in
Bolsward van voor 60 jaar
Engelse ogen
Nieuw-Guinea -vraagstuk
naar nieuwe fase?
Naar wapenstilstand
Algerije
Kennedy in lastig parket
Onrust in Turkije
in
Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
1
I
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
I
Mollenbest rij ding
vraagt nu de aandacht
Sommige tuinders hebben gedurende het
teeltseizoen met mollen te kampen en er
wordt jaarlijks veel schade door ’t wroe
ten van deze dieren ondervonden.
Veel kwekers ziet men dan ook in de
zomer bezig met het zetten van klemmen
het strooien van vergif, e.d.
Doordat er echter in de zomer een zeer
groot aantal mollen in het veld verkeren
zegt het heel weinig dat er zo hier en
daar een enkele gevangen wordt.
Gouden filmpjes
Frysk Selskip sil
Harmen Sytstra
bi linke
Verkiezingen naderen, strijdlust wakkert aan
58e JAARGANG
No. 17
VRIJDAG 2 M/ART 1962
I'
Hwa* ha*
daar
in deze 6o jaar veranderd zijn. Weten
I
alle Bolswarders welke mooie dingen ze
in hun oude stadje hebben?
leven
uurtje tijd
regenwormen wor-
de burgemeester,
Douwe Tarn
de bill
een
Moties.
Het rommelde niet alleen buiten het
Binnenhof. Ook in de Tweede Kamer
liep de strijd hoog op. Onder aanvoering
van de c.h.u.-voorzitter, mr. Beernink,
bezorgde een Kamerlid minister Toxo-1
peus een motie, waarin hij ondanks
zijn protesten werd uitgenodigd het
georganiseerd overleg over de ambtena-
I rensalarissen te heropenen'.
De foarbarichheit
is de suster fan de dwaesheit
Bolswartls Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’» Nieuwsblad
Onrust in Turkije.
In een ander land van de N.A.V.O. is
onrust opgeborreld tot een poging tot
opstand. De cadetten en de jongere offi
cieren in Turkije zijn ontevreden over
de gang van zaken, nu de junta van mei
1960 de macht weer heeft overgedra
gen aan de partijen en het parlement.
Van de noodzakelijk geoordeelde sociale
en economische hervormingen is nog
niets terecht gekomen en de jongeren
twijfelen er aan of het er wel van zal
komen. Premier Inönii kon echter reke
nen op de steun van de oudere officieren
die niet van die sociale nieuwlichters,
en zonder bloedvergieten konden beto
ging en opstand in de kiem worden ge-
GLENN IN WASHINGTON
Maandag is overste John Glenn, Ame
rika’s eerste echte ruimtevaarder, uit
Cap Canaveral aangekomen in Was
hington, waar hij, staande in een open
auto, zijn glorieuze intocht deed. Foto:
breed lachend, zijn arm om het mid
del van zijn vrouw Anne zwaait Glenn
naar duizenden langs de route
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
prachtige ge
en een paar ge-
haar handtekening onder deze motie
terug. Zij wilde genoegen nemen met ’s
ministers bereidverklaring, om indien de
ambtenarencentrales zelf het initiatief
daartoe zouden nemen, nog eens te pra
ten. Dit had tot gevolg, dat minister
Toxopeus althans niet met zijn liberale
partijgenoten alléén bleef staan.
De ambtenarenspecialist van de k.v.p.,
de Kabo-voorzitter Weyters, wilde deze
zwenking niet meemaken. Uit protest
stemde hij zelfs tegen de gehele begro
ting van binnenlandse zaken, een voor
beeld, dat prompt door de socialistische
oppositie werd gevolgd. Aangezien de
protestantse fracties, die wél voor de
motie-Beernink hadden gestemd, er al
tijd principieel bezwaar tegen koesteren
tégen een begroting te stemmen om
buiten dq begroting liggende redenen,
werd de begroting van binnenlandse za
ken zélf dus wel door alle regerings
partijen aangenomen, hetgeen de tegen
slag van minister Toxopeus weer wat
verzachtte.
tot 45.000 zal stijgen en de vrije sector
tot 15.000 zal dalen, maar het totale
program van 90.000 (inclusief dan ook
nog de 30.000 woningen voor de premie-
bouw) zal gelijk blijven. Tegen aantas
ting van de vrije sector verzette zich
vooral de liberale afgevaardigde Schui-
temaker. De?e nam het minister Van
Aartsen toch al kwalijk, dat deze van
zijn streven naar uitbreiding van de
vrije sector al weer is teruggekeerd.
Hoe dit zij, ook bij dit debat zweefden
minister Van Aartsen twee moties drei
gend boven het hoofd.
Chroestsjow heeft hierop geantwoord
met het voorstel niet de ministers bijeen
te laten komen, maar aan het hoofd van
de delegaties de regeringsleiders te stel
len en er dus een topconferentie van te
maken. Het probleem is zo belangrijk,
zo betoogde hij, dat het van gebrek aan
belangstelling ervoor zou getuigen door
het aan mindere góden over te laten, die
geen beslissingen kunnen nemen.
President Kennedy heeft hierop afwij
zend gereageerd. Een topconferentie
heeft volgens de Amerikaanse visie de
bezwaren, dat er snel propagandistisch
vuurwerk uit voortkomt en dat een mis
lukking op de top een ernstiger terug
slag geeft dan een mislukking op lager
niveau, waarp de regeringsleiders in
noodgeval nog een hoger beroep voor
kunnen betekenen. Daarom wil Kenne
dy wél regeringsleiders ontmoeten, als
het vaststaat, dat er een stap vooruit
is gedaan, die stap vooruit, welke
Chroestsjow alleen van de top verwacht.
Kennedy in moeilijk
parket.
Kennedy is in een moeilijk parket ge
komen, doordat een weigering gemak
kelijk kan worden uitgelegd als een wei
gering tot nuttig overleg, terwijl hij
weet, dat het topoverleg voor Chroest
sjow vooral betekent, dat hij de gele
genheid krijgt zijn tegenstander, en dat
is de Amerikaanse president, af te tas
ten én zo gegevens te verzamelen, wel
ke hij nodig acht voor zijn verdere poli
tieke gedragslijn. En dat niet alleen in
de ontwapeningskwestie, maar ook in
andere problemen, zoals Berlijn.
Het zakeljjk eens?
Wat de zakelijke kant van de ontwape
ning betreft, zijn Amerika en Rusland
het in beginsel eens.'In september van
het vorige jaar hebben zij een gemeen-
Rustig Berlijn.
Op het punt van Berlijn heerst op het
ogenblik betrekkelijke rust, maar ach
ter de schermen gaat het spel verder.
Dat spel is Russisch en bestaat uit het
verleiden van West-Duitsland om een
gesprek met Rusland aan te knopen over
een regeling van de Duitse en de Ber-
lijnse kwestie. Kroll, de Westduitse am
bassadeur, is een groot voorstander van
een dergelijk gesprek, omdat hij van
oordeel is, dat Chroestsjow Bonn eerder
concessies zal doen dan bijv, de Ame
rikanen, maar Adenauer voelt er niets
voor, daar dit zijn gehele politiek van
saamhorigheid met het Westen zou kun
nen doorkruisen. Volgens de jongste ge
ruchten (het kunnen ook proefballon
netjes zijn), zou Chroestsjow met de ge
dachten rondlopen aan Bonn voor te
stellen Oost-Duitsland te erkennen, in
ruil waarvoor West-Berlijn een onder
deel van West-Duitsland zou worden.
De Westelijke troepen zouden uit West-
Berlijn moeten vertrekken. De toegangs
wegen tot de stad zouden worden ge
garandeerd. Dit alles klinkt nog weinig
aantrekkelijk voor Adenauer, die is ge
kant tegen een erkenning van Oost-
Duitsland.
Italië: links.
Italië heeft zijn links-georiënteerde’ ka
binet gekregen, bestaande uit chr.-de-
mocraten, republikeinen en sociaal-de-
mocraten. Het kan rekenen op de parle
mentaire steun van de linkse socialisten
van Nenni.
Dat er wat is veranderd kan men af
lezen uit de samenstelling van de minis-
terlijst, waaruit blijkt, dat links georiën-
teerden nu de economische sleutelposities
innemen.
Segni blijft op buitenlandse zaken om
de bondgenoten van de N.A.V.O. gerust
te stellen, dat ook de nieuwe regering
geen neutraliteitspolitiek zal voeren.
acties door moordaanslagen op de Mo
hammedanen in Algiers en Oran, die tot
gevolg zouden kunnen hebben, dat het
Franse leger zou moeten ingrijpen om
de Europese bevolking te beschermen.
Dit zou de overeenkomst met de F.L.N.
in gevaar kunnen brengen, maar dat is
juist waarop het geheime leger uit is.
In de chaos en verwarring zou het zijn
slag kunnen slaan en zo Parijs willen
dwingen tot een wijziging van de koers.
Inmiddels worden beide delen van de be
volking tegen elkaar opgezweept en vo
rige week zaterdag hebben lynchpar
tijen tientallen Algerijnen het
gekost.
Het best kan men de politieke situatie
wellicht kenschetsen, door te constate
ren, dat er in regeringsgezinde kringen
een zekere ontnuchtering valt waar te
nemen na het vertrek van de Ameri
kaanse minister van justitie, Robert
Kennedy, een broer van 't jonge staats
hoofd der Verenigde Staten.
Men had zijn komst met zekere ver
wachtingen tegemoet gezien, na de tac
tische, vriendelijke wijze, waarop hij de
Indonesiërs te verstaan had gegeven,
dat zijn land ook met Nederland goede
vrienden wil blijven. Dit wekte zeker de
hoop op vöortgezette steun voor het Ne
derlandse standpunt inzake Nieuw-
Guinea. Bij zijn vertrek van Schiphol
verklaarde hij evenwel, dat hij aan beide
kanten onredelijke mensen had ontmoet.
Dit tweesnijdend verwijt had iets op
zienbarends. In feite had minister Ken
nedy in Nederland namelijk hoofdzake
lijk met verantwoordelijke bewindslie
den gesproken. Wie had hij op 't oog?
In elk geval begaf minister Luns zich
donderdag ijlings naar zijn Amerikaan
se ambtgenoot van buitenlandse zaken,
Dean Rusk! De communistische afge
vaardigde Bakker vroeg prompt een in
terpellatie aan. Deze zal op een nader
te bepalen dag worden gehouden.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tclef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
De glorie van jde kerk is haar massieve
toren. In de kerk is een
beeldhouwde preekstoel er. - ----
beeldhouwde stenen in de vloer. rensalarissen te heropenen'.
Het mooiste was een levensgroot, in Op het laatste ogenblik trok de k.v.p. ningen,
Volkshuisvesting.
Daarna kreeg zijn ambtgenoot van
volkshuisvesting, mr. Van Aartsen, de
kritiek der Tweede Kamer te verduren.
Het debat wekte enige herinneringen
op aan het vorige debat, waarin minis
ter Van Aartsen struikelde over een
motie van zijn geestverwant Van Eiber-
gen, die toen een extra bouw van 5000
goedkope woningen verlangde. Ditmaal
was het de vroegere k.v.p.-voorzitter An-
driessen, die het woningwetbouw-contin-
gent met 5000 stuks wil uitbreiden ten
koste van de ongesubsidieerde vrije sec
tor. De socialist Bommer suggereerde
zelfs een overheveling van 10.000 wo-
goede mollenklerri ook
:k doen. Ze moeten ge-
i en ze
-uitgezet.
aan-
le week maart 1912
Het eerste kievitsei gevonden door Ger-
ke T. Visser in het Workumer nieuw-
land. Het werd aangeboden aan konin
gin Wilhelmina. Hij ontving hiervoor 'n
bedrag van f 10,Zijn broer vond het
2e ei, dat werd aangeboden aan de com
missaris der koningin. Deze offreerde
f 4,—.
Dokter W. K. Hoekstra te Wommels zal
19 mei a.s. zijn gouden jubileum vieren.
Stadstekenschool. Aangifte van leerlin
gen bij <fe heer H. Groenier. Leeftijd
minstens 10 jaar. B. eri W. M. Oberman
burgmeester, K. H. Laagland, secretaris
Wapenstilstand.
Elk ogenblik verwacht men, dat de wa
penstilstand in Algerije zal worden af-
gekondigd. Intussen doet het geheime
leger zijn uiterste best de Mohamme-
daanse bevolking te prikkelen tot tegen- smoord.
Het geharrewar over een topconferentie komt weer in volle gang, al zal het
onderwerp een ander zijn dan bij de vorige, mislukte conferentie in 1960 in Parijs.
Toen was het voornaamste onderwerp van gesprek de kwestie-Berlijn, nu staat
de ontwapening voorop.
Het uitgangspunt is de ontwapeningsconferentie van achttien landen (keurig
verdeeld in Westelijke, communistische en neutralistische), die op 14 maart in
Genève bijeen zal komen. Engeland en Amerika hebben voorgesteld, dat de
ministers van buitenlandse zaken van Rusland, Amerika en Engeland tevoren in
de conferentiestad bijeen zullen komen om de prcfolcmen door te praten, vooral
ook op het punt van de stopzetting van de kernproeven. De opzet was overeen
stemming onder ds ministers tot een richtlijn voor de conferentie te maken,
opdat zo zakelijk mogelijk zou kunnen worden gewerkt.
Als een oud-Bolswarder wonende in En
geland, wilde ik u vragen of het volgen
de enige betekenis heeft voor uw blad.
Voor een paar maanden terug vond ik
in een 2e hands boekwinkel in Oxford
een oud boek (plm. 60 jaar oud). De
titel „3 Vagabonds in Friesland by
H.F.T. Tomalin, with photographs by
Arthur Marshal”
Deze drie reizigers maakten een tocht
door Friesland en bezochten o.a. ook
Bolsward. Daar dit plm. 60 jaar gele
den is, wilde ik u een uittreksel sturen
over Bolsward gezien door buitenlan
ders. Dit stuk luidt als volgt;
Vanuit Sneek gingen wij per stoomtram
naar Bolsward, een interessant en histo
risch stadje met een atmosfeer of oud
heid en gezelligheid welke wij niet in
andere Friese plaatsen vonden. De oude
straten en kanaaltjes zijn rustig en lijken
net schilderijen.
Het mooiste in Bolsward is het stadhuis,
een prachtig gebouw en 17-eeuws Re
naissance en in prima conditie. De da
tum aan de voorzijde is 1614, maar men
vertelde ons, dat het originele gebouw
was van 1354 en gerestaureerd in 1614.
We waren erg nieuwsgierig om d.
De ütjefte fan it boek koe foar in part
bikostige wurde üt it Harmen Sytstra- 1
founs, sadwaende bliuwt de priis leech.
Dames, de alléén verkoop van de gun
stig bekende Norfolk American corsets
is bij B. J. Zantman, Bolsward
Er is een advies aan de raad gericht over
demping van de Looiersgracht.
De gezondheidstoestand van Z. H. de
Paus laat te wensen over. denkt aan
waardoor de womngwetbouw een beroerte.
Daarom nu!
Doordat in de herfst een groot aantal
mollen een natuurlijke dood sterft door
diverse oorzaken, is het van groot be
lang om in de eerste maanden van het
jaar de bestrijding serieus ter hand te ne
men. Het aantal is dan immers mini
maal en men vangt ze dan-voordat ze
voor nakomelingsscbap gezorgd hebben.
schappelijke verklaring gepubliceerd,
waarin als doel werd gesteld de algehele
en algemene ontwapening. Wie zou het
daarmee niet eens kunnen zijn? De pro
blemen komen pas bij de uitwerking
en wel bij de contröle, die de mogend
heden op elkaar moeten uitoefenen, wil
len zij vertrouwen hebben in de ontwa
pening. Amerika wil iedere voltooide
fase van de ontwapening laten contro
leren, waaronder niet alleen de vernie
tigende wapens, maanook het nieuw be
reikte bewapeningspeil valt, terwijl Rus
land alleen contröle op de vernietigende
wapens wenst en pas algehele contröle
wil toelaten, indien de bewapening vol
ledig is. Elke andere vorm van controle
noemt Chroestsjow „spionage”. Het
Russische systeem noemden de Ameri
kanen „een kat in de zak”.
Hoe en waarmee?
In de eerste plaats moet een oud en be
proefd middel genoemd worden, ij.l. de
schóp. In deze tijd van Het Jaar hebben
sommige boeren en tuinders nog wel
eens een uurtje tijd om er op uit te trek
ken.
Verder kan een i
zeer effectief werl
plaatst worden in de loopgangen
worden meestal paarsgewijze uitge:
Het scherp afstellen eist bijzondere
dacht.
In dit verband moeten ook de chemische
middelen genoemd worden. Deze wor
den gemengd met lokaas, zoals rauw
vlees of gehakt (beide zonder vet) of
met regenwormen. Bij het gebruik van
vergif dient men bijzonder voorzichtig
te zijn.
De Strychnine bevattende middelen zijn
zeer aan te bevelen.
Bij het gebruik van regenwormen wor
den meestal de uiteinden van een door
getrokken worm flink in het gif gedoopt
Per loopgang moeten zeker 4 of 5 stuk-
Naarmate de verkiezingen naderen, neemt de strijdlust rond het Binnenhof toe.
Niet alleen belagen de partijen onderling elkander, ook in de eigen kring treedt
soms verdeeldheid aan het licht.
Zo heeft de Nijmeegse hoogleraar Duynstee voor de k.v.p. bedankt naar aan
leiding van de kritiek, welke zijn partijvoorzitter, mr. Van Doorn, op hem had
geuit naar' aanleiding van z(jn interventies tegen het Nieuw-Guineabeleid van
de k.v.p.-minister Luns. Nu was prof. Duynstee allang in de contramine, ver
rassender daarom was, dat de Indonesiche specialist der k.v.p., in de 2de Kamer
mr. De Graaf, in een interview met het dagblad „De Gelderlander”, eveneens van
een afwijkend inzicht van de officiële partjpjjn blijk gaf.
BITINKINGSJ.OUN TO BOALSERT
Op 4 april is it hündert jier forlyn dat
Harmen Sytstra forstoar, ien fan de op-
rjochters fan it Selskip foar Fryske Tael-
en Skriftekennisse, koartwei it „Frysk
Selskip fan 1844”. De died fan Sytstra
wie foar de hiele Fryske Biweging fan
greate bitsjutting en de ynfloed dêrfan
giet troch oant hjoed de dei ta, ek yn
dingen dêr’t'wy net by stilstean soene. It
leit yn de reden dat it Frysk Selskip it
stjerjier fan de Fryske foarman bitinke
wol. Der hoege gjin ekstra ynsammelin-
gen foar dien to wurden; alles is fier-
hinne klear hwat de tarieding oanbilan-
get, de ütfiering wurdt oan arbeide.
Yndertiid hat prof. dr. J. H. Brouwer,
ald-foarsitter fan it Selskip, eat publi-
searre oer de brieven fan Harmen Syt
stra. Hy hat dér mei ds. J. J. Kalma mei
oan it skiftsjen west.
Mei it each op de bitinking waerd it
gaedliker achte de hiele briefwiksel tus-
ken Sytstra en syn maten Van Loon en
T. R. Dykstra üt to jaen. It wurdt in
boek fan twahündert blêdkanten, mei in
wurd foaróf fan ds. Kalma as ynlieding
en kostet by yntekening f 5,(letter,
d.w.s. nei 4 april, wurdt it djürder). Op
it gritenijhüs fan Baerderadiel sille der
eksemplaren fan oerlange wurde oan fa-
myljeleden fan Harmen Sytstra, is it
doel.
Fierder sil it Selskip in kranse Jizze op it
gréf fan Sytstra yn Baerd. Op 28 april
sil de jiergearkomste yn Boalsert halden
wurde. Ds. Kalma haldt in rede oer
Harmen Sytstra, it Grouwster koar is
frege om der to sjongen, Douwe Tam-
minga om üt it wurk fan de skriuwer
foar to dragen.
zwart marmer man en vrouw prachtig
versierd en een andere voorstellende
Christus genezing der zieken.
De burgemeester vertelde ons, dat deze
waren oorspronkelijk in de muren ge
metseld geweest, jammer Ze waren nu zo
geplaatst, dat ze heel gemakkelijk be
schadigd konden worden.
Tevens zagen wij een oud orgel van plm.
1400 met prachtige beschilderde pane
len.
Wij noteerden plaatsen van rijk gekleur-
/de frisco’s, zij waren met kalkwit over
dekt en het was niet mogelijk ze te res
taureren.
Wij bedankten de heer Van der Veen
voor zijn rondleiding en gingen naar ‘n
Tio'tel' om te eten en daarna met een
kleine stoomboot naar Workum te gaan.
Tot zover de vertaling. Hoeveel zal er
Per loopgang moeten zeker 4 of 5 stul
jes worm gelegd worden.
Het is echter gebleken, dat wanneer het
gif regelmatig door' het lokaas wordt
vermengd, de resultaten nog iets beter
zijn. Dit vraagt echter wat grotere hoe
veelheid van het middel en is dus iets
kostbaarder.
Bij het inbrengen van het lokaas moeten
de gangen zo min mogelijk worden be
schadigd. Verder moeten de nesten wor
den opgeruimd. Deze bevinden zich
meestal in de hopen, welke iets boven-de
andere uitsteken.
Een mollenbestrijding heeft het meeste
effect als buren met elkaar besluiten hun
landerijen te zuiveren.
Denk niet: één zo’n mol, mij ook een
lol. Want van ’t zomer zijn het er mis
schien wel tien.
Wij brachten ons laatste bezoek in 1952
en vonden, dat er veel veranderd was,
maar denken nog steeds terug aan onze
jeugd in dit mooie stadje.
Met de meeste hoogachting,
Louvens Jans
nenkant van het stadhuis te zien en rich
ten ons verzoek tot het stadsbestuur. We
werden door een jongeman naar binnen
gebracht en deze stelde ons voor aan ’n
mijnheer, welke aan een grote tafel zat
en deze begroette ons in vloeiend En
gels.
Het bleek, dat dit was de burgemeester,
mijnheer Van der Veen. De burgemees
ter was onze gids en liet ons verschillen
de interessante dingen zien.
Hij bracht ons in de raadzaal, een mooie
kamer met eikenhouten panelen. Hij liet
ons een oud wetboek zien daterend 1479
en een oud „doelen’-ketting met prach
tige vogels alles van zilver gemaakt.
Het meest interessante relie in het stad
huis is een document, getekend bij de
grote Alva, de ijzeren hertog van Spanje.
De datum is 1573 en de handtekening,
„J. L. Duo d'Alva”
Nadat wij het stadhuis bezichtigd had
den gingen wij naar de kerk (St. Marti
ni) nagestaard door de bevolking.
j
