WEINIG OVEREENSTEMMING
OP NAVO-CONFERENTIE
HET BINNENHOF KRIJGT
NIEUWE VELDHEREN
De a.s. verkiezingen werpen nu reeds
hun schaduwen vooruit
Kennedy en Macmillan confereren
Openlijke tegenstelling China-Rusland
I
4
us hjoed p p
to sizzen
i
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolrwardjche Courant, Weatergoo en De Jong’i Nieuwsblad
Kerstliclitjes
J
Frede op ierde
Bevolking van
Engeland en Wales
Skotsploech naar
Frankrijk
Schijndood bij dieren
Tijdens de jaarvergadering van de Ame
rikaanse Vereniging van Chirurgen, die
in Atlantic City werd gehouden werd
melding gemaakt van 1 L' J
Lawaai is geen
oorzaak van ziekten
-
VRIJDAG 21 DECEMBER 1962
101e JAARGANG
No. 73
UITREIKING GENERAAL SNIJDERSMEDAILLE
PIET
BELGISCH RADIOSCHIP „UILENSPIEGEL” GESTRAND
aan de
Zoals was te voorzien heeft de Amerikaanse delegatie op de vergadering van de
Raad van de N.A.V.O., geleid door de ministers Rusk en McNamara, vooral aan
gedrongen op een versterking van de West-Europese landen tot de defensie van
Europa. Veel instemming heeft zij niet gevonden. West-Duitsland is voorlopig
niet bereid meer op te stellen dan de 12 divisies, waartoe het zich heeft verplicht
en waarvan er nu 11 onder de wapenen zijn Meer troepen kosten meer geld en
meer mensen en die kan Duitsland in verband met de schaarste aan arbeids
krachten op het ogenblik niet missen, zo betoogt men van VVest-Duitse zijde
Skybolt.
Vooral de Engelsen waren zeer gebeten
over de Amerikaanse aankondiging kort
voor de conferentie gedaan, dat de Ame
rikaanse regering overweegt de ontwik
keling en de produktie van de Skybolt-
raket stop te zetten. Op deze Skybolt
was de Engelse kernmacht gebaseerd;
deze moest het leven van de Engelse
bommenwerpers verlengen.
Over enkele jaren zou men er niet meer
op mogen vertrouwen, dat deze bom
menwerpers in staat zouden zijn door de
Russische verdediging heen te breken
en de Skybolt, die van ongeveer 1500
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolswird
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
West-Duitsland.
In West-Duitsland is een nieuwe minis
ter van defensie in het herziene kabinet
van Adenauer benoemd, die half januari
zijn functie zal aanvaarden Het is Kai
Uwe von Hassen, tot nu toe minister
president van Sleeswjjk-Holstein.
confereerd met president Kennedy. Men
neemt aan, dat de kwestie van de Sky
bolt een belangrijke- plaats op de agen
da heeft ingenomen.
Zuid-Rhodesië.
Verkiezingen in Zuid-Rhodesië hebben
de oppositie aan het bewind gebracht.
Van de 65 zetels in het parlement gaan
er 35 naar het rechtse front van de ta
baksplanter Winston Field. De oude re
gering van sir Edgar Whitehead, de ver
enigde federale partij, moet zich tevre
den stellen met 29 zetels. Van deze 29
zetels worden er 14 ingenomen door de
Afrikanen, die voor het eerst in de ge
schiedenis zitting krijgen in het parle
ment.
De overwinning van de oppositie wordt
voornamelijk toegeschreven aan White
heads programma van afschaffing van
het onderscheid naar ras en van behoud
van de federatie met Noord-Rhodesië en
Niassaland, welke landen een uit Afri
kanen bestaande regering hebben gekre
gen en er naar streven de banden met
i Zuid-Rhodesië op te heffen.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
De belangrijkste politieke gebeurtenis van deze week voltrok zich niet op het
Binnenhof. Maar de gevolgen zullen er mettertijd wel voelbaar zijn. Tijdens het
weekeinde deelde de anti-revolutionaire partijleiding het Centraal Comité
namelijk mee, dat dr Bruins Slot op medisch advies had moeten besluiten zich
niet meer voor een Kamercandidatuur beschikbaar te stellen; dat hij zich zou
moe en beperken tot het hoofdredacteurschap van „Trouw”.
Nu was wel bekend, dat de gezondheidssituatie van dr Bruins Slot te wensen
overliet. In de afgelopen maanden had hij al geruime tijd rust moeten houden.
Maar hij was neer opgeknapt en hij nam weer ijverig deel aan de werkzaam
heden
Van de beide andere West-Europese i km afstand van het doel door een bom-
landen ontmoette men nog minder be
reidwilligheid, omdat deze.landen, En
geland en Frankrijk, het niet eens zijn
met de strategische opzet van de rege
ring Kennedy In deze opzet is er eigen
lijk geen plaats voor een afzonderlijk
kernwapen, dat zo’n groot gedeelte van
de beschikbare middelen van deze lan
den vergt. Geen van beide landen wil
afstand doen van dat onafhankelijke
kernwapen en de Amerikaanse vrees
is bovendien, dat het Engelse en het
Franse kernwapen de Duitsers er ten
slotte toe zal brengen ook te streven
naar een eigen kernwapen.
Militair ziet men er van Amerikaanse
zijde geen voordeel in al beseft men
wel, dat het politiek uiterst moeilijk zal
z(jn Engeland en Frankrijk zo ver te
krijgen, dat zij zich naar de Amerikaan
ss inzichten richten. Een kernwapen is
voor Engeland en Frankrijk een soort
statussymbool, dat zij niet zullen prijs
geven.
Om'die reden heeft minister Rusk weer
een oud voorstel van de Amerikanen op
gewarmd om te komen tot een Europees
kernwapen, gebaseerd op de polaris-
raket, gemonteerd op duikboten en snel
varende koopvaardijschepen Maar de
Europeanen zullen niet alleen eerst voor
een gemeenschappelijk beheer moeten
zorgen, maar er ook zelf de kosten voor
moeten dragen. Geestdrift was in de
Europese delegaties gering.
menwerper kan worden gelanceerd, leek
een uitkomst. Veel vertrouwen hadden
de Amerikanen niet in dit wapen, maar
vooral op grond van een overeenkomst
met de Engelsen hebben zij het ontwik
keld.
Het is een mislukking geworden en nu
zit Engeland zonder transportmiddel
voor zijn kernwapens, daar het de ont
wikkeling van een eigen raket enige tijd
geleden heeft gestaakt, omdat dit te
duur werd.
Achterdochtige Engelsen zien in het
Amerikaanse optreden druk op Enge
land om het eigen kernwapen maar te
schrappen en Engeland zo te dwingen
zich naar de strategische inzichten van
Amerika te richten.
Macmillan confereert.
Zaterdag en zondag is Macmillan, de
Engelse premier, op bezoek geweest bij
president De Gaulle. Men neemt aan,
dat vooral is gesproken over de kwestie
van Engelands toetreding tot de E.E.G.,
ip welke zaak de Fransen nogal wat
moeilijkheden in de weg leggen. Of er
enige resultaten zijn bereikt, is nog niet
bekend.
In de tweede helft van deze week heeft
Macmillan op de Bahama-eilanden ge-
pihof. Scholten „verontruste anti-revo-
lutionairen” zoals staatssecretaris
Roolvink en het Kamerlid Meulink, dat
tegen de Nieuw-Guinea-overeenkomst
van New York had gestemd hoog op
de lijst stonden genoteerd.
Men moet wél aannemen, dat dit de
gezondheid van dr. Bruins Slot ook geen
goed zal hebben gedaan. Zo heeft waar
schijnlijk een samenspel van factoren
tot zijn besluit aanleiding gegeven.
Men zal hem op het Binnenhof stellig
missen, want hij was een moedig man,
die zich in de bezettingstijd zeer heeft
onderscheiden. Waarschijnlijk lijkt nu,
dat de a.r.p. de verkiezingen met ver
scheidene lijstaanvoerders, zoals de land-
bouwexpert Biesheuvel, de Drentse Ge
deputeerde Smallenbroek, de midden-
standsexpert Van Eysden van de zijde
der Kamerfractie en Staatssecretaris
Roolvink als afkomstig uit het kabinet-
De Quay naar voren zullen treden.
schijndood bij die-
1 van ademha-
bloedsomloop die een uur
de Verhoef en de liberale burgemeester
van Wassenaar, Geertsema, een princi
piële wijziging aanbrengen namelijk
door de katholieke nakeuring, welke ’n
110-tal gemeenten centraal laat uitoefe
nen, af te schaffen.
Dr. de Kort zei, dat de k.v.p.fractie best
over dit onderwerp wilde spreken, maar
dat het principieel amendement bij deze
technische zaak formeel ontoelaatbaar
was. Minister Toxopeus zat er lelijk tus
sen in; aan de ene kant zijn regerings
partner de k.v.p. en aan de andere kant
zijn geestverwant Geertsema.
Toen schoot prof. Oud hem te hulp. Na
drukkelijk zei deze, dat hij de inhoud
Ivan het amendement even sympathiek
vond als mr. Geertsema, maar met be
trekking tot de formele kant van het
geval moest hij dr. De Kort gelijk geven.
Hieruit trok de p.v.d.a.-fractie bij mon
de van protestantse partijsecretaris
Scheps, de conclusié, dat het verstandig
was de behandeling van de wetswijzi
ging te schorsen voor nader beraad.
Aldus werd besloten.
Een beeld van hel Belgische radioschip „Uilenspiegel", dat bij Cadzand op het
strand is gelopen. Hel schip lag buiten de territoriale wateren ter hoogte van
Zeebrugge en kwant tijdens het stormweer in moeilijkheden. Een Belgische
sleepboot daagde er in de boot op sleeptouw te nemen in de richting van Vhs-
sineen. Voor de Schelde brak de tros echter en werd de „Uilespietel’’ door de
Bolswards Nieuwsblad
Bioscoopwet.
De v.v.d. heeft prof. Oud vorige week
al een fraai boek als afscheidscadeau
aangeboden bij monde van minister
Korthals, die zjjn partijvoorzitter vooral
prees als een betrouwbaar bondgenoot
in een regeringscoalitie. Van deze kwa
liteit legde prof. Oud dinsdag en nieu
we
It libben is in geskink
mar wy krije ’t net om ’e nocht
Voorver kiezingen.
Hieruit kon blijken, dat de verhoudin
gen in de anti-revolutionaire top wel
waren hersteld, doch in de lagere regio
nen der a.r.p. bleek men dit alles niet
vergeten. Beweerd wordt in elk geval,
Openlijker
De tegenstellingen tussen China en Rus
land zijn al van oude datum.
Maar bevochten de tegenstanders el3
kaar vooral door scheldpartijen op Al
banië en Joego-Slavië, de laatste weken
worden de zwarte schapen steeds duide
lijker bij de naam genoemd.
In zijn jongste rede vo<fr de Opperste
Sovjet heeft Chroestsjov met veel na
druk gesproken over diegenen, die ach
ter Albanië staan en hij gaf te kennen,
dat zij wel eens met de aartsketter Trot-
ski zouden kunnen worden vergeleken.
Op dit Russische dreigement heeft het
Chinese Volksdagblad geantwoord met
een lange verklaring, waarin wordt be
toogd, dat gelijk of ongelijk niet van de
meerderheids- of minderheidspositie af
hangt, dat China gelijk heeft en dat
Rusland dus ongelijk heeft. Gekoppeld
aan een scherpe veroordeling van de
Cubaanse politiek van Chroestsjov, die
voor de imperialistische dreiging is te
ruggeweken, heeft dit veel van een
rechtstreekse aanval op het Russische
leiderschap in de communistische we
reld. China stelt voor de meningsver
schillen op een algemene communistische
wereldconferentie uit de weg te ruimen,
maar hiervoor schijnt Moskou weinig te
gevoelen, omdat men daaruit zou kun
nen opmaken, dat beide standpunten
even waardig zouden zijn. Het zou ook
kunnen vrezen, dat de Chinezen vooral
in de landen buiten het communistische
machtsbereik op aanhang zouden kun
nen rekenen. Dat de tegenstellingen tus
sen China en Rusland scherper worden
is op het ogenblik onmiskenbaar.
Aan de Algemene Politieke Beschouwin- daald e.n dat favorieten van de, met
gen droeg hij bij met een toespraak,
waarin hij de confessionele partijen toe
riep, dat hun taak in de toekomst niet
zozeer op nationael terrein als’ wel op
internationaal terrein lag.
Korte tijd later schreef prof. Scholten
van de Vrije Universiteit van Amster
dam, de geruchtmakende brochure,
waarin hij de anti-revolutionaire Ka
merfractie ter verantwoording riep.
Dr. Bruins Slot werd niet alleen aange
vallen voor zijn bovengemelde oproep
tot een internationale oriëntatie der par
tij, ook zijn, op verzoening met Indone
sië,gericht Nieuw-Guineabeleid; de door
hem geleide aanval op minister Van
Aartsen’s woningbouwbeleid, welke en
kele jaren geleden tot een korte kabi
netscrisis leidde, werd hem euvel ge
duid.
Nu wilde het toeval, dat juist deze week
weer de begroting van minister Van
Aartsen ter discussie stond. De k.v.p.
en de p.v.d.a. waren echter veel scher
per in hun oordeel dan de anti-revolutio-
nair Van Eibergen, die zelfs de moge
lijkheid open liet, dat minister Van
Aartsen na de verkiezingen weer als
minister zou terugkeren.
Spanningen die verontrusten
Blijven de doem van de tijd
Verre fronten, kale kusten
Het toonbeeld van haat en strijd
De vredesduif is weggedoken
In een wereld grijs, kil, guur
Toch blijkt het feest aangebroken
De kerstlichtjes zijn ontstoken
Stil, langs de Berlijnse muur
Door de stad loopt triest ’n scheiding
Die niet weer kan overbrugd
Alle dagen haast de tijding
Wanhopige neemt de vlucht
Pogingen die dikwijls strandden
Bij nacht treft het moordend vuur
Stervend met bebloede handen
Toch klinkt 't lied over de landen
De kerstlichtjes staan te branden
Zacht, langs de Berlijnse muur.
Duizenden gevaren dreigen
Overal verraad, terreur
De stem van de kerk moet zwijgen
Voor het Kind geen open deur
De hamer en de sikkel winnen
Dit symbool geeft glans en stuur
Waarvoor hemellichten dimmen
De mens neemt de hoogste tinnen
Toch ziet men kerstlichtjes glimmen
Blank, langs de Berlijnse muur
Spanningen, de zuchten loosden
Zich 't één snijdende kreet
Uit het Westen, uit het Oosten
Een stad in benauwend leed
Leed, dat oud en jong bezwaarde
Toch, misschien voor korte duur
Mensen die naar Boven staarden
De kerstlichtjes, vrede op aarde
Ook langs de Berlijnse muur
Seniorenconvent.
Als gevolg van deze wijziging in het pre
sidium der a.r.-Kamerfractie, zal na de
Verkiezingen de samenstelling van het
seniorenconvent, de fractieleiders der 5
grootste partijen, die met dr. Korten
horst de parlementaire werkzaamheden
indelen de agenda opstellen e.d. in
zijn geheel zal worden gewijzigd. Dr.
Kortenhorst was afgelopen week lichte
lijk ongesteld nadat hij vorige week nog
een herdenkingsrede over de vrijzinnig-
democratische voorman in 1914/1916, dr.
Bos had uitgesproken.
De heren Romme en Burger zijn al ver
vangen door resp. dr. De Kort en prof.
Vondeling. De benoeming van dr. De
Kort was echter aanvankelijk als tijde
lijk bedoeld en ten aanzien van prof.
Vondeling bestaat uiteraard de moge
lijkheid, dat hij weer tot het minister
schap zal worden geroepen als de room-
rode coalitie mocht worden hersteld. In
elk geval staat de vervanging van dr.
Tilanus en prof. Oud vast door jongere
krachten, zoals mr. Beernink en mr.
Toxopeus.
Hwat bat Qabe Skroar
„Frede op ierde”, moaije wurden
’t Is hast Krysttiid op ’e wrald
Mar wurdt net hwat dy sang
ientoanich
Rom njuggentsjin hündert jier al aid?
Dümny’s meije er drok oer preekje
Sjonge litte yn it tsjerkegebou
Foariten ’t ütroppe yn har toarten
Och, de fréde komt net gau
Mei it soms der hwat op lykje
't Is yn ’e hüs of tsjerke of Steat
't Duorret faek in amerijke
Twadracht wurdt der socht om neat
Frede is 't tusken keninkriken
Mar hoelang? Dat wit men net
Reden binne der gau to finen
As men sin oan moardzjen hat.
Martelingen, moarderijen
Fynt men yn üs tiid werom
Mar ’t folbringen fan dy grouwels
Bart meast yn hwat biskaefder foarm
„Frede op ierde” leaflik klinkt dat
Mar mei de oanwinst is ’t mar lak
Oeral fynt men wolven rinnen
Kreas forklaeid yn ’t skieppepak
„Frede”, ropt sa faek de müle
Wylst it hert om wrake tinkt
leuwen sille der noch forrinne
Foar de wrald yn frede blinkt
Mar foar it goede aloan to striden
Sil syn nut en foardiel dwaen
Stilstean kin men net lyk by halde
Mar sil efterütgong dwaen
Hearen rjuchters, abbekaten
Halde ’t al mar like drok
Oeral moardzjen, stellen, roven
Oeral laster, haet en wrok
Jild, gelove en lasterpraet
Kweekje folie niid en haet
’k Lean as men it jier twatüzend telt
Tussen 1959 en I960 is de bevolking van
Engeland en Wales met 369.000 aange
groeid tot 45.775.000, aldus blijkt uit de
cijfers die de Registrar General heeft ge
publiceerd. In de afgelopen tien jaar is de
bevolking van de twee landen met bijna
2 miljoen toegenomen hetzij door geboor
te of door immigratie. In zijn statistisch
rapport voor I960 deelde de Registrar
mede dat er een record oogst aan babies
was 785.000 levend geborenen, het
hoogste aantal in enig jaar sinds 1947.
Hierbij waren 9.086 tweelingen en 77
drielingen.
In I960 waren de bruidsparen jonger dan
ooit. Meer dan een kwart van de meisjes
die trouwden waren nog geen twintig;
een op de tien huwelijken waren tussen
jongens en meisjes van beneden de twin
tig.
De meest populaire leeftijd voor meisjes
om te rouwen was 23.3 jaar, 2.4 jaar jon
ger dan de gemiddelde leeftijd van hun
echtgenoten. In I960 waren er 526.268
sterfgevallen, hetgeen neerkomt op een
gemiddelde van 11.5 procent per 1000.
Dit is het laagste cijfer sinds 1957.
De heer I. A. Aler (t echts), voorzitter van de „Stichting Generaal Snijders-
fonds”, heejt maandagmiddag in de grote collegezaal van het gebouw voor
werktuig- en scheepsbouwkunde van de technische hogeschool te Delft de gou
den Generaal Snijdersmedaille uit gereikt aan Prof. Dr. Ir. H. J. van der Maas.
Prof, van der Maas is hoogleraar in de vliegtuigbouwkunde aan de technische
hogeschool. De Generaal Snijders-medaille wordt eens in de drie jaar uit gereikt
aan een Nederlander, die zich in die periode bijzonder verdienstelijk voor de
luchtvaart heeft gemaakt.
Hedenmiddag om half vijf vertrekt de
Skotsploech naar Fonteine de Chalies,
een klein plaatsje ongeveer 40 km boven
Parijs.
l icgvie piwt. wuu utjwucxg j Op de heenreis zal in Breda in een jeugd
proef af. Toen stond in de Tweede herberg worden overnacht. Maandag
Kamer een technische wijziging van de wordt de terugreis aanvaard.
Bioscoopwet aan de Orde. Daaron wilden Wil wensen onze Bolswardse ambassa-
ren volledige stilstand
ling en 1
duurde.
Honden werden verdoofd en in een ge
koelde drukkamer, waarin een tempera
tuur van min 30 graden Celsius heerste,
gebracht: hart en hersenen doorstonden
de proef zonder schade.
Dit experiment kan van groot belang zijn
voor de behandeling van mensen, die
door koolmonoxyde of door een te grote
dosis barbituraten (slaapmiddelen) zijn
vergiftigd of bij wie het hart tot stilstand
is gekomen.
De opname van zuurstof door ’t lichaam
wordt verminderd, terwijl daarentegen de
oplossing van zuurstof in de lichaams
vochten twintigvoudig wordt vergroot.
De proef is nog niet op mensen genomen,
dat bit de voorverkiezinsren de nonulari-
Algemeen wordt verondersteld, dat het
aanhoudend lawaai in fabrieken het ont
staan van hoge bloeddruk, suikerziekte en
andere organische ziekten kan veroorza
ken of leidt tot geestesstoringen. Dr. A-
ram Glorig, die een speciale studie van
dit onderwerp heeft gemaakt is tot de
conclusie gekomen dat dit „baarlijke non
sens’’ is.
Dr. Gloring is van mening, dat niets er
op wijst dat lawaai enige invloed heeft op
de gezondheid, behalve een vermindering
van het gehoor. Zijn onderzoek heeft zich
echter uitsluitend uitgestrekt tot het la
waai, dat in fabrieken wordt veroorzaakt;
hij kan daarom niets zeggen over de ge
volgen van het lawaai dat met grote ener
gie gepaard gaat, zoals bijvoorbeeld wat
veroorzaakt wordt door straalvliegtuigen:
dit onderzoek is nog niet afgesloten.
Volgens deze deskundige hangt het ge
hoorvlies af van de intensiteit en het tril
lingsgetal van het geluid. Hij merkt in
dit verband op dat het gehoorverlies bij
het ouder worden ongeveer 15 decibel be
draagt en dit verlies kan zonder ernstige
schade voor het vermogen om gesprekken
te voeren worden geleden.
teit van dr. Bruins Slot sterk bleek ge-jde Utrechtse socialistische Gedeputeer- deurs een goede reis en veel succes.
noordwesterstorm naar de kust gedreven
Itens
