Miljoenen nota heeft
tekort van 1380 miljoen
De invloed van de begroting
op de conjunctuur
PIET
de
zwemschool
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
5
n
Het groene gevaar
us hjoed p p
to sizzen
Nieuws van
K
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1963
102e JAARGANG
No. 72
1.
2.
3.
Nationale schuld.
4.
3 e week sept. 1913
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 Na 18.50 uur 2505 of 2335
.(K5157)
PRINSJESDAG 1963
Een overzicht tijdens het incident op de
Lange Voorhout, toen de paarden, die
de caleche met de prinsessen trokken,
op hol sloegen
Voor 1964 zullen zij echter van beperkte
betekenis zijn.
Het Kabinet is voorts van oordeel, dat
eliminering van de invloed der progres
sie op de opbrengst van de belasting
dringend geboden is, voor zover dit al
thans in overeenstemming is te brengen
met het toekennen van voorrang aan de
bevordering van de woningbouw. Ook
aan de uitvoering van het landbouwbe
leid, zoals dit in de regeringsverklaring
is uiteengezet, dient een hoge prioriteit
te worden toegekend. Voorts is van gro
te betekenis dat voldoende middelen ter
beschikking worden gesteld voor de uit
voering van een doeltreffend beleid ten
aanzien van de ontwikkelingslanden, so
ciale zorg en andere bestaande staats
taken, waaronder onderwijs en water
staat een kwantitatief belangrijke plaats
innemen.
Landbouw.
Uitgaande van een structurele groei van
het nationale inkomen met 4 kan de
toelaatbare stijging van de rijksuitga-
ven voor de jaren 1964 tot en met 1967
gesteld worden op ongeveer f 425 mln.
De minister van Financiën betreurt, dat
deze stijgingsnorm in de ontwerp-be-
groting 1964 wordt overschreden. De
oorzaak hiervan is gelegen in het tref
fen van voorzieningen ten behoeve van
de landbouw, die, zoals reeds is opge
merkt, een hoge prioriteit hebben. Het
is niet mogelijk gebleken voor het grote
hiermede gemoeide bedrag volledig com
pensatie te vinden binnen de begroting
1964 die bij het optreden van het Kabi
net reeds grotendeels was voorbereid.
De overschrijding zal in de komende ja
ren moeten worden ingehaald.
PRINSJESDAG 1963
Een moment tijdens het voorlezen van
de troonrede door H. M. de Koningin
v.l.n.r.t H.K.H. Prinses Irene, Z.K.H.
Prins Bernhard, HM. de Koningin,
H.K.H. Prinses Beatrix en H.K.H.
Prinses Margriet
Beoordeling van de stijging
van de uitgaven.
In de Miljoenennota wordt nagegaan in
hoeverre de ontwerp-begroting 1964 vol
de civiele verdediging en de kosten
uit hoofde van maatregelen inzake
salarissen en pensioenen e.d. nd 31
december 1959. Bij de vaststelling
van dit bedrag is rekening gehou
den zowel met het wegvallen van de
defensie van Nieuw-Guinea als met
het wegvallen van de Amerikaanse
hulpverlening. In vergelijking met
de defensiebegroting voor 1963 be
tekent een en ander een stijging van
de militaire uitgaven met f 126,4
mln., waarbij in aanmerking moet
worden genomen dat de begroting
1963 nog met f 82,6 mln. voor kos
ten, verbonden aan algemene sala
rismaatregelen dient te worden ver
hoogd.
De invloed van de begroting
op de conjunctuur.
De Europese samenwerking
en de rijksbegroting.
Slotbeschouwing.
In zijn slotbeschouwing wijst de minis
ter van Financiën er op, dat een belang
rijk gedeelte van het voorbereidende
werk voor de ontwerp-begroting 1964
door zijn ambtsvoorganger is verricht.
Intussen hebben beslissingen van het
nieuwe Kabinet, gebaseerd op zijn re
geringsprogramma, aan de begroting
haar huidige gestalte gegeven.
Bij de uitvoerige publieke discussie, die
aan de vorming van de nieuwe regering
vooraf ging, is scherp in het licht ge
steld, dat er een grote kloof gaapt tus
sen de veelheid van veelsoortige wen
sen en hetgeen voor vervulling binnen
redelijke tijd in aanmerking kan komen.
Aan het doen van een keuze kan niet
worden ontkomen. Dit geldt ook voor
hetgeen binnen de rijksbegroting moge
lijk is.
Abonnementsprij» f 1.90 per kwarual
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
De Jong’» Nieuwsblad
Achter de schermen wordt er druk
werkt aan
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
De financieringsbehoefte van het Rijk in
1964, waarbij mede rekening is gehou
den met een bedrag van ongeveer f 125
mln. ter dekking van het tekort van ’t
Gemeentefonds, wordt berekend op f 1,7
miljard. Hierin zal tot een bedrag van
f 750 mln. kunnen worden voorzien met
middelen van de voorinschrijfrekenin-
gen; voor het overige deel zal een be
roep nodig zijn op de kapitaalmarkt.
Aangezien in het budgettaire kastekort
bijna f500 mln. is begrepen wegens af
lossing van de binnenlandse staatsschuld
zal het Rijk voor eveneens bijna f500
mln een beroep moeten doen op netto
besparingen van andere sectoren. De ver
houdingen tussen totale besparingen en
investeringen geeft de minister van Fi
nanciën het vertrouwen, dat het moge
lijk zal zijn het tekort geheel op de ka
pitaalmarkt te financieren.
Realisering van de vele wensen met be
trekking tot overheidsvoorzieningen is
slechts mogelijk binnen de grenzen, die
door het reële nationale inkomen wor
den gesteld. Tegen deze achtergrond is
de regering voornemens voort te bouwen
op de door het vorige Kabinet gelegde
grondslag voor een structureel begro
tingsbeleid.
In de ontwerp-begroting 1964, die de minister van Financiën dinsdagmiddag aan
de Tweede Kamer heeft aangeboden, worden de totale rijksuitgaven geraamd op
f 12.856 mln. en de middelen op f 11.476 mln., zodat het tekort wordt geschat op
f 1.380 fmln. Met inbegrip van enkele additionele posten, grotendeels leidende tot
hogere uitgaven, ontstaat een tekort van f 1.628 mln. In de Miljoenennota vestigt
de Minister er de aandacht op, dat de ontwerp-begroting 1964 voor wat het over
grote deel van de posten betreft, opgesteld is door het vorige Kabinet.
In zijn beschouwing over de invloed, die
de begroting 1964 uitoefent op de natio
nale economie neemt de minister van
Financiën de vermoedelijke uitkomsten
voor 1963 als vergelijkingsbasis. Hierbij
zijn uit de vermoedelijke uitkomsten ’63
respectievelijk de begroting 1964 enkele
posten geëlimineerd, waarvan de uit
werking op onze economie van weinig
of geen betekenis is en is verder nog
een noodzakelijke correctie aangebracht.
Na het aanbrengen van deze correcties
blijkt een stijging van de begrotings
uitgaven van 1963 op 1964 met f 822
mln., dit is 7,8 In deze uitgavenstij
ging is een prijsstijgingsreglement be
grepen. Met name geldt dit voor de per
soneelskosten. Van het accres heeft n.l.
ongeveer f 300 mln. of 2,8 betrekking
op algemene salaris- en pensioenmaat-
regelen voor het overheidspersoneel. Ex
clusief deze salarisverhogingen beloopt
het uitgavenaccres 5 van het gecor
rigeerde uitgaventotaal van 1963.
door maatregelen, die er op gericht zijn
partiële onevenwichtigheden in de eco
nomische situatie met name in de
bouwsector op te heffen.
Bij het opstellen van de begroting is uit
gegaan van de volgende punten:
Voor 1964 zal het woningbouwpro-
gramma een minimum van 90.000
woningen omvatten, te weten 45000
woningen op grond van de Woning
wet, 25000 premiewoningen en 20.000'
ongesubsidieerde woningen. Voor de
financiering van de woningwetbouw
is voor 1964 een bedrag van f 925
mln. in de begroting opgenomen.
De uitgaven ten behoeve van het
melkprijsbeleid en die voor cultuur
technische werken worden voor 1964
verhoogd met een bedrag van onge
veer f 100 mln. Deze verhogingen
leiden niet tot een afremming van
activiteiten op andere gebieden van
het ten behoeve van de agrarische
sector te voeren beleid.
De uitgaven voor de ontwikkelings
landen binnen het Koninkrijk zijn
voor 1964 begroot op f 56,3 mln. en
die voor de ontwikkelingslanden bui
ten het Koninkrijk op f 164,7 mln. De
garanties voor leningen van de Na
tionale Investeringsbank (Herstel-
bank) aan landen voor welke de We
reldbank consortia vormt en waarin
Nederland participeert, zijn verhoogd
van f 50 mln. voor 1963 tot f 75 mln.
voor 1964.
Het bedrag van de defensiebegro
ting is voorlopig vastgesteld op
f2340 mln. inclusief de kosten voor
In de periode 30 juni 196230 juni 1963
is de staatsschuld gestegen met f 808
mln. Deze stijging is ontstaan door een
toeneming van de binnenlandse schuld
met f 978 mln. en een afneming van de
buitenlandse schuld met f 170 mln. De
totale staatsschuld bedroeg per ultimo
juni 1963 f19.774 mln. (f18.966 mln.
per ulto juni 1962),
Wurin opgenomen: De Bohwirdsche Courant, Westergoo en
In de miljoenennota besteedt de Minis
ter aandacht aan de invloed die van de
samenwerking in Europees verband op
de rijksbegroting uitgaat. De Minister
merkt op dat deze invloed op het peil
van middelen en uitgaven nog niet be
langrijk is geweest.
De totale apparaatskosten van de West-
Europese Unie, van Euratom en de Eu
ropese Economische Gemeenschap, van
de in samenwerking met Noord-Ameri
ka opgerichte Organisatie voor Econo
mische samenwerking en Ontwikkeling,
en van de Benelux zijn voor 1964 op f 15
mln. geraamd. Voor de bijdrage aan het
onderzoek-programma van Euratom is
voor 1964 f 22 mln. uitgetrokken. Om-
vangrijker zijn de bijdragen voor hulp
aan ontwikkelingslanden die ofwel via
een Europese organisatie worden ver
leend (in 1964 een bijdrage van f 47,5
mln. aan het Ontwikkelingsfonds van de
E.E.G.) ofwel zelfstandig worden ver
leend, maar op grond van overleg bijv,
in E.E.G.-verband (Turkije f 9 mln. in
1964) of O.E.S.O. (1963: f6 mln. ten
gunste van Turkije).
Op fiscaal gebied zijn binnen de Euro
pese Economische Gemeenschap nog
geen maatregelen genomen, waarvan
thans reeds een invloed op de in de
rijksbegroting voor 1964 opgenomen be
lastingramingen kan worden aangewe
zen. Benelux en E.E.G. hebben geleid
tot hogere binnentarieVen en hogere in-
Woningnood.
Bij de verdeling van de beschikbare
Tuimte geeft het Kabinet zoals in de re
geringsverklaring van 31 juli 1963 is
vermeld, de hoogste prioriteit aan de op
lossing van de woningnood. In een nota
'die op korte termijn aan de Staten-Ge-
neraal zal worden overgelegd, zullen uit
gebreide beschouwingen worden gewijd
aan een groot aantal onderwerpen, die
het woningbouwbeleid betreffen. Het
geven van de hoogste prioriteit aan de
bevordering van de woningbouw heeft,
voor zover het de realisatie van het wo-
ningbouwprogramma betreft, vrijwel
geen invloed op de ramingen voor de
uitgaven in de ontwerp-begroting 1964.
daar deze betrekking hebben op de reeds
vóór 1964 in uitvoering zijnde woningen.
Naar de regering verwacht zal een ge
leidelijke verwerkelijking van de gedach
ten, neergelegd in de hiervoor bedoelde
nota, leiden tot hogere uitgaven dan in
de ontwerp-begroting zijn geraamd.
voerechten op produktien uit andere lan
den, tot dusver zonder duidelijke invloed
op de totale middelen. Op de duur zul
len echter de activiteiten en ontwikke
lingen die op het fiscal^ terrein in
Europees verband plaats vinden, bete
kenis kunnen krijgen voor de structuur
van ons nationale belastingstelsel.
In Benelux-verband en thans ook in
E.E.G.-verband wordt gewerkt aan het
onderling vergelijkbaar maken van be
grotingen van de centrale overheid en
van functionele overheden (zoals de so
ciale verzekerings-fondsen). Het nut
hiervan is onder meer het verkrijgen
van een beter inzicht in de betekenis
van tekorten en overschoten voor do
economische situatie. Bovendien is deze
vergelijking van belang omdat enkele
overheidsuitgaven (zoals voor de land
bouw) rechtstreeks de concurrentie-po-
sitie van de bedrijfstakken binnen do
Euromarkt beïnvloeden.
ge'
de voorbereidingen tot het tot
stand komen van de nieuwe zwemschool.
Een verbeterd schetsplan, dat was inge
zonden is inmiddels goedgekeurd.
Hierbij wordt de zwemschool groter en
fraaier dan aanvankelijk gedacht. O.a. is
er een baan van 50 meter en haaks hierop
een diep poloveld geprojecteerd. Nadere
bijzonderheden volgen zo spoedig moge
lijk.
Algemene beleidslijnen.
Hiervoor zijn de beleidslijnen die de re
gering in het algemeen wenst te volgen
uiteengezet. Met betrekking tot deze be
leidslijnen wordt in de Miljoenennota nog
het volgende opgemerkt.
Het in rangorde brengen van de wensen
met betrekking tot de overheidsvoorzie
ningen en de aanpassing daarvan aan de
ruimte, die door de stijging van het na
tionale inkomen wordt geboden, vinden
voor een belangrijk deel hun weerslag
in de begroting. De begrotingen voor
1964 en volgende jaren behoren naar ’t
oordeel van de regering te worden in
gepast in een op de trendmatige ont
wikkeling van het nationale inkomen
gebaseerd kader.
Uitgaande van het huidige prijspeil zal
bij een geraamde trendmatige toeneming
van de middelen van het Rijk met
5 1/3 per jaar in de periode 1964-1967
per jaar gemiddeld f 600 mln. beschik
baar komen voor verhoging van de uit
gaven cn/of de verlaging van de belas
tingtarieven. Bij de verdeling van deze
ruimte dient een aantal voor de beste
ding niet relevante posten, zoals woning-
wetvoorschotten, de aflossing van bin
nenlandse staatsschuld en de stijging
van de uitgaven van het Rijk, die voort
vloeit uit de algemene salarisverhogin
gen, buiten beschouwing te blijven.
Gaat men uit van een structurele groei
van het nationale inkomen met 4
dan kan het toelaatbare accres van de
rijksuitgaven voor de jaren 1964 tot
en met 1967 worden gesteld op ongeveer
f425 mln. Van het jaarlijks structurele
accres van de middelen ad f 600 mln.
blijft dan na aftrek van een bedrag van
f 150 mln., hetwelk nodig is voor de neu
tralisering van de progressiefactor, in
de periode 1964-1967 ruimte beschikbaar
voor de realisatie van de reeds bij de
Staten-Generaal aanhangige algemene
belastingherziening, waaruit per saldo
een middelenderving van ruim f 100 mln.
zal voortvloeien.
Voorzichtigheid
gewenst.
Naar het oordeel van de regering maakt
de voor 1964 verwachte expansie een
voorzichtig beleid ten aanzien van de
bestedingen gewenst. Met het oog op de
gespannen arbeidsmarkt zal van de
overheidsfinanciën eerder een remmen
de dan een stimulerende invloed op de
economie moéten uitgaan. De regering
is voornemens de extra stijging van de
belastingopbrengst tengevolge van het
progressie-e.ffect in 1964 nog te laten
doorwerken, waardoor de ontwerp-be
groting 1964 aan de hiervoor geformu
leerde eis zal voldoen. Deze globale con-
junctuur-politiek kan worden versterkt
De rijksmunt is begonnen met de aan
maak van vierkante stuivers met ronde
hoeken.
De landbouwer E. Westra te Kimswerd
zal dit jaar zijn aardappelen rooien met
de machine.
De lijstervangst is dit jaar buitengewoon.
Alleen in Koudum waar slechts gevangen
kan worden in het Koudumerbosje vangt
men er per dag ruim 1000.
Vroeger was ’t in orde
Niemand gromde boos
Maar de „heren” worden
Blijkbaar humorloos
Ontgroenings-praktijken
Gedevalueerd
Vorig jaar zou ’t blijken
Nog is niets geleerd
Kan het niet wat echter?
’t Is toch al te kras
Komt later de rechter
Aan de zaak tepas!
Ontgroenings-ontsporen
Noodzakelijk beknot
Enkele professoren
Stellen een verbod
’t Moest niet nodig wezen
Waarom zoutloos, laf
Ieder jaar te sjesen
Met het gevolg: straf!
Zij, die zich bekwamen
Intellectueel
Kozen, zonder schamen
Het verachtelijk deel
Ieder neemt notitie
Het spel is beklad
Ontgroeningstraditie
Eleeft haar tijd gehad.
Alle hogescholen
Staan weer voor de start
En de groentjes dolen
Onwennig, apart
Het blijft altijd wagen
Treed in het openbaar
Want de eerste dagen
Dreigt voor hen gevaar
Sünder lijen leart men gjin geniet
Wegens ernstrige ongesteldheid uit de
hand te koop een ruim 60 jaar bestaan
hebbende theezaak.
Te Bolsward werd opgericht de gemengde
zangvereniging „Voorwaarts”. De afde
ling telt 35 leden. Tot bestuursleden zijn
benoemd W. Spoelstra, mevr. W. K.
Zuithofften Hoor en J. Wijnstra.
Hwat bat (ja be Sb roar
doet aan de norm dat de rijksuitgaven
over de komende periode van vier jaar
per jaar met f 425 mln. mogen stijgen.
Het totaal van de uitgaven van de ont
werp-begroting 1964 blijkt dan ten op
zichte van dat van de oorspronkelijk
vastgestelde begroting 1963 ad f 11.672
mln. een stijging te vertonen van f 1405
mln. Bij de beoordeling van deze stij
ging dienen enkele posten, waarvan de
uitwerking op onze economie van wei
nig of geen betekenis is en de gevolgen
van de algemene salaris- en pensioen-
maatregelen, buiten beschouwing te
blijven.
y
V--'
.-Vs/..
