WATERWILD IN WINTERTIJD
Tweede dag 100-jarig bestaan
Chr. school te Makkum
WH
Het werd besloten met een feestavond
r
i!
9
Fan de Martinytoer
11 fW
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Zilveren filmpjes
3e week febr. 1938
De gezondheidstoestand van
H.H. Prinses Juliana en
DINSDAG 12 FEBRUARI 1963
102e JAARGANG
No. 12
en
J. v. d. Laan
merwaard.
ninger Minstreels en voor een
cadeau gaan aanbieden en dit is
een
dr.
Vervolg op pag. 2
het
van
agrariërs yn har iorhalding ta de
Tj. de J.
hij
fcststelde priis.
sum
as g
Nederland erkent de verovering
Abessinië door Italië.
Een
dacht.
stuks zwarte
Naderbij ge-
Deze roerdomp bleef roerloos zitten: hij
bleek dood te zijn.
(Foto van der Iom)
Drie Duitse militaire vliegtuigen in Fries,
lar.d gedaald. Twee maakten een nood
landing te Nieuweschoot, een te Hemrik.
Troch it each fan de nudle
kin men de himel sjen
Het tweedaagse eeuwfeest, ter herdenking van het 100-jarig bestaan van de
School met de Bijbel te Makkum werd donderdag besloten met een kinderfeest
en een feestavond voor ouders en leden der school.
De schoolkinderen kregen films te zien en er trad voor hen een goochelaar op
en natuurlijk werden ze rjjkelijk van tractatie voorzien.
’s Avonds vond in het Jeugdhuis een feestelijke bijeenkomst plaats van ouders
en leden der school. Dokter B. J. Monroy, voorzitter van het schoolbestuur, kon
een groot aantal belangstellenden welkom heten in het prachtige, met bloemen
versierde, Jeugdhuis.
Abonnementsprij» f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel urief
Handelsadvertenues bij contract reductra
Door de aanwezigen werd ter opening
gezongen Psalm 138 1 en 3, waarna
de voorzitter voorging in gebed en ver
volgens zijn welkomstwoord sprak.
De voorzitter hoopte dat deze avond,
welke door het bestuur werd aangebo
den, een goed besluit mocht vormen van
deze twee dagen. Wat God ons in deze
100 jaar gegeven heeft, ik hoop, aldus
de voorzitter, dat wij nu op hetzelfde
pad mogen voortgaan, wij mensen ver
geten zo dikwijls en gauw, wat er voor
werd en is gedaan. Laat ons niet naar
de resultaten vragen, maar laat ons als
ouders en leden er voor zorgen, dat hier
in Makkum een Christelijke school mag
bloeien. Mochten er eens moeilijkheden
komen, waar ik soms wel eens bang
voor ben, aldus spreker, laat ons dan
gezamenlijk de schouders er onder zet-
vertonen nog in prima conditie, waarvan
is echter een raadsel.
De Noordwaard was door een meterhoge
stuifsneeuwbarricade omzoomd waar men
slechts met veel moeite doorheen kon ko
men.
lijke school tot een sieraad voor ons dorp
mogen maken.
De Groninger Minstreels, die deze
avond optraden, werden met een harte
lijk applaus begroet, toen ze voor hun
eerste optreden op het toneel versche
nen. Nadat men van koffie, gebak en
een rokertje was voorzien, verscheen me
vrouw de VriesVellinga namens het
dames-comité op het toneel. Dit dames
comité, aldus mevr, de Vries-Vellinga,
is gevormd met de bedoeling om eens
met de leden te spreken, want u begrijpt
waar het om ging. Er moest iets gedaan
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adrest
Marktstraat 15
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
vogels straks weer in de slootkanten staan
zien vissen en de roerdomp zullen op
mooie zomeravonden hun zwaar gebrom
weer laten horen.
Bolswanls Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’» Nieuwsblad
op verraderlijke wijze twee
van ijzerdraad waren opgehan-
Opening kapperszaak Kerkstraat 11. R.
P. Wiersma (tegenover de Phlipsteeg).
Sporen langs de riettval op de Makku-
-(Foto van der Laan)
En dat wurdt alle dagen jit slimmer. It
mei lykje, dat it in Amerikaenske gril is,
byhwannear dizze de leveransje fan kon-
npsjemolke allinnich mar aksepteare,
de buorkerij en de molkwinning oan
hege easken foldogge, wy sille gau ge-
nóch gewaer wurde, dat oare klanten har
folgje. De konsumint stelt aloan heger
easken, oan de aeijen, oan de grienten,
oan de jirappels, oan de fleiswaren, oan
de weet, oan it koarn en gean sa mar
troch.
Yn it bysünder bigjint dit to sprekken,
nou’t de winkels dwaende binne op Ame-
rikaensk foarbyld saneamde supermar
kets to bouwen, hwer't men fan aller-
hanne soarten itenswaren keapje kin. Diz
ze firma's nou wolle om har klanten to
geriven in leveransje fan stabiele kwali
teit en kwantiteit. Alle wiken safolle
aeijen, meste piken, fleiswaren, grienten,
büter, tsiis en sa mear. Mei bipaelde ar
tikels wolle hja mear wissichheit omtrint
kwantums en unifoarmc kwaliteit as
troch de boeren levere wurde kin. De
merk en de feiling bringt namlik byme-
koar, hwat eltse boer nei syn eigen op-
fettingen opkweekt hat en dat is net uni-
foarm en ek net boun oan in bipaeld
kwantum. Reint it in skoft, dan bliuvvt
de oanfoer greatendiels üt, binne de pri-
zen leech, dan sakket de mesterij daliks
stikken, stean de kij droech, dan is de
molke-oanfier mar lyts. De hannel yn
itenswaren hat hjir mei to krijen en men
moat bigripe, dat it logysk is, dat hja
prikken yn it wurk stelle om mear wis
sichheit fan oanfier en mear unifoarmi-
teit yn de kwaliteit to krijen. En dit kin
bilangrike konsekwinsjes hawwe.
In firma as Albert Heyn, dy’t foar de
oanfier fan meste piken kontrakten óf-
sliit mei greate pikeslachterijen om wis
waarvoor
stroppen
gen?
Niet alleen de hazen, maar ook enkele
tientallen houtduiven probeerden van de
afgekloven stronken nog iets los te krij
gen.
Dat ook deze vogels er slecht aan toe wa
ren bewezen de drie uiteengerukte duiven
die in de sneeuw lagen. Afgekloven tot
op het geraamte, door twee kiekendieven,
die hun prooi pas op het laatste ogenblik
loslieten.
komen bleken het half ondergestoven bij
eengebonden bosjes biezen te zijn. Ter
grootte van een eend. In de rietpol be
vond zich een schuilhut je en de bosjes
biezen hadden enkele weken geleden nog
als lokeenden gefungeerd tijdens de
avondtrek van de eenden. De schuilhut
was echter volgestoven en het zal eerst
wel augustus moeten zijn voor dat de ja
ger ze weef hersteld.
In het wak bij de Kop zwommen een zes
tig tal zwanen. Dicht aan de rand waren
zakken vol voer uitgestrooid waar een 10
stuks van de koninklijke vogels zich te
goed aan deden. Dat ze echter ondanks
het overvloedig voeren zeer verzwakt wa
ren, bleek wel toen een van de vogels op
vloog en bij het neerstrijken wel tien me
ter over het ijs wegwaaide. Overal zaten
in grote en kleine groepjes de overwinte
rende eenden.
Deze hadden zich dank zij het uitge
strooide tarwe en mais prima weten te
redden. Toch .zal men ondanks de vele
slachtoffers onder de reigers deze mooie
Roerdomp.
Ook in het dichte manshoge riet had zich
een vogeldrama voltrokken. Een duidelijk
spoor gevormd door drie grote voortenen
en een achterwaarts gerichte teen, leidde
naar een roerdomp. In de luwte van de
hoge sneeuwval, zat de schuwe rietbewo- i dukten jit sizze, dat dy op e merk kamen
ner diep in elkaar gedoken. Zijn domijn sa t it lan it opjoech, op it heden oorni-
waar hij in het voorjaar zijn bastoon liet neare de easken fan de klanten oer de
horen was nu zijn ondergang geworden. hiele liny.
Strikken.
Even buiten Makkum, aan de overkant
van de haven, staken op een hoekje
bouwland nog enkele koolstronken boven
het sneeuwdek uit.
Dat de hazen uit de omgeving de weg
naar dit buitenkansje hadden weten te
vinden, bleek spoedig uit een, door vele
hazenpootjes plat getrapt paadje dat langs
een rietkraag leidde.
Tot onze grote ergernis waren er zelfs
nu nog mensen, die de dieren, die zich
nauwelijks kunnen redden, nog trachtten
te strikken. Onder een, door een paaltje
ondersteund hekje gecamoufleerd aoor 'n
laag sneeuw, waren twee kolen geplaatst,
Te koop verstelbare onderstellen voor
handkarren. J. van Slageren, elec. wagen-
makerij te Bolsward.
Het pas geopende le deel van de Rijks
weg 43 heeft f 100.000 per km gekost.
Er bestrat gelegenheid om in de toe
komst de rijbaan tot 9 m. te verbreden.
H.H.K.K.
Prinses Beatrix
blijft in alle opzichten uitstekend. Prin
ses Juliana heeft zondag j-1. voor het
eerst het bed verlaten.
zorgd.
Hierna verschenen al de heren en da
mes van de beide comité’s op het to
neel, „de werkers van het laatste uur”
s de voorzitter deze mensen noem-
'de. Enkele-maanden geleden hebben wij
met hen deze manifestatie besproken,
wat een uniek gebeuren moest zijn in de
spanning de envelop met de cheque ter
waarde vanf 1233,80. Woorden van dank
voor dit prachtige cadeau, werden bij
monde van de voorzitter gericht tot al
len, die voor ai dit werk hebben bijge
dragen.
Voor de tweede maal traden de Gronin
ger Minstreels op. Eén van de nummers
was een schaatsliedje, waaraan door de
hele zaal werd meegezwierd. Nogmaals
werd een kopje koffie geserveerd met
een tractatie.
De sneltekenaar was ook een van de
evenementen, die het publiek door zijn
uitgebreide tekeningen aan het zingen
wist te krijgen. Tot slot werd een vrij
williger gevraagd zich te laten uitteke
nen. De heer P. S. de Boer.betrad het
toneel en de sneltekenaar maakte een
„recente foto” van de heer de Boer, die
deze mee naar huis mocht nemen.
Weer werd een kopje koffie met gebak
geserveerd door de dames van het
mes-comité.
De heer Boersma, die als fotograaf aan
wezig was, heeft menigeen op de foto
genomen.
Voor de laatste maal traden de Gronin
ger Minstreels in een keurig en kleur
rijk costuum en met hun prachtige
liedjes op. Voorzitter, dokter Monroy
was de tolk van al de aanwezigen, om
de welgemeende dank over te brengen
voor dit prachtige optreden, waarmee u
ons deze avond op beschaafde wijze hebt
geamuseerd, waarop een lang en aan
houdend applaus volgde.
Vervolgens zeide dr. Monroy dat het be
stuur heeft gemeend ook nog een fees
telijke avond te moeten verzorgen voor
de jeugd oftewel voor de oud-leerlingen
van onze school in de leeftijd van zo
ongeveer 13 tot 22 23 jaar. Dit zal dan
zijn op vrijdag 15 februari a.s., ook 's
avonds om 8 uur hier in het Jeugdhuis,
eveneens zullen dan optreden de Gro-
jninger Minstreels en voor een aanvul-De heer De Vries besloot zijn toespraak
'lend programma zal nog worden ge
worden voor onze school; wij moesten
oen cadeau gaan aanbieden en dit is
ons gelukt. Spreekster sprak de wens
uit, dat God Zijn zegen mag schenken
aan bestuur en personeel van de Chr. zoals
school. Het cadeau werd in de vorm van
ten en dat u als ouders achter ons be- een cheque aangeboden,
stuur mag staan, zodat wij de Christe- 1 Voorzitter, dr. Monroy, opende vol
Hwat hat Cjcibe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
Binnen- en bütenlan wol it dy kant üt
ha en wy sille goed dwaen each en ear
to hawwen foar dizze gong fan de tiid-
Hwant soe dizze biweging net it passen
de andert fine yn de balding fan ae boe-
restan, dan soe men freze moatte, dat hja
op in stille wize fan de goede merken
fordreaun waerden. Dit hoecht net mar
it kin wol. Mar dan is it needsaeklik, dat
de boerestan goed op de hichte bliuwt
fan de situaesje en troch syn eigen wi-
zansje en dy fan syn bilangrike ynstel-
lingen dit stribjen goed partij jowt. Dan
is it needsaeklik yn to sjen, dat men mei-
mekoar ek soargje moat dat de produk-
ten op de goede wize, yn greate kwan
tums en yn dé frege kwaliteiten it hiele
jier troch by de greate ófnimmers komt.
Derfoar sille hja mear as oant nou ta
meimekoar dwaen moatte.
Op it gebiet fan de aeijen giet it al moai
dy kant üt. De saneamde aei-ringen bi-
gjinne fan de groun to kommen. Yn de
Konserven-yndustry is it al jierren dwaen
de. Men kin net tweintich soarten en
tsien methoades oanhalde, dat kostet al
linnich mar jild. De folsleine frijheit is
in djür en lüks bidriuw, jin foegje om
meimekoar fierder to kommen is folie
foardieliger. Mei it üntwikkeljec fan de
ynternationale merken sille hieltyd wer
de easkm lüder klinke.
Greate kwantums, unifoarme kwaliteiten,
geregelde oanfier, mienskiplike reklame.
Dat is irok dwaende op yndustrieel ge
biet, de fusy’s binne net fan de loft, it
sil ek hoe langer hoe mear spylje op
agrarysk gebiet en de boeren en tünders
sille harren dernei rjuchtsje moatte. En
net stik foar stik, mar yn greater forban
Dan aLinnich sil de boer de leije halde.
f 100 ter leen gevraagd door klein za
kenman. Wekelijkse aflossing f 1.50.
IN WICHTICH FOKSKYNSEL
Mei’t de maetskiplike bitsjutting fan de
agrariërs yn har torhaldmg ta de oare
gels die zich zeer zelden j>p de waard g10epen toroaret, yn tal nurd minder
wurat en persintsgewize yn üs lan jit
112% ütmaicket, kin men merkbite, dat
de konsumintengroep hoe langer hoe
mear de toan bigjint oan to jaen. Wis,
de boer hat altyd al rekken halden mei
de easken fan de binnenlanske en büten-
lanske konsuminten en him derneffens
skikt, mar yn üs tiid wurdt it jit s.erkei
en dringender oanfield. Hwant de kon
sumint beslist op it lést oer de kwan
tums en de prizen, net de leveransier.
Koe men foar de oarloch fan party pro-
geschiedenis van de Chr. school In
Makkum.
Spontaan hebben de heren en dames hun
grootse prestaties geleverd in het barfe
winterweer van 1963 en ook deze beide
dagen hebben de dames gepresteerd wat
ze konden, vandaar dat de aanbieding
van een kleine attentie ook wel op zijn
plaats is geweest. De voorzitter herin
nerde in zijn slotwoord nog even aan de
dag van de reunie, waar als oudste reü
nist aanwezig was de 88-jarige heer R.
Zwolsma uit Scheveningen en die nog
een gedicht op rijm heeft voorgedragen,
het was gezellig te horen: „Hoe is 't
mei dy” en „sjochst it noch” en „Wist
it noch wol?”
Ook de heer P. S. de Boer sprak nog
een enkel woordje. Deze, zei o.m. als
iemand 100 jaar wordt, komt er een
foto en een verslag in de krant en dan
leest men vaak na 1 en 2 jaar dat deze
overleden is, maar dit is met de school
iets anders. Wij gaan een nieuwe periode
tegemoet voor de school en laten wij er
voor zorgen, dat onze school niet gaat
„sterven”, maar dat deze in volle bloei
mag blijven voortbestaan. Wij als (he
ren) comité dachten gisteren dat ons
werk weer gebeurd was, maar als er
nu hier vanavond nog mensen zijn, aldus
de heer De Boer, die nog iets willen ge
ven voor ons Christelijk onderwijs, onze
giro staat nog open op no. 821865 ten
name van Kingma’s Bank, doch bedenk
hierbij, dat wij u het geld niet uit de zak
willen praten, maar wel uit het hart.
da,. I Maar nauwelijks was dit gezegd of daar
kwamen de giften binnenstromen, van
mij f10, van f7,50, f5,-, f2,50 en dit
ging zo maar door tot een bedrag van
f 250,De bloemist, de heer J. Kam-
stra, bood aan om in de komende zo
mer twee perken met bloemen te zullen
planten in de tuin van de school.
Ook de heer Br. de Vries sprak nog een
kort woordje. U hebt ons als heren-co-
mité al van alle kanten bedankt, ook
wij willen u als bestuur dank zeggen
voor de aangename wijze van samen
werken,. Voorts zeide de heer De Vries,
dat op dit 100-jarig bestaan van de
school een hechte band is gelegd tussen
mensen en kinderen, maar bovenal met
God. 100 jaar heeft iets te betekenen
gehad, vooral de brieven die we hebben
ontvangen, waren ontroerend; uit alle
werelddelen kwamen ze, Canada, Ame
rika, Zuid-Afrika en Australië, allen
spraken van de grote liefde voor de
Chr. school en wij leven met jullie mee.
mear allinnich. Ek koöperaesjes bigjinne
yn to sjen, dat, wolle hja goede prizen
meitsje, dan moatte hja de ófnimmers ek
garansjes jaen kinne. Op it gebiet fan
de meste piken gean wy hurd nei de si-
tuaetsje fan kontrakten om safolle per
wike óf to leverjen, hwerby dan de uni
foarme kwaliteit ek al freget om in ge-
likense foermethoade en mesttiid. De yn-
dustry yn de lanbou? Ja, dy kant giet it
üt, net mei alles en net oeral, mat frij
hurd. Nou kin men twa wegen folgje.
De iene is dizze: sizze, mei dizze hcal-
wizichheden ha wy neat to krijen, dy’t
it net ha wol, lit it mar stean, wy dogge
üs bést en mei dizze marktoarder kin wy
üs net bimoeije.
Soe dit de algemiene tins wêze, dan moat
men jin klear meitsje op de kommende
feiten, dat de greate N.V.’s, dy’t hünder-
ten winkels eksploiteare har eigen paden
geane om ta har doel to kommen. Dér
is it bigjin al fan en de ein jit net.
De bikende firma Homburg, in greate
fleiswaren fabryk yn Cuyk (N. Brab.),
dy’t wennet midden yn in streek fan bar-
gemesters, bigjint nou seis mei in barge-
mesterij fan 200.000 bargen yn it jier.
Hja hawwe in eigen biggefokkerij en
wolle nou seis ek de bargen bringe op
it meast geskikte gewicht. Hja wolle in
gelikense kwaliteit en in fèste oanfier
om’t har klanten dertro a op har rek
kenje kinne.
Hja sizze, dat hja op ’e merk net klear
komme kinne. Dér is alles fierst to wis-
selfallich en de kwaliteiten like ütien-
rinnend as de boeren. Dit wolle hja net
langer en nou dogge se it seis
Mei de pikemesterij giet it deselde kant
üt en op it gebiet fan de keallemesterij
lyksa. Op dizze gebieten giet it hurd nei
de oprjuchting fan spesiale bidri twen,
dy’t op kontrakt safolle kilo’s fan dy
to wêzen fan geregelde oanfier stiet net kwaliteit leverje foar in fcststelde priis.
Reigers en meerkoeten:
Te Kornwerderzand was meer leven. Aan
de Waddenkant van de Afsluitdijk bij de
spuisluizen zaten een 50 stuks koeten,
.zich te goed te doen aan pas uitgestrooi
de graszaden. Bij nadering zochten de
vogels een veilig heenkomen op de ook
al bevroren spuikom. Rondom het uitge
strooide voedsel lagen een zestal uitge
pikte kadavers met grote ijsklonten aan
de veren. Op de basaltglooiing zaten een
tiental reigers, die reeds op grote afstand
op de wieken gingen.
Een meerkoet had de luwte van een taan-
ketel opgezocht, doch had deze poging
om de scherpe oostenwind te ontkomen
met de dood moeten bekopen. Stijfge-
vroren zat de vogel in de zelfde houding
als hij was aangekomen.
Bij de schutsluis waren een zestal reigers
omgekomen. Dicht bij elkaar lagen de
grote grijze vogels met de grote poten uit
gestrekt op het brosse geel/witte ijs van ’t
zoute Wadden water.
door te zeggen dat het niet gaat om
geld (al kunnen wij er niet zonder) doch
alléén Gode zij d’ eer.
Ondertussen was het al ruim twaalf uur
geworden en sloot de voorzitter, dr. Mon
roy zijn slotwoord met te zeggen dat
de tegenwoordige ouders en leden bij de
voortduur mogen bidden om de kracht
van God in de strijd van het maatschap
lijk leven en dat wij de kinderen mogen
brengen naar de Christelijke school, de
school met de Bijbel en dat wij als
ouders daar achter mogen staan en dat
wij voortgaan op het vertrouwend pad
op Jezus Christus, dan zal het goed zijn.
Gezang 281 1 werd nog gezamenlijk
staande gezongen, waarna het hoofd
der school, de heer Creiler, deze avond
met dankgebed sloot.
Zaterdagmiddag was nogmaals voor be
langstellenden in de school de expositie
Fazanten,
eigenaardig vogelspoor trok de aan-
ht. Tussen de hazensprongen door liep
kris-kras een drie-temge prent. Geen
meerkoet en geen waterhoen. Neen, een
fazant.
Vanonder het wilgenhout dat het bouw
land omzoomde, maakte zich met veel
vleugellawaai een bruine fazantenhen los,
meteen gevolgd door haar echtgenoot. De
prachtige kleuren van de haan schitterden
met een blauw/groene en rood/bruine
glans in het felle zonlicht. Met snelle
vleugelslag verdwenen ze over het kanaal
en streken in het wilgenbos van de Noord
waard neer. Zo te zien waren deze vo-
Zwanen en eenden.
Terug over het Ijsselmeer naar de
Waard. Op de glinsterende sneeuwvlak
te zaten twee
gonzende wiekslagen in de richting
de Kop verdwenen.
Bij een rietpol, een eindje uit de waard
tekenden zich een twintig -
stipjes tegen de sneeuw af.
Voorzichtigheid was overbodig. De vo
gel bleek te zijn doodgevroren. De forse
vogel was geen pond zwaar meer. Zijn
prachtige geelbruine schutkleur had hem
tot nu toe aan het spiedende oog van de
roofvogels onttrokken. Het grote vogel
reservaat dat anders trilt van vogelleven,
bleek verder totaal uitgestorven te zijn.
Dank zij de uitgebreide hulpacties voor
de hier te lande overwinterende water
vogels zijn vele van deze dieren voor de
hongerdood gespaard gebleven. Ook de
vroegtijdige sluiting van de jacht op wa
terwild, die oorspronkelijk op 31 jan.
1963 was vastgesteld, heeft ongetwijfeld
vele eendachtigen en ganzen een langer
leven beschoren. De meeste actehouders
zullen deze maatregel hebben toegejuicht
omdat de meeste watervogels reeds naar
zuidelijker streken waren getrokken
de achterblijvers eerder door de mensen
geholpen dienden te worden i.p.v.
bel(j)aagd.
Ook rondom de Makkumerwaard wordt
sinds de Kerstdagen intensief gevoerd.
Van de vele honderden Noorse trekkers
zoals pijlstaarten, smienten, talingen,
kuif, tafel- en toppereenden, is bij de
eerste vorstinval geen enkel exemplaar
overgebleven. Alleen de zwanen en de ge
wone wilde eenden hebben dicht onder
de dijk een klein wak opengehouden.
Nu de vorst eindelijk schijnt af te nemen
bleek tijdens een tocht over het Ijsselmeer
naar Kornwerderzand dat er ondanks het
voeren toch nog onder diverse vogelsoor
ten slachtoffers zijn gevallen.
het Ijsselmeer
knobbelzwanen die met
van
