EEN ACHTERGROND
vrouw in
De positie van de ongehuwde
discussie
DE OPERATIE „BIG LIFT”
■F
ïl
•r 7
Lord Home is Macmillan opgevolgd
Inter nationale conferentie op Binnenhof
•’L
ff
i
i
II'
Al
Steeds sneller bouwen
Gouden filmpjes
Butler
Kinderboekenweek
1963
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Doele-bioscoop gaat
gedeeltelijk dicht
4
14
VRIJDAG 25 OKTOBER 1963
102e JAARGANG
No. 82
1
HET ALGERIJNS—MAROKKAANSE CONFLICT
de bussen, waarin zij
PYT
J
4e week oktober 1913
Het Herenhuis met pakhuis, thans be
woond door mej. de wed. S. van der
Plaats is uit de hand verkocht aan de
heer J. Heeres te Bolsward.
Abonnementsprijs f t 90 pet kwarual
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent pet mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertentics bij contract reductie
Geduld is de kaei
ta it wolslagjen
~^-7
Weer mis, Lord Home
Aristocraat
Als stuurman koen
Op ’t schip van staat?
Oh, nooit gedacht
Weer gepasseerd
Een duistere macht
Naar wordt beweerd
Bezwaren.
Waarom deze Europese bezwaren? Des-
over-
divi-
Bewondering
Voor deze daad
Grootmoedig, flink
In dienst paraat
Een juiste lijn
Verzoeningskus
De minste zijn
Politicus
Te Utrecht een arend geschoten met een
vlucht van 2.26 cm.
Foto boven: in Figuig worden wapenen uit gedeeld aan
gers. Foto onder: in de straten t an
om de bussen, waarin zij naar de recruteringscentra
worden vervoerd
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Marokkaanse vrijwilli-
Algiers drommen jonge mannen samen rond-
voor vrijwilligers zullen
Politicus
't Komt in de bus
Dit loopt vast mee
Nieuwe premier!
Eerder een kans
Toen gepasseerd
Nu leidersglans
Butler geëerd
Hoopvol verblijd
Vooruit te zien
Ik win het pleit
Downingstreet 10
Twee kapers, heus
Da’s 't ergste niet
Ze zijn abuis
Ik favoriet
In de fabriek gebouwde eenheden, be
staande uit keuken, badkamer en toilet,
zullen worden aangebracht in nieuwe hui
zen, die in de komende weken in Shef
field, Noordoost Engeland zullen wor
den opgetrokken. De eenheden worden
gemaakt van een licht stalen frame en
met plastic ingevulde dubbelzijdige pane
len.
Deze eenheden worden compleet met de
uitrusting voor verwarming, verlichting
en watervoorziening op de bouwplaats af
geleverd. Daar worden zij op een beton
nen basis geplaatst. De rest van het huis
wordt er daarna omheen opgetrokken.
Elke eenheid weegt 111/2 ton, en is ont
wikkeld door de groep voor speurwerk
en ontwikkeling van het Ministerie van
Huisvesting en Plaatselijk Bestuur.
Tot directeur van de Coöp. Zuivelfabriek
te Wommels is benoemd de heer J. M.
Zwerver te Oldeboorn.
Teleurgesteld
Biezen gepakt?
Of ingesteld
Op nieuw kontakt?
Hulp-stuurman zijn
In lager rang?
Ja, kapitein
In landsbelang
B/g Lift.
Dinsdag is de operatie Big Lift begonnen.
Een gehele divisie van het Amerikaanse
leger, met lichte bewapening en al, wordt
in drie dagen van haar basis in Texas naar
West Duitsland gevlogen.
Daar zal de divisie worden uitgerust met
de zware wapenen, welke al in Duitsland
zijn opgeslagen. Het doel is het bewijs te
leveren, dat de Amerikaanse strijdkrach
ten snel op een Russische aanval in Euro
pa zullen kunnen reageren. De operatie
KONINGIN ZIET OLIFANTEN
DANSEN
Zondag maakten de Nederlandse be
zoekers aan Thailand een autotocht
naar de plaats in de omgeving van
Chiengmai in het Noorden, waar oli
fanten aan het werk zijn. De loggen,
schrandere dieren vertoonden er hun
mooiste kunsten zeer tot vermaak van
Koningin Juliana, die hartelijk lachte
en van Prins Bernhard en Prinses Bea
trix, die ijverig hun film-camera’s
gebruikten.
Gehuwde vrouw.
Deze week stond ook een wetsontwerp op
de agenda, dat bepaalt, dat de huwende
vrouw niet langer automatisch de natio
naliteit van haar man krijgt zoals tot
dusver voor Nederlandse bruiden gold
maar dat zij zelf kan kiezen. De Neder
landse regering heeft in de Ver. Naties,
waarin deze afspraak is gemaakt, nog wel
geprobeerd om de vrouw de nationaliteit
van haar man te geven, tenzij zij zulks
zelf uitdrukkelijk zou afwijzen, met de be
doeling de eenheid van nationaliteit in ’n
huwelijk te bewerkstelligen.
Doch die poging is mislukt. Het compro
mis van de Ver. Naties werd zonder hoof
delijke stemming goedgekeurd.
Minister Scholten nam een voorstel van
de minister van justitie over om ook Ne
derlandse vrouwen, die reeds gehuwd zijn
met buitenlanders, alsnog deze keuzemo
gelijkheid te bieden. Zij moeten binnen
een jaar van die gelegenheid gebruik ma
ken!
In de haven van Workum een zeehond
waargenomen van grote omvang. Een
welgemikt schot trof het dier in de kop
waarna het onmiddellijk zonk.
Hwat hat Qabe Skrocir
üs hjoed p p
to sizzen
kundigen zijn er nog niet zo van
tuigd, dat het snel overvliegen van
sies in geval van nood een garantie in
houdt voor het instandhouden van Eu
ropa's defensie-capaciteit, terwijl de
kwestie van overvliegen onderhevig gaat
worden aan een politiek besluit, dat bij
het aanwezig zijn van de troepen geen
rol speelt.
De waarde van de Amerikaanse troepen
is tweevoudig. In de eerste plaats zijn zij
het symbool van de Amerikaanse gebon
denheid aan Europa, maar voor die rol
zou één divisie al voldoende zijn, zoals
oud-president Eisenhower kortgeleden
heeft betoogd.
In de tweede plaats is hun taak ook, mee
te helpen aan het vertragen van de vijan
delijke opmars en in de moderne oorlog
kan iedere vertraging in de opstelling fa
taal zijn. Er komt ruimte voor de tegen
stander om te veronderstellen, dat een
snel succes het politieke besluit om de
versterkingen te sturen kan beïnvloeden.
Dit klemt minder voor Japan, waar het
aantal Amerikaanse troepen drastisch zal
worden beperkt.
Spanning houdt aan.
De spanning tussen Algerije en Marokko
over de grens houdt steeds aan en de oor
log in de woestijn duurt nog voort, zij het
dan op kleine schaal. Van alle kanten
worden bemiddelingsvoorstellen inge
diend. President Nkroemah van Ghana
heeft voorgesteld het vuren langs de grens
te staken, hetgeen van Marokkaanse zijde
is aangenomen. Haile Selassie van Ethio
pië is in Rabat op bezoek geweest, waar
hij merkwaardigerwijze ook de Algerijnse
minister van buitenlandse zaken heeft ont
moet. De Arabische Liga heeft een be
roep op de partijen gedaan het vuren te
staken. Het ziet er naar uit, dat Algerije
de zaak aanhangig zal maken bij de bond
van Afrikaanse staten. Het is druk in de
weer adhesie te verwerven voor zijn stand
punt en naar verluidt staan vele landen
achter Algerije, dat in dit geval de status
quo verdedigt, terwijl Marokko de on
dankbare taak heeft grenswijziging te
moeten bepleiten. Enkele Marokkaanse
politici van de oppositie, die begrip voor
het Algerijnse standpunt hadden uitge
sproken, zijn als landverrader gearres
teerd.
Van Algerijnse zijde wordt meer in het
geding gebracht dan de grens. De kliek
van koning Hassan wordt verwweten aan
vallen op touw te hebben gezet om de so
cialistische republiek in Algerije ten val
te brengen, die bij slagen wel eens het
feodale regime van Hassan in gevaar zou
den kunnen brengen.
Sociale zaken.
De positie van de gehuwde vrouw stond
ook ter discussie in de openbare commis
sievergadering van sociale zaken. De Ne
derlandse regering wil immers de „loval
pa-” toepassen de gelijke beloning van
gelijkwaardige mannen- en vrouwenarbeid
om de arbeidsmarkt wat te ontspan
nen.
Minister Veldkamp liet daarbij dóórsche
meren, dat de animo van de gehuwde
vrouw om te gaan werken afneemt als de
werkgever haar niet de gelegenheid biedt,
verspreide arbeidsuren te maken. Intus
sen is het niet het hoogste doel van het
Bij gelegenheid van de Nederlandse Kin
derboekenweek, welke gehouden wordt
van 26 oktober tot 3 november, stelt de
Openbare Bibliotheek de leerlingen van
de lagere scholen in de gelegenheid, mee
te doen aan de wedstrijd. In deze wed
strijd zal de boekenkennis van de jeugd
getest worden. Nadere gegevens over de
ze actie, waarvoor het lidmaatschap van
de bibliotheek niet verplichtend is, zullen
verstrekt worden op de scholen en uiter
aard in de bibliotheek, waar ook de wed-
strijdformulieren worden uitgereikt.
Het bestuur van de Openbare Bibliotheek
heeft enkele mooie prijzen beschikbaar
gesteld. De uitreiking van deze prijzen
zal op enigszins feestelijke wijze plaats
hebben op zaterdag 2 november a.s. in de
bibliotheek.
Als extra attractie is er verder bepaald,
dat kinderen die zich in de kinderboeken
week als nieuw lid opgeven, niet meer
hoeven te betalen voor de resterende
maanden van 1963. maar bij de aanmel
ding het volle bedrag voor 1964 voldoen,
waardoor zij in de maanden november
en december gratis lezen.
Ongetwijfeld zal de viering van de kin
derboekenweek 1963 ook in onze plaafs
het enthousiasme van de jeugd voor het
goede boek nog doen toenemen.
Bolswartls Nieuwsblad
Waarin opgenotnen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong t Nieuwsblad
kabinet om meer arbeidskrachten op de
markt te brengen.
Deze week keurde de Kamer een voor
waardelijk arbeidsverbod voor 14-jarige
jongens goed. En staatssecretaris Groshei
de liet doorschemeren, dat het streven uit
gaat naar een verlenging van de leerplicht
met één jaar per 1 september 1967.
Geboorteregeling.
Interessant was ook de discussie over dp
vraag of de overheid, nu ons inwonertal
de 12 miljoen heeft overschreden, een
taak heeft bijv, van voorlichtende aard
met betrekking tot geboortebeperking.
Minister Veldkamp en staatssecretaris
Bartels beiden van de KVP vonden
dit ’n gewetenszaak van de echtparen zelf.
De socialistische afgevaardigde, dr. Lams
berts, meende, dat de arts toch beter
moet worden opgeleid om de vragen, wel
ke echtparen hem voorleggen, te kunnen
beantwoorden. Zijn geestverwant, minis
ter Suurhoff, zag hier meer een taak voor
kerken en verenigingen.
En hij meende ook, dat de overheid echt
paren, die voorbehoedsmiddelen wensen
aan te schaffen, niet moet dwingen dit op
slinkse wijze te doen. Minister Veldkamp
vond, dat er toch wel middelen waren, die
met het oog op de jeugd niet open
lijk moeten kunnen worden aangeprezen.
Ouderdomsvoorziening.
Van politieke betekenis was zijn aankon
diging naar een optrekken van de AOW
tot het sociaal minimum te streven per 1
januari 1965. Na de strijd, welke hier
over bij de kabinetsformatie is gevoerd,
een vrij opzienbarende onthulling.
De VVD liet er geen twijfel over bestaan
dat zij aan een belastingverlaging voor
rang wilde geven.
Het Binnenhof staat deze week in de internationale belangstelling. Minister Luns,
juist terug van de verre reis van ons Koninklijk paar, ontvangt daar zijn vijf colle
ga’s van de EEG-landen, tezamen mef zijn nieuwe Engelse collega Butler. Onder
werp van gesprek zal zijn hoe de oude Westeuropese Unie dienstbaar kan worden
gemaakt aan het streven naar Europese eenwording, nu de toetreding van het Ver
enigd Koninkrijk door de Franse president De Gaulle is tegengehouden. De bijeen
komst zal daarom zo belangrijk zijn, omdat zowel in Engeland het kabinet-
Home als in West-Duitsland het kabinet-Erhard nieuwe regeringsleiders
zijn opgetreden. Zal dit nieuw perspectief voor
van journalisten uit vele landen voor
Tweede Kamer.
Deze internationale zaken overschaduwen
onze binnenlandse problemen uiteraard
wel wat. Maar de leden van de Tweede
Kamer zijn toch druk in de weer met de
voorbereiding van de parlementaire be
handeling van de rijksbegroting voor ’64.
Twee hoofdstukken vorige week so
ciale zaken en deze week binnenlandse
zaken zijn in een openbare cömmissie-
aan de orde geweest. Vol-
r zal de Tweede Kamer zelfs
een extra openbare vergadering houden
om de socialistische afgevaardigde, Wier-
da, de gelegenheid te geven minister De
Europa bieden? De belangstelling
deze probleemstelling blijkt bijzonder groot.
Jong te interpelleren over diens voorne
men het departement van defensie per 1
november a.s. te reorganiseren.
Het is roch Lord Home geworden, die Macmillan als premier van Engeland is op
gevolgd. Nadat midden vorige week Butler en Hailsham de beste kansen leken te
hebben, steeg de ster van Home snel en zaterdag kreeg hij de opdracht van de ko
ningin een kabinet te vormen. Tegen het Engelse gebruik in heeft hij deze opdracht
niet onmiddellijk aangenomen, hetgeen er op wees, dat nog niet alle moeilijkheden
over de opvolging uit de weg waren geruimd. Home wist echter te bewerkstelligen,
dat Butler ook onder hem zou dienen en dat gold ook voor Maudling. Twee minis
ters, Powell en Macleod, zijn wel aangezocht aan te blijven, maar hebben geweigerd.
Zij achten het onjuist, dat de premier in het Hogerhuis wordt gezocht, ook al is hij
bereid afstand van zijn titel te doen.
heet een oefening in de versterking van
de strijdkrachten in Europa, maar velen
zijn achterdochtig en menen, dat men
haar moet opvatten als een poging te be
wijzen, dat een vermindering van de Ame
rikaanse strijdkrachten in Europa zonder
gevaar kan worden ondernomen, omdat
binnen enkele dagen de vereiste sterkte
zal zijn bereikt. Het terugtrekken van
strijdkrachten uit overzeese gebieden
wordt in Amerika wel overwogen als een
middel om dollars te sparen en het even
wicht op de betalingsballans te herstel
len.
Bijzonder achterdochtige Europeanen le
zen uit de woorden van Gilpatric, de
Amerikaanse onderminister van defensie,
dat het succes van operaties zoals deze, die
de grotere mobiliteit van het leger bewij
zen, kan leiden tot een vermindering van
het aantal troepen overzee. Ter gerust
stelling had hij er aan toegevoegd, dat
elke verandering zou worden gebaseerd
op raadpleging van de bondgenoten.
Maar een grote geruststelling is dit nog
niet. Wanneer Stikker, de secretaris-gene-
raal van de NAVO, verklaart, dat er op
het ogenblik geen plannen bestaan de
Amerikaanse troepen in Europa ook maar
met één man te verminderen, dan is dat
nog niet geruststellend, want hetgeen nu
nog gedachte is kan snel de vorm van ‘n
plan aannemen.
Het droogmaken van de Zuiderzee zal
volgens minister Lely 189 miljoen gul
den kosten.
De directie van het Bioscoop- en Theater
bedrijf Joh. Miedema N.V. te Sneek deelt
ons mede, dat zij zich genoodzaakt heeft
gezien de bioscoop-exploitatie in „De
Doele” te Bolsward belangrijk te beper
ken.
Daar het door de directie op 7 mei j.l.
(24 weken geleden) aan b. en w. van
Bolsward gericht verzoek tot herziening
van de tarieven der vermakelijkheidsbe
lasting voor filmvoorstellingen tot nu toe
geen resultaat heeft opgeleverd e,. boven
dien gevreesd worden dat een aanvaard
bare beslissing t.d-a. nog wel opnieuw ge
ruime tijd zal vorderen wordt met ingang
van november a.s. het permanente karak
ter der exploitatie opgeheven en zullen
nog slechts eens per maand uitsluitend m
het weekend voorstellingen in Bolsward
worden gegeven.
De directie hoopt, zodra de omstandig
heden dit mogelijk zullen maken de regel
matige wekelijkse exploitatie te kunnen
hervatten.
Maar er steekt meer achter. Powell en
Macleod zijn voorstanders van een mo
dern, progressief conservatisme, evenals
Butler en Maudling en zij achten Home,
de favoriete candidaat van Macmillan,
niet de juiste man om Engeland en het
Engelse conservatisme de aansluiting aan
de nieuwe tijd te laten vinden. Zij menen
bovendien, dat door deze keuze, bepaald
door een rechtse aristrocratische groep op
de achtergrond, het gezicht van de con
servatieve partij in de ogen van de kiezers
onaantrekkelijk dreigt te worden.
Bij dit alles laat men duidelijk uitkomen,
dat de bezwaren niet zijn gericht tegen de
persoon van Home, wie niemand charme
en sympathie kan ontzeggen. Home heeft
al diverse regeringsposten bekleed en, zo
als een commentator scherp opmerkte, in
elk van die posten heeft hij het beter ge
daan dan van hem werd verwacht. Dat
geldt misschien ook nu. Ook al heeft Ho
me nauwelijks begrip van economie en de
eisen van de moderne industriële samen
leving, hij heeft voldoende ministers
overgehouden, die hem op de goede weg
kunnen helpen.
Butler naar buitenlandse zaken.
Butler gaat nu naar buitenlandse zaken en
ceel wijzigingen in Engelands standpunt
zal men niet kunnen verwachten. Lord
Home en ook Butler behoorden tot de
groep ministers in de regering van Mac
millan, die van oordeel waren, dat Enge
land niet afzijdig mocht blijven van de
Amerikaanse plannen voor de vorming
van een multilaterale vloot met kernwa
pens van de NAVO, over welk project de
besprekingen zijn begonnen. Men zou
hieruit kunnen opmaken, dat Home op
een goede verstandhouding met de Ame
rikanen blijft aansturen.
vergadering
gende week
de socialistische afgevaardigde, Wier-
F
SM i
