WEER BEZORGDHEID OVER
ONRUST IN LAOS
Adenauer wierp knuppel in het hoenderhok
Engeland
de E.E.G.
en
defensie
van
k
Begroting
door Kamer aanvaard
i
I
h
LIBERALE PARTIJGENOTEN
VALLEN MINISTER VISSER AAN
I
i
i
lOIe JAARGANG
VRIJDAG 18 MEI 1962
No. 12
RUIMTECAPSULE VAN GLENN OP TOURNEE
Lokkende liefde
PIET
Het Nationale OrgeL
concours
E
OPMERKELIJKE GAST AAN BOORD „WILLEM RUYS”
0
5
0
3
5
0
5
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gouden filmpjes
I
8
I
5
us hjoed p p
to sizzen
Drie clandestiene
f
zenders opgespoord
....-
I
I
Hy is fan buten
u
Onder de rechter.
i'
Nieuw-Guinea.
I
4
ou
deren voortgezet.
4
4
4
4
4
4
4
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Meer zorgen in
Zuid-Oost-Azië.
na
zin
Riel in verband met de vrees van de
v.v.d. voor een nieuwe nederlaag bij de
a.s. verkiezingen als de door „De Tele
graaf” zo fel bestreden liberale minister
Visser niet voor die tijd verdwijnt.
Mr. Van Riel vond dit een insinuatie. Hij
beweerde dat niemand het effect van
zijn kritiek op de a.s. raadsverkiezin
gen zou kunnen voorzien. En hij stelde
dat niet het partijbelang, doch het al
gemeen belang de drijfveer was voor
het vonnis van minister Visser.
nister Visser voor de troepenzendingen
naar Nieuw-Guinea doorslaggevend voor
zjjn ongunstig oordeel over diens optre
den als bewindsman van defensie.
Voor dit onderdeel van het regeringsbe
leid hadden de v.v.d., de c.h.u. en de
a.r.p. echter juist alle waardering. Dr.
De Gou, die behoort tot de minderheid
van k.v.p.-senatoren, die kritisch staan
tegenover de troepenzendingen naar N.-
Guinea, uitte zich als defensiespecia
list namens zijn gehele fractie spre
kend, wat terughoudend. Dr. Van Hulst
gaf, als afgevaardigde van de c.h.u. te
kennen, dat men zowel vóór troepen
zendingen kon zijn als vóór aanvaarding
van het plan-Bunker als gespreksbasis
met Indonesië.
Infiltraties.
Het defensiedebat begon op dezelfde dag
waarop de Indonesiërs weer parachu
tisten op Nieuw-Guinea lieten landen.
Dit deed bij mr. Van Riel de vraag rij
zen of de superioriteit van de Neder
landse defensie aldaar nog wel voldoen
de is om als politiek drukmiddel ten op
zichte van Indonesië dienst te doen. Hij
maakte duidelijk, dat zijn instemming
met de troepenzendingen niet beteken
de, dat hü ook zou gevoelen voor een
volledige oorlogvoering met Indonesië.
Minister Visser stelde echter vast, dat
er geen sprake van kon zijn, dat Neder
land thans zijn plicht tot verdediging
van de bevolking van Nieuw-Guinea op
geeft. Hij verzekerde, dat het Neder
landse standpunt terzake op de NATO-
conferentie vee] instemming en begrip
bij de bondgenoten heeft ondervonden.
Abonnementsprijs f l’.9O per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
door
zongen
en
en
15
Bolswards Nieuwsblai
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jongs Nieuwsblad
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentres bij contract reductie
i wapene, dy ’t fan binnen
ünskuldich is.
President Kennedy heeft het besluit genomen om een smaldeel van de Zevende
Vloot, die in de Oost-Aziatische wateren is gestationeerd, naar de Golf van Siam
te zenden. Dinsdag zijn in Thailand ongeveer 1000 mariniers aan land gezet, met
instemming vun de regering van Thailand. Aanleiding tot deze onverwachte actie,
die ongetwijfeld een crisis in de verhouding met de communistische landen zal
oproepen, is de actie van de communistisch gezinde Pathet Lao in het Noorden
van Laos. Een jaar lang heeft Laos een wapenstilstand gekend, gedurende welke
de drie groepen, de Pathet Lao, de neutralistische onder kabinetsformateur Soc-
vanna Phoema en die van de rechtse regering onder Boen Oem, hebben getracht
tot overeenstemming te komen over een nieuwe regering, waarin de drie groepen
elkaar in evenwicht zouden houden. Deze onderhandelingen zijn voortduiend vast
gelopen, ook al werd af en toe voorbarig gemeld, dat er overeenstemming was
bereikt.
Vorige week zondag nu bezetten de
troepen van de Pathet Lao een belang
rijke stad in het Noorden van het land,
die tot nu toe in handen van de rege
ringstroepen was. De Pathet Lao moti
veerde deze aanval met provocaties van
de zijde van de regeringstroepen en niet
geheel zonder grond. Doch hierbij is het
niet gebleven. De Pathet Lao zette de
opmars voort en twee andere steden
vielen in haar handen. Hierdoor is het
gehele verdedigingsstelsel van de hoofd
stad en de residentie, beide nog in han
den van de regeringstroepen, ontwricht.
Bovendien verscheen de Pathet Lao nu
voor het eerst aan de grens met Thai
land, waarheen regeringstroepen, die de
aanval van de Pathet Lao nu niet zo
goed hadden weerstaan, waren gevlucht.
Deze opmars van de Pathet Lao, die
bedenkelijk veel gelijkt op een militaire
versterking van de onderhandelingspo
sitie, heeft in Washington ernstige be
zorgdheid gewekt.
Onder president Eisenhower stond de
Amerikaanse regering volledig achter'
de pro-Westelljke regering van Boen
Oem, die economische en militaire steun
kreeg. Zij heeft zich niet goed tegenover
de Pathet Lao en de neutralistische troe
pen van kolonel Kong Lae weten te hand
haven en toen president Kennedy aan
het bewind kwam, zag hij vrij duidelijk
in, dat het beste wat Amerika zou kun
nen bereiken een geneutraliseerd Laos
zou zijn. Boen Oem had weinig kans
zijn wil aan het gehele land op te leg
gen en Amerika heeft hem onder vrij
zware druk gezet om enige inschikke
lijkheid te tonen. Dat leverde Kennedy
in eigen land het verwijt op, slap te zijn
tegenover de communisten, maar men
mag niet vergeten, dat de weg van Boen
Oem slechts tot de uitroeiing van de
Westelijke invloed zal leiden. Het grote
gevaar bestaat, dat Boen Oem en Ame
rika geïdentificeerd worden.
De druk mocht niet baten, evenmin als
het intrekken Van de economische hulp
ter waarde van ongeveer 3 miljoen dol
lar per maand. Maar nu zet de Pathet
Lao Boen Oem onder druk. En Kennedy
wordt voor een dilemma geplaatst, door
dat er in feite twee problemen onscheid- rechtzettingen van de kant van het W.-
baar dooreen lopen. Hij zou het onge
twijfeld waarderen wanneer Boen Oem
een toontje lager zou zingen, maar hij
moet ernstig bezwaar maken tegen de
uitbreiding van de macht van de pro-
communistische Pathet Lao. Hij wil Laos
niet communistisch zien worden, maar
is bereid het neutralistisch te zien wor
den.
3e week mei 1912
Op 2 juni a.s., ’s middags om twee uur,
begin het Nationaal Orgel Improvisatie
Concours in Bolsward.
Het nationale orgelimprovisatieconcours
in deze vorm uniek in Europa, poogt te
voorzien in het tekort, dat reeds gerui
me tijd in organisatiekringen werd ge
voeld. Men zag geen duidelijk vervolg
op het improvisatie-onderricht, dat met
veel enthousiasme aan conservatoria en
muziekscholen wordt gegeven.
Er bestond, om het anders te stellen,
geen brug tussen het onderwijs en de
improvisatiekunst, zoals die op de zeer
waardevolle internationale concoursen
van Haarlem wordt beoefend. Een der
gelijke brug nu wil het nationale con
cours vormen. Het heeft dan ook tot
doel de studiezin të prikkelen, begaafde
jonge Nederlanders over de schroom om
in internationaal verband mee te doen
heen te helpen, een overzicht te geven
van wat in ons land aan jong talent
beschikbaar is, een voorbeeld te stellen
aan al degenen, die zich de ontwikkeling
op kerkmuzikaal gebied bewust zijn.
Vele prominenten in den lande schaar
den zich, door deel uit te maken van
de het concours organiserende stichting,
achter dit doel. Daarbij bleek de aangif
te verrassend groot en het muzikale
kunnen van de kandidaten’ belangwek
kend.
Titels van 1
van humor ontbloot. Zie hier
van films uit 1912:
,.De onnatuurlijke moeder” (in natuur-
Andere regeringspartijen de k.v.p. en
de a.r.p. hadden ook wei kritiek op
het beleid van minister Visser in de
1 zaak-Van der Putten. Maar zij meenden
hun oordeel te moeten opschorten, zo
lang het Centrale Ambtenarengerecht
in hoger beroep en de Tweede Ka
mer met hun onderzoek nog niet gereed
zijn. Waarschijnlijk om dezelfde reden
zweeg de christelijk-historische afge
vaardigde Van Hulst in 'eerste aanleg
zelfs geheel over de affaire-Van der
Putten. De drie confessionele partijen
beschikten samen over een meerderheid
in de Senaat.
„Waarom,” zo kon men zich afvragen,
„nam mr. Van Riel niet eenzelfde mate
van geduld in acht tegenover zijn geest
verwant achter de regeringstafel?”
De socialistische oppositie had bij mon
de van de Enschedese burgemeester
Thomassen het antwoord snel bij de
hand. Hij bracht de aanval van mr Van
Begroting toch
aangenomen.
In een enthousiaste klop op de schou
ders van minister-president prof. dr. J.
E. de Quay, ontlaadde minister Visser
al de opgekropte spanningen van het
tweedaagse debat, toen zij begroting zon
der hoofdelijke stemming was aangeno
men.
Ook de v.v.d. stemde voor. Hoewel de
liberalen het vertrouwden in „hun” mi
nister opzegden, waren zij daarbij van
oordeel, dat ,„de huidige situatie waarin
het land gewikkeld is Nieuw-Guinea enige aardige liedjes. Des avonds werd
niet gedoogt tegen de begroting te op‘zaal van Veids het feest voor de
stemmen”.
Aanval afgewezen.
Minister Visser legde de aanval van zijn
partijgenoot Van Riel met betrekking
tot de zaak-Van der Putten naast zich
neer. Hij zei, dat hij zich zou onderwer
pen aan het oordeel der Eerste Kamer
als geheel. Hij verweet mr. Van Riel
onzorgvuldig te hebben gehandeld door
op het onderzoek van het Centraal Amb
tenarengerecht en de Tweede Kamer
vooruit te lopen.
„Naar de reden kan ik slechts gissen,”
zei minister Visser sarcastisch die
kennelijk ook aan de verkiezingen dacht.
Vastberaden gaf hij echter aan, daar
voor niet te willen wijken. „Ook een mi
nister,” zo vond hij, „heeft recht op een
verdediging”.
Het politieke beeld op het Binnenhof werd deze week beheerst door de felle aan
val, welke minister Visser te verduren kreeg van zijn liberale partijgenoten bij
de verdediging van de begroting van defensie in de Eerste Kamer.
De liberale fractieleider, mr. Va,n Riel, stelde namelijk vast, dat ’s ministers perso-
neelsbeleid ten opzichte van de techische hoofdambtenaar Van der Ihitten „into
lerabel” was geweest. Hy erkende, dat deze door allerlei ervaringen een
moeilijke, wat wantrouwige man was geworden. Maar hij meende, dat de minister
hem juist daarom zelf bij zich had moeten laten komen en waarschuwen, inplaats
van hem te ontslaan op grond van een „onvolledig” verslag, dat twee ambtenaren
hadden opgesteld van hun urenlang gesprek met Van der Putten, waarin zij
naar het oordeel van de Ambtenaienrechter langs elkaar heen hadden zit
ten praten.
Zonder dat zij het belang van de zaak-
Van der Putten wilden onderschatten,
gaven de andere partijen te kennen, dat
aan andere onderdelen van het defensie
beleid meer betekenis diende te worden
toegekend.
Zo was bij de socialist Van der Stoel, die
ook vond, dat minister Visser in de
affaire-Van der Putten was tekort ge
schoten, de verantwoordelijkheid van mi-
Te Tilburg woonde Herman K.
Die zong: „Amor, hiep hiep, hoera!
Ik heb Ineke gevangen
Wij worden ’t groene paartje dra!”
Maar toen riep Ineke haar pa:
Stil, staak die zotte zangen
Je speelt het zonder mij niet klaar
Jij met mijn dochter, reken maar
Dat wordt je streng verboden!
Papa heeft serieus bezwaar
Ineke, bakvis, dus half gaar
MÏg jou thuis nooit weer noden.
Een wolkje aan de liefdeslucht:
Die Herman K. nam vlug de vlucht
Naar het vrije land der Schotten
Kom mee Ineke, niet gezucht
Daar, waar men alles overbrugt
Zal het ook met ons wel vlotten
Toen stoof de Tilburgse papa
Hen zeer verbolgen achterna
Ik laat de zaak niet rusten
Mijn nee weegt zwaarder dan jou ja
Ik zeg jé nog eenmaal, versta
Of je zult er van lusten
’t Zal ons benieuwen wie er wint
De vader of zijn stoute kind
Beiden grijpen hun rechten
Licht dat papa straks ondervindt.
Wie kan, de liefde is toch blind?
Ooit tegen amor vechten!
Licht dat Ineke later voelt
Papa heeft het toch goed bedoeld
Hartstochtelijk bekoren
Een stroom die elke dam wegspoelt
Een hete wind die spoedig koelt
Ik heb ook droef verloren.
Doch niet alleen voor Laos gelden de
zorgen van Kennedy. In feite staat de
Amerikaanse positie in Zuid-Oost-Azië
op het spel. In het aangrenzende Viet
nam is de regering van Ngo Dinh Diem
in felle strijd gewikkeld met communis
tische guerillastrijders. In Thailand is
het rustig, maar bij deze bondgenoot in
de Zuid-Oost-Aziatische Verdragsorga-
nisatie zal het vertrouwen in Amerika
zeker worden ondermijnd, indien Laos,
ondanks protesten van Amerika, onder
de voet wordt gelopen. Erger, er' gaat
gevaar dreigen aan de grens van
Thailand.
Vorig jaar is er een discussie geweest
in Amerika over de vraag of er Ameri
kaanse troepen naar Laos moesten wor
den gezonden, maar de president heeft
dit toen geweigerd, in de eerste plaats
omdat dat zeker een Chinese reactie en
een soort Koreaanse oorlog ten gevolge
zou hebben, in de tweede plaats, omdat
het geheel door land ingesloten Laos
voor Amerika een wel zeer moeilijk
terrein is. Het enige dat Kennedy nu
kan doen, is maatregelen nemen die de
neutralen en bondgenoten garanderen,
dat de communistische infiltratie
Laos afgelopen zaï zijn. Dat is de
van de landing in Thailand.
Op zondag 13 mei jl. hebben opsporings
ambtenaren van de P.T.T. in samenwer
king met de rijkspolitie te Eibergen, de
clandestiene zenders; „Morgenster”, „De
Blonde Zeeman” en „De Zwarte Cow
boy’’ opgespoord en in beslag genomen.
Proces-verbaal werd opgemaakt tegen de
respectievelijk 18-jarige fabrieksarbeider
H. K. te Holterbroek, de 15-jarige scho
lier A. J. M. T. en de 19-jarige kippen-
plukker N. J. de V., beiden te Eibergen.
Duitse ministerie van Buitelandse Za
ken kunnen niet verhelen, dat Kennedy
niet de volle sympathie heeft van de
oude Bondskanselier, die hem ervan
verdenkt niet voldoende rekening te hou
den met wat Adenauer beschouwt als
nationale belangen van Duitsland, hoe
wel hij toch zelf ook heeft gesproken
over een aanpassing aan de „werkelijk
heid”. Adenauer kan bij Kennedy de po
litiek niet meer dicteren zoals hij dat
gewend was bij Eisenhower en zoals dat
niet nodig was bij zijn vriend Dulles.
De E.E.G. en Engeland.
Uit deze onvrede met het jonge Amerika
verklaart men ook die andere ongeluk
kige opmerkingen van Adenauer, dat En
geland maar geen volledig lid van de
Europese Economische Gemeenschap
moet worden en dat deze gemeenschap
niet van dikte uit elkaar mag barsten.
Dat'is'een zo sterk inzwenken op de
koers van president De Gaulle, dat men
gaat geloven, dat Adenauer met opzet
eens lekker op de tenen van Engeland
en van Amerika is gaan staan. Ook van
Amerika, omdat dat er een groot voor
stander van is, dat Engeland tot de
E.E.G. toetreedt.
De onderhandelingen over deze kwestie
zijn eind vorige week in alle ernst be
gonnen, maar men kan er nog niet veel
van zeggen. De Engelsen hebben voor
gesteld, dat het gemeenschappelijke ta
rief van de E.E.G. dan toch ook maar
zal moeten gelden voor de industriële
produkten van de landen van het Ge
menebest, die zonder rechten nu Enge
land binnen mogen.
Voor de landbouw zou Engeland zich
willen aansluiten bij de gemeenschap
pelijke landbouwpolitiek van de Zes, die
aan het groeien is. Dat zou voor een deel
zeker de overschakeling betekenen van
Australische en Canadese produkten op
Europese. Om de moeilijkheden voor
deze beide landen weg £e nemen, ver
zoekt Engeland de Zes, de jaarlijkse hoe
veelheid, W’elke Engeland nu afneemt,
op te nemen in de Zes en Engeland.
De standpunten liggen nog wel ver uit
een, maar overeenstemming is mogelijk,
als De Gaulle het over zijn hart kan ver
krijgen een mededinger naar de Europese
kroon in zijn gebied binnen te laten.
De kwestie-Duitsland.
Andere zorg-en van Kennedy betreffen
vooral de houding van Bondskanselier
Adenauer, die zich op een persconferen
tie in Berlijn negatief heeft uitgelaten
over de Amerikaanse pogingen om met
Rusland een regeling voor Berlijn te
vinden. Ontkenningen, uitleggingen en
De „Friendship 7”, de ruimtecabine, waarin John Glenn drie tochten om de
aarde heeft gemaakt, is uit de Verenigde Staten met een transportvliegtuig
naar Engeland gevlogen en komt hier aan bij het Britse museum voor Weten
schappen te Kensington, Londen. Tot woensdag zal de capsule bier tentoon
gesteld worden om vervolgens met de „Globemaster”waarin zij uit de VS
naar Engeland kwam, naar Parijs te vertrekken. De tentoonstelling van de
capsule en de bij de ruimtevlucht gebruikte instrumenten trekt overal grote
belangstelling
lijke kleuren); „De regenworm in dui
zend angsten” 500 m. lang); „Een ge
lukkig huwelijk” (duur 45 min.); „De
gevangene van Elba” (door censuur vrij
gelaten) „De geboorte van een zee-
ëgel”; (met orkestbegeleiding); „De
elfduizend maagden v. Keulen” (slechts
1 exemplaar voorhanden); „De schepen
van de Engelse oorlogsvloot” (voor de
eerste maal op het vaste land)
Kaatswedstrijd, georganiseerd door de
kaatsvereniging „De Greidhoek” (Ex-
morra-Tjerkwerd). Prijs: J. Heins, K.
Rozendal. Ie Premie: J. Oostenveld
J. Kooistra, 2e premie: O. de Boer
J. Kroontje.
Inwijding nieuwe openbare school te
Tjerkwerd. Aanwezig waren o.a. burge-
meesterd Piccardt van Wonseradeel en
Ds. Norel, schoolopziener in het arr.
Bolsward. De vorige school was
brand verwoest. De kinderen
Hwat bat Qa be Skroar
Als de „Willem Ruys” op 19 mei a.s. van zijn zestiende reis om de wereld
in Rotterdam terugkeert, heeft het schip wel een opmerkelijk passagier aan
boord. Het is John Fletcher Christian, burgemeester van het eilandje Pitca
Cairn in de Stille Oceaan en achter-achter-achter-kleinzoon van Fletcher Chris
tian, de leider van de muiters van de „Bounty”, het Engelse oorlogsschip, dat
precies 173 jaar geleden uil Engeland naar Tahiti vertrok. De burgemeester
maakt de reis op uitnodiging van de eigenaars van het schip, de Koninklijke
Rotterdamscbe Lloyd. Foto: een beeld van de verwelkoming in de kapiteins
hui van de „Willem Ruys” op de rede van Pitcairn: v.l.n.r.: Anne Marie
LouwerenbergPersdienst Kon. Rotterdamscbe Lloyd: de heer Christian; zh
vrouw; kapitein Van den Heuvel en mevrouw Van den Heuvel
bioscoopfilms zijn niet altijd
t een lijstje
