EINDELIJK VREDE
IN ALGERIJE
Wapengeweld rondom
Nieuw-Guinea
PSiiigÉi
BESTAND IN TWEEDE KAMER
E®
Amerika probeert nieuwe aanpak
Westelijke kernbewapening
van
Leeuwarden
85.000 inwoners
1
Gouden filmpjes
Programma ]962
O
Polsstok-verspringen
üs hjoed p p
to sizzen
De jirpel
PYT
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong s Nieuwsblad
VRIJDAG 29 JUNI 1962
101e JAARGANG
No. 23
drie kinderen) ingeschreven
;elet
Wanneer ministers van buitenlandse zaken elkaar ontmoeten, bespreken zij meest
al een hele reeks problemen, waarbij nauwelijks iets actueels wordt vergeten. Of
dat allemaal even diep gaat valt te betwijfelen. Vaak wordt z.o’n algemene op
somming in een communiqué of door een woordvoerder gegeven als een soort
rookgordijn voor dat probleem, dat in het centrum van de belangstelling heeft
gestaan.
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsidvertenties bij contract reductie
gemeente Leeuwarden telt thans
Streven naar integratie.
De Amerikaanse regering waagt nu een
poging uit de impasse te komen en die
weg was ook al even aangegeven in de
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Troepenconcentraties in
China.
viseren, geloven nog niet zo hard in een
volksopstand. Men had dat ook op Cuba
verwacht en dat is ook uitgcbleven.
Hardhandige overheden hebben tegen
woordig zulke machtsmiddelen, dat ver
zet van de burgerij maar al te snel ge
smoord kan worden.
Geschroeide aarde
in Oran.
Dat het verzet in Oran, dat zich niet
bij de wapenstilstand van Algiers heeft
aangesloten, zo lang kon voortduren, is
voornamelijk te wijten aan het in ge
breke blijven van de Franse machtheb
bers, die niet op wilden of durfden tre-
Aboonemcntsprijs I 1.90 per kwarual
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
1*4^
Laatste week juni 1912
Minsken binne soms krekt skippen
toeterje it lüdst as se yn ’e mist sitte
komen.
De meerderheid der Tweede Kamer hol
de de gedachte van de brugklasse nog
wat verder uit door te conditioneren, dat
er in elk geval Frans zal moeten wor
den gedoceerd, waaraan de leerlingen
van het toekomstig m.a.v.o. de te
genwoordige ulo dat voor ’t beroeps
onderwijs zal opleiden, volgens minister
Cals eigenlijk minder behoefte hebben
dan aan Engels of Duits.
Sommige voorstanders van de brugklas
se vonden dit amendement-Schuyt zulk
een inbreuk op het beginsel, dat zij met
de verklaarde tegenstander? zich tegen
het gehele artikel keerden. Maar de
minister hield toch nog een ruime meer
derheid over.
Kleine atoomimachten
gevaarlijk.
De nadruk bij de gesprekken met Couve
de Murville, de Franse minister van
buitenlandse zaken, in Parijs en niet de
Engelse ministers in Londen lag anders.
Hier was het Rusk vooral te doen om
de toekomst van de N.A.V.O. en met
name om de kernbewapening van de
westelijke wereld. Hierbij tekent zich
van Amerikaanse zijde een nieuwe be
nadering af, welke het mogelijk zou
moeten maken zoveel mogelijk van de
eenheid van het bondgenootschap te red
den, ondanks het Franse streven naar
een eigen atoomweg.
Tot nu toe was het Amerikaanse stand-
pnt, dat het verderfelijk was, dat andere
landen van de Ver. Staten zouden stre
ven naar een eigen atoommacht en dat
men er Frankrijk van zou moeten weer
houden deze eigen atoommacht te rea
liseren. Maar De Gaulle is doof geble
ven voor de argumentatie, welke ook nog
te vinden was in de rede van minister
McNamara, welke wij vorige week heb
ben vermeld. Het blijft ook de Ameri
kaanse overtuiging, dat kleine atoom-
machten gevaarlijk, kostbaar en als af-
sohrikkingsmiddel ongeloofwaardig zijn.
„maatschappelijke organen” bij de op
bouw van het voortgezet onderwijs is
vorige week weliswaar een hem onwel
gevallige beslissing gevallen maar
deze week heeft hij voor de gedachte van
een „brugklasse” toch voldoende steun
in de Tweede Kamer gevonden.
Om het aantal zittenblijvers bij het
voortgezet onderwijs te beperken, wil
minister Cals het bijv, mogelijk maken,
dat een leerling, wien de eerste klas in
een atheneum een 6-jarige H.B.S.
tegenvalt of te gemakkelijk blijkt, zon
der tijdverlies naar een ander schooltype
kan overstappen. Daartoe zullen op het
eerste leerjaar van de verschillende ty
pes van het voortgezet onderwijs, dezelf
de vakken moeten worden onderwezen.
Slechts één uitzondering op de regel had
hij willen toestaan, n.l. dat op het gym
nasium het Latijn kan worden gedoceerd
Een onderdeel van het gesprek van Rusk
in Engeland was gewijd aan de toestand
in China, dat de laatste tijd de Ameri
kanen aan het verontrusten is door gro
te troepenconcentraties in de kustpro
vincies tegenover de eilandjes Quemoy
en Matsoe, welke nog in handen zijn van
de nationalisten van Tsjiang Kai Sjek.
Vier jaren geleden zijn de Chinese com
munisten, die deze eilanden, evenals
trouwens Tsjiangs bolwerk Formosa, tot
hun grondgebied rekenen, tot de aanval
overgegaan met zware beschietingen.
Dat heeft hen weinig verder geholpen.
Is nu het ogenblik gekomen, dat zij zich
op gaan maken een inval in de sterk
verdedigde eilanden te doen? Het is niet
helemaal uitgesloten, hoewel er wel wat
tegen pleit. Zo heeft men nog geen con
centraties van landingsvaartuigen kun
nen waarnemen. De slechte economische
toestand in het land, mede veroorzaakt
door enige jaren misoogst en kort ge
leden duidelijk gedemonstreerd door de
massale uittocht naar Hongkong, blijkt
ook geen hechte basis om risico te ne
men. Een risico zit er nog steeds aan
vast, omdat men niet duidelijk weet,
welke houding Amerika tegenover de
kusteilanden zal aannemen. Het heeft
zich gebonden Formosa te verdedigen,
maar daar vallen de kusteilanden niet
onder. Het is zelfs niet waarschijnlijk Tiekstra.
Zijn critici meenden evenwel, dat Neder
land juist wel het plan-Bunker moest
vaarden om Sukarno geen aanknopings
punt voor chicanes te bieden. Blijkbaar
heeft dit inzicht tenslotte ook bij de re
gering ingang gevonden, want de Pa-
poea-leider Jouwe, die aanvankelijk nog
al afwijzend stond, vertrok na zijn
reis door de Ver. Staten uit Neder
land met positieve uitspraken over het
plan-Bunker. Hij had al zijn hoop op
Amerika gesteld.
Hier tegenover is door een drietal Ka
merleden van verschillende richting
de liberale mevr. Stoffels-van Haaften,
de kvper Rijckevorsel en de christelijk-
historische afgevaardigde Van de Wete
ring aan de regering schriftelijk de
vraag hebben voorgelegd, waarom zij
eigenlijk geen protest bij de Veiligheids
raad heeft ingediend. Ondanks de Indo
nesische provocaties heeft de Nederland
se regering hiertoe nog niet willen be
sluiten. Enerzijds omdat zij zeker is, dat
NEDERLANDSE MILITAIREN
OEFENEN OP NIEUW—GUINEA
Een beeld van de oefeningen, die Né'l
derlandse troepen hebben gehouden in
de omgeving van Sentani bij Hollan-
dia op Ned. Nw.-Guinea; een gevan
gene”die in ’t oerwoud is overmees-
sterd wordt op gebracht
Wanneer Dean Rusk, de Amerikaanse
minister van buitenlaandse zaken, in
Bonn gesprekken voert, kan men aan
nemen, dat er vooral over Berlijn wordt
gesproken. In dit geval heet het, dat
Rusk alle achterdocht van Adenauer, dat
Amerika te soepel tegenover Rusland
zou willen zijn, heeft weggenomen. Er
is verder over Engelands toetreding tot
de Gemeenschappelijke Markt gesproken
waar Adenauer nu weer volkomen ach
ter staat, hoewel hij nog niet zo lang
geleden in Berlijn in een wat balsturige
bui meende, dat Engelarfd maar niet
verder dan associatie zou moeten gaan.
Over een politieke unie van Frankrijk,
Italië en Duitsland hoort men nu niet
meer. Algemeen heerst bij de Amerika
nen nu de overtuiging, dat De Gaulle en
Adenauer geen politieke bezwaren meer
zullen opwerpen voor Engelands toetre
ding.
een Russisch veto elk optreden tegen
Indonesië zou voorkomen, maar ook om
dat een beroep-op de Veiligheidsraad een
erkenning zou inhouden van het falen
van de Amerikaanse bemiddelingspogin
gen, iets wat de regering-Kennedy niet
aangenaam zou zijn. Nu laten deze di
plomatieke overwegingen zich niet zo
gemakkelijk in het openbaar bespreken,
vandaar, dat de regering er de voorkeur
aan heeft gegeven de Kamercommissies
voor buitenlandse zaken en defensie
donderdagmorgen j.l. vertrouwelijk in te
lichten.
De socialistische fractieleider, mr. Bur
ger, nam hiermee node genoegen. Doch
h\j verlangde van de regering wel een
officiële bevestiging van de persberich
ten, dat Nederland de voorstellen van
mr. Bunker heeft aanvaard. Aan de
juistheid van die berichten twijfelde mr.
Burger zelf overigens niet.
Op grond daarvan had zijn partij im
mers al besloten om het petitionnement
tegen het Nieuw-Guinea-beleid der re
gering te schorsen.
Betekende dit een versteviging van de
onderhandelingpositie van minister Luns
uit de protestantse zendlngskring klon
ken zelfs geluiden op, die hem wilden
bemoedigen in zijn strijd tegen de kri
tiek, welke hem met name in de anti
revolutionaire kring ook niet bespaard
is gebleven.
den tegen de Europese terroristen, die
voortgingen met het toepassen van de
politiek van de geschroeide aarde.
Maandag nog had de O.A.S. een goed
deel van de olievoorraden van Oran, 30
miljoen ton, in vlammen doen opgaan.
De O.A.S. riep de bevolking op niets
achter te laten voor-de Mohammedanen.
Nog voor zondag, wanneer het referen
dum over de zelfbeschikking wordt ge
houden, moest de gehele stad verwoest
zijn.
Juist vier dagen voor de fatale datum
kwam er plotseling echter een verande
ring ten gunste en zijn de terreurdaden
ook in Oran gestaakt.
De gemeente Leeuwarden telt thans
85.000 inwoners. Deze week werd het
gezin van de heer H. v. d. Linde (man,
vrouw en drie kinderen) ingeschreven
en daarmee was dit ronde aantal bereikt.
Waar alle leden van dit gezin gelijktijdig
het bevolkingsaantal kwamen versterken,
moest de 85.000ste uit deze groep van
vijf worden gekozen.
Bepaald werd, dat het de vrouw des hui
zes zou zijn en zo kon mevr. J. van der
Linde-Bakker vrijdagmiddag een grote
taart in ontvangst nemen, haar thuis aan
geboden door loco-burgemeester Weth.
dat Amerika hiervoor op de bres zal
springen, maar men kan nooit weten.
Waarschijnlijker wordt het geacht, dat
communistisch China hang is, dat Tsjang
die nog steeds droomt van een terug
keer naar het vasteland, meent, dat de
tijd rijp is geworden voor het wagen van
een poging.
Tsjiapg iieeft al enkele malen gezegd,
dat net in de naaste toekomst zo ver zal
zijn, de belastingen op Formosa zijn
verzwaard voor de militaire inspanning
en Tsjiang hoopt, dat de ontevredenheid
met het communistische regiem op het
Vasteland zo groot is, dat bij een lan
ding de bevolking in opstand zal komen
en hem als bevrijder zal begroeten. Het
vervelende voor hem is, dat hij voor zijn
transport van de Amerikanen afhanke
lijk is en bovendien, dat hij de goedkeu
ring van de Amerikaanse regering nodig
heeft voor elke actie tegen het vaste
land. En al betoogt radio-Peking nu ook
uitbundig, dat Tsjiang geholpen wordt
door het Amerikaanse imperialisme bij
zijn voorbereidingen, de meeste waarne
mers, die de Amerikaanse regering ad-
De jirpel hat it faek fornomd
Ik wurd mar tin waerdearre
Hwant elk jier as de maitiid komt
Moat ik it praetsje hearre
De iters binne dy hast sêd
Dyn kwaliteit wurdt minder
Binammen 't folkje fan e stêd
Makket dy net bikinder
De jirpel skikte’m yn syn lot
Gjin hege priselisten
Dogge de minsken net in bod
Dan bin ’k goed foar de bisten
Ha ek de bisten gjin forlet
Of as’t forfier net leanet
Dan kin ik mij, in skrale pret
In weardeleas produkt neame
De jirpel wit it nou wol oars
Spruten en blauwe plakken
Dit jier is der sa’t skynt hwat loas
Hwant ik ha namme makke
Oeral is nei my folop fraech
Gjin smeulsk praet, fiiort dy aide
Ja seis de hearen fan Den Haech
Wol my yn ’t lan graech halde.
De jirpel, heart it wurdtsje „krap”
En lette, dj ure 'nije
Hy tinkt, ik fyn ’t in moaije grap
Wierlik sa mei ’k it lije
Ik wie noch nea sa heech yn tel
As njontsjen twa en sechtich
Soks is, sa’t ik it my foarstel
In hiel nuttige les licht.
De jirpel komt pas ta syn rjocht
By de meidieling: ütforkocht.
Het bestuur van het Frysk Ljeppersboun
heeft het voorlopig programma voor het
polsstokvérspringen opgemaakt. Het ziet
er als volgt uit:
30 juni: Metslawier; 7 juli: Ternaard;
14 juli: Idskenhuizen21 juli: Vrouwen-
buurt; 28 juli: Hemelum; 4 aug.Beet
gum; 11 aug.: Oudkerk; 18 aug.: Kam-
pioensljeppen, Winsum; 25 aug.: Drach
ten; 1 sept.: Hallum
Om mee te doen aan de kampioenswed
strijd in Winsum zal, behoudens bijzon
dere omstandigheden, het reglement aan
gehouden moeten worden, dat inhoudt,
dat de deelnemers of deelneemsters ten-
I minste driemaal aan een wedstrijd heb
ben deelgenomen.
Mammoetwet.
Ook over een ander geschilpunt in de
Nederlandse politiek bedaren de gemoe
deren langzamerhand. De debatten over
de Mammoetwet vorderen traag maar
zeker. Met een tweetal weken rekent de
onderwijscommissie gereed te zijn.
Tot dusver zijn de vooruitzichten voor
minister Cals niet slecht. Op de meeste Rijen naar Rozendaal. Hij legde de af
punten heeft de meerderheid der Tweede stand groot 40 km af in 20 minuten en
Kamer meestal gevormd door de so- vloog dus met een geweldige snelheid
cialisten en kvpers hem zijn zin ge- van 120 km per uur. Hij had op een
geven. 1 hoogte van ca 300 meter voortdurend de
Ten aanzien van de Inschakeling van spoorlijn gevolgd.
De Indonesische president Sukarno heeft de moeizaam verkregen bereidverklaring
van Nederland om het plan-Bunker te aanvaarden, beantwoord met nieuwe lan
dingen van parachutisten op Nieuw-Guinea. Hoe onaangenaam dit feit ook was,
het versterkte de positie van onze minister van buitenlandse zaken, mr. Luns,
weer wat, die in de afgelopen weken nogal wat kritiek in de Staten Genei ual dat op de andere scholen niet °zai voor
heeft moeten verduren, omdat hij geen geloof hechtte aan de bereidheid van
Indonesië tot vreedzaam overleg en die dus ook weinig perspectief zag in het
plan-Bunker.
Op 27 juli zal er een motorelfstedentocht
plaatsvinden. De gemiddelde rijsnelheid
oedraagt 30 km. In Bolsward wordt een
half uur rusf gehouden.
De vlieger H. v. d. Burg heeft in een
monoplan een vlucht gemaakt van Gilze-
Adv.: Op flink salaris zal meer gelet
worden, dan op z.g. goede behandeling.
Meer dan 700 badgasten te Hindeloopen
Ongeveer 150 van hen, dames zowel als
heren namen een bad. De bergplaats voor
fietsen bij de badtent is verpacht aan
Harmen Glashouwer voor f 25,51.
Ten gevolge van de vele regenbuien is
men in Wonseradeel reeds genoodzaakt
het verbouwde vlas te trekken. Enkele
stukken werden reeds „op steel” ver
kocht aan Hollanders voor f 300,per
ha.
Hwat hat Qabe Skrodr
rede van McNamara, al had iedereen er
in het begin overheen gelezen. Hij sprak
namelijk van onafhankelijke atoommach-
ten. De taak, welke de Amerikaanse
regering zich nu geseteld heeft, is Frank
rijk ervan te overtuigen zijn atoommacht
niet als onafhankelijk wapen te organi
seren, maar als onderdeel van het grote
Westelijke, dus voornamelijk Ameri
kaanse atoomwapen. Het is met andere
woorden een verzoek aan Frankrijk te
spreken over een integratie van het
Amerikaanse, het Engelse en het Franse
atoomwapen.
Rusk moest daarvoor erkennen, dat
Frankrijk een atoommogendheid is. Hij
heeft dat tot voldoening van de Fransen
gedaan, die daarop onmiddellijk zeer
bescheiden werden en zeiden, dat zij nog
maar in het experimentele stadium wa
ren. Dat is misschien nog wel zo, maar
het aargument werd voornamelijk ge-
het argument werd voornamelijk ge-
vroeg is om over deze dingen te praten.
Aangezien het De Gaulle er juist om te
doen is met het eigen wapen in handen
een eigen, desnoods afwijkende politiek
te kunnen voeren lijkt het niet waar
schijnlijk, dat hij bereid zal zijn zich
eerst met de Engelsen in het nieuwe
Europa ook nog atomair te integreren
om dan dat Europese atoomwapen In
multilateraal beheer te brengen.
Op de Noordzee werd de Navo-oefe-
ning Fairwind Vil” gehouden. Fo
to,- een fregat van de Deense marine,
een Grumman tracker van de Neder
landse marine en een Shackleton van
de Engelse marine (van deze laatste
alleen een vleugel zichtbaar) jagen op
een onderzeeboot
se
JWg'A''x’
