Internationaal conflict om FEEST EN BOOSHEID OP HET BINNENHOF Cyprus dreigde Oude geluiden uit Moskou il f /w w 1 Geslaagde proefvaart de Martinytoer Fan lil 'l’rW f STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel. Zilveren filmpjes Scheepvaartverkeer te Warns gedurende liet jaar 1963 1 - DINSDAG 14 JANUARI 1964 103e JAARGANG No. 4 de 4151,— 99 ‘X 743 1929,— 718,— 186,— 520,— I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335 .(05137) hoge coile; State, de 1 Raad, provinciale en vinj m; Men kin better trije dagen de koarts hawwe as jaloersk wêze Bedevaart van de Paus, De bedevaart, welke Paus Paulus VI heeft ondernomen naar de heilige plaat sen in Jordanië en Israël, heeft de be- goras I, zijn al aangeduid als „een keer punt in de geschiedenis van de christe lijke kerk”. Van belang waren deze ge sprekken zeker, al was het alleen maar vanwege het feit, dat het hier het eerste contact sedert vijf eeuwen betrof tussen Rome en het patriarchaat van Konstan- tinopel. In hoeverre deze ontmoetingen tot tast bare resultaten zullen leiden, zal moe ten worden afgewacht. In vooruitstre vende kerkelijke kringen In Rome is de hoop uitgesproken, dat zij het begin zul len blijken te vormen van een dialoog, waaraan te zijner tijd ook van protes tantse zijde zal worden deelgenomen. Paus Paulus heeft er verscheidene ma len de nadruk op gelegd, dat aan zijn reis uitsluitend religieuze betekenis moet worden toegekend. Toch is de politiek enkele malen om de hoek komen kijken. Van Jordaanse zijde is gepoogd de Paus te betrekken in het geschil tussen Israël en de Arabische staten en hem stelling te laten nemen tegen Israël. De Paus van zijn kant heeft in zijn toespraken veel nadruk gelegd op vrede tussen de vol keren, met name in het Midden-Oosten. troepen, ijlings versterkt, verrichten er politiediensten en patrouilleren met na me in de neutrale zone, welke is gecre- eerd tussen de Turkse en Griekse wij ken van de hoofdstad Nicosia. Tot het afnemen van de spanning op het eiland heeft stellig ook bijgedragen de aankondiging, dat nog deze maand in Londen een conferentie zal worden ge houden over de moeilijkheden op Cy prus, waaraan zal worden deelgenomen door de regeringen van Cyprus en die van de drie garanderende mogendheden, te weten Engeland, Griekenland en Tur kije en door vertegenwoordigers van de Griekse en Turkse gemeenschappen op het eiland. Het heeft overigens maar weinig ge scheeld of het nieuwe jaar zou zijn be gonnen met een internationaal conflict om Cyprus. Op Nieuwjaarsdag deelde president-aartsbisschop Makarios Enge land mede, dat hij de garantieverdragen met Engeland, Griekenland en Turkije en de defensieverdragen met Athene en Ankara had geannuleerd. De Britse mi nister Duncan Sandys, die door de rege ring in Londen als bemiddelaar naar Cyprus was gestuurd, wist Makarios er toe te brengen zijn houding te herzien: enkele uren na zijn eerste verklaring maakte de president bekend, dat hij zou streven naar beëindiging van de verdra gen „via passende wegen”. Had Maka rios de verdragen eenzijdig opgezegd waartoe hij niet het recht bezit dan zou dit ongetwijfeld Turks militair in grijpen en vervolgens Griekse tegen maatregelen tengevolge hebben gehad, waardoor de bondgenoten Griekenland en Turkije, die een belangrijke taak heb ben te vervullen bij de verdediging van de Oostelijke flank van de N.A.V.O., ge wapend tegenover elkaar zouden zijn ko men te staan. In Londen zal dus binnenkort worden gepraat. Wat het resultaat van dit over leg zal zijn valt niet te voorspellen. Makarios streeft naar een volkomen on afhankelijk Cyprus, dat, bevrijd van zijn toezichthouders, geheel zelfstandig over zijn toekomst zal kunnen beslissen. De Turkse Cyprioten vrezen, dat, indien zijn streven met succes zal worden bekroond, Makarios zal aansturen op aansluiting van Cyprus bij Giekenland. Zij hebben daarom hun oude eis herhaald: een offi ciële deling van het eiland in een Grieks en een Turks deel. Maar daarvan wil Makarios niets weten. langstelling van vrijwel de gehele we reld gewekt en de twee ontmoetingen, welke hij tijdens zijn verblijf in Jeru zalem heeft gehad met de eucumenische patriarch van Konstantinopel, Athena- ONTDEKKING VLUCHTTUNNEL TUSSEN OOST- EN WEST BERLJJN DOET MASSALE VLUCHT IN DUIGEN VALLEN Doordat 'n 150 m. lange tunnel onder de Berlijnse muur door twee Oost-Ber- lijnse arbeiders in een oud kolenpak huis is rntdekt en kort daarna met dina- rniet opgeblazen, zijn de vluchtplannen van vele Oost-Berlijners in duigen ge vallen. De ontdekking volgde kort op de geslaagde vlucht via deze tunnel van drie Oost-Berlijnse meisjes naar het Westen. De foto laat zien waar de tun nel uitmonde in een oud huis in West- Berlijn. Boven de tunnelopening hangt het apparaat waarmee 't zand bij het graven van de tunnel werd verzet. bedrijvigheden op het Binnenhof stonden vorige week in het teken van van de Staten-Generaal. Op 9 jan. Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal .(bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 15 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Contractprijzen op aanvraag vanaf 23 december 1962 11 maart was de brug gesloten wegens maart opengebroken was de passage schepen, in de volgende maand, resp. 110, 11, 278, 133, 105, 175, 1210 en 105. In deze laatste maand was de brug 15 dagen gesloten Totale tonnage bedroeg 240.295 ton. Premier Chroestsjow van de Sovjet Knie heeft kort na Nieuwjaar in boodschap pen aan de staatshoofden of regeringsleiders van alle landen een serie voorstellen gedaan welke met name In het Westen weinig geestdrift hebben gewekt, ook al Ityken ze op het eerste gezicht zeer goed te passen in de huidige sfeer van ver minderde spanning tussen Oost en West. In zijn boodschappen stelt Chroestsjow onder meer voor een Internationaal verdrag of accoord te ondertekenen, waarbij men zich verplicht af te zien van geweld voor het regelen van territoriale of grensgeschillen. De eerste reacties in de hoofdsteden van de Westelijke mogendheden luidden, dat Chroestsjow’s voorstellen in wezen gro tendeels herhalingen vormen van vroe gere suggesties en bovendien overbodig zijn, aangezien de inhoud van deze alge mene voorstellen is terug te vinden in het door vele landen onderschreven Handvest van de Verenigde Naties. Al wordt de Russische boodschap dan ook vooral gezien als een propagandistische zet, niettemin wordt zij in het Westen nauwkeurig ontleed, met name in Was hington, waar president Johnson juist bezig is zijn eigen vredesoffensief tot ontwikkeling te brengen. In Amerikaanse regeringskringen heeft men laten doorschemeren, dat Johnson vastbesloten is de contacten met Moskou voort te zetten, ook al zullen deze wel licht geen resultaten opleveren, althans niet voor zover het de werkelijke grote problemen betreft, en al betogen som migen van zijn adviseurs, zoals Dean Acheson, dat zij het Atlantische bond genootschap verder zullen ondermijnen. De L stiet, is it sa to regeljen, dat har bidriuws- libben op in maksimale wize soarget foar it leverjen fan goede produkten tsjin de i i,-> '~"j dizze prestaesje freegje, sünder yn stimmen mei twa bitingsten. It earste is, dat de minsken, dy’t dit dog- ge, in bistean krije oerienstimmende mei de kwaliteit fan har wurk en neffens Ne- derlanske bigripen. It twadde is, dat it bidriuw trochgean kin mei syn funksje üt to oefenjen, dus ja rteat is xinte to Bolswards Nieuwsblad dwaen en it forslitene wer to fornijen, dus in reedlike ófskriuwing to krijen. Ommers bart dit net, dan sille of de bi- driuwen efterüt gean en minder geskikt wurde foar har taek, of de reedlike bi- leanning fan de wurkjende minske sil diels tsjinje moatte foar bidriuwsünder- hald en dan oefent men roofbou üt op de minsklike arbeid. Yn theory wol dat gjin- ien, praktysk bart dit yn de lanbou al sünt de oarloch op create skael. It feit, dat de regearing de hier op in leech peil haldt en dat hierbedrach as kostenfaktor opnimt yn syn kostpriisbirekken is de greate flater fan har priisbileid. Dat hjir- tsjin nou al sa lang gjin ienstimmich for- set riist üt de kringen fan de agrariërs en har organisaesjes is in histoaryske to- koartkomming dy’t de lanbou hünderten miljoenen earlik fortsjinne jild ünthal- den hat. Dat dit binammen de eigners greate skea dien hat is op himsels net it bilangrykste, al is it slim genóch. mar it slimste is, dat de bidriuwstüke yn har ge- hiel dêrtroch yn de ünderklean bleaun is en lang net op de hichte fan 'dizze en de kommende tiid brocht is. Aldergeloks geane nou einliken de eagen dêrfoar mear iepen. Ek de hierder kriget geleidelik oan meat skea fan alderwetske en net goed ünderhalden gebouwen, ek de hierder wurdt faken twongen om mei eigen jild oan de slimste tokoarten in ein to meit- sjen en ek hy kriget dat jild like min werom as de eigner. In greate boereorganisaesje hat nou foar yntern gebrük troch har ekonomyske des kundigen in rapport meitsje litten om ris to sjen, hoe great it forskil is tusken de Mciinoar f 8247, Dat is per H.A. 402,goune. Dêr mei frege wurde: 185,goune. Yn de prizen wurdt 185,goune birekkene. En dêr- mei wurdt per H.A. 217,goune to min ütbitelle. Oan hwat dit to min bitelle wurdt: oan de eigner, de eigen boer, de hypteekboer, de hierder of oan syn b’ern, dat lit ik momenteel efkes rêste. Mar it stiet as in peal boppe wetter, dat de lan bou dit to min bart. Dat is allinnich foat Hwat hat Qabe Skroar üs hjoed p to sizzen Brussels beraad Dit waren niet de enige zaken, welke de Kamerleden bezighielden. Achter de schermen besprak de Tweede-Kamercom- missie voor oi ministers Luns en Biesheuvel de resultaten van het Europees landbouwoverleg te Brussel. De Eerste Kamerleden wijdden zich aan de schriftelijke voorbereiding van de be grotingsbehandeling. En zij keurden na een kort debatje alvast de begroting voor de Hoge Colleges van Staat voor 1964 goed. Daarbij maakten zij in hun pas prachtig gerestaureerde gebouw aan merking op de povere wachtgelegenheid in de Raad van State. Minister Toxopeus wees er op, dat de Raad van State ook zal worden vernieuwd Hartelijk lachend ging hij in op de sug gestie van de Amsterdamse burgemeester Van Hall om een haringkar op het Bin nenhof te zetten voor de bezoekers, die behoefte hebben aan een versnapering. heden zijn collega, Mr. Van Thiel haar perspectief in de toekomst. De ondervoorzitster van de Tweede Ka mer bood Koningin Juliana voorts een gedenkboek aan. Het bijzondere van de ze bijeenkomst was, dat ditmaal de troon zetels uit de Ridderzaal waren verwijderd Het ging nu immers niet om de kroon, zoals Prinsjesdag in sterke mate het ge val is, doch de volksvertegenwoordiging zelf stond in het middelpunt der belang stelling. De Koningin bracht aan de bei de Kamers des morgens een soort werk bezoek. Vertegenwoordigers van andere :ges van staat (de Raad van Rekenkamer), van de Hoge i gemeentelijke auto riteiten, maar ook vele voormannen uit het maatschappelijk leven waren uitgeno digd. De overzeese rijksdelen in de West en de Beneluxraad waren niet vergeten. En ook jonge vertegenwoordigers van het kiezerscorps uit verscheidene delen van het land had men naar Den Haag ontbo den om dit feest der democratie bij te wonen. Het geheel werd op het beeldscherm ge bracht om de positie van de volksverte genwoordiging in de moderne samenle- ’ng ook aan de thuiszitters duidelijk te laken. Deze uitzending men kon er bij voorbaat zeker van zijn wekte ech ter niet de emoties op, welke werden ver oorzaakt door de t.v.-uizending „Zo is het toevallig ook nog eens een keer”, waarbij bedoeld was, met behulp van bij belteksten een caricatuur van de verslaaf den aan het beeldscherm te schetsen. Tal lozen gevoelden zich door die uitzending in hun religieuze gevoelens gekwetst. Zij bezorgden minister-president Marijnen en minister Bot met vele telefoontjes zon- dagswerk. De fractieleiders van de vier regeringspartijen, de KVP-er Schmelzer, de anti-revolutionair Smallenbroek, de li beraal Geertsma en de christelijk histori sche partijvoorzitter Beernink, vonden dat de regering had behoren op te treden. De socialistische fractieleider Vondeling, die wel liet doorschemeren, dat er ook in zijn kring kritiek op dit Vara-programma be stond, deed aan dit protest niet mee om dat de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen reeds had doen blijken, visiebesluit maatregelen te nemen. Minis- 3e week januari 1939 Door grote sneeuwval ondervindt het ver keer grote hinder. De bevolking van Hindeloopen bleef in 1938 precies gelijk n.l. totaal 898. Wel waren er 6 vrouwen bijgekomen, maar het aantal mannen daalde eveneens met 6 Urk geïsoleerd. Er is geen suiker meer op het eiland, evenmin fruit. Beschikbaar de enterstier Herbert. 2 maal bekroond. Dekgeld f 7,50. R. R. Yetsinga te Arum. Opruiming. Geruite sjaals rt> bed- jasjes wol gebreid in rose en zalm, f 1,48; Costuumrokken f 1.48; Heren-slipovers 48 ct; tricot dameshandschoenen 28 ct; dames hoeden f 0,38; dameskousen f 0,18 herensokken f 0,13. Op 12 mei te huur: Huis, Klippen 10, huur f 3,50 per week. Te bevragen bij: Fa. H. Lammertsma, Bolsward. 25 jarig ambtsjubileum Ds. van Baaien, herv. predikant te Makkum. Prof. Dr. Titus Brandsma O.C. van Nij megen sprak te Bolsward voor Frisia Ca- tholica over Pater Brugman als redenaar en dichter. Het St. Fransiscuskoor zong hierbij enkele liederen van Pater Brug man, ter Bot gaf het Vara-bestuur echter drie dagen de tijd om verantwoording af te leggen. Intussen gaf hij naar aanleiding van schriftelijk ingediende vragen van de KVP-afgevaardigde Van Rijckevorsel wel te kennen, dat hij geen aanleiding zag op te treden tegen een eerder program van de Vara, waarin de benoeming van Mr. Van Rooy (die enkele jaren geleden als minister van sociale zaken in de volks vertegenwoordiging tot aftreden was ge dwongen) tot commissaris van de Konin gin in Zuid-Limburg belachelijk was ge maakt. Hij vond die kritiek wel niet van goede smaak getuigen. Maar inmiddels was in datzelfde pro gramma ook critiek geuit op de benoe ming van de socialistische oud-staatssecre- taris Kranenburg (die indertijd vanwege de helmenzaak verdween) tot commissa ris in Noord-Holland. De op de scheepswerf „Welgelegen van de fa. Amels en Zn gebouwde trawler Jorraine Bretagne’ heeft donderdag een geslaagde proefvaart gemaakt. De .Lorraine Bretagne’ was voor de kerst dagen al naar Harlingen vertrokken i.v.m, met de winter en de te verwachten ijsgang op het Ijsselmeer. Vandaar uit is ook de proefvaart gemaakt. De trawler is ge bouwd voor de Franse opdrachtgever Du- deffant Lhostellier Rouelle te Lorient. In tegenstelling tot vroeger zijn thans de stijlen en viskranen in het visruim geheel van aluminium voorts heeft de trawler ’n koelinstallatie aan boord. De voornaamste afmetingen bedragen: lengte 43,30 me ter, breedte 7.20 meter en holte 4 meter, terwijl de voortstuwing geschiedt door een 1000 pk Deutz-scheepsmotor, deze kan een snelheid van 13 mijl per uur bereiken Tot de verdere uitrusting behoren de ra dar, radio-telefonie. richtingzoeker en echolood, en een moderne elektrisch hy- dralische stuurinrichting. De Lorraine- Bretagne’ is met bestemming Lorient (Fr.) vertrokken. Fryslan alle jierren in bidrach fan 50 miljoen goune. Dat giet nou al hast 20 jier lang sa troch. En iit sjogge party minsken nou noch net, nat hjir it greate lek is, hwertroch de wolfeart en de wol- stan fan de agraryske bidriuwstüke sa ef- teroan komt. Hja tsiere om in kontribüsje oan it Lanbouskip en mear sokke dingen, wylst hja al lang easkje moatten hiene, dat it Lanbouskip de kostpriisbirekkens allinnich aksepteare moatten hie as dizze ek werklik en reëel de totale kosten wer- joegen. En ik freegje oandacht foar it feit, dat de wearde fan in nije pleats to leech steld is, dat de kosten fan de wente der totael buten halden binne, dat de lib- bensdür op de maksimum fan hündert jier steld is, wylst de wet 50 jier talit. Dat de lanpriis op 4500,steld is, wylst gjin minske dêrfoar lan bisette kin. En lykwols komme dan de agrariërs mear as 200 goune tokoart per H.A. Sjocht men dan nou noch net yn, dat it allinnich de konsumint is dy’t profiteart fan lege hieren en lege kostprizen en dat de eigner en de eigen boer en de hypteek boer, mar ek de hierders de skea meiinoar op har rekken krije Geane nou de eagen ris goed wiid iepen. Iepen foar reedlike prizen reedlike hie ren en reedlike produktenprizen. Hwer- mei dan ek reedlike tastannen komme sille as de wetten harren oanpasse by de reali teit en net by in óftwongene ünderwear- dearring fan it agrarysk bidriuw? Hjir stiet it ambyld, hwer’t alle agrariërs op hammetje moatte, krekt salang oant oan dizze earlike en rj achtfeardige saek rjucht dien is. Tp, de J, Johnson-Erhard. Wat dit laatste punt aangaat, heeft Johnson overigens juist kort geleden een succesje geboekt. Vroegere pogingen van Washington om een zekere toenadering tot de Sovjet-Unie te bereiken op pun ten, waar dit maar mogelijk is, stuitten meestal op verzet van niet alleen Frank rijk, maar ook van het West-Duitsland van Adenauer, die bevreesd, wat de Amerikanen in hun contacten met de Russen niet krachtig genoeg op de bres zouden staan voor de belangen van het Westen, met name die van Duitsland en Berlijn. Tijdens het recente bezoek van Erhard, Adenauers opvolger, aan John son, heeft de Amerikaanse president zijn gast ertoe weten over te halen accoord te gaan met en mede te werken aan een buigzame benadering van Moskou. Het Is echter nog niet duidelijk hoe ver Er hard zal willen gaan. Overigens ziet het er niet naar uit, dat de belangrijkste problemen tussen Oost en West, zoals de kwesties Duitsland en Berlijn, thans op korte termijn zullen kunnen worden geregeld, aangezien geen van beide partijen bereid is op deze pun ten belangrijke concessies te doen. En dus zal het, althans voorlopig, wel bij onderhandelingen over punten van veel geringere betekenis blijven. Kwesties, waarover de Russen op het ogenblik be reid zijn te praten, zijn onder meer het sluiten van een consulaire overeenkomst met de Verenigde Staten, het aangaan van een overeenkomst inzake culturele uitwisseling en .het instellen van een luchtverbinding tussen Washington en Moskou. Conferentie over Cyprus. Op Cyprus, waar tijdens de Kerstweek felle gevechten tussen de Griekse bevol kingsgroep en de Turkse minderheid, naar wordt aangenomen aan enkele hon derden Cyprioten voor het merendeel Turken het leven hebben gekost, is minddels de rust grotendeels weerge keerd. Dit is vooral te danken aan het doortastende optreden van Engeland, zowel op het militaire als het politieke vlak. Wat de militaire kant van de zaak betreft: op Cyprus gestationeerde Britse De feestelijke herdenking van het 500-jarig bestaan 1464 kwamen voor het eerst vertegenwoordigers uit vrijwel alle staten in de landen van Philips de Goede te Brugge bijeen. Op die eerste bijeenkomst, welke diende om een verzoening tot stand te brengen tussen Philips en Karei de Stoute, is een lange reeks van conferenties gevolgd, waaraan tegen het midden van de zestiende eeuw de naam van „Staten-Generaal” werd gekoppeld. Het is waar, dat dit college geen parlement vormde in de moderne zin des woords en dat daarin ook heel wat landen waren vertegenwoordigd, die tot het hedendaagse België behoren. Maar de huidige voorzitter der Eerste Kamer, Mr. Jonkman, die sterk historisch denkt, vond toch voldoende aanknopingspunten tussen heden en verleden om reeds, ruim tien jaren geleden in 1953 op een herdenking aan te dringen. Donderdagmiddag waren alle leden van Kamerlid, de historicus Algra aan te ho- de beide Kamers der Staten-Generaal in ren die wij inmiddels publiceerden. de Ridderzaal uitgenodigd om een her- Mr. Jonkman zélf behandeld de positie dat hij overwoog, op grond van het tele- denkingstoespraak van het Friese Eerste van de volksvertegenwoordiging in het 1- - wettelike hier en de reële lesten fan de eigendom en dit rapport is wol sa bilang- ryk, dat wij hjir graech op yn geane. Neffens de hiernoarmen mei in gemid delde pleats op feangroun opbringe: 115 goune hier foar it lan en 70 goune foar de bidriuwsgebouwen, dus meiinoar 185. Dit bidriuwstype is ek troch de minister brükt by de foarkalkulaesje fan de molk- priis en de ündersteande sifers binne üt it offisiële L.E.I.-rapport. Bidriuwsgreatte20,5 H.A. Oantal kij: 25.8. Hokkelingen; 9- Keallen 13. ien hynsder mei in traktor en jit 2.8 bargen. Nijwearde bidriuwsgebouwen; 74.300 (momenteel al wer fjirst to leech. Wy krije nou de ündersteande lésten: Groun en wetterskipslêsten 35,p. H.A. is Assuransjekosten: Great ünderhald: 7% Ófskriuwing (libbensdur 100 jier) Rinte gebouwenkapitael Rinte fan ’e groun (H.A.-priis 4500, r’ de beide Kamers der Staten-Generaal in ren die wij inmiddels publiceerden. denkingstoespraak van het Friese Eerste >uitenlandse zaken met de REEDLIKE PRIZEN greate opjefte, hwert Nederlan foar libben op in maksimale wize soarget foar reedlike priis. Gjin sinnich minske kin 1 to Ondanks de vele dagen dat de brug ge sloten was wegens het ijs vertoonde het toch een groter aantal passerende vaartui gen en een groter tonnage. De oorzaak hiervan moet worden gezocht volgens de brugwachter Veenstra en in meer plezier vaartuigen èn in de sleepboten met bag- gergrond van het nieuwe stroomkanaal, welke specie naar Staveren vervoerd wordt o.a. tot het opspuiten van de voormalige ijsbaan tot bouwterrein voor bungalows het ijs, in resp'134

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1964 | | pagina 1