De Rijks Hogere Landbouw
Technologische School
te Bolsward
Regen spelbreker op
,Van der Plaats’ partij
Kuiper, Smedinga en Talsma wonnen
Nog
toelichting bij het
een
nieuwe programma
d()e Skroar
Fan de Mar tiny loer
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Bi
us hjoed p p
to sizzen
Zilveren filmpjes
102e JAARGANG
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1963
No. 63
Waarin opgenomen: De Bohwardiche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Hwat hal
Commissie van advies.
2c.
3e.
4c.
(cliché Fr. Dagblad)
en
7.
1.
2.
5.
6.
2.
3.
4.
I
de elektrifi-
in greate stap foarüt
bilang fan Gaesterlan!
Tj. de J.
gin Wilhelmina.
's-
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentiei bij contract reductie
Het doei van het
onderwijs.
De betekenis van het
diploma.
Het onderwijs aan de Rijks Hogere
Landbouw-Technologische School heeft
tot doei haar leerlingen op te leiden voor
de vervulling van leidinggevende func
ties in de levensmiddelenindustrie, zoals
de zuivelindustrie, de conservenindustrie,
de margarine-industrie, de bierbrouwe
rij en de frisdrankindustrie.
Het onderwijs is gericht op het aankwe
ken van het vereiste begrip en de nood
zakelijke theoretische en praktische ken
nis van deze industrieën in het algemeen
en van één of meer daartoe behorende
bedrijfstakken in het bijzonder, en van
het leiding geven.
Vanzelfsprekend beslissen iemands per-
sooonlijke eigenschappen of hij meer of
minder geschikt is voor een leidingge
vende functie.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
graech hinne giet. It bistean wie dérre ti-
ge sober, de huzen lyts en de winter
gin van het 3de leerjaar heeft gekozen.
Deze praktijk wordt in de eerste helft
van het 3e leerjaar theoretisch voorbe
reid.
Op het diploma wordt vermeld welke
technologische richting men heeft ge
volgd.
Het is, zoals we reeds eerder schreven,
mogelijk om na het behalen van het
diploma de andere richtingen in één jaar
te volgen.
Indien deze post-cholaire studie bevre
digend is verlopen, kan hiervoor op het
diploma een aantekening worden aan
gebracht.
Abonnementsprijs f 1 90 per kwsrusl
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
3.
4.
De
1.
Bolswards Nieuwsblad
Zaterdag heeft de Kaatsver. „Bolsward” het, wat het weer betreft, weer slecht
getroffen. De weersvoorspellingen waren nog niet zo slecht, opklaringen met een
enkele bui. De opklaringen bleven echter uit, terwijl daarentegen de regen in
grote hoeveelheden neerviel. Tot ongeveer kwart over drie ging het goed, ook
het spelpeil was boven de middelmaat.
Toen echter ontlaadde zich boven het terrein een stortbui, die ongeveer een uur
aanhield. Zelfs het best gedraineerde terrein aan het Oordje kon deze grote
hoeveelheid water niet verwerken. Toen het weer wat beter werd besloot de
scheidsrechter, na rijp beraad, o.i. terecht, de wedstrijd verder doorgang te doen
vinden, ook al om het feit, dat er dit seizoen geen zaterdag of zondag meer be
schikbaar is.
De inrichting van het
onderwijs.
streken hawwe, hwert de fakansjegonger kostje. Fjouwer partijen moatte dat bitel-
je.
Alderearjt it Ryk, dat hjir twatrédde part
De lijst zag er als volgt uit:
G. Okkinga, S. Sikkema en J. Hal
besma.
J. Sytsma, E. Heeg en Sj. Heerin-
ga.
J. Poepjes, J. Pander en T. Velstra.
D. Scheepstra, Joh. Zijlstra en M.
Santema.
H. Schuil, G. Dijkstra en P. Ysbran-
di.
J. Koopal, Joh. Jansen en D. van
der Zee.
Joh. van Seyst, A. Hiemstra en K.
Cuperus.
8. R. Kuiper, Dr. Smedniga en D. Tal-
sma.
In de partij tussen 1 en 2 hadden Syt
sma cs aanvankelijk de beste kansen,
kwamen zelfs met 4-1 voor te staan,
toen Okkinga op de stand 1-3 6-6 het
perk miste. Vooral Okkinga werd toen
beter, terwijl bij de tegenpartij Sytsma
afzakte. Op 4-1 2-6 en 4-2 6-6 miste
Sytsma het perk en met een zitbal op
De commissie van advies telt momen
teel twee vacatures, w.o. die van de
voorzitter. Secretaris van de commissie
is de heer J. Blaauw, directeur van de
bedrijven van het Ned. Instituut voor
Zuivelonderzoek te Ede.
Leden zijn de heren J. T. de Boer, oud-
directeur van de Coöp. Zuivelfabriek „De
Lege Walden”, Akmarijp; Mr. J. A. Geu-
kers, burgemeester der gemeente Bols
ward.
Directeur der school is de heer Ir. C.
Verschoor, tevens leraar in de zuivel-
technologie, in de technologie van aan
verwante bedrijven en in de statistica.
Adjunct-directeur is de heer F. van der
Berg, tevens leraar in de kennis van
werktuigen, de mechanica, de techni
sche warmteleer en het technisch teke
nen.
A-an de school zijn verder de volgende
leraren verbonden:
Ir. J. P. Nieuwstraten. leraar in de schei
kunde, plantkunde, de microbiologie en
de technologie, 's-Gravenhage;
W. J. Nobels, leraar in de algemene eco
nomie, de bedrijfsadministratie, de be
drijfseconomie en het recht van ’t maat
schapelijk verkeer te Midlum;
Ir. H. Lukkes, leraar in de landbouw
kunde; landbouwkundig ingenieur bij de
Coöp. Centrale Landbouwboekhouding
te Leeuwarden, te Leeuwarden:
W. Westra, leraar in de bedrijfsorgani
satie; bedrijfseconomisch adviseur te
Beetsterzwaag;
Dr. J. S. Reinders, leraar in de gezond
heidsleer, dierenarts bij de Gezondheids
dienst voor dieren te Leeuwarden;
Drs. L. Dijkstra, leraar in de wiskunde
te Sneek;
Drs. H. Bijlsma. leraar in de natuurkun
de te Heerenveen;
G. Sytsema, leraar in ’t Nederlands
het Engels te Leeuwarden;
J. G. Leppink, leraar in het Frans te
Sneek;
G. Heida, leraar in de menskunde, de
E.H.B.O. en de voedingsleer, te Bols
ward;
J. E. Folkertsma, leraar in de produk-
tie-organisatie en de arbeidsvraagstuk
ken; arbeidseconoom bij de Bond van
Coöp. Zuivelfabrieken in Friesland, te
Leeuwarden.
Dit lerarencorps er zijn nog enkele
vacatures wordt terzijde gestaan door
de Amanuensis, tevens concierge, G. W.
Hartgerink en de laboratoriumbediende
K. P. Dijkstra.
Het spreekuur van de directeur is op za
terdagmorgen van 11 tot 12 uur in het
schoolgebouw (verder na overleg).
nicus, arbeidseconoom, laborant of
■als administratief controleur, of
voor de instructie van het vakper-
soneel;
bij de overheid, als technicus bij de
voorlichting;
bij de controle-instellingen op het
gebied van de zuivelindustrie, de
Keuringsdiensten van Waren en de
regionale organen van melkhygiëne;
bij fabrieken die zich ten doel stel
len machines te vervaardigen voor
de levensmiddelenindustrie.
Voor betrekkingen in de levensmiddelen
industrie in het buitenland kan het be
zit van het diploma eveneens een aan
beveling zijn.
De gediplomeerde heeft het recht van
toelating tot de examens van de Land
bouwhogeschool te Wageningen.
Het onderwijs aan de school is ver
deeld over twee en een half jaar theo
retisch onderwijs en een jaar praktisch
werk in diverse bedrijfstakken van de
levensmiddclen-industrie, waarna een
afsluitend half jaar theoretisch onder
wijs volgt.
Het theoretisch onderwijs in de eerste
klasse (of overbruggingsklasse) is alge
meen voorbereidend en heeft tot doel de
leerlingen voor de belangrijkste hoofd
stukken van de exacte vakken op te
leiden tot het peil van de HBS-B.
Het theoretisch onderwijs in de hogere
klassen is hoofdzakelijk vak-onderwijs.
In verband hiermede worden bezitters
van een einddiploma HBS-B, Gymna
sium B of Hogere Landbouwschool
rechtstreeks toegelaten tot de 2de klasse
mits zij goede cijfers hebben voor de
exacte vakken. Voor hen duurt de stu
die dus 3 jaren, beginnende met een
theoretische opleiding van lJ/2 jaar.
Het onderwijs aan de Rijks Hogere Land
bouw-Technologische School zal in het
algemeen gevolgd kunnen worden door
hen, die met goed resultaat het onder
wijs aan de HBS-B of daarmee gelijk
te stellen inrichting van onderwijs zou
den kunnen volgen.
Het onderwijs in de technologie is in de
2de klasse in meer algemene zin ge
richt; het behandelt de verschillende pro
cessen, algemeen toegepast in de ver
schillende bedrijfstakken van de levens-
middelen-industrie.
Daarentegen is het theoretisch onderwijs
in de technologie in de 3de klasse meer
posityf lüd hearre litte
gauwens de skeppe yn
de plannen ta ütfier to
nije spullen op in redelike wize yn-
rjuchtsje.
Neffens it plan
Plak net to lang, lit jou bisyk
gjin bisiking wêze
gericht op de toepassing van deze pro
cessen in een bepaalde bedrijfstak.
De candidaat moet hierbij een keuze
maken uit de 3 volgende richtingen:
I. De technologie van de zuivelindus
trie, inclusief de consumptie-ijsbereiding
en van aanverwante bedrijven.
II. De technologie van de conserven
industrie.
III. De technologie van de bierbrouwe
rij en de frisdrankindustrie.
De keuze van de bedrijven, waar de
leerlingen hun praktijktijd zullen door
brengen sluit zich in hoofdzaak aan bij
de richting die de leerling aan het be-
Unaniem is de pers -ook de vakpers,
b.v. Het Fries Landbouwblad het tr
over ééns, dat de beer D. El zin ga te
Bolsward met „Fügeltsje” voor een grote
verrassing heeft gezorgd op de Centrale
Merriekeuring Fries Ras te Leeuwarden,
Bij de oudere merries lag „Fügeltsje”
duidelijk aan de kop. Deze driejarige
ster-merrie, die nu al een veulen heeft,
versloeg zelfs ook alle modelmerries.
Vooral het beste beenwerk en de goede
beweging werden geroemd. Op de foto
zien wij „Fugeltsje” met haar veulen.
Het paard wordt vastgehouden door de
heer A. Elzinga, het veulen „Lysterke”
door de heer A. Witteveen, eveneens
van Boris ward.
Het is wellicht voor belanghebbenden wij denken in dit verband ook aan de
toekomstige studenten en allen die op enigerlei wijze meeleven met de Rijks
Hogere Zuivelschool, zoals U weet thans omgevormd tot Rijks Hogere Landbouw-
Technologische School te Bolsward interessant over deze school, de commissie
van advies, het lerarenkorps en het leerprogramma nog iets te lezen.
3- 4 6-0 bracht Okkinga de balans in
evenwicht.
Partuur 1 ging meteen door; op 4-4 6-2
retourneerde Halbesma afdoende en op
4- 5 4-6 slaagde Heeringa er niet in
de grote kaats te passeren.
Partuur 4 was in alle opzichten de min
dere van Poepjes cs en bracht het niet
verder dan een eerst.
Een spannende partij speelden de partu
ren 5 en 6. Na spellen gelijk liepen
Schuil cs wel uit tot 4-2, maar met een
zitbal op 2-4 6-6 verkleinde Koopal de
achterstand, en door het volgende eerst
op schone 6 te nemen (2 bovenslagen
van der Zee, 1 van Jansen) was het 2
spel gelijk.
Schuil cs kwamen op 5 eersten, toen
Dijkstra op 6-0 retourneerde, maar par
tuur 6 verloor, toen Koopal op 4-5 6-6
een onverwerkbare bal naar het perk
zond, die echter enige centimeters bui
ten de lijn viel.
Ook de partij tussen 7 en 8 bracht veel
spanning en tevens goed spel.
Van Seyst gaf zijn partuur de leiding
met een zitbal op 6-6. Kuiper cs namen
de leiding over met 3-1 door een zitbal
van Rinnie op 2-1 6-6. Met een zitbal
van Van Seyst op 2-3 6-6 was de stand
weer gelijk. Partuur 8 loopt dan uit tot
5- 3, op 3-3 6-6 wordt de opslagbal van
Kuiper niet verwerkt. Daarna verzuimt
Van Seyst de kans op aansluiting door
op 3-4 6-6 met grote kaats het perk te
missen. Het wordt 4-5 als Hiemstra op
6-0 de kaats passeert, maar Van Seyst
maakt nogmaals een dure fout, als hij
op 4-5 4-6 met grote kaats voor het
laatst het perk mist.
Op de tweede lijst kwamen 1-3 en 5-8.
De tweede omloop zet in met de partij
1 en 3. In de loop van deze partij wordt
de lucht steeds dreigender, zodat scheids
rechter De Boer besluit ook de partu
ren 5 en 8 in te zetten.
Okkinga cs hebben een goede start en
nemen een 3-0 voorsprong (4-6 Poepjes
buiten, 1-0 6-4 zitbal Okkinga, 0-2 6-6
Poepjes buiten). Op 3-0 6-6 mist Ok
kinga het perk, maar met een zitbal
op 3-1 6-2 brengt hij het verschil weer
op 3 eersten.
Door het gladde vejd raakt Okkinga
de goede richting wat kwijt. Op 4-1 4-6
mist hij het perk. Het weer is dan zo
bar slecht, dat de wedstrijd moet wor
den onderbroken.
De stand bij de parturen 5 en 8 is dan
eersten gelijk.
Na onderbreking van plm een uur kan
er dan weer worden begonnen, hoewel
het doorweekte veld de spelkwaliteit niet
ten goede kwam. Door passeren van de
kaats op 2-4 6-0 werd het 3 om 4. Met
een zitbal op 4-3 6-4 bezorgt Okkinga
zijn partuur de 5 eersten. Pander cs
houden vol, en geholpen door Okkinga,
voor wie het gladde veld een grote han
dicap was, is het spoedig 5 eersten ge
lijk. Toch bereikt partuur 1 de finale,
als op 5-5 4-6 Velstra, die deze middag
niet in zijn beste vorm stak, kwaad
uitsloeg.
Ook de andere halve finale tussen 5 en
8 was spannend en de spelers maakten
er van wat er van te maken was.
Tot 3 eersten gelijk wordt beurtelings
het eerste behaald. Kuiper geeft met een
zitbal op 3-3 6-4 zijn partuur de leiding,
maar als Ysbrandi op 3-4 6-4 tot voor
de kaats retourneert, is het 2 spel ge
lijk. Schuil cs komen op 5 eersten als
Talsma op 2-6 de kaats niet passeert,
maar met een zitbal op 6-4 maakt Kui
per, deze middag goed op dreef, 5 eer
sten gelijk. Schuil heeft inmiddels de
voorperkplaats van Dijkstra ingeno-
men, doet dit ook goed. Op 5-5 4-6 stuurt
hij een bal naar de boven, waar ech
ter 'Talsma fraai tot voor de kaats re
tourneert.
In de slotpartij tussen 1 en 8 kunnen de
spelers zich moeilijk staande houden,
maar toch wordt er enthousiast ge
speeld. Okkinga heeft nog het meeste
last hiervan, meer dan zijn tegenspeler
Rinne Kuiper. De Oosterender kon de
ballen geen vaart en richting geven. Bij
de stand 1 om 2 spel gaf hij de bal
over aan Sikkema en fungeerde verder
als keerder. Na spellen gelijk liepen
Kuiper c.s., hoofdzakelijk door opslag-
fouten van Okkinga, uit tot 4-2.
De perkduo’s leverden, het drassige ter
rein in aanmerking genomen, nog goed
werk. Ondanks een zvental missers was
de opslag van Kuiper ruim voldoende.
Op de stand 4-2 6-6 plaatste de Mak-
kumer een zitbal en op 5-2 6-4 stelde
hij de zege veilig door onhoudbaar tot
in het perk te retourneren.
uitslag was:
R. Kuiper, Dr. Smedinga en D. Tal
sma.
G. Okkinga, S. Sikkema en J. Hal
besma.
H. Schuil, G. Dijkstra en P. Ysbran
di.
J. Poepjes, J. Pander en T. Velstra.
De Van der Plaats-wisselbeker werd
toegewezen aan de jonge Weidumer Dirk
Talsma. Wij kunnen hier vrede mee heb
ben, want Talsma blonk deze middag uit
als achterinse. Ook bij de boven leverde
hij best werk.
Een ernstige candidaat voor het koning
schap was ook Rinnie Kuiper. Naast
best opslagwerk was hij ook in het tus
senspel actief.
Alle deelnemers ontvingen ook nu weer
een-fraai trommeltje met thee en koffie,
aangeboden door de fa. Van der Plaats,
welke geste door de kaatsers zeer op
prijs werd gesteld.
GAESTERLAN UNDER IT MES
De Haskerfeanpolder leit like fier fan
üs of as Gaesterlan, mar seit üs folie min
der. Hjir op ’e klaei wie Gaesterlan dochs
altyd de oarde, hwer’t it earste fyts- of
busreiske hinne gie. Oan de Damse wei
rukten wy dan de aparte swietrook fan de
ikebeammen en de oankomst yn Riis
joech üs in echte sensaesje. Gaesterlan
mei syn Lichten en lichten, syn smüke
sanpaden en hearlike bosken hie lykwols
ek in oare eigenskip, dat mei har safolle
De gediplomeerde kan, nadat hij gedu
rende enkele jaren zijn praktische ken
nis en ervaring heeft vergroot en daar
bij blijk heeft gegeven van zijn kwali
teiten, in aanmerking komen voor di
verse staffuncties bijv, als afdelingschef,
bedrijfsleider, assistent-directeur, adj.-
directeur, technisch directeur bij de le
vensmiddelenindustrie in het binnenland.
Het diploma van de school wordt ook
verlangd voor 't bekleden van verschil
lende technische en administratieve be
trekkingen:
ie. bij zuivelorganisaties bijv, als tech-
lang. Yn de bosk wie dan it lüd to hear-
ren fan de wurkleaze arbeiders, dy’t stob
ben roeiden en fyn makken of de bosk-
greppels ütdjippen en de paden sljuch-
ten. Mar it lean wie dêrre mei kwartsjes
to biteljen en de Gaesterlanske „barn”
learden mei in bytsje tof ré to wezen.
Dochs hiene hja altyd de treast fan de
eigen kontrei en de bosk wie foar jong
en aid it rekreaesjeplak it hiele jier troch.
De Gaestlanner hinget slim oan syn ber-
tegroun en de „burren” kin hy net mak
lik forjitte.
Mei de komst fan de nije tiid is de eko-
nornv fan Gaesterlan in swier probleem
wuraen, net sasear foar de hotels en pen
sions, dy’t in groeijende tarin hawwe,
as wol foar de minsken, dy’t har bistean
üt de groun hel je moatte. It lan is licht,
de hoeken net great, de beamwallen wol
'smuk mar net foardielich, de fretttrij fan
kninen en hazzen, fan reeën en winter-
fügels net gering, de wegen en wetter-
óffier lang net gunstich en
kaesje hat nearne sa omtreuzele as krekt
hjirre. Om al dizze redenen binne de
eagen fan de autoriteiten al jierren gien
oer dit apart stikje Fryslan en is it dan
nou safier, dat oan de ein fan dizze moan-
ne, de 28e augustus, de stimming pleats
hawwe sil oer de plannen ta in fikse
ruilforkaveling. Wy nimme oan, dat diz
ze stimming in 1
sil en dat dan mei
’e groun kin om
bringen. Dizze plannen sille neffens de
bigreating goed tritich miljoen goune
foar har rekken nimt, dan in gemeente-
like bydrage fan 161.000 goune en it
P.E.B. mei 509.720 goune üt it Füns foar
ünrendabele oanslutings. Der bliuwt dan
lyts tsien miljoen goune oer foar de sig
ners fan de groun. Dat jild kin lykwols
yn in fêste rinte oer tritich jier bitelle
wurde. Dizze rinte is oan de lege kant en
hoecht net earder bitelle to wurden dan
as alles klear is.
Foar dizze tritich miljoen wurde alder-
earst de plannen makke en ütwurke mei
alle ündersyk en birekkens, dy’t sok wurk
freget. Dan wurde der 51 km nije wegen
oanlein en 53 km bisteande wegen for-
bettere. Dér giet 7.5 miljoen goune mei
hinne.
Yn it twadde plak nimt men de wetter-
óffier under hannen. Der wurde nije
sleatten groeven, bisteande forbrede,
dammen en kaden opmakke, der komt in
nije brêge oer ’e Langesleat, der wurde
nije elektryske gemalen boud yn pleats
fan de bisteande, sadat men de wetter-
hüshalding folie better yn ’e macht kri-
get. Dat Kostet 5.6 miljoen.
In trêdde saek is, dat men de eigenlike
forkaveling fan de perselen under han
nen nimt en dy sa makket, dat de stik
ken great genóch wurde en eltse pleats
in minimumgreatte kriget fan 50 pouns-
miet. Tagelyk wurdt de groun sljucht
makke en hwert fels of oare hurde lagen
sitte, opnij oanlein. Dér giet ek 6 miljoen
mei hinne. De pleatselike kommisje docht
fierder tige har bést om aide minsken en
oaren, dy’t wol ophalde wolle, to freeg-
jen om har bisit oan har to forkeapjen.
Hja kinne dan in goede priis meitsje en
de Kommisje kin dan mei dat lan d?
Neffens it plan soe hja dèrfoar 1000 ha
nedich hawwe. Troch it opromjen fan
lytse en aide spultsies sille der ek nije
pleatsen boud wurde moatte. Mar dan
moat it bidriuw in minimum greatte haw
we fan 24 ha. Foar dat doel is 6.1 mil
joen goune bistimd. Men rekkent op in
gemiddeld boukostensifer fan 120.000
foar ien pleats en sil der dus fyftich
bouwe kinne. Fierder wurdt de wetter-
lieding en de elektriciteit rounom hinne
brocht, hwat ek 1.3 miljoen kostet en
mei de kosten fan administraesje en ün
dersyk mei, sit men dan op 30 miljoen..
By de boeren en eigners fan lan en pleat-
sen wurdt nou fan elts apart neigien hoe-
folle foardiel hy of sy fan dizze forbet-
teringen hat en dernet moat elts dan bi-
telje. In eigner, dy’t in nije pleats kriget,
bitellet dus folie mear as in oar, dy’t soks
net nedich hat.
Ien, dy’t al in knappe pleats hat oan ’e
dyk mei fikse perselen, bitellet in bytsje,
mar ien, dy’t in pleats fan acht forspraet-
te stikken en stikjes mei in aid spultsje
hat en, nei ófrin in greate kavel kriget
mei in nij spul derop, dy moat aerdich
ta de büse. Dat is ek neat mear as billik.
Gaesterlan kriget mei dizze ruilforkave
ling in skoandere kans om yn ien klap syn
pleatsen in stik foarüt to bringen. En lit
it foar de eigners net daliks foardiel bi-
tsjutte, op den dut wurdt it dat grif.
Foar it algemien bilang is it sunder mis
in greate stap foarüt en dêrom hoopje
wy, dat de oansteande stimming in grea- voorbereiding
4 e week augustus 1938
In Polen is een actie ontketend tot ver
nietiging van de Oost Orthodoxe kerk.
Reeds 114 kerken zijn er verwoest, waar
van er 56 geregeld werden gebruikt.
Veulenkeuring van de hengst Krijillis bij
H. Wijbenga, Blauwhuis. Aangifte Dij
T. B. Rijpma.
Door de slager P. Zijlstra te Wommels
werd een koe geslacht, die niet minder
dan 201 pond vet had. Het dier was ge
mest door de veehouder S. de Jong van
Edens.
Er wordt allerwege druk gewerkt aan de
-'g van de viering van het 40-
te hearderheit opleverje sil. Dat is yn it jarig regeringsjubileum van H.M. Konin-