idealist faalt
Wanneer
een
is er
altijd reden tot
rouw
Groter deel
van vermogen
belastingvrij
Terugblik bij heengaan van Nehroe
De ondergang van een illusie
Pipo
r
l O rf
Gouden filmpjes
JK
Ringrijderij te Warns
Minister grijpt niet in in conflict tegen predikanten
Plan. 5000 kleine vermogensbezltters zullen worden vrijgesteld van vermogens
belasting door aanneming van een amendement-Scholten (c.h.u.) in de Tweede
Kamer op het wetsontwerp Vermogensbelasting dat dezer dagen werd aange
nomen. Het was een van de belangrijkste temidden van de lawine wel en niet
aangenomen amendementen, waaronder het wetsontwerp b(jua werd bedolven.
De aangenomen amendementen kosten de schatkist circa f 25 miljoen.
üs hjoed
to sizzen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
A
VRIJDAG 5 JUNI 1964
103e JAARGANG
No. 42
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeet, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
BLOEMEN EN FELICITATIES VOOR NIEUWE INDIASE PREMIER
PYT
dat
zou
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
1 Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tclef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
:<C»157).
Harde werkelijkheid.
Zijn voornaamste medewerker, Krisja
Menon, een man met nogal linkse sym
pathieën, die in een onzalig ogenblik
tot minister van defensie was benoemd,
had ook deze taak vervuld in het kader
van de neutraliteits-gedachte.
Men zou welhaast een zekere hooghar
tigheid, een superioriteitsbesef kunnen
bespeuren in de wijze, waarop India zijn
defensie verwaarloosde. Laat anderen,
die nog in de kracht van het geweld
geloven, zich bewapenen. India doet niet
mee.
Het heeft daarvoor de rekening thuis
gestuurd gekregen, toen in de dorpen
en steden van India de verliescijfers be
kend werden van de mannen, die on
voldoende getraind en zeer onvoldoende
bewapend tegen de doelbewuste Chi
nezen in het veld waren gebracht. Het
is waar, China trok zich uiteindelijk te
rug, maar aan de neutraliteits-idee was
een dodelijke slag toegebracht. Nehroe
moest Menon laten schieten. Alleen zijn
groot persoonlijk gezag hield de zaak
nog overeind.
Groot, persoonlijk gezag. dat had hij
nog altijd in India. Maar het berustte
meer op het geloof in een legende.
Verloren gezag.
Verscheidene naties, die eveneens voor
de keus stonden tussen het westen en
het communistische blok, hadden de blik
gewend naar India. Nehroe, de grote,
wijze staatsman, de onomstreden leider
had het gezegd: noch Oost, noch West,
maar doelbewust neutraal.
Nu zijn theorie op de klippen van de
werkelijk was gestrand, verloor hij
ook zijn gezag.
Ten laatste was hij alleen maar een
Dreiging.
De p.v.d.a. stemde tegen dit amende
ment, dat de schatkist f 22 miljoen kost,
uit boosheid om de verwerping van hun
amendement, waarbij een progressief
tarief voor de vermogensbelasting zou
worden ingevoerd.
De v.v.d. was ook tegen, zij het uit an
dere motieven.
Staatssecretaris Van den Berge dreigde
n.l. dat hij bij aanvaarding van dit
amendement (hetgeen dus geschiedde)
en bij aanvaarding van enige andere
amendementen, die de schatkist geld
zouden kosten, te moeten overwegen
uit het ontwerp inkomstenbelasting de
faciliteit te zullen schrappen, dat 1/3
van de vermogensbelasting in mindering
mag worden gebracht op het inkomen,
een regeling die de schatkist f 20 miljoen
zal kosten. Onder deze dreiging zwich
ten de liberalen en stemden tegen.
De broedende kip niet
storen.
Minister de Jong van Defensie wil op
dit ogenblik niet ingrijpen in het con
flict tussen de hoofdlegerpredikant ds.
Bos en de tot voor koit met de oplei
ding van legerpredikanten belaste ds.
Nuttig.
De minister gaf mr. Van Riel toe, dat
het nuttig kan zijn van tijd tot tijd de
organisatie van het departement van
Defensie onder de loep te nemen. Ik ge
loof nog steeds zei hij tot mr. Bur
ger dat elke mogeljjke opvolger van
mij binnen veertien dagen de huidige
verticale organisatie van het departe
ment in een horizontale kan omzetten,
als hij dat overigens rampzalige besluit
zou willen nemen.
Er is echter ten departemente geen
sprake geweest van een ingrijpende re
organisatie, zei de minister. In feite was
de organisatie daar al verticaal. Ik heb
haar slechts wat verfraaid, o.a. door de
•benoeming van een speciale staatssecre
taris voor de Luchtmacht. Natuurlijk
brengen van bezwaren tegen
bewapening.
„Een commissie beraadt zich
ogenblik over het conflict," zei
moest ik daarbij mtfn persoonlijke over
tuiging laten gelden. Men verwacht van
mij toch niet, dat ik een gezichtloze be
windsman wil zijn?
le week juni 1914
Uit een gemeenteverslag: Dit jaar kwa
men de volgende branden voor: Gene.
Persoonlijke ongelukken kwamen daar
bij niet voor.
Begonnen met de bouw van een nieuwe
school in Witmarsum. Zoals het thans
lijkt zal er een tiental weken mee heen
gaan.
De heer J. Schouten was 70 jaar in
dienst bij fam. H. Kikkert.
Het nieuwe Spaarbankgebouw te Bols
ward zal in gebruik worden genomen op
woensdag 1 juli 1914.
Eat misse bitsjut in leechte fieie,
Immen misse: fol fan immen wêze
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
’t Saekje is rédden, Pipo
Lokkich krekt op tiid
Wer toplak bigryp nou
It hiele lan sjongt bliid.
Dief, jo bin’ In bésten
Jo falie üs net óf
Tanke wol to rêsten
PIPO 1 ivich trou
Greate wréldfigueren
Folje it journael,
Films op folie toeren
Kunstners muzikael
Alles kin fordwine
Das perfoarst gjin strop,
Mar ien moat forsklne
Pipo oan 'e kop.
Tsien fan simmermoanne
Wurdt in swarte dei,
T.V. djip biskamme
Har bistean stiet fael.
Kikers üntofreden
T.V. gjin forlet,
It leit wol yn ’e reden
Pipo is der net.
Syn romrofte namme
Klinkt fan east oant west,
Oh fortsjusteremoanne
Hear John van der Rest
Kin der wol om skrieme
Help de regisseur!
Hwa wol in clown ütliene
Pipo ’t is maleur.
Siz dochs, hwér is Pipo?
Elk röp ach en wé,
Misse wy dit typ nou
Aenst op de t.v.?
Dat soe spitich wêze
Oh, hwat wiist it bryk,
Kranten litte it léze
Pipo is tosyk.
WILSON SPRAK IN MOSKOU
MET CHROESTSJEF
Dinsdagochtend heeft de leider van
de Britse Labourpartij, Harold Wil
son, in Moskou een bespreking ge
voerd met de Russische premier en
partijleider Nikita Chroestsjef. Op
deze foto uit Moskou v.l.n.r. Wilson,
Chroestsjef en Patrick Gordon Wal
ker, een zegsman van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken.
Op initiatief van de heer S. Reitsma
werd een comité gevormd, dat zaterdag
j.l. een geslaagde paardendag hield,
waarvoor ook belangstelling bestond van
de zijde der t.v. Bij het Bovenlands ras
wist S. Postma Jr. van Workum beslag
te leggen op de le prijs schoonste geheel
maar ook op de le prijs ringrijden. De
vaardigheid van zijn zuster Grietje en
Trix, het fraaie paard, droegen daartoe
hun aandeel bij. Een wel sterk overtui
gend succes'. Zijn grootvader, Sybe
Postma Sr., wist bij het ringsteken de
2e prijs te winnen dankzij èn zijn vaar
dige hand bij het besturen van Woltsje
èn de handigheid van zijn mederijdster
en kleindochter Liesbeth de Jager.
De derde prijs was voor mej. Jetske de
Witte en mej. Bakker, Koudum; 4e Hen-
dricus de Jong en mej. Westerhuis,
Workum; 5e M. Zeldenrust en mej. S.
de Boer, Warns; 6e E. de Winter en
echtgenote, Ruigahuizen en 7e H. Kom
ma en echtgenote, Bakhuizen. De niet-
prijswinnaars kregen een herlnnerings-
medalje.
Bij de deelnemende ruiters wist B. Dijk
stra van Hemelum de le prijs (beker)
te winnen, hoewel deze jongeman o.i. zijn
sportieve kwaliteiten bij polsstoksprin-
gen, zwemmen en duiken, en op de
schaats meer overtuigend weet te bren
gen, maar met 14 ringen stond hij ver
boven H. Speerstra Jr., Molkwerum; 2e
prijs (8 ringen). Ook voor de beide ama
zones, P. Lootsma en A. Plantinga, en
de twee andere ruiters was er een her-
inneringsmedaille.
Schoonste geheel Bovenlands ras: le pr.
S. Postma Jr. en Gr. Postma met Trix;
2e pr. was voor het fraaie dubbelspan,
prachtig opgetuigd, van Arn. de Winter,
Ruigahuizen; 3e pr. voor mej. T. de Wit
te.
Schoonste geheel Fries ras: le prijs:
S. Reitsma met mej. Corrie Schurer,
mej. E. Verbeek, met Dona; 2e prijs voor
Jan de Bos en echtgenote, Galamadam-
men, met Wannie; 3e prijs voor Bruin
Reitsma en mej. S. Postma. De dames
kregen bloemen aangeboden. Burgemees
ter Pasma reikte met een toepasselijk
woord de prijzen uit.
In het wetsontwerp waren de vrijstellingen voor de vermogensbelasting reeds
verhoogd en wel van f 22.500 tot f 30.000 voor ongehuwden, van f 30.000 tot
f 40.000 voor gehuwden en werd de kinderaftrek verhoogd van f 7500 tot f 10.000.
De Kamer deed er nog een schepje op en bracht in het wetsontwerp dat een
ongehuwde voor de eerste f 40.000 van vermogensbelasting Is vrijgesteld. De
gehuwde ziet dit bedrag stijgen tot f 55.000, terwijl voor elk kind waarvoor kin
deraftrek wordt genoten, f 13.500 is vrijgesteld. Voor 65-jarigen en invaliden
wordt volgens het amendement de vermindering verhoogd met f 35.000 en niet
met f 27.000, zoals In het oorspronkelijke ontwerp was voorgesteld.
Jawaharlal Nehroe, premier van India, was reeds geruime tijd ziek en had de
leeftijd van 74 jaar bereikt. Dat hij het tijdelijke met het eeuwige heeft verwis
seld, is dus niet zo opzienbarend.
Maar zou het zo kunnen zjjn, dat deze grote staatsman eigenlijk is gestorven
aan een gebroken hart? Heeft hij niet het gebouw van zijn staatskunde zien
ineenstorten en al zijn verwachtingen beschaamd?
De nieuwe premier van India en voorzitter van de Congrespartij, Lal Bahadoer
Sjastri, werd in New Delhi door zijn vrienden met bloemen ontvangen en ge
feliciteerd nadat bekend was geworden, dat hij tot opvolger van wijlen premier
Nehroe was gekozen.
Kernmacht.
De regering is geenszins van plan, auto
matisch af te glijden naar deelneming
aan de internationale kernmacht. Zij
wil echter bij de besprekingen daarover
en bij de proefneming zijn om te weten
wat er op dit gébied gaande is.
De minister was het met de heer Mat-
ser eens, dat ook Defensie moet kunnen
werken met een meerjarig financieel
plan. In 1964 zei hij tot mr. Van
Riel is in totaal 2900 miljoen gulden
voor defensie beschikbaar. W(j ver
wachten evenwel niet meer uit te ge
ven dan 2460 miiljoen gulden plus een
overloop van onze verplichtingen uit de
vorige jaren. Het totaal van 2900 mil
joen zullen wij zeker niet overschrij
den.
De minister had de kwestie van de le
gerpredikanten tot het slot van zijn ant
woord aan de senatoren bewaard. De
regering acht de geestelijke verzor
ging van de militairen van groot belang,
stelde hij. Wij kunnen er niet blij ge
noeg mee zijn. Natuurlijk is de orga
nisatie nog niet ideaal. Zij is echter het
resultaat van vele stromingen en heeft
in elk geval tot voordeel, dat zij werkt
en over het algemeen ook goed werkt.
Nu is er een conflict tussen enkelingen.
Inderdaad: een belangrijk conflict. Maar
dat mag nog geen reden zijn om de hele
organisatie overhoop te gooien. De re
gering heeft daar bepaald geen behoef
te aan. Het zou heel wat anders zijn
als de kerken daartoe de wens te ken
nen gaven.
Het kernwapenprobleem gaat het hele
mensdom aan. Daarom is het goed, dat
dè kerken het in discussie nemen. Maar
daarom ook moet men van de overheid
niet vragen, dat zij zich in deze discus
sie mengt. Zij doet er verstandig aan,
de kerken vry te laten en mag daarbij
van de kerken verwachten, dat z(j de
nodige publieke voorzichtigheid in acht
zullen nemen.
Toen Gandhi viel, was het vanzelfspre
kend, dat Nehroe Zijn opvolger zou zijn.
Hem was de profetenmantel van de gro
te Leider ten deel gevallen. Hij was
Gandhi’s naaste medewerker en had als
zodanig al grote invloed. Het bijna on
voorstelbaar gezag, dat Gandhi genoot,
zette zich in hem voort.
Nehroe was met een zilveren lepel in
de mond geboren. Zijn vader was rijk
en behoorde tot de aanzienlijkste kaste,
die der Brahmanen. De zoon koos niet
de weg van de minste weerstand. Trou
wens, de idealen van een vrij en onaf
hankelijk India waren hem met de, zij
het dan zilveren, paplepel ingegeven. Hij
ging studeren in Engeland, hij ging
kijken in Rusland en kwam terug als
een bekwaam jurist en een verklaard
nationalist. Hij sloot zich aan by de
Congrespartij en begon de strijd tegen
de overheerser, Engeland.
Zijn geniale leider voerde deze strijd
niet met geweld, maar geloofde in de
overwinning van de geest. Lijdelijk ver
zet was het, dat tenslotte Engelands
weerstand brak. Vele jaren bracht
Nehroe door in gevangenis en interne
ringskamp. Toen de oorlog met Japan
uitbrak, weigerde hij de kant van En
geland te kiezen, tenzij dit de zelfstan
digheid van India toezegde.
Maar na 1945 besefte men in Londen,
dat de dagen van het kolonialisme ge
teld waren. De onderkoning, Lord Wa-
vell, benoemde een interim-regering, die
de overgang naar de zelfstandigheid
moest voorbereiden en het was vanzelf
sprekend, dat Nehroe daarvan het hoofd
was. Zo werd hij ook de eerste minis
ter-president van India, een ambt
hij tot zijn dood heeft bekleed.
De derde weg.
Niet het geweld, maar de geest
overwinnen, had Gandhi geleerd, en hij
had aan Nehroe een goed leerling. Deze
zag hoe de „blokken” in de wereld, ook
n& een verschrikkelijke wereldoorlog,
tot de tanden gewapend tegenover el
kander bleven staan. India kon zich aan
sluiten by het westelijke dan wel bij
het communistische blok. Hij verkoos
geen van beiden. Nehroe voerde een
doelbewuste neutraliteitspolitiek.
Zijn eerste grote teleurstelling kwam
toen het hem niet mogelijk bleek die
twee fel tegenover elkaar staande groe
pen, Hindoes en Moslims, met elkaar te
verzoenen en te leren in één land, in
één staat samen te leven. Er kwam
scheiding tussen India en Pakistan en
die twee leefden voortaan naast, maar
ook fel tegenover elkaar. Vooral de
kwestie-Kasjmir gooide steeds nieuwe
brandstof op het vuur. Het is nog maar
zeer kort geleden, dat grote groepen
Moslims over de Pakistaanse, en Hin
does over de Indiase grens vluchtten
voor de gewelddaden tegen hun leven
en bezit!
Was dit Nehroe al een doom in ’t vlees,
een nog hardere klap zou hij te incas
seren krijgen, toen de grote buurman
China begon te infiltreren in de grens
staten, die India van het Hemelse rijk
scheidden, te vuur en te zwaard huis
hield in Tibet en het geweld liet zege
vieren. Nehroe’s derde weg liep dood.
zieke man, waarvan ieder zich afvroeg
hoe lang hij het nog zou maken.
Hij heeft dan ook niemand aangewezen
die hem zou moeten opvolgen. Hij had
het ook niet gekund. Hoe zeer men hem
om zijn persoon, om zijn verleden, om
zijn grote verdiensten voor volk en
staat hoogachtte, zijn beleid had ge
faald.
Tragisch is het verscheiden van deze
man, op wie zo velen hun-hoop hadden
gevestigd, die meenden om de wereld
problemen te kunnen heenlopen.
En toch heeft hij gelijk gehad. Niet het
geweld, maar de geest triumfeert.
Alleen de tijd was er nog niet rijp
.voor. En Nehroe ervoer wat thans zo
velen ervaren, dat wat nationaal wel
licht kan slagen, internationaal gezien
moet falen. Niet alleen het volk van
India, heel de wereld zou moeten leren,
dat het geweld zich zelf verslindt.
Wanneer een idealist faalt, is er altijd
reden tot rouw.
Diekerhof over het al of niet ter sprake
atoom-
„Lucas kind” vervangen.
Tweede hoogtepunt in de soms verwar
de discussies was dat het „Lucas-kind"
door zijn naamdrager eigenhandig werd
vermoord en vervangen door de Neder
landse maagd.
Er werd n.l. een amendement aange
nomen, waarbij de belastingplichtige
dubbele kinderaftrek krijgt voor een
kind tussen 16 en 27 jaar dat het huis
houden verzorgt, mits tot dat huishou
den tenminste drie andere kinderen jon
ger dan 27 jaar behoren. Deze faciliteit
komt in de plaats van het „Lucas-kind”
en brengt de schatkist f 2 miljoen op.
Bolswards Nieuwsblad
en Wymbritseradeel.
Hwat hat Qabe Skroar
op dit
de mi
nister, „laten we deze broedende kip
niet storen.”
Minister De Jong was kwiek en welge
moed de Eerste Kamer binnengewan
deld en dankte voor het welkom dat de
senatoren hem en zijn staatssecretaris
haddentoegeroepen. De staatssecretaris
sen zei hij zijn echt niet gebal
loteerd door de politieke partijen: zij
zijn door mij aangezocht.
De keus tussen deskundigheid en poli
tieke ervaring, betoogde hij in dit ver
band tegenover mr. Burger, kan natuur
lijk aanleiding geven tot meningsver
schil, maar ik geloof, dat de ervaring
inmiddels heeft geleerd, dat ik de goede
keus heb gedaan. De heer de Jong was
het met mr. Burger wel eens, dat het
beleid op het gebied van Buitenlandse
Zaken en van Defensie het best is, als
het gedragen kan worden door rege
ringspartijen en oppositie.
f
