Behoren incidenten in
Panama tot verleden?
Eenheid in de V.V.D.
hersteld
weer
r
Russische economie bijna vastgelopen
wordt ons parlement populair?
Hoe
|g|fc|p
f™
107 blauwe richt ings-
borden op weggedeelte
Zuricli-Heerenveen
Utforkeap
Mijnramp in
Castrop-Rauxel
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Zeven kompels opgesloten
E3B
103e JAARGANG
VRIJDAG 17 JANUARI 1964
No. 5
PYT
>g niet in gevaar gi
jkt onvermijdelijk, da
***>-■■■
het beeldscherm zal meer aandacht
moeten worden besteed.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tclef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
'(05157)
Abonnementsprijs f 2.40 per kvAirtaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Slechts langs
be
Lu.. ass,
jekomen,
iat Nenni
toch iets meer de linkerzijde in het oog
ONTRUIMING ONDER DWANG
AAN DE SECTORGRENS
Opnieuw moest een groep Oost-Ber-
lijners, welke bij de sectorgrens woon
de haar huizen verlaten. Deze drama
tische pot o werd gemaakt tijdens de
ontruiming van huizen aan de Sebas-
tiaanstraat. Scherp bewaakt door Vo
po's er zijn zelfs pantserwagens en
afgerichte honden ingezet worden
de verhuiswagens geladen in het mid
den wordt een oude moeder onder
steund, die zojuist haar huis heeft ver
laten.
- 4
er spreek-
en maken
links, die behelst, dat de socialistische par
tij van Nenni samen met de sociaaldemo
craten van Saragat, de republikeinen en
de chr.-democraten een regering heeft ge
vormd met uitsluiting van de communis
ten, met wie Nenni tot voor enkele jaren
een hecht bondgenootschap had. Om tot
de regering te kunnen toetreden heeft
Nenni zich wel niet vóór de N.A.V.O.
verklaard, maar het Italiaanse lidmaat
schap ervan niet onoverkomelijk geacht.
Toen de regering voor het eerst voor het
parlement verscheen, weigerden 25 socia
listische afgevaardigden en 13 senatoren
voor te stemmen, hetgeen hun discipli
naire maatregelen bezorgde. Hun bezwaar
gold vooral liet doorbreken van de prole
tarische solidariteit.
Door deze verzwakking van Nenni, is de
regering nog niet in gevaar gekomen,
maar het lij
t
zal moeten houden, hetgeen zijn souplesse
niet zal vergroten. Naar schatting zullen
de rebellen ongeveer 15% van de leden
meenamen, maar zo betogen zij, de jeugd
staat aan onze kant.
Een vlagincident in de Panamese kanaalzone heeft de spanningen in dit gebied weer
actueel gemaakt. Bij botsingen tussen Panamezen en Amerikaanse militairen zijn 16
Panamezen en 3 Amerikanen om het leven gekomen. De Veiligheidsraad heeft een
zitting aan de kwestie gewijd, maar zich op de achtergrond gehouden, omdat beide
partijen de zaak in inter-Amerikaans overleg willen regelen. Een vredescommissie van
de Organisatie van Amerikaanse staten heeft’Zich in de kwestie gemengd en er is
alle hoop, dat door instelling van een bufferzone o.a. gewelddaden tot het verleden
zullen behoren. Volgens de laatste berichten is de vrede weer getekend.
„LOCO-SCAPHE” VERVANGT DE
„MESOSCAAF”
In Bouveret aan het meer van Genève,
waar eens de „Mesoscaaf” de „on-
derwater-rondvaartboot” tewaterge-
laten zal worden, worden op het ogen
blik proeven genomen in verband met
deze komende tewaterlating. Bij ge
brek aan een „Mesoscaaf” maakt men
nu gebruik van een oude locomotief,
welke „Loco-scaphe” gedoopt is. Op
de foto zien we het ijzeren paard tij
dens een van de proefnemingen in een
merkwaardige positie
fonge kiezers.
Dit probleem kwam deze week in andere
vorm terug. De Nederlandse jeugdge
meenschap had ca 140 a s. jonge kiezers
jongeren, die 21 jaar zijn en die dus
overeenkomstig de jongste grondwetswij-
Allinne hy, dy’t de minske herfoarmje kin
kin de maetskippij herfoarmje
Castro in Moskou.
Het nieuwe jaar is voor Chroestsjov met
veel internationaal overleg begonnen. Zelf
heeft hij een bezoek aan Gomulka in Po
len gebracht, de Oost-Duitser Ulbricht is
in Moskou op bezoek geweest en geheel
onverwacht is nu Castro in Moskou aan
gekomen. Het waarom is niet bekend.
Het is mogelijk, dat Chroestsjov zowel
Ulbricht als Castro duidelijk heeft willen
maken, dat de Russische buitenlandse po
litiek op ontspanning met de Verenigde
Staten gericht blijft en dat deze heren
daartoe hun steentje moeten bijdragen. Er
wordt ook verondersteld, dat Castro, die
wel eens met China wil flirten, in Moskou
trouw aan Rusland rrioet zweren, hetgeen
hem zou kunnen worden vergemakkelijkt
door een garantie van steun bij de econo
mische opbouw van het land.
Ruslands economie.
Dat Rusland dringend behoefte heeft aan
rust kan men begrijpen als men de gege
vens leest, welke de laatste tijd in Ameri
ka over de Russische economie zijn gepu
bliceerd. De Russische economische groei
neemt de laatste jaren af, zo constateert
men. Ball, de onderminister van buiten
landse zaken, spreekt zelfs van een re
cessie. Vooral de expansie in de zware in
dustrie (staal) neemt af en derhalve moet
men omzien naar groeimogelijkheden in
andere sectoren.
Hierbij kan men denken aan Chroestsjovs
belangstelling voor de ontwikkeling van
de chemische industrie, die zowel kunst
mest als plastic zal moeten leveren. Om
evenwel deze industrieën te kunnen uit
bouwen op de gewenste schaal heeft men
veel kapitaal nodig, dat Rusland door
middel van langlopende credieten van 't
Westen zou willen krijgen.
Dat deze gegevens zijn gepubliceerd zou
men kunnen opvatten als een poging van
de Amerikanen de bondgenoten af te hou
den van het verstrekken van langlopende
credieten. Een vergelijking tussen Ameri
ka en Rusland is evenwel treffend: wan
neer Rusland in 1972 zijn produktie zou
hebben verdubbeld dan zou zij nog klei
ner zijn dan de Amerikaanse in 1962.
Hwat bat Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
Bolswards Nieuwsblai
Verschiint in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Socialistische scheuring in Italië.
Italië telt nu drie socialistische partijen,
want de linker vleugel van de partij van
Nenni heeft zich afgescheiden. Dat is 't
eerste resultaat van de zg. opening naar
Nog voor het aanbreken van het voorjaar
wil de ANWB alle hoge wegwijzers op
de grote verkeersroute Afsluitdijk
Groningen vervangen hebben door blau
we richtingsborden.
De bekende hoge wegijzers, die al sinds
1895 het verkeer op de juiste weg brach
ten, voldoen steeds minder aan de eisen,
die het snelverkeer aan een goede route-
aanduiding stelt.
Het is dan ook het streven van de ANWB
dat de traditionele blauw-witte wegwij
zers binnen enkele jaren verdwenen zul
len zijn langs de hoofdverkeerswegen.
Slechts langs de onbelangrijke wegen en
binnen de bebouwde kommen van kleine
gemeenten zullen zij gehandhaafd blijven
Als de vorst het werk niet belemmert, zal
een speciale ploeg van de afd. Beweg
wijzering van de ANWB vóór 15 febr.
a.s. niet minder dan 107 blauwe richtings
borden plaatsen op het weggedeelte tus
sen Zurich en Heerenveen. Daarna komt
het wegvak HeerenveenGroningen aan
de beurt.
De richtingsborden zijn voorzien van
plaatsnamen, die in lichtreflecterende let
ters zijn uitgevoerd. Hierdoor kan men,
ook bij duisternis, de te volgen route reeds
van 100 meter afstand lezen.
Enkele van deze richtingsborden hebben
een oppervlakte van 5 m2.
Hja bin wer los
Sünt tongersdei
De hüsfrou, bras,
Kom jonges, frij
Foar stêdbisyk
Der is nou kar
In beurske smel
Rekkenje mar
Bliuwt dochs yn tel,
’t Libben is djür,
Prizen omheech
Noait folie oer,
Garjen sit dreech
Nou dogge wy ’n hael
In fikse heap
it is ideael
Sa’n utforkeap.
Hja bin reisré
Stap op ’e bus
It doarp? oh né
Gjin fjirtich plus
De stêd oan ood,
It greate rut,
Bitsjinning flot
Foardelich üt.
Dat wurdt faeks miend:
Sykje it fier.
Gjin jild forgriemd 1
Wy freegje is ’t wier?
Goedkeaper ark?
Praktyk dy’t leart
Dat 't eigen doarp
Ek konkurreart
Us miening, frij
De oergreate helt
Kin ek tichtbij
Tofreden steld
In de kolenmijn „Erin” in het te Bols
ward zo bekende Castrop-Rauxel (Duitse
Ruhrgebied) zijn door de instorting van
een mijngang op 600 m. diepte sinds gis
termorgen zeven Duitse mijnwerkers in
gesloten.
Volgens de mijndirectie bestaat
verbinding met de ingeslotenen
zij het allen goed.
Direct na de ontdekking van het ongeluk
werd een grootscheepse reddingsactie ge
start. Pogingen om een verbinding tot
stand te brengen waardoor de ingeslote
nen voedsel zouden kunnen krijgen, wa
ren woensdagavond nog niet gelukt.
De aanleiding tot de incidenten was, dat
Amerikaanse scholieren van een Ameri
kaans lyceum in de zóne, welke zich tien
kilometer aan weerszijden van het kanaal
uitstrekt, en waar het beheer in Ameri
kaanse handen is, in strijd met de jongste
voorschriften een Amerikaanse vlag had
den gehesen. Deze jongste voorschriften
willen, dat naast een Amerikaanse vlag
in de zóne ook de Panamese vlag moet
worden gehesen. Als reactie op de daad
van de Amerikaanse scholieren trokken
jonge Panamezen met een Panamese vlag
de zóne binnen en incidenten bleven niet
uit.
Een vlag is een nationaal en vaak natio
nalistisch symbool en in een land, zoals
Panama, waar een sterke animositeit heerst
tegen de Amerikaanse zeggenschap in de
zóne en tegen de welvaart, welke scherp
afsteekt tegen de armoede in Panama
zelf, maakt een vlagvertoon diepere in
druk dan in vele Europese landen. Dat
scholieren alleen de Amerikaanse vlag
hijsen, is een uitdrukking van diepe min
achting voor de Panamezen, die pas sinds
kort van de Amerikaanse regering gedaan
hebben gekregen, dat de Panamese vlag
in de zóne wappert. Voor de Panamezen
is dat de uitdrukking van hun soevereini
teit over de zóne, welke zij daarom ook
zo graag bevestigd willen zien, omdat zij
ernstige bezwaren zijn gaan koesteren te
gen het verdrag van 1903, waarbij de toen
pas gestichte republiek Panama de kanaal
zone „voor eeuwig” afstond aan de Ame
rikanen.
De jaarlijkse betaling voor het gebruik
van het kanaal is enkele malen verhoogd
en bedraagt nu 1,9 miljoen dollar, maar
de Panamezen willen meer en zij willen
bovendien hun jurisdictie uitbreiden over
beide steden aan de uitgangen van het
kanaal. Waar deze grondbeginselen niet
worden geraakt hebben de Amerikanen
de laatste jaren wel enige blijk van soe
pelheid gegeven. De discriminatie tussen
Amerikanen en Panamezen in de zóne is
althans theoretisch opgeheven. Panama
eist al enkele jaren herziening van de
grondbeginselen, maar daarover wenst
Washington niet te onderhandelen. Het
is de vraag of het deze houding op den
duur kan volhouden.
De viering van het 500-jarig bestaan van de Staten-Generaal is voor de Kamerleden,
dankzij het optreden van de Koninklijke Militaire Kapel, een leuk feest geworden.
In de vergaderzaal van de Tweede Kamer, waar anders de partijtegenstellingen wor
den uitgevochten, deinden de geachte afgevaardigden harmonieus met de marine-
kapel mee. De critiek, welke achteraf in de pers werd geuit, kwam hierop neer, dat
bij het jubileum de kiezers te weinig of liever in het geheel niet betrokken wa
ren. Feit was, dat dat bijna de gehele dag af gezien van het korte ogenblik, waar
op Koningin Juliana na haar bezoek aan de Eerste Kamer naar de Tweede wandelde
het Binnenhof verlaten lag. Hoe wekt men zó belangstelling voor de politiek?
Se week januari 1914
De 2e Kamer nam de oorlogsbegroting
aan met 55 tegen 12 stemmen. De sociaal
democraten stemden tegen.
De ijsbaan aan de Blauwpoort voor kin
deren geopend.
De heer E. Conradi te Bolsward was laag
ste bij de aanbesteding van verf- en be-
hangwerk van 13 woningen voor de to
taalsom van f 1246,
Waling Dykstra, bekend Fries schrijver
overleden. Hij was 14 aug. 1821 te Lieve
Vrouwenparochie geboren.
Het zielenaantal in Wonseradeel klom in
1913 van 12910 tot 12998. Men heeft dus
bijna de 13000 bereikt. Er werden 100
huwelijken voltrokken en 1 echtscheiding
ingeschreven.
Aan de gem. gasfabriek te Bolsward,
wordt iemand gevraagd voor de controle
en de bediening van de straatverlichting
op een weekloon van f 11,
Bij de 3e postbestelling was er ’s avonds
te Wommels alleen maar post uit richting
Bolsward. Voortaan komt hier de post bij
uit de lichting Bozum,
Revolutie in Zanzibar.
Geweld heeft ook geheerst in Zanzibar,
het eiland voor de Afrikaanse kust, dat op
10 december van het vorige jaar na een
Engels beheer van ongeveer 70 jaren on
afhankelijk was geworden.
De Afro-Sjirazipartij, die de oppositie
vormde, en de pas gevormde en op 4
januari verboden Oemmapartij hebben 'n
opstand ontketend, die overigens zonder
veel bloedverlies de oude regering weg
vaagde.
De sultan is in ballingschap gegaan en de
voorzitter van de Afro-Sjirazipartij is pre
sident geworden. Onder de sultan had
de Arabische minderheid, welke 45.000
van de ongeveer 300.000 inwoners van
Zanzibar omvat, een zeer grote invloed
en men kan deze opstand vooral verklaren
uit de tegenstellingen tussen de Arabie
ren, die ue leidende laag vormden, en de
Afrikaanse rest van de bevolking. Beden
kelijk is, dat de Oemmapartij sterk com
munistische sympathieën vertoont.
Botsingen in Calcutta.
Meer doden zijn gevallen in Calcutta waar
de ernstige botsingen sinds de deling van
India en Pakistan in 1947 de stad heb
ben getroffen. Vooral de tegenstelling
Hindoe-Mohammedaan kwam hier tot ’n
explosie, welke weer een gevolg was van
de roerigheid op dit punt in Oost-Paki-
stan.
Veertig personen vonden de dood en vele
huizen en ook fabrieken zijn verloren ge
gaan door brand. Het leger patroilleert
door de straten tot de kalmte is hersteld.
Dit valt te verstaan, omdat nog niet zo
onenigheid. In een toespraak
heeft Mr. Van Riel
gehoor zaterdagavond verzekerd, dat de
vooral, dat hij liet doorschemeren,
oorzitter Van Thiel, minister Bot lang gek
ip de tribune ook de socialistische innerlijki
belangstelling voor dit optreden der nieu
we garde. De jong<
veelal, dat piers, radio en televisie, te wei
nig of althans op een te weinig boei
ende wijze voorlichting over de ver-
ziging nu naar de stembus mogen gaan
uitgenodigd voor een debat in de
Tweede Kamer.
Kamervoorzitter Van Thiel, minister Bot
en oj
fractieleider Ir. Vondeling toonden
garde. De jonge kiezers zelf vonden
nig of althans o
richtingen van het parlement geven.
Een enkeling toonde zich eigenlijk daar
om niet blij met het pas verworven kies
recht. Deze meende, er te weinig op voor
bereid te zijn. Aan het onderricht in de
staatkundige vorming op school en op
Televisie.
Minister Bot ontmoette bij deze gelegen
heid ook de Vara-functionaris Rengelink,
die voor de televisie-uitzending „Zo is het
toevallig ook nog eens een keer” de hoog
ste verantwoordelijkheid draagt. Deze is
namelijk betrokken geweest bij het schrij
ven van een boekje over „burgerschap en
burgerzin”, waarvan het 500.000ste ex.
in het jongerenparlement werd aangebo
den. Zouden zij daarbij ook over de toe
komst van ons televisiebestel hebben ge
sproken
De Vara heeft nu spijt betuigd over het
feit, dat de uitzending velen blijkt te heb
ben gekwetst; tegelijkertijd toonde het be
stuur zich verontwaardigd over de „het
ze”, welke daaruit zou zijn voortgevloeid.
Zal deze verklaring voor minister Bot vol
doende zijn om van censuur af te zien?
De fractieleiders van de vier regerings
partijen hebben geprobeerd de regering
tot een soort censuur te bewegen. Aan de
andere kant heeft de bisschop van Den
Bosch, mgr. Bekkers, zaterdag jl. voor de
televisie doen blijken, dat er z.i. in som
mige critiek op ae omstreden t-v.-uitzen
ding huichelarij school.
Liberale eensgezindheid.
Niet ontkend kan worden, dat in de boe
zem der regeringspartijen leedvermaak be
staat over de perikelen, waarin de Vara
en de met naar verwante P.v.d.A.
is geraakt. De voorzitter van de liberale
Eerste-Kamerfractie, Mr. H. van Riel,
heeft dit onlangs ruiterlijk toegegeven.
I"
lang geleden de VVD te lijden had
te Zwijndrecht heeft Mr. Van Riel zijn
gehoor zaterdagavond verzekerd, dat de
ruzie thans is achterhaald. Belangwekkend
was vooral, dat hij liet doorschemeren,
dat de WD niet geheel afwijzend staat
tegenover een aandeel uit de schatkist ten
behoeve van het optrekken van de Alge
mene ouderdomsvoorziening tot een so
ciaal minimum. Dit was bij de kabinets
formatie het grote strijdpi
i de P.
regeringspartners in de VVD. Blijk-
lijk. Maar de liberale
er aan t
indiening
i van
ouderdomsvoorziening
strijdpunt tussen Mi
nister Veldkamp en de P.v.d.A. en zijn
a.s. regeringspartners in de VVD. Blijk
baar is een verzoening op dit punt moge-
fractieleider heeft
toegevoegd óók op een spoedige
g van een wetsontwerp tot be
lastingverlaging te rekenen.
Air union.
De liberale ministers staan overigens
toch al in de belangstelling. Minister
Toxopeus ontving een critisch rapport
van het Verbond van Wetenschappelijke
Onderzoekers, waarin werd geklaagd, dat
inlichtingen van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst sollicitanten naar overheids-
betrekkingen soms schade doen zonder
dat zij zich daartegen kunnen verweren.
De liberale staatssecretaris van verkeer,
Keyzer, vestigde de belangstelling op
zich door te bewerkstelligen, dat de KLM
weer zal worden betrokken bij de bespre
kingen over de Air Union een samen
werking van de luchtvaartmaatschappijen
der E.E.G.-landen waaruit wij ons
vroeger hadden teruggetrokken.
