Halve
eeuw
Verloving Prinses Irene
beheerst wereldnieuws
Christelijk
sociale arbeid
VREUGDEVOLLE CLIMAX
NA SPANNENDE DAGEN
Geslaagde feestavond in De Doele
üs hjoed p p
to sizzen
Fan de Marlinytoer
Zilveren filmpjes
Febrewaris
IS! I
Tj. de J.
1
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
-
mow
ij
■a
DINSDAG 11 FEBRUARI 1964
103e JAARGANG
No. 12
Sir Henry Deterding overleden.
IN TEARE PLANT
leste dagen komme der birjochten üt
inerlike
Gj
hartepijn
gere Hein
M n afscheidswoorden wijden?
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
3e week februari 1939
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tclef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Eindelijk was het dan zo ver. Nederland
stak gisteren de vlaggen met oranje
wimpels uit ter ere van een stralend-
gelukkige prinses Irene, die in de nacht
van zaterdag op zondag, na vele bijna
tragische moeilijkheden, juichend haar
verloving bekend maakte met de Spaan
se prins Carlos Hugo van Bourbon Par
ma (33).
Niet duidelijk.
Mejuffrouw De Andrade zei, dat het
haar niet duidelijk was hoe kon worden
aangekondigd, dat de verloving niet zou
Opheldering.
Behalve het parlement wil ook de Ned.
Hervormde Synode opheldering over en
kele punten in de kwestie prinses Irene,
die ondanks moeizame persconferenties
in het afgelopen weekeinde duister zijn
gebleven.
De synode heeft kardinaal B. J. Alfrink
gevraagd, of prinses Irene opnieuw is
gedoopt toen zij rooms-katholiek werd.
Als dit wel het geval is, meent de sy
node, dat aan de zaak van de oecumene
ernstige schade is toegebracht.
Het NTM-bedrijf overweegt een reorga
nisatie waarbij het zal worden omge
bouwd tot autobedrijf.
Z.H. Paus Pius XI in Vaticaanstad over
leden in de leeftijd van 82 jaar.
Kingma’s Bank. Kapitaal f 540.000,j
Reserve f 320.843,28.
[uette, rug en zitting, bolle kap-
>gen armleggers, samen slechts
39,H. Lotstra, Bolsward.
Mei harkjen birikt men mear
as mei tsjinsprekken
it oi
wêze. 1
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
I
PRINSESSEN TERUG UIT
OOSTENRIJK
Vrijdagmiddag zijn als inleiding op
de ontknoping van het raadsel rond
Prinses Irene” Z.K.H. Prins Bern-
hard en de Prinsessen Beatrix en Mar
griet uit Oostenrijk op paleis Soest-
dijk teruggekeerd. Op de foto zien we
boven aan de trap H.M. de koningin
met H.K.H, Prinses Beatrix, op de trap
H.K.H. Prinses Margriet een vriendin
Z.K.H. de Prins
Bezoek Vaticaan.
Het Vaticaan heeft inmiddels toegege
ven, dat prinses Irene reeds in oktober
1963 een bezoek aan paus Paulus VI ge
bracht heeft. Zij stelde hem op de
hoogte van het feit, dat zij rooms-katho
liek was geworden.
zien paraderen, zonder dat de vrouw van
de arbeider eerst bij de boerin was we
zen vragen of zij misschien nog niet een
of ander gedragen jurkje voor dochter
lief in het kammenet had liggen.
Tegen dergelijke wanverhoudingen ver
zetten zich mannen als Koetje, Drevel,
Simons en vooral Ouderkerk en zij
begonnen met het voeren van een chris
telijk sociale actie. Tegelijkertijd begon
ook in de bollenstreek van Hillegom een
dergelijke actie.
Later waren het o.a. de heren Seuninga
en Pannekoek, die de Bond verder heb
ben geleid. Hun werk zal in een pocket-
uitgave van de Bond, welke dit jaar ver
schijnt, uitvoerig worden vermeld.
Voor de afdeling Bolsward en andere
afdelingen in de omgeving is de heer
Runia van Leeuwarden van grote bete-
kennis geweest.
En onvergetelijk voor de leden van de
Bond uit onze omgeving zal altijd wel
blijven de figuur van de heer H. Ouder
kerk, de secretaris-penningmeester van
de Bond, die op een zo bezielende wijze
duidelijk wist te maken wat chr. sociale
arbeid is, dat door zijn toedoen het aan-
2 fauteuils en 4 stoelen, bekleed met wol
len moque
pen, gebo;
Niet ongewoon.
Xavier maakte de verloving be
ats prins van Bourbon-Parma,
van Molina. Reeds eerder in de
Zo is het dan toch na spanningsvolle dagen tot een vreugdevolle climax gekomen:
Prinses Irene verloofd.
Wat heeft ons volk dank zij de moderne communicatiemiddelen intens meegeleefd.
Hoe tastbaar werd de spanning toen het ministeriële bezoek aan het paleis in
de nacht van zaterdag op zondag uren duurde. Welke vreemde tonelen hebben
zich afgespeeld in de paleistuin. En we hebben het eerder neergeschreven
wat leven wij snel. In ons jongste nummer moesten wij nog op de valreep de
mededeling doen van de ietwat vreemde reis van het Koninklijk Paar naar Parijs.
Van uitzicht op een verloving was geen sprake meer na de dramatische bood
schap van H. M. Koningin Juliana, van zorg destemeer. Van onbehagen ook, om
dat vele vragen onbeantwoord bleven. Ook nu is er nog veel in deze merkwaar
dige „zaak-Irene” niet tot klaarheid gekomen, maar alles wordt nu overstemd door
de vreugde die er heerst nu de verloving een feit is geworden. De zaak-Irene
nam een einde.
Gistermorgen werd er na de persoonlijk door de vice-president van de Raad van
State, Dr. Beel, uitgesproken radio-gelukwens in de nieuwsberichten voor het
eerst sedert dagen niet meer over de verloving gerept.
De afdeling Bolsward van de Ned. Chr. Agrarische Bedryfsbond herdacht j.l.
vrijdagavond in sociëteit „de Doele” haar 50-jarig bestaan. Gezelligheid ken
merkte deze familie-avond. Feestredenaar was de heer S. Boer uit Assen, hoofd
bestuurslid van de Bond.
Het accordeon-gezelschap „Skuor üt” van Tirns speelde vrolijke en bekende
melodieën en verder hebben de honderden aanwezigen zich op allerkostelijkste
wijze geamuseerd over het toneelstuk „De Rikeling” van Meint Visser, dat door
het Chr. Toneelgezelschap „De Speelgenooten” van Heerenveen grandioos werd
opgevoerd.
Rechten verloren.
Prinses Irene heeft besloten het parle
ment geen toestemming voor haar hu
welijk te vragen. Zij verliest daardoor
de rechten op de Nederlandse troon, voor
zich en haar nakomelingen. Wel zul
len vandaag de Eerste en de Tweede
Kamer zich nog met het huwelijk van
de Prinses bezighouden naar aanleiding
van een brief van de regering, waarin
wordt kennis gegeven, dat de Prinses
heeft meegedeeld zonder toestemming te
willen trouwen en zich met haar echt
genoot in het buitenland te gaan vesti
gen.
t Vastbesloten.
De aankondigingen van de verloving
kwamen zaterdagochtend het eerst uit
Madrid, ’s Middags haalde prins Bern-
had het duidelijk verliefde paar
met de koninklijke Friendship op.
Zondag onthulde de Spaanse vriendin
van prinses Irene, Rosario de Andrade,
aan de correspondent van De Telegraaf
Joost de Ruiter: „Ik weet zeker, dat het
tussen prinses Irene en prins Carlos Hu
go nooit „uit” is geweest. Zij realiseer
den zich bepaalde moeilijkheden, maar
ze waren vastbesloten”.
doorgaan. Na aankomst op paleis Soest-
dijk heeft het „romp-kabinet” onder lei
ding van minister-president mr. V. G.
M. Marijnen, vijf uren met Koningin,
Prins, de Prinsessen en prins Carlos
Hugo geconfereerd. Uiteindelijk kwam
dan ook voor de duizenden, die in de
nacht voor de hekken van het paleis
wachten, de bevestiging van de verlo
ving.
Onverzoenlijk.
Stan Huygens meldt, dat het bekend is,
dat prins Carlos Hugo een fervent aan
hanger en voorman van de uiterst on-
verzoenlijke en fervent rooms-katholieke
Oarlisten is. Op het ogenblik, dat het
feit van de verloving tussen prinses
Irene en prins Carlos Hugo in Madrid
vaststond, heeft zijn vader, prins Xavier
zijn zoon de titel Hertog van Madrid ge
geven. In Madrid leidt men hieruit af
dat prins Carlos Hugo thans in feite
met het leiderschap van de Garlisten be
last is.
Prins
kend
graaf
geschiedenis hebben leiders der Carlis-
ten bij het neerleggen van hun leider
schap deze zelfde titel aangenomen.
Zulk een gang van zaken is niet onge
woon. Prins Juan Carlos verloofde zich
enkele jaren geleden met prinses Sophie
van Griekenland. Zijn vader Don Juan
de nlet-Carlistische troonpretendent
van Spanje maakte daarop zijn zoon
graaf van Barcelona en daarmee tevens
leider van de niet-Carlistische beweging.
Door zijn verloving met een prinses uit
een regerend vorstenhuis werd prins
Juan Carlos dus officieel pretendent naar
de Spaanse kroon, ondanks het feit dat
zijn vader nog leefde.
In Spanje wordt prins Juan Carlos als
de eerste pretendent naar de kroon be
schouwd. Prins Carlos Hugo noemt men
een goede tweede. Spanje is in feite nog
steeds een koninkrijk. Franco heeft dit
tien jaar geleden hersteld en fungeert
thans als regent. Aan hem ligt het wie
er op de troon zal komen.
Een huwelijk met een lid van een re
gerend vorstenhuis doet de kansen van
prins Carlos Hugo aanzienlijk stijgen.
Daarom acht men het in Madrid van
veel betekenis, dat deze laatste zomer
generalissimo Franco de Carlistische
prins met veel publiciteit in audiëntie
heeft genomen juist op het moment
dat de betrekkingen tussen Franco en
prins Juan Carlos niet zo goed waren.
Huwen in Parijs.
Tienduizenden hebben zondag reeds
spontaan voor paleis Soestdijk prinses
Irene en haar toekomstige echtgenoot
laten zien en horen dat het volk zich
enthousiast verheugt over hun aanstaan
de huwelijk, dat vermoedelijk eind april
begin mei, waarschijnlijk in Parijs zal
worden voltrokken.
De nachten koarte en op reis
komt de sinne ’n skoftke meat
boppe lan en gea oerdeis
om yn ’t dizich winterwaer
üs it foarjier to ünthjitten!
lp üt
ie
Leden van de C.Z. te Winsum zullen zich
moeten beraden over eventuele opheffing
Door onvoldoende aanvoer is het kosten-
cijfer te zeer gestegen.
leed docht en
moat wol sa
Luxe autoverhuur 6 cent per km. Lange
afstand 5 ct. H. Eizema, Bolsward.
De frede is altyd in teare plant, rounom
mar yn har skaed dije de hüshaldingen en
mienskippen ta wiere f rij dom en i..„!l!„
freugde.
Dêrom is it sa’n greate saek yn dagen fan
krisis en ünrèst dy frede net to forsteu-
ren.
Sillich hja, dy’t frede meitsie
hwant men neamt har bern fan God
Hearrich wol har libben wêze
oan it allerheechst gebot
Hear, jow fan Jins leafde üs blyk
üt Jins ivich Keninkryk
En al giet hja noch to leech
om ’t waerme Ijocht oer ’t lari to jittcq
dochs hawar Der is biweech
Under 'e skiere ierden lea
wize spruten wer omheech
foar de blomkes yn üs gea.
Mart. W. H. de Weerd
Gij wordt verkocht voor ijzerroest
Och, dat het zover komen moest
Ik kan er wel om grienen
Nu gaat de grote NTM
Zonder de knusse boldertram
Met bossen geld verdienen.
Vrij plotseling overleden de heer H. A.
Lunter, oud eigenaar van de bekende
gros>ierzaak in manufacturen te Bolsward
ip hysie
bigryp,
.11-
sketten, huzen yn bran stutsen en doar-
pen üthongere. It is in tryste en biskam-
sume wrald, hwert de meast primitive haet
op mannich plak foar master opslacht. En
jit is men dwaende mei it birjochtsjen fan
de wreedste en ünminselikste Nazi-mis-
dieden üt de twadde wraldkriich. Dit list-
ke is mar in greep, de list seis is folie
langer en tryster en jowt mei düdliké fei
ten oan, dat ündanks alle wittenskip en
biskaving, üntwikkeling en kultuer it bi-
warjen fan de frede in teare plant bliuwt.
Sa tear, dat elts, dy't dizze frede bigeart,
dy’t de frijdom foar himsels en syn bern
hoedzje wol, de eagen wol goed iepen
halde mei foar de bitingsten, hweründer
allinnich dizze frede en frijdom to bihal-
den is. Lit üs net miene, dat dit maklik
of ienfaldich is, dat it mei inkelde wur-
den as fordraechsumens en redelikens to
winnen is. De striid om de wiere frede
to winnen is in füle libbensstrüd tsjin de
natuerlike ynstinkten fan de minske. De
natuer fan de minske is net fredich, hja
is üt himsels krekt it tsjinoerstelde. As
eat düdlik wurde kin üt de feiten, dan is
it wol dit, dat de lear fan Kristus dwers
tsjin de minsklike natuer yngiet. Syn op-
rop ta leafde ta alle minsken, omt hja
allegearre bern binne fan Syn Himelske
Heit, striidt sasear mei hwat de minske
üt himsels fielt en tinkt, dat allinnich in
libbenslange striid tsjin jinsels dit ideael
tichter by bringe kin. Wy allegearre bin
ne sa bismet mei eigen sjenswize, ófkomst
partij sosiael formidden, tsjerklik forban,
ünderwiis, lektuer, freonen en jit folie
mear, dat allinnich in biwuste en prinsi-
Als de tram Bolsward-Harlingen ver
dwijnt
Hoe zal ik treurend vol van smart
Aan u geliefde van m’n hart
Bewaard uit oude tijden
Hoe zal ik vol van hartepijn
Aan u, de buit van magere Hein
tal leden in Pingjum eensklaps steeg
van 7 tot 60.
Elk jaar sprak deze bondsbestuurder in
Bolsward en eenmaal trok hij zelfs 600
bezoekers. De Doelezaal was op dat
grote aantal niet berekend en dus zaten
ook de aangrenzende caféruimte alsme
de de gang boordevol mensen.
De heer Boer deed een beroep op boer
en arbeider om de C.A.O. na te leven,
teneinde de ontwrichting van onze na
tionale economie te voorkomen.
Ook riep hij op tot samenwerking.
Toen ons land 6.000.000 inwoners telde,
zo zei hij, werkte 55 in de agrarische
sector. Thans is dit maar 10 meer en
als agrariërs zullen wij elkaar in de toe
komst steeds meer nodig hebben. We
zullen elkaar organisatorisch moeten
opbouwen en de voorlichting op tech
nisch terrein zal, nu de mechanisatie
voortschrijdt, ook dringend noodzakelijk
zijn. De weg tot samenwerking, aldus
spreker, vinden we bij het licht van het
Evangelie en we dienen er van door
drongen te zijn, dat wij onze sociale wel
stand als een geschenk van onze hemel
se Vader hebben gëkregen.
De heer E. Witteveen, voorzitter van de
afdeling Bolsward van de A.B.T.B., fe
liciteerde namens deze afdeling en die
van de Friesche Maatschappij van Land
bouw en de C.B.T.B.
Bloemstukken waren aangeboden door
de A.B.T.B. en de Kath. Arbeiders ver
eniging „St. Deusdedit”.
Ten slotte werd opgevoerd ’t toneelstuk
„De Rikeling” in 3 bedrijven.
Zelden hebben wij een stuk gezien, dat
zo heerlijk op de lachspieren werkte als
dit stuk. Het zat vol dolkomische ver
wikkelingen en de spelers uit Heeren
veen, die vrijwel zonder uitzondering al
len een zware rol hadden, speelden hun
rol meesterlijk.
De aanwezigen hebben uitermate geno
ten van deze fantastisch mooie opvoe
ring, die weliswaar een groot deel van
de avond in beslag nam, maar tegelijk
ook een waardige vulling vormde van
deze N.C.A.B.-feestavond.
sumens. Dêrsünder kinne wy hjir yn Ne-
derlan net mei mekoar libje, dêrsünder
is üs kristendom net fan it goede soarte
en üs heistenleafde in leech wurd.
Yn üs eigen stêd genietsje wy nou al jier-
ren fan in groeijend mienskipslibben,
hwert de hiele stêd profyt fan hat. Wy
sjogge dat yn B. en W. yn de gemeente-
riedyn kolleges en bistjüren eri yn it mei-
mekoar oparbeidzjen fan lyksoartige or-
ganisaesjes. Der is mear en better bigryp
oer en wer, de blynkapen komme of of
wurde yn elts gefal minder brükt. It is in
freugde as men al mear goede dingen by
oaren üntdekke mei. En as men dêr o
is dy to sykjen, komt men net mei lege
hannen thüs. Yn it Psalm- en Gesang-
boek fan de beide tsjerkgenoatskippen,
de Herfoarme- en Gereformearde tsjerke
past earbied foar yn Fryslan, hwerfan ik net de iennige ka
nis, al sil men it tholyk bin, dy’t der tankber gebruk fan
meitsje, stiet it sa treflik yn Gesang 210:
Stieregevccht.
De romance tussen prinses Irene en
prins Carlos schijnt, hoewel zij elkaar
reeds enkele jaren kenden, serieus te
Zijn begonnen in juli 1963. Dit heeft
iemand uit de omgeving van de prins
gisteren in Madrid verklaard.
Zowel de prins als prinses Irene woonde
toe in Pamplona een stieregevecht bij.
Prins Carlos Hugo werd luid toege
juicht toen de toeschouwers hem zagen.
De vader van de prins staat namelijk in
deze streek bij zijn aanhangers bekend
als „El Rey” (de koning).
Toen prinses Irene zag wat de oorzaak
was van het gejuich, wnuifden zij en de
prins elkaar toe. Later, aldus dezelfde
zegsman, zouden de prinses en prins el
kaar in Parijs hebben ontmoet en in de
herfst bracht de prins verscheidene kor
te bezoeken aan Nederland.
Bolswards Nieuwsblad
Hwat hat Cjctbe Skrocir
piële libbenshalding kans jowt om de
frede net al to folie to forsteuren
De léste wiken koe men dat ek yn üs fre
dich lantsje wer al to goed merkbite. De
nijsbirjochten oer it gefal Prinses Irene,
wiene as in „mene tekel” foar üs folk. It
tokoart oan goede foarljochting hat dit
skriklik yn ’e han wurke, ik jow dat
graech ta. Mar hwa’t-de stream fan arti
kels en ynstjürde stikken yn de kranten
folge hat, kin oer ien ding net yn it ün-
wisse bliuwe en dat isHoe tin is it
skyltsje freedsumens oer üs ünfredich
aerd. Nimmen sil bigeare, dat it barren
fan dizze dagen op gelikense wize waer-
dearre wurdt. Elts sil forstean kinne, dat
in soan of dochter fan de Reformaesje
hjir djip troch rekke is, dat it him of har
iprjocht bitreurt. Dat
Der pa:
sokke earlike bikommernis, al
seis hiel oars sjen. Mar hwat yn de goe-
dichheit kin de minsken nou bisiele, dy’t
hjir in oanlieding yn fine alle efterdocht,
wantrouwe en ófkear, alle mislike dingen
üt it forline, de hiele iensidige histoarys-
ke ynventaris, foar it Ijocht to heljen cn
üt to stallen? Kin der ek mar ien goed
ding üt fuortkomme?
Yn in lan mei in bifolking, dy’t diels re-
formatysk, diels roomsk-katholyk, diels
humanistysk of net-tsjerklik is en dat ek
bliuwe wol, salang hja seis gjin oare oer-
tsjügfng opdogge, sil men elkoar respek-
teare moatte en as neisten bihannelje. En
net sear dwaen, net stokelje, net o|
of kwetse Dat freget omtinken en
dat freget biheatsking en wiere fordrach-
Carlistenlelder.
Een groot deel van de geschiedenis van
deze wat met horten en stoten tot stand
gekomen verloving speelt in Spanje,
waar de vader van prins Carlos hem
zaterdag de titel Hertog van Madrid
verleende. Daarmede werd de toekom
stige echtgenoot van een Prinses van
Oranje tevens leider van de Carlistische
beweging en de pretendent daarvan
voor de Spaanse troon.
De leiding berustte bij de heer Gietema,
die in zijn openingswoord de moeilijk
heden van de Bond schetste, nu het aan
tal werkers in de agrarische sector aan
zienlijk is gedaald. De afdeling Schet-
tens, die voorheen 26 leden telde, heeft
nu nog slechts 11 leden en 1 oud-lid.
De afdeling Tjerkwerd kon zich niet
langer handhaven en de leden sloten
zich aan bij Bolsward.
Evenzo verging het de afdeling Idsega-
huizum, wier leden overgingen naar
Makkum. Ook de afdeling Hartwerd kon
het niet langer bolwerken.
De heer Gietema sprak dan ook de hoop
uit, dat de jubilerende Bond weer meer
levensvatbaarheid mag krijgen.
Na een gezellig mopje muziek van
„Skuor üt” werd het woord verleend aan
de heer S. Boer, die het ontstaan van
de georganiseerde christelijk sociale ar
beid memoreerde. Dit vond plaats in
het Groninger Oldambt, waar de sociale
misstanden enorm groot waren.
Een arbeider werd daar door zijn boer
op het matje geroepen. Deze boer en
zijn vrouw hadden namelijk de dochter
van de arbeider in een gloednieuwe jurk
De léste dagen komme der birjochten üt
forskate dielen fan de wrald, dy’t der op
wize, dat ek yn de tweintichste ieu de op-
gong fan it minskdom nei in bettere
wrald net maklik is. Yn Afrika binne twa
stammen dwaende mekoar üt to moardz-
jen op in wize, dêr’t wolven en hyena’s
jit hwat fan leare kinne. Op Syprus kin
ne Ingelske militairen de Griken en Tur
ken binei net fan mekoar ófhalde, wurde
unskuldig”, ninsken, bern en froulju dea-
iiMiM
WmsSW «sii;
MM»
