dreigden te mislukken
Keert met Prof. Romme
brede basis terug?
Onderhandelingen over tarieven
llll
SB
EmL
Bolswards jongeren
vragen Uw aandacht
I lil
Zilveren filmpjes
Hwat bringt üs de
R.O.N.O.
Festiviteiten rond
„Nijenhove"’
Vijftigers
Tocht ouden van dagen
p Si
Alle vijf?
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong'i Nieuwsblad
DINSDAG 28 MEI 1963
102e JAARGANG
No. 40
SJONGE
PIET
mei 1963
AXXSWSSSXSVXXVXXSXWSV'm'AVtWASSVWVAXSXWSV
vanger der gemeente Hennaarderadeel.
werk zo nauw verband houdt met de per-Beste foar- en efterbinen foar in krats by
i Joh. Tadema, Wytmarsum
soon an de Koningin.
4 e week mei 1938
terwijl de gehalveerde Amerikaanse ta
rieven die bescherming nog wel zouden
bieden. De Fransen hebben toen een
stelsel uitgewerkt, gebaseerd op een ide-
aaltarief van 10 pet. voor industriële
produkten, 5 pet. voor halffabrikaten
en 0 pet. voor grondstoffen.
de tarief en het ideale tarief. Wanneer
Amerika bijvoorbeeld 30 pet. heft en de
delegatie, zeide niets te gevoelen voor
het Europese plan, daar hierbij de ver
laging van de tarieven geringer zou zijn,
hetgeen dus zou neerkomen op een ge
ringere bevorderig van de wereldhan
del dan volgens het Amerikaanse plan.
Amerika vreesde bovendien, dat het,
wanneer nu niet onmiddellijk besluiten
over het principe van de verlaging zou
den worden genomen, aan ’t lijntje zou
worden gehouden, zoals de E.E.G. Enge
land bijna anderhalf jaar aan het lijntje
heeft gehouden.
Herter heeft zijn zin gekregen in ruil
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Vitgive: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
'Telef. 2451 Na 18.50 uur 2505 of 2555
(K 5157)
voor de concessie, dat ook bijzondere
aandacht zal worden besteed aan die
Amerikaanse invoerrechten, welke bui
tengewoon hoog zijn.
Formatiewerk.
irof. Romme is aan het werk
lij is begonnen met een be-
Sedert de officiële ingebruikneming van
de Chr. Landbouwhuishoudschool „Nijen-
hove” is er voor bestuur, directrice en
docenten een drukke tijd gevolgd.
De dag na de opening werd er door de
leerlingen een feest gevierd. Hierna was
er een wel zeer geslaagde reünie van
oud-leerlingen en oud-docenvten, waar
na er de volgende dagen voor verschil
lende groeperingen gelegenheid werd
geboden de school te bezichtigen.
De festiviteiten werden besloten met
een puzzelrit voor bestuur, docenten en
personeel, die de ruim 50 deelnemers j.l.
vrijdag door Gaasterland, de N.O.Polder
en kop van Overijssel voerde.
De dag werd besloten te Oranjewoud,
waar de heer E. Oldenziel, voorzitter van
het bestuur der school, dank bracht aan
allen die de opening van de school enz.
tot onvergetelijke dagen had gemaakt.
S. E. Lunter, D. B. Eerdmans, T. v. d.
Zee, S. Hollander, J. de Haan, H. Rade-
De Burgemeester van Bolsward
Mr. J. A. GEUKERS
ig echter kunnen beant-
j een kabinetsformatie wordt
veel geheim gehouden. Juist omdat dit
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentiei bij contract reductie
Kernmacht van de
N.A.V.O.
Niet alleen op economisch terrein, maar
ook op militair terrein speelt deze te
genstelling tussen Frankrijk en de an
deren een rol.
iTer ondersteuning van zijn onafhanke-
I lijkheidspolitiek wenst Frankrijk te be-
schikken over een eigen kernwapen. Om
i de eenheid van de Westelijke wereld,
voornamelijk onder Amerikaanse inspi
ratie, te behouden, heeft Amerika naar
middelen gezocht om het onafhakelijke
Franse kernwapen zo weinig mogelijk
aantrekkelijk te maken voor andere ge
gadigden, waarbij men in de eerste
plaats aan Duitsland denkt. Amerika is
gekant tegen het ontstaan van al der
gelijke kleine kernwapens, welke vol
gens de Amerikaanse leiding militair
weinig waard zijn, maar in de wereld
politiek een bedenkelijke invloed kunnen
hebben, daar elk land zich afzonderlijk
Politieke achtergrond.
Ongetwijfeld heeft Herter ook willen
polsen hoe eensgezind de Zes wel waren,
die weliswaar het Franse plan onder
steunden, maar waarvan toch de mees
ten geen breuk wilden riskeren. Uit de
besprekingen van de Zes,
avonturen zou kunnen gaan permitte
ren. Aan de andere kant beseffen de
Amerikanen, dat een grotere zeggen
schap van de weer op kracht komende
Europese landen over een kernwapen,
dat ook hen moet beschermen, niet te
vermijden is. Zij zijn derhalve gekomen
met hun plannen voor een zogenaamde
multilaterale kernmacht, bestaande uit
atoomduikboten, later oppervlaktesche-
pen, uitgerust met kernwapens.
Gemengde bemanningen zouden het su
pranationale karakter van deze vloot
moeten onderstrepen. Hieraan zou dan
ook Duitsland kunnen deelnemen, dat zo
zou kunnen worden weerhouden van na
tionale avonturen la De Gaulle.
van Wartena, heeft
met de nieuwe fractieleider dr. De Kort, zijn benoeming tot "hoofd der school te
1 Bolsward aangenomen.
Het voornaamste punt van de Amerika
nen op industrieel terrein is dan ook
een dergelijke verlaging met 50 pet.
Daar stelden de Zes, vooral op instig-
natie van Frankrijk, tegenover, dat de
ze zogenaamde lineaire methode niet
helemaal rechtvaardig is. De Ameri
kaanse tarieven liggen over het alge
meen iets hoger en voor bepaalde pro-
dukten aanzienlijk hoger dan de Euro
pese tarieven. Een halvering zou in vele
gevallen voor de E.E.G. de beschermen- besprekingen van de Zes, anderhalve
ide werking van de tarieven wegnemen, week geieden te Brussel gehouden, is
4-ot—„iil /Ir, rrtih h.nor/la A w> a—i Vo o en t-o_
naar voren gekomen, dat de Vijf het
Franse plan als eerste gevechtslinie be
schouwden. Deze linie is nu bezweken,
Heer A. schoot uit zijn slof
Vijftig, geen greintje lof
Door eitjes uit dit nest
Wordt de kuituur verpest
Né heus geen brede kijk
Goddeloze onzedelijkheid
Een nationaal bederf
Giftplant op Holland erf
Gestadig vordert de bouw van de dijk
voor de Noord Oost Polder bij Lemmer.
Bolswards Nieuwsblad
Op de gehouden paarden- en lammeren-
markt waren aangevoerd 48 paarden, 50
lammeren en 70 schapen.
Op Hemelvaartsdag ontving prof. Rom
me geen bezoeken.
Raadsvergadering Bolsward. Aanwezig de
heren S. J. Praamsma (voorz.), H. Hait-
Heer C. sprong op paraat
Vijftigers, advocaat
Wie noemt zulk werk verlies?
Er waait een frisse bries
Litterair lentetij
Van kerkse smetten vrij
Groen tussen herfstig bruin
Sierstruik in Hollands tuin
Schierbeek en Lucebert
Komeet of toch dwaalster?
Geen van beiden allicht
Maar een modern kunstlicht
Dat kort of langer schijnt
Dan ongemerkt verdwijnt.
Dit portret (per abuis?)
Hangt nu in ’t Hogerhuis
Twee schilderden apart
De een wit, de ander zwart
Hoe kan dat, zo’n verschil
Beide een befloerste bril?
De een keek links, de ander rechts
Het portret kreeg iets onrechts.
FREED 31 MAEIJE 1963
18.4019.20 Fryske ütstjüring
De wike bylans”, mei aktualiteiten en
birjochten.
Yn de rige „Friezen om utens”, ha
wy joun in petear mei haedkommissa-
ris Van der Molen üt Amsterdam
Petear en kommentaer oer it witten-
skiplik en kultureel nijs fan de léste
wiken yn de rubryk „Bisteklik”.
Diskear: ü.m. de première fan it sel-
skip Roel Nijboer en boekbisprek fan
Marten Sikkema.
De terugkeer van prof. Romme als informateur voor een nieuw kabinet op zo breed
mogelijke basis, was de grootste verrassing, welke het Binnenhof zich verleden week
had kunnen denken. De meeste waarnemers verwachtten, dat Koningin Juliana, na
de fractieleiders van de pas gekozen Kamer te hebben gehoord, de nieuwe voorzitter
van de KVP-fractie, dr. De Kort, met een informatieve opdracht zou belasten.
Blijkbaar zijn de adviseurs niet eenstemmig geweest. Wellicht is van liberale zijde
naar prof. De Quay gewezen. Deze tegenspraak kan Koningin Juliana de vrijheid
hebben gegeven, na advies van beproefde raadslieden, zoals de heren Beel, Drees en
De Quay, weer op prof. Romme terug te vallen!
Het gezicht van Prins Philip? (voorste rij, derde van links) drukt vrolijke
verbazing uit, terwijl fohny Kwango uit de worstelring wordt geslingerd door
zijn tegenstander, Jackie „mr. TV.” Pallo, voor het eerst sinds--.de dagen van
Hendrik de achtste is in Londyen, ditmaal in de Royal Albert Hall, weer een
koninklijk” worstelprogramma afgewerkt. De baten gingen naar een door Prins
Philip gesticht fonds voor jonge sportlieden. Geheel links op de voorste rij
Bessie Braddock, het bijna legendarische labour-parlementslid
einde de Fransen een onplezierig neen
te besparen, maar dat men toch besluit,
zonder dat het kind een naam krijgt, te
werken aan hetgeen tot nu toe de, multi-
nationale kernmacht van de N.A.V.O.
heette.
Dat kernwapen, bestaande uit de En-
gelse bommenwerpers,, enkele Ameri- i
kaanse eenheden en strijdkrachten van
de diverse landen van de N.A.V.O., zou
dan onder een speciaal opperbevel ko
men, dat zich gecentraliseerd zal bezig
houden met de strategische en tactische
plannen. Over het belangrijke punt van
de politieke beslissing of het wapen zal
worden gebruikt, zwijgt men. Dat blijft
voor en na aan de Amerikaanse presi-
dent en de Engelse regering voorbehou- i
den. Toch zal men juist op dit punt een 1
oplossing moeten vinden, want voor de I
meeste landen is meedoen minder be
langrijk dan een vinger in de besluitvor
ming te hebben.
BERGING PER HELIKOPTER
Een helikopter heeft in Zwitserland
twee sportvliegtuigjes, die waren be
schadigd bij een landing op ’n sneeuw
veld op de Huefifirn, opgepikt en naar
het vliegveld van Mollis bij Glarus ge
vlogen, een van de vliegtuigjes werd
nog erger beschadigd, doordat de heli
kopter, die het tien meter had opgetild
defect geraakte en zijn last moest la
ten vallen. De foto toont de wentel
wiek op pad met een van de toestellen
Kind zonder naam.
Duitsland heeft er wel oren naar en is
ook bereid een fors gedeelte van de kos
ten te dragen. Een onderdeel van dit
multilaterale wapen zou het Engelse
kernwapen worden. De Engelsen zijn
minder geestdriftig en zien voorlopig
meer heil in de zogenaamde multinatio
nale macht, waaraan zij ook hun kern
wapen zullen leveren. Maar in dat ge-
van blijven de eigen regeringen volledige
zeggenschap behouden. Alle pogingen
Frankrijk te bewegen mede te werken
zijn gestrand en wanneer de ministers
van de landen van de N.A.V.O. in de
tweede helft van deze week in Ottawa
bijeen zijn, zal dit onderwerp uitvoerig
worden besproken. Er is grote kans, dat
al bestaat zeker de kans, dat Frankrijk er officieel niets uit de bus komt ten
in een later stadium nog zal pogen een
spaak in de wielen te steken.
Bij al het gedelibereer over percenten
De halvering zou slechts betrekking heb- mag men niet uit het oog verliezen,
ben op het verschil tussen het bestaan- dat het in feite om meer gaat. Het doel
j van Frankrijkis van de E. E. G. een
zo gesloten mogelijk geheel te maken,
E.E.G. 20 pet voor een eindprodukt, zoulweinig gericht als de Fransen zijn op
het nieuwe tarief niet 15 en 10 worden, 1 overzeese handel. Dit gesloten economi-
maar 20 en 15 pet.- De vrees van de scke geheel ziet De Gaulle als een basis
E.E.G. was ook, dat de E.E.G., indien voor een Europese onafh'ankelijkheids-
zij op het Amerikaanse plan inging, de j politiek ten opzichte van Amerika en
wapens uit handen zou geven om te RUSiand De andere leden van de E.E.G.
strijden tegen de hoge toppen in de Ame- en Engeland en Amerika zien er hun
rikaanse tarieven. grootste voordeel in de handel zo min
Herter, de leider van de Amerikaanse 1 mogelijk te belemmeren en er voor te
zorgen, dat ook de politieke banden tus
sen Amerika, Engeland en ’t vasteland
van Europa zo hecht mogelijk blijven.
Deze nu staat bekend als een voorstander
van de brede basis; dat wil zeggen van
herstel van de samenwerking met de so
cialisten. Gezien de verkiezingen, waarbij
de PvdA niet minder dan vijf zetels ver
loor, kan men zich afvragen of dit erg
voor de hand ligt. Is er niet een duidelijke
verschuiving naar rechts naar de Boe
renpartij van de heer Koekoek, die liefst
drie zetels won opgetreden
Daartegenover kan er echter op worden
gewezen, dat de WD met drie zetels op
de negentien, verhoudingsgewijs een gro
ter verlies heeft moeten incasseren dan de
socialisten, die vijf op de 48 zetels kwijt
raakten. Daarbij dient te worden aangete
kend, dat de VVD sinds vorig jaar weer
iets bleek te zijn gegroeid.
Hoe dit zij, p:
getogen en n:,
spreking met de demissionaire ministers
van 1 -«-'••••
daarvan was een inzicht te verkrijgen
de voornaamste politieke problemen, wel
ke thans aan de orde zijn.
Vervolgens heeft hij zich gewijd aan een
vergelijkende studie van de partijpro
grams van de vijf fracties KvP,
PvdA, VVD, ARP en CHU waarmee
hij in zee wil gaan. Daarna heeft hij
j.l. woensdag een bespreking gehad, wie zaï oeze
met de fractieleiders van deze partijen, woorden? Bij
namelijk de heren De Kort (KVP), Von-
deling (PvdA), Toxopeus (VVD), Van
Eysdcn (ARP) en Beernink (CHU).
De onderhandelingen te Genève in het kader van de G. A. T. T., de algemene
overeenkomst van tarieven en handel, waarvan ongeveer 50 landen lid zijn <*n
waarvoor nog een 25 andere landen belangstelling tonen, dreigden aanvankelijk
op een mislukking uit te lopen toen de standpunten van Amerika enerzijds en de
zes landen van de Ge.m. Markt anderzijds scherp tegenover elkaar bleken te
staan. Maar nu Frankrijk op het laatste ogenblik vooj de zware druk, vooral van
de Duitse minister Erhard, is gezwicht, kunnen de deskundigen aan het werk gaan.
Een van de voornaamste punten van onderhandeling Is de wederzijdse verlaging
van de douane-tarieven ter bevordering van de wereldhandel. Deze bevordering
van de wereldhandel en de vrees van Amerika nadelige gevolgen te ondervinden
van de groeiende Europese markt had president Kennedy er vorig jaar toe ge
bracht, van het Congres een nieuwe handelswet te verlangen, welke hem in staat
zou stellen de tarieven met 50 procent te verminderen, wanneer de E.E.G. dat
met haar buitentarief zou doen. Die wet kreeg hij.
Hwat bat Qabe Skroar
üs hjoed p
to sizzen
Keurkorps der „vijftigers”
Is hun geschrijf persvers
Of geven ze op tijd
Vruchten van kwaliteit
Zijn Schierbeek, Lucebert
Komeet of een dwaalster
Subliem of ver van net
Wie geeft een juist portret?
Er worden al weer heel wat voorbereidin
gen gemaakt voor het jaarlijkse reisje van
de Ouden van Dagen. De datum voor de
ze tocht is vastgesteld op zaterdag 22 ju
ni a.s.
De commissie voor deze tocht wijst er op,
dat gegadigden voor deze tocht zich van
middag (dinsdagmiddag) tussen half drie
Zal het prof. Romme gelukken de vijf 'en vijf uur in Sociëteit „De Doele” die-
-T'-<- nen aan femelden.
It is maklik in learmaster,
mar helte slimmer in learling to wurden
grootste partijen bijeen te brengen? Dit
is in de parlementaire geschiedenis nog
nooit gelukt hoewel het na de tweede we
reldoorlog o.a. door dr. Drees meermalen
is beproefd.
Erg optimistisch mag men dus niet zijn.
Van de politieke partijen gevoelen eigen
lijk alleen de KVP en de CHU voor een
zo brede basis een zogenaamd natio
naal kabinet, dat slechts weinig speel
ruimte voor een oppositie zou overlaten.
De vijf kleine partijen CPN, PSP, SGP,
GPV en de Boerenpartij nemen samen
immers slechts 15 van de 150 zetels in
beslag. Bovendien zijn zij onderling ver
deeld.
De PvdA gevoelt al heel weinig voor een
zo brede basis; ook de WD is er niet op
iiët6kabïnet-De Quay. De'bedoeling gesteld. De liberalen hopen, dat de socia-1 sma (seen), G. H. Boersma, J. Th. Prins,
van was een inzicht te verkrijgen in listen zullen afwachten. En de PvdA het F
omgekeerde. y
De taak van prof. Romme is dus zeer laar, D. de Jong, P. Bijvoets, J. Boekema,
moeilijk; misschien is dat voor de Konin- c' u A'f--14—
gin ook wel aanleiding geweest om hem,
de ervarene,
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix heeft onlangs als presiden
te van het Actie-Comité het startsein gegeven voor de Jongerenactie
„Dousadj” voor de herbouw van het door een ernstige aardbeving
op 1 september 1962 zwaar getroffen Perzische dorp Dousadj, waar
over u dezer dagen in het Bolswards Nieuwsblad reeds meer hebt kun
nen lezen.
Zij heeft de jeugd van Nederland opgeroepen te helpen de nood te
lenigen en het getroffen dorp te herbouwen.
Ook de jongerenorganisaties in onze stad hebben deze oproep verstaan
en gaan gezamenlijk enige acties ondernemen om mee te helpen.
Ik ben er trots op dat de jongeren van geheel Bolsward de handen
ineenslaan om tè helpen, waar nu actuut geholpen moet worden, en'
ik ben er hen dankbaar voor.
Laat de burgerij van Bolsward van harte en spontaan hulp en bijstand
verlenen aan de acties, die binnenkort door de jeugd van Bolsward
zullen worden ondernomen.
Ook Bolsward beseffe zijn plicht tot medemenselijkheid
D. j. Steensma, H. Mulder
in te schakelen en het niet De heer H. Smeding
aan te durven. 1
Wie zal deze vraag echter kunnen beant- Overleden F. Robijn, oud-gemeenteont-
f-O0OH
4 rl
