Frankrijk toont wat vriendelijker
gezicht
de N.A.V.O.
m
de
van
Interpellatie
socialistische fractie-leider
Tumult op de tribunes
j
t
us hjoed p p
to sizzen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gouden filmpjes
Great Fryske reis
Schoolblijven
VRIJDAG 19 APRIL 1963
102e JAARGANG
No. 30
R
HET BEZOEK VAN LIVINGSTON MERCHANT
te
PIET
Earst giet de reis
tocht
Zwangele en Witte Russen, bekende siga-
•F
L
i
In Parijs is weer wat internationale hartelijkheid geconstateerd, die sommige
waarnemers doet spreken van een Franse „operatie Charme”. Deze Franse na
druk op een hoffelijke hernieuwing van contacten, die zo afsteekt bij het botte
gedrag van de Fransen sinds De Gaulles veto over Engelands toetreding tot de
E. E. G., komt tot uitdrukking in verschillende bijeenkomsten van ministers van
buitenlandse zaken van landen van de Z.O.A.V.O. (Zuid-Oost-Aziatische Verdrags-
Organisatie) en de N.A.V.O. (Noord-Atlantische Verdrags-Organisatie), welke
in Parijs zijn gehouden. Rusk, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken,
heeft een onderhoud gehad met president De Gaulle, terwijl lord Home, de
Engelse minister van buitenlandse zaken, die bij een vorige gelegenheid werd
gemeden door zijn Franse collega Couve de Mnrville, nu hartelijk met deze heeft
kunnen spreken.
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentiet bij contract reductie
As in ding op it heechste is,
moat it keare, büge of boarste
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
‘Telcf. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
is niet uitgekomen. De sociale krediet-
partij, die sinds enkele jaren, vooral in
Frans-Canada, veel opgang maakte, zo
dat men moest vrezen, dat de tegenstel
ling tussen Engels en Frans op de spits
zou worden gedreven, is van 30 op 24
zetels teruggelopen. De liberalen waren
dus in staat in hun oude bolwerk terrein
te herwinnen. Het is ook verheugend,
dat het sterke anti-Amerikanisme van
de conservatief Diefenbaker hem niet
aan een meerderheid heeft geholpen.
Stroo-hoeden, Panama’s
Gerritsma E 56.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswartls Nieuwsblad
De Jong’s Nieuwsblad
3 e week april 1913
gelopen jaren heeft dit onderwerp de
oppositie en de regeringspartijen soms
fel tegenover elkaar doen staan. Maar
bij de openbare behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging van het Bui
tengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen
uit 1945 bleek de vrede getekend.
De regeringspartijen steunden de pvda
zelfs in haar streven om de bevoegd
heid van de regering om een afgeslo
ten collectieve arbeidsovereenkomst on
verbindend te verklaren, aan een be
paalde tijdslimiet te binden. Mr. van
Lier stelde een periode van veertien da
gen voor; minister Veldkamp had lie
ver een maand gehad. Maar tenslotte
sloot men een compromis, waarbij de
termijn op drie weken werd gesteld.
Al bij al is er dus een aardige oprui
ming gehouden onder de onderwerpen,
welke onderwerp van strijd bij de kabi
netsformatie zouden kunnen uitmaken.
Maar of dat wil zeggen, dat de kabinets
crisis ditmaal slechts kort van duur zal
zijn, blijft een open vraag. Er kan nog
heel wat tumult komen, zij het dan niet
op de tribunes.
vaardigen, welke de Sovjet Unie als een
ernstige bedreiging zou kunnen opvat
ten.
De kosten van de projectielen zijn bo
vendien van dien aard, dat het zeer de
vraag is of met de doorvoering ervan
voldoende geld en technici voor de in
dustriële ontplooiing beschikbaar blij
ven. Frankrijk zal zijn kernbommen we
gens de technische moeilijkheden met
de raketten aan bemande bommenwer
pers moeten toevertrouwen. Men is ook
gaan beseffen, dat de befaamde Mirage
IV, de Franse supersonische bommen
werper, de Franse atoombom niet kan
vervoeren, omdat deze te groot is en
het de vraag is of en wanneer Frank
rijk een kleinere, maar even doeltreffen
de bom kan maken.
Nu zo de basis van zijn onafhankelijke
politiek onder De Gaulle begint te ver
zakken, is het niet ondenkbaar, dat hij
uit zijn vruchteloos isolement los wil
komen door een nauwere samenwer
king in de N.A.V.O., vooral nu de Ame
rikanen wat minder afwijzend zijn ko
men te staan tegenover De Gaulles
plannen voor een soort driemanschap in
de N.A.V.O., dat de essentiële beslis
singen zou moeten voorbereiden.
Spanning in Laos.
Op de conferentie van de Z.O.A.V.O. is
vooral de spanning besproken, welke de
agressieve politiek van China in dit
werelddeel veroorzaakt. Een actueel on
derwerp voor de conferentie is de her
nieuwde strijd in Laos, waar in het
Noorden de troepen van de communisti
sche Pathet Lao slaags zijn geraakt met
de troepen van de neutralistische
krachten in de regering. Naar verluidt
zou de toestand voor de neutralistische
troepen niet zo gunstig zijn, terwijl men
aanneemt, dat de Pathet Lao steun ont
vangt uit Noord-Vietnam.
Het doel, Laos geheel onder communis
tische heerschappij te brengen, schijnt
nog niet te zijn opgegeven. Dat Rusland
achter deze activiteit steekt, mag men
betwijfelen. De Russische minister van
buitenlandse zaken en zijn Engelse col
lega, die zitting hebben in een soort
commissie van toezicht, hebben al op
geroepen de vrede te bewaren.
Op de tribunes van de Tweede Kamer, waar de bezoekers stil naar de debatten
mogen luisteren, klonken plotseling luide kreten, telkens weer vanaf andere zit
plaatsen. Het waren de (overigens weinige) demonstranten tegen de voorgeno
men legering van 3000 Duitse militairen in Budel, waaraan de Kamerleden met
ruime meerderheid hun goedkeuring hadden gehecht. De protestanten werden
door kamerbewaarders kalm en rustig weggeleid; de voorzitter, mr. Van Thiel,
wilde kennelijk niet, dat met harde hand zou worden opgetreden. De meerder
heid van de Kamerleden Ibegreep ook wel, dat het voorstel smartelijke herinne
ringen aan de bezettingstijd wakker riep.
Liberale winst.
Verkiezingen, welke in Canada zijn ge
houden, hebben een overwinning opge
leverd voor de liberale oppositle-partij
onder Lester Pearson. Weliswaar kon
den de liberalen de absolute meerderheid
niet verwerven, doch met 126 zetels zijn
ze toch weer de grootste partij gewor
den. De conservatieven, die sinds 1957
aan het bewind waren, vielen terug van
113 op 94 zetels. De vrees, dat vooral
de kleine partijen van het ongenoegen dit adres kinne ek folders oer de reis oan-
met de grote partijen zouden profiteren,frege wurde.
Loonpolitiek.
In elk geval zal de loonpolitiek bij de
a.s. formatie geen onderwerp van strijd
meer behoeven uit te maken. In de af- retten 10 stuks a 10 cent. K. Falkena Bzn.
Waarin opgenomeo: De Bohwardsche Courant, Westergoo en
Mislukte opstand in
Argentinië.
Aan het Zuidelijke uiteinde van het
Amerikaanse contingent, in Argentinië,
rommelt het nog steeds. Een opstandi
ge beweging van eenheden van de vloot
heeft de regering met behulp van trouw
gebleven legereenheden kunnen Be
dwingen, maar deze gebeurtenis geeft
toch wel de spanningen in het land aan,
welke kort geleden de minister van
binnenlandse zaken al hebben gedwongen
af te treden. De inzet van alles zijn de
verkiezingen en het daaraan deelnemen
van de peronisten. De afgetreden minis
ter had een plan opgesteld, dat de pe
ronisten in een breed, nationaal front
zou inlijven, maar daarvan willen vooral
de marine-officieren, maar ook anderen,
niet weten. Zij wensen alle peronisti-
sche lijsten verboden te zien en dat niet
zo zeer uit democratische overwegingen,
maar omdat de peronisten sterk zijn
vertegenwoordigd in de vakbonden, wier
macht deze officieren zoveel mogelijk
zouden willen beknotten.
ZE ZIJN ER WEER
Overal in Amsterdam komen we ze
weer tegen: de toeristen, die met dui
zenden tegelijk de hoofdstad inkomen.
Als het logies geregeld is, wordt de
stad bezichtigd en overal lokken de eta
lages van de souvenir-winkels met hun
klompen, molentjes en Deljts blauw.
De bloembollen ons internationale han
delsmerk, laten evenwel nog op zich
Op het programma van de Raad van de
N.A.V.O. staat voornamelijk net voor
gestelde kernwapen van de N.A.V.O.
Couve de Murville heeft ook al met Rusk
gesproken en men meent te weten, dat
de Fransen een ongebruikelijke belang
stelling aan de dag hebben gelegd voor
het multinationale wapen, dat de voor
bode moet worden van het nog veel va
gere multilaterale wapen, waarover geen
nationale zeggenschap meer zou be
staan. Het plan is, dat de Engelsen hun
kernwapen en strategische bommen
werpers in dit multinationale wapen
zullen inbrengen en dat Amerika een
gelijkwaardige bijdrage zal leveren. Op
de persconferentie van de Bahama-
eilanden eind vorig jaar, waar dit plan
werd opgesteld door Kennedy en Mac
millan, werd besloten Frankrijk ertoe
uit te nodigen met de anderen zijn
kernwapen zo onder het opperbevel van
de N.A.V.O. te stellen.
Maar zij wezen er op, dat de jonge ringsbeleid er in de toekomst een be
lastingverlaging kan plaats hebben, be
greep best waar de schoen wrong. In
elk geval ontkende hij, dat de Neder
landse schatkist zich al tot iets zou heb
ben verplicht. Minister Luns verzeker
de, dat Nederland op de conferentie van
de Navoraad slechts heeft beloofd de
plannen zorgvuldig te zullen bestuderen.
Hij liet overigens doorschemeren dat
Nederland zich bij de huidige situatie
zeer wel bevindt en geen enkele aan
leiding ziet in de Amerikaanse bereid
heid om Europa te verdedigen, te wan
trouwen.
Over deze gereserveerde houding bleek
de k.v.p.-woordvoerder, vice-admiraal
Moorman, bepaald teleurgesteld.
Duitsers, die hier straks zullen arri
veren, niet als bezetters komen. Het
zijn depottroepen, die weinig oefenruim
te nodig hebben. In ruil daarvoor krij
gen Nederlandse troepen oefenruimte in
Duitsland.
De voornaamste bedreiger van de Neder
landse veiligheid heet niet meer Hitler,
doch: het communisme.
Staatssecretaris Oalmeyer vroeg de
communistische Kamerleden, die de pro
testactie op touw hadden gezet,, waar
toe de 20 Russische divisies, die buiten
de Sovjet Unie de verschillende landen
achter het Ijzeren Gordijn bezet hou
den, anders dienen.
„Wie had,” zo riep hij uit, „20 jaren
geleden kunnen denken, dat er een Ne
derlandse vlag boven een Duitse leger
plaats zou wapperen.
Dinsdagmiddag heeft de minister van buitenlandse zakenAir. Luns, de speciale
afgezant van president Kennedy, de heer Livingston Merchant, een lunch aan
geboden. Tijdens deze bijeenkomst toende de minister grote belangstelling voor
de inhoud van het glaasje van de heer Merthant, en verklaarde zijn gast daarop
wat „oude klare” in het amerikaans was. In het midden, de amerikaanse per
manente vertegenwoordiger bij de NAVO, de heer 1. F inletter
Maatschappelijke
bijstand.
Intussen deed de Tweede Kamer op de
valreep toch nog een geduchte greep
in de schatkist. Bij de afhandeling van
de Algemene Bijstandwet van minister
Klompé wist de socialist Franssen, ge
steund door de liberale afgevaardigde
mr. Geertsema, een amendement aange
nomen te krijgen, waardoor de gemeen
ten f 12 miljoen meer uit de schatkist
zullen ontvangen om de wet uit te voe
ren, dan de regering had voorgesteld.
De aanvaarding van het amendement
dat mej. Klompé ernstig had ontraden,
was het gevolg van absenteïsme, vooral
bij de k.v.p.-fractie.
Aan de andere kant wist minister Klom
pé de pogingen van socialistische zijde
om de groepsregelingen uit de Bijstand
wet te lichten, af te slaan. Daardoor zal
I het departement van maatschappelijk
werk straks enkele taken overnemen.
Iets, dat zij altijd vurig en volhardend
heeft nagestreefd Thans moet nog wor-
nvt uug VH ue den afgewacht of haar departement on-
formatie waren de vragen van prof. Aa
Vondeling derhalve belangwekkend. In
feite ging het om de vraag of het kabi-
net-De Quay de toekomstige kabinets
formateur al heeft verbonden om de
defensielasten te verhogen. Minister
Zijlstra, die altijd heeft beklemtoond, dat
bij voortzetting van het huidige rege-
Te Oosterlittens werd ongeveer 125 pon-
demaat kerkeland publiek verhuurd voor
totaal f 6722,50, d.i. f 54,per ponde-
maat.
en Matalots. P.
Meesters vinden deze uren
Zeker ook geen sinecure
Want zo’n bengel moet bewaakt
Er kan geen minuut gestaakt
Meester weet het, anders nemen
Ze vlug, één, twee, drie de benen
En dan denken ze heel echt
Wie het laatst lacht, lacht het best
Meesters morren ontevreden
Nou ja hier dan, niet in Zweden
Daar dient de bewakersbaan
(Liet de minister verstaan)
Van nu af betaald te worden
Nou dan is het dik in orde
Bijverdienste kan nooit kwaad
Het zal zeker niet versmaad
’t Ligt waarschijnlijk in de reden
Wat men daar vertoont door Zweden
Burgert straks ook elders in
Meester likt zich om de kin
Ik hoop jongens, dat het waar is
Jullie verhoogt mijn salaris
Meester krijgt in elk geval
Zo de schaapjes op de wal
't Wordt vast meesters lust en leven
Elke dag straffen te geven
Overwerk dient best vergoed
Jongens, meesters winst is zoet
Van jullie is niets te halen
Vraag je; wie zal dat betalen
Nu, de nota krijgt papa
Zeg wie blijft vrijwillig na?
Druk op Franse
prijzen.
Aan de Franse mijnwerkersstaking Is
een einde gekomen. Het volledige be
drag van de loonsverhoging van 12,5
zal niet in april van het volgend jaar
worden uitbetaald, maar tegen het eind
van dit jaar. Loonsverhogingen in an
dere overheidssectoren zullen niet kun
nen uitblijven en dat alles zal niet na
laten de prijzen te verhogen, waardoor
de concurrentiepositie van Frankrijk
ernstig wordt bedreigd. De produktie
gaat al drie jaar met 5 omhoog, maar
de lonen met 10 Dat moet ergens
scheef gaan lopen.
Aan de eierenmarkt te Sneek 15000 kie
vitseieren aangevoerd. De gemiddelde pr.
was 11 cent. Bonte eieren waren er 6000,
prijs 21/2 cent.
Het aantal deelnemers aan de 11 steden
per rijwiel is niet zo groot als de
eerste keer en bedraagt 143.
De heer L. K. v. Giffen te Makkum be
noemd tot notaris te St. Anna Par.
Tegenslag met de
kernmacht.
Een hooghartig neen was het antwoord.
Frankrijk wilde totaal geen deelgenoot
schap van anderen in zijn kernwapen,
omdat het hierin het middel zag een
volkomen onafhankelijke politiek
voeren.
De plotselinge belangstelling van de
Fransen, al blijven zij wat terughoudend
heeft de Amerikanen verrast. Het is
moeilijk zo maar in een ommezwaai van
De Gaulle te geloven en te verwachten,
dat hij tot de overtuiging is gekomen
dat nauwe samenwerking in de N.A.V.O.
de beste politiek is. Wanneer de hui
dige Franse houding meer is dan vrien
delijkheid, dan moet er een motief voor
zijn te vinden. Dat motief zou men, vol
gens een bericht in de New York Times
moeten zoeken in het feit, dat de Fran
se regering zelf, en dat wil dus zeggen
president De Gaulle, er ernstig aan gaat
twijfelen of Frankrijk wel in staat is een
kernmacht van enige betekenis op te
bouwen. De voornaamste kernprojecten
zijn door allerlei oorzaken anderhalf tot
drie jaren op het schema ten achter en
de technici zijn zich gaan afvragen, of
Frankrijk wel in staat is wapens te ver-
De eerste nieuwe aardappelen, een mand
jevol zijn door de gardenier Jacobus Was
senaar aan de Commissaris der Koningin
aangeboden.
De lonen in de landbouw sterk gestegen.
Bedroegen deze tot voor kort in Wonsera-
deel 9-11 cent per uur, thans wordt te
Kimswerd en te Pingjum 15-17 cent per
uur betaald en te Arum en Witmarsum
13-14 cent per uur.
Hwat bat (jetbe Skroar
Dizze simmer organisearret it Kristlik
Frysk Selskip yn e mande mei it Boun
fan Kristlik Fryske Jongerein in reis nei
Noard- en East-Fryslan.
Earst giet de reis nei East-Fryslan, mei in
bisite oan Sealterlan.
De earste nacht sil dér yn Aurich sliept
wurde. Dêrnei giet it nei Noard-Fryslan.
Dér steane ü.o. op it tige ófwikseljende
programma in boattocht nei de Halligen
en it eilan Fehr en in deitocht troch Dene
marken. De reis duorret fan 22 oant 29
july. Der kin keazen wurde üt twa prizen.
As men yn it hotel sliepe wol moat men
f 160,bitelje foar de hiele reis. Fynt
men in striesek yn in skoalle goedernóch
dan bitellet men f 125,Dit léste is fan-
sels binammen ornearre foar de jonger
ein. Minimum aldens foar dizze reis: 18
jier, fierders kin eltsenien mei.
Oanieften foar 15 juny by Buro K.F.S.,
Doefre Hollemastrjitte 22, Wurdum. Oan
Kinderen die een gokje wagen
Ziclji niet ordelijk gedragen
Krijgen van de meester dra
’t Vonnis, jullie blijft straks na
Da’s natuurlijk erg vervelend
Alle anderen lustig spelend
En jezelf moet, .zonder gijn
Een uur opgesloten zijn
Interpellatie.
Politiek beschouwd, was de interpellatie
welke de socialistische fractieleider
prof. Vondeling vervolgens hield, be
langrijken Het ging daarbij om de
vraag of de Nederlandse regering zich
reeds verbonden heeft tot de vorming
van een multilateraal kernwapen in
NAVO- of Europees verband.
Men weet, dat de Amerikaanse rege
ring hiertoe voorstellen heeft gedaan,
in reactie op bezwaren, die van Franse
en Duitse zijde tegen het Amerikaanse
monopolie op het gebied van de kern
wapens zijn aangevoerd,
Van k.v.p.-zijde is voor dit plan al eer
der belangstelling getoond. Indien het
wordt aanvaard, zal het ook van de Ne-
derlandse schatkist offers vergen. Want
dan moeten alle Navolanden bijdragen
in de kosten, welke nu alleen door de
Verenigde Staten worden gedragen.
Met het oog op de komende kabinets-
gehavend de a.s. kabinetsformatie zal
overleven.
van de kalender aan