HET VONNIS VAN SALAN IS Vrees voor recessie in Amerika Hervatting onderhandelingen op basis plan-Bunker EEN SLAG VOOR DE GAULLE u Ij Qabe Skroar ft Politieke verkeersproblemen op het Binnenhof Fan de Marlinyloer us hjoed p p to sizzen STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND •«h Zilveren filmpjes le week juni 1937 Mr. B. van Haersma Buma burgemeester van Workum 1 DINSDAG 5 JUNI 1962 101e JAARGANG No. 17 GEBREID VAN PAPIER! Hwat hat in landbouwgronden in n de IN NIDIGE BRIEF fan üs lezers hat my lêstendeis Verschijnt DINSDAGS en VR1JDAGS Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward Administratie- en Redactie adres: Marktstraat 13 Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335 (K5157) vlak. Maar toch staat men er niet on welwillend tegenover en dat komt zeker door de aanhang van de kolenproducen ten, die nog steeds met vrij grote voor raden zitten. Men mag hierbij echter niet uit het oog verliezen, dat de kwestie Berlijn vooral een Amerikaans-Russsische aangelegen heid is en dat volgens de Prawda de aanwezigheid van geallieerde troepen in West-Berlijn het kernpunt van het pro bleem is. Spaanse arbeiders keren terug. Langzamerhand keren de Spaanse ar beiders na een stakingsactie van bijna twee maanden weer terug naar hun werk uit eigen wil en niet gedwongen door de overheid, die toch al enkele weken geleden in twee Baskische provincies de noodtoestand had afgekondigd zonder van haar bevoegdheden verder gebruik te maken. Generaal Franco, het Spaan se staatshoofd, doet nu zijn best om de moeilijkheden met de stakers en met de kerk, die de partij van de stakers had gekozen, te kleineren en terug te voeren op het stoken van communisten en libe ralen, die misbruik maakten van „klei ne foutjes in onze arbeidsorganisatie”. Men verwacht een herziening van de or ganisatie van de vakbeweging om her- Nieuw-Gusnea. Natuurlijk ontbrak in het debat ’t poli tieke element niet geheel en al. De anti revolutionaire senator Tjalma bracht b.v. de moeilijkheden der KLM in verband met de weigering der Ver. Staten ons alle gewenste luchtlandingsrechten toe te staan. En hij vroeg zich tevens af of een KLM-directeur via de groep-Ry- kens soms een uitweg voor de moei lijkheden zocht door Nieuw-Guinea op Abonnementsprijs f 190 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie In forstannich minske biwündert hwat hy bigrypt in dwaes hwat hy net bigrypt Bolswards Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong s Nieuwsblad Slag voor De Gaulle. ’n Zware slag voor president De Gaulle is, dat het bijzondere militaire gerechts hof, dat ex-generaa) Salan, de leider van het geheime leger in Algerije, moest be rechten wegens diens verraad aan de overheid en de moorden, waarvoor hij als leider verantwoordelijk is, niet de hoogste straf heeft gegeven, maar al lerlei verzachtende omstandigheden heeft laten gelden. Salan is met een veroor deling tot levenslange gevangenisstraf als overwinnaar uit het proces te voor schijn gekomen. De Gaulle is zo ver ontwaardigd over het vonnis, dat hij de rechtbank heeft ontbonden, hetgeen overigens niet pleit voor zijn eerbied voor de onafhankelijke rechter. Maar was deze rechtbank onafhankelijk? Heeft hij zich laten intimideren door het doodvonnis, dat de O.A.S. over de leden van het hof had uitgesproken, of, zoals sommigen willen, bestond deze neiging tot clementie vooral als prijs voor het zwijgen van Salan en zijn advocaten, over de complotten, die De Gaulle in 1958 aan de macht hebben gebracht? In elk geval is het vonnis een slag voor De Gaulles prestige en de O.A.S. jubelt terecht. De gemeenteraadsverkiezingen, welke woensdag werden gehouden, hebben het politieke verkeer op het Binnenhof verleden week vrijwel stilgelegd. De Eerste Kamer hield zich bezig met de technische aspecten van het verkeer. De begro- I ig van Verkeer en Waterstaat stond namelijk aan de orde. Daatby stelde de l is-benoemde christelijk-historische afgevaardigde Kranenburg de verhouding lissen de bromfietser en de verkeersveiligheid aan de orde, terwijl de socialisti sche senator De Jong een wijziging van de grondwet verlangde om het geven van autorjjlessen op een hoger plan te kunnen brengen. Ook de toestand van de wegen werd in dit verband ter sprake gebracht. Burgemeester Thomassen van Enschedé wees op de achterstand, welke de wegen bouw in zijn omgeving ten opzichte van het Westen des lands inneemt. De k.v.p.- burgemeester van Waalwijk, Teijssen, kwam in het bijzonder voor Ifet Zuiden op. Ook de toestand van onze waterkeringen kreeg alle aandacht van de sena toren. Doch aangezien minister Korthals pas volgende week op hun doorwrochte bespiegelingen zal antwoorden, bleef het bij een terreinverkenning. dat dizze Wet f pleats foar wol. Mar is of in stik lan dat boppe de gebruxswcarde forkoft ten en dat de aandrang tot groter protec tionisme sterker zal worden. Hoe het zij, wanneer de koersdaling de voorbode van een economische terugslag zal zijn, kan men de politieke invloed daarvan moeilijk overschatten. Niet al leen in het binnenland, maar in de ge hele Westelijke wereld. De geneigdheid hulp aan het buitenland te verlenen zal afnemen en het argument, dat de kapi talistische wereld een ongezond geheel is, zal nieuw voedsel vinden. ambassadeur, dr. Van Royen in dit plan heeft weten aan te brengen, waardoor aan een eventuele bestuursoverdracht bepaalde garanties vanwege de Ver. Na- I ties voor het zelfbeschikkingsrecht der Papoea’s zullen kunnen worden gekop- peld. Op dit punt nu bleek minister Luns j echter nog een extra veiligheidsklep ver. langd te hebben toen hij onlangs zijn Amerikaanse ambtgenoot Dean Rusk in Athene ontmoette. Zowel de kvp als de I arp bleek aan die extra veiligheidsklep geen behoefte te hebben, de pvda drong er via een motie-De Kadt zelfs op aan de onderhandelingsvoorstellen van Bunker nu maar onverwijld te aanvaar den. De regeringspartijen hadden aan dit laatste echter geen behoefte meer toen minister-president De Quay de Atheen- se formule eenmaal liet vallen en toe zegde de onderhandelingen op basis van het plan-Bunker te hervatten. Men wijst er ook op, dat het op de auto- omgekeerde uitwerking moet verwach- niarkt, een van de belangrijkste econo- mische barometers, goed gaat, maar men mag toch niet uit het oog verliezen dat gebrek aan vertrouwen in de groei, fabrikanten en investeerders er eerder toe zal brengen enige terughouding te betrachten, hetgeen weer minder orders betekent. De verkopen kunnen op een re delijk peil blijven zonder dat de noodza kelijke groei wordt bereikt. President Kennedy heeft er laatst op gewezen, dat de economische groei in Amerika te lang zaam gaat en hij haalde daarbij verge lijkende cijfers voor de Europese landen aan. Wanneer hij zich baseert op het I belang van de groei is het niet uitgeslo- I ten, dat er van regeringswege maatre gelen zullen worden genomen, die de I economische groei moeten stimuleren. Het kan Kennedy voor de verkiezingen van het najaar beslist niet gelegen ko men, dat, behalve de instorting van de l beurs, het aantal werklozen, dat wat aan het zakken was, weer gaat stijgen. Theoretisch zou de ontwikkeling in Wall Street een rgument kunnen zijn voor de president om zijn pleidooi voor aanne ming van de wet op de handel, die hem zou machtigen tariefverlagingen met andere landen, o.a. de E.E.G., door te voeren. Maar we zijn bang dat men een te offeren te behoeve van een aflossing van een schuld, welke Indonesië nog aan de KLM heeft. Nu, het kabinet heeft moeilijker vragen te beantwoorden. De Tweede Kamer heeft het ministerie onlangs er toe ge bracht, zich bereid te verklaren, de on derhandelingen te hervatten met Indo nesië op basis van het plan-Bunker. De Kamerleden bleken zeer voldaan over een amendement, dat onze Amerikaanse Minister Luns. In de Ver. Staten en bij de waarnemend secretaris-generaal der Ver. Naties Oe Thant, nam dientengevolge de hoop op een vreedzame ontwikkeling van het N.- Guinea-conflict weer wat toe, ook al bleef Sukarno krijgshaftige klanken uitsto ten en parachutisten afwerpen. Tegelijk ontstonden echter geruchten over meningsverschillen tussen de mi nisters De Quay en Luns en ook over een tegenstelling tussen de kvp en de zelfde minister Luns. De Rijksvoorlichtingsdienst sprak het eerste en de kvp-fractieleider De Kort sprak het laatste tegen. Maar hoe dan de zichtbare boosheid te verklaren, waar mee minister Luns na het debat ’s lands vergaderzaal had verlaten? In de Ver. Staten voorspelde een krant, alle tegen spraak ten spijt, zelfs de a.s. vervanging van minister Luns door ambassadeur Van Royen. Enfin, afgewacht moet worden of en hoa de onderhandelingen door Indonesië zul len worden hervat, al zijn er ook in Ne derland politieke figuren, die van oor deel zijn, dat de trage voortgang te wij ten is aan minister Luns: op grond van diens behoefte aan eventuele bestuurs- overdracht van Nieuw-Guinea in elk ge val tot na de Kamerverkiezingen van volgend jaar uit te stellen om er zijn ambtsopvolger mee te belasten. Maar dergelijke verkiezingsfilosofie heeft men ook aangeheven ten aanzien van de komende huurverhoging, waar over de Tweede Kamer deze week zal moeten beslissen. Maar tegen een derge lijke theorie, die het gehele politieke ge beuren wil verklaren uit de behoefte om koning kiezer te behagen, pleit het feit, dat de a.s. belastingverlaging ook pas na de verkiezingen op 1 juli a.s. zal in gaan. Het is waar, dat ook deze belas tingverlaging, toen zij werd voorgesteld, eerder aan politieke overwegingen dan aan economische noodzaak werd toege schreven. Een belastingverlaging, tijdens een hoogconjunctuur leek in strijd met alle economische moderne theorie. Maar de beursval in de V6r. Staten heeft deze verlaging toch wellicht in een iets an der daglicht gesteld. mei inkelde jierren opstappe moat. Hwat dat foar in hierdeboer yn dizze tiid bitsjut, hoech ik jo net üt to lizzen, der sjocht de man tsjinoan as de dea. Seis keapje kin hy net omt hy to min jild hat. Hwat is der op tsjin, dat hy dan fan syn rjucht as earste keaper gebrük makket en him letter foar deselde pnis oerdocht oan in eigner, herfan hy wit, dat hy hier- der bliuwe kin? Foar dizze hierdeboer is de pleats syn bistean en as dat bidrige wurdt en hy kin op in wettelike en ear- like manear hierdeboer bliuwe, hwerom is dat dan forkeard? Of miene jo, dat immen, dy't dizze hierdeboer fördriuwt omt hy mear jild hat, derta holpen wur- de moat? Is it jo tsjin it sin, dat it jild net alhiel baes mear is, sa 't dat eartiids wol wie? Is de hiele sosiale striid om mear minslekins en meat weardearring foar de rjuchten fan de arbeid jo ünt- komd en wolle jo werom nei de tiid, da,t de man mei to min jild gjin rjuchten hie? Jo binne in man op jierren en haw- we in bulte libbenserfaring opdien. Kin jo dan net sjen, dat rounom, hwert dizze jildoerhearsking bleaun is, it bolsjewis me of kummunisme de measte oanhing krige hat? Sjoch nei Italië en Spanje, hwert de gefolgen fan dit foraldere sy steem jit to sjen binne. Ik bin bliid mei de nije tiid, mei de bettere leanen en ar- beidsfoarwaerden fan de arbeider, ik bin bliid, dat de hierdeboer folie mear fêstichheit krige hat, ik bin bliid, dat hy Maeije en Alderhiljen net mear mei soarch en eangst tomjitte giet en it soe my skriklik bigreatsje as wy wer werom- sakje nei de tiid, dat it jild alles to siz zen hie. Jo hawwe r de eigner keart as in to hege priis 1 dat jo yn 'e wei. 11. De scherpe koersdaling op de beurs van New York bij sterk gestegen omzetten geeft aan, dat menigeen in Amerika zich zorgen maakt over de ontwikkeling van de economie. Sommigen gaan zo ver te zeggen dat Amerika aan de vooravond van een crisis of, zoals dat tegenwoordig heet, een recessie staat. Koersinzinklng is het ontbreken van vertrouwen van de beleggers, maar het merkwaardige is, dat velen ook weer menen, dat het met de economie niet zo’n vaart loopt en i dat men eerder te maken heeft met het uitsnijden van excessen bij de koers- I vorming. Vaak werd bij de prijs vooruitgelopen op een groei, die men nu minder gemakkelijk ziet. Groei en prijsstijging van de produkten, die het gevolg zijn van een zekere inflatie. Men begint zich, aldus Waiter Haller, de voorzitter van de raad van economische adviseurs van president Kennedy, te realiseren, dat het economische leven niet op de inflatie kan worden gebaseerd. Oost-Duitsland vraagt krediet. Een crisis in Amerika kan ook van in vloed zijn op de politiek in Europa. AI gaat het niet helemaal meer op, dat Europa longontsteking krijgt, wanneer Amerika niest. Een Amerikaanse crisis kan een domper zetten op de Europese hoogconjunctuur, vooral ook omdat er vermoedens zijn, dat deze ook over haar hoogtepunt heen is. Dit zal zeker een factor van belang zijn bij de beoordeling van het merkwaardige Oost-Duitse ver zoek aan West-Duitsland, waarover al enkele maanden in het diepste geheim is vergaderd, n.l. om een krediet van naar.men aanneemt 300 miljoen mark voor het kopen van steenkool en indus triële produkten. In Bonn staat men er niet geheel onwelwillend tegenover, voor al als men een formule kan vinden, dat men er de Oostduitse bevolking mee helpt. Oost-Duitsland zou dit krediet wensen om zich door een economische opbouw onafhankelijk te maken van W.-Duits- de heer J. Russchen, die ver- land, waaraan het jaarlyks voor een mil joen mark aan levert en uit betrekt. Deze grotere onafhankelijkheid zou Oost- Duitsland, naar men vreest, willen ge bruiken om de handen tegenover Ber lijn meer vrij te krijgen zonder angst voor represailles op het economischehalingen te voorkomen. wurdt, nimt fan de kommende boer in stik fan syn reedlik bistean óf. Hy bitel- let of to folie rinte of tofolle hier. Ik sjoch der gjin inkeld algemien bilang mei tsjinne. Krekt omt wy it kapitaal yn lan en pleatsen in billike rinte gunne, derom krekt moat men net to djür keapje. En as jo dan to n slotte freegje: Hwat is der op tsjin as immen mei 1,5 of 2 rinte tof ré is om syn jild yn lan to bi- lizzen, dan soe ik sokke woldwaners wi- ze wolle op tsjientallen sikehüzen, tsjer- ken, ynsteliingen, dy’t leed fan de mins- ken torsêftsje en weinimme wolle en dy allegearre to springen sitte op dy ka- pitaelbisitters, dy t harren jild ütliene wolle tsjin in lege rinte. Ik wol jo wol m hiel hstke sjen litte. As se goed dwaen wolle is der it plakEn in skoander plak. Mar as hja dat net wolle mar lan en pleatsen keapje wolle foar fjirst to folie, dan soe ik freezje, dat it nou net alhiel sokke edele minsken binne as jo tinke. Der is ek jit sokssahwat as spekulaesje op lange termyn. Sokken hawwe it lan seis net noadich, hja wolle har bisit fei- lich stelle en hoopje op it omheech gean fan it rendemint, boppe dat wolle hja de bilêsting. üntgean satolle as dat mooglik is. Moat men om dizze bilangen de bi- steanskwesje fan de boer, dy't it mei syn hushaiding fortsjinje moat, mar hwat oer 'e holle sjen. Ik woe jo wizer ha. Billike hieren en billike keapprizen binne in bilang foar de boerestan en ek in algemien bilang, dan kriget elts sines. De earlike baten fan de gearwurking tusken kapitael en arbeid gun ik oan beide like graech, mar de minske mei net wer de slaef wurde fan it jild. Dan krekt meitsje jo „Bols jewieken". Deze twee modieuze vesten, Brits fabrikaat, zijn gebreid van papier! Na lange onderzoekingen is men erin geslaagd een papiervezel zo te behandelen, dat zij een bruikbare draad oplevert waarvan weefsels vervaardigd kunnen worden. Men kan de kleding zelfs wassen. Proefnemingen hebben aangetoond, dat een dergelijk vest zeker twintig maal in het sop kan zonder nadelige gevolgen. De vezel is tot stand gekomen door nauwe Brits-Amerikaanse samenwerking. Alderhiljen net i soarch en eangst tomjitte giet len brief skreaun, dy't sa fan ein set: „Naar aanleiding van de stukjes vervreemding kies vervreemding landbouwgronden in de Martiny-Toer, heb ik tegen mijn schoonzoon gezegd: Is het bestuur van de Friese Mij. van Landbouw allemaal P.v.d.A.? Ze praten tenminste Vondeling na en de schrijver van de stukjes: Fan de Martiny-Toer, kon, als ik het niet beter wist, wel Bols jewiek wezen!” En dan skriuwt hy fier der, dat de measte hierdeboeren, dy’t yn de léste jierren de pleats as earste keaper koft hawwe, dizze daliks wer oerdien hawwe oan oaren, soms mei biswierlike kondysjes derby. En hy freget oft ik dit rjucht fyn en earlik en hy slüt mei dizze wuden: „Wat is er op tegen, als iemand met 1,5 of 2 rente tevreden is en hij wil zijn geld in land beleggen? Rijwielen, compleet met lantaarn en jas beschermer voor 30 gld. C.S. Lutgen- dorff, Makkum. Muggenplaag! Muggenplaag! Tobt niet met verontreinigd water! Neemt water leiding! Een weldaad voor het gezin! Altijd prima water! Matige tarieven. Na een staking van 2 maanden is aan de grootste Amerikaanse ondernemingen de 36-urige werkweek toegestaan. Uitsl. 2e Kamerverkiezing (tussen haak jes de oude zetelverdeling) RK. Staats partij 31 (28, S.D.A.P. 23 (22,); A.R. 17 (14); C.H.U. 8 (10); Vrijheids bond 4 7); Vrijz. Dem. Bond 6 (6); Communistische partij 3 (4) St. Geref. Partij 2 (3); R.S.D.A.P. 0 (1); Nat. Boerenpartij 0 (1); Kath. Dem. Unie 0 (1); Actie Bouman 0 (0); Chr. Dem. Unie 2 (1); Rad. Verb. Alg. Belang 0 (0); N.S.B. 4 (0); Herv. Geref. Staats partij 0 (1); Chr. Nat. Actie 0 (0); N.S.N.A.P. 0 (0)Nationaal Herstel 0 (1); Zwart front 0 (0). It fiskjen en Swimmen en it paed foar tredden oer lan en hiem fan E. Bootsma Altenburg is forbean. !/2 pond Br. Kermis of 1 pond pinda’s 5 cent. Fa. P. de T rV* S'.er" te Bolsward Jo helje fierder foar-bylden oan fan boe ren, dy’t as hierder de earste keap hiene fan de pleats en dizze letter oan in tréd- den-ien trochforkoft hawwe. Ik nim dat fan jo wol oan, dat it sa is, mar is dat sa fremd en is dat in biswier? In hier deboer, dy’t fan syn eigner heart, dat de pleats to keap is, lit yn him omgean, dat dy forkeap ta gefolg hawwe kin, dat hy Nou ik wol graech op syn fragen yn- gean en haw neat gjin muoite om de Hi ke buoi oer ’e holle to sjen, dy is grif ek al lang wer bidarre. Dat de F.M.f.L. de Wet op de Vervreemding jit net mis se wol, hat mei de P. v. d. A. neat to krijen. De F.M.f.L. sjocht gjin inkeld heil yn hegere lanprizen en mient to- jucht, dat de situaesje fan de Lanbou der ek gjin reden ta jowt. Hja wol graech bihalde reedlike hieren en reedlike keap prizen, omt hja dy yn it bilang achtet fan de boeren, dy t dizze hier en dizze rinte meitsje moatte. By de bouboeren is al jierren de situaesje tige stadich en elk wit jit wol hoe t de stimming wie fan de greidboeren. doe 't de molkpriis- garansje bikend makke is. Sünt dy tiid binne de utkomsten net better wurden en it is dêrom, dat de F.M.f.L. gjin inkelde reden sjocht om mei to wurkjen, dat de prizen lan lan en pleatsen omheech jage wurde. Hokfor reden jo hawwe, om dêr om to sizzen, dat de F.M.f.L. allegear P. v. d. A.-mannen binne, dat moat jo seis mar ütsykje, ik haw der gjin inkel de reden foar. Dat ik jit in graedtsje slimmer bin, seis Bolsjewiek, sil wol hjir oan lizze, dat jo net witte, hwat in Bolsjewiek is. Gelokkich sizze jo seis, dat jo wol better witte en ik leau, dat it derom better west wie, dizze titel mar to biwarjen foar Kroetsjew en syn maten. Tot burgemeester van Workum als op volger van leden week met pensioen is gegaan, is benoemd mr. B. Haersma Buma te As sen. In zijn persoon krijgt Workum een jonge burgervader, want mr. Buma is pas op 23 maart dertig jaar geworden. De nieuwe eerste burger van Workum stamt uit een geslacht van bestuurders, dat ook in dit gewest een goede naam heeft. De vader van de nieuwe burgemeester heeft het respect van heel Friesland afgedwon gen door zijn onvervaard gedrag in oor logstijd als burgemeester van Wymbrit- seradeel. De nieuwe burgemeester is in Staveren geboren, waar zijn vader eerst burge meester is geweest, vóór hij benoemd werd in Wymbntseradeel. Na het gymna sium in Sneek te hebben doorlopen, is mr. Buma in 1950 in Utrecht rechten gaan studeren. Na het behalen van de meesterstitel is hij ruim twee jaar werk zaam geweest bij het kabinet van de burgemeester van ’s Gravenhage, terwijl hij van begin 1959 af waarnemend chef van het kabinet van de Commissaris der Koningin in Drente is geweest. Het besturen zit mr. Buma in het bloed. In Utrecht is hij lid van de senaat van het studentencorps geweest en verder was hij algemeen voorzitter van de Christen Studentenvereniging. Buiten zijn eigen lijke werk in Assen is hij voorzitter van de jeugdgemeenteraad geweest, terwijl hij nu nog voorzitter is van de Oecumenische Raad van Kerken in Assen. Mr. Buma is hervormd, terwijl hij politiek georga niseerd is in de CHU. In het politieke organisatiewerk heeft hij een actief aan deel. Hij is landelijk voorzitter van de Federatie van C.H. Jongerengroepen, terwijl hij secretaris is can de commissie ruimtelijke ordening van deze politieke unie, die hij ook nog dient in de com missie tot herziening van het beginsel programma en de commissie voor de ontwikkelingsgebieden. Op organisatorisch en bestuurlijk terrein heeft hij dus een brede scholing opge daan. Workum zal ook profijt kunnen trekken uit enkele ambtelijke functies, die hij in Drente heeft vervuld. Zo is hij secretaris van de recreatiecommissie van Gedeputeerde Staten. Verder is hij adjunct-secretaris van „Het Drentse Land- schap", de zusterorganisatie van ,,It Frys- ke Gca

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1962 | | pagina 1