Sneeuwongerief allerwege
K.F.F.B. jowt 13000 boeken
oer Gysbert Japicx oan ’e leden
Vele dorpen nog geïsoleerd
Cjabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
Veel bezoek aan
Hidde Nijland
stichting
Yn 1963 alve nije ütjeften fan aldere
en nije skriuwers
Gouden filmpjes
Wiske snic
Workum kreeg een
eigen bibliobus
Oud Workum
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
J. S.
No. 1
102e JAARGANG
VRIJDAG 4 JANUARI 1963
Hwat hat
'i
de
DE „NINA II” OP DE BAHAMA-EILANDEN AANGEKOMEN
dizze gearkomste in lezing’ oer Gysbert
I Toninv on «nrn hHeiiifHnw fnov
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V^ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
De hear Roarda die de prachtige geste
it him takommende honorarium biskik-
ber to stellen foar it meitsjen fan illus-
traesjes yn syn boek.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertenueprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsch» Courant, Westergoo en De Jong s Nieuwsblad
I
fakansje yn in simmerhüske fan it
fakansjesintrum Ellert en Brammert to
Diever. Foar it oanbringen fan nije leden
wurde fierders wer preemjeboeken jown.
De Fleanende Krie sil wer ütkomme mei
3 nümers, hwerfan ien Gysbert Japicx-
nümer.
De hear v. d. Zweep wie doe ünderwi-
zer to Ikkerwald en Sibe van der Ga
lien syn learling. De measte fiten yn
it boek biskreaun, wist er him noch
skoan yn it sin to bringen.
Hwat it ütjefteplan oanbilanget, de bei
de gewoane ütjeften, dy’t de leden auto-
matysk yn har lidmaetskip krije f 3,-
ynlage) binne yn febrewaris „Yn Gods
takomst”, de emigraesjeroman dy’t yn
Australië spilet fan M. Apperloo en yn
septimber „Iepen Finsters” fan de yn.
de rin fan dit jier forstoarne Teatske
Alzum. Dit léste boek sil ütkomme yn
greater formaet, tagelijk mei in ekstra
jefte, dy’t de KFFB yn ’e mande mei
der Goot, aljit Gysbert Japicxkomité en oare subsi-
meer iedere week. Wij zouden slechts
in herhaling treden.
Maar ditmaal was het toch wel iets bij
zonders. Doordat de wegen op vele
plaatsen door sneeuw versperd waren,
was er geen enkele marktkoopman ko
men opdagen. Trouwens ook de Afsluit
dijk zat weer potdicht. Alleen groente
handelaar Bosma stond met zijn vracht
wagen waar hij anders met zijn „uit
pakking” placht te staan.
Op de veemarkt was het ook al een
uniek gezicht. Er was bijna geen „kop”
Een marktoverzicht schrijven we niet op straat. De deur van de Doele was
gesloten. Enkele oud getrouwen zaten
rond de stamtafel, maar om ongeveer
elf uur was het licht in de grote zaal
nog niet eens ontstoken.
Eén van de diensters (Hinke) keerde
onverrichterzake huiswaarts. Zij werkt
nu een 15-tal jaren in de Doele en dit
was nog nooit eerder gebeurd: naar huis
omdat er geen klanten waren.
En misschien het meest wonderlijke van
al: de hokken waren geheel gevuld met
schapen, die later de stad doorgedreven
werden, hetgeen veel bekijks trok.
De beroepen „langs de weg” waren wel
erg zwaar dezer dagen. Zo bijv, dat de
melkvaarder, of in dit geval melkhaler
Bij de fabrieken is geen melkbus meer
te krijgen. Alles wat melk kan bevat
ten, is bij de boeren, die soms in geen
dagen melk kunnen leveren. Trouwens
de melkboeren ventten ook al niet meer.
Wie melk wil hebben ga zelf naar de
melkboer of naar die punten van de
stad, waar de toeter wordt geblazen.
Trouwens vrijwel overal doet het slech
te weer zich gelden.
Zo lazen wij op het raam van een Bols-
wardse zakenman: „Zeven man perso
neel ziek of ingesneeuwd. Wilt U mede
werken?”
Veel dorpen zijn praktisch gehee] ge
ïsoleerd. De bakker van Burgwerd, die
als „koude” bakker anders zijn brood
uit Tjerkwerd haalt via Bolsward, moet
•dit nu halen via de Hiemert, Witmar-
sum en Kievitshorne.
Trouwens ook de L.A.B.bussen moesten
vanaf Leeuwarden af en toe deze route
nemen.
Wij vernamen het besluit van scholen,
die veel buiten-Ieerlingen hebben en
vandaag weer zouden beginnen, de va
kantie te verlengen tot a.s. maandag.
De post is dagenlang onderweg, de te
lefoon geeft in 9 van de 10 gevallen de
bezettoon reeds bij het draaien van ’t
kengetal. Wij hoorden dat iemand, die
dringende boodschappen door moest ge
ven en de telefoon nooit ,vrij” kon krij
gen in arren moede een serie telegram
men ging verzenden, niet bedenkende,
dat ook de telegrambestellers moeilijk
geïsoleerde adressen .kunnen bereiken.
Bij alle ongerief en narigheid die deze
barre winter met zich meebrengt, hoor
den wij in onze omgeving gelukkig nog
niet van ernstige ongelukken, zoals
brand, ernstige ziektegevallen enz.
Gerda Kuiper fan Moarmwéld, de Jun-
kerfyts oan Grytsje de Jong fan Skear-
negoutum. De haedpriis yn de puzzel-
kriich wie foar de hear P. van der Veer
to Hallum (Singernaeimasjine). Yn de
ledewerfaksje makke de hear P. van
Noord fan Ferwert in boppeslach mei
236 leden. Hy krige wolfortsjinne, de
Batavusbrommer.
Ek foar it kommende jier binne der
wer hiel hwat aksjes. Sa sil der in Gys-
bert Japicxnümer fan De Fleanende
•- - - - - - io
en op deze
en wethouders
houden openbare aanbesteding, de
geschreven bedragen ver 1
groting I
lingen g
worden.
Smoarge kij
moat men mei rizen biezems óffeije
De raad stelde het bedrag per leerling
als bedoeld in artikel SSbis der lager
onderwijswet 1920 voor het jaar 1963
vast op f 66.56.
De telkenjare toenemende stroom van
In aive stêddetocht koe it forline wlke sneon lyk as wol hope waerd net
wurde, mar in alve-boeketocht waerd it al, doe’t op de jiergearkomste fan de Krie ütkomme. Dy’t foar 15 febr.
KFFB yn Amlcitia to Ljouwert it ütjefteplan fan de KFFB foor 1963 üt de nije leden oanbringt hat kans op in wike
doeken dien waerd.
De KFFB, dy’t der forline jier likernöch 1500 nije leden by krige en nou al
fiks ver de 12500 sit, komt yn 1963 mei net minder dan 11 njje boeken en der
birthe ünderskate forrassingen by, b.g. in folksboek oer Gysbert Japicx, in nije
p.lutinge fan de Hoara’s fan Hastings, in neiiitten roman fan Teatske Alzum,
in bondel folksforhalen fan E. B. Foikertsma, ta gelegenheit fan syn 70e jierdei,
it samle dichtwurk fan A. Jousma, njje berneboeken en in debüt fan J. F.
Siemensma.
de - y -
de haven voor;de romanpriisfraech éfwachte. Ut
Mar ek de faeks minder spektakulaire
sifers seine folie. It is noch al hwat om
yn ien jier tiid mear as 30.000 Fryske
boeken oan de man to bringen en in
omsetsifer to hawwen fan f 87.482,56,
dit wol sizze in foarrie Fryske boeken
ta in winkelwearde fan sa’n ly.ts
f200.000,(de KFFB leveret de leden
de boeken ommers ornaris foar minder
as heal jild).
De minne diken en it riderswaer wol
treast, wie der sneontomiddei skoan folk
doe’t foarsitter J. van der Mark de gear
komste iep ene.
It iepeningswurd tsjüge fan optimisme
en tankberens. Tankber wie ek de skriu- I
wer-skathélder J. van d
bleauwen der wol winsken. Sa koe b.g. diearjende ynstdnsjes, alle leden forgees
de omset fan de berneboeken gans grea- j takomme litte sil, in op it selde greate
ter. Dér sit net folie sleet yn, in alge- formaet printe en mei in lyts 80 ütsün-
miene klacht trouwens. It tal omsette derlik moaije printen illustrearre boek
boeken hie lykwols noch nea sa heech1 „Ljocht en skaed oer de Gysbertieu”,
west, de berneboeken, dichtbondels en in 250 siden great boekwurk fan ds. J.
oar ütjown wurk ek meirekkene. Nij J. Kalma oer Gysbert Japicx en syn
wurk wie der genöch ynstjürd en de tiid.
beide karkommisjes hiene der it gaed- Dit boek, dat los sa’n goune of tsien
likste ütsocht.
In forrassing wie it berneboek
VIEGONGELUK
OP ZESTIENHOVEN
Vrijdagmiddag is een DC-4 van
British United Airways”, de ,,Pcmt
L’Europe” tijdens de landing op Zes-
tienhoven verongelukt. Het toestel
raakte bij de landing een dijk en sloeg
vier maal over de kop. De piloot werd
hierbij zo ernstig gewond, dat hij later
in een ziekenhuis overleed. Van de
passagiers werd niemand ernstig ge
wond. De bijgaande foto geeft een
beeld weer van de situatie ter plaatse.
der üt deklamearje, mar dy wie troch
sykte bihindere.
dat zij U. U„ de hear L. van der Zweep, nou to Op de gearkomste wie ek in eksposysje
ao manier ’Pol” me. fan kólrlnri fobanVrlInh
,1e week januari 1913
Volgens de statistiek zijn er in ons vader
land 568 miljonairs. Vijf van hen bezit
ten meer dan 10 miljoen; één heeft zelfs
26 miljoen.
Benoemd tot directeur van het gasbedrijf
te Zaandam de heer J. A. A. Ochtman
te Bolsward
Nieuwjaarswensen van o.a.: Gezellen Cu-
perus; J. C. de Way, meubelmaker; J. v.
d. Meer, bakker; P. A. Bruinsma, nota
ris; W. Wiarda, Havannahuis, Schild-
wyk; Jac. Postma, rijwielhandel; F. K.
Mobach; L. J. de Jong; Mr. Timmerman;
H. Vrijburg, gem. architect; S. O. v. d.
Meer Stoombootkaptein; A. Brandenburg
Hollandia-winkel; Wed. H. Albada Jel-
gersma, fijne vleeswaren en comestibles,
Appelmarkt; S. I. Faber, S. E. Lunter; J.
de Haan; fa. H. C. de Haas; Jan Falke-
na, concietge; Dr. Pottinga, F. Hofman,
filiaal Albino; K. Overzee, huis- en de
coratieschilder; T. S. van der Zee, Mr.
Smid; D. Wouters, vleeschhouwer; IJ.
Bolta, Mr. SlagerJ. Koch, beurtschipper
Y. H. Prins Sm, schilder; W. L. Lam
mers, vleeschhouwerP. Buikstra, kap
per, J. van der Laan, coiffeur; J. Dijkstra
Azn., architect; Arend P. Cuperus, steen-
ta-
l oan de skriuwer P. Akkerman foar
syn roman „De léste fan de Kampe-
Deze onderhandse aanbestedihg was Jnaers” en de twadde great f2200,oan
een gevolg van F"*- J'’1’ k" 1-0 '*'r -J
door burgemeester en wethouders ge- roman „Dit Keningsbern”, in forhael üt (boeken, dus, dy’t men net automa-
oer in geastesearm bern, dat yn in yn- tysk kriget, mar dy’t bisteld wurde
w imoatte) in dichtbondel „It twadde lén”
kwamen en door onderbande-{De loko-boargemasters A. J. Hellema 1 fan Anne Jousma en in bondel folksfor-
j sprieken resp. üt namme fan de ge-1 Ds. J. J. Kalma fan Snits héldde op
-- -x-J.-| en
het Friese platteland”, jErmelo. De hear Akkerman wennet yn Japicx en syn bitsjutting foar Frys-
wciu uuui uv mad gunstig ontvangen, IMarrum en Van der Galiën yn lêst-jlan, wylst de hear G. van der Woude
temeer daar Hindeloopen hierin een neamde plak. Allebeide lieten hja har üt it wurk fan Gysbert foarlies. Oars
heel gunstige positie inneemt. Gedepu- lokwinsk biselskipje fan in prachtich soe Prof. dr. W. J. Burna fan Grins
teerde Staten zal worden bericht, dat blomstik. Ek kamen de priiswinners seis1- -
de raad geen behoefte heeft beschou- 'noch oan it wurd en de éld-ynspekteur
wingen hierover te geven en
alle waardering heeft voor de nota en I Amsterdam, dy’t as „master Pel” mo- 'fan de hélden kleur- en tekenkriieh. De
voor de gedegen arbeid die door de del stien hat yn Van der Galiën syn haedpriis foar de lytskes, in kivej auto-
samenstellers ervan daaraan is besteed, boek „De saltsek”. jped, waerd oanbean oan. de 6-jierrige houwer; F. Sicmonsma, vleeschhouwerij.
komt to jilden, krjje alle KFFBleden der
X.L xuuMoiug WW W uenwuueK „Seis dus ekstra by. Der wurdt fan har al-
nachtsjes sliepe en dan??” fan Diny v. linne ien goune frege foar de ekstra
d. Berg, in nije skriuwster. Dit boekkosten fan administratie, forpakken en
(foar de middelklassen) sij ütjown wur- forstjüren.
de, lyk as ek „It geheim fan de Stins” As berneboeken sille ütjown wurde „Seis
skreaun fan de Ald-foarsitter R. S. Roar- nachtsjes sliepe’ en „It geheim fan de
da, dat mear foar greateren ornearre is. I Stins fan de al earder neamde skriu
wers.
Yn it ekstra abonnemint (in tüzen leden
krije jiers net 2, mar 4 boeken, men kin
jin op dy ekstra rige abonnearje) as
earste jefte de roman „Dit kenings
bern” fan Van der Galiën en as twadde
in nije printinge fan „De Hoara’s fan
Hastings” fan Simke Kloosterman. De
léste meidieling krige in waerm applaus.
As preemjeboek komt yn de hjerst üt de
roman „Frou Gunne of it Hüs fan Her-
da” fan J. F. Siemensma, in nije skriu
wer dy’t hjirmei syn romandebüt mak-
ket, wylst dan yn 'e hannel komt „As
de sémearmin sjongt” fan G. Spaan
derman-Wielinga.
bare land- of waterwegen
wegen uitgang hebben.
De begrotingen voor de dienst 1963
worden zonder hoofdelijke stemming
vastgesteld c.q. goedgekeurd overeen
komstig het voorstel van burgemeester
en wethouders. Raadslid Stallmann
brengt het college van burgemeester en
wethouders als mede het secretarieper-
soneel, dank voor de keurig verzorgde
en sluitende begroting en hoopt dat
deze begroting in 1963 behoorlijk vlug
zal worden verwerkt. De post onvoor
ziene uitgaven is geraamd op f 2245.47.
Algemene beschouwingen worden over
de begroting niet gehouden. De ove
rige raadsleden sluiten zich volledig bij
de woorden van de heer Stallmann aan.
De raad wijst eenstemmig de navol
gende binnengekomen subsidie aanvra
gen voor 1963 af: Stichting Militaire
Tehuizen van het Humanistisch Thuis
front, Stichting Katholiek Militair Vor
mingscentrum, Commissie voor Ge
meentelijk en provinciaal schoolkaatsen
in Friesland, Fries Natuurhistorisch
bezoekers aan het museum de HiddeMuseum, Ned. Astma Stichting, Kon.
Nijland Stichting, is oorzaak geweest, A'f”
dat de conservator gedurende geruime
tijd assistentie heeft gehad van zijn
echtgenote. Burgemeesters en wethou
ders zijn van oordeel dat gepresteerde
arbeid beloond diende te worden en
stelden de raad voor over te gaan tot
het aanstellen van een museumassisente
en een bezoldigingsregeling hiervoor
vast te stellen, overeenkomstig het door
de Rijksinspecteur voor de Roerende
Monumenten uitgebrachte advies. De
raad gaat eenstemmig met dit voorstel
akkoord.
Een drietal bezwaarschriften tegen de
aanslag wegenbelasting 1962, worden
afgewezen, uit overweging, dat de be
trokken percelen zijn gelegen aan open-
Snie, Snie, wiske snie
Hwa wit mei dyn gollens rie?
Mei it kommen en it gean
Setst gjin minske yn ’e klean
Hiel ünskuldich
En forduldich
Kamen flokjes op 'e groun
Der waerd it léste rêstplak foun
Dochs de hurde eastewyn
Tocht hwat is dat guod dochs fyn
’k Sil myn amme der oer jeije
En it fan it lan óffeije
Yn 'e lij ten en ’e fearten
Waerd de snie doe hinne sketten
Hiele plakken op 'e dyk
Wiene doe oan bulten ryk
It forkear hie wakker lést
Auto’s rekken oeral fêst
Wisten mei it spul gjin rie
Gjin raerder spul as wiske snie
In hotel ,De Wijnberg” te Workum werd
donderdag j.l. de openingsvergadering
van de openbare leesbibliotheek gehou
den, die tevens de officiële ingebruik
name van de bibliobus als punt op het
agendum had staan. De voorzitter van de
stichting bibliotheekvoorziening Zuid
west Friesland, de heer P. Fekker, presi
deerde de vergadering en gaf na zijn
openingswoord, waarin alllegorisch de
bloei van de vroegere werkzaamheden tot
de tegenwoordige resultaten gekenschetst
werd, het woord aan Mr. P. E. van Keve-
len. Laatstgenoemde trad op als vertegen
woordiger van de Centrale Bibliotheek
Dienst (C.B.O.) en als lid van de Ged.
Staten van Friesland.
Friesland was nog voor kort slechts voor
zien van bibliotheken en leeszalen. In de
laatste tien jaar is er enorm veel aan de
totstandkoming ervan gedaan en ge
presteerd.
In Workum was al lange tijd een filiaal
van de bibliotheek van Sneek geweest.
Om nu in Workum ’n zelfstandige open
bare bibliotheek te krijgen is een „achter
land” nodig. Dit is te begrijpen wanneer
men weet, dat er slechts een rijkssubsidie
voor een leeszaal gegeven wordt als het
aantal mensen van dat district 20.000 be
draagt.
Voor een uitleenbibliotheck is het beno
digde aantal zielen 10.000. Dit kon Wor
kum uiteraard alleen niet opbrengen en
zonder moeilijkheden zijn er zes gemeen
ten plus het dorp Tjerkgaast bij elkaar
gestapt. Wel bezit Workum de openbare
bibliotheek, maar het mobiel filiaal zal
overal in de Z.W.H. de lektuur brengen.
In de toekomst zullen waarschijnlijk nog
filialen in Koudum en Balk komen.
Het komt niet vaak voor dat een biblio
theek vrijwel direkt bfj de opening door
Den Haag erkend wordt. Dit gebeurt in
de regel als de zaak al een tijdje draait.
De minister van O. K. en W. heeft ech
ter thans reeds een subsidie voor de bi
bliotheek en bibliobus toegezegd. Ook ’t
Fonds Lectuurvoorziening en de Gedep.
Staten stelt een geldbedrag groot f 5000
beschikbaar voor aankoop van nieuwe
boeken.
Het mobiel filiaal werd door Baron van
Schwartzenberg thoe Hohenlandsberg,
burgemeester van Gaasterland, geopend.
Mr. P. E. van Krevelen opende de biblio
theek. Enkele vertegenwoordigers spra
ken hun bewondering voor dit werk uit.
Voor Workum sprak burgemeester Mr.
B. van Haersma-Buma, terwijl de heer
Th. Beukelaar sprak namens het Nut De
partement Workum. Deze instelling heeft
vele boeken geschonken aan de leeszaal.
Drs. K. A. Duran sprak namens S.S.B.F.,
de heer A. Tilstra namens V.O.L.F.. De
heer Fekkes sloot de vergadering. Don
derdag j.l. is een belangrijke dag geweest
voor de lectuur-minnende mensen in de
Z.W.H. van Friesland.
Door bemiddeling van de oudheidkun
dige vereniging „Warkums Erfskip” kon
dezer dagen in de benedenhal van het
stadhuis te Workum een verzameling ar
cheologische voorwerpen uit Workumer
bodem worden tentoongesteld.
Het betreft hier hoofdzakelijk voorwer
pen die bij een opgraving gedurende de
afgelopen zomer bij de boerderij „Tho-
mashof” zijn gevonden. Ter plaatse heeft
een terpje gelegen, dat een van de meest
zuidelijke uitlopers is van het Friese ter
pengebied.
De vondst bestaat uit een groot aantal
stukken aardewerk, meest fragmenten,
alsmede enkele gebruiksvoorwerpen van
steen, been en lood. Uit d? datering van
het aardewerk kan worden opgemaakt,
dat de terp waar de opgravingen zijn ver
richt gedurende de periode van omstreeks
1000 tot omstreeks 1450 bewoond is ge
weest.
Door deze vondst wordt nieuw licht op
de oudste geschiedenis van Workum ge
worpen. In de geschreven geschiedenis
bronnen komt Workum voor het eerst
voor aan het eind van de 13e eeuw. De
stad wordt dan vermeld in de Londense
tolregisters. De recente opgravingen laten
nu zien, dat hier vanaf het jaar 1000 on
onderbroken bewoning heeft plaats ge
vonden.
Na de aankomst tan de „Nina II” in San Salvador op de Bahama-eilanden,
hebben de opvarenden van het scheepje de Spaanse vlag geplant. Daarna wer
den zij door de bevolking van San Salvador gehuldigd, waarbij deze foto werd
gemaakt van de scheepspriester van de „Nina II”, vader Antonio Sagesta, met-
baard van weken en gekleed in een eenvoudige matrozenplunje, tijdens een
sprek met een priester van het eiland, vader Nicholas Kremer
Romanpriisfraech.
(Mei spanning waerd doe de ütslach fan
nam-
|me fan de karkommisje makke de hear
{kend.
Ned. Mij van Tuinbouw en Plantkun
de, Ned. Federatie voor bejaardenzorg.
Een subsidie ontvangt de Fryske Aka-
demie groot f 10.de Ver. Vrienden
van het Zuiderzeemuseum f 10.de
Johanna StichtingRevalidatiecentrum
voor kinderen f 25.Op het verzoek
van het Sted. Muziekcorps Hindeloo
pen, om boven het reeds toegekende
subsidie ad. f 1000.nog eens f 500.-
te mogen ontvangen, wordt in die zin
beslist, dat voor elk concert op de mu
ziektent in de zomermaanden van plm.
1 uur f 50.beschikbaar wordt gesteld
ingeval de directeur dit concert leidt
en f 25.—, zonder directeur, een en
ander met dien verstande, dat het voor
concerten te besteden bedrag maximaal
f 500.bedraagt.
Aan de Ned. Heide Mij. worden onder
hands opgedragen de navolgende kapi-
taalswerlcen:
I. het herzetten van een gedeelte kap-
glooiing langs het Koolstrand; voor
f 2800.—;
II. het verruimen van de weg naar
los- en laadplaats van
f 4600.—;
III. het maken van parkeerterrein aan {g. van der Woude doe de bifiningen bi
lde Spinhuisstraat voor f3650.en ikend. Fan de acht ynstjürde hénskrif-
i IV. het dempen van een gedeelte van ten waerd de earste priis f 2400,
de Brouwerswijk, tussen 'nieuwe Weide {kend -
jen dam Jelle Smid, voor f2800.syn
Tin*7n d or n o n d Cd o o n rxoctdd i 6
het feit, dat bij een {de hear S. M. van der Galiën foar syn'As karboeken jowt de KFFB dan noch
in-
boven de be- {rjochting opnommen wurde moat.
nn Ja.l.. n Jn T-1 n I n n h I- a A T T-T n’
-ingen geen ander resultaat bereikt kon {fan Hallum en L. Bosch fan Nunspeet {halen fan E. B. Foikertsma.
De interim-nota „De ruimtelijke ont- meentébistjüren fan Ferwertaradiel
wikkeling van
werd door de raad gui
:k
