandelen met
de Oost-Duitsers, die zonder enige twij
fel bezwaar zullen maken tegen mili
taire transporten over hun grondgebied.
Wij zijn weer even ver als begin juni,
toen Kennedy zeer somber van zijn on
derhoud met Chroestsjow in Wenen
terugkeerde.
President Moise Tsjombé van Katanga, gefotografeerd tijdens zijn bezoek aan
het „Print Leopold ziekenhuis”dat door mortiergranaten van de Verenigde
Naties werd getroffen.
Nog steeds Berlijn.
Belangrijker nog dan het Katangaanse
probleem is het probleem, dat iedere
keer toch weer minder zoetsappig blijkt
te zijn, dan men tussen de crises aan
neemt. Berlijn is aan de orde geweest
in Washington, toen Adenauer eind no
vember Kennedy bezocht. Bij het be
zoek van De Gaulle aan Mcmillan is ’t
ter sprake gekomen, evenals bij het ge
sprek dat Adenauer met De Gatfïle ge
voerd heeft, toen hij hem het weekeinde
heeft bezocht.
dën° Een beslissing "is ‘nog’”niet’°gevaL De tegenstellingen in het Westelijke
kamp zijn duidelijk. Engeland gevoelt
zeer veel voor onderhandelingen met
Rusland, Amerika is bereid te onder
handelen ook al heeft Rusland niet veel
reden tot optimisme gegeven, Duitsland
staat op het Amerikaanse standpunt,
terwijl De Gaulle hardnekkig weigert
zijn toestemming te geven tot onderhan
delen.
Hwat hat Qabe Skroar
Voor het eerst sinds september 1955 is
in de provincie Friesland mond- en
klauwzeer geconstateerd. Zowel uit Over
ijssel als uit Utrecht kwamen gedurende
de laatste week berichten binnen van ’n
aantal mond- en klauwzeergevallen bij
varkens.
Naar door de inspecteur van de Veeartse-
nijkundige dienst, de- heer Y. Heida,
wordt meegedeeld, is thans ook hier een
tweetal gevallen waargenomen en wel te
Lekkum en Kubaard.
Ook hier waren het de varkens, die aan
getast waren. Voor beide bedrijven ligt
de infectiebron hoogstwaarschijnlijk op
de varkensmarkt van 28 november j.l. te
Sneek.
Opnieuw zijn gevechten uitgebroken in Katanga, Kongo’s afgescheiden provincie,
waar president Tsjombé zich staande houdt door zijn blanke officieren en blanke
raadgevers, wier vertrek al herhaalde malen door de Veiligheidsraad van de
Ver. Naties is geëist.
In september heeft de vertegenwoordiger van de Ver. Naties in Elisabethstad,
de hoofdstad van Katanga, gepoogd, deze blanke huurlingen, zoals zij meestal
worden genoemd, gewapenderhand te verwijderen, hetgeen het einde van de
onafhankelijkheid van Katanga zou hebben betekend. De poging is nrélukt, even
als latere pogingen van het leger van de centrale Kongolese regering. Een pre
caire wapenstilstand was het resultaat en deze wapenstilstand is vorige week
dinsdag geëindigd door hernieuwde acties van de troepen van de Ver. Naties,
toen de Katangaanse troepen, in strijd met de afspraak, wegversperringen, die
de bewegingen van de eenheden van de Ver. Naties hinderden, gingen versterken.
9 ttt [aansluiting zou kunnen zoeken bij Euro-
De situatie schijnt nu te zijn, dat
Adenauer wat is terUggekomen van de
isolering van het Berlijnse vraagstuk en
ook het Amerikaanse standpunt staat
in deze niet meer geheel vast. Daartoe
heeft zeker de rede van Chroestsjow
van afgelopen zaterdag bijgedragen.
Alle hoop van de Westelijken dat zij met
Rusland zouden kunnen onderhandelen
over een nieuw Berlijns statuut, dat hun
rechten zou garanderen, is weggevaagd.
Zwarte millioenenstoeten
Trokken zijn oog voorbij
Vasthoudend aan het „moeten’’
In opdracht der Partij
De hele wereld huivert
Van zulk een massamoord
Hij heeft zichzelf gezuiverd
Blijft kalm en onverstoord
In de raadsvergadering van 4 oktober jl
werd te Sneek 9000 m2 grond verkocht
aan de N.V. Tonnema.
Dit terrein sluit aan bij het terrein, waar
het in 1956 gereedgekomen bedrijf is
gelegen aan de Oppenhuizerweg.
Het nieuwe terrein is het eerste stuk van
het zgn. nieuwe industrie-terrein in
Sneek.
Na de reeds jarenlang voorbereide plan
nen heeft dejeiding van 1
besloten een uitbreiding aan de
tie-capaciteit te geven door het
van een
terrein.
De huidige produktie-capaciteit is niet
meer toereikend om aan de vraag naar
de King-produkten, vooral ook uit het
buitenland te voldoen.
Door de nieuwbouw zal de N.V. op de
duur de goede mogelijkheden, welke zij
voor haar kwaliteitsartikelen ziet, verder
kunnen ontwikkelen.
Het bouwplan omvat een groot souter
rain, begane grond, eerste verdieping,
tweede verdieping, waarin silo's opgeno
men zijn. De bouwwijze is betonskelet-
bouw.
In een verbinding met de bestaande fa
briek wordt voorzien door een loopbrug
aan de voorzijde der gebouwen ter hoog
te van de le verdiepingsvloer en door
een luifelverbinding ter hoogte van de
bedrijfsgangen der beide fabrieken.
De geproduceerde goederen van deze fa
briek zullen via een luchtbrug automa
tisch vervoerd worden naar de centrale
expeditie, welke in de bestaande fabriek
aan de voorzijde gelegen is, zodat ieder
verder transport wordt voorkomen.
De grondstof suiker, w'elke tot nu toe
in zakken werd ontvangen, zal voortaan-
door speciale tankwagens worden aan
gevoerd, welke de suiker door middel
van luchtdruk in de silo’s persen.
Vandaar w'ordt de suiker door middel
van de zwaartekracht en eventuele me
chanische wijze vervoerd naar de afde
ling, waardoor zowel de nieuwe als de
bestaande fabriek op de meest hygiëni
sche wijze zal worden bevoorraad.
Na de nieuwbouw zal het totale nuttige
vloeroppervlak zijn: 14700 m2.
De tweede verdieping van de nieuwbouw
wordt geen produktieruimte, doch be
staat uit ontvangstruimten, welke zullen
worden gebruikt voor personeelsbijeen
komsten en algemene doeleinden.
Daar deze ontvangstruimte niet de ge
hele tweede verdieping in beslag zal ne
men, ontstaat een dakterras, dat gedeel
telijk overdekt zal worden.
Dinsdag 12 december jd. heeft de pre-
sident-commissaris de eerste van de 135
palen voor het nieuwe gebouw in de
grond geheid.
Door de vrij ongunstige bodemgesteld
heid van het terrein, waarop een gebouw
met een onderste bouwlaag en drie bouw
lagen zal verrijzen, is het wenselijk in
plaats van de gebruikelijke hei-methode
een andere methode toe te passen.
Deze methode bestaat in het heien van
een stalen buis met aan de onderzijde 'n
prop beton.
Nadat deze buis in de grond geheid is,
wordt de bewapening in de buis aange
bracht en beton gestort. Het beton wordt
nu aangestampt, terwijl tegelijkertijd de
stalen buis uit de grond wordt getrok- I in de sociale lasten als Nederland
Reeds eenstemmig oordeel over tracé
In de j.l. gehouden vergadering van de
Prov. Staten, is opnieuw de komende
nieuwe weg BolswardLeeuwarden ter
sprake gekomen. De heer Tj. de Jong
(kvp) van Bolsward had hierop reeds in
eerste instantie gewezen op het slechte
wegennet in de greidhoek van Friesland.
Ged. Hoogland bevestigde dat hiermede
de heer De Jong, tijdens de eerste bijeen
komst een belangrijk wegenvraagstuk
had aangeroerd. Het wegenstelsel in de
Greidhoek is „gribus”. Er moeten wegen
komen van Bolsward naar Leeuwarden
en van Franeker ongeveer via Akkrum
naar Gorredijk, aldus gedeput. Hoogland
die hieraan toevoegde dat deze wegen
dan mooi „in de vorm van een kruis”
zouden liggen. Ook moet er een weg ko
men vanuit Bolsward in de richting Wor-
kum. j
De gedeputeerde zei verder dat er voor
al deze wegen al plannen bestaan, maar
dat het kiezen van een wegtracee geen
kwestie is van zomaar een streep op pa
pier trekken. Over de weg Bolsward
Leeuwarden heeft men al een eenstem
mig oordeel en met de verbinding Fra
nekerSneek is men al druk bezig, al
dus de heer Hoogland.
Ook de anti-revolutionaire Smallenbroek
richtte zijn kritiek op die inkomens
grens. Hij vond, dat minister Veldkamp
veel te snel voor de liberale bezwaren
door de knieën was gegaan. Naar zijn
oordeel had de nieuwe bewindsman moe
ten nagaan of niet op andere wijze
dus met behulp van de socialistische op
positie een meerderheid voor een al
gemene kinderbijslagverzekering ge
vormd had kunnen worden.
Niet ten onrechte antwoordde dr. Veld
kamp, dat de kans daarop verkeken was
sinds de socialisten aan hun stem finan
ciële eisen hadden verbonden, welke
■ziin "NTn Ho f V -enoioHci-
Van Lier later bij de behandeling van minister Veldkamp besloten heeft
sociale zaken opmerken, dat in geen „hh„_
enkel ander Europees land, behorende
tot de Europese Economische Gemeen
schap, de overheid zo weinig bijdraagt
2-UT. U 27.2-.11 nl.
18 tegen 27 in België, 20 in W.-telijk-historische afgevaardigde Kikkert
