Fransen bereikten eindelijk overeenstemming met Algerije Nieuw-Guinea-problemen voor 1 Kabinet-de Quay POUR NÖ Dn Mammoetwet eindelijk in debat De O.A.S. blijft dreigen De verkiezingen in Argentinië 4 Chimpansees hersteld Matthaus-Passion us hjoed p p to sizzen Gouden filmpjes STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND 1 1 SJOUKJE Eerste „Kievitsei” te Workum Tweekamp der romantiek Frysk Orkest in de Doelezaal van griep Aftrekposten 58c JAARGANG No. 23 VRIJDAG 23 MAART 1962 NIEUW TYPE GASMASKER 5® PYT de voorzitter der Kath. Arbeidersbewe- 1 Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 15 Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335 (K 5157) Al bij al ziet het er naar uit, dat het Nieuw-Guineavraagstuk zyn ontknoping nadert. Op de jongste vergadering van de partij raad der k.v.p., de grootste regerings partij, deed de nieuwe fractievoorzitter Dr. De Kort, alles om een uitspraak te voorkomen, welke het de regering moei lijk zou maken. De Nijmeegse hoogleraar Wijnbergen deed pogingen om tot uitdrukking te brengen, dat vooral op goede betrek kingen met Indonesië diende te worden aangestuurd. Het resultaat was, dat er een motie uit de bus kwam, waarin de hoop op een „vreedzame en rechtvaar dige” oplossing werd geuit. Waarnemers viel het op dat over het zelfbeschikkingsrecht der Papoea’s werd gezwegen. Toch bleek daarmee de op positie uit de kring der Nijmeegse hoog leraren niet geheel verstomd. Enkele dagen later werd bekend, dat de befaam de historicus prof Rogier een der Mammoetwet. De Tweede Kamer zou dinsdagmiddag met een ander twistpunt, de mammoet wet, zijn begonnen. Dit onderwerp ligt vooral binnen de ge lederen der regeringspartijen uiterst Zaken in de Eerste Kamer niet zo on omwonden uit. Of het meningsverschil tussen de regeringspartijen en de socia listische oppositie gemakkelijk overbrugd kan worden, valt te betwijfelen. Enfin, hierover zal het beraad, dat binnen de Stichting van de Arbeid hierover wordt gevoerd, uitsluitsel moeten brengen. en N. U. Mij 4 e week maart 1912 Bols wards Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bohwardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie TEJIWILLE VAN ONZE KINDEREN VREDE IN ALGERIE De -franse regering heeft in Algerië met het oog op de wapenstilstand af fiches laten aanplakken. Op het aan plakbiljet staan ’n blank jongetje en ’n Algerijns meisje af geheeld en de tekst „terwille van onze kinderen vrede in Algerië Loonprolbleem. In ander opzicht werd de positie van het kabinet echter in de afgelopen week N.V.V.-voorzitter Roemers over ’t loon- beleid in de Tweede Kamer trad name lijk duidelijk aan het licht, dat het ka binet wat dit onderdeel van het be leid betreft op de steun der regerings partijen kan rekenen. De afgevaardigde der Kath. Volkspartij Het zal de bedoeling niet geweest zijn van zij lijks- en erfrecht (dat nogal afwijkt van het Mohammedaanse recht), toegang tot openbare functies en speciale garanties van vertegenwoordiging in parlementen. Hoe redelijk dit alles ook mag klinken, voor de Europeanen in Algerije betekent dit toch een forse achteruitgang, daar zij tot nu toe het politieke, sociale en economische leven volkomen beheersten en er aan gewoon waren geraakt de Mohammedanen als burgers tweede klas te zien. Om deze situatie te prolongeren hadden zij zich uitgesproken voor een Frans Algerije en daarheen wil ook het geheime leger van ex-generaai Salan ’t sturen. In eerste instantie wilde het voorkomen, dat het tot een akkoord zou komen, maar het enige middel, dat het ter beschikking had, de terroristische aanslagen, kostte wel mensenlevens, maar bracht de poli tici niet van hun koers af. Vermoedelijk wil het nu trachten door verscherpte terreur een felle reactie van de Moham medaanse bevolking uit te lokken. In dat geval hoopt de O.A.S.dat het Franse leger tussen beiden zal komen en het vuur op de Mohammedanen zal openen, hetgeen voor een goede uitvoe ring van de akkoorden ook niet bijzon der gunstig zou zijn. Men heeft een tijdlang gevreesd, dat de O.A.S. een poging zou ondernemen om naar de macht te grijpen in Algiers, De vijf chimpansees in Ouwehands Die renpark, die vorige week met z’n allen een mensengriepje te pakken hadden, zijn weer hersteld. Geen van de mens apen heeft er nadelige gevolgen van overgehouden. De dieren staan nog wel onder de dagelijkse controle van de park arts Dr. Quint. In lyts lan kin’t dwaen soms Rop fan doarp en stêd Sjoukje, Henk en Anton Kampioensklaverblèd Trije hulde en eare Yn in geve klank It mocht nei winsk biteare Sjoukje, hertlik tank! In machtige ovaesje Klonk üt t stadion Ek in lytse naesje Blinkt yn de sportrom It doktersfamke rekke Net drok oan ’e praet Kommentaer; it gyng lekker Sjoukjes iepen aerd. Amstelfean fol blierens Kaem al ier foar ’t Ijocht Roazen, anjelieren Mei in fleantüch brocht Sneon yn spanningstigen It koe neist wol forstien J immer tsjokker rigen. Sjoukje, nümer ien. Oare stjêrren Ijochten Hwa wint? It bleau in fraech Tüzen eagen rjochten Him op t stadion-Praech It roun op mei punten Hollans hert gerest Elk dy’t it har gunde Sjoukje doch dyn best In Wonseradeel is de haringvangst be ter dan verleden jaar. In Sneek 5000 kievitseieren verhandeld a 23 - 25 ct. per stuk. Inbraak bij H. J. Hommes te Bolsward. De dader werd gegrepen en gevankelijk naar Leeuwarden vervoerd. It Kritetoaniel fan Boalsert hat foar it earst meidien oan de kriieh. It bihelle in 2 e priis. De Gasfabriek te Bolsward zoekt een 2e stoker, beneden de 35 jaar op een week loon van f 10.50. Deze keuze is een beetje een wassen neus, want de F.L.N. heeft al gekozen voor onafhankelijkheid met samenwer king en het lijkt niet waarschijnlijk, dat de bevolking van Algerije daartegen in zal gaan. Maar De Gaulle Wilde vasthouden aan zijn oude plan van een referendum, ook al om te voorkomen, dat hij de souve- reiniteit aan de opstandelingen zou moe ten overdragen. Hij zal dat nu doen aan het Algerijnse volk, dat dan verder maar moet weten hoe het geregeerd wil wor den. In de periode van nu tot en met het referendum blijft de Franse soeverei niteit gehandhaafd, maar het bestuur zal worden gevoerd door een voorlopige executieve van twaalf leden, waarvan vier Fransen, Vier F.L.N.ers en vier andere Mohammedanen. Dat bestuur zal ook over een ordedienst beschikken, welke onder leiding van een Mohammedaan komt te staan. Het laat ste geharrewar in Evian betrof vooral de keuze van de vier andere Mohamme danen, want de F.L.N. was er op ge brand in het voorlopige bestuur toch wel op een meerderheid te kunnen rekenen. Wie er zitting in hebben is overigens nog niet bekend gemaakt. Frankrijk zal economisch hulp blijven verlenen door de verlenging van het z.g. plan van Constantine, dat voorziet in betere schoolopleidingen en industria lisatie. En men mag verwachten, dat de belangrijke handel tussen beide lan den gehandhaafd zal blijven. Wat de Sahara betreft, die Frankrijk aanvankelijk buiten het akkoord wilde houden, omdat het wel wat ziet in de bodemschatten, zullen de verkregen rechten van Frankrijk worden gegaran deerd. De opbrengst van de olievelden zal, naar verluidt, gelijkelijk verdeeld worden tussen beide landen. Vijftien jaren nog kan Frankrijk gebruik maken van de vlootbasis Mers-el-Kebir en daarna kan de huur daarvan worden verlengd. De positie van de Europeanen in Algerije is zodanig geregeld, dat deze drie jaren de tijd zullen krijgen om te kiezen of zij Algerijn willen worden (met behoud van een slapende Franse nationaliteit) of zij vreemdeling in Algerije willen worden of dat zij naar Frankrijk terug willen gaan. Aan de Europese gemeen schap zijn alle mogelijke garanties ge geven, zoals behoud van eigendoms rechten, vrijheid van godsdienst, huwe- In Illinois is een bond van schoonmoe ders opgericht. Als tegenmaatregel gaan de vrijgezellen staken. De schoonmoe ders legden de a.s. schoonzoons n.l. een vragenlijst voor met o.a. de volgende vragen: Rookt u? Drinkt u? Gaat u al le zondagen naar de kerk? Blijft u ’s av. thuis? Wat zijn de financiële vooruit zichten? Bent u goed voor uw moeder en zuster? Lyk in wite flinter Sweve hja oer ’t iis Jierdei, fline winter Jeropeeske priis Trochsette, mei faesje Hoop dat ’t winst opsmyt De wrald-topprestaesje? Sjoukje faforyt! It rykste goed dat men in jonge man meijaen kin is earmoede In het noodziekenhuis Zeeburg te Am sterdam beviel de 25-jarige mevrouw A. Kievit-Scheffer van een zoon; „Het eer ste kievitsei”, zeiden de verpleegsters. Haar man, de 28 jarige politieagent J. J. Kievit, kwam hierdoor op de gedach te de geboorte-aankondiging van een ge tekend kievitsei te voorzien. Een van de kaartjes stuurde hij naar paleis Soestdijk. Van de particuliere secretaresse van ko ningin Juliana kreeg het gezin Kievit ’n groot paasei, gevuld met tientallen cho- colade-eieren. In Kopenhagen is dezer dagen een persdemonstratie gegeven met een nieuw type gasmasker, dat tevens bescherming zon geven tegen radio-aclieve straling. Het masker, dat in Hoorwegen gefabriceerd wordt, is reeds in grote hoeveel heden aangekocht door Zweden LAPAIX lEN ALGÈR|ë:| maar daarvoor schijnen de voorwaarden i toch niet in voldoende mate aanwezig te zijn. Het Franse leger zal niets on dernemen tegen De Gaulle en bovendien zijn de kansen op succes gering als de opstand Parijs niet zou bereiken. Dit uitblijven van een opstand zal de Euro peanen in Algerije diep teleurstellen en zal het prestige van de O.A.S. een ge duchte knauw geven. In Frankrijk zal vermoedelijk op 8 april een referendum worden gehouden om de president te machtigen „de besluiten te nemen, welke nodig zijn om een samen werking tot stand te brengen tussen Frankrijk en Algerije, indien de zelfbe schikking leidt tot de vorming van een Algerijnse staat”. Zondag is eindelijk overeenstemming bereikt tussen de Fransen en de Algerijnen en maandag om twaalf uur ’s middags is de wapenstilstand in Algerije inge gaan, welke een einde maakt aan de oorlog die zeven jaren en ruim vier maanden heeft geduurd. De voornaamste punten van het akkoord zyn: een algemene stemming zal de zelfbeschikking tot uitdrukking brengen, waarbij gekozen kan worden tussen de huidige status van Frans departement, onafhankelijkheid met verbreking van de banden met Frankrijk en onafhankelijkheid in samenwerking met Frankryk. Op dinsdag 3 april a.s. zal het Toon- kunstkoor „Concordia” te Leeuwarden, evenals voorgaande jaren, het beroemd ste werk van Johann Sebastiaan Bach in de Herv. Kerk te Workum weer ten ge hore brengen. Een keur van solisten werken aan deze uitvoering mede. Eli sabeth Lugt, Aafje Heynis, Jan Waaijer, Dick de Jong, Arie de Rijk, Leo Rom- merts. De begeleiding berust bij 't Frysk Orkest en het geheel staat onder leiding van Piet Post. De uitvoeringen van de Matthaus-Pas sion door „Concordia” behoren tot de beste die er in ons land gegeven wor den. Workum en de gehele Zuidwest hoek mogen zich dan ook gelukkig prij zen, dit evenement in eigen omgeving te kunnen bijwonen. De enige juiste re actie op dit prijzenswaardig initiatief zal, naar verwacht mag worden, een stamp volle kerk zijn. Voor een uitvoering van een werk als de Matthaus-Passion leent zich deze voor enige jaren gerestaureerde kerk in bij zondere mate, te meer, nu door het aan brengen van een podium zang, muziek en directie veel beter tot hun recht ko men, zoals vorig jaar is gebleken. Hwat hal Qabe Skroar is daarmede niet van haar zorgen bevrijd. Een redevoering, welke president Soe- karno gedurende het week-end hield, deed de ministerraad r geven, waaruit bleek, dat de vraag of NieuW-Guinea militair toch niet ver sterkt moet worden, de ministers bezig houdt. Intussen brengt het Nederlandse smaldeel, dat de rijksdelen in de West heeft bezocht, de tijd door met officiële het ziekbed bezoeken in de Amerikaanse wateren, doch zo nodig voorbereid om naar Nieuw- Plannen beraamd om minister Oals des- Guinea op te stomen. Het geheim voor-overleg met Indonesië over het Nieuw-Guinea-vraagstuk heeft lederen der regeringspartijen in de Verenigde Staten een aanvang genomen. Maar de Nederlandse regering moe>hjk en men zag rond het Binnen- i hof dan ook met spanning tegemoet, hoe minister Cals de strijd zou door een communiqué uit- staan. Gedurende het week-end werd de onlangs van een neusaandoening her- j stelde minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen door een griepje op 1- - -1 geworpen. Reeds werden te i en de opmerkingen van zijn de christelijk-bistorische en liberale Ka-1 r.k. geestverwanten Dr. Albering en mej. ibood voor een muzikale oriëntatie. nister zo lang hebben kunnen vervan gen. Gelukkig behoefde men niet zijn toevlucht tot deze noodgreep te doen. Dinsdagmiddag deelde voorzitter Kor tenhorst sjijn medeleden verheugd mee, dat de dokters minister Cals toestem ming hadden gegeven om woensdagmid- Drs. Bogaers, deed zelfs een felle uitval 1 dag in de Kamer te verschijnen. Inder- naar de socialistische oppositie, die z.i. daad, de volgende middag was de be- niet loyaal aan de uitvoering der gedif- windsman aanwezig om de eerste aan- ferentieerde loonpolitiek zou hebben vallen van kamerleden als de liberale meegewerkt. Nu was dit een zienswijze,1 mevr, van Someren-Downer, de chr.-his- welke niet met die scherpte door de torische fractieleider, Dr. Tilanus, te woordvoerders van de anti-revolutionaire I doorstaan [lo Cïhrist.P.liilr-bi.<stnri«nha on lihora la TTa- v Ir croocfn schrijvers Van het grote gedenkboek merfracties weid overgenomen en ook Nolte aan te horen. Argentinië. De verkiezingen, welke zondag in Ar gentinië zijn gehouden, hebben de re gering voor een onaangename verras sing gesteld. Een gedeelte van het par lement moest vernieuwd worden en de goeverneurs van de provincies en de provinciale parlementen moesten op- nieuw gekozen worden. President Fron- dizi’s partij, de intransigente radicalen, heeft een fikse nederlaag geleden, welke i haar de absolute meerderheid in het1 parlement kost. Het bedenkelijkste is echter, dat de peronistische partij zoveel stemmen heeft veroverd, dat zij een ern stig gevaar gaat worden. En erger nog is, dat de peronistische kandidaten voor het goeverneurschap zoveel succes heb ben behaald. In tien provincies zijn pe ronisten, aanhangers dus van de in Ma drid wonende afgezette dictator Peron, op de stoel gekomen. In vijf provincies, de belangrijkste, heeft president Frondizi, vooral onder druk van het sterk anti-peronistische leger, militaire goeverneurs aangesteld en de verkiezingen ongeldig verklaard. Een wel weinig afdoende manier om een verlies te maskeren. Men had overigens kunnen vermoeden, dat de peronisten niet slecht uit de bus zouden komen, want bij vorige gelegen heden, feoen de peronisten nog geen kan didaten mochten stellen, was het aan tal onthoudingen, door Peron aanbevo len, zo groot, dat men toch wel een in druk kreeg van de kracht van Peron. Wat is nu deze kracht van Peron? Voor een goed deel bestaat zij uit aanhang in de vakbonden, welke onder Perons beheer flinke vorderingen wisten te ma ken en die een zekere castristische in slag in het in wezen fascistische pero- nisme zien. Het peronisme is uiterst na tionalistisch en anti-kapitalistisch. Het is extreem en bombastisch en dat lokt in Argentinië meer dan een voorzichtige middenweg. De slag voor Frondizi is SirLg', Middelhuis, sprak zich later bij de er niet minder om. De laatste twee jaren behandeling van de begroting van Sociale van zijn ambtsperiode zijn vergald. In Lemmer de eerste ansjovis aangevoerd Ze is flink van stuk. Het boekje Aftrekposten inkomsten- Vermogensbelasting (uitgave 1 te Leiden), dat ons ter bespreking werd toegezonden, heeft in de loop der jaren burgerrecht verkregen. Deze handleiding is een praktische gids om te voorkomen, dat men teveel belas ting betaalt. Een vergeten aftrekpost kan handenvol geld kosten. Ook indien men niet zelf zijn aangifte biljet in vult, is het van belang, dat men telxen jare de overzichtelijke inhoud van „Aftrekposten” even doorneemt, opdat men van alle van toepassing zijnde af trekmogelijkheden profijt kan trekken. Uiteraard is ook aan de belastingaftrek voor de werkende gehuwde vrouw uit voerig aandacht besteed. goede avond terug- de orkestleiding, maar toch heeft ons dinsdagavond*een uitstekende ver gelijking kunnen laten maken tussen 2 romantische kunstenaars. Brahms en Mahler. Ze hebben de romantische in slag gemeen, meer ook niet. Terwijl Mahler zich verloor in steeds giganti- scher werken en duidelijk niet zonder een buitenmuzikale inhoud kon kompo- neren, schreef Brahms de meest absolute muziek in strenge muzikale vormen. Voor ons gevoel heeft Brahms dit duel van deze avond glansrijk gewonnen. Men kan bij Mahler geniale invallen er kennen zoais de inzet van het uitgevoerd werk „Lieder eines fahrenden Gesellen” en toch telkens gestoten worden aan ba nale flarden muziek. En al mag het waar zijn dat men bij Mahler achter de noten moet kijken, Mahler dit interpreteren zelfs als voorwaarde voor zijn muziek stelde, voert men zijn werk op naast een der mooiste symfonieën uit de orkestlite- ratuur, dan valt hij als een baksteen. In elk geval misten wij bij deze uitvoering de vervoering die het werk acceptabel kon maken. Hetgeen niet weg neemt dat wij bewondering hebben voor de presta ties van de leraar-zang Herman Schey die geen gemakkelijke taak had in de hard klinkende Doelezaal. Brahms eerste symfonie, na de pauze speeld, is voor ons onbetwistbaar hoogtepunt van de avond geweest. Het werk werd over het algemeen genomen met gloed en bezieling gespeeld door ’n orkest, die zich blijkbaar thuis voelde in deze materie en een dirigent die deze muziek kennelijk ligt. De vrij redelijk bezochte avond werd ge opend met de Nederlandse dansen voor Orkest van Henk Badings, een aardig werk, beslist ’n waardig remplacant voor ettelijke ouvertures, waarmee blijkbaar dergelijke avonden geopend dienen te worden. We kunnen op een goede avond terug zien, die ons enig vergelijkingsmateriaal middels als lid der k.v.p. had bedankt, gin april op de vertogen der kamerleden zou kunnen antwoorden. Er hadden zich namelijk al tevoren 17 Kamerleden op de sprekerslijst laten in schrijven, die tezamen aan spreektijd 3 middagen dachten nodig te hebben. Staatssecretaris Stubenrauch zou dan wel versterkt. Bij de interpellatie van de achter de regeringstafel zijn zieke mi- N* \h 4-4-av» T? >4. 1 _4. i i noods per radio in de gelegenheid te stellen de kamerdebatten op zijn ziek bed te volgen, omdat het al bij voorbaat over de Katholieke emancipatie in- vast stond, dat de regering toch pas be- r-,-, J /-I rl 1 I, r» 1 r. 1 11 1 i I - Voor een partij in verkiezingstijd is dit niet aangenaam.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1962 | | pagina 1