van
m
Erkenning van Peking
geeft moeilijkheden
Frankrijk
Een miljard betalingstekort
verontrust kabinet-Marijnen
I
sr
In Afrika blijft het nog onrustig
Fan de Marlinytoer
Sjoukje Dijkstra
Olynip. kampioene
Op ’e rin
Zilveren filmpjes
HI
Tj. de J.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Ilindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wynibritseradeél.
W 1
f
ÏO3e JAARGANG
DINSDAG 4 FEBRUARI 1964
No. 10
I
PYT
IT KOMT NET F ANSELS.
3
I,
k
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
.(05157)
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
.(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
l geheeï niet onredelijk is (Engeland
Nederland hebben communistisch
igenb/ik
Weste-
goed gelelde en
economisch gefundeerde bedrijven aan de
L™ .jaelijke beloning voor zijn ar-
vraag aan minister-president Marijnen
over te brengen.
Het gebeurt wel vaker, dat de Tweede
Kamer wat achter loopt bij de actualiteit.
Trouwens niet alle zaken lenen zich voor
een politiek debat.
Het bezoek, dat prinses Irene aan Spanje
bracht, heeft bijv, stof opgeworpen. Eerst
sinds I960 op het eiland aanwezige Turk
se troepencontingent.
Of Amerika in een verkiezingsjaar bereid
is aan deze troepenmacht van de NAVO
deel te nemen, moet echter worden be
twijfeld. Maar zelfs als het die bereidheid
wel heeft, heeft men toch nog geen op
lossing voor het probleem zelf.
had kunnen bereiken, heeft Sjoukje
Dijkstra zondagavond In het met elfdui
zend toeschouwers gevulde ijsstadion
van Innsbruck volbracht.
Tot die toeschouwers behoorden ook ko
ningin Juliana, prins Bernhard, en da
prinsessen Beatrix en Margriet.
Vier jaar lang heeft Sjoukje naar dit
ene hoogtepunt, dat alles voor haar be
tekende, toegeleefd. Vijf kampioenschap
pen van Europa en twee wereldtitels
gingen eraan vooraf. Er zal binnen en
kele weken nog een derde wereldtitel op
volgen. Dan heeft zij bereikt, wat maar
zeer weinig anderen in deze tak van
sport hebben bereikt, drie titels in één
jaar.
De gedachten vliegen terug naar Sonja
Henie, die tien maal wereldkampioene
was en driemaal Olympisch kampioene.
Die ook drie titels in één jaar behaalde,
maar dat was In een tijd, dat de kunst*
ijssport nog nauwelijks werd beoefènd.
In 1948 behaalde de Canadese Barbara
Ann Scott ook drie titels. Hoewel zij
niet in Europa woonde, werd haar toch
toegestaan aan de Europese titelstrijd
deel te nemen. Nadien is dat nooit meer
gebeurd.
Het hoogtepunt van dit weekeinde was
ongetwijfeld het moment, dat koningin
Juliana zondagavond omstreeks negen
uur ten overstaan van duizenden toe
schouwers vanuit haar ere-loge het ijs
opliep om Sjoukje geluk te wensen met
haar overwinning. Zij zoende daarbij
Sjoukje eerst eenmaal. De talloze foto
grafen, die zich rondom haar verzamel
den, riepen: „Nog eens en nog eens” en
glimlachend zoende de Koningin opnieuw
onze Olympische kampioene. Toen zei
prins Bernhard; „Nu is het genoeg”.
De Pous koe *t skoan fornimme
’t Hynder fan syn bidriuw
Woe losbanniger rinne
Twang fan ’e CA.O.
Bigong pynlik to knipen
Dêrtroch waerd ‘t bist hwat kwea
't Holp net al tysken swipen
Him nou en dan de lea.
Doe kaem der fline simmer
In nije baes oan bod
Deskundich hynstetimmer
Hy joech it bist mear skot
De lei je juskes losser
Dan wiist it noait net raer
Foldien tocht de oppasser
Der driget gjin gefaer
Andriessen en syn feintsjes
Hja krigen al rilkgau
Fan dizze en gene in seintsje
It hynder bliuwt slim skou
Jo moat’m foars oanpakke
Wy hawwe ’t swart op wyt
Oars barre der üngemakken
En jo binne 't hapke kwyt.
Doe klonken drigeminten
It bist joech der weinich om
It snüfde traepjend, trinten
Ik ha seis mear spaesje nomd
De baes krige ’t yn 'e gaten
Dit liket net sa bést
Jim moat my helpe maten
Ik wurd nou echt üngerêst.
Andriessen mei’syn maten
Oerlizze yn petear
Hoecht net omhinne praten
Gjin pikeur haldt ’m mear
De leije sit yn tizen
It bist set woast ütein
’t Hapke fan leanen, prizen
Is op ’e kletter slein
In bulte bargen
meitsje de süpe tin
Daags tevoren was de Tweede Kamer van
haar kerstreces teruggekeerd. Aanstonds
informeerde de socialistische oppositie
leider, Dr. Vondeling, of de regering al
voornemens was mededelingen aan de
kamerleden te doen en daarover met de
t te tre
den. Voorzitter Van Thiel beloofde deze
Hwat hat Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
conceptie, waarvan Tsjang overigens niets wil weten,
dat het inroepen van de hulp van de zo
kort geleden vertrokken koloniale mo
gendheid bij de bevolking kwaad bloed
zet. Misschien hopen zij, doordat ’t maar
enkele honderden manschappen betreft,
waarvan men weet, dat zij zo spoedig mo
gelijk zullen terugtrekken, dat dit geen
politieke schade zal opleveren.
Cyprus.
Engeland is overigens wel in trek als le
verancier van ordebewakers. Sinds de
laatste dagen van december van het vorig
jaar handhaven Engelse troepen ook de
rust op Cyprus. Maar deze verantwoorde
lijkheid beginnen de Engelsen, die ook al
enige tijd met de Turken en de Grieken
vergeefs naar een oplossing van de moei
lijkheden zoeken, wat zwaar te worden
Gemeld wordt, dat Engeland steun bij de
Ver. Staten heeft gevraagd, en maandag
werd bekend gemaakt, dat Engeland de
politietaak op Cyprus graag met de ande
re landen van de NAVO zou willen de
len. Naar verluidt, zou de Griekse rege
ring hiermede wel akkoord kunnen gaan
evenals de Turkse regering, mits dit niet
zou leiden tot een vermindering van het
ontstonden allerlei „romantische geruch
ten”: er zou een verloving op komst zijn.
Dit werd evenwel spoedig door de Rijks-
voorlichtingsdienst ontkend. Natuurlijk
kwamen deze geruchten ook prinses Ire
ne ter ore. In een vraaggesprek sprak zij
ook zelf die geruchten tegen. Dit delicate
onderwerp was uiteraard niet vatbaar voor
een politieke discussie. Maar aan haar
ontkenning voegde prinses Irene een be
schrijving toe van hetgeen zij in Spanje
dan wèl deed. Zij liet zich daarbij zo prij
zend over sommige aspecten van het
Spaanse leven uit, dat verschillende kran
ten liberale en socialistische bladen
verontwaardigd de vraag stelden of de
Prinses soms vergeten was, dat zij in een
dictatuurstaat vertoefde.
Al dit nieuws werd op de achtergrond ge
drongen toen de Prinses opeens opnieuw
in het nieuws kwam door haar overgang
naar de R.K.-kerk, waarover we reeds
schreven.
Rijnmond.
H h kamerdebat handelde o.a. over de
vraag of een eventuele Rijnmond-Raad
wel opgewassen zal zijn, wel over vol
doende bevoegdheden de beschikking
krijgt om zijn taak als Europoort te kun
nen vervullen.
De liberaal Corver mocht toejuichen, dat
minister Toxopeus de gemeentelijke auto
nomie ook van de kleinere gemeenten
zoveel mogelijk veilig heeft gesteld,
voor de socialistische woordvoerder Wes-
terhout en de P.S.P-er Bruggeman was het
nu juist de vraag of de bewindsman niet
verstandiger had gedaan eerst de gemeen
telijke kaart van het Nieuwe Waterweg
gebied te herzien. Verscheidene plaatsen
tellen minder dan 2000 zielen. Moeten zij
Rotterdam kunnen remmen?
In de Kamer bestond er derhalve een ze
kere neiging om de Raad geheel op basis
van rechtstreekse verkiezingen door de
bevolking van de oevers te laten samen
stellen en niet zoals de regering had
voorgesteld een derde deel ervan door
de gemeenteraden. Daardoor zou de in
vloed van de kleinere gemeenten uiteraard
worden beperkt. Deze suggestie werd
voorgestaan door de antirevolutionair Elf-
ferich en de chr.-hist. debutant Bode. En
de fiere kinne en syn hushalding ünder-
halde.
Dizze eask wurdt yn brede rounte as
rjuchtfeardich en needsaeklik oannom-
men. Nou leit it foar de han, dat de agra
riërs seis meimekoar, dat is via har eigen
organisaesjes, in deeglike aksje fiere om
ienriedich ta konkrete plannen en eas-
ken to kommen. Dat heart fan under op
nei de kringbistjüren en haedbistjüren
sa düdlik steld to wurden, dat dizze bi
st j uren witte, dat har leden massael en
fêstbisluten efter har steane. Eltse agra
riër heart dér oan mei to dwaen, oars mist
hy it rjucht fan meipraten. De net-orga-
nisearre ünthaldt oan de mienskiphke
aksje syn persoanlike help en finansiële
stipe en is dus in goedkeape praetsjemak-
ker, dy’t bigeart, dat oaten foar him de
kastanjes üt it fjur helje sille. Foar sok
ken haw ik gj in respi
wiene as dy, hoegde men neat to foroar-
jen. De man seis heart foar syn sack op
to kommen. Yn üs lan kin elk nei syn ei
gen kar de organisaesje kieze, hwert hy
him it béste by thus fielt en soe der gjin
kar genóch wêze, dan stiet it him frij iif
nije organihaesje op to rjuchtsjen.
Of hy dér forstannich oan docht, is in
oare saek, mar de frijheit dêrta is der en
dér is net ien, dy’t him keare sil.
Dus meidwaen is de earste plicht. En hoe
mear fan ünderen op aksje fierd wurdt,
desto mear krêft der fan de organisaesje yn Utert, de saneamde Partijried. Troch
üt giet. Dizze oantrün sil dan it sterkst - T
field wurde yn it sintrale orgaen, dat de
boeren hawwe: it Lanbouskip, hwert ek
de wurknimmers yn de lanbou lojael oan
meidogge. It Lanbouskip fiert de ünder-
hannelingen mei de regearing en draecht
in greate forantwurdelikens foar de üt-
Kop hoofdantikel: Komt er oorlog? Ja,
want er is geen vredesorganisatie.
Een conferencier in Duitsland begon zijn
optreden met het brengen van de Hitler
groet. Toen het applaus was bedaard zei
hij: Zo hoog sprong mijn hondje, toen ik
uit de nor thuis kwam. De man mag niet
meer optreden.
slach. Lykwols it sil net ta har doel kom-
me as dêrneist de Twadde en Earste Kea-
mer net oertsjüge wurde fan de reedlikens
en de rjuchtfeardigens fan har easken.
En om dêrfoar entré to finen, moat men
de wei fan de polityk op. Hwant giin bi-
slüt wurdt der nomd, of it giet dy wei
lans. Alles hwat op dit gebiet forbettering
bringe kin, moat earst op de bigreatings
fan de ministers komme, dan troch de
Keamers goedkard wurde en yn wetten
of bisluten fêstlein wêze, foar it ütfierd
wurde kin. In oare wei is der net.
Ynfloed op dy keamerleden of ministers
hawwe de politieke groepen of partijen
en wol men hwat birikke, dan moat men
der sterke ynfloed op ütoefenje. Dy’t mie-
ne soe, dat it derbüten ek wol kin, is net
op de hichte fan de realiteit. Fan dy par
tijen moat it dus foar in bilangryk diel
ken haw ik gjin respect en as se allegearre komme. Hoe greater nou de groep keamer
leden is, dy’t foar in partij yn de keamers
sitte, hoe bilangriker har stipe is. Dêrom
binne KVP en PvdA neist ARP en CHU
mei de VVD groepen, hwert de agrariërs
goede en sterke kontakten mei ünderhalde
moatte. Eltse boer sil nei eigen kar en
libbensskóging yn syn partij de reedlike
easken fan de lanbou propagearje moatte
om dêrmei de net-agrariërs to oertsjüg-
jen.
Dizze wike freed en sneon wie ik op in
gearkomste fan myn eigen partijde KVP
TT. 1 TT I
in groep leden üt de kring Leiden wie
der in ütstel dien, dat nei wiidweidich bi-
sprek oannomd is en der sa ütseach:
De Partijraad van de KVP spreekt als
haar mening uit:
dat de regering binnen de grenzen van
haar mogelijkheden een zodanig beleid
Dy’t lyk as wy min syn moed hat oer de
gong fan saken yn de lanbou, moat him
wol óffreegje, op hokfoar wize oan dizze
tryste histoarje in bettere wei to wizen is.
Mei lilk wurden, kleije en füterje yn lyts
formidden komt men net fier. Mei óf-
brekken en mekoar mismoedich meitsjen
sakket men desto hurder efterüt.
It kin elts forstannich minske düdlik wê
ze, dat yn Nederlan de wei ta forbettering
oars leit. Sa koart mooglik gearfette komt
it hjir op del, dat de boer reedlike prizen
foar syn produkten krije moat, sil hy syn
ben deze regeringen het risico gelopen, bidriuw sociael en ekonomysk forantwur-
Zowei in de verplichte figuren als in de
kür is Sjoukje onovertroffen gebleven.
Wat Nederland sinds Londen niet meer
MINISTERRAAD WEER BIJEEN
Onder voorzitterschap van minister
president Mr. G. M. Marijnen, die
donderdagavond vervroegd van zijn
Oostenrijkse wintersportvakantie in Ne
derland terugkeerdeis de ministerraad
die donderdag tot diep in de nacht
bijeen was geweest, vrijdagochtend in
de Treveszaal weer bijeengekomen. De
vice-premier Mr. B, W. Biesheuvel, haal
de Mr. Marijnen af in diens kabinet.
Boter: Mr. Marijnen en Mr. Biesheuvel
verlaten het kabnet van de eerste mi
nister op weg naar de Treveszaal.
dient te voeren, dat de goed geleide
economisch gefunc
boer een redelijke beloning voor zijn
beid en ondernemersschap kan verschaf
fen;
dat voor het grootste deel van de Neder
landse landbouw de melkproduktie de be
langrijkste bron van inkomsten zal blij
ven en derhalve de melkprijs van bijzon
dere betekenis is voor het inkomen van
de boer;
dat bij de vaststelling van de kostprijs van
de melk grotere betekenis moet worden
toegekend aan de produktiefactor; „on
derhoud en herstel van bedrijfsgebou
wen”;
dat de kostenstijgingen in de landbouw
tengevolge van factoren, buiten de land
bouw gelegen, volledig behoren te wor
den doorberekend;
dat de Nederlandse landbouw een even
redig aandeel dient te verkrijgen in de
stijgende welvaart van ons volk en dus
aan de oplossing van de huidige moei
lijke situatie een hoge prioriteit dient te
worden verleend
Ik jow dit as in düdlik foarbyld hoe’t der
aksje fierd wurde moat, net allinnich yn
de KVP mar yn alle partijen, dy’t de re
gearing oanfiterje kinne. Eltse groep kin
der harres ta dwaen en dit mei net for-
somme wurde. Allinnich in dwaes kin
miene, dat it praet by de hiemshikke wol
genóch is. It moat goed düdlik en reedlik
op it Binnenhof torjuchte kommen en dér
kin elk syn stientsje ta bydrage.
It komt net fansels en it komt ek net fan
in oar. De boeren hearre hjityn de foar-
stap to nimmen en in oare wei as dy’t hjir
nearnd is, is der yn Nederlan net.
Het is nu officieel bekend gemaakt, dat Frankrijk en communistisch China diploma
tieke betrekkingen zullen aanknopen. Binnen drie maanden zullen ambassadeurs wor
den uitgewisseld. Betekent dit nu, dat Frankrijk het bewind van Tsjang Kai-Sjek, die
door een goed deel van de Westelijke wereld nog wordt erkend als de tijdelijk tot
Formosa teruggedrongen bewindvoerder van geheel China, niet langer zal erkennen?
Van Franse zijde heeft men laten doorschemeren, dat op de aanknoping van diplo
matieke betrekkingen met Peking geen breuk met Taipeh behoeft te volgen en dat
generaal De Gaulle er in was geslaagd Peking als het ware te dwingen tot het begin
van een erkenning van de conceptie van twee China’s: een China op het vasteland
en een China op Formosa, een
Maar het is al duidelijk geworden, dat
ook Peking hiervan niets wil weten. Het
heeft de dag na de officiële bekendma
king al medegedeeld, dat bij vooroverleg
te Bern tussen beide partijen was overeen
gekomen, dat alleen Peking zou worden
erkend. Dat moesten de Fransen dus we
ten. Zij hadden alleen gehoopt, dat Tsjang
in zijn boosheid de betrekkingen met
Frankrijk zou verbreken, zodat deze ver
breking op Tsjang zou kunnen worden af
geschoven. Maar Tsjang heeft het tot op
het ogenblik gelaten bij scherpe protes
ten en de betrekkingen niet verbroken.
Men neemt aan, dat hij heeft gehandeld
op advies van de Amerikanen, die er niets
op tegen hebben Frankrijk in het moei
lijke parket te brengen zelf de knoop te
moeten doorhakken. Zou Frankrijk hier
bij aarzelen, dan zal er, zo mag men aan
nemen, geen ambassadeur van Peking in
Parijs verschijnen.
Psychologisch effect.
Het voornaamste effect van een erken
ning van Peking door Frankrijk zal van
politiek-psychologische aard zijn. Het Pa-
rijse voorbeeld zal door een aantal Afri
kaanse landen worden gevolgd en wan
neer Frankrijk volgende keer in de Ver.
Naties er vóór zal stemmen, dat de Chi
nese zetel door de vertegenwoordiger van
comthunistisch China zal worden mgeno-
men, zullen deze landen ook volgen waar
door de meerderheid, die ertegen was,
wel eens in een minderheid zou kunnen
komen te verkeren.
Het Formosaanse bewind zou niet langer
vertegenwoordigt zijn en dat zal door een
reeks Aziatische landen als een teken aan
de wand worden gezien, hetgeen weer
zijn invloed kan hebben op het Ameri
kaanse prestige. Amerika houdt aan For
mosa vast als keten in zijn verdedigings
linie in het Verre Oosten. En zo kan de
Franse stap, welke op zichzelf gezien in
het geheel niet onredelijk is (Engeland
en Nederland hebben communistisch Chi
na al in 1950 erkend), op dit o;
een nadelig effect hebben op de
lijke defensie. w
Europa.
In Duitsland is men vooral niet gesticht
over het feit, dat ondanks het Frans-
Duitse vriendschapsverdrag geen overleg volksvertegenwoordiging in debat
is gepleegd tussen Parijs en Bonn, maar 1 -1 -<•
dat Bonn slechts is ingelicht. Een aanwij
zing te meer, dat de waarde van dit ver
drag niet te hoog moet worden aangesla
gen. Er is sinds het begin van deze maand
wel sprake van, dat bondskanselier Er
hard met een nieuwe formule speelt om de
Europese samenwerking weer op gang te
helpen, maar aan de andere kant wordt
ook duidelijk gemaakt, dat dat zonder En
gelse deelneming eigenlijk niet gaat.
Maar de verantwoordelijkheid voor het
verzet tegen een Europa zonder Engeland
wordt dan weer voornamelijk op Neder
land afgeschoven. Erhard is in Rome ge
weest. Binnenkort zal hij contact opne
men met de landen van de Benelux. Mid
den februayi gaat hij naar De Gaulle. Dan
zal hij wellicht met zijn nieuwe initiatief
komen, dat vooral gericht schijnt te zijn
op een versterking van de Europese wils
vorming.
Oost-Afrika.
De muiterij in Tanganjika in Oost-Afrika
is gevolgd door een muiterij van troepen
in het aangrenzende Oeganda en ook in
Kenia. Meer soldij en betere promotiekan
sen waren de voornaamste drijfveren. De
promotiekansen waren bv. in Tanganjika
in gevaar gekomen door het in het begin
van januari genomen besluit geen onder
scheid te maken tussen Afrikanen, Euro
peanen en Aziaten bij de opleiding en be
vordering, hetgeen al spoedig werd uit
gelegd als een einde van de afrikanisatie
van het ambtenarencorps en het leger,
dat overigens maar even duizend man telt.
De geringe omvang van het leger heeft
het de regeringen van de drie landen mo
gelijk gemaakt een beroep te doen op
Engelse troepen uit de strategische reser
ve in Kenia om de orde te herstellen en
de muiters te ontwapenen. Daarmee heb-
Bolswards Nieuwsblad
natuurlijk ook door de socialistische op
positie.
Of dit amendement, als ’t volgende week
in stemming komt, veel kans maakt, valt
moeilijk te voorspellen, doordat de kvp-
fractie bij dit wetsontwerp verdeeld bleek.
Een deel, onder aanvoering van de r.k.-
burgemeester Dr. Van Helvoirt, was te
gen rechtstreekse verkiezingen. Een an
der deel, onder leiding van de secretaris
van het r.k. Centrum voor Staatkundige
Vorming, Drs. Aarden, wilde wel de be
voegdheden van de Rijnmond-Raad uit
breiden, doch wilde daartoe een andere
weg bewandelen dan die der rechtstreekse
verkiezingen. Minister Toxopeus kreeg
een week de tijd om zijn tactiek, tussen
die verdeeldheid door, uit te denken.
2e week februari 1939
Uit de hand te koop koemelkerij in de
Hanekoperssteeg te Bolsward in eigen
gebruik bij de heer W. L. Bekema.
Tet koop een vole zeug, keus uit 2 doof
P. Hoekema, Tjerkwerd.
Op 12 mei gevraagd een koster bij de
Ned. Herv. kerk te Longerhouw. Voor
waarden bij S. Wesselius.
Bevestiging en intrede van Ds. ten Brug»
genkate te Oosterlittens.
Gezien de algemene economische toe
stand in Duitsland zullen aldaar een groot
aantal personentreinen komen te verval
len. Motorwagens zullen worden vervan»
gen door locomotieven.
Kop hoofdantikelKomt
De loon- en prijspolitiek begint het kabinet-Marijnen zorgen te baren. Het Centraal
Planbureau verwacht, dat onze betalingsbalans, welke de laatste jaren steeds een
overschot opleverde, in 1964 een tekort van een miljard gulden zal vertonen. Nu be
schikt de schatkist op het ogenblik over flinke reserves maar die zijn niet onuit
puttelijk. Zal er, indien de loon- en prijsspiraal blijft oplopen, geen terugslag, geen
grote werkloosheid ontstaan?
In elk geval heeft een sterke delegatie uit de ministerraad het dienstig geoordeeld
de gesprekspartners in de Stichting van de Arbeid bij zich te roepen. Tot een be
sluit leidde dit beraad niet. Blijkbaar waren de ministers het er zelf ook nog niet
helemaal over eens, wat er nu zou moeten gebeuren. Midden in de week werd plot
seling een extra vergadering van de ministerraad belegd om het regeringsstandpunt
voor te bereiden.
K
S
I
N:
