ONDANKS CANADEZEN
NOG GEEN RUST OP CYPRUS
HUURVERHOGING VAN
10 a 12 °/o PER 1 JULI
IV
Komt Makarios als grote overwinnaar uit de bus?
üs hjoed p p
to sizzen
Elektrische
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
Pyromaen
stalverwarming
103e JAARGANG
No. 24
KOSTBAAR MEUBILAIR UIT DOORN IN BERLIJN
Better forsliten as forruske
PYT
Doodstraf voor Ruby.
yd oan it
9
DINSDAG 24 MAART 1964
4e week maart 1939
Advertentieprijs: 15 cent per mrn
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
in 1945 komt vie-
aan 17 april, wan-
Verticale prijsbinding.
Binnen het front der regeringspartijen
ontstaat evenwel een toenemend verzet
tegen de prijspolitiek van de Christe-
lijk-Historische minister van Economi
sche Zaken, prof. Andriessen, en de
Anti-Rev. staatssecretaris Bakker.
Dinsdagmiddag hebben de drie midden
standsorganisaties in het Scheveningse
Abonnementsprijs f 2 40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
forspriedt, om mear bi-
oan de eveneminten, dy’t
komme sille.
De eerste Canadezen zijn op Cyprus geland en men verwacht, dat de komende
drie maanden wat rustiger zullen zijn op Cyprus. De vorige week is bijzonder
onrustig geweest. In ons laatste overzicht hebben wij melding gemaakt van de
gevechten en gijzelingen in Ktima. Vrijdag daarop dreigde de Turkse regering
president Makarios, dat zij zou interveniëren, indien er geen einde zou komen
aan de gevechten tuss,en Grieken en Turken. Makarios heeft dit dreigement
naast zich neergelegd en de Griekse regering verklaarde, dat Griekenland „af
doende” zou reageren, op elke eenzijdige interventie van Turkije.
Naar een breuk?
Heel vriendelijk en hartelijk heeft pre
mier Chroestsjow de Roemeense dele
gatie, die naar Peking en Noord-Korea
was geweest, in Gagra aan de Zwarte
Zee ontvangen. De delegatie kwam rap
port uitbrengen over haar bevindingen,
hetgeen de indruk versterkt, dat de de
legatie toch niet tegen de wensen van
Chroestsjow in naar China is geweest.
Toen bekend werd, dat de Roemenen
naar Peking zouden gaan, dacht ieder
een aan de aparte rol, die de Roemenen
in de communistische wereld willen spe
len. Zij stelden bij de ontwikkeling van
de economie hun nationale belangen bo
ven de wensen van Moskou voor een
taakverdeling tussen de verschillende
landen van de Comecon, en, zo luidt de
analyse, doordat de handen van Moskou
wat gebonden zijn door het geschil met
Peking, kunnen de Roemenen hun on
afhankelijkheid wel verdedigen. Zij zou
den misschien zelfs wel olie aan China
kunnen leveren.
Maar men krijgt nu toch de indruk, dat
hun rol wat anders is geweest en dat
hun missie een laatste poging van
Chroestsjow was om tot een vergelijk
met de Chinezen te komen.
Het is opgevallen, dat Moskou een half
jaar lang de uiterste terughoudendheid
in deze zaak heeft betracht en zelfs nog
niet heeft geantwoord op de jongste
Chinese beschuldiging van 4 februari,
waarin Moskou werd aangewreven tot
de ergste scheurmakers in de commu
nistische wereld te behoren en ’t recht
op het leiderschap al lang en breed ver
loren had.
Van diverse kanten komen de laatste
tijd berichten binnen, dat Rusland zich
niet langer kan veroorloven in deze
kwestie te zwygen en dat het wel positie
moet kiezen. Het kan de Chinese uit-
Vlak voordat hij tien dagen met vacantie ging, heeft de Minister van Volkshuis
vesting en Bouwnijverheid, drs. P. Bogaers, bij de Tweede Kamer het lang ver
wachte voorstel tot huurverhoging Ingediend. Per 1 juli a.s. wil hjj de huren
van het merendeel der huizen, welke vóór 1957 zijn gebouwd, verhogen.
In de eerste en tweede gemeenteklassen dat wil zeggen in de grote gemeen
ten zal deze verhoging 10 en in de andere gemeenten 12 /t bedragen.
Dit voorstel zal in de komende maanden onderwerp van levendige strijd in de
volksvertegenwoordiging vormen. Want de socialisten hebben bij voorbaat aan-
gekondigd, dat zij tegen dit voorstel zullen stemmen. Van de regeringspartijen
kan over het algemeen wel steun voor dit voorstel worden verwacht.
In Dallas - Texas - is Ruby, de moor
denaar van de vermeende moordenaar
van president Kennedy, Oswald, door
een jury ter dood veroordeeld. Zijn ver
dediger heeft hoger beroep aangetekend
en het zal zeker nog wel enkele jaren
duren, voordat de kwestie-Ruby defini
tief zal zijn afgewikkeld. Ruby heeft in
edele verontwaardiging en in een vlaag
van verminderde toerekeningsvatbaar-
Kurhaus een demonstratieve vergade
ring gehouden tegen de voorgenomen
afschaffing van de verticale prijsbin
ding. Gedreigd werd, dat de midden
stand niet meer aan het prijsoverleg
met het Departement van Economische
Zaken zal deelnemen. Dat wil zeggen,
dat de middenstand zijn prijzen wil ver
hogen, zonder de minister van tevoren
in te lichten. De drastische manier
waarop de regering in de afgelopen
maanden prijsstoppen heeft aangekon-
digd; ook de wijziging van de prijzen
wet, waardoor de regering tegen indivi
duele ondernemers kan gaan optreden,
heeft bij de middenstand grote onrust
gewekt.
Kostbaar meubilair en andere voorwerpen, welke hebben behoord tot de huis-
heid gehandeld aldas de verdediging." houding van wijlen keizer Wilhelm II, zijn uit Doorn over gebracht naar Koe-
Over de moord op Kennedy zelf is bij .aimgsallee 9 tn Berlijn, waar prins Louis Ferdinand, hoofd van bet Huis Hohen-
dit proces nféts aan het licht gekomen.toleern', Woont. Prins Louis Ferdinant bewondert hier twee kostbare met de
Een diepgaand onderzoek is nog steeds band gesneden stoelen
'j experiment dat dezer dagen
lerderi) in Wales is afgesloten,
I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Overijssels appèl.
De vraag is echter hoe de ontstemming
van de middenstand bij de geestverwan
te Kamerfracties zal aanslaan. Met uit
zondering van de V.V.D. hebben de re.
geringspartijen tot dusver de prijspoli-
tiek van minister Andriessen geaccep
teerd.
Maar hoe zullen zij de ontstemming van
de middenstand nu verwerken? Met na
me de positie van de K.V.P. is in dit
opzicht interessant. Tijdens het Over
ijsselse appèl van deze partij, heeft oud-
staatssecretarls Schmelzer de huidi
ge fractieleider al critiek vanuit de
Katholieke Arbeidersbeweging op zijn
„reactionaire” denkbeelden met betrek
king tot de vermogensverdeling moeten
ontzenuwen. Kan hij de middengroepen
nu verder tegemoetreden?
Bij De Vries te Pingjum groot Paasbal
met Frieslands populairste band (7 man).
De feestcommissie wil vreugd en jool.
Hierna kwam de Veiligheidsraad nog
op Cyprisch verzoek in spoedvergade
ring bijeen, nadat berichten waren bin
nengekomen, dat Turkse soldaten zich
aan het inschepen waren. De Veilig
heidsraad deed een beroep op de betrok
ken partijen zich van inmenging te
onthouden, in een resolutie, welke de
Turken wensen uit te leggen als een
beroep op de Griekse Cyprioten zich
te onthouden van bloedvergieten en de
vervolging van de Turkse minderheid.
De Griekse Cyprioten zien de resolutie
als een bescherming van de soevereini
teit en integriteit van het eiland. Het
gevaar was er evenwel door geweken.
De Turkse regering gevoelt zich vooral
intern door deze ontwikkeling wat on
plezierig, want heeft zij met haar drei
gementen niet iedere keer weer bakzeil
moeten halen? Het recht van interven
tie blijkt een dode letter te zijn en wan
neer ermee gedreigd wordt, dan dreigen
de Grieken met oorlog. De Turken kun
nen wel betogen, dat hun dreigementen
de vorming van de internationale politie
macht hebben bevorderd, maar dat
maakt bij de eigen bevolking niet zoveel
indruk om van de Turkse Cyprioten
maar te zwijgen. De regering moet dus
flink blflven en daartoe heeft zij de Se
naat en het Huis van Afgevaardigden
in verenigde vergadering bijeen geroe
pen, die met bijna alle stemmen de re
gering heeft gemachtigd op Cyprus in
te grijpen. De regering had die mach
tiging al wel, maar door de Griekse
dreiging zou uit interventie wel eens
oorlog kunnen ontstaan en daartoe moet
het parlement zijn goedkeuring geven.
Meer dan een gebaar van flink Zijn kan
men er echter nog niet in zien.
Het eerste probleem is rust en orde op
het eiland te handhaven. Het tweede:
beide bevolkingsgroepen bij elkaar te
brengen voor een oplossing van de ge
schillen. Deze geschillen zijn echter zo
groot, dat van diverse kanten al gezocht
wordt naar andere oplossingen, zoals de
uitwisseling van bevolkingsgroepen tus
sen Cyprus, Griekenland en Turkije.
Maar voordat hierover serieus kan wor
de onderhandeld zal er nog heel wat
moeten gebeuren.
Maar hoe dan ook, tot nu toe komt
Makarios als de grote overwinnaar uit
de bus en Rusland kan zich op de borst
kloppen van het begin af aan achter
Makarios te hebben gestaan in tegen
stelling tot Westeelijke landen, die er
door Makarios voortdurend van zijn be
schuldigd de Turken de hand boven het
hoofd te hebben gehouden.
Luisterbijdragen.
Opvallend was in zijn rede de wijze,
waarop hij de stelling verkondigde, dat
het radiosohip „Veronica” met zijn ont-
spanningsmukiek In een behoefte voor
ziet, aan de vooravond van het Tweede-
Kamerdebat over de door minister Bot
voorgestelde verhoging van de radio-
iuisterbijdrage van f 12,per jaar tot
f 18,in dit voorstel lag tevens de
mogelijkheid opgesloten, dat de rege
ring in de toekomst een verdere verho
ging tot f 24,per jaar doortrekt, zon
der dat het parlement er verder aan te
pas komt. Tegen die laatste mogelijk
heid bleek vrijwel de gehele Kamer.
De confessionele partijen bleken bereid
de bijdrage voorlopig op f 18,te bren
gen, in afwachting van het rapport der
zogenaamde pacificatie-commissie, dat
volgend jaar kan worden verwacht.
Deze gedachte was neergelegd in een
amendement van de Christelijk-Histo*
rische freule Wttewaal van Stoetwe
gen.
De socialisten stelden bij monde van
drs. J. Voogd een andere gedachte aan
de orde. Zij wilden de gehele verhoging
aanhouden totdat de pacificatie-com
missie advies zal hebben uitgebracht.
De liberalen hadden weer een ander
voorstel. Mevrouw Van Someren-Downer
wilde namelijk eerst weten hoe de finan
ciële positie van de omroeporganisaties
was alvorens in een verhoging toe te
stemmen. Minister Bot had de Kamer
vertrouwelijk wel enkele gegevens ver
schaft over de wijze, waarop de omroep
de luisterbijdragen besteedt, maar over
de eigen inkomsten der omroeporgani
saties bleek hij niet gemachtigd iets
mede fb delen. Mevrouw Van Someren
verlangde echter een totaal overzicht,
dat bovendien publiek gemaakt zou
moeten worden. Achtergrond van dit
verlangen was, dat als de omroeporga
nisaties reclame in de ether zouden toe
staan, de gehele verhoging der luister
bijdrage wellicht niet nodig zou zijn.
Het leek alsof deze gedachte in de Ka
mer minder afwijzend werd bejegend
dan vroeger het geval was. Maar freule
Wttewaal van Stoetwegen vond, dat
met die suggestie de omroep nu niet
gediend is; reclame is hoogstens een toe
komstige uitweg. Zij maakt de verho
ging van de luisterbijdrage nu niet over-
Tj. de J. bodig.
Candidatenlijst voor de a.r. raadsverkie
zingen te Bolsward: D. B. Eerdmans, J.
Th. Prins, J. Heeres, B. Veldman, D. van
Kammen, Joh. Dijkstra, R. Wybrandi,
Jac. de Jong
Hy makke jierren goede sier
Dy Switserske branwachtofsier
Hy waerd in man fan namme
Der moasten risseltaten sjoen
De man rekke finael bitsjoend
Kraeide in reade hoanne.
In brandtsje wie him wol nei’t sin
Ja soks bart eilings fiersto min
It is mar selden rekke
De man tocht it leit op myn wei
En help de hoanne in hantsje mei
Lit my de boel oanstekke
It gong him wakker handich óf
De branwachtploech kaem drok yn ton
Under ofsiersoanfiering
Mear sokke, niks gjin mankemint
Undersyk? Oarsaek ünbinkind
In tsjustere iepenbiering
Lykwols, flak nei de leste „ramp”
Roun de branstifter tsjin 'e lamp
En hy, alhiel net spitich
Sei, die ik net in béste hael
Ik levere jim yn totael
Oan brantsjes, fiif en tritich!
Nou sit de ofsier efter ’t slot
It wurk wie altyd aerdich flot
Branmurken is syn namme
De ploech kin gjin rekord mear slaen
En it wurdt foar de pyromaen
In dj ure reade hoanne.
Wie kent onze Akke niet? Die haar niet
kent is geen Bolswarder. 50 jaar diende
zij thans de Hendrik Nannesstichtink,
Master De Haan haldt yn Blauhüs in
Fryske leargong.
Verduisteringsproef in de 3 noordelijke
provincies uitstekend geslaagd. In Stave
ren was de duisternis het beste. In Bols
ward, Bellen en Meppel was nog al veel
licht te zien.
'1
1
BOALSERT, TOERISTE-STED
Yn it gehiel fan doarpen en stêdden, lan
skippen en rekreasje-oarden is it saek it
eigen to biwarjen. Neat en nimmen is
der mei holpen as men bisiket, hwat yn
oare plakken is, nei to aepjen. De kon-
trei moat syn eigen skientme ta bloei
bringe en dêrmei tsjinnet it op in bést it
gehiel. It wünderlike yn de skepping is
syn üneinige fariaesje.
daging feitelijk niet onbeantwoord la
ten en daarom verwacht men ook bin
nenkort een Russische tegenzet. Som
migen denken aan 4 april, wanneer
Chroestsjow in Boedapest de verjaar
dag van de bevrijding
ren, anderen derfken s
neer Chroestsjow ter gelegenheid van
zijn 70ste verjaardag alle communisti
sche prominenten in Moskou zal ont
vangen.
Dat hij aarzelt is aan de ene kant te
begrijpen, want bij alles wat gezegd
wordt komt de onherroepelijke breuk
nader, terwijl hij zich ook moet afvra
gen hoe de kaarten tussen Russen en
Chinezen in de wereld verdeeld liggen.
Zijn er al te veel communistische par
tijen, die zich op Peking oriënteren, dan
doet dat afbreuk aan het Russische
prestige.
De laatste weken heeft Chroestsjow
vele communistische leiders uit vele de
len van de wereld geraadpleegd. Van
hun informaties zal het mede afhangen
of hij zal overgaan tot een uitbanning
van China.
Een diepgaand onderzoek is nog steeds
gaande, niet alleen van officiële instan
ties, maar ook van enkele mensen, die
pogen een beetje orde te brengen in alle
vreemde zaken, welke de moord nog
omgeven.
Zeer interessant is het onderzoek, dat
een Thomas Buchanan in L’Express aan
het publiceren is.
Volgens het goed sluitende betoog van
Buchanan is Kennedy van twee zijden
beschoten: uit het gebouw, waar Oswald
werkte en vanaf het onbewaakte via
duct. Oswald is volgens hem niet de
moordenaar, maar een medeplichtige,
die de aandacht van iedereen op zich
moest vestigen. Wellicht moest de ver
moorde agent Tippett Oswald uit de weg
ruimen, opdat Oswald niet zou kunnen
tegenspreken als alle schuld op hem zou
worden geschoven. Oswald was Tippett
dan net voor. Het lijkt niet onwaar
schijnlijk, aldus het betoog van Bucha
nan, dat de complotteurs goede betrek
kingen met bepaalde elementen bij de
politie onderhielden. De taak van Ruby
zou hierbij zijn geweest Oswald uit de
weg te ruimen, voordat hij wat zou
kunnen zeggen. Deze uitleg van de be
schikbare gegevens klinkt aannemelijk,
in elk geval aannemelijker dan de uit
leg van de politie in Dallas.
Hwat bat Cjabe Skroar
In soun en geef plak lyk as Boalsert is,
moat him üntjaen nei it aerd en de geast
fan dy stêd seis, dan is it foar eigen en
friemel in geniet dér lo wezen en to kom-
Een driejarig
op een r>oerc
heeft aangetoond dat een verwarming on
der de vloer in veestallen niet meer kost
dan het gebruik van stro om de stal droog
te houden. De elektriciteit te gebruiken
tegen tarieven, zoals die voor buiten de
piek-uren gelden bedragen de kosten in
feite de helft van stro. Degenen, die het
experiment hebben ondernomen, beweren
dat het vee, dat bij dit project werd ge
bruikt schoner was dan vee gehouden in
een stal met stro op de grond en dat het
meer en betere melk produceerde. Vorig
jaar winter kostte de ondervloerse ver
warming, met inbegrip van de kapitaal
kosten, iets meer dan 30 cent per koe per
dag. Deze winter (van 15 november tot
16 maart) kwamen de kosten op slechts
20 cent per koe per dag (bij de minimale
verwarming om de stal droog te houden),
hetgeen neerkomt op twee-vijfde van de
kosten van stro.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, llennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradcel, Workum cn Wymbritseradeel.
vinsiale kultuerprizen, hwert ek wer in
publike toanieljoun oan forboun is.
Al dizze lju, achte lêzer, spanne harren
yn om de stêd in libben en oangenaem ka
rakter to jaen, om de bisikers hwat to bie
den, om de toeristen itpaed to sljuchtsjen.
Lit eltse sakeman him dêrfan biwust wé-
ze, dat hy meispilet yn dit koar. Sa’n moe-
dich doaren as nou krekt wet by it hotel-
restaurant-café: It Park bigoun is, moat
eltse stêdgehoat goed dwaen. AI wer in
pracht-seai der by en in tip-top-akkomo-
daesje om bussen en toeristen, in kostlik
plak to jaen. Yn de measte toeristeplakken
fynt men menu’s en oanprizings foar de
glêzen, soe dat hjir ek gjin sin hawwe?
Wêz net to stiif en to deun yn dy dingen
in bytsje show wolle de lju nou ienkear
graech. En binammen, bitsjinje de lju
goed tsjin reedlike prizen, hja moatte wer
komme, hja/ moatte it fierder fortelle, der
groeit in saek fan.
De hegere leanen, de greatere frije tiden
sille sunder mis it toerisme bifoarderje.
Boalsert is ek in goede start foar Mak-
kum, foar de sylderij, foar it fiskjen en
tochtsjes nei Gaesterlan.
De lange winter is nou foarby, de mins-
ken, sa seit in wier sprekwurd, wolle
tsjintwurdich wêze, hwert se net binne.
De stêd hat in skoandere kans onr’hiel
hwat lju oan to lüken. Litte wy allegearre
in han mei ütstekke om ienriedich en en
thousiast de simmertiid ta in sukses to
meitsjen. As dat op dizze wize bart, dan
kin elk him dêroer fan herten forbliidzje.
men. Lit it stil trochgean mei de harmo-
nyske ütgroei fan syn wenwiken, mei de
forgreating fan syn wurkgelegenheit, mei
it opskerpjen fan syn sakelju en winkel-
minsken, mei it nei foaren bringen fan
syn kulturele manifestataesjes, de skient
me fan syn stêdhüs en Martiny-tsjerke,
syn typyske gevels en rustike grêften en
binammen mei syn golle freonlikens foar
eigen en bisikers.
De winter is nou wer foarby en al wie dé
maertmoanne kald en skrok, oan alles is
to sjen, dat it goede seizoen wer op komst
is.
Elts jier mear komme hjir de bisikers fan
tichtoy en fieróf en it mei wol ris sein
wurde, dat de hiele stêd him ek biwust
wêze moat fan it bilang fan dat bisiik.
Dêr hat elts bilang by ek as hy mient, dat
it net sa is. Hwant hwat wolle wy alle
gearre graech yn de stêd sjen? It is net
sa, dat it üs moai ta is, as hjir fikse saken
en winkels wêze kinne, hwert in great
forskaet fan artikels to krijen is. As jo
in feestje of bruiloft fiere, hwat is it dan
in foarrjucht dat er flinke en moderne
sealen biskikber binne, mei fakbikwame
lju oan it stjür. In plak hwert men graech
wenje wol, moat op al dy gebieten de lju
gerive kinne en fan tsjinst wêze. En dizze
situaesje kriget greate stipe as der simmer-
deis in bulte folk op de stêd takomt om
der lang of koart to wêzen. Mei in goede
simmer kin men de winter wer netter
treast wêze en der üntkomt gjinien oan
de ynfloed fan dy simmer-ynstruiing. It
is net goed sjoen as men mient, dat <1 it in
saek is fan hotels cn café’s en inkelde
winkellju allinnich. Dat is fierst to bi-
krompen bisjoen. Jild rint fan de iene nei
de oare, mar it moat der earst ynkomme.
En it is net iens sa bilangryk, hwa’t it
earst ynkomsten kriget, op aen dür kriget
elk der wer syn diel fan. Wylst dan de
lju buten it sakelibben de foardielen ge
nietsje fan in libbene, florissante stêd. Ik
wie der dan ek tige wiis mei, dat de sim-
merkommisje, dy’t nou al jierren yn it
spier is om de attraksje fan de stêd grea
ter to meitsjen, yn gearwurking mei it
V.V.V. rounom in kreaze folder yn tüze-
nen eksemplaren forspriedt, om mear bi-
kentheit to jaen
der ek dit jier wer
Dat set fuort al yn mei de Mattheuspas-
sion op Goed Freed yn de Martiny en
fuort nei Peaske de stêdhüs-feesten by it
350 jierrich bistean. Op 18 maeije in mu-
ziekkonkours en tagelyk de alfstêddetocht
op de fyts. De greate simmertentoanstel-
ling op it stêdhüs is dizkear wyd car. it
OnderwerpHet Italiaanse lanaschap in
de Nederlandse schilderkunst. Dan bi-
gjinne ek wer de ütfleringen fan de Skots-
ploech mei „Omke Rcmke” en tagelyk it
bispyljen fan it carillon. Fan 811 july
binne de heamielfeesten mei de Hollandia-
keatspartij der efteroan. Yn july, augus
tus en septimber de oargelkonserten yn de
Martiny, hwert op 6 juny it Nationale
Oargelkonkours halden wurdt. Dan giet
de Martiny-kantorij troch mei har drok-
bisochte kantate-ütfierings en wurdt op 22
augustus wer in greate keatspartij halden.
Fierder yn de hjerst binne dan de Bolle-
tongersdei en de ütrikking fan de Pro-
