DE BLOKKADE ROND CUBA
GISTEREN WEER INGEGAAN
en
Een vuurproef voor Ministers
Staatssecretarissen
EN T. V. IN HET GEDING
RADIO
t
H
I
k2
Een zware nederlaag
Chroestsjev
voor
|||n|
I
Spraakbekracliliging
,A g
Grosco gaat speelgoed
verkopen
Steenkool door een
pijpleiding
Oktober
Gouden filmpjes
t
-
5
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
us hjoed p p
to sizzen
IE» A
XJÉ
IF
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1962
101e JAARGANG
No. 59
DE STRIJD TUSSEN INDIA EN CHINA
Wiere freonskip duorret libbenslang
2
Oktober,
De belangstelling
FOTONIEUWS UIT HET KREMLIN
het Groene Kruis in de He-
zeer verschillende onderwerpen adrem
te beantwoorden. Het heeft iets van een
continue examen-lopen. Eigenlijk is dit
alleen voor zeer ervaren bewindslieden
te doen.
Mr. Marijnen.
In antwoord op schriftelijke vragen van
de k.v.p.fractieléider De Kort, heeft ten
slotte Minister Marijnen een bedrag van
f 50 miljoen beschikbaar gesteld voor
de gemengde boerenbedrijven, welke in
nood verkeren. De ene helft is bestemd
voor voorschotten, met de andere helft
zal de uitrusting van levensvatbare be
drijven kunnen worden verhoogd of zul
len anderzijds niet-levensvatbare bedrij
ven als het ware kunnen worden „uit
gekocht”.
Geruime tijd heeft de georganiseerde
landbouw tegen minister Marijnen te
hoop gelopen; thans leek ze tamelijk
tevreden.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwarual
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Prestige.
Jïen kan aannëtnen, dat Chroestsjev zal
trachten zijn prestige te herstellen, dat
door deze affaire een ernstige klap heeft
gekregen. De gedachten gaan hierbij
dan uit naar Berlijn, Hier ligt de zaak
zo, dat de Amerikanen gedwongen zijn,
bij beperkende maatregelen van com
munistische zijde, de keuze te maken
zich een weg te banen naar Berlijn, zo
als Rusland nu z’n vrachtschepen moest
zenden door de blokkade heen. Rusland
heeft het niet gewaagd met schepen
met oorlogsmateriaal en dat was Ken
nedy's eerste overwinning.
Vraagt men naar het waarom van de
Russische uitdaging aan Amerika, dan
kan men slechts tot de slotsom komen,
dat Chroestsjev zich had verrekend in
de Amerikaanse reactie, waarbij hij er
op vertrouwde, dat Amerika niet met
daden zou reageren en dat daarmee het
bewijs zou zijn geleverd, dat de mond
van de Amerikanen groter was dan hun
moed.
Het prestige van Amerika zou scherp
zijn gedaald en Chroestsjev zou mogen
verwachten, dat ook bij andere gelegen
heden geen rekening behoeft te worden
gehouden met Amerikaanse reacties.
1
rukken in het hooggebergte op. Zij heb
ben aan het westelijke deel van de N.-
Oostelijke grens het strategisch belang
rijke plaatsje Tawang genomen en staan
aan het begin van de afdaling naar de
Brahmapootra. Ook op andere plaatsen
moeten de Indiërs tegenslag melden. Zij
maken zich met hun onvoldoende uitgé-
ruste léger op om hun weerstand te
vergroten.
Voor geheel India is de noodtoestand af-
gekondigd en op het verzoek aan Ame
rika en Engeland wapens te zenden, zal
door beide mogendheden gunstig worden
gereageerd. Nog deze week verwachtte
men de eerste Amerikaanse wapens uit
opslagplaatsen in Thailand.
De schrik en ook de teleurstelling over
het Chinese optreden is groot in India en
premier Nehroe is op ruwe wijze over
tuigd van het onhoudbare in zijn poli
tiek van innemende vriendelijkheid te
genover de communistische landen en
van stugge afstotendheid tegenover de
Westelijke landen. Hy heeft het ruiter
lijk erkend, dat de Evasie van de Chi
nezen India heeft doen beseffen, dat het
het contact met de werkelijkheid had
verloren en dat het op ruwe manier was
gestoten uit de kunstmatige sfeer, die
het zelf had geschapen.
Zondag j.I. Is er een volkomen onverwachte keer in de Cubaanse crisis gekomen
ioor de brief van premier Chroestsjev aan president Kennedy, waarin hy zei,
bereid te zijn de wapens, welke Kennedy offensief noemde, uit Cuba te verwijde
ren en de raketbases op Cuba te ontmantelen.
Aanleiding hiertoe zocht hij in het antwoord van Kennedy op een vorige brief
- Vrijdag dat toezegde, dat Amerika de onschendbaarheid van Cuba zou
garanderen, wanneer de offensieve wapens van Cuba zouden zijn teruggetrokken.
Dat is het motief van Chroestsjev in het openbaar, want in de niet-gepubliceerde
brief van vrijdag verklaarde hij zich al bereid tot* ontmanteling van de bases.
Verwarring wekte zaterdag een wèl gepubliceerde brief, waarin als ruilobject
de Amerikaanse basis in Turkije werd genoemd. Maar dit voorstel kwam i>n de
brief van zondag ai niet meer voor.
Gevaar voor India.
Voor India wordt het gevaar, dat over
de Himalaja, uit het Noorden dreigt te
komen, voortdurend groter. De Chinezen
Boze minister Klompé.
Dinsdagavond werd de begroting van
Maatschappelijk Werk van een de
partement, dat nu net tien jaar bestaat
in openbaar commissleberaad geno
men. Minister Klompé mocht van vele
zijden complimenten in ontvangst ne
men voor het werk van haar ministerie.
De protestantse socialist Scheps bleef
echter het bestaansrecht van het parle
ment betwisten. Toen hij de stelling po
neerde, dat het departement als het ware
Chroestsjev’s positie.
Chroestsjev’s psychologisch uitgangs
punt moet op de helling. In hoeverre de
feitelijke nederlaag van Chroestsjev 'n
uitwerking zal hebben op de machtsver-
houdingen in Rusland zelf, is een an- kalksteen
Intussen waren de Kamerleden al weer mee achter elkaar tientallen vragen over
overgegaan tot de orde van de dag. Zij
vervolgden hun proef met het stelsel
der openbare Commissievergaderingen.
In deze week werd zo de pleno-behan-
deling van de begrotingen van O., K. en
W. en van Maatschappelijk Werk voor
bereid. Het ging minister Cals vlot af;
de nieuwe staatssecretaris Janssen had
er meer moeite mee. Het valt ook niet
Kennedy’s politiek, die beangstigend
dicht naar de afgrond heeft geleid, heeft
succes gehad en men mag achteraf in
elk geval vaststellen, dat zijn ferme po
litiek de Russen heeft gedwongen in
te binden en te erkennen, dat hun
machtsuitbreiding op het Westelijk half
rond heeft gefaald. Daarmee zijn en
kele dingen gewonnen. De militaire be
dreiging van Amerika is afgenomen en
si geloven wij nog niet, dat de bases
op Cuba voldoende zouden zijn geweest
om de Amerikaanse mogelijkheid terug
te slaan in geval van oorlog, er door te
bedreigen.
In de tweede plaats is de Amerikaanse
positie tegenover Rusland versterkt,
want nu Kennedy heeft getoond niet te
rug te deinzen voor de uiterste conse
quenties, is het onwaarschijnlijk, dat
Chroestsjev met nog evenveel klem als
voorheen kan betogen, dat Amerika
nooit terug zal vechten. Rusland heeft
nu geleerd voorzichtiger te zijn.
Foto boven: een gewonde Indiase soldaat uit het noodoostelijk frontgebied
wordt op een brancard naar een helikopter gedragen. Foto onder: De Indiase
minister van Defensie Krishnan Menon in gesprek met een militair op een
vliegveld nabij, het frontgebied in Ladakh.
werk voor zich zelf schiep en dat mi-
jnister Klompé in dit opzicht dus een
„radicaal staatssocialisme” beoefende,
werd de bewindsvrouwe boos. „Ik maak
me kwaad als werk, dat mij ter harte
gaat hier zonder nadere motivering ka
pot wordt gemaakt,” zo riep ze uit.
len, de harde school en de gematigde
school. De eerste zou van mening zijn
geweest, dat Rusland zich had moeten
permitteren verder te gaan dan pre
mier Chroestsjev heeft gedaan, de an
dere zou weinig voor het Cubaanse
avontuur hebben gevoeld. Het is niet
uitgesloten (maar het blijft een spe
culatie), dat door deze nederlaag
Chroestjevs interne positie wordt ver
zwakt en dat de harde school zal pogen
het heft in handen te nemen. Is zijn
positie intern zo sterk, dat hij zich deze
capitulatie kan permitteren, dan mag
men rekenen op een versterkte invloed
van de gematigde richting.
De positie van Castro is bij dit alles
niet ter sprake gekomen, maar het is
onvermijdelijk, dat Ruslands belangstel
ling voor hem sterk zal dalen en ook,
dat hij op korte termijn zeker zijn
waarde als symbool van een nieuwe tijd
in Latijns-Amerika zal verliezen. Om
mee te spreken heeft hij al geëist, dat
Amerika zijn basis op Cuba, welker be
zit bij verdrag is geregeld, zal moeten
opgeven, maar daarop is al een bot
Amerikaans neen gevolgd.
Thant, de waarnemend secretaris-gene-
raal van de Ver. Naties, is ingeschakeld
om de wijze van en controle op de ont
manteling te regelen. Genoeg detail
kwesties zullen nog tot problemen of
spanningen leiden, maar het grote ge
vaar is nu toch achter de rug, hoewel
de blokkade gisteren weer is ingegaan.
Frans referendum.
Frankrijk is zondag naar de stembus
geweest om antwoord te geven op de
vraag of de wijze, waarop de president
voortaan zal worden gekozen, moet
worden veranderd.
In de Vierde Republiek werd het staats
hoofd (dat nagenoeg geen bevoegdheden
hq.d) gekozen door de gemeenschappelij
ke vergadering der Assamblée en Se
naat. In 1958 werd als kiescollege aan
gewezen een groep van ongeveer 80.000
notabelen, met name vertegenwoordi
gers in gemeenteraden e.d. De Gaulle
stelde nu voor de grondwet zodanig te
herzien, dat zyn opvolger door het ge
hele volk zou worden gekozen. De vrees
voor een dergelijke plebiscitaire presi-
dentskeuze zit het Franse volk sinds Na
poleon III in het bloed, want zij achten
het een omzeiling van het parlement, die
leidt tot een persoonlijk regime.
De Franse oppositie heeft dit aangegre
pen om de grote aanval op De Gaulle in
te zetten en adviseerde algemeen neen
te stemmen en zich niets aan te trekken
van De Gaulles dreigement af te treden,
wanneer hij geen of onvoldoende meer
derheid zou behalen. De oppositie kon
er tevens op wijzen, dat De Gaulle meer
in het hoofd heeft dan alleen de verkie
zing van zijn opvolger en dat uit de re
visie de wens spreekt het gezag van de
president nog verder uit te breiden ten
koste van de bevoegdheden van het par
lement.
De Gaulle had namelijk te kennen ge
geven van plan te zijn meer per ordon
nantie te gaan regeren.
De uitslag van het referendum is een
teleurstelling geweest voor De Gaulle.
Van het aantal uitgebrachte stemmen
heeft hij 61 voor het ja en 38 voor
het neen gekregen. Van het aantal kies
gerechtigden was 46 voor, 28 te
gen, terwijl 22 zich onthield van
stemming. Maar toch heeft De Gaulle
zijn dreigement af te treden niet vol-
voerd. Men wacht nu met spanning op
de parlementsverkiezingen van novem
ber, die zeer goed een grote meerder
heid voor de oppositie-partijen kan op-
lêteren, daar dezen zich in vele distric
ten hebben verenigd om de Gaullistische
kandidaat te verslaan.
Een Londense firma heeft een apparaat
je ontwikkeld dat de functie van de stem
banden kan overnemen en zodoende het
spraakvermogen kan teruggeven aan hen
die dit hebben verloren, maar nog wel
kunnen articuleren.
De Tait Oral Vibrator, zoals het is ge-
or
het spraakvermogen terug te
chirurgische verwijdering van
t wor
den aangebracht door een tandarts.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Vitjeve: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
De 1100 kruideniers van het vrijwillig
filiaalbedrijf „Grosco’' hebben besloten
speelgoederen te gaan verkopen vèr be
neden de normaal geldende winkelprijs.
De bereidheid om te kopen van non-fopd
artikelen via de levensmiddelenhandel
blijkt in brede lagen van de bevolking
aanwezig te zijn en de Grosco wil, Als
eerste vrijwillig filiaalbedrijf gaarne habr
consumenten in de gelegenheid stelldn
van deze voordelen te profiteren.
Het assortiment omvat skelters, teddybe
ren, poppenledikantjes, cowboy-pakkeit,
kruiwagens en lederen gordels met pi
stolen.
De Grosco-actie onderscheidt zich van ac
ties, door het feit, dat de speelgoederen
betaalbaar zijn met voordeelcoupons en
gratis Duikertjes. Voordeelcoupons die
nen door de consument gekocht te wor
den, terwijl men Duikertjes gratis ont
vangt bij de boodschappen. Hierdoor
wordt bereikt, dat het bedrag dat het pu
bliek uit eigen beurs moet betalen, slechts
40 a 50 van de werkelijke winkel
waarde bedraagt.
het publiek te stellen, zijn niet aangaat de uitzendingen zonderperceel van
.meer te verbieden. Er zal een „legaal1 remastraat.
van het Binnenhof heeft zich geleidelijk weer verplaatst van
Cuba naar de binnenlandse politieke problemen, al zal de Tweede Kamer deze
week nog vrijdagmiddag en -avond aan de hand van een nota van minister
Luns, zich bezighouden met de hulpverlening aan onderontwikkelde gebieden.
De minister van Buitenlandse Zaken is van zijn vakantie teruggekeerd, waarin
hy heeft uitgerust van de vermoeienissen van de Nieuw-Guinea-kwestie. Misschien
is zijn afwezigheid er wel oorzaak van geweest, dat de Nederlandse regering iet
wat traag was met haar reactie op de crisis rond Cidba. Wellicht speelde ook een
zekere reserve mee, niet by voorbaat in de beslissing van president Kennedy te
zijn gekend. Hoe dit zjj, tenslotte heeft minister-president De Quay de Kamer
leden een brief gestuurd, waarin het beleid van de Amerikaanse regering werd
gesteund.
alternatief” moeten worden geschapen.
Staatssecretaris Scholten onthield zich
van een standpuntbepaling. Minister
Korthals heeft het nu eenmaal op dit
terrein voor het zeggen. Voor het ge
val men Veronica zou willeji legaliseren,
verwees hij naar zijn Memorie van Ant
woord over de reclame-televisie, welke
binnen 14 dagen bij, de Kamer zal bin
nenkomen.
Een nieuwe experimentele installatie die
dezer dagen in een Britse fabriek gereed
is gekomen zal misschien kunnen leiden
tot de vervolmaking van een „pneuma
tisch transportsysteem”, waarmee steen
kool, cokes en andere materialen even
gemakkelijk als water door pijpleidingen
kunnen worden getransporteerd. Proe
ven hebben uitgewezen dat stenen door
een 4 cm pijpleiding kunnen worden ge
blazen en wel naar rato van twee ton
per minuut. Dergelijke proeven worden
thans genomen met steenkool, cokes,
i en vloeispaat. Men meent dat
dere kwestie, waarover ai wordt ge- het mogelijk zal zijn om steenkool regel-
speculeerd. Volgens sommige waarne- recht van de mijnen via pijpleidingen
mers staan er in het Kremlin twee scho- naar de energie-centrales te transporteren
Faek is de moanne oktober lekke
nou is troch mannichien forteld
Wy wiene grif yn ’e stimming rekke
Hiene wy üt fakansje hwat utsteld
Wy sil 't tonei hwat wider sorate
Dit jier is üs in goeije lear
Yn stêd en doarp sizze forskate
Oktober krijt fortsjinne ear
Oktober, njontsjen twa en sechtich
Wy koene it nea better ha
Wy learden dêrüt dizze les licht
It fait soms óf, 't fait faker ta
Elk hat by ’t simmer stint en klage
Bliid bringe wy nou in tankbere groet
Wy hise by 't ófskied flot de flage
Oktober, ein goed, alles goed!
PYÏ
Radio en T.V.
Staatssecretaris Scholten werd door de
anti-revolutionair Kieft fel aangevallen
omdat er nog steeds geen radio, en t.v.-
wet is. Een commissie, onder leiding van
prof. Scholten zit hierop al geruime tijd
te studeren Dat de voorzitter ook anti
revolutionair is, stelde de heer Kieft
blijkbaar niet gerust. Trouwens, prof.
Scholten heeft onlangs een brochure ge
publiceerd, 'waarin hij scherpe kritiek
heeft uitgeoefend op het beleid van de
anti-revolutionaire kamerfractie bij de
crisis rond minister Van Aartsen in de
Nieuw-Guinea-affaire en met betrekking
tot de Mammoetwet.
Maar daar kan de c.h.-staatssecretaris
natuurlijk weinig aan doen. Deze wierp
de beschuldiging, dat door de vertraging
in de wetgeving aan de televisie kansen
zouden zijn onthouden, ver van zich af.
Hij betoogde, dat de t.v. zich flink ont
wikkeld heeft. De eerste zendermast van
het tweede t.v.-net bij IJsselstein zal in
het voorjaar-1964 ^gereed kunnen ko
men.
Ook rond het radioschip „Veronica” be
stond meningsverschil. De socialist Vro
lijk zèi, dat deze illegale actie werd ge
hanteerd, als een hefboom voor com
merciële t.v. De anti-revolutionair Kieft
betoogde, dat de strijd over reclame in
de aether niets te maken heeft met de
verzuiling in de omroepwereld. In elk
land' wordt immers met- dit probleem ge
worsteld. De liberale mevrouw Van So-
Deze actie dient niet als een incidentele meren-Downer meende echter, dat Ve-
te worden beschouwd. De plannen om j ronica by publiek en bedrijfsleven zoveel Bolsward is uit de tuin van het R.K.
andere duurzame gebruiksartikelen ter be- belangstelling heeft ontmoet, dat het Armbestuur overgeplaatst naar het eigen
schikking van
klaar.
7
■Sggrr
Wy binne tankber foar oktober
Elk fielde him toneftersteld
De maitiid wie in dripke sober
De simmer joech üs ien bonk kjeld
Hjerstmoanne makke ’t juskes better
Lykwols elk nimt it foar wier oan
Al komt nou moarns it sintsje letter
Oktober spant dit ier de kroan.
Faek praet men fan oktober-stoarmen
Gauris is Pluvius op til
Dizze kear gong 't meast yn dimmen
foarmen
In heldere himel en blokstil
Nearne maleur mei ’t bitedollen
It irpelsykjen gong ek flot
Wierlik ’t hat trochstrings minder
wollen
Oktober kaem mei ’t heechste bod
le week november 1912
De scholen te Makkum nog steeds tot de
helft ontvolkt wegens heersende mazelen
Een geval heeft reeds dodelijke afloop
gehad.
Advertentie: Wegens huwelijk der tegen
woordige met 15 december te huur drie
mooie frisse kamers met balcon.
Te koop aangebodenOmslaande kinder-
stoelen a f 3,
Te Arnhem een Chr. Sociale Partij opge
richt.
In Franeker is de kermis met 1 dag (de
zondag) ingekort. Bijna 800 meerderja
rige ingezetenen uit Franeker hebben
zich tot Ged. Staten gewend dit (raads)
besluit niet goed te keuren.
De grote lighal van het Groene Kruis te
noemd, werd ontwikkeld door een Britse
mondchirurg, de heer R. V. Tait. Het~is
in zoverre uniek dat een elektromagne
tisch tot vibreren gebracht diafragma in
een kunstgehemelté of een vals boven
gebit is ingebouwd en in de mond blijft.
Het apparaat ontvangt zijn energie van
een miniatuur batterij die in de zak wordt
gedragen; het wordt ook van een zak uit
geregeld.
Het apparaat is van geen nut voor men
sen die doofstom geboren werden en
nooit hebben leren spreken. Het is ont-
i worpen om
I geven na
de stembanden. Het apparaatje moet
Hwat bat Qabe Sb roar
De eerste toto van de Russische premier Nikita Chroesjtsjow sinds de Cubaanse i
kwestie. We zien de Sowjet staatsman samen met zijn minister van Buitenlandse
Zaken Andrei Gromyko en premier Sardar Mohammed Naim van Afghanistan
