Betere toekomst Cyprus? voor Koningin hield bewogen radio-rede De persconferentie van De Gaulle Geen verloving van Prinses Irene I OLYMPISCHE WINTERSPELEN i Huis van de toekomst k,aP' Prinses STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel. Gouden filmpjes VRIJDAG 7 FEBRUARI 1964 103eJAARGANG No. 11 Cyprus. de Olympische winterspelen hier Publieke aanraking doet pijn. r Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telcf. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335 (05157) Staatsgreep. Na de staatsgreep, welke president Ngo Dinh Diem en diens broer het leven ge kost heeft, leek het even of dat de strijd tegen de communistische opstandelingen Radio-rede. Toen kwam echter de anti-climax. Het vliegtuig uit Spanje bracht niet prinses Irene, doch alleen mr. J. van der Hoe ven, de particulier secretaris van de Koningin, die haar had bijgestaan, naar het vaderland terug. Dit gaf al aanleiding tot verbazing. Daarna duurde het gesprek met de mi nister-president veel langer dan werd verondersteld. Vervolgens werd minister Toxopeus, die met de behandeling van het wetsont werp op de Rijnmond in de Tweede Ka mer bezig was, plotseling weggeroepen voor nader beraad met de minister-pre sident en zijn plaatsvervanger mr. Bies heuvel en zijn ambtgenoot van justitie, mr. Scholten. Deze samenkomst werd weer gevolgd Sociale Zaken. Hoeveel vragen er dus onbeantwoord blijven, men zal verstandig doen, aan het verzoek van Koningin Juliana te vol doen en niet verder in deze delicate aan gelegenheid te graven. Er zijn trouwens vele andere zaken welke de aandacht opeisen. Het kabinet heeft Zijn nadere beslissingen met betrekking tot de loon politieke situatie in een nota in de Sta- ten-Generaal uiteengezet. Afgezien is van een directe ingreep op het loon- front. Maar er zijn wel maatregelen ge troffen, welke de monetaire spanningen moeten afremmen. De Eerste Kamer heeft dinsdag bij de behandeling van de begroting voor So ciale Zaken al een eerste blik in die nota geworpen. De Tweede Kamer zal dit volgende week woensdag doen. Dan keert de Kamer weer tot de normale gang van zaken terug1 Better in bline hynst as in leech belter ied- Initiatief. Maar natuurlijk rees de vraag, wie het initiatief tot het verbreken van het con tact, dat tot een verloving had kunnen leiden, had genomen. Over de identiteit en de landsaard van de huwelijkscandi- daat werden geen mededelingen ver strekt. Er werd echter geen twijfel over gelaten, dat de prinses zelf de beslis sing had genomen. Haar beweegredenen werden niet vermeld. Op de vraag of 't kabinet daarop invloed had uitgeoefend antwoordde minister-president Marijnen nadrukkelijk ontkennend. Hij verklaar de zich verantwoordelijk voor de radio rede van Koningin Juliana, waarin deze met spijt van het niet-doorgaan van de verloving melding had gemaakt. Dat er verband zou hebben bestaan tus sen de overgang van de Prinses naar 't R.K. geloof en de voorgenomen verlo ving werden Den Haag niet bevestigd. door een vergadering van het voltallige kabinet. Tenslotte werden ook de frac tieleiders ingelicht. Vol spanning vroeg men zich af: Wat voor gewichtige me dedeling zou Koningin Juliana, die dins dagavond voor de radio kwam, haar volk hebben te doen? Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 15 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Contractprijzen op aanvraag Aziatische neutraliteit. Over de moeilijkheden met de erkenning van China, nu Tsjang Kai-sjek niet be reid blijkt de betrekkingen te verbreken en Peking van zijn kant nadrukkelijk er op blijft staan, als enige Chinese re gering te worden erkend, heeft De Gaul le gezwegen. Wel stond hij uitvoerig stil bij de motieven van de erkenning, waar van de vornaamste wel was, dat er van een neutralisatie van Zuid-Oost-Azië, welke De Gaulle als enige uitweg uit Geheimhouding. Wat wel vrij algemene kritiek op het Binnenhof ondervond, dat was de lang durige geheimhouding. Tekenend was bijvoorbeeld, dat premier Marijnen zich met vakantie in Oostenrijk bevond toen deze ontwikkeling zich voltrok. Alge meen wordt aangenomen, dat hij Ko ningin Juliana, na Zijn terugkeer op zaterdagmorgen, namens het kabinet eerbiedig te verstaan zal hebben gege ven, dat de ministers gaarne vroeger ingelicht zouden zijn geweest. Toen reeds liep het gerucht, dat de ge heimhouding verband hield met een op handen zijnde verloving met een Spaans edelman. Het Koninklijk Paar begaf zich echter naar Innsbruck om de Olym pische Spelen bij te wonen, zonder dat er verder iets bekend werd gemaakt. Het zag Sjoukje Dijkstra daar kam pioene worden. Maar van prinses Irene viel geen spoor te bekennen. Dinsdag morgen evenwel keerde het Koninklijk Paar plotseling naar het vaderland te rug. Tegelijk werd bekend gemaakt, dat ook prinses Irene zich naar Soestdijk zou begeven. Daarna zou er een ge sprek met minister-president Marijnen plaats hebben. Algemeen werd een ver- lovingsaankondigin^ verwacht^ De parlementaire gebeurtenissen op het Binnenhof zijn deze week overspeeld door de deining rond prinses Irene. Eerst kwam er een vraaggesprek over de situatie in Spanje, dat verscheidene dagbladen aanleiding gaf, kritiek uit te oefenen op het feit, dat de Nederlandse ambassadeur aldaar, inplaats van te voor komen, dat een lid van het Koninklijk Huis zich op politiek terrein waagde, dit had bevorderd. Dit bracht de positie van jhr. Van Panhuys aan het wankelen, want het stond wel vast, dat zijn optreden door minister Luns niet werd gewaar deerd. Amper was de discussie over deze kwestie gaande of een tweede, nog opzienbarender feit, trad aan het licht. Prinses Irene bleek reeds een half jaar geleden het besluit te hebben genomen tot de R.K. kerk toe te treden. Kardinaal Alfrink bleek de prinses kort voor haar vertrek -naar Spanje daarin te hebben opgenomen. Het pijnlijke was, dat deze toedracht aan het licht trad doordat een persfotograaf de Prinses in de communiebank van een R.K. kerk ontdekte. Daardoor moest het communiqué plotseling worden uitgegeven, terwjjl het kabinet-Marijnen nauwelijks en vele hoffunctionarissen onder wie de hof- predikanten helemaal niet op de hoogte waren. de moeilijkheden ziet, geen sprake kan zijn als Peking hieraan niet zijn mede werking verleent. Zijnt uitgangspunt lijkt te zijn, dat Peking bereid is genoegen te nemen met deze neutralisatie en in beginsel is dat niet uitgesloten maar ongetwijfeld ziet het een dergelij ke neutralisatie toch als een stap op de weg naar een communistische heer schappij over geheel Zuid-Oost-Azië, welke door het verdwijnen van de Ame rikanen uit dat gebied geen weerstand meer zal ondervinden. Dat men, zoals De Gaulle doet, kan rekenen op een werkelijke neutraliteit is hoogst on waarschijnlijk, vooral doordat in enkele landen of gedeelten van landen de com munistische heerschappij al is geves tigd. Dat is ook de reden waarom president Johnson op een persconferentie nlet ac- coord ging met de zienswijze van De Gaulle. Neutralisatie zou een opgeven van Amerika betekenen en daar is men nog niet aan toe, zij het, dat de kansen op een overwinning in Zuid-Vietnam niet hoog worden aangeslagen. Het accoord van Brussel bestond uit twee gedeelten. In de eerste plaats de marktregulaties van graan, zuivel en rijst en daarmede verbonden de vast stelling van een gemeenschappelijke prijs. In de tweede plaats een positieve houding van de Zes bij de onderhande- lingen over de zogenaamde Kennedy- ronde, waarbij de deelnemende landen, waarvan Amerika het voornaamste is, zouden overgaan tot een halvering van de invoerrechten ter bevordering van de wereldhandel. Frankrijk is niet bijzon der geïnterresseerd in deze Kennedy- ronde, vooral omdat het de voorkeur geeft aan de opbouw van een gesloten protectionistisch Europa, dat buiten landse goederen zoveel mogelijk zal uit sluiten. Maar dat is geenszins de hou ding van de andere landen, die dit zowel in economisch als in politiek opzicht, door de kloof, die dit met Amerika te weeg zal brengen, een fatale ontwikke ling zouden vinden. Maar de Franse belofte in Brussel posi tief tegenover de Kennedy-ronde te staan was te vaag en dat is nu duidelijk ge- gebleken uit de persconferentie van De Gaulle. Onderhandelingen over deze ronde, zo zei hij, kunnen pas worden geopend wanneer de marktregulaties zijn gefor muleerd en wanneer de gemeenschappe lijke prijzen zijn vastgesteld. Zijn oude ultimatium, dat de gemeen schap in elkaar zou vallen indien Frank rijk in Brussel zijn zin niet kreeg, is dus vervangen door een nieuw, om de partners onder druk te zetten teneinde de zaak naar Franse zin te regelen en hun graan in Frankrijk en niet in Ame rika te kopen. Engeland is druk in de weer met het maken van plannen voor Cyprus. Het betreft hier niet zozeer de regeling van het geschil, dat het Griekse en Turkse volksdeel van het eiland tegenover el kaar stelt, maar de samenstelling van de legermacht, die voor orde en rust op het eiland zal moeten zorgen. Op het ogenblik valt het leeuwendeel van deze taak aan de Engelse troepen toe, gesteund door 900 Grieken en 600 Turken. Het plan van Engeland is op een confe rentie te Londen aan de Griekse en Turkse vertegenwoordigers voorgelegd en behelst de vorming van een strijd macht, waaraan een aantal landen van de N.A.V.O. zal bijdragen. De Griekse regering had hierop welwillend geant woord en ook Ankara stemde er tenslotte mee in, nadat het eerst de eis had laten horen, dat het Turkse contingent ook op 900 zou worden gebracht. De moeilijkheid is nu, dat de Cyprioten van de wijsheid van dit plan moeten worden overtuigd en zover is men nog niet. President Makarios, vermoedelijk gestuwd door zijn aanhang, wil weinig weten van een macht van de N.A.V.O. en ziet meer heli in een legermacht van de Verenigde Naties. Hij is vermoedelijk bang, dat de N.A.V.O.-macht, waaraan ook Amerikaanse troepen zullen deelne men, juist door die Amerikaanse deelne ming elke oplossing, welke ongunstig is voor de Turken, in de weg zal staan. Het zou Amerika niet gemakkelijk val len iets te doen of toe te staan, waar mee het de strategisch belangrijke Turk se bondgenoot tegen zich in het harnas zou drijven. In ’t kader van de N.A.V.O. zijn ook te veel landen, die willen blij ven vasthouden aan de verdragen van Zürich, waarbij Engeland, Griekenland en Turkije als garantiemachten zijn ge accepteerd. Makarios wil van deze verdragen af om op het eiland de vrije hand te hebben, desnoods om een verbinding met Grie kenland tot stand te brengen en hij ver wacht misschien, dat de Verenigde Na ties hem op dit punt minder moeilijk heden in de weg zullen leggen. De Westelijke landen wachten nu op 't antwoord van Makarios. met meer energie en meer sympathie van de, bevolking zou kunnen worden gevoerd, maar na drie maanden blijkt de situatie militair geenszins verbeterd. Maar de junta, die op 1 november aan het bewind kwam, heeft zich niet kun nen handhaven. Interne persoonlijke te genstellingen waren al eerder aan het licht gekomen en vorige week donder dagmorgen nam generaal Khanh, de opperbevelhebber van een van de leger korpsen, de macht in handen. Vier ge neraals werden gearresteerd, maar bloed is er bij deze coup niet gevloeid. Khanh heeft de naam zeer energiek en anti communistisch te zijn en hij motiveerde zijn optreden ook met de bewering, dat er stromingen in de junta waren, die wel gvoelden voor de neutralistische po litiek, die door generaal De Gaulle wordt bepleit. MARIJNEN EN LAMMERS OP PALEIS SOESTDIJK De minister-president Mr. V. G. Af. Afrf- rijnen en Dr. G. J. Lammers (voor grond) directeur van de Rijks V oor- Uchtings Dienst, in de auto bij aan komst voor paleis Soestdijk. Hf! Af gesprongen. Koningin Juliana zei, dat Prins Bern- hard en zij zelf de bevolking gaarne eerder op de hoogte hadden gesteld van de toekomstplannen van hun dochter Irene. Maar, zo voegde Zij hieraan toe, dat kon niet. Want er was sprake van een verloving. Zij betreurde echter nu te moeten mededelen, des middags van prinses Irene te hebben vernomen, dat die verloving geen doorgang zou hebben. Met klem drong zij er bij de luisteraars op aan begrip te hebben voor het feit, dat de Prinses voor een moeilijke tijd stond. Met klem drong zij er op aan haar dochter de rust te gunnen, dit alles te verwerken. Elk heeft soms in het leven Een diep en teer geheim Het innerlijk domein Voor anderen dichtgeweven Een pad niet te betreden Zelfs voor die ’t naast hen staan Die gissen, speuren gaan Tot ’t blijft bij een vaag weten Hier raakt men heilige grond Ouders, verwanten moeten Gaan met ontschoeide voeten De minste aanraking wondt Het innerlijk gevecht In stille worstelingen Van schreien en van zingen Moet eenzaam steeds beslecht. Als echter wolken grijzen Om wie verheven troont Als nationaal pand woont In de praal der paleizen Komen de nieuws opmerkers Ze richten hard en fel Vaak onbescheiden snel Op wolken hun schijnwerpers. Men komt zeker met de critiek Soms zeker gerechtvaardigd Ook ruw en verontwaardigd Zo is ’t gros van 't publiek Maar voor elk jong mens geldt Sensatiejagen griefde Die in de hoop, de liefde Droef werd teleurgesteld. Prinses en burgerkind Eén in%un diepst gevoelen Niemand mag botweg woelen Naar wat ’t geheim omwindt. Het is zwaar dan prinses te zijn Publieke aanraking doet pijn. Bolswards Nieuwsblad De persconferentie, welke president De Gaulle vorige week vrijdag heeft gehou den, zal minder sterk in de geschiedenis blijven doorklinken dan die van vorig jaar januari, toen hij verdere onderhandelingen over Engelands toetreding tot de E.E.G. onmogelijk maakte. Op de meeste punten, welke te berde zjjn gebracht, heeft De Gaulle weinig nieuws verteld, al zaten er in de lange uitweidingen wel enkele punten, welke de aandacht verdienen. Dat geldt in het bijzonder voor de ontwikkeling van Europa. De Gaulle toonde zich zeer verheugd dat Frankrijk bij de zogenaamde Marathon-conferentie in december in Brussel zijn zin heeft gekregen en hij dankte de Duitsers voor het op zich nemen van de offers. Hij beloofde deze te zijner tijd te zullen honoreren. Maar deze tijd is nog niet ge komen. Op rich zelf ondervond de overgang van de Prinses op het Binnenhof niet veel be strijding. De S.G.P. en de G.P.V. spra ken weliswaar van een zwarte dag. En ook de C.H.U. en de A.R.P. toonden zich bedroefd. Maar zij stelden voorop, dat er in Nederland godsdienstvrijheid bestaat, ook voor de leden van het Ko ninklijk Huis. Onze grondwet schrijft niet voor, dat ’t staatshoofd of haar op volgster tot de Nederlands Hervormde kerk moeten behoren. Die bepaling heeft slechts kort bestaan, namelijk in 1814, voordat Noord- en Zuid-Nederland wer den samiengevoegd. Op de meubeltentoonstelling die deze week in Earl’s Court te Londen wordt ge houden, kan men een voorproefje krijgen van het huis van de toekomst, waar bed den uit de muren neer klappen en kap tafels na een druk op de knop verschij nen. Op de Dunlopillo stand wordt getoond hoe een kamer volledig kan worden be nut overdag als zitkamer en ’s nachts als slaapkamer, doormiddel van een inge bouwd, elektrisch bestuurd pneumatisch systeem. Door een druk op de knop klapt er een bed uit de muur en een paneel be gint te draaien en er komt een kaptafel in de kamer. Wanneer de handeling wordt omgekeerd wordt het bed vervangen door een tafel tje met een hanglamp er boven en de kap tafel door een decoratief paneel. Door ’n druk op de knop kan men ook zitplaat sen creëren; vier beklede delen van de vloer komen omhoog als bankjes. 2e week februari 1914 Adv.: Een gefortuneerd weduwn., 50 jaar wenst ernstig passend huwelijk. S.v.p. om grappen en nieuwsgierigheid te voorko men zal alleen gereflecteerd worden op br., waarin als blijk van ernst f 1,aan postzegels is ingesloten Boelgoed van pramen, schip, scheeps- bouwgereedschappen, hout en meubelen ten sterf huize van wijlen de heer Rients D. de Boer aan de Kade te Bolsward. D. Feitsma te Bolsward. In de gemeente Zelhem wordt door het gemeentebestuur een nachtwacht gevraagd tegen een jaarsalaris van f 125, Verplaatst naar de overzijde de zadel makerij en touwhandel J. Wijnstra, Bols ward. Het winkelhuis, hoek bchildwyk is uit de hand te koop of te huur. Hwat bat QabeSkroar üs hjoed p p to sizzen Het lenteweer heeft de organisatoren van de Olympische winterspelen hier en daar voor problemen gesteld. Zo moesten vanwege het smeltwater de wed strijden op de Rodelbaan in Igls voor maandag worden af gelast. Op de foto trachten werklieden het water van de baan te verwijderen. Op de achtergrond zeilen, die zijn gespannen om de sneeuw tegen de zonnestralen te beschermen.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1964 | | pagina 1