eigen weg
Prinses Irene ging
haar
Braziliaanse president
verjaagd
Ons stadhuis verjaart!
Huwelijk nu in het buitenland
Rusland zou bokser-taktiek toepassen
üs hjoed p p
to sizzen
103e JAARGANG
VRIJDAG 10 APRIL 1964
No, 28
cx
Gouden filmpjes
tg
0
Bolsward, 10 april 1964
SXNXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXNXXXSXNN}
0
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Binnen een dag had vorige week een opstandige beweging, begonnen in de
Braziliaanse staat Minas Gerais, zonder bloedvergieten succes. President Goulart
Is verdreven. Hij bevindt zich in Uruguay en Mazzili, de voorzitter van het Con
gres is als nieuwe president beëdigd.
Het was ai enige tijd duidelijk, dat Brazilië een moeilijke tijd tegemoet zou gaan.
Op 13 maart had president Goulart op een grote bijeenkomst in Rio de Janeiro
aangekondigd te zullen streven naar een grondwetsherziening, welke o.a. de
onteigening van stroken grond langs spoorlijnen en andere verbindingswegen
mogelijk zou maken, analfabeten (en die vormen ongeveer de helft van de vol
wassen bevolking) het stemrecht zou geven en de mogelijkheid zou openen, dat
een president herkozen zou worden. Een agrarische hervorming was al in de
maak en In diverse staten waren de boeren al vooruitgelopen op de onteigenin
gen, hetgeen weer tot gevolg had, dat de landeigenaren troepen verzamelden om
hun bezit te verdedigen. Het verzet tegen Goulart nam in conservatieve en reac
tionaire kringen steeds sterker toe en ook in de gematigde kringen, waar zijn
plannen nog begrip vonden, werd men steeds afkeriger van de demagogische
stijl van Goulart, welke voornamelijk op de vakbonden steunde. Daarbij komt, dat
onder Goularts presidentschap de economische situatie in Brazilië sterk achteruit
is gegaan, hetgeen tot uitdrukking kwam in de voortdurend dalende prjjs van de
cruzeiro op de zwarte markt.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat IJ
Tclef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Russen gaan terugslaan.
Aan de rode ruzie kunnen we iedere
week een kapitteltje wijden. De laatste
maanden was de ruzie een vrij een
zijdige geschiedenis, aangezien alleen de
Chinezen geen blad voor de mond na
men en de Russen bijna alles over hun
kant lieten gaan. Dat is nu veranderd.
Adjoebei, de schoonzoon van Chroes-
tsjov, had in Parijs gezegd, dat Rusland
de tactiek van bokser toepaste, die aan
zijn tegenstander het initiatief overliet
om hem uit te putten om hem dan, als
zijn aandacht even verslapte, de volle
laag te geven.
Er is nu een flinke laag gekomen door
de publicatie van een rede van Soes-
low, die deze op 14 februari op een
vergadering van het partijcomité heeft
gehouden. Hierin stelt hij o.m. een nieu
we conferentie van alle communistische
partijen ter wereld voor. In zijn rede
noemde Soeslow, de voornaamste ideo
loog van Moskou, de politiek en het op
treden van de Chinese leiders thans het
voornaamste gevaar voor de eenheid
der internationale communistische be
weging. De Chinezen, aldus Soeslow,
willen andere communistische landen be
velen geven, zoals zij hun eigen land
bevelen. (En zoals Rusland zich zo lang
heeft aangematigd). Soeslow beschul
digt Mao Tse-Toeng ervan, evenals Sta
lin als een God te willen zetelen boven
alle partijen.
Ook Chroestsjov viel in zijn redevoerin
gen in Hongarije de Chinezen herhaal
delijk aan. Wie denkt over de oorlog,
zoals de Chinezen, is een kind of een
gek, meende Chroestsjov, de Chinezen
onder de laatste categorie rangschikkend
Maar het Westen moet zich ook niet al
te zeer verheugen, meende Chroestsjov,
bruiken. Is men van plan de arrestan
ten voor lange tijd vast te houden of
moet men bij een vrij snelle vrijlating
niet vrezen, dat de roerige vakbonden
een moeilijk te verteren brok voor de
nieuwe regering zullen blijken te zijn?
Men mag aannemen, dat werkelijke rust
voorlopig nog niet zal aanbreken in
Brazilië.
Mac Arthur overleden.
Op 84-jarige leeftijd is een van de grote
militairen uit de tweede wereldoorlog
in Washington overleden: generaal Mac
Arthur, die opperbevelhebber in het ge
bied van de Stille Oceaan Is geweest.
In voortdurende zware gevechten wist
hij de Jappanners van eiland tot eiland
terug te dringen, tot de atoomboommen
enige moeite kosten de Turken uit hun
posities te krijgen.
Mr. J. A. GEUKERS,
Burgemeester van Bolsward
Zeer hoge prijzen op het boelgoed van
veefokker Schaap te Terkaple. De heer
A. G. van der Leij kocht zelfs 5 beest
jes voor totaal f 1658,75. Een nuchter
kalf bracht f 32,50 op.
Rijwielhandel C. Nienhuis Jzn., Bols
ward. Prima rijwielen vanaf f 35,
Wanneer er belangstelling voor zal be
staan zal men trachten ook te Bolsward
een electrische centrale te krijgen. Bols
ward heeft electrisch niet zozeer nodig,
omdat de stad geniet van het lichtgas.
Gevonden voorwerpen: Een portemon-
naie, inhoudende enige geld en een wit
hondje met ruige staart.
Aanbesteding van een haltegebouw en
een tramremise te Harkezjjl door de
Ned. Tramwegmaatschappij.
Aanbeveling parkwachter te Bolsward:
R. Elgersma te Goes; J. Jonker te Half
weg en D. de 'Vit te ’s-Gravenhage.
Abonnementsprijs f 2 40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Ier bigoun
Folie bispoun
Seniorenconvent.
Dinsdagmiddag was alleen de Eerste
Kamer in openbare vergadering bijeen,
want de Tweede Kamer was nog op
paasreces. Minister-president Marijnen
oordeelde het wenselijk de vijf fractie
leiders der grootste partijen het se
niorenconvent in te lichten.
Hij verzocht Mr. Van Thiel de heren te
gen woensdagmorgen bijeen te roepen.
Het standpunt van de regeringspartijen
liet zich echter, uit verklaringen in de
dagbladen, al raden.
Drs. Schmelzer, de fractieleider der kvp
die zich tijdens het befaamde Kamer
debat over de geloofsovergang van prin
ses Irene als voorstander van een hu
welijkssluiting in Nederland had doen
kennen, oordeelde, dat de Koningin con
stitutioneel zich volstrekt juist in het
geschil met haar dochter over de plaats
van de huwelijkssluiting had opgesteld.
Mr. Geertsema, wd-voorzitter, vond het
achteraf toch wel erg gelukkig, dat het
huwelijk niet hier zou plaats hebben en
hier dus ook niet het mikpunt van car-
listlsche demonstraties zou kunnen wor
den. De protestantse fractieleiders, Mr.
Beernink (chu) en Smallenbroek (ar),
noemden het besluit „verstandig”.
Verrassend was hun standpunt echter
niet meer. Op het congres, dat de chu
vorige week in Krasnapolskl hield, had
Mr. Beernink het koninklijk gezin al
voorgehouden, dat het aan de historie
moreel verplicht was de beginselen der
Reformatie trouw te blijven ook al is er
dan geen juridisch beletsel tegen troons
bestijging van een katholiek in Neder
land aan te voeren.
2e week april 1914
wagen. Dat is een van de beginselen
van onze constitutionele monarchie. Ko
ningin Juliana wilde zich aan die regels
houden. Om haar moeder niet in verde
re moeilijkheden te storten besloot de
Prinses haar lot, openlijk, in eigen hand
te nemen. Zij liet weten, dat haar huwe
lijk niet in Nederland doch In het buiten
land zou plaats hebben.
Openlijk gaf daarop het koninklijk paar
door een verklaring van de particulier
secretaris, mr. v. d. Hoeven, op Schip
hol te kennen, dat het deze beslissing
van zijn dochter betreurde. Het was im
mers duidelijk, dat door een verplaat
sing van het huwelijk naar het buiten
land de kans, dat dit het lijdend voor
werp van carlistische demonstraties zou
worden, toenam en dat het dan voor on
ze regering Koningin en ministers
bijna onmogelijk zou worden er bij te
genwoordig te zijn.
De breuk leek compleet toen prinses
Irene besloot in plaats van met haar
ouders naar Mexico, met haar verloofde
en a.s. schoonvader naar Parijs te gaan.
PRINSES IRENE EN DON CARLOS
BIJ DE PAUS
Z.H. Paus Paulus VI heeft prinses
Irene en haar verloofde Don Carlos
maandag in audiëntie ontvangen. De
ze audiëntie, die volgens verschillen
de bladen „geheim” had dienen te
blijven vormde een verrassende mede
deling, die spoedig gevolgd zou wor
den door prinses Irene’s weigering
met haar ouders naar Mexico te gaan
en haar mededeling buiten ons land
te zullen trouwen
een einde maakten aan het Japanse ver
zet.
MacArthur heeft een belangrijke bijdra
ge geleverd tot de democratisering van
het Japanse leven en toen in 1950 de
Noord-Koreanen het Zuiden binnenvielen
leidde hij de Koreaanse oorlog tot hij
door president Truman van zijn functie
werd ontheven.
MacArthur wenste namelijk een aanval
lende politiek te voeren tegen China, dat
zich in de strijd had gemengd.
Cyprus.
Herhaaldelijk komt het op Cyprus nog
tot gevechten en de politiemacht van de
Verenigde Naties is niet in staat abso
lute rust en orde te handhaven. De
Finse bemiddelaar Tuomioja wacht een
uiterst moeilijke taak en deze wordt ze
ker niet vergemakkelijkt door president
Makarios, die het alliantieverdrag heeft
opgezegd, waarbij Turkije, Griekenland
en Engeland het recht hebben troepen
op het eiland gelegerd te houden.
Makarios’ doel is de verwijdering van de
Turkse soldaten, 650 man in totaal.
Maar Turkije heeft afwijzend gereageerd
en het zal Makarios vooralsnog wel
DEMONSTRATIE
TEGEN DE ARTSENSTAKING
Dit is een overzicht tijdens de grote
demonstratie in Luik, waar duizen
den mensen protesteerden tegen de
Belgische artsenstaking
Wat een feestelijke week had beloven te worden met een staatslebezoek aan
Mexico is op tragische wijze begonnen met een crisis binnen het koninklijk
getin. Maandagavond laat werd Nederland verrast met de tijding, dat prinses
Irene en haar verloofde In Rome door de Paus waren ontvangen.
Op zichzelf was dit bezoek niet zo vreemd, sinds zij tot het rooms-katholleke ge
loof was overgegaan lag het min of meer voor de hand, dat het eens zou ge-
bciren. Maar het opzienbarende van deze gebeurtenis was, dat noch de Neder
landse ambassade in Rome noch de Nederlandse regering, ja, zelfs niet de Ko
ningin er tevoren van was verwittigd.
Carlistisch Congres.
Doch nu was er begin mei een carlis
tische demonstratie op komst. Om zijn
populariteit bij het Spaanse volk te ver
groten, wilde de prins, tezamen met
prinses Irene, daaraan deelnemen. Dit
nu was volkomen in strijd met het ver
langen der Nederlandse regering; zolang
zij nog niet is gehuwd blijft zij een mo
gelijke troonopvolgster. Als zodanig kan
prinses Irene zich niet op politiek terrein
worden, dat de pretenties steeds minder
kans kregen.
Niet alleen ondervond de prins moeite
om zijn Spaanse nationaliteit door de
Spaanse regering erkend te krijgen; bo
vendien had het Spaanse staatshoofd,
generaal Franco, een verklaring over ’t
koningschap afgelegd in tegenwoordig
heid van de Spaanse concurrent Don
Juan en zijn Griekse echtgenote, prin
ses Sophia.
Bom na bom
Sloeg een en ander In ons de laatste da
gen zo rustige Nederland in als een bom
toen Prinses Irene naar Frankrijk zou
vertrekken was er opnieuw sprake van
een bom. Maar nu een in natura, die
in het vliegtuig zou zijn geplaatst. Dit
gaf oponthoud.
Om de verwarring nog groter te maken
werden er op een sensationele perscon
ferentie in Parijs namens Prinses Irene
verklaringen uitgegeven, waarin zij de
verklaring op Schiphol gegeven aanviel.
Ook liet zij zeggen, dat er geen breuk
met haar ouders was en dat zij spoedig
naar Nederland zou terugkeren. Naar
de president van Mexico zond zij een
telegram, waarin zij zich verontschul
digde over het feit dat zij niet was mee
gekomen. Volgens de laatste berichten
zou het huwelijk in Spanje plaatsvinden.
Hi ligt voor de hand, dat dit de ver-
hoiding in het koninklijk gezin moest
veikoelen. Dinsdagmorgen trad de cri
sisnaar buiten. Terwijl koningin Juliana
prhs Bernhard en kroonprinses Beatrix
zidi gereed maakten om naar Schiphol
te gaan, besloot prinses Irene plotseling
dal zij het koninklijk bezoek aan Mexi
coeen land, waar zij vroeger te gast
is geweest niet zou meemaken. Doch
da; zij, integendeel zich geheel zou scha-
rei achter de Carlistische activiteiten
vai haar a.s. gemaal niet straks, na
de bruiloft, doch aanstonds nog, tijdens
de verloving.
In de verklaring, welke zij haar secre
taresse op Schiphol liet voorlezen, waar
in dit werd bekend gemaakt, stond, dat
zij dit deed op uitdrukkelijk verlangen
vai haar a.s. gemaal. Blijkbaar had de
ze haar steun voor zijn Spaanse troon-
pntenties aanstonds nodig. Steeds ster
ker waren de geruchten immers aan het
Zaterdag a.s. zal het 350 jaar geleden zijn, dat de eerste steen werd
gelegd van ons stadhuis. Wij zijn trots op dit monumentale gebouw,
dat jaarlijks door vele duizenden wordt bezocht, maar nog trotser
zullen wij zijn bij de gedachte dat de bouw van dit stadhuis 350 jaar
geleden alle burgers deed samenwerken bij het tot stand komen er
van en omdat het sindsdien een burcht is gebleken van samen
werking en saamhorigheid van de burgerij!
Daarom gaan wij samen feestvieren. Mag ik u vragen alle vlaggen
de Bolswarder-, Friese- of Nederlandse vlag uit te steken vrij
dagmiddag van 5 uur tot zonsondergang en zaterdag a.s. de gehele
dag? Brengt allen een bezoek aan het stadhuis b.v. met uw gehele
gezin op de uren, die elders in dit blad zijn aangegeven. Toont uw
belangstelling voor de andere evenementen en feest hartelijk en
stijlvol mee. Een goed feest hebben wij zo van tijd tot tijd hard nodig
tussen al onze dagelijkse zorgen en werkzaamheden in.
Ons jubilerend stadhuis is en blijft tot in lengte van jaren het on
verwoestbare symbool van samenwerking en saamhorigheid van
alle burgers van Bolsward!
Hwat hat Qa be Sb roar
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baardcradeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeeï, Workum en Wymbritseradeel.
Goularts streven naar een hernieuwde
ambtstermijn riep al te zeer de herinne
ring wakker aan zijn leermeester, de
dictator Vargas, en de opstand van en
kele gouverneurs van staten werd ook
ondernomen om de traditionele Brazi
liaanse structuur te verdedigen en de
grondwet te beschermen. Een en ander
element klonk door in de oproep van
generaal Kruel, die Brazilië tegen het
rode juk kwam verdedigen.
Het leger heeft zich in Brazilië meer
dan in andere Latijnsamerikaanse lan
den afzijdig gehouden van de politiek,
maar dat neemt niet weg, dat vooral de
officieren tot de bezittende klasse be
horen, die traditioneel afkerig is van
de hervormingen, zoals Goulart die
wenste door te voeren.
Welke richting gaat het nu uit in Bra
zilië? Mazzili is een gematigd man,
maar gematigdheid betekent vaak een
rem op de noodzakelijke hervormingen.
En hervormingen mag ipen niet in de
eerste plaats verwachten van de nieu
we bewindhebbers, die men voorname
lijk in de reactionaire hoek moet zoeken
De vakbondsleiders stonden achter Gou
lart en er is zelfs een oproep geweest
tot een algemene staking ter onder
steuning van Goulart.
Het heeft niet mogen baten, want de
nieuwe machthebbers begrepen, waar
voor hen het gevaar school en hebben
juist in deze kringen veel arrestaties
doen verrichten, en het is niet onwaar
schijnlijk, dat de politie hierbij al heel
snel het etiket communist is gaan ge
want er is geen sprake van een breuk
in de communistische wereld.
Men kijkt dan wel even vreemd op, maar
de tactiek van Chroestsjov wordt duide
lijk. De Chinezen sturen aan op een
scheuring in de communistische wereld
en de Russen proberen dat te vermijden.
Wanneer er nu maatregelen tegen de
Chinezen worden genomen, dan doet
Moskou dat om de eenheid van de com
munistische wereld te handhaven en die
eenheid wordt vermoedelijk slechts ge
handhaafd door de uitstoting van de1
Chinezen, volgens redelijk taalgebruik,1
door een scheuring. Maar om een scheu- j
ring als eenheid te verkopen, moet men
in het Kremlin zijn.
Als een voorafschaduwing van hetgeen
er met de Chinezen kan gebeuren, heeft
de Russische partij enkele vooraanstaan
de tegenstanders van Chroestsjov, die
al enkele jaren geleden onschadelljk wa
ren gemaakt, nu definitief uit de partij I
gestoten, namelijk Molotov, jarenlang
onder Stalin minister van buitenlandse
zaken, Kaganowitsj, een zwager van
Stalin en Malenkow, de leider van de I
collectieve leiding na de dood van Sta- I
lin.
SS.S.x.’x'
