Verpleeghuis Bolsward
nadert voltooiing
Beers heropend
Poortje
van
Eerste stinsmuseum in ons land
Staf van personeel werkt reeds mei
toewijding aan voorbereiding
lil
Dokter Den Drijver: Dolgelukkig met «Bloemkamp»
us hjoed p p
to sizzen
Zilveren filmpjes
FAKANSJE
ORGELCONCERT
PIET VAN EGMOND
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
lllllllllllllllillllllllllllllllillillllllllllllllll
DINSDAG 25 JUNI 1963
102e JAARGANG
No. 47
■I
P
En dan
geen handwijzer naar
Dr. J. H. JU. den Drijver
Zuster J. van Kelten
j
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
4e week juni 1938
Dan kom 'k werom
op myn djür fytske nei Tsjom!
Mart W. H. de Weerd
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
De Jong’s Nieuwsblad
den rekening te houden. Timmerlieden,
opzichters en architecten mogen nog zo
knap zijn, de laatste hand, gelegd aan
het verpleeghuis heeft deskundig advies
nodig van een ter zake kundige. En die
is gevonden in de persoon van de pas
benoemde geneesheer-directeur.
Dokter J. H. W. den Drijver heeft te
Bolsward een even moeilijke als heer
lijke taak. Het mee van de grond helpen
van een inrichting, die straks een paar
honderd personen, patiënten en personeel
aal gaan herbergen is bepaald geen een
voudige zaak.
Wij vonden het prettig dokter Den Drij
ver bij onze lezers te introduceren. Op
ons verzoek een praatje te komen mo
gen maken kregen we meteen de meest
prettige reactie. Toen we het terrein op
reden trad ons nog vóórdat wij ons
zorgen hadden kunnen maken over het
vinden van de juiste weg in de veelheid
van deuren, gangen en portalen, een
jonge, sportieve maar vooral ook rus
had zich reeds zorgen gemaakt, dat wij
ons misschien onbehaaglijk zouden voe-
ons misschien onbehaaglijk ouden voe
len op deze voor ons „terra incognita”,
een klein trekje, dat toch meteen veel
zeggend is.
In wat later een van de mooiste zieken
zalen zal worden, geheel op het Zuiden
gelegen, met een fantastisch uitzicht
over Sudergoa, thans slechts nog door
woon- en directieketen belemmerd, heeft
het gezin van dokter Den Drijver zich
voorlopig gehuisvest. Met de meest be
kwame spoed wordt er thans gebouwd
ean een directeurswoning naast het ver
pleeghuis. Dokter Den Drijver zal zich
er best thuis voelen, hij houdt van wijde
verten en vond ’t in Arnhem, waar hij
tot voor kort vertoefde tussen de bomen
en bossen toch wel wat beklemmend.
Een mens raakt nooit geheel los van
zijn geboortegrond. Welnu, dokter Den
Drijver is Amsterdammer en al is Bols
ward geen Amstelstad, het ligt evenals
deze stede tussen de malse weilanden en
onder de open blauwe luchten.
Wilt U personalia?
Dokter den Drijver werd op 19 januari
1928 geboren in de hoofdstad des lands
Na het behalen van het einddiploma B
afd. gymnasium v.h. Hervormd Lyceum
te Amsterdam, volgde hij dé genees
kundige studie aan de Gemeentelijke
Universiteit in zijn woonplaats.
In 1955 werd deze studie bekroond met
het artsendiploma. Zijn dienstplicht ver
vulde hij bij de militaire psychiatrische
dienst. Hierna specialiseerde hij zich tot
internist. Inmiddels werkte dokter den
Drijver op die speciale geriatrische af
deling van het gemeente-ziekenhuis te
Arnhem, doorliep een stage in geriatrie
en revalidatie in het algemeen zieken
huis „Zonnestraal” te Hilversum, bij de
zo bekende Dr. Schreuder, voorheen in
ternist te Sneek.
Tot zijn benoeming en indiensttreding te
Bolsward was dokter Den Drijver hoofd
van de geriatrische afdeling van het
gemeenteziekenhuis te Arnhem en tevens
geriatrisch consulent van het verpleeg
huis „De Braamberg” te Arnhem.
Dokter den Drijver is gehuwd en va
der van één zoon. Zijn echtgenote is
eveneens interniste. Ze is geboren te
Woudsend, maar bleef te kort in Fries
land om zich ook ten opzichte van de
taal een Friezin te kunnen noemen.
De heer en mevrouw Den Drijver zijn
beide belijdend lid van de Evangelisch
Lutherse kerk, welke kerk hij ook als
ouderling diende.
Met ingang van 1 juni heeft dokter Den
Drijver zijn taak te Bolsward aangevan
gen, waar hij is belast met de algehele
medische leiding, de behandeling van de
patiënten en het verplegend personeel.
In de komende weken, wanneer er nog
geen patiënten kunnen worden opgeno
men, bestaat zijn taak in het voorbe
reiden van de afbouw en inrichting van
het Verpleeghuis, het keuren van het
personeel en het beoordelen van de aan
gemelde patiënten.
In ons gesprek toonde dokter Den Drij
ver zich zeer geïnteresseerd wat betreft
Bolsward en de verschillende facetten
van de samenleving ter plaatse. Deze be
langstelling was veelzijdig en al spoedig
bewoog, ons gesprek zich tussen het
trammetje („Ik ben gek op treinen”) en
de schoolvoorzieningen, tussen het as
sortiment in de Bolswardse zaken en de
Friese taal. Wat dit laatste betreft vond
dokter Den Drijver het interessant te
horen, dat er verleden jaar een cursus
Fries voor niet-Friezen was gehouden.
Trouwens Fries kan de nieuwe genees
heer-directeur al wel lezen. Dat geldt
Het is al weer een paar maanden geleden toen wij in deze kolommen iets vertelden
over het „Bloemkamp” in wording. Uiterljjk schijnt er niet veel veranderd, nog
steeds rijden vrachtauto’s af en aan, grijpen draglines grote happen hier en grote
happen daar, lijkt het rond het verpleeghuis een woestenij, die eerder doet denken
aan een onherbergzaam oord, waar een moedige expeditie is neergestreken, dan
op iets wat eens een lusthof voor genezende patiënten zal zijn. Binnenkamers is
er echter sprake van een welhaast totale gedaanteverandering. Kalkbakken maak
ten plaats voor rollen vloertapijt, de hamer werd vervangen door de verfkwast,
schilders en behangers zwoegen nu, waar voorheen opperlieden en sjouwerman
nen dat deden. Het is er nog wat rommelig, maar van de fantasie wordt al veel
minder gevraagd zich een voorstelling te maken van hoe het zal worden, dan dit
bij ons vorig bezoek het geval was.
Donderdagavond herleefde te Beers de historie. Een heraut te paard (mej. Mie-
dema) liet trompetgeschal wcerklinken toen zij aan het hoofd van een omvang
rijke stoet het gerestaureerde poortje van Beers was genaderd.
Prompt werd op de zoldering door een in middeleeuwse kledij gestoken piekenier
een blind opengestoten en klonk het: „Hwa dêrre?”
Toen de heraut geruststellend antwoordde; „De Grytman fan Baerderadiel mei
hege gasten”, klonk het: „Da’s goed folk” en werd het poortje geopend. In de
groeiende schemering zorgde licht van kaarsen en petroleumlampen voor sfeer.
trouwens ook voor Deens, Italiaans en
natuurlijk de moderne talen. Er lag een
Franse spraakkunst op tafel, dokter was
net bezig beweest zijn Frans weer wat
op te halen. De Germaanse talen liggen
hem beter.
Bepaald verrukt toont de nieuwe functio
naris zich over de voortreffelijke samen
werking tussen bestuur, architect, aan
nemer en bouwlieden, verrukt met name
ook over het resultaat. De prachtige
kapel, waar nu reeds wijding van uit
gaat, zal wel een bijzonder plaatsje in
zijn hart krijgen. Hij hoopt er veel met
zijn gezin te kerken.
Inmiddels is „Bloemkamp” reeds begon
nen met het aanstellen van personeel.
Reeds heeft zich een behoorlijk aantal
leerling-ziekenverzorgsters gemeld. „De
bloem van de Bolswardse meisjes”, aldus
de voorzitter van de Stichting en om
geving, meldde zich reeds aan voor dit
betrekkelijk nieuwe en zo mooie vak.
Ook het keukenperSoneel en het hoofd
der huishouding is reeds benoemd.
Als adjunct-directrice werd aangesteld
Zuster J. van Ketten, die op 9 nov. 1917
werd geboren te Roodeschool. Zij is in
het bezit van het verpleegstersdiploma
A, behaald in het ziekenhuis Bethesda
te Hoogeveen en diploma B (verpleging
van geestes- en zenuwzieken) behaald
in de „psychiatrische inrichting „Den
nenoord” te Zuidlaren. Verder bezit zij
de kraamaantekening (behaald in het
Wilhelminagasthuis te Amsterdam), de
wijkaantekening (behaald aan de Aca
demie voor sociale en culturele arbeid
te Groningen) en de aantekening B voor
Voor- en Nazorg, eveneens behaald aan
de Groninger academie.
Zuster Van Netten heeft reeds een veel
zijdige en veelbewogen loopbaan achter
de rug.
Gedurende 6 jaar werkte zij als zen-
dingszuster van het Hervormd Zendings-
bureau te Oegstgeest op Nieuw Guinea,
de eerste drie jaar te Hollandia en de
laatste drie jaar als hoofd van het toen
nog geheel op te bouwen „Moeder en
Kind”werk over geheel Nieuw-Guinea.
Zij introduceerde en verzorgde de dis
tributie van het magere melkpoeder^in
de meer achtergebleven gebieden van
Nieuw-Guinea.
Vervolgens woonde zij een „seminar” van
de Wereldgezondheidsorganisatie te Su
va op de Fiji-eilanden bij.
Gerepatrieerd in Nederland werd ze ach
tereenvolgens directrice van het Sana
torium voor tuberculeuze patiënten „Bre-
derode-duin” te Bloemendaai en direc
trice’ van het algemeen ziekenhuis „In
de Villa” te Hoorn.
Zuster van Ketten solliciteerde, te Bols
ward tijdens een verblijf in de Verenigde
Staten van Amerika, waar zij sinds fe
bruari 1962 werkte in Grand Rapids
(Mich.) om zich te oriënteren op het ge
bied der verpleging in de ruimste zin
des woords en waar haar diploma's en
aantekening voor „Board of nursing”
zonder meer werden erkend en zij ge
rechtigd werd om te werken als „regis
tered nurse”. Zuster van Ketten behoort
tot de Gereformeerde Kerken in Neder
land.
Beide functionarissen voelen zich bijzon
der tot het mooie werk in Bolsward aan
getrokken. Dit is ook het geval met de
man, die aanvankelijk medebestuurslid
van de stichting, sinds maart j.l. volle
dig in dienst van de stichting is getre
den als administrateur, de heer S. W.
Posthuma, Hid Herostraat te Bolsward.
Met grote toewijding en werkkracht
heeft de heer Posthuma zich in deze
voor hem nieuwe werkkring ingewerkt,
waartoe hij zich vooral zo voelt aange
trokken, omdat de idealen der stichting
zo sterk in hem leven.
Reeds begin augustus zullen de eerste
patiënten kunnen worden opgenomen. De
officiële opening zal waarschijnlijk ge
schieden in oktober a.s.
Moge „Bloemkamp” zich onder leiding
van deze,, naar wij menen, volkomen
voor haar taak berekende staf, zich ont
plooien tot een huis, dat tot zegen zal
zijn van allen, die hier hulp en heil ko
men zoeken.
er eens bij hoorden, bevinden zich op de
zoldering van de poort thans afbeeldin
gen. In de vitrines zijn tal van voorwer
pen ondergebracht, die aan de stinzetijd
herinneren. Naast de haard staan thans
2 beelden, die jarenlang op de pastorie-
zolder lagen, maar vermoedelijk eens
aan Uunia-state hebben behoord. Merk
waardig was ook de W.C., die terzijde
van de wenteltrap werd aangetroffen.
Deze voorwerpen, w.o. ook antieke boek
werken, rouwborden, enz. zijn reels in
bruikleen afgestaan door het Fries Mu
seum, deels uit particulier bezit, i.c.
dokter Miedema. De poort, die werd ge
restaureerd onder leiding van de heer
Baardt Jr. door fa. Jor ritsma van Bols
ward, is thans een waar juweeltje ge
worden. Het gebouw, dat verschillende
gevelstenen bevat, werd gebouwd in
1616. Als verdedigingswerk heeft het
geen dienst meer gedaan. Er waren n.l.
toen reeds vuurwapenen en kanonnen.
Teruggekomen in het dorpshuis, werden
de heren voorzien van een lange Goudse
pijp en op krakelingen bij de koffie (met
bruine kandy) getracteerd.
Burg. Mr. L. G. Boelens complimenteer
de de Kultuerried met dit mooie gebouw
en de originele wijze waarop het was
geopend. De eerste stoot tot restauratie
werd destijds gegeven dor Mr. R. Hotke,
toenmalig directeur van ’s Rijks Monu
mentenzorg. Het verdwijnen van het
poortje had deze een nationaal verlies
genoemd. Reeds in 1944 werd de res
tauratie aanhangig gemaakt. Echter pas
in 1950 ontving men antwoord. Het poor
tje bleek als „fide commis” onver
vreemdbaar en kon dus niet van de eige
naren worden overgenomen. Het betreft
hier een, juridisch gezien, zeer eigenaar
dig recht, dat ontstond in de Franse tijd.
Na lang overleg werd er echter een
vorm van overdracht gevonden (grond-
overdracht met recht van opstal) dat
subsidiëring mogelijk maakte. Rijk, pro
vincie en gemeente droegen resp. 60, 20
en 20 bij. De restauratie kostte rond
f 50.000,Met andere restauraties in de
gemeente (Bczum, Jorwerd, H'.haard,1 bruik.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
Er staan reeds bedden en gezellige kuip-
etoelen op de verpleeghulpenkamers.
Een complete onderzoekkamer is reeds
in gebruik, de melkboer brengt de eer
ste bewoners reeds zijn zuivel, al moet
hij nog over bergen en door dalen.
„Bloemkamp” is n.l. reeds bewoond. De
jonge geneesheer-directeur heeft er
met zijn echtgenote en zoontje reeds zijn
intrek genomen. De adjunct-directrice is
ook reeds benoemd. Patiënten zijn er
nog niet. Of toch eigenlijk wél. Het ver
pleeghuis zélf is momenteel patiënt en
is er eentje die veel zorg vereist.
Er is zoveel te regelen, zoveel in te rich
ten, er is aan zoveel wensen te voldoen,
met zoveel moeilijkheden en mogelijkhe-
De raad van Baarderadeel besluit tot ver
betering van de Schellaarderweg en de
overname van de brug te Jorwerd
Na een zware storm spoelde te Makkum
het wrak van een vroeger gestrand schip
aan.
De Italiaanse priester Annunziato Poli-
dori heeft de prijs gewonnen voor het
beste luchtalarmtoestel voor huiselijk ge-
AMSTERDAM IN STRIJKLICHT
Amsterdam heejt zich weer opgemaakt
om de zomerse toeristen waardig te ont
vangen: ‘s Avonds wordt een groot
deel van de oude binnenstad op
feeërieke wijze verlicht door duizenden
lampjes en trele schijnwerpers, die de
oude gevels in betoverende schijn doen
oplichten tegen de donkere hemel.
Hier een beeld van de voormalige Lu
therse kerk aan de Singel, gevangen in
het strijklicht
Immen dy’t toarst hat
is gouwer holpen as immen
dy’t tofolle hawn hat
Opening nieuwe confijten-industrie van
de fa. Steensma te Bolsward.
11
Vooraf was in het ruime dorpshuis on
der leiding van de heer B. Miedema als
voorzitter van de algemene commissie
van de Kultuerried, reeds een bijeen
komst geweest, geheel in stijl met an
tieke tabaksvaatjes, klüntsjepotten en
reamskütels. Als bijzondere gasten kon
de heer Miedema welkom heten de eige
naresse van het poortje Douarrière A. v.
Welderen baron Rengers, geboren Van
Palland, de heer A. E. Hannema, voor
zitter van de federatie van Friese musea
en oudheidkamers, de heer Boschma, di
recteur van het Fries Museum, B. en W.
de raad en als man die veel voor de tot-
stankoming van het Stinzenmuseum ge
daan heeft, dokter Miedema van Bo-
zum.
De laatste gaf, alvorens het gerestau
reerde poortje in ogenschouw werd ge
nomen, een inleiding.
Voor de restauratie was het poortje ont
zettend vervallen, nu is het een char
mant geheel.
Als een bruid staat het poortje te wach
ten op haar bruidegom. M.a.w. het poor
tje vraagt om méér. En de mogelijkheid
hiertoe is aanwezig. Er achter ligt, om
ringd door helaas gedichte grachten, ’n
terp, die alle mogelijkheden biedt. Thans
is het poortje een uniek stinzemuseum,
maar er is wel meer van te maken. Bij
het opschonen van de grachten zou ver
moedelijk heel wat aan het licht ko
men. Bij het uitgraven van een klein
gedeelte onder en naast het poortje vond
men bijv, reeds talrijke scherven enz.
Wellicht kan hier een soort openlucht
museum worden gesticht met het weide-
bedrijf en hooibouw van voorheen als
onderwerp. Er is reeds een vorstelijke
gift van een haast complete inventaris
van gebruiksvoorwerpen. Het poortje
zelf is een sierpoortje geweest.
Er zijn in Friesland nog 7 van zulke
poortjes, resp. te Marsum (Popta State)
IJsbrechtum (Epema-state), Waaxens
(W.D.), Sexbierum (Liauckema), Rau-
werd, Herbaijum (erg in verval) en
Achlum.
Van deze poortjes en van de stinzen die
In dj ure fyts,
in djüren-ien,
in dj uren!
Sa’n moaije fyts
hat der gjinien
to stjüren!
Ik riid nei Bouke,
broerke Jouke,
nei ’t hege san
yn Gaesterlan
Het 2e orgelconcert in de serie die de
Stichting Orgelcentrum in de Martini
kerk te Sneek organiseert, zal plaats vin
den op dinsdag 25 juni. Het wordt gege
ven door Piet van Egmond, die vooral
ook om zijn improvisatietalent een grote
bekendheid geniet.
Uitgevoerd worden werken van Buxte
hude, Bach, Handel, Mendelssohn en
Regef. Als gewoonlijk besluit de organist
met een eigen improvisatie.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
'Telef. 2431 Na 18.30 uur 2305 of 2333
(K3157)
Hernieuwde jodenvervolging in Duits
land. Met grote ijver maakt de Duitse re
gering zich van het joodse kapitaal mees
ter.
Oosterwierum) is in Baarderadeel na de
oorlog een half miljoen aan dergelijke
objecten besteed, waarvan de gemeente
een halve ton voor zijn rekening nam.
De restauratie van Leons en andere ob
jecten wachten nog.
Dokter Miedema verhaalde verder, dat
Unia-state reeds in 1430 wordt ge
noemd. De state werd toen bewoond door
Keimpe van Unia. In 1515 werd de stins
door de Zwarte Hoop gebrandschat,
maar weer herbouwd. Later werd da
stins afgebroken en werd het een here-
boerderij. Een van de laatste bewoners
was een Van Aylva, later gouverneur
van Maastricht. De Van Aylva’s ge
raakten geparenteerd aan de Van Pal-
lands en deze met het geslacht Van
Welderen Baron Rengers.
Op boeiende wijze verhaalde de heer
Miedema hierna nog uit Baarderadeels
historie.
De heer A. E. Hannema, oud-burgem.
van Harlingen, sprak als voorzitter van
de Federatie van Friese Musea en oud
heidkamers. Hij zegde de Kultuerried
gaarne een deel van de te verdelen f 4000
subsidie toe. Ook attendeerde hij op het
feit, dat er van de Leeuwarder kant ko
mende, geen handwijzer naar Beers
leidt.
Douarrière Van Welderen Baron Ren
gers sprak een warm gemeend dank
woord. Dit dankwoord gold ook een foto
en medalje met een afbeelding van het
poortje, die haar werden geschonken. De
laatste zullen worden uitgereikt bij de
wandeltochten.
Namens Dorpsbelang sprak nog de heer
Kalma. Daar de heer J. Jorritsma van
Bolsward, wegens een ongeluk zijn zoon
overkomen, niet aanwezig kon zijn,
werd namens hem gesproken door de
uitvoerder de heer Hollander, die op tal
van moeilijkheden wees, die zich bij de
restauratie hadden voorgedaan.
Als oud-inwoner van Beers sprak ten
slotte de heer W. Th. Zwart.
De heer Miedema sloot hierna het
uiterst gezellig samenzijn, waarbij hij
dank bracht aan allen, die bij de res
tauratie hadden meegewerkt en waarbij
hij het poortje gaarne ging aanbevelen
in de hoede van de nieuwe „poortbewaar
der” Dijkstra.
Baarderadeel is een bezienswaardigheid
rijker geworden. De poort van Unia-
state is zeker een bezoek waard.
Ik riid nei Bokke,
omke Fokke,
omropper Jan,
yn Jokohama, Japan
En ’k moat jit troch Ruslan,
nei ’n lyts,
nei ’n Gcyks
eilanstran
Der wennet famylje fan Tine.
Dy libbet fan rys en rezinen.
Hwat hat Qabe Skroar
4
