CONFERENTIE 17
LANDEN GESTART
voor
Geheime besprekingen
over Nieuw-Guinea
Frysk Orkest geeft Concert
het B.LC.
|f/
T S
Wat zal O.A.S. doen?
Gromiko wil verbod op gebruik
van kernwapens
r 11-
lül I
1887 Het Leger 1962
Gouden filmpjes
Definitieve lijst
V.V.D.
Hennaarderadeel
krijgt coöperatieve
boerenhulp
•^1
y
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
6.
wü
ÜF
L 1 a
58e JAARGANG
No. 21
VRIJDAG 16 MAART 1962
dy’t fier
hij wilde Prof. De Quay
igelicht. Maar G. Timmer dus terugkeren in de raad.
keurim
verstrel
de terugkeer
van
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K 5157)
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handeisadvertenties bij contract reductie
t
vergadering uitgeschreven tot oprichting
van een Coöp. Vereniging tot Exploita
tie van de Boerenhulpverleningsdienst
voor de gemeente IId
Deze i
van de heer E. Hiemstra te Itens.
De presentielijst
personen. Na besi
en Reglement, wel!
ziging werden goedgekeurd, werden op
p- -1 --
vereniging. 8 hadden hun lidmaatschap
- 1 't nieuwe ver
eniging werd opgericht met 39 leden.
volgt samengesteld^
>p het goede pad
te houden.
voor alle be-
van minister Luns uit Tokio, heeft het kabinet-De Quay, in een
de ministerraad, welke de gehele maandag in beslag nam, besloten
Het zij geen hoge militairen
Met ordetekenen en sterren
Ze zoeken nimmer krijgsroem, want
Dit Leger kent één bevel: Dienen
Elk laat dit in de praktijk zien, en
Zo trekken ze door Nederland.
c
e
PERSCONFERENTIE IN
„NIEUWSPOORT”
Minister-president Prof. Dr. E. de
Quay, gefotografeerd tijdens de druk
bezochte persconferentie in Nieuws
poort”, maandagavond laat, nadat het
kabinet bijna de gehele dag bijeen ge
weest was
G. Timmer
A. J. Smith
Mevr. A. v. d. Heidede Jong
F. v. d. Veen
L. B. Plantinga
Mevr. W. A. HeidaBruinsma
H. R. Kingma
Mej. J. Pasma
A. H. R. Borggreve
B. S. Postma
Bij eenzelfde raadsbezetting 'zal de heer
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bobwardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Gaulle, is luchtafweergeschut geplaatst
als voorzorgsmaatregel tegen eventuele
recalcitrante luchtmachtofficieren, die
zich anders misschien zouden laten ver
leiden een aanslag op de president te
plegen.
Bij de afkondigin.
HERMAN SCHEY
(solist)
Op dinsdag 20 maart a.s., ’s avonds 8
uur, zal het Frysk Orkest, o.l.v. Alfred
Sal ten in „De Doele” te Bolsward, voor
de tweede maal in dit seizoen onder aus
piciën van Bolswards Initiatief Comité,
een concert geven. Op het programma
staat deze maal een rijke gevarieerdheid
aan meer bekende werken.
Dat naasten op hun eenzaam
In de vertedering omvat.
Er zijn veel hoge militairen
Die de oorlogsafgrond opensperren
Door ’t evangelie van de haat
Eén Leger zien wij steeds paraat
Dat noodt tot nuchtere bezinning
Geloof is ’s werelds overwinning
In een hart dat van liefde brandt
Zo trekken ze door Nederland
PIET
Drigeminten dogge net sear
It binne wolken,
oer de holle hinnedriuwe
N
vc gadering
in te gaan op de Amerikaanse suggesties tot oplossing van het Nieuw-Guinea-con-
flkt. De Nederlandse regering heeft zich bereid verklaard in vertrouwelijk voor
overleg met Indonesië te treden teneinde officiële onderhandelingen over Nieuw-
G.inea voor te bereiden. Aan dit vertrouwelijk vooroverleg, waaraan door geen
van beide partijen voorwaarden zullen worden verbonden, zal door een „derde”
vermoedelijk een Amerikaanse waarnemer worden deelgenomen. In afwachting
van dit vooroverleg heeft de Nederlandse regering besloten, ondanks haar onge
rustheid over de krijgszuchtige stemming in Indonesië af te zien van een verster
king der Nederlandse bewapening op Nieuw-Guinea ter handhaving van de in- en
uitwendige, orde.
Crisisgeruchten.
Dit laatste punt heeft de Nederlandse
ministers waarschijnlijk de meeste moei
te gekost. Uitgelekt was, dat met name
de liberale ministers Toxopeus en Visser
een versterking van de militaire krach
ten op Nieuw-Guinea geboden achtten
ter voorkoming van een Kongo-situatie
aldaar.
Vorige week konden de ministers hier
over geen overeenstemming bereiken.
Blijkbaar heeft minister Luns zijn ambt
genoten er alsnog van weten te overtui
gen, dat een troepenzending op dit ogen
blik geen gunstige indruk op de buiten
wereld zou maken.
Zo is de bui voorlopig overgedrevend
Doch aanvankelijk verluidde, dat met
name de liberale minister van Defensie,
Ir. Visser, hiervan een portefeuille-kwes-
tie had willen maken. Sommigen brach
ten die geneigdheid in verband met de
storm van kritiek, welke over zijn hoofd
is uitgestort door het ochtendblad „De
Telegraaf" in verband met de affaire-
Van der Putten. Maar op het liberale
partijcongres, dat afgelopen weekend in
het Noorden des lands werd gehouden,
had de liberale partijvoorzitter Prof. Oud
het juist voor zijn geestverwant-minister
opgenomen. Misschien heeft dit ook wat
bijgedragen tot voorkoming althans
tot uitstel van een ministercrisis.
bouw. In Westelijke kringen spreekt
men van een crisis in de Russische land
bouw, maar daar wil Chroestsjov niet
aan, hoewel hij toch zelf spreekt van ’n
tekortschieten, van wanbeheer en van 'n
bedreiging van het zevenjarenplan.
„Er is niet genoeg vlees in de Sovjet
unie. De moeilijkheid is, dat onze land
bouw aanzienlijk achterblijft bij de in
dustrie.”
Dat zijn uitlatingen van Chroestsjov zelf
Het resultaat is, dat de teugels van de
boeren, die de laatste jaren wat meer
vrijheid hadden gekregen, weer worden
aangetrokken. Er komen regionale pro-
duktie-directoraten, die het werk van de
45.000 kolchozen en de ongeveer 7.000
sowchozen zullen regelen.
De decentralisatie, welke Chroestsjov
had doorgevoerd, wordt weer opgehe
ven, want de regionale organen dachten
meer aan zichzelf dan aan het geheel.
Er komt dus weer een hechtere hiërar
chie. Hetzelfde heeft zich in de indu
striële sfeer afgespeeld, wwr de 104 re-
gionale organen een grote mate van zeg
genschap kregen. Maar overkoepelend
zijn hierboven 17 hogere organen inge
steld om de regionale oj
van het nationale plan te
Dit zal een deesillusie zijn
trokkenen, maar ook voor Chroestsjov,
die meende, dat hij hiermee op de goe
de weg was. Het gevolg zal ongetwij
feld zijn, dat de kansen op een liberale
instelling in Rusland ernstig geschaad
zijn.
3 e week maart 1912
Meubelmakcrsstaking te Joure, De gezel
len wensen een werkweek van 64 uren in
de winter en 67 in de zomer. De directie
wenst 1 kwartaal 61 uur, 1 kwartaal 64
uur en 6 maand 67 uur per week.
3000 kievitseieren te Sneek. Notering 22
a 23 cent per stuk.
De N.V. Hollandia bepaalde het divi
dend op 25 (verleden jaar 20%). j
De Bolswardse bakkersvereniging be
richt, dat door de bakkers te Bolsward
is besloten op de tweede paasdag niet te
bakken.
Het Groene Kruis te Bolsward zal een
magazijn vestigen in een aangekocht huis
in de Heeremastraat. In de tuin is een
prachtige gelegenheid tot het plaatsen
van een lighal.
Uitvoering gymnastiekvereniging „Hol
landia”
Ze lenigen de nood van velen
Door goede gaven uit te delen
Ze hebben het allang geleerd
Dat ook de kerk hen hoog waardeert
Al moeten ze kritiek soms horen
Immers blijft zacht het Heilslicht
gloren
pad
Loondebat.
In het openbaar sprak de Tweede Kamer
dus over andere dingen dan Nieuw-
Guinea. De socialistische afgevaardigde
Roemers interpeleerde over de jongste
aanwijzing der regering tot matiging van
de loonsverhoging. Hij verdedigde daar
bij de stelling, dat de vrijere loonpoli
tiek in feite is uitgelopen op een loon-
anarchie. In feite worden er namelijk
veel hogere zwarte lonen uitbetaald dan
rechtens zijn toegestaan.
Hij ontkende dat het N.V.V., waarvan
hij zelf voorzitter is, met de verklaring,
dat de jongste aanwijzing der regering
een slag in de lucht is, niet bona-fide zou
zijn opgetreden. Het jongetje, dat in het
sprookje „De Kleren van de Keizer” de
waarheid sprak, was z.i. toch óók bona
fide geweest.
Minister Veldkamp antwoordde, dat het
probleem van de zwarte lonen een ge
volg was van de gespannen arbeidsmarkt
en niet van de vrijere loonpolitiek. Ook
onder geleide loonpolitiek der kabinetten
Drees deden zwarte lonen zich voor.
Daarmee wilde hij niet beweren, dat het
nieuwe loonsysteem zonder feilen zou
zijn. Hoewel' hij volhield, dat de vruch
ten van de vrije loonvorming gezien mo
gen worden ’t wernemersaandeel in
het nationale inkomen is in de afgelopen
jaren sterk gestegen herinnerde hij er
aan, dat de regering het bedrijfsleven
reeds anderhalf jaar geleden advies had
gevraagd over mogehjk-betere spelregels
voor de loonpolitiek.
Dit advies, zo hield hij zijn opponent
Roemers voor, is echter nog niet uitge
bracht. Zo eenvoudig is de oplossing dus
blijkbaar niet.
Hwat bat (gabe Sb roar
üs hjoed p
to sizzen
hij wilde Prof. De Quay om zijn pers
conferentie toch niet hard aanvallen.
Daardoor waren z.i. toch heel wat ver
keerde geruchten voorkomen. Een motie
van Mr. Burger om minister-president
De Quay uit te nodigen in de openbare
vergadering der Tweede Kamer te ver
schijnen werd verworpen met 77 tegen
39 stemmen.
De definitieve lijst van de VVD voor de
gemeenteraadsverkiezing ziet er als volgt
uit
1.
2.
3.
4.
5.
8.
9.
10.
plegen.
Bij de afkondiging van de wapenstil
stand zal moeten bljjken of de O.A.S.
over voldoende middelen en durf be
schikt voor een actie en of in dat geval
het Franse leger voldoende trouw zal
blijven. Men overweegt van militaire zij
de in geval van een greep van de O.A.S.
naar de macht in Algiers, de stad af te
grendelen en maar rustig af te wachten
tot men inziet, dat zo’n actie tot mis
lukking gedoemd is.
Overeenkomsten tussen V.S. en
E.E.G.
Op vreedzamer terrein is vorige week ’n
belangrijke beslissing gevallen. Langdu
rige onderhandelingen hebben geleid tot
bilaterale overeenkomsten tussen de Ver
enigde Staten en 24 landen of groepen
van landen om de invoerrechten op in
dustriële produkten aanmerkelijk te ver
lagen. De belangrijkste overeenkomsten
gelden de E.E.G. en Engeland, dat met
de E.E.G. onderhandelt over toetreding
De verlaging van de invoerrechten is on
geveer 20%.
Men hoopt vooral van Amerikaanse kant
dat dit het begin zal zijn van verdere
vrijmaking, maar dan zal men toch moe
ten wachten tot het Congres zijn goed
keuring zal hechten aan de gevraagde
verstrekking van volmachten aan de pre
sident om de tarieven verder te verlagen.
Van de kant van een aantal beschermde
industrieën in de Ver. Staten bestaat
hiertegen groot bezwaar.
President Kennedy dringt hierop zo sterk
aan, omdat hij vreest, dat een verdere
uitbouw van de E.E.G. met een hoog
buitentarief de Verenigde Staten van de
Europese markt zal dringen, of Ameri
kaanse bedrijven zal dwingen fabrieken
in Europa te stichten om zo te profite
ren van de afbraak van de douanemuren
in dat Europa.
De centralisatie in Rusland voldoed
niet.
In Moskou is het centrale comité van de
communistische partij bijeen geweest met
als hoofdschotel op het menu de land-
Woensdag is te Genève de conferentie van achttien landen over de ontwapening
begonnen, of liever, van zeventien landen. Want Frankrijk heeft geweigerd een de
legatie te sturen. Voordat de conferentie bijeenkwam, hebben de ministers van
buitenlandse zaken van Amerika, Engeland en Rusland enkele dagen lang over di
verse problemen, zoals Berlijn en Zuid-Oost-Azië, overleg gepleegd.
Onderhandelingen over kern
proeven.
Bovendien heeft Gromiko, de Russische
minister van buitenlandse zaken, twee
brieven naar Oe Thant, de secretaris-ge-
neraal van de Verenigde Naties, gezon
den over de kwestie van de kernproeven
De inhoud van deze brieven zal onge
twijfeld niet zonder invloed zijn op het
verloop van de conferentie, waarvoor
ook Amerika voorstellen heeft voorbe
reid, welke evenwel op het ogenblik van
dit schrijven nog niet bekend zijn ge
worden.
Gromiko nu, verklaart zich aan Thant
bereid geen kernwapens aan andere lan
den af te staan indien Engeland en ook
Amerika hetzelfde op zich nemen.
Rusland heeft hier in de eerste plaats ’n
verbod op het oog, dat de verstrekking
van kernwapens aan West-Duitsland zou
inhouden. Gezien de geringe bereidheid
van Amerika om West-Duitsland deze
wapens te leveren, terwijl andere landen
er geen belangstelling voor hebben, zou
hierover wel overeenstemming zijn te
bereiken.
Een ander punt* dat Gromiko naar vo
ren brengt, is een speciale conferentie
over het verbod van het gebruik van
kernwapens. Dus niet de kwestie van de
kernproeven, maar een verbod op het ge
bruik. En opnieuw pleit Gromiko voor
de instelling van atoomvrije zónes in
Midden-Europa, Afrika, het Midden
oosten, het Verre-Oosten en het gebied
van de Stille Oceaan.
Hiervoor gevoelt Amerika aanzienlijk
minder, aangezien het de kwestie van het
verbod van het gebruik van kernwapens
niet wil losmaken van het ontwapenings-
probleem als geheel. Er een bepaald fa
cet uit te lichten, zou volgens de Ameri
kanen het wankele evenwicht, dat op het
ogenblik is bereikt, verstoren.
Veel goeds voorspellen deze Russische
brieven niet voor het succes van de con
ferentie van Genève,, al hebben de dele
gaties ook pal
port in handen gekregen van een com
missie van deskundigen uit tien landen,
N N
ontwapening gunstige economische gi
volgen zou hebben en dat men niet bi
vreesd zou behoeven te zijn voor werk
loosheid en economische crisis.
Over de besprekingen van de drie minis
ters is niets bekend geworden.
Frankrijk en Algerië
Aan de Franse zijde van het Meer van
Genève hebben Fransen en Algerijnen
de laatste hand gelegd aan hun accoor-
dën, welke een einde van de oorlog in
Algerië betekenen.
Men verwacht op het moment van dit
schrijven, dat de ondertekening van de
overeenkomst om het vuren te staken
elk ogenblik kan plaatshebben’. En in
derdaad is alles in gereedheid gebracht
om het hoofd te bieden aan de moeilijk
heden, welke op dat ogenblik zullen of
kunnen rijzen in de vorm van een actie
van het geheime leger, de O.A.S.. Op
het Elysée, het verblijf van president De
Openbaar debat.
Minister-president De ’Quay deed mede
delingen over deze vergadering van de
ministerraad in het pas-geopende inter
nationale perscentrum „Nieuwspoort”.
De grote grief van de socialistische op
positie daags daarna was, dat hij deze
mededelingen niet tegelijkertijd aan de
volksvertegenwoordiging verstrekte.
De Kamer kreeg dinsdagmiddag alleen
’n brief van minister-president De Quay
waarin er bij de geachte afgevaardigden
op werd aangedrongen, nu niet tot een
openbaar Kamerdebat over te gaan. De
regering beriep zich daarbij op het lands
belang: had de Amerikaanse regering
niet op vertrouwelijkheid aangedrongen?
De socialistische fractieleider, Mr. Bur
ger, verklaarde evenwel, dat hij alle be
grip voor het verzoek om vertrouwelijk
heid zou hebben gehad als de minister
president niet zélf mededelingen aan de
pers had verstrekt. Dat de regering daar
na wel de Kamer de mond wilde snoe
ren, vond hij iets, wat deed denken aan
de Franse generaal De Gaulle.
De fractievoorzitters der regeringspar
tijen stelden zich echter achter ue mi
nister-president. Zij wezen er op, dat het
verstrekken van bepaalde inlichtingen
nog iets anders is dan het ontketenen
van een Kamerdebat over Nieuw-Guinea,
waarbij alles aan de orde kan worden ge
steld.
Prof. Oud ontkende niet, dat het mis-
zou zijn geweest als
eerst het parlement was inj
Ze trekken door stegen en sloppen
Waar nooit de kerk nog aan kwam
kloppen
Het oord der trieste duisternis
Van bordeel en gevangenis
Ze willen daar het leed verzachten
Mild de barmhartigheid betrachten
Zo staan zij voor de naaste klaar
Actief, vijf en zeventig jaar.
Ze houden appèl op de pleinen
Met trompetten en tamboerijnen
Wapens winnen de wereld niet
De zachte kracht van ’t geestlijk lied
Het warme christelijk getuigen
Dat de verdoolden stil doet buigen
Broeder, ik vat je bij de hand.
Zo trekken ze door Nederland.
Op initiatief van de drie standsorgani-
saties in samenwerking met de assisten
ten van de RLVD in Hennaarderadeel
is onderzocht geworden de mogelijkheid
eventuele wenselijkheid van een op te
richten boerenhulpverleningsdienst.
Een voorlopige commissie, benoemd uit
de standsorganisaties en assistent Postu-
mus van de RLVD hebben met de heer
Hoornstra, adj. secr. van de Fr. Mij v.
Landbouw, verschillende vergaderingen
belegd.
In een rondschrijven aan de leden van
de standsorganisaties of men een op te
richten boerenhulpverleningsdienst nood
zakelijk zou achten, werd veler medewer
king toegezegd.
Op 18 januari 1962 werd een desbe
treffende voorlichtingvergadering gehou
den te Wommels met als spreker de heer
Hoornstra van Leeuwarden.
43 personen hadden de presentielijst ge
tekend, waarvan één voorlopig niet be
reid was zijn medewerking toe te zeg
gen. Besloten werd na toezending van
het Concept-Statuten en Bedrijfsregle-
ment, in een volgende vergadering te
komen tot oprichting van een boeren
hulpverleningsdienst in coöp. vorm.
Op 22 februari 1962 werd door de bo
vengenoemde voorlichtings-commissie ’n
1,
een Coöp. Vereniging tot Exploita-
nhulpverleningsdienst
de gemeente Hennaarderadeel.
vergadering stond onder leiding
was getekend daar'32
preking van Statuten
Ike na een enkele wij
de vergadering 31 personen lid van de
reeds toegezegd, zodat de
Het Bestuur^ dat gekozen werd, is als
volgt samengesteld:
E. Hiemstra, Itens, voorzitter
IJ. de Haan, Kubaard, secretaris
G. Reitsma, Wommels, penningmeester
E. Witteveen, Roodhuis
P. Breeuwsma, Wommels
Uit 7 sollicitanten is met ingang van 1
mei 1962 benoemd tot bedrijfsverzorger
de heer T. W. Rispens te Spannum
Indien het ledental, hetwelk reeds is ge
stegen tot 64, zich meer uitbreidt, zal
een 2e verzorger mogelijk zijn. Ook
weekend-melkers zullen worden ge
vraagd.
Tenslotte zei nog vermeld, dat de meest
mogelijke medewerking werd ondervon
den van het gemeentebestuur van Hen
naarderadeel.
Het orkest opent het concert met Neder
landse Dansen van Badings, in 1957 ge
componeerd in opdracht van de Ned.
Radio Unie. Badings heeft hier een
viertal Nederlandse volksdansmelodieën
bewerkt in een modern muzikaal idioom
Zo ontmoeten we een Friese Plof, een
Hollandse Boerendans, het Brabants Air
en een Gelderse Polka.
Herman Schey is vervolgens de solist in
Gustav Mahler's „Lieder eines fahren-
den Gesellen Schey is in Frisland geen
onbekende. Hij is al meer dan 30 jaar
werkzaam als concert-, oratorium- en lie
derenzanger en dat hij is uitgenodigd om
Mahler’s liederen te vertolken is geen
toeval, want zijn uitvoering hiervan is
alom zeer geprezen.
De tekst van Mahler’s liederen is popu
lair in de beste zin van het woord, d.w.z.
hij geeft de stemmingen en roerselen
van de volksziel sprekend weer. Datzelf
de kan ook gezegd worden van deze lie
deren als muzikale kompositie: stem
mingsbeelden van treffende tekening.
Na de pauze speelt het orkest de le Sym
fonie van Brahms. Deze symfonie is een
van de grootste en indrukwekkendste
scheppingen van de meester en Hans von
Bülow noemde hem eens de „Tiende
Symfonie”, daarmede doelend op een
waardige voortzetting van de traditie der
negen symfonieën van Beethoven.
Brahms le symfonie, de „Pathetische”,
groots en ideeënrijk van opzet als hij is,
blijft één van de belangrijste muzikale schien gelukkiger
uitingen van de romantiek.
1 voor de aanvang een rap
port in handen gekregei
die daarin tot de conclusie komen, dat
;e-
>e-
Ss
