help
Groet een vrind
en
een kind
Makkum heeft op één na de
grootste ijsbaan in Friesland
HUI
De rechten van het kind, nog niet
voor ieder volk vanzelfsprekend
i
De baan is gereed en wordt officeiel
geopend zodra er ijs is
IMF -
Fan de Martinyloer
Zilveren filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Van der Puiten
f
LJI
DINSDAG 13 NOVEMBER 1962
101e JAARGANG
No. 62
Yn ’e frjemdte is elke lansman in broer.
de dijk
smoesje
de pre-
3e week november 1937
de
De
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tclef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
2/;
WHO,
Het Kinder
pij het uitwerken van
Hwat bat Cjabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
Yn it öfroune jier hawwe de boeren
trochinoar 26 sinten foar de molke bard,
yn it nije jier is de richtpriis 27 sinten.
It kwantum molke is 6.5 miljard, dus
hja sille. sa’t it nou liket, 65 miljoen
mear barre.
De regearing rekket op 5 miljoen üt
betere prizen troch de fabriken, 23 mil
joen üt de hegere priis foar konsump-
sjemolke en 37 miljoen üt it füns (skat-
dizze bldragen de saek as öfdien biskó-
get.
Komt der it ware jier bilangryk minder
molke, dan bliuwt lykwols dy taslach 6.3
sint, komt er folie mear, dan ek. Bringe
de suvelprodukten yn binnen- en büten-
lan mear op, dan bliuwt de taslach ge-
lyk, bringe se minder op, dan foroaret
dy ek net. Dêrom praet de Minister dan
ek fan in „richtprijs” en net mear fan
in garê.nsjepriis.
De Minister sjocht hjiryn neist de EEG-
arguminten ek jit oare foardielen. Yn
it foarste plak wit de Minister nou hwat
him dizze bislissing kostje sil en dat rs
foar de bigreating folie better as in
bipaling efternei, mar boppedat sjocht
hy hjiryn in greate oanspoaring foar de
suvelyndustry en hannel om safolle
mooglik üt de molke to meitsjen, hwant
dy oanfolling komt likegoed en likefolle
by dejingen, dy’t hegere prizen witte
to meitsjen, as dy’t dit net slagget. Hy
is dan meiïens fan in hopen drokte óf
en jowt de forantwurding wer werom
oan de lieders fan it suvelbidriuw. Om
it düdlik to sizzen: de regearing jowt
sa’n bidraeh en stelt fierder sa’n priis
foar de konsumpsjemolke yn it binnen-
lan fêst en fierder moatte boeren en fa
briken, hannei en distribüsje seis mar
sjen, hoe fier hja dêrmei komme.
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong's Nieuwsblad
kist). It léste jier wie de kostpriis op
de buorkerijen op ’e swiere greide 26.3
yn it feangebiet 28 sint yn de Hol-
lannen 27.35 yn it Suden 28.80 yn
it Easten 28 sint en yn de Fryske Wal
den 27.95.
It stiet fêst, dat de leanen dit jier wer
forhege wurde en de Onkosten rinne jit
altyd omheech. Folie romte sit er dus
net yn en dat is net best to bigripen
omt de Minister kear op kear sein hat,
dat de bidriuwen harren oaripasse moat
te, mechaniseare en moderniseare. De
fraech is lykwols, hwer’t de sinten wei-
komme moatte, dy’t hjirfoar nedich bin-
ne. Wy binne der wis fan, dat yn de
kommende wiken dit argumint mei klam
nei foaren brocht wurde sil. En man-
nichien sil de Minister ek foarhalde,
hwerom yn dizze situaesje de prizen fan
lên en pleatsen frij makke wurde moas-
ten, omt elk wol wit, dat dit in forhe-
ging bitsjut.
Wie dêr nou forlet fan?
Dat der mear aventuer. komd is en dat
der mear oantrün op de suvelyndustry
en hannel dien wurdt om de molke ta
wearde to bringen, liket my wol in goed
bislüt. Dat de boeren fuort de taslach
krije is ek in forbettering. It sil nou
om de fjouwer wiken ütkeard wurde.
Mar dat der net mear each is foar de
needsaeklike ynvestearingskosten, dat
bigryp ik net. Tomear net, omt it krekt
de regearing is, dy’t hjir al den dei op
om hammert en grif ek torjucht. Mar
der is jild foar nedich, Eksellinsje en
net sa’n bytsje. Of sil der nou einlings
en to’n lesten hwat komme fan in sub-
sydzje foar dizze needsaeklike oanpas-
sing en modernisearing? Mar dêroer
swijt de regearing fierder. En krekt
dêrfan is sa’n driuwend Sorlet.
TL de J.
plannen waren opgezet v. de nieuwe ijs
baan, waarvan het middelste plan is geno
men en thans al uitgevoerd, net ligt in de
bedoeling de ijsbaan op 15 november a.s.
onder water te zetten, de nieuwe ijsbaan
is gelegen op de waard, in de hoek toe
gangsweg naar de gemeentereinigings-
dienst en de toegangswegen Scheepswerf
Sankop.
Voorts liet de secretaris weten, dat bij de
gemeente een lening van f 10.000,is
aangegaan en dit bedrag in 20 jaar zal
moeten worden afgelost.
Het ledenaantal bevindt zich nog steeds
in groeiende lijn. Sinds enkele weken
bedroeg de groei 40 leden, we hopen dat
nog veel meer nieuwe leden zich zullen
aanmelden bij bestuurslid D. Rinia. Bij
avond zullen vijftig schijnwerpers de ijs
baan kunnen verlichten.
De begroting bedroeg voor de totale kos
ten van de nieuwe ijsbaan ongeveer
f 15.000,—.
Verrassend was van de secretaris te ho-
blanco binnenzijden.
Dit jaar zijn er zes series: één van vijf
verschillende ontwerpen, twee van twee
verschillende ontwerpen en drie van één
Iedereen heeft wel eens gehoord van de Verklaring van de Rechten v,an de Mens,
il weet misschien niet iedereen wat die verklaring inhoudt. Minder bekend is wel
licht, dat de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties drie jaar geleden de
Verklaring van de Rechten van het Kind heeft aangenomen. Men kan zich afvragen
of het nu werkelijk nodig is dat een Wereldorganisatie een stuk opstelt, waarin zo
reel dingen staan, die voor ons vanzelfsprekend zijn. Maar daar gaat het nu juist om
-voor ons zijn die dingen vanzelfsprekend, en mi. Een goede honderd jaar gele
den waren deze dingen voor onze overgrootouders helemaal niet zo natuurlijk.
Hierbij Iota's van een tweetal kaarten, die door bun kleurenrijkdom in werke
lijkheid uit de aard der zaak veel mooier zijn dan een afbeelding in een krant
kan suggereren
door zelf als een uitvoerende organisa
tie op te treden met een enorme staf me
disch- en sociaal personeel.
UNICEF wil de volken helpen zichzelf
te helpen. Het streeft ernaar dat de vol
ken zelf nagaan waar het bij hen aan
schort en dat ze zelf plannen maken tot
verbetering. Dan komt UNICEF te hulp,
daarbij technisch bijgestaan door andere
VN-organisaties, zoals WHO, FAO,
UNESCO en dergelijke,
fonds geeft raad
plannen, geeft steun in de vorm van ma
terialen, voedsel, geneesmiddelen, inrich
tingen van zuivelfabrieken en gezond
heidscentra, helpt bij de opleiding van
inheemsenom hen zélf het grote
werk te laten doen: de opheffing van
hun eigen volk uit zijn miserabele toe
stand en de bescherming van hun eigen
kinderen, die de volgende generatie van
volwassen zullen zijn.
Unicef’s werk omvat de hele wereld. Zijn
taak is groot en groots en eist natuurlijk
geld. Unicef is ae enige organisatie van
de Verenigde Naties, die geheel aange
wezen is op vrijwillige bijdragen.
Die komen voor het grootste deel van re
geringen in veel mindere, maar steeds
toenemende mate van particulieren, ver-
IN OAR SYSTEEM MEI DE
MOLKPRIIS
bislissing fan de Minister oer
nije molkpriis is dan dizze wike ófkom-
men en de tsientüzenen boerehüshaldin-
gen, dy’t hjir in great en trochslaend
bilang by hawwe, witte nou, hwat er
dit jier fan har wichtich produkt finan-
sieel komme kin. Wy binne bliid, dat
de Minister net langer wachte hat,
hwant ünwissens is by de hjoeddeiske
situaesje it minste.
It is wier, dat de Twadde Keamer oer
dizze saek jit mei de regearing prate
moat, mar de boeren witte nou alteast,
dat de bislissing minstens sa wêze sil
as de Minister meidield hat.
Wy wolle foar it momint net yngean op
de fraech cft dizze priis billik is of net.
Hoogachtënd/fa.'R. P. de Boer, Makkum De kommende wiken sil hjir genóch oer
gearkommen en oer pleite wurde, wy
wolle diskear ris hwat neijer yngean op
de bitsjutting en motivearing fan it nije
systeem, dat yngeande 1963 de molk
priis bipale sil. Hwant oan distiid ta
folge de regearing it saneamde garan-
sjesysteem, hwat ynhold, dat de molke
gemiddeld in bipaelde priis opbringe soe,
ek al wie de echte priis stikken leger.
Sa wie de garansje foar it jier 1962 goed
28 sinten foar in kwantum fan 5.1 mil
jard kilo. Omt it werklik kwantum sa-
hwat 6.5 miljard kilo wie, kaem dizze
garê.nsje del op in molkpriis fan 26
sinten. Dit waerd oan de ein fan it
jier ütrekkene en via in neibitelling
weard dan dizze priis oan dde boeren
ütkeard.
Minister Marijnen mient, dat dit sy
steem net yn it E.E.G.-forban past en
dêrom hat hy in oare regeling makke,
dy’t op bilangrike punten oars is. Op
it foarste plak sil de molkpriis net lan
ger absolüt garandeard wurde, mar
wurdt daliks oan it bigjin fan it jier
bipaeld, hoefolle taslach de regearing
op de molke jaen sil. Om dit dwaen to
kinnen, wurdt troch it L.E.I. neigien
hoe’t de ütkomsten west hawwe yn de
léste fiif jier en derby de forwachte üt
komsten fan it nije molkjier. Hjirüt
wurdt dan in gemiddelde nomd en mei-
iens in skatting fan de opbringst fan de
molkpriis, dy’t de fabriken meitsje kin-
ne. Foar it nije jier rekkent men op in
opbringstpriis fan 18.85 de 100 kilo fa-
bryksmolke. Op de konsumpsjemolke
wurdt 1.25 cent mear lein en hwat er
dan jit oan üntbrekt, wurdt oanfolle
troch it Lanbou-egalisaesjefüns. Dizze
taslach is nou bipaeld op 6.3 sint de kilo.
Meiïnoar sil dat 27 sinten wurde foar
alle molke, dy’t levere wurdt. En dat
haldt dan yn, dat men tofoaren mei
^at behelst de Verklaring van de Rech
ten van het Kind? De volledige tekst is
te lang om hier in zijn geheel af te druk
ken. Voordat de tien beginselen, waarin
deze Rechten zijn omschreven, worden
opgesomd, zegt de Verklaring in de pre-
anbule, dat alle kinderen ter wereld
deze Rechten moeten kunnen genieten,
„zonder onderscheid of achterstelling
naar ras, huidskleur, geslacht, taal, gods
dienst, politieke of andere overtuiging,
nationale of maatschappelijke afkomst,
bezit, geboorte of andere status”.
In ons land zou dit zo'n honderd jaar
«leden zeker niet zo maar een, twee,
drie zijn aanvaard. En er zijn nog veel
volken, waar deze beginselen nu nog al
tijd weerstand opwekken. Achterstelling
op grond van ras, taal, godsdienst, maat
schappelijke afkomst die discrimi
natie vinden we nog overal en in allerlei
vormen, zelfs in de zogenaamde hoog
ontwikkelde landen.
Het kind heeft, juist omdat het kind is,
- zo staat in de verklaring bijzondere
bescherming nodig en het moet in vrij
heid en waardigheid in staat gesteld wor
den zich lichamelijk, zedelijk, geestelijk,
intellectueel en maatschappelijk te ont
wikkelen. En dan volgen in heldere, ern
stige bewoordingen de tien beginselen
het recht op een naam en een nationali
teit, op sociale zekerheid, op bijzondere
behandeling voor lichamelijk, geestelijk
of maatschappelijk achtergestelde kinde
ren, het recht op liefde en begrip, op on
derwijs en opvoeding, op spel en ont
spanning, op bescherming in alle om-
itandigheden, vooral ook tegen verwaar
lozing, wreedheid en uitbuiting. Dat is
héél in het kort de voornaamste inlïoud
van de Verklaring.
Niemand, die deze Reelaten leest en daar
bij namen en gezichten voor ogen heeft
van kinderen, die hij kent, zal eraan den
ken deze rechten te betwisten.
Maar we moeten deze rechten betrekken
op alle kinderen ter wereld en dat zijn
et een miljard. Zij hebben géén bekende
gezichtjes, zij .zijn opgenomen in statis
tieken yDriekwart van hen wonen
in landen, die we tegenwoordig „ont
wikkelingslanden” noemen. Hoe zijn nu
de mogelijkheden voor alle kinderen om
deze reelaten deelachtig te worden
Het bestuur van ’UNICEF, het Kinder
fonds van de Verenigde Naties, heeft
gehoor gegeven aan de dringende op
roep, die besloten ligt in de Verklaring
van de Rechten van het Kind en heeft na
zijn vergadering van maart I960 bekend
gemaakt, dat het Kinderfonds voortaan
al zijn plannen, projecten en program
ma's volledig zou afstemmen op de no
bele beginselen van de Verklaring. Een
gigantische taak!
Hoe pakt UNICEF die taak aan? Niet
ontwerp. Alle series worden verkocht in
doosjes van tien kaarten met tien envelop
pen voor f 4,per doosje. Zes heel
mooie series, ontworpen door internatio
naal befaamde kunstenaars, die hun werk
belangeloos aan het Kinderfonds hebben
afgestaan: de Spaanse schilderes Roser
Agell, de Amerikaan Arnold Blanch, de
Zwitser Max Hunziker, twee Afrikaanse
schilders uit de Poto-Poto-school: Rap-
haëll Mounkala en Francois Thango, de
Egyptische Garya Mahmoud en de in
Rusland geboren, naar Amerika geëmi
greerde schilder Leo Schutzman. Een
waarlijk internationale aangelegenheid.
Dan is er nog een bijzondere kaart naar
een glas-in-lood-ontwerp van Max In-
grand; deze kaart is groter en wordt niet
per doosje, maar los per stuk verkoclit
voor 80 cent met envelop.
De opbrengst van de Unicefkaarten komt
ten goede aan 600 miljoen kindéren op
onze w’ereld, die tekort komen, die ziek,
ondervoed of verwaarloosd zijn, die nog
geen deel hebben aan de officiële Rech
ten van het Kind. De kaarten zijn in
ten van het Kind.
Het centrale adres isNederlands Comi
té UNICEF, Molenstraat 15 A, Den
Haag. Giro 7515, telefoon 070605180
Verdwijn, sprak minister Visser
Reken maar, niemand is wisser
Van je fouten dan juist ik
Heus, je hebt je slecht gedragen
Velen gingefl zich beklagen
Ik riep je vaker op de mat
Heus, meneer - wij zijn 't nu zat
Telkens een insinuatie
Heus meneer, de hele natie
Weet het, Visser heeft gelijk
Ik zet je voorgoed aan de dijk
Doe uw best, sprak Van der Putten
Reken maar, ik zit niet te dutten
Ik heb echt zin aan een gevecht
Voor ’t ambtenarengerecht
Kom maar op hoor, met uw
Over 't veelbesproken blousje
Stuurt u mij de laan maar uit
Ik weet wel, ik heb het verbruid
Maar eerst zullen de juristen
Over mijn geval wat twisten
Ik heb stiekum binnenpret
Als u mij op wachtgeld zet.
Zo, zo sprak minister Visser
Nu, ’t loopt niet af met een sisser
Heus meneer, 10 die zit
Je delft eenmaal ’t onderspit
Heus je moet van mij geloven
De onderste steen zal boven
Al ga je nog zo te keer
’t Geeft je geen syllabe meer
Ik heb, als een excellentie
Zeker hogere pretentie
Je verdient zeer zeker straf
Ik wacht gerust de uitspraak af
Vlug aan 't werk weer Van der Putten
Het gerecht wou je beschutten
Mooi minister, een fraaie match
Wie het laatst lacht, lacht het best
PIET
enigingen en organisaties, èn uit de ver
koop van de Unicef-Nieuwjaars- en cor-
respondentiekaarten.
Deze kaarten worden elk jaar over de he
le wereld verkocht om de kas van het
Kinderfonds te versterken. In ons land
wordt deze verkoop-actie gevoerd onder
het motto „Groet een vrind en help een
kind”.
Unicef-kaarten zijn dubbele kaarten; ver
krijgbaar als Nieuwjaarskaarten met
Nieuwjaarswensen in vijf talen, of als
correspondentiekaarten zonder tekst, met
Niemand, die is opgewassen. Tegen on
ze keuze damestassen. De Haan, Bols-
wrd
Het Bolsjewisme in Rusland 20 jaar
Inbraak in de Geref. kerk te Pingjum.
Enkele collectebusjes waren verdwenen.
Aanslag op de Egyptische premier Na
tas Pasja
Prins Bernhard beliep een hoofdwonde
en lichte hersenschudding bij een auto-
ongeval, waarbij de Prins tegen een zand-
auto opbotste. De Prins werd opgenomen
in het Burgerziekenhuis, waar Prinses
Juliana een wijle met haar gemaal heeft
gesproken. Het laatste telegram luidde:
„Toestand Z.K.H. bevredigend. Z.K.H.
slaapt.”
Benoemd tot hoofd der openbare lagere
school no. 2, de heer H. J. Bachofner,
onderwijzer aan die school.
Aan de inwoners van Wonseradeel: Gra
tis verstrekken wij een opgemaakte wieg
aan de jonge wereldburger (es), wiens ge
boorte het dichtst grenst aan de a.s. blij
de gebeurtenis in ons Koninklijk huis.
De ijsclub „Makkum” hield vrijdagavond in „Ons Gebouw” haar ledenvergadering.
Daar de voorzitter de heer S. Attema, wegens drukke werkzaamheden niet vroegtij
dig aanwezig kon zijn, werd deze vergadering geopend door de secretaris de heer
W. Wijnia van Cornwerd, die allen een hartelijk welkom toeriep. Het is vanavond
eigenlijk wat een historische avond aldus de heer Wijnia voor de ijsclub Mak
kum”. We hebben n.l. ons doel bereikt en wel een ijsbaan op de vaste wal, voorheen
maakten we een baan gewoon op het Ijsselmeer. Ook hebben we dit jaar met vele
moeilijkheden gezeten, vooral wat betreft de financiën, daarvoor werd het woord ge
geven aan de penningmeester, de heer J. Visser. Deze gaf een uitvoerig verslag be
treffende dc financiën. We noemen hier enkele grote posten, aangaande de nieuwe
ijsbaan: wor een bedrag van f 500,werden palen gekocht, voor het maken van
een sdiuif in de dijk en het palen zetten, een bedrag van f 1000,voor werkzaam
heden verricht door het plaatselijk loonbedrijf van Gebr. van der Meer f 300,
Voor de d'.jkaanleg e.d. werd aan de Heide Mij. betaald f 9924,05. Dit is een totaal
bedrag van f 11.724,05. Het eindresultaat van de penningmeester was dat de kas
momenteel een nadelig.saldo heeft van f 10.326,22.
Inmiddels was de voorzitter verschenen,
de heer S. Attema, die de leiding van de
vergadering overnam. De kascommissie,
welke de boeken had gecontroleerd en ak
koord bevonden, werd dank gezegd voor
het werk, dat zij hiervoor hebben gedaan
Tot leden van de kascommissie 1963 wer
den benoemd: F. van Dijk en Tj. Roorda
Daar het geen strenge winter is geweest,
was slechts één leden-estafette rijderij ge
houden, dit was op 27 december 1961
Alhoewel het er eerst wel op leek, dat er
een flink stuk ijs zou komen en het Elf-
stedentocht-bestuur zich had voorgeno
men de Elfstedentocht nog in 1961 te
houden, viel op de uitgeschreven datum
de dooi in en alles moest overgaan. We
zullen hopen dat de komende winter van
’62-’63 meer ijs zal geven en dat we dan
kunnen schaatsen op onze nieuwe ijs
baan. Makkum heeft een goede opko
mende jeugd, die nog wel eens wat (op
de schaats) kan presteren, Idus de secr.
Voort bleek uit het jaarverslag dat er 3
ren, dat Makkum nu op één na de groot
ste ijsbaan in Friesland heeft, de grootste
is tot nu toe die van Heerenveen.
Wij zijn een schaatsvolk in hart en nie
ren, gezien de kunstijsbanen, die er in
ons land zijn, is wel een bewijs dat hier
een goed schaatsvolk leeft. We zullen ho
pen dat er ook in het komende seizoen
goed geschaatst kan worden met veel ijs.
Naar aanleiding van dit verslag, vroeg
de heer Timmermans, dat als de baan na
een hardrijderij stuk is gereden, of deze
dan ook weer onder water kan worden
gezet.
Hierop werd door de secretaris geant
woord, dat de baan niet meer onder wa
ter kan worden gezet, hiervoor is een
sproeier nodig en deze bezitten wij niet,
maar we behoeven ons hiervoor geen
zorgen te maken, het stukrijden valt wel
mee, daar het ruime en grote banen zijn.
Ondertussen werd een kopje thee en een
rokertje gepresenteerd.
Als attractie was er een kleine verloting
welke f 12,opbracht. De doos sigaren
was voor de heer E. Tjeerdema en het
pakjes sigaretten voor de heer A. van der
Zee.
Enkele mededelingen werden nog gedaan
betreffende de officiële opening van de
nieuwe ijsbaan. We wachten natuurlijk
op de winter, aldus de heer Wijnia, dan
zal deze baan officieel geopend worden
door burgemeester Oosterrioff, verder
ligt het in de bedoeling de dag een fees
telijk aanzien te geven, ’s Middags zal
dan een wedstrijd worden gereden door
de B-ploeg van de KNSB, welke rijders
van grote klasse zijn, tellende ongeveer
24 man. Men kan hier niet alleen hard
rijden. Voor het avondprogramma werd
gedacht aangekostumeerd schaatsen,
doch dit wordt nog nader bekend ge
maakt.
Voor de baancommissie werden en zullen
worden gevraagd de heren S. Poepjes, Y.
Salverda en W. Koornstra. De funktie is
baancontrple.
In de kassa bij de ingang zullen plaats
nemen de bestuursleden de heren D. Ri
nia en J. Visser.
Voor controle bij de ingang werden ge
vraagd de heren F. Grasman en J. Bijl-
sma.
In de rondvraag kwamen nog verschillen
de punten aan de orde, zoals de entré’s
voor de middag en de avond en de tijd
van opstelling en sluiting van de baan en
het bestuur zal zich hierover nog nader
beraden en t.z.t. bekend maken.
De heer Wijnia deelde vooralsnog mee,
dat ook de zuziek op de ijsbaan niet zal
ontbreken en dat Makkum een centrum
zal worden, waar de schaatsliefhebbers
van Makkum en wijde omgeving hun
schaatssport kunnen beoefenen waar al
len van harte welkom zijn. Het bestuur
hoopt het alles zo gezellig mogelijk te
maken en wij zullen hopen een flink
stuk ijs te krijgen op onze nieuwe ijs
baan. De voorzitter de heer S. Attema be
sloot deze gezellige vergadering en hij
wenste allen een welthuis.
zoals
