Ultimatum O.A.S.
Argentinië
Moeilijkheden in
Bespreking Mammoetwet
moet weer onderbroken
I
ft
t
I
l
Idsegahuizum wacht veranderingen
Recreatie breekt zich baan
aan Frans leger
V erkiezingsperikelen rond Nieuw-Guinea
BI
fel
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Het eitje van Jannie
J. Tilkema benoemd tot
burgemeester van
Oldemarkt
Gouden filmpjes
58e JAARGANG
No. 25
VRIJDAG 30 MAART 1962
I
het gezellig druk in de stembureaux, maar hier bleek
n
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V^ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 Na 18.50 uur 2505 of 2335
(K5157)
i
jeuit.
X. Bur-
Bolswards Nieuwsblad
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Quay
deed van het besluit inzake de troepen
zending naar Nederlands Nieuw-Guinea,
komt dan is discussie.
Dit betekent, dat het debat over de Mam
moetwet, dat vorige week begon en dat
deze week werd voortgezet, weer zal
moeten worden onderbroken.
Voor minister Cals is het geen aange
naam verloop van zaken, dat zijn werk
stuk van vele jaren zo tussen neus en lip
pen door wordt afgehandeld.
Leek het er aanvankelijk op dat de Mam
moetwet een onderwerp van hevige po
litieke strijd zou worden, nu zij in oer
spreking komt wordt de aandacht door
andere zaken opgeëist. Daarmee is niet
gezegd, dat minister Cals de overwin
ning in de schoot wordt geworpen.
De algemene beschouwingen over het
wetsontwerp hebben bevestigd, dat de
protestantse regeringspartijen en de li-;
beralen ernstige bezwaren koesteren. Dit
feit dwingt minister Cals, die in het ver
leden al heeft beklemtoond, dat het hier
voor hèm om een portefeuillekwestie
gaat, er bijna toe naar ’n compromis met
zijn eigen partij, de KVP, en de socia
listische oppositie te zoeken.
Deze twee partijen, die tezamen over ’n
meerderheid in het parlement beschikken
hebben zich tot dusver het meest positief
ten opzichte van de Mammoetwet geuit.
De moeilijkheid is, dat de KVP een in
schakeling van „maatschappelijke orga
nen”, zoals de Katholieke Schoolraad,
bij opbouw van het voortgezet onderwijs
vergt, welke de socialisten afwijzen.
wenst was, plotseling l7t de conclusie
kwam, dat uitstel van troepenzendingen
niet langer verantwoord zou zijn. Het
deed van dit besluit mededeling aan de
Tweede Kamer na het slot van de laat
ste openbare vergadering vóór de Staten
verkiezingen. Dit tijdstip deed de poli
tieke vraag rijzen of de regering ’n open
baar debat misschien niet aandurfde zo
uit het dorp zich vrijwilligers beschik
baar zullen stellen om de kanohaven te
helpen aanleggen en de dorpsvaart van
de hoek tot aan de pastorietuin op te
schonen. Voorwaar een pracht gelegen
heid, eendrachtig zijn medewerking aan
een zo uitermate belangrijk project te
verlenen.
Oorspronkelijk was door een misverstand
de aanvang van de voorbereidende werk
zaamheden op 1 april gesteltl, maar daar
dit op zondag valt, wordt men nu met
schop enz. op zaterdag 31 maart precies
om half twee s namiddags bij de dorps-
bank verwacht, waarbij enkele autoritei
ten genodigd zijn voor het spitten van de
eerste steek. Het spreekt vanzelf, dat nie
mand met een paar gezonde handen aan
zijn lijf, zich hierbij onbetuigd laat.
Naar verluidt, arriveren omstreeks te 3
uur ’s namiddags ook reeds de kano’s,
die over het water per zolderschuit zul
len worden aangevoerd. Bij gunstig weer
zal aan de dorpsjeugd, waarbij uiteraard
ook Piaam hoort, een gratis tochtje wor
den aangeboden.
In verband met bovenstaande vernemen
wij nog, dat getracht zal worden uit de
dorpen Idsegahuizum en Piaam het toe
komstig personeel te betrekken.
dent Frondizi is hiertoe overgegaan on
der de druk van het leger, dat niets van
het Peronisme moet weten. Pogingen om
een nieuwe regering te vormen (de oude
was afgetreden) zijn mislukt en de strijd
krachten zijn nu zo ver, dat zij het aftre
den van Frondizi eisen.
Generaal Aramburu, de leider van het
overgangsbewind na de verdrijving van
Peron in 1955, heeft geprobeerd te be
middelen, maar ook hij ziet nu als enige
mogelijkheid om de republiek tegen ern
stige gevaren te beschermen, het aftreden
van de president. Andere generaals gaan
nog verder en bepleiten het gebruik van
geweld om het doel te bereiken. Het is
dus niet uitgesloten, dat Argentinië op
het ogenblik, dat dit wordt gelezen, een
nieuwe staatsgreep heeft gezien.
Ministers uit Genève vertrokken
Rusk, de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, en zijn Engelse en Rus
sische ambtsgenoten zijn uit Genève ver
trokken, waar zij de ontwapeningscon
ferentie van zeventien landen hebben bij
gewoond en de gelegenheid hebben ge
had tot persoonlijke contacten. Maandag
nog hebben Rusk en Gromiko uitvoerig
over Berlijn gesproken, maar met weinig
resultaten. Men heeft overigens de in
druk, dat geen van beide partijen de cri
sis om de oude Duitse hoofdstad binnen
kort op de spits wil drijven, en dat is al
heel wat.
De ontwapening is geen stap verder ge
vorderd, en ook op t punt van de kern
proeven is men weinig verder gekomen.
De indruk overheerst, dat Rusland graag
proeven zou nemen, maar Amerika wil
dwingen ermee te beginnen.
Ook te Wilmarsum was het gezellig druk in de stembureaux, maar hier bleek
dat elk die een oproep beeft ontvangen, daarom nog niet altijd het recht heeft
om te stemmen. Op deze foto de jongeman A. Zuidema te Witmarsum (18
jaardie een dergelijke oproep kreeg en zich bij de stembus vervoegde. Hij
had zich voor de grap als een oude man in de kleren gestoken, reikte zijn
kaart over, doch van stemmen kwam natuurlijk niets. Burgemeester Ooster-
hoff vermaakte zich kostelijk met het geval. (foto Boersma)
Argentinië verwacht staatsgreep
De moeilijkheden in Argentinië, ont
staan na de verkiezingen van de vorige
week, welke de Peronisten een grote
overwinning bezorgden, hebben geleid
tot het ongeldig verklaren van de verkie
zingen in een aantal provincies. Presi-
vlak voor de verkiezingen. Met name de
linkse oppositiepartijen koesterden op
dit punt hun twijfels.
Een verkiezingsdag lokt nu eenmaal al
tijd dergelijke verdenkingen uit.
Zo werd de aankondiging van staatsse
cretaris V. d. Berge tot verlaging van de
„weeldebelasting” van 18 c/o op koelkas.
ten, fototoestellen, teakhouten meubelen
e.d. tot het normale tarief van 5 ook
al,/Is ?cn „verkiezingsstuntje” in bepaal
de politieke kringen uitgelegd.
Hwa* ha* Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
Jannie Geurts van Barneveld
Was er ”s morgens vroeg reeds bij
Want zij had zich ingesteld
Op het eerste kievitsei
Vlug sportief, van zessen klaar
Zag men haar het veld ingaan
Het jong ding, amper veertien jaar
Blijft niet voor een slootje staan
Jannies speurtocht slaagde best
Zij kreeg ’t in de gaten dra
Kijk, er tippelt een van ’t nest
’t Eitje binnen, hiep hoera
Het meisje voelde zich echt rijk
Ik maak dit jaar het begin
Een cadeautje voor Soestdijk
Smakelijk eten, Koningin!
Jannie naar ’t gemeentehuis
Maakte blij de vondst bekend
Loco-burgemeester thuis
De chef echter bleek absent
De heer loco, zeer galant
Sprak wel gefeliciteerd
Vast het eerste van het land
Het zal vlug mijn baas vereerd
Jannie dacht, dit komt wel goed
Maar twee dagen later pas
Kwam ’t ei uit des loco’s hoed
En wat nu het jammerste was
Andere zoekers gaven blijk
Ook reeds van hun speurderszin
En die togen naar Soestdijk
Hier het eerste, Koningin
Jannie dacht, dat is gemeen
Omdat jullie ’s later lag
Ik was eerlijk nummer één
Stom, zo’n vrije zaterdag
Doordat meneer ambtenaar
Zich niet aan zijn zaken wijdt
Kreeg ik pech, nou reken maar
Ben ’k ’t verdiende prijsje kwijt
PIET
Mammoetwet
Hoe dit zij, vrijwel vast staat, dat er vol
gende week eindelijk toch weer eens een
openbaar Nieuw-Guineadebat op het
Binnenhof zal worden gehouden.
De brief, waarin minister-president De
de Tweede Kamer mededeling
het besluit inzake de troepen-
De gemeentesecretaris van Hennaardera-
deel, de heer Johannes Tilkema te Worn-
mels is met ingang van 16 april benoemd
tot burgemeester van de gemeente Olde
markt (Overijssel). De heer Tilkema zal
zijn 46e verjaardag in zijn nieuwe ge
meente kunnen vierende achttiende
april is hij jarig. Hij is lid van de CHU.
De heer Tilkema is gehuwd en heeft 2
zoons van dertien en zeven jaar. Hij volgt
burgemeester Pastoor op, die met pen
sioen is gegaan.
De heer Tilkema is op 18 april 1916 ge
boren in Oosternijkerk bij Dokkum. Hij
ging naar de mulo in Dokkum en kwam
29 augustus 1932 als volontair op de ge
meentesecretarie van Oostdongeradeel.
Hij werd derde ambtenaar en in 1939
volgde zijn benoeming tot tweede ambte
naar. Op november 1946 trok de heer
Tilkema als hoofdcommies naar Hen-
naarderadeel, van welke gemeente hij op
1 mei 1954 secretaris werd.
De heer Tilkema is hervormd en is kerk
voogd van de Herv. gemeente te Worn-
mels. Mevr. Tilkema is een friezin; zij
is in Suameer geboren.
hammedanen, die een bijzondere mate
verleid naar de Europese wijken te trekken. Dat
zijn geweest op de Mohammedanen te vuren
Daarop heeft de O.A.S. het Franse le
ger het ultimatum gesteld alle troepen
terug te trekken uit de Europese voor
stad van Algiers, Bab-el-Oued. Dat ul
timatum heeft geen gevolg gehad en
toen hebben schutters van de O.A.S. het
vuur geopend op ’n patrouille soldaten,
waarbij er vijftien sneuvelden.
Dat is voor president De Gaulle aanlei
ding geweest het leger opdracht te ge
ven de terreur medogenloos te onder
drukken. De afwachtende houding van
het leger is door deze aanval veranderd
in een wat offensievere geest. Met pant
serwagens, kanonnen en zware mitrail
leurs tot zijn beschikking, heeft het stel
lingen betrokken om Bab-el-Oued heen,
deze wijk daarmee isolerend van de rest
van Algiers. Na de afgrendeling ging
men over tot het systematisch uitkammen
van de huizen, waarbij er overigens nog
heel wat leden van de O.A.S., ondanks
de afgrendeling, de wijk konden nemen.
De bevolking van de rest van Aliers,
organiseerde hulpacties, waarbij levens
middelen van man tot man werden door
gegeven naar de belegerde veste.
Schieten op Europeanen
Maandagmiddag wilden enkele duizen
den Europeanen een solidariteitsmars on
dernemen naar Bab-el-Oued. Doordat de
meeste troepen bij het prikkeldraad om
Bab-el-Oued stonden opgesteld, werd de
massa de toegang tot het forum ontzegd
door een maar kleine Franse eenheid, die
op een gegeven ogenblik onder de voet
gelopen dreigde te worden.
Volgens de politie hebben sluipschutters
van de O.A.S. de schietpartij ontketend,
maar dat is niet zeker. In ieder geval
openden de soldaten het vuur op de
menigte, waarbij veertig doden en hon-
derddertig gewonden vielen. Ongeveer
de helft van de soldaten bestond uit
Mohammedanen en het vuren ging nog
enige tijd door, nadat de officieren het
bevel hadden gegeven het te staken.
De verontwaardiging onder de Europe
anen is groot. Het eigen leger heeft op
hen geschoten. Zij waren er tot nu toe
aan gewend, dat het alleen maar op Mo
hammedanen schoot. Ondanks de ver
oorzaakte ellende kan dit evenwel zijn
goede kant hebben, doordat de Europe
anen nu, hoe verontwaardigd zij ook zijn
een zekere vrees zullen hebben voor de
machtsmiddelen van de overheid.
Aan de andere kant is de schrik in krin
gen van het leger groot, zodat het ge
vaar bestaat, dat het leger al te grote
voorzichtigheid aan de dag zal leggen,
indien het tot een werkelijke krachtproef
komt.
Men krijgt namelijk sterk de indruk, dat
de O.A.S., onder leiding van Salan, tot
een volgende fase van haar strijd tegen
de regering is overgegaan. Het gebrui
ken namelijk van de Europese massa als
een mensenzee, waar het leger machte
loos tegenover staat.
Jouhaud in Oran gearresteerd
Ook in Oran is het af en toe roerig ge
weest, maar daar heeft de O.A.S. een po-
(foto Steggerda)
Bij de opening van de Raiffeisenbank Bols ward werd burgemeester Mr. J. A.
Geukers nu eens niet een „schaar op een kussen’’ aangeboden, maar bevond
zich de sleutel in een prachtige spaarpot. De spaarpot moest stuk om de sleu
tel te kunnen bemachtigen. Scherven brengen geluk, zal men hebben gedacht.
De magistraat v. Bolsward toonde zich niet dadelijk bedreven in dit moeilijke
karwei. Maar de tweede keer (tegen de trottoirrand) lukte het wonderwel.
Als gold het een fles champagne, zo spatte de „baereb” uiteen. Op de foto zien
wij burgemeester in actie
Het Binnenhof heeft deze week dezelfde aanblik vertoond als de laatste weken ge
bruikelijk was. Er wordt in de openbare vergaderingen van de beide Kamers druk
gedebatteerd over op zichzelf belangrijke onderwerpen, zoals de Mammoetwet en
de begroting van Maatschappelijk Werk, maar de belangstelling wordt toch wel
vooral getrokken naar wat zich achter de schermen en buiten onze grenzen afspeelt
met betrekking tot Nederlands Nieuw-Guinea.
Was dat ook niet het probleem, dat de kiezers, die woensdag hun stem uitbrachten,
het meest bezig hield in veel sterkere mate dan de provinciale problemen, welke
bij de Statenverkiezingen toch eigenlijk de inzet behoorden te zijn. Erg rooskleurig
zag het er, wat dit probleem betreft, niet uit!
Vragenspel.
Toch heeft minister Klompé de houding
van de PvdA met betrekking tot de
Mammoetwet „constructief” genoemd,
zulks is tegenstelling tot de overgrote
meerderheid der gevallen zoals bij de
loonpolitiek en de totowet wraar de
oppositie haars inziens deloyaal is opge
treden.
Zij deelde dit in Leiden op een verkie
zingsvergadering aan haar geestverwan
ten mede, ter verduidelijking van de kri
tiek, welke zij op het Overijssels appèl
van haar partij op de PvdA had gc
De socialistische fractieleider, Mr
ger, had haar om die verduidelijking ge
vraagd in schriftelijke vragen, gericht tot
haar als minister van Maatschappelijk
Werk. In die kwaliteit had zij gemeend
het antwoord op staatsrechtelijke gron
den te moeten weigeren. Maar als parti
culier politica diende zij hem later toch
wel van repliek. De listen der vrouw
Laatste week maart 1912
Adv. Speciaal adres voor het kappen van
bruiden en andere aangelegenheden.
Aan de Stoommeubelfabriek „De Lijm
pot” van S. J. Praamsma te Bolsward is
steeds grote voorraad en worden speciaal
bij honderden gemaakt Buffets, Linnen
kasten, Verticows, Penantkastjes en Ta
fels in alle type houtsoorten, zowel voor
engros, als detailverkoop.
Spoedeisende raadsvergadering van de
raad der gemeente Bolsward op maan
dagmorgen 10 uur. Enigste agendapunt:
Bespreking van het door de arrondisse
mentsrechtbank te Leeuwarden gegeven
bevel tot openbare verkoop van Het Lan
ge Land. B. en W. stellen voor in het
gerechtelijk bevel te berusten. De raad
gaat accoord.
Froulju:
och, koene wy har mar yn de earms falie,
sünder har yn ’e bannen to fallen
Slechts enkele dagen is het na de bekendmaking van de wapenstilstand met de
FLN rustig geweest in Algerije. Maar dat bleek slechts de stilte voor de storm te
zijn. Het geheime leger, de O.A.S., dat de volledige sympathie heeft van de Euro
pese bevolking, vooral in de grote steden, heeft in een eerste fase geprobeerd de
Mohammedaanse bevolking tot wraakmaatregelen te provoceren. De terroristische
aanslagen en zelfs het vuren met een mortier op het regeringsplein hebben de Mo
hammedanen, die een bijzondere mate van discipline aan de dag leggen, er niet toe
zou voor het leger zeker aanleiding
ter handhaving van de orde.
ging van het Franse leger om met voor
zichtige middelen het centrum van de
stad te bezetten, weten af te slaan. Een
belangrijke vangst heeft de politie daar
echter gedaan, toen zij tot de ontdekking
kwam, dat zich onder een negental ge
arresteerden na langdurige ondervraging
ex-generaal Jouhaud bleek te bevinden,
met Salan een van de leiders van de mis
lukte opstand in april van het vorige jaar
Deze activiteit heeft Jouhaud bij verstek
de doodstraf bezorgd. Hij zit nu in Pa
rijs gevangen en volgens de Franse wet
zal hij nu weer moeten terechtstaan, dit
maal in zijn aanwezigheid. De O.A.S. in
Oran is hiermee haar voornaamste leider
kwijt. Diens arrestatie geeft bovendien
de indruk, dat het de politie nu wat meer
ernst gaat worden mét het arresteren van
opstandige elementen. Dat was wel no
dig.
Leek het er aanvankelijk op, dat door ’t
yertrek van de plaatselijke predikant, de
onderwijzer der school en mogelijk het
vertrek van nog meerderen, waarover de
geruchten trouwens nog niet verstomd
zijn, Idsegahuizum een aderlating zou
ondergaan, die de nekslag zou betekenen
voor Dijna alle plaatselijke bedrijvigheid,
reeds thans kan worden gemeld, dat zich
nieuwe perspectieven voordoen.
Een niet nog met name te noemen con
cern uit het westen des lands heeft n.l.
het oog laten vallen op de binnenkort
leegstaande pastorie met tuin en ziet hier
eventueel iets in om voor haar personeel
en voorzover de capaciteit het toelaat n
vakantie-centrum te stichten.
De heer P. Argnee, directeur van ge
noemd concern, heeft gisteravond voor
een select gezelschap van genodigden z’n
plannen ontvouwd.
Men wil door grondige verbouwing en
uitbreiding het gebouw geschikt maken
voor gelijktijdige huisvesting van ca. 30
vakantiegangers. Desgevraagd deelde de
heer P. Argnee over de toekomst-plan
nen nog mede, dat men zich in de bene
denverdieping een gezellige conversatie-
zaal heeft gedacht, waar men eventueel
bij filmvoorstellingen of andere mani
festaties, waarin het dorp betrokken zal
worden ca. 120 personen plaats zal kun
nen bieden. Keuken en sanitair zullen
van de nieuwste snufjes worden voorzien
Ook komen er aantrekkelijke gezinska-
mers, terwijl boven een grote slaapzaal
en een vijftal kleinere slaapkamers ko
men, benevens enkele voor intern per
soneel.
In de tuin zal een kano-haven worden
aangelegd met een opbergloods voor 10
kano s die in de rustige wateren rond
om dit vredige dorp de gebruikers tot
aangenaam spelevaren nodigen.
Verwacht wordt, dat gedurende de maan,
den juli t.e.m. september het gebouw
continu op volle capaciteit zal kunnen
draaien.
Hedenavond te acht uur zal met de he
ren kerkvoogden de laatste bespreking
over eventuele overdracht plaats hebben.
Om reden van praktische aard werd aan
de tot nu toe gevoerde inleidende be
sprekingen geen ruchtbaarheid gegeven.
Een aardige geste, voor dit dorp van
belang is, dat de plaatselijke verenigin
gen s winters tegen zeer geringe kosten
van de beschikbare vergaderruimte ge
bruik mogen maken. Gebrek aan lokali
teit zal dus, naar we hopen, voorgoed tot
het verleden behoren.
Als tegenprestatie wordt verwacht, dat
Het geheim overleg, dat de vorige week
te Washington tussen Nederland en In
donesië in aanwezigheid van de
Amerikaanse waarnemer Bunker werd
geopend, werd ’t weekend weer afge
broken, zonder zekerheid of het opnieuw
zou worden hervat. Hoewel men in Ame
rikaanse kring de hoop niet opgaf, klon
ken uit- Indonesië weinig bemoedigende
geluiden.
Er werden nieuwe infiltraties gemeld, ja
zelfs van een bombardement was sprake.
Dit was zo volstrekt in stijd met de ge
maakte afsprakes, dat het kabinet-De
Quay, dat tot dusver verdeeld was ge
weest over de vraag of versterking van
de Nederlandse troepen ter bescherming
van de burgers op Nieuw-Guinea met ’t
oog op de indruk in het buitenland ge-
- èa