concours
Europese jongeren
helpen Perzië
Nationaal orgel improvisatie-
te Bolsward
1111-
f
I
Te Bolsward actie-comité opgericht
r
L.A.B. vraagt
medewerking
Tiidbyld:
foarliinne en nou
Gouden filmpjes
4e week mei 1913
mi mm MR awusr jMjjjgj
i
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
W
VRIJDAG 24 MEI 1963
102e JAARGANG
No. 39
as><
vormen,
het bijzonder wat ons hierbij voor ogen staat is niet
aanzienlijk deel tot verbouwing tot
Programma.
Veel meer nog dan vorig jaar heeft de
Voorbereiding van het project
in Iran.
Het Franse lid van de Groep, Pierre Co-
chet, legde in oktober 1962 de eerste
contacten; de secretaris van de Groep,
David Mitchnik, vertrok in januari naar
Perzië om de plannen verder uit te wer
ken.
Geleidelijk kreeg het projekt vastere
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 1}
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
fijn zijn ais wij het grootste gedeelte
voor onze rekening zouden kunnen ne
men.
reld, open in wezen dus naar ieder mede
mens.
Ddt is het doel, waarvoor de E. W; G.
zich concreet wil inzetten.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentiet bij contract reductie
3*
lolswartls Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong's Nieuwsblad
Ook te Bolsward.
Ook te Bolsward heeft zich een comité
gevormd uit de jeugdbeweging. De eer
ste vergaderingen zijn reeds gehouden.
Het is de hoogste tijd een werke- en het comité heeft tal van plannen.
Deze zullen alvorens nader te worden uit
gewerkt, maandagavond worden bespro
ken op een contactavond, waarbij alle
plaatselijke jeugdverenigingen vertegen
woordigd zullen zijn.
de E.W.G. zelf. Wij willen proberen bij
te dragen tot een bewustwording van
onze plaats als jongeren in een nieuwe
wereld. Vandaar de keuze voor dit pro
ject van hulp aan mensen in nood. Van
daar ook deze Europese opzet.
Te lang immers hebben wij moeten
leven in een samenleving, die nationaal,
sociaal en religieus gesloten en verdeeld
was.
lijk Europese bewustwording te kwe
ken, dwars door alle grenzen heen. Voor
deze bewustwording is Europa geen
doel, maar kleinst mogelijk werkterrein,
dat beschikbaar en open is naar de we-
naar de zijne om te worden
DE EERSTE DUITSERS IN BUDEL
Maandagavond zijn de eerste Duitse
militairen in de legerplaats Budel aan
gekomen. Het betreft bier een groep
kwartiermakers. Foto: de kwartierma
kers krijgen instructie van hun com
mandant, Hauptmann E. Pohl
Onder het tot het gewelf reikende orgelfront in Bolswards machtige Martini staat
een in een lendendoekje gehuld, mollig, houten jongetje. Zijn beentjes steunen op
wat lofwerk en zijn schouders torsen een sierlijst. Eigenlijk is het maar een zielig jon
getje. Nooit werd een kind zo dik, nooit was een gezicht zo somber. Het Bolswarder
orgeljongetje kijkt alsof het bijna bezwijkt, alsof het eeuwenlang alle narigheden van
de hele mensheid in zich verzamelde. De houtsnijder in vroeger jaren had blijkbaar
een zwartgallige bui, toen hij dit kereltje aan een eiken stammetje ontfutselde. Geen
glimlach één en al plicht. Toch heeft de Stichting Nationaal Orgel Improvisatie
Concours Bolsward er indertijd even over gepeinsd het jongetje tot symbool te ver
heffen. De stichting was jong en wat log, de taak leek zwaar en het vooruitzicht don
ker, aldus een ontboezeming in de folder, die het comité Nat. Orgelimprovisatiecon-
cours liet uitgaan.
wardse concours een afgerond geheel te
maken. Het zal de bezoeker mogelijk wor
den gemaakt reeds in de morgenuren met
kerk en orgel kennis te maken, er is (van
kwart over één af) inleidend orgelspel
De kosten?
De plaatsbewijzen kosten f 2,50. Men kan
vooruit bestellen door overschrijving op
postgiro 880.436 van de Amsterdamsche
Bank in Bolsward. Uiteraard zijn op de
dag van het concours ook kaarten ver
krijgbaar aan de kerk.
De learmaster bringt j'o oan de doar ta
seis moatte jo fierder gean
Op het ogenblik is de stichting echter dol
gelukkig het jongetje maar tussen blad en
sierlijst te hebben laten zitten. Zij groeide
immers op van baby tót flink uit de klui
ten gewassen teenager, de taak bleek, door
de medewerking van vele prominenten
uit heel het land, licht en het prille initia
tief sloeg de weg in naar een hechte tra
ditie.
Op zaterdag 8 juni wordt ’s middags om
1 im-
gehouden, een goed j Daarna hebben
i, bedoeld als het is de een thema in ee
Arie J. Keijzer te Middelharnis, Addy de
Jong te Delft, Bert Matter te Zutfen en
Gert Muts te Soest.
Bovendien werd een „reservist” aange
wezen, die de plaats op de orgelbank zal
kunnen overnemen van de deelnemer,
welke onverhoopt op de achtste juni niet
in Bolsward aanwezig kan zijn.
Van het vijftal wordt geeist, dat ze een
koraalmelodie voorzien van een harmo
nisatie en verwerken tot een orgelkoraal.
i ze te improviseren over
een vorm, die nog nader be
kend gemaakt zal worden.
De beide thema’s worden geschreven door
de componist Jan Mul.
Actieplan voor Nederland.
In iedere plaats moeten er contactperso
nen zijn, die ter plaatse de actie intro
duceren en het initiatief nemen door
middel van een comité of vriendenkring
in hun plaats één of meer activiteiten
te organiseren. Met de opbrengst van
deze activiteiten kan men een gedeelte
van het dorp adopteren.
Het dorp wordt dus gebouwd enerzijds
door de vrijwilligers, die naar Perzië
gaan, anderzijds door de Europese jeugd
die de mogelijkheid hiervoor schept
door diverse delen van Dousadj te adop
teren. De laatsten vormen als het ware
een „thuisfront” voor de vrijwilligers.
Het „thuisfront” wordt voortdurend op
de hoogte gehouden van de werkzaam
heden in Perzië door middel van brie
ven en foto’s, zodat zij kan zien en lezen
hoe haar dorp vordert.
Uitvoering van het project
in Europa.
Ook in Europa werd niet stilgezeten.
Het project zou immers een Europees
1 jongeren project moeten worden: door
I vrijwilligers uitgevoerd en door de Euro-
ipese jeugd financieel gesteund. In ver
schillende Europese landen vormden
zich actie-comité’s, die zich belastten
met de voorbereiding van een campagne
onder de jeugd. In Nederland is dit: Het
Actiebureau DOUSADJ, N.Z. Voorburg
wal 298, tel. 24 24 24 te Amsterdam.
I Omdat het initiatief van Nederland is
uitgegaan -
Prinses Beatrix
Op initiatief van II. K. H. Prinses Beatrix wordt in ons land en in zes andere
landen, te weten Engeland, België, Frankrijk, Oostenrijk, Noorwegen en Zweden,
momenteel gewerkt aan de ontwikkeling van een groot project. Dit volstrekt
unieke plan moet worden gezien als de eerste aktiviteit op grote schaal van de
in juni 1962 te Kaub am Rhein opgerichte Europese Werk Groep (E.W.G.)De
Groep gaat uit van de gedachte: Europa als eenheid voor vrijwillig werk door
jongeren. Zij wil dit werk stimuleren en coördineren en een ieder, die hulp wil
verlenen te werk stellen al naar gelang zijn/haar aanleg. Zij gelooft, dat een
echte ontmoeting tussen mensen alleen bereikt kan worden met gezamenlijke
inspanning voor concrete taken. De Groep wil geen werk aanvatten, dat al door
anderen gedaan wordt. Zij zoekt samenwerking met bestaande organisaties waar
dat mogelijk is. Omdat de jongeren zich op het ogenblik bewust worden van
de verantwoordelijkheid, die zij hebben voor de minder bedeelde volkeren en
graag iets voor hen zouden willen doen, maar niet altijd precies weten hoe, heeft
de E.W.G. zich ten doel gesteld hen hiermee te helpen door voor hen allerlei
mogelijkheden te scheppen om daadwerkelijk hulp te verlenen.
Doel.
Wij staan nu aan de vooravond van de
uitvoering van het eerste grote project
namelijk van H. K. H. j van de Europese Werk Groep Het doel
Pake en beppe stiene to praten
Oer de dingen fan alear:
Sa as der froeger folie barde,
Né, sa is it nou net mear
As der dan in bern to wrald kaem,
Wie de namme dat stie fêst
len fan beide kanten d’alders;
Dêroer hie men neat gjin lést.
Wie ’t in jonge, it wie in Tsjalke
Of in Klaes, in Sytse of Durk,
Hind’rik, Sjoerd, of Sibe of Sjouke,
Syb’ren, Jetse, Jan of Murk
Yn ’e famkeswrald wie ’t lyk sa;
Klaske, Jantsje, Pytsje of Tryn,
Sytske, Wytske, Aeltsje, lantsje,
't Gewoane foei der altyd yn
Nou sit men der oer to brieden,
Hoe as ’t bern wol hjitte moat;
Is ’t in famke, neam har Flipke,
Is ’t in jonge, neam him Flop.
Beppe krige in trien yn 'e eagen
Doe’t hja dêr har namme seach:
Klaske wie Klasina wurden
't Wie as 't har nei de holle fleach!
Pake wie al sa nijsgjirrich:
Syn namme Freark wie nou Fred!
Hja stiene der sa oer to praten!
Hoe as it komt, ik wit it net.
Mar 't is wol sa, yn namm’ en klaeijing
Hat men it nuver foarelkoar
Hwant men kin in famke en jonge
Suver net mear ütelkoar.
I. Kuipers Pzn.
ENGELS PROTEST TEGEN BELANG
RIJKE OPDRACHT VOOR WERF IN
SCHIEDAM
Op de werf van Wilton Feijenoord in
Schiedam ligt het 20.586 ton metende
Britse troepentransportscbip „Oxford
shire”, dat in opdracht van de Fairline
Shipping Company of Panama in Lon
den zal worden verbouwd tfft passa
giersschip. Het schip, waarvan de ver-
bouwingskosten 23 miljoen gaan be
dragen, is gecharterd door een Italiaan
se maatschappij en zal na de verbou
wing tussen Europa en Australië gaan
varen. Een vakbondsleider in Schotland
heeft maandagavond verklaard, dat bet
een schande is, dat dit belangrijke con
tract aan een Nederlandse werf is ge
gund
tegelijkertijd zochten wij de
wijze waarop aan onze ideeën gestalte
gegeven kon worden.
Dousadj zou worden herbouwd door een
groep vrijwilligers uit verschillende
Europese landen, samen met vrijwilli
gers uit Perzië zelf en in samenwerking
met de dorpelingen.
i Voor het eerst werd in Perzië de vrij
willige hulpverlening geïntroduceerd,
'voor het eerst ook werd de loyale me
dewerking van de inwoners verkregen.
David Mitchnik werkte met grote zorg
de plannen uit om dit te realiseren. Aan
de Service Civil International werd ge
vraagd om in samenwerking met an
dere gespecialiseerde organisaties
een team van kundige Europese vrij
willigers te selecteren.
Het Instituut voor Sociaal Onderzoek
van de Universiteit van Teheran stelde
gen en een laag leem van 30 tot 40 cm een onderzoek in naar de wensen van
Hik RH Ha sarrthcvimr konden do muren dorpeIingen en seiecteerde tevens een
team van Perzische studenten, dat aan
de herbouw zou gaan meewerken. De
dorpsraad van DOUSADJ keurde de
plannen goed en stelde zijn inwoners be
schikbaar om aan het project mede uit
voering te geven. Het project waar
mee half april werd gestart was nu
vastgesteld: herbouw en uitrusting van
118 huishoudingen, van een openbare
badinrichting, een moskee en het ge
meentehuis; het begin van een „com
munity development” programma, ge
richt op de ontwikkeling van de land
bouw, de huisindustrie en de vorming
van een coöperatie.
Adv.: Aan ’n druk faBriekskantoor wordt
een geretourneerd boekhouder gevraagd,
itie succes ai 15 nci er 1 0 00
doch hecht even veel £)e bekende veehouder Schaap te Deer-
de andere doelstellingenhet sum heeft reeds 60 pondem. land schoon.
_n de studiezin, het meehelpen I
begaafde jonge organisten de schroom Dageïnde van de feuilleton: „Zij hief
;i voor internationale concoursen te laten baar mond naar de zijne om te worden
overwinnen, het geven van een overzicht gekust, drukte toen haar hoofd tegen zijn
1 schouder en zei zacht:” Wordt vervolgd.
De landbouwer R. D. de Boer te Arum
verkocht een enterstier aan de fokvereni-
I ging te Schraard voor ruim f 3000,
dicht worden benaderd. De aangifte voor Café „Het Rood Hert” te Bolsward aan
gekocht door de Spaarbank. De architect
P. A. Jansen uit Meppei kreeg opdracht
t een bankgebouw.
Vrijzinnige landdag te Franeker. 6 spre-
twee uur, het tweede nationale orgel
provisatie concours
en groots gebeuren,
nationale orgelkunst in talrijke facetten
een du*pere gloed te geven.
Doel
Het concours, in deze vorm uniek in Eu
ropa poogt te voorzien in het tekort, dat
jarenlang in organistenkringen werd ge
voeld: het ontbreken van een duidelijk
vervolg op het improvisatieonderricht, dat
met zoveel enthousiasme aan de conserva
toria en muziekscholen wordt gegeven.
Er bestond, om het anders te stellen, geen
brug tussen het onderwijs en de improvi-
satiekunst, zoals die op de vermaarde in
ternationale concoursen van Haarlem valt
te genieten.
Het nationale concours nu vormt die
brug. Vorig jaar is dat bewezen. Speelt de
winnaar van 1962, Nico van den Hooven
dit keer niet in Haarlem?
j Overigens klemt Bolsward zich niet vast
aan dit incidentele succes - al is het er
dankbaar voor
waarde aan
t prikkelen van de studiezin, het meehelpen
f om I r -
van wat in ons land aan jong talent aan-
s wezig is en het stellen van een voorbeeld
aan al degenen, die zich de ontwikkeling
ji op kerkmuzikaal terrein bewust zijn.
Ook dit keer zullen die doelstellingen,
(Ti. i i i i t-s r. I
de voor-auditie, gehouden in de Utrechtse
Nicolaikerk, bleek verheugend groot, ter
wijl de prestaties van een t
der kandidaten belangwekkend waren.
Deelnemers- kers over „Behoud der openbare Volks-
De vijf deelnemers zijn (in alfabethische school als het bolwerk der volksontwikke-
volj_orde) Kees van Houten te Helmond, ling”
Waarom in Bolsward?
Omdat in Bolsward, we hoeven dat niet
te verhelen, de gedachte aan een nationaal
concours zich is gaan ontwikkelen, maar
ook, omdat in de Martini, de grootste en
meest monumentale gotische kerk van
Friesland, een uitstekend gerestaureerd
Hinsch-orgel staat, dat voor dit doel uit
nemend geschikt is. Bolsward is boven
dien een intieme, oude stad met interes
sante gebouwen en een typische, vele toe
ristische mogelijkheden biedende omge
ving.
De LAB wijst ons er op, dat het voortaan
niet mogelijk zal zijn op de Rijksweg 43
te stoppen voor het laten in- of uitstappen
van passagiers, anders dan bij de door
borden aangegeven officiële halteplaat
sen.
Deze maatregel gaat in met de nieuwe
dienstregeling, die zondag aanvangt.
In het verleden werd het publiek alle ser
vice geboden, door te stoppen, waar een
passagier stond.
Dit is echter niet alleen gevaarlijk maar
ook tijdrovend. Er wordt dus op het pu
bliek in hun eigen belang een beroep ge
daan in dezen mee te werken.
Hwat bat Qabe Sb roar
us hjoed p p
to sizzen
Ontstaan van het
project.
De verschrikkelijke aardbeving in Per
zië van 1 september 1962 (1.9.1962)
kostte 13000 mensen het leven, 125.000
mensei} werden dakloos en een groot
aantal dorpen werden verwoest. In de
eerste weken na de ramp kwam van alle j
kanten in de wereld eerste hulp: voed
sel, kleding, dekens en dergelijke.
De grootste opgave bleef echter en blijft
nog steeds: het bieden van hulp, die
het bestaan voor deze mensen leefbaar
kan maken, dat is: de herbouw van hun
dorpen door het bouwen van huizen en
boerderijen, zodanig dat zij ook een
nieuwe aardbeving kunnen doorstaan.
De oude huizen waren opgetrokken uit
een mengsel van aarde, water en stro. I
De daken werden gemaakt van zware
houten balken overdekt met dunne twij-1
gen en een laas- leem van 30 tot 40 cm I
dik. Bij de aardbeving konden de muren
de te zware daken niet houden. Hier
door werden er zoveel mensen onder de
balken bedolven en gedood.
De Europese Werk Groep heeft besloten
om Perzië te helpen door een van de
getroffen dorpen te herbouwen om zo
een eerste konkrete gestalte te geven
aan de taak, die zij zich gesteld had.
Zo ontstond het „project Iran”, waarbij
de E.W.G. een oproep richtte tot de
Europese jeugd om als Europese jonge
ren samen te werken aan de herbouw
èn de sociale vernieuwingen van het
zwaar getroffen dorpje Dousadj.
De jury bestaat uit Louis Toebosch, Geor-
ge Stam en Piet Kee. Zij beoordeelt de
prestaties van vijf, via de voor-auditie in
Utrecht gekozen kandidaten, die dienen
te komen tot een koraalharmonisatie en
-improvisatie en een improvisatie over ’n
thema. Jan Mul komponeert de thema’s.
door Wim van Beek en de uitslag wordt
al in de kerk bekend gemaakt, zodat nie
mand met een onzeker gevoel huiswaarts
behoeft te keren. Er werd een interessante
oplossing gevonden om de tijd, die de
jury nodig heeft om tot een uitspraak te
Komen, te vullen.
De Nederlandse Cantorij uit Soest, onder
leiding van Maarten Kooy, was namelijk
bereid, die taak op zich te nemen. Uitge-*
voerd worden werken van Joh. Ockeghem
Loyset Compere, Leonhardt Schröter,
Freek Houtkoop, Siegfried Reda en Maar
ten Kooy, terwijl als solisten optreden
Maria van der Slikke (sopraan), Gerard
de Vos (tenor), Ine Kooy (alt), Rom
Kalma (bas,), Harry Sevenstern (barok-
trompet), Teun Ploeg (barok-alttrom-
bone), Jan Stoeckart (barok-tenortrom-
bone), Jan Marinus (barok-trompet),
Hans Grin (barok-tenortrombone) en
stichting er naar gestreefd van het Bols- Wand Sevenstern (barok-bastrombone)
- W!j zijn er zeker van, dat De Nederland
se Cantorij een waardevol element aan de
middag zal toevoegen.
-■
