K.L.M. conflict
op
binnenhof besproken
Kerstmis 1963
Spanningen in de NAVO blijven
KIm
I
I
Twee nieuwe jonge staten traden
toe tot de V.N.
Debuut van nieuwe staatssecretaris
I
2
r
Gouden filmpjes
Blide boadskip
Doorgang
STREEKBLAD VOOR WEZT- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Bioscoop in Bolsward
wordt opgeheven
'll
I
ki
W
fe"
102e JAARGANG
VRIJDAG 20 DECEMBER 1963
No. 93
f
3'clcf. 2451
a
Zij „WEEGT’ BIJNA 10.000 KRONEN
PIET
DE BRUG OVER DE OOSTERSCHELDE
•v
Landbouw.
Na de vergadering
Mr. J. A. GEUKERS,
Burgemeester van Bolsward.
I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Rcdactie-adres:
Marktstraat 15
- Na 18.30 uur 2305 of 2335
(05157)
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
uitgroeien tot
wapens.
f
bedeelden in Wonseradeel moeten
hun f 2,ouderdomspensioen f 1,
SS
van de
buiten-
VXXXAXXXXXVXXXXXXXXXXVXXXXXXXXXXXXXVXXXXXXXXXXXXXXXXXSXXX
s
f
f
f
f
vXXAXXXXXXXXVXXSSXXXXXXXXXXXXXXXXVXXWXXXSXXXXXXXXXX'XX}
3e iveek december 1913
Hwat bat Cjahe Skroar
us hjoed p p
to sizzen
Herderomke, harkjedis
Wit’ Jo, hwa’t yn’t büthus is?
Hwa’t der leit yn strie en hea?
Hwa’t der kaem yn minskene dea?
Kinne Jo dat berntsie tear
’t Is de soane fan de Hear!
cratie in West-Duitsland en de eerbied
voor verdraagzaamheid.
De voorzitter van de sociaal-democratische
partij in West-Duitsland, Erich Ollen-
hauer, is na een korte ziekte eveneens
overleden. Voorlopig wordt zijn plaats
ingenomen door Willy Brandt, de burge
meester van West-Berlijn en de lijsttrek
ker van de sociaal-democraten.
41 -
Pasjes.
Enige vermindering van spanning tussen
Oost en West zou men ook kunnen afle
zen uit de bereidheid van de Oostduitse
autoriteiten voor de kerstdagen pasjes uit
te geven, waardoor West-Berlijners na ’n
scheiding vanaf augustus 1961 door de
muur, hun familieleden in het Oostelijke
stadsdeel weer kunnen gaan opzoeken.
Berlijnse muur
Fel Vopo-vuur
Reeds honderd doden
Vluchten onwis
De doorgang is
Steeds streng verboden
Een muur van strijd
Die een volk scheidt
Stak in twee delen
Oorlogsgevaar
De breuk is zwaar
Blijkt niet te helen
Een muur, hoog, dicht
Plots het bericht
Dat blij doet hopen
Een zwakke schijn
Over Berlijn
De doorgang open!
Een muur die wijkt
Met Kerstfeest blijkt
De mens vertederd
’t Is nog iets vlaks
Misschien dat straks
Verhouding betert
Een muur ’t symbool
In de leerschool
Vrede op aarde
Hoe men weerstreeft
Die boodschap heeft
Voor allen waarde
Berlijnse muur
Slaat eens het vuur
De tweedrachtvoeders
Reiken contant
Elkaar de hand
Oost-West nu broeders?
Voor ’t Kerstkind klein
Plaats in Berlijn?
Herderomke, komeris
Nei Him, dy’t der berne is
foar de minsken, jong en aid
foar ’e wrald yn winterkald
Kom mei hasten, wachtsje net
’t Is gau joun, it is gau let!
Herderomke, ’t is trewis
dat Gods Soane berne is
hwant it libben wurd opnij
ryk en rum oan ’t Kristusdei
Sykje dochs dy lytse Hear
en doch dan Jins hannen gear.
Mart. W. H. de Weerd
Twee nieuwe staten.
In de afgelopen dagen zijn twee nieuwe
staten geboren. Engeland heeft Kenia, dat
enige jaren terug in het nieuws is ge
weest door de Mau-Mau-beweging, zijn
onafhankelijkheid gegeven, en ook Zanzi
bar is onafhankelijk geworden, waarmee
het aantal staten in de wereld is gestegen
tot 113.
In beide staten leven mensen van verschil
lend ras. In Kenia is een vrij groot aantal
blanken gevestigd, namelijk 60.000, ter
wijl er een goede 170.000 Indiërs wonen.
Indiërs en Arabieren vormen ook een be
langrijk gedeelte van de bevolking van
Zanzibar. Wij zullen moeten afwachten,
hoe het multiraciale samenleven zich hier
nu ontwikkelt.
Overleden
Theodore Heuss, de eerste Westduitse
president, die in 1959 is opgevolgd door
Heinrich Lübke, is overleden.
De algemene waardering voor deze huma
ne liberaal is bijzonder groot geweest.
Door zijn persoonlijkheid heeft hij veel
bijgedragen tot de vestiging van de demo-
Bolswards Nieuwsblai
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadecl, Hindcloopcn, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Minder voor Ruslands dejensie
Koren op de Amerikaanse molen is de
nieuwe Russische begroting, waarop voor
defensie 600 miljoen roebel minder wordt
uitgetrokken, dat is 4,3 procent minder
dan vorig jaar.
Deze bedragen zeggen op zichzelf wei
nig, daar een groot gedeelte van de mili
taire uitgaven voor kernwapens en raket
ten op andere posten van de begroting,
zoals wetenschappelijk onderzoek, een
onderdak hebben gekregen. Het kan- wel
een bezuiniging op de conventionele uit
gaven betekenen en als zodanig doet de
aankondiging aan als een geruststelling,
dat Rusland geen plannen heeft de span
ning in de wereld te vergroten. Dat leek
onwaarschijnlijk door de moeilijkheden
met de voedselvoorziening, waarover wij
het vorige week gehad hebben.
Na de vergadering van de Raad
NAVO hebben de ministers van
landse en economische zaken zich bij hun
collega's van landbouw gevoegd in de ver
gadering van de E.E.G. te Brussel, welke
aan de landbouw is gewijd. De Fransen
staat verschool zich toen niet langer achter
de formele vaagheden, welke hij
schriftelijke gcdachtenwisseling
ren had gebracht. Hij bevestigde, dat pre-
sident-commissaris Den Hollander zou af
treden. Hij verweet deze, dat hij vertegen
woordigers van de categorale bonds had
ontvangen, ook nadat deze tegen de di
rectie in opstand waren gekomen. Hij
voegde er aan toe, dat verscheidene an
dere commissarissen zoals prins Bern-
hard en Prof. Tinbergen ook zouden
terugtreden. Het feit, dat de regering bij
de tegenstelling binnen de directie ten
slotte had gekozen voor de groep Alberda
Strategie.
Het kernpunt is, dat de Fransen willen
blijven vasthouden aan wat nog officieel
de strategie van de NAVO is, de in 1956
vastgelegde massale vergelding. Deze be
tekent, dat iedere, ook conventionele aan
val op een lid van de NAVO beantwoord
zou worden met een massale aanval met
kernbommen op Rusland.. Deze strategie
berustte op twee factorende zwakte van
de Westelijke convention, strijdkrachten
in Europa tegenover een zeer sterk Rus
sisch leger, en het onvermogen van Rus
land de nucleaire klap terug te geven.
De groei van het Russische kernwapen en
de Russische raketten heeft deze strategie
ondermijnd. De geloofswaardigheid, dat
Amerika zich aan een tegenaanval met
kernwapens zou blootstellen, wanneer
Rusland een kleiné conventionele aanval
tegen een van de bondgenoten zou ont
ketenen, werd voortdurend geringer.
Amerika kwam bovendien door deze
theorie voor het feit te staan, dat iedere w
Russische misrekening, hoe klein ook, zou eisen, dat nog vóór het einde van het jaar
De bewindsman van Verkeer en Water
iger achter
hij in de
naar vo-
de prijsreguleringen voor rijst, rundvlees
en zuivel worden aangenomen, maar de
Duitsers weigeren nog steeds iets te on
dernemen wat hun boeren geld zou kun
nen kosten. Bovendien wensen zij er een
tegemoetkomende houding bij de onder-
handelingen over internationale tariefvër-
lagingen (de Kennedy-ronde) aan te ver
binden, waarvoor de Fransen weer niets
gevoelen.
De Fransen dreigen met de ondergang
van de E.E.G. indien er geen resultaten
worden bereikt, maar de Duitsers zijn ge
neigd hierin niet meer dan een dreige
ment te zien.
Als deze jonge Noorse schone ooit aan de slanke lijn” heeft gedaan, dan zal
zij dat nu wel hebben betreurd. Tordis Vellene won dezer dagen de hoofdprijs
met het i erzinnen van een nieutve naam voor een tablet chocolade; deze hoofd
prijs bestond uit haar geivichl in kroonstukken. Met behulp van een grote
bascule werd de prijs keurig uitgewogen: bijna 10.000 kronen was bet resultaat
De Tweede Kamer heeft deze week de eindsprint ingezet om haar begrotingsbehan
deling nog vóór Kerstmis gereed te krijgen. Hoofdonderwerp van de discussie werd
gevormd, bij de behandeling van de begroting van Verkeer en Waterstaat, over de
onenigheden, welke in de K.L.M.-directie de laatste weken op zo dramatische wijze
tot explosie zijn gekomen. De Kamerleden waren kritisch gestemd over de vele
tegenstrijdigheden, welke in de voorlichting over de gang van zaken waren verstrekt.
Algemeen werd verlangd, dat minister Van Aartsen opheldering zou verstrekken.
c.s. en niet voor de heer Larive, schreef
hij toe aan de omstandigheid, dat laatst
genoemde weliswaar over grote uitvoe
rende, maar niet zozeer over besluitvor-
Foarutgean is wichtich
Rjochtutgean wichtiger
Wederom zal in onze stad een gezamenlijke openbare Kerst-
wijding worden gehouden en wel op zondagavond 22 decem
ber a.s. om half acht precies tot ongeveer kwart over acht.
In tegenstelling tot vorige jaren zal samengekomen worden
niet op het Broereplcin of in de L.A.B.-garage, maar in de
Martinikerk.
In dit eeuwenoude kerkgebouw willen wij tezamen komen
om als burgers van Bolsward door middel van voorlezing
van het Kerst-evangelie, declamaties en Kerstgezangen onze
gedachten te richten op het naderend Kerstfeest.
Juist de zondagavond leent zich bij uitstek voor deze samen
komst, waarbij ook de kinderen met hun ouders hartelijk
welkom zijn.
Ik spoor gaarne allen aan ouderen en jongeren om
deel te nemen aan deze Kerstwijding in eenheid en liefde,
opdat wij deelachtig mogen worden de ware Kerstvrede,
die ik U allen van harte toewens.
een grote oorlog met kern-
Men schakelde daarop over op de strategie
van de getrapte afweer, waardoor de con
ventionele strijdkrachten weer in ere wer
den hersteld. Nadere inlichtingen deden
ook uitkomen, dat de Russische conven
tionele overmacht niet zo groot was als
men eerst had aangenomen en volgens Mc
Namara, de Amerikaanse minister van de
fensie, heeft Rusland niet 175 devisies,
maar nog minder dan de helft daarvan.
Het conventionele leger van West-Europa
moet voldoende worden geacht om aan
dreigingen het hoofd te kunnen bieden.
Frankrijk echter heeft zich met zijn kern
wapen geheel op de strategie van de mas
sale vergelding vastgebeten. Het moet
zijn conventionele bewapening daarom
juist beperken. Het accepteert de wijzi
ging van strategische conceptie derhalve
niet.
In het begin van deze week is de Raad van de NAVO op ministerieel niveau bijeen
geweest in Parijs, in een periode dus, zoals Mr. Stikker, de secretaris-generaal van
van het bondgenootschap het kenmerkte, waarin men weliswaar niet kan spreken
Let bondgenootschap het kenmerkende, waarin men weliswaar niet kan spreken
Westen en het communistische blok. De communistische dreiging blijft bestaan, zo
zei Mr. Stikker, en het bondgenootschap kan niet op zijn lauweren gaan rusten.
Maar ook is waar, al heeft Mr. Stikker dat
niet gezegd, dat er in 't bondgenootschap
zelf spanningen zijn ontstaan, voorname
lijk tussen Frankrijk en de anderen.
Frankrijk heeft weliswaar meegewerkt aan
een verdere integratie van het luchtver
dedigingssysteem van Europa het zal
zijn beide divisies voor de NAVO onder
het geallieerd opperbevel laten maar
de vloot wordt eraan onttrokken en vier
eskaders Canadese Starfigthers moeten
van hun Franse bases af, omdat De Gaulle
geen vreemde kernbommen op zijn grond
gebied opgeslagen wil zien.
Maar dat is eigenlijk alleen maar het klei
ne geharrewar. Belangrijker is, dat er tus
sen Frankrijk en de anderen een diepgaan
de kloof is gegroeid in strategisch en po
litiek inzicht. Het strategische inzicht be
paalt de bewapening, vandaar, dat het
voor de eenheid in het bondgenootschap
van het grootste belang is, dat de eenheid
aan strategisch inzicht wordt hersteld.
Maar het probleem is zo moeilijk, dat het
zelfs niet op de agenda was geplaatst, het
geen natuurlijk niet wil zeggen, dat er
onderhands niet over gesproken kan zijn.
konden de Kamerleden zich in de geest
gaan voorbereiden niet alleen op het
Kerstfeest en de jaarwisseling maar
ook op de herdenking van het 500-jarig
bestaan van de Staten-Generaal op 9 ja
nuari.
De president van de Eerste Kamer, Mr.
Jonkman, had hiervoor een feestelijk pro
gramma opgesteld, waarin, behalve een
bezoek van Koningin Juliana aan de beide
Kamers der Staten-Generaal, ook een
bijeenkomst in de Ridderzaal voorkwam,
waarvoor vertegenwoordigers van de
rijksdelen in de West en van de Belgische
volksvertegenwoordiging en de Benelux-
raad waren uitgenodigd.
Nu de gemeenteraad in zijn vergadering
van 17 december j.l. heeft besloten de
vermakelijkheidsbelasting voor filmvoor
stellingen met slechts 5% te verlagen,
heeft de exploitant N.V. Bioscoop-- en
Theaterbedrijf Joh. Miedema te Sneek be
sloten de exploitatie in ,,De Doele” met
ingang van 2 januari 1964 te beëindigen.
De directie deelde ons mede, dat zij wel
ten zeerste teleurgesteld was over dit be
sluit, een besluit dat geenszins tegemoet
komt aan het zeven maanden geleden tot
B. en W. gerichte en volgens de directie
alleszins redelijk verzoek om tenminste
de zg. culturele films vrijstelling van ver
makelijkheidsbelasting te verlenen, zoals
dit in talrijke gemeente, waaronder Sneek
wel mogelijk Week.
Daar voortzetting van de exploitatie on
der deze lastendruk voor de directie geens
zins lucratief meer is en bovendien uit het
advies van de Culturele Commissie vol
gens de N.V. Miedema duidelijk blijkt,
i dat men volkomen onverschillig staat te-
1 genover het al of niet bestaan van een
enigszins gezonde en ook rendabele bios
coop in Bolsward, is in arren moede tot
beëindiging van de exploitatie besloten.
Het spreekt vanzelf, dat dit besluit, dat
een einde maakt aan een 45-jarige activi-
teit op filmgebied in Bolsward de ex-
ploitant zeer zwaar valt te meer, omdat
ook Bolswardse ingezetenen volgens hem
door deze gang van zaken ernstig wor
den benadeeld.
mende eigenschappen bleek te beschik
ken.
Na deze uiteenzetting bleek de Kamer
weer in belangrijke mate gerustgesteld.
Toch bleken de Kamerleden over de toe
komst van de K.L.M. niet bijster optimis
tisch.
De socialistische Ir Posthumus en de chr.
historische afgevaardigde Mellema vroe
gen zich af of het niet onvermijdelijk was,
dat de K.L.M. met een buitenlandse lucht
vaartmaatschappij zou worden gefuseerd
of er in zou onderduiken.
Nieuwe staatssecretaris.
Bij dit debat debuteerde de nieuwe staats
secretaris van Verkeer en Waterstaat,
Keyzer. Dezewas vroeger werkzaam in
diplomatieke dienst. Hij trad nu voor het
eerst in het parlement naar voren.
Der ontvangst was niet onwelwillend. De
woordvoerder van de socialisten, Ir Post
humus, sprak hem zelfs met sympathie
toe, hoewel hij tegelijkertijd minister Van
Aartsen laakte omdat deze voor de twee
belangrijkste sectoren van zijn beleid
de binnen- en buitenlandse politiek
een staatssecretaris had benoemd, terwijl
zijn A.R.-geestverwant in het Kabinet,
Mr. Biesheuvel, niet alleen het Departe
ment van Landbouw beheert, maar tege
lijk als vice-premier optreedt en het con
tact met de rijksdelen in de West onder
houdt. En toch geen staatssecretaris heeft
aangesteld.
Vijf eeuwen.
Na al deze zorgen te hebben verwerkt,
De
van
afstaan. De bewoners van het armhuis 'e
Bolsward en Makkum moeten alles afstaan
op een kwartje na.
Te Lemmer opmetingen verricht in ver
band met het stichten van het stoomge
maal Tacozijl.
Krite Boalsert spilet 1ste Krystdei: „In
dünjcnde djipte”, fan R. W. Canne.
Deze luchtfoto geeft een beeld van het werk voor de brug over de Ooster-
scbelde tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland. Vijf van de enorme
pijlers staan reeds in het water, terwijl de hoge kraan op de achtergrond bezig
is met het neerzetten van de zesde, De onderlinge afstand tussen de pijlers be
draagt 100 meter, zodat men nu reeds 700 meter uit de kust van Noord-Beve
land. werkt. De brug wordt met zijn 3 km lengte de langste brug van Europa