ROOD CHINA SINDS 1958 van De herfinanciëring bedrijfsschulden fO wat het werd en „De grote sprong voorwaarts” 'M Fan de Martinytoer T Wat te doen met de oude openbare school STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUSDWEST FR 5 ESLA ND Zilveren filmpjes En de Skotsploech danst weer Ongeval bij Marnezijl k 1 4 101e JAARGANG No. 22 DINSDAG 26 JUNI 1962 35 wel lanprizen net Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Bols wards Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong's Nieuwsblad laatste week juni 1937 van de r.k. parochie te uitbreiding van de industrie. Dit was voor een regime dat de zware industrie ten koste van alle andere sectoren van de nationale economie had gepousseerd, een wel uiterst radicale ombuiging van beleid. Door Peking werden buiten de landen van het communistische blok 6 miljoen ton tarwe en gerst gekocht om de ergste honger te bestrijden. De regering pro beerde op alle manieren ontevredenheid en onverschilligheid te onderdrukken. De commune verloor aan betekenis naar mate de uitvoering van de landbouw politiek in handen werd gelegd van klei ne produktiegroepen. De boeren werden gedwongen kleine stukken particuliere grond te bebouwen. Van de zijde der partij werd gepoogd de „overblijfselen van het kapitalisme" te rationaliseren, doch het gewenste resultaat bleef uit. Degenen, die in de loop van 1961 een be zoek aan China brachten zagen er stil staande fabrieken, een ondervoede bevol king en een nog verder dalend moreel. Op het in april 1962 gehouden volkscon gres werd van hogerhand aangedron gen op verdere inkrimping van de in dustrie en grotere aandacht aan de moeilijkheden in de landbouw. Er wer den maatregelen getroffen om arbeiders uit de steden naar het platteland over te brengen. Begin mei begon de uittocht van duizen den Chinezen, door honger en gebrek ge dreven, naar de Britse kroonkolonie Hongkong, een der voorposten van de vrije wereld. De massale vlucht van Chinezen naar Honkong gedurende de laatste weken heeft nog eens de nadruk gelegd op de desastreuze ontwikkelingen in communistisch China. Het is niet zonder belang de gebeurtenissen in China sinds 1958 („De grote sprong voorwaarts”) welke tenslotte tot de vlucht van duizenden Chinezen heeft geleid, hier in vogelvlucht na te gaan. maakte produktie van 1958 was geba seerd op flink aangedikte statistieken. De graanoogst was slechts 250 miljoen ton geweest en de katoenopbrengst niet meer dan 2 miljoen ton. Vele waarne mers zijn echter van mening dat de werkelijke opbrengsten nog lager wa ren. Bovendien werd door de partij erkend dat het produkt van de kleine „achter erf” ijzersmelterijen, met inbegrip van drie miljoen ton ruw staal, voor de in dustrie niet bruikbaar was. Ondanks deze mislukkingen zette Pe king een andere ingrijpende beweging op touw. Ongeveer 77 miljoen boeren werden gedwongen kanalen te graven met het doel een grootscheepse bevloei- ing van de droge noordchinese vlakte mogelijk te maken. In april 1960 maakt de Chinese com missie van toezicht op de waterwegen bekend dat de inderhaast aangelegde kanalen slechts 40 procent van het er in gevoerde water naar het noorden brach ten; de rest verdween in de bodem ten gevolge van de ondeskundig uitgevoerde waterafvoer. In 1960 vaardigde Peking een thans nog geldend verbod uit op de publicatie van produktiecijfers. De voedselproduktie in 1959 was gesteld op 270 miljoen ton, maar volgens de beste ramingen werd het in 1960 niet meer dan 185 miljoen ton een hoeveelheid, die ook in 1957, vóór de „grote sprong” werd verkregen. De produktie bleef in 1961 op nagenoeg hetzelfde niveau ofschoon China nu ongeveer 50 miljoen monden meer te voeden had dan in 1957. De lichte industrie, die voor 80 procent van zijn grondstoffen van de landbouw afhankelijk is, begon nu ook grote tekor ten in verbruiksgoederen op te leveren. Overstromingen en droogte geselden het land en Peking kon het daardoor aan gebrachte onheil niet effectief bestrij den. De Chinezen noemden deze natuur rampen de ergste sedert een eeuw. Op een bijeenkomst van het partijcomité werd besloten aan de ontwikkeling van de landbouw voorrang te geven boven Op een in mei 1958 gehouden congres van de Chinese communistische partij werd het programma van de „grote sprong voorwaarts” aangenomen onder de leuze „meer, beter, sneller, goedko per”. Daarbij werd in het bijzonder de nadruk gelegd op de zware industrie en Peking blufte dat binnen 15 jaar Groot-Brit- tannië in industriële produkte voorbij gestreefd zou worden. In de landbouw zou China door steeds overvloediger oog sten de wet van de verminderde meer opbrengst logenstraffen. Dit doel zou verwezenlijkt worden door de arbeids kracht van China’s bevolking van 700 miljoen met weergaloze intensiteit te exploiteren. In augustus besloot de partij tot omvor ming van de collectieve boerderijen in grote landbouwcommunes. De van al hun bezittingen beroofde kleine boeren wer den onder bijna militaire tucht ingedeeld in arbeidsbrigadeshet normale huise lijk en maatschappelijk leven had opge houden te bestaan. Er werden openbare eethuizen en kinderbewaarplaatsen inge richt om de vrouwen vrij te maken voor arbeid op de akker. In december was vrijwel 99 procent van alle plattelands huishoudingen verdwenen en omgevormd tot 26000 communes. In een campagne die zijn hoogtepunt be reikte in oktober werden miljoenen klei ne boeren aan het werk gezet? in kleine overal opgerichte ijzer- en staalsmelte- rijen. Miljoenen werkten ook volgens een uit aoht punten bestaand „landbouw- handvest”, waarin werd gebroken met alle van oudsher geldende beginselen van de landbouw. Zo moest er b.v. diep wor den geploegd en de akker dicht beplant worden. Aan het eind van het jaar beweerden de Chinese communisten dat de „grote sprong voorwaarts” reeds vruchten af wierp door ongekend rijke oogsten. De staalproduktie werd geraamd op 11 mil joen ton, die van graan op 375 miljoen ton en van katoen op bijna 3.5 miljoen ton alles meer dan het dubbele vun 1957. Niettegenstaande deze beweerde over vloed verschenen in de communistische pers berichten over „krappe voedselvoor raden” in de steden. Toenemende onrust onder de bevolking was er de oorzaak van dat de partij in december besloot de oprichting van stedelijke communes en strengere ordening van de landbouwcom munes uit te stellen. De partij stond toe dat aan overwerkte leden van de com munes meer rust zou worden toegestaan en dat zij betaald moesten worden naar belang van de geleverde prestaties, ter wijl zij nu ook ,,neven”bezigheden zou den mogen verrichten. Tijdens het tweede nationale volkscon gres in april 1959 bleef men de nadruk leggen op de „grote sprong voorwaarts” maar werd niettemin erkend dat zich door het gevolgde beleid ontwrichtingen hadden voorgedaan. Half 1959 werden door de communis tische partij veranderingen in de opbouw der communes aangebracht, waarbij „on doeltreffende” communale industrieën werden stil gelegd en de boeren werd toe gestaan niet langer gebruik te maken van de gemeenschappelijke eethuizen. De partij streefde ook naar een meer „rationele” benadering van de nieuwe landbouwmethoden. Door het diepe ploe gen werd onvruchtbare ondergrond naar boven gebracht en dit vereiste abnormaal grote hoeveelheden "meststoffen, een schaars aanwezige handelswaar. Door te dicht planten werden spichtige halmen verkregen, gele bladeren en kleine aren. In augustus moest het centrale comité van de partij toegeven dat de bekend ge- en de nieu- dagen fan it Sintrom foar Steatkundige in fordieling i om to en ek by de C.H.U. en de A.R.P. is gjin ienriedichheit. Hoe ’t it dus yn de Keamer gean sil is jit twivelich en der wurdt yn alle formid- dens mei spanning nei ütsjoen. It is tige apart, dat dizze kwestje safolle mieningsforskil opropt. Foar ós hjirre li- Trottoiraanleg aan de oude we Turfkade te Bolsward. Arrestatie van de Berlijnse predikant Dr. Niemöller. Deze had verklaard: „Nim mer mag godsdienst ondergeschikt ge maakt worden aan het Staatsbelang”. 40 jarig jubileum van Ids Zijlstra als koste, van de St. Fransiscuskerk. bidriuwke to keapjen, hwermei hja dan hwat makliker de oaren bifredigje kin- ne. Dizze ruilforkavelingen kostje op harsels al in grou stik jild en it makket foar it gehiel net safolle üt as hja hjir en der hwat tofolle foar in spultsje jowe. Mar ja, dan komt de Grounkeamer en dy wol dat net goedkarre en dan sit it fest. Buten dizze streken binne der jit oaren, hwert de lju tige forlet fan geskikte groun hawwe foar blombollen. Dizze bi- driuwstüke hat momenteel de wyn yn de seilen en dan jowt it net safolle hwat hja foar de groun jowe, it komt er dübeld en dwers wer üt. Geskikte bollegroun jowe hja graech tweintichtüzen goune foar en mear. Nou giet de Grounkeamer fan Noard-Hollan wol in hiel ein mei, mar hja lüke dochs hjir of der in grins en dan is it mis. Dy fan Süd-Hollan is folie foarsichtiger en der prottelje de lju al sa. Ik jow mei sin dizze dingen hjir ris wer, om düdlik to meitsjen dat it gans forskil makket yn hwat hoeke men sit en hoe der de gong fan saken is. Hwant hjir- wei is it min to bigripen hoe’t in for- stannich minske der nei stribje kin de prizen fan lan en pleatsen op to jeijen. Gjin inkeld agrarysk deskundige kin dat reedlik fine, nou t de situaesje fan de lanbouprizen, fan de molke, fan de aei- jen, fan de bargen sa tryst is as momen teel it gefal is. Jammergenóch hawwe it midden en su- den fan it lan folie mear keamerleden as it Noarden en wurdt har stim it faekst heard. Mar as ik hierdeboer wie soe it my krekt gean as de boer üt Akmaryp, dy't my sei: „As ik foar de kar stie, hie ik Ijeaver tongblier by myn kij as dat wy wer nei de aide situaesje geane fan frije lanprizcn, Tj. de J. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V„ Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335 (K5157) Hwat hat Qabe Skroar us hjoed p p to sizzen bedrijfswinst gereserveerd kan worden. Een geringe tegenslag kan tengevolge hebben dat dit niet opgaat, waardoor de boer zonder enig bedrijfskapitaal de win ter ingaat met als gevolg daarvan in het voorjaar bedrijfsschulden. Hierbij moet men niet vergeten dat bedrijfsschulden verplichtingen scheppen tegenover de leverancier. Dit is niet nodig! Dergelijke onplezierige situaties kunnen worden voorkomen door het tijdig op nemen van krediet. Wanneer het gaat de financiering van kort omlopend voorkeur vorm van lopende rekening. D.w.z. dat men op- Donderdag 28 juni van 12-1 uur danst de Skotsploech weer op het bekende po dium tussen Marktstraat en Appelmarkt Het draaiorgel „Omke Romke” is van de partij. De officiële opening van het dansseizoen is om 12 uur precies. Zit plaatsen voor ouden van dagen zullen gratis ter beschikking zijn. jarig bestaan Witmarsum. Het Hidde Nijland Museum werd in ’36 bezocht door 1274 personen. Damesschoenen, in leder, fantasie, linnen en suède, diverse uitvoeringen en model len. Prima kwaliteit en gemakkelijke pas vorm vanaf f 1,50. Witlinnen sport schoenen vanaf f 0,79. 2 pond verse schelvis 25 cent, 1 pond ge bakken schelvis 35 cent, 3 nieuwe harin gen 10 cent. In de nieuwe vishandel van N. Ebbendorf. De vereniging Bolswards Museum „De oude en de nieuwe tijd” verzoekt b. en w. om bij eventuele verbouwing van het stadhuis een apart vertrek beschikbaar te willen stellen voor het inrichten van een museum. Trottoiraanleg Vrijdag a.s. viert Z. K. H. Prins Bernhard zijn 51ste verjaardag. Hier een foto van de Prins, zoals een ieder hem kent, getooid met de witte anjer. gaat, wat beslist geen plezierige gedach te is. Dit ten achter zijn met de betalingen kan meerdere oorzaken hebben. O.a. doordat men van den beginne af gestart is met te weinig bedrijfskapitaal. Als ge volg hiervan worden investeringen, die goed rendabel zijn, dikwijls achterwege gelaten, wat weer lagere inkomsten ten gevolge heeft. Zo draait men steeds in hetzelfde kringetje rond. Wat ook nogal eens voorkomt is, dat in de zomer investeringen gedaan worden, b.v. in gebouwen en machines, terwijl die niet geheel uit eigen middelen be taald kunnen worden. Wanneer deze in vesteringen rendabel zijn, bestaat er geen enkel bezwaar tegen, hiervoor geld te lenen. Toch komt het nogal eens voor dat men dit om een of andere reden achterwege laat, in de hoop dat het ont brekende in Hoewel de wegkruising bij de Marnezijl thans duidelijk is gemarkeerd is er toch nog weer een botsing ontstaan en wel tussen 2 personenwagens. De heer K. uit Beverwijk, bezitter van een z.g. restreint rijbewijs dat geen zwa re wagen en slechts een snelheid van 50 km toelaat reed achter een Ford van Garage van der Werff, die bij het kruis punt (beide wagens kwamen uit richting Afsluitdijk) wilde afslaan naar Bolsward en dus voorsorteerde tot de as van de j weg. De heer K. zag of begreep dit niet en wilde toen de Ford-auto vaart ver minderde links inhalen, waardoor een botsing wel moest ontstaan. De schade bleef beperkt tot het materiële. Bovenstaand opschrift heeft een lelijke klank bij elke financier. Toch komen deze woorden in deze tijd van het jaar nogal eens voor. Juist in deze tijd, omdat de kapitaalbehoefte op onze graslandbedrijven in het voorjaar het grootst is. Naast de krachtvoerrekeningen, die in de laatste maanden van de stalperiode het hoogst zijn, vraagt ook de bemesting in het voorjaar de nodige aandacht. De fou- ragerekeningen over de maanden maart en april (waarop veevoer en kunstmest) zijn in de regel de dikste. Bovendien moeten de meeste pachters per 1 mei de halve huur opbrengen. Het is dan ook zeer begrijpelijk dat bij menigeen in mei de portemonnaie leeg is. Wanneer dan tevens alle rekeningen over voorgaande maanden betaald zijn, zit het wat de fi nanciering betreft wel goed. Het komt echter ook voor dat men om deze tijd van het jaar nog meerdere maan den ten achter is met de betaling. In de zomer, wanneer de bedrijfsuitgaven het laagst zijn, wordt dit vaak wel weer in gehaald, maar het bezwaar hiervan is, dat de boer dan met een lege portefeuille weer de winter (met lage inkomsten) in- Jild is in moai ding, mar gans lju offerje de moaiste tiid fan har libben der oan op om it to krijen Het gebouw van de openbare school te Bolsward aan Plein 1455 nadert zijn vol tooiing en zal omstreeks 1 augustus a.s. in gebruik kunnen worden genomen. Voor het schoolgebouw aan de Withe renstraat is thans nog geen bestemming. De gedane suggestie dit pand af te bre ken, ter verkrijging van meer parkeer ruimte in de binnenstad en ter bevorde ring van de sanering van een bepaald stadsgedeelte is in zekere zin aantrekke lijk, doch op dit ogenblik nog niet uit voerbaar, aldus schrijven B. en W. aan de raad. Enkele onderwijsinstellingen en enkele zakenmensen heöben reeds verzocht dit pand gedeeltelijk of geheel te ku men huren of kopen. Verkoop van dit pand komt B. en W. in verband met de ligging, althans voorlo pig, niet wenselijk voor. Zij geven daarom de voorkeur aan ver huur van het gebouw, waarbij een keus zal moeten worden gemaakt tussen de belanghebbende onderwijsinstellingen en bedrijven. Een bepaalde voorkeur voor een der groepen belanghebbenden bestaat er bij het college niet, doch de indeling van ’t gebouw is het meest geëigend om het voorlopig voor een deel in gebruik te ge ven voor onderwijsdoeleinden. De eerste aanvraag is ontvangen van het bestuur van de Technische Scnool, dat in verband met de uitbreiding van het on derwijsprogramma, o.m. met het I.T.O. te weinig lokaalruimte beschikbaar heeft en daarom in afwachting van de tot standkoming van de uitbreiding van het eigen gebouw lokaalruimte moet huren. Dit bestuur verzoekt gedurende enkele jaren de 3 leslokalen te mogen huren van de lage vleugel van het gebouw. Voor het in gebruik nemen moeten de muren van de lokalen opnieuw worden gesausd en moet nieuwe verlichting wor den aangebracht, waarvan de kosten wor den geraamd op plm. f 1500, B. en W. achten het billijk dit bedrag over een tijdvak van 3 jaren in de huur te verdisconteren. De huurprijs is naar hun mening daarom te stellen op f 2300,per jaar. Een tweede belanghebbende is het be stuur van de chr. landbouwhuishoud- school „Nijenhove’’ dat in verband met 1 van zijn school gaarne gedurende korte tijd één of twee lokalen wil huren. Met deze belanghebbende zijn B. en W. nog in onderhandeling, waarom zij op deze aan vraag binnenkort terugkomen. Of en in hoeverre het bedrijfsleven dan nog van het gebouw gebruik kan maken zal door B. en W. nog worden nagegaan Zij stellen thans echter reeds voor met ingang van een nader door B. en W. te bepalen datum aan het bestuur van de Technische School te verhuren een ge deelte van het gebouw van de openbare lagere school aan de Witheerenstraat, be vattende de 3 leslokalen in de laagbouw- vleugel met bijbehorende gang, toiletten en bergruimte, alsmede het medegebruik van de speelplaats, voor een bedrag van f 2300,per jaar. ket it sa klear as hwat, dat de biskerming fan reedlike lan- en pleatseprizen jit net mist wurde kin, mar it is in feit, dat men der yn oare hoeken fan it lan hiel oars oer tinkt. En dat is ek wol to bigripen. Yn it Su- den mei syn tüzenen lytse en tige lytse bidriuwen dy't foar it oergreate diel ei gen bisit binne alteast yn namme hat men in hiel oare situaesje. Hiel hwat fan dy lytse bidriuwkes wurde biwenne troch aide of bijierre minsken, de bern binne al lang nei de fabryk of yn ’e han- nel, it pleatske is alderwetsk en net bést mear, der is fierst to min lan by om er in knap bistean op to finen en sa wurdt alles meiinoar aid en to’nein. Der is wol in pyntere buorman, dy't it lan derby brüke kin en wol, mar de offisiële priis is har to min. Koene se nou in pear tü- zen mear barre dan wie der kans om mei de A.O.W. dêrby de ein to bisilen, mar oars bliuwt it hingjen. Soms wurde de bisten hwat ryklik djür bitelle of jowt de keaper hwat ekstra foar it reau en soms ek wurdt de Onderkant fan de tafel bmkt om saken to dwaen, mar der sitte hiel hwat swierrichheden en risiko’s oan en dy soe men dus graech kwyt wolle. De keaper is meastentiids in jonge boer, dy 't to min lan hat en as dizze nou syn sawn of acht bunder mei fjouwer as fiif forgreatsje kin, is him dat wol hwat ekstra-jild wurdich. De gebouwen hat er dochs al, mei de bunders dêrby kin er in melkmasine brüke of better brüke, ek it oare ark komt mear ta syn rjucut, dat sadwaende is it him wol in pear tüzen extra wurdich. In twadde argumint is, dat yn dizze hoe ken de ruilforkaveling tige dwaende is •of stiet to kommen. En ek dy lju wolle de bannen frij hawwe om hjir en dér in bliuwend under tasicht to balden. Dêr- neist is der in ütstel fan it regear om de Pachtwet to hersjen om to meitsjen dat de hierdeboeren, as har pleats forkoft wurdt, de earste keap halde en as de eig- ner dat net docht, de hierder jit toalf hierjierren to jaen. It liket reedlik om earst it ütstel Vondeling to bihanneljen hwant soe dat oannomd wurde, dan wie it oare net mear nedich. It komt my foar, dat de P.v.d.A. fraksje wol as icn man efter Vondeling stean sil. Hy is har deskundige foar agraryske fraechstikken mar boppedat is hy nou ek fiaksjelieder wurden, dus men mei for- wachtsje, dat dizze Iraksje hjiryn de he der folgje sil. Faeks siile ek de lju fan de P.S.P. him stypje en it soe my gjin nei dwaen as ek de leden fan de C.P.N. dit dogge. Mar as wij fierder de groepen neigean, leau ik net dat er folie stipe foar Dr. Vondeling to forwachtsjen is en it soe my al raer üntkomme moatte as de initiatyfwet Vondeling it helje soe. Dy kans liket my tige lyts. Mar dêrmei is de sack net ütiten, hwant de oare leden binne perfoarst allegearre lang net foar it plan fan de regearing. De Sosiael-Ekonomyske Ried en it Lan- bouskip wiene foar de greatste helt dêr- op tsjin. Faeks is de hiele V.V.D. wol foar, mar by de oare partijen binne de leden fordield. It rapport, hwat dizzer Foarming ütbrocht is hie i triin fettn fa/o iilrlf- IUd.1, llWilUl UC 111JC MlUllg MlgJlUl UL ‘uu uvva.. j Keamer mei de bihanling fan de under-1 mear foar de K.V.P. skate bigreatings en dat is mei Krysttiid J‘ A n n •- jit lang net klear. Dus it moat de kom- mende wiken perfoast wêze. Twa ütstel- len sille dan bihanle wurde. Foarst de initiatyf-Vet van Dr. Vondeling om de t wer frij to meitsjen, mar HOE WOL IT KOMME MEI DE LANPRIZEN? Alles liket er op, dat de Twadde Kea mer jit foar de fakansje klear komme wol mei de bihanling fan de Wet op de Vervreemding fan lan en pleatsen. It moat ek wol, sil it sin hawwe, hwant soe dit der net fan komme, dan rint de Wet sünder fierdere maetrigels mei des. 1962 automatysk óf. En nei de fakansje is der gjin tiid mear foar, hwant de nije sitting bigjint de fan trije tsjin twa. Dit jildt min mei Krysttiid worden voorkomen krediet. Wanneer het gaat om kapitaal, dient dit krediet bij opgenomen te worden in de een 1 op deze rekening dagelijks geld kan op nemen en storten tot het maximum be drag wat door de bank vastgesteld is. Bij een goede financiering wordt de kre- dietrekenmg zodanig gekozen, dat deze de restauratie van de oude vleugel in het voorjaar, wanneer de kapitaalbe hoefte het grootst is, vrijwel geheel is opgenomen. Gedurende de zomer kunnen vrijkomen de geldmiddelen weer gestort worden, zodat de schuld dan weer praktisch afge lost is. Gedurende de winterperiode kan men daarna weer opnemen tot het maxi mum. Dat is beter dan het vormen van de loop van het jaar uit de I bedrijfsschulden. K

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1962 | | pagina 1