Onrust onder negerbevolking kan Goldwater’s kansen doen stijgen Fusie Christelijke partijen voorlopig afgewezen Wordt Brezjnjew opvolger van Chroestsjow? Geestdrift en fel verzet bij Goldwater s kandidaatschap presidentsverkiezing Zomerzorgen op het Binnenhof a roar Goldwater Gouden filmpjes Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Kaatser overleden bij spel in Makkum üs hjoed 2 VRIJDAG 24 JULI 1964 103e JAARGANG No. 56 to sizzen 1 DE VIERDAAGSE VAN APELDOORN GESTART Extremisme PYÏ po- Advertentieprijs: 15 cent per tnn> Ingezonden mededelingen dubbel tarief Contractprijzen op aanvraag In kening kin syn folk allinnich regearje troch it to tsjinjen ie week juli 1914 Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Dolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Tclef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2335 :(05157) Terugslag. De kandidatuur van Goldwater heeft ’n merkwaardige terugslag in het buiten land. Men schrikt terug voor zijn on verantwoordelijke wijze van denken op internationaal terrein. Het gevolg hier- Dinsdagmorgen, in alle vroegte, zijn 1320 deelnemers aan de elfde vierdaagse van Apeldoorn van start gegaan. Het was goed wandel weer, doch reeds tijdens deze eerste etappe vielen de eerste slachtoffers: fikse blaren hier bij enkele deelnemers van het St. Jozefshuis uit Heer bij Maastricht die evenwel op vakkundige wijze door de blaren- prikploeg bestreden werden. Tussen Vlissingen en Ostende liggen Engelse kruisers. De Duitse troepenbe wegingen zijn in volle gang. De span ning tussen Duitsland en Frankrijk is zeer groot. België mobiliseert. Ook de mobilisatie van het Russische leger en de Russische vloot bevolen. De schaarste aan zilvergeld wordt on rustbarend. De Duitse huzaren zouden de Neder landse neutraliteit bij Tilburg geschon den hebben. In Nederland worden veel paarden op gekocht voor het leger. In Maastricht bracht het Roode Kruis 60 bedden gereed om op alle gebeurlijk heden voorbereid te zijn. Na beschieting hebben de Duitsers de Belgische stad Visé ingenomen. Ut 't politike wetter Komt wer in lüd gesnetter Elk waerd it wys, der sit In wylde jerk yn 't bit Mei hege punten-listen Nuver, de measten wisten Fan syn bistean net óf Nou slacht er mei de wjokken Dyjinge dy’t him lokken Wurde seis in dripke skou. ’t Giet by de Amerikanen Sa yn forkearde banen Hoe komt dochs in partij Dêr, nofter bisjoen, by Miskien dat hja ’t seis witte Wy moatt’ in fearke litte Us klimaet is net myld Dus dizze kear mar ris wyld It Wite nêst-birikke Kom, kom, dan soene wy skrikke Abonnementsprijs f 2 40 per kwartiil (bij vooruitbetaling) Giro 887926 T.V.-recIame. Een ander interessant punt, dat mr. Beernink aansneed, was zijn afwijzing van de gedachte, dat de dagbladen, de t.v.-reclame zouden gaan verzorgen. Mr. Beernink liet merken, dat hij veel meer voelde voor de gedachten, welke minister Scholten vorig jaar als staats secretaris heeft ontwikkeld. Maar hij zei realistisch genoeg te zijn om te be seffen, dat die niet „haalbaar” z\jn. Maar wat dan? Het p.v.d.a.plan om naast de omroepverenigingen een „nieuw orgaan” met de verzorging van het tweede net te belasten, heeft ook al niet veel instemming gesogst. De zomervakantie doet zich nu ook op het Binnenhof gelden. Men ziet er meer toeristen dan Kamerleden. Amper terug uit de Sovjet Unie na gesprekken met de Russische minister-president en zijn collega van buitenlandse zaken maakte minister Luns zich deze week op om naar Indonesië af te reizen. Daar tussen behandelde de Eerste Kamer, die nog niet met vakantie is, het kernstop- verdrag een onderwerp, dat met algemene stemmen werd goedgekeurd. Op vallend was echter, dat de communist Bakker zich, zij het buiten de Tweede Kamer, uitliet op een wijze, die doet vermoeden, dat de c.p.n. nog steeds niet helemaal zeker is van haar positie in het conflict tussen Peking en Moskou. Party doare ’t amper neame Hoe fier kin sa’n jerk fleane? In kloft efter him oan? Dan is de grap bidoarn a Der sil neist yn Jerope Net sa wakker op hope Seis yn üs lytse lan Brochten se üs oan ’t forstan (De Earste Keamer leden) Ta blidens wie gjin reden Foar ’t politike wetter Is ’t om de rêst, grif better Knip ’t wylde jerkje gau Hwat fan syn wjokken óf Dan wurdt er neist hwat dimmen Is 't oeral to fornimmen Einen kwêkje foldien Wy bliuwe as keppel ien De blanke en de swarte Mei ijocht en romte parte. Een nieuw leiderschap is nodig, ook in het binnenland, waar de federale rege ring voortdurend inbreuk aan het ma ken is op de individuele vrijheden en be voegdheden van de deelstaten. Goldwa ter zoekt vooral steun ter rechter zijde en dat heeft hij als volgt onder woorden gebracht: „Extremisme in verdediging der vrijheid is geen ondeugd”. Een slogan, dat overal op van toepas sing kan zijn, maar dat hier in het bij zonder slaat op de actie voor de rech ten van de staten, die de voorstanders van rassenscheiding voeren. De indivi duele vrijheden zijn in Goldwaters ogen de absolute ondernemersvrijheid zonder sociale remmingen en de vrijheid ande ren, zoals negers, hun vrijheid te ontne men. Goldwater is wel niet tegen rassenschei ding, maar hij wil de rassenscheiders hun vrijheid geven. Dat zal hem, zoals berekend, in de zuidelijke staten heel wat stemmen geven, vooral gouverneur Wallace van Alabama, die zich in dit overwegend democratische gebied kan didaat wilde stellen tegen de officiële democratische kandidaat in, zich heeft teruggetrokken. Dat is een voordeel v. Goldwater, aangezien Wallace en hij aan dezelfde kiezers appelleerden. In de ste den met hun grote bevolking zal Gold water, naar men aanneemt, stemmen verliezen, maar daar staat tegenover, dat ook in het noorden de rassenschei- der Wallace populairder bleek te zijn dan verwacht. Mutaties. In Rusland toont men zich bezorgd over de mogelijkheid van Goldwater als pre sident. Men hoopte met de Amerikanen tot een soort vreedzaam overleg te ko men, waar Goldwater niet voor voelt. Overigens heeft de positie van de leiden de groep in het Kremlin zich wel ge stabiliseerd. Dat kan men opmaken uit de veran deringen die hebben plaats gehad. President Brezjnjew is vervangen door Mikojan, de communist van de oude garde. Het presidentschap is meer een ere-baantje en Brezjnjew wordt op deze manier vrijgemaakt voor het werk in het partijsecretariaat. Men concludeert hieruit, dat hij beschouwd moet worden als de opvolger van Chroestsjov. Miko jan heeft altijd begrip getoond voor de belangen van de consument, Brezjnjew is een lid van de jongere garde en Chroestsjov heeft aanzienlijke verbetë- ringen op sociaal gebied bekend ge maakt. Artsen, leraren, winkelbedienden en an deren, die niet in fabrieken werken, heb ben 40 pet, loonsverhoging gekregen en de pensioenen voor de arbeiders op de collectieve boerderijen worden omhoog gehaald. Briefwisseling. Ondertussen gaat de briefwisseling tus sen Peking en Moskou voort. Moskou beschuldigt China ervan bang te zijn voor een wereldconferentie van commu nistische partijen, die de Chinese versie van het marxisme verwerpen zou. Peking maakte de economische maatre gelen van Chroestsjov belachelijk: deze zouden alleen maar een bevoorrechte groep profijt brengen, terwijl ontevre denheid onder de bevolking aan het gis ten is. Peking legt er de nadruk op, dat Chroestsjov het kapitalisme in de Sow- jet-Unie wil herstellen. Maar die be schuldiging zullen alleen simpele zielen geloven, zo meent Moskou. Om weer even tot de Ver. Staten terug te keren. Ontevreden over de economi sche ontwikkeling behoeft men niet te zijn. Alle cijfers wijzen op een voort gaan van de bloeiperiode, die nu in de 41ste maand is. Het enige dreigende ge vaar is, dat de onderhandelingen over de lonen in de auto-industrie op een sta king zullen uitlopen en de auto-industrie is de motor van de economie. Bolswards Nieuwsblad STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel. ONTSNAPPINGSPOGING UIT HUIS VAN BEWARING Europees overleg. Onze minister van financiën, prof. Wit- teveen, ontving gasten uit het buiten land. In Amsterdam kwamen enkele col lega’s uit de zes landen van de Europese Economische Gemeenschap bijeen, om over de inflatietendenzen binnen West- Europa te spreken. Ook het Europees Commissielid Marjolin was aanwezig. Misschien zal ook wel gesproken zijn over de aanmerking, welke de Europese Commissie heeft gemaakt op het voor nemen der Nederlandse regering tot be lastingverlaging over te gaan. De Nieu we Rotterdamse Courant, die politiek aan prof. Witteveen verwant is, heeft laten doorschemeren, dat die wenk in v.v.d.kringen niet goed gevallen is. Een ander Europees overleg, dat op het programma stond, is uitgesteld. Er zou namelijk verder worden onderhandeld over de vorming van een Air-Unlon: een soort Europese gemeenschap van luchtvaartmaatschappijen. De vertra ging kwam de K.L.M. hoe moei lijk zij er ook voor mag staan eigen lijk wel goed uit. Vooralsnog zag het er namelijk naar uit, dat de grote maat schappijen uit Frankrijk, West-Duits- land en Italië geneigd waren rekening te houden met de Beneluxlanden (KLM en Sabena) in de lucht. CJi.u.-conferentie. Al is de Tweede Kamer dan met vakan tie, dat betekent niet, dat alle Tweede Kamerleden ook over de politiek zwij gen. De c.h.u. organiseerde haar jaar lijkse zomerconferentie te Woudschoten. Daar dienode de c.h.u.-voorzitter, mr. Beernink zijn anti-revolutionaire collega dr. Berghuis van repliek. Deze had de c.h.u. gevraagd of zij kleur wilde be kennen. Gevoelt zij voor samenwerking met de a.r.p. in een grote protestantse partij? Een Nipo-onderzoek had de in druk gewekt, dat voor een dergelijke fusie in de kring van c.h.u.leden zowel Het traditionele kaatsfestijn van de k.v. „Makkum” te Makkum en de Makku- mer „merke” heeft dinsdagmiddag plots een einde genomen, doordat een deelne mer aan de leden-kaatswedstrijd onwel werd en op het veld overleed, alle feeste lijkheden werden terstond afgelast. De 63-jarige heer Douwe Blanksma van de Turfmarkt alhier, speelde op het mo ment dat hij onwel werd mee in een wedstrijd, tot het partuur van de tegen partij behoorde ook dokter Bogstra uit Makkum, die eerste hulp verleende. Hij kon echter slechts de dood constateren. De heer Blanksma was meesterknecht bij Tichelaars Aardewerkfabriek te Makkum. Hij was gehuwd en vader van drie kinderen. De jongste zoon die nog in huis verblijft en aan de h.b.s. studeert verbleef voor een vakantie-uitwisseling in Engeland. Hij keerde per vliegtuig naar Nederland terug. De heer Blanksma is jarenlang voorzit ter van de kaatsvereniging geweest en was thans nog ere-lid, tevens is hij nog bestuurslid van de Nutsspaarbank ge weest. Daarnaast genoot hij bekendheid bij Tichelaars Aardewerkfabriek, waar hij bijna een halve eeuw in dienst was. Maandag hebben drie mannen een ging gedaan te ontsnappen uit het Huis van Bewaring in Rotterdam. Ze kwamen echter niet verder dan het dak van een dienstwoning, die bij het gevangeniscomplex hoort. De snel ge alarmeerde politie heeft meteen de buurt afgezet. De vluchtelingen wei gerden zich over te geven, zodat de brandweer gewaarschuwd moest wor den om lange ladders beschikbaar te krijgen. Met dakpannen bekogelden de mannen de brandweerwagens. Daarop werden door de politie waarschu wingsschoten gelost. Ten slotte moes ten de gedetineerden zich gewonnen geven. Op de foto worden drie man nen op het dak door de politie gear resteerd. Een van hen moet met de gummistok tot rede worden gebracht van kan zijn, dat de Europeanen zich meer aangetrokken zullen gaan voelen tot de stellingen van president De Gaul le, die een zo groot mogelijke onafhan kelijkheid van de Ver. Staten bepleit. In Engeland heeft .een conservatieve woordvoerder het al nuttig geoordeeld te verklaren, dat de republikeinse keuze de nadruk legt op de noodzaak voor Engeland zijn onafhankelijke afschrik- wapenen te behouden. De Labourpartij betoogt n.l., dat ’t onafhankelijke kern wapen overbodig is. Dat zal in de ko mende verkiezingsstrijd nog wel eens ter sprake komen. Uit Denemarken komt het bericht, dat de minister van onderwijs, lid van de radicale (liberale) partij, zich afvraagt of Denemarken bij de verkiezing van Goldwater maar niet uit de NAVO moet treden. Zelden zal een candidaat voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen met zoveel geestdrift van zijn aanhangers en zoveel fel verzet van zijn tegenstanders buiten de partij en buiten het land begroet zijn als senator Barry Goldwater, de vaandel drager van de Amerikaanse conservatieven. En het betekent heel wat een conser vatief te zijn in een conservatief land. Een blad als The New York Times, als The Thimes (Londen), Le Monde (Parjjs) en vele andere in vele andere landen zijn haast ten einde raad over de uitslag. Het New Yorkse blad spreekt van een „ramp in San Francisco”, waar de keuze is gevallen. In de rede, waarmee Gold water de candidatuur aanvaardde, heeft hij zieh voortdurend als de morele leider opgeworpen, die nodig is om het prestige van de natie te herstellen. Het commu nisme ziet Goldwater als het allesoverheersende gevaar. De democratische regering heeft volgens hem overal nederlagen geleden; in Berlijn door de bouw van de muur, in Laos, in Vietnam. Daar zal met hem een eind aan komen. Hij is bereid in de strijd tegen het communisme tot de rand van de oorlog te gaan en wanneer men het programma van de partij mag geloven, dat op de conventie is aangeno men, zal Goldwater ook alle Oost-Europese volkeren bevrijden, met inbegrip van de Oekraïne en Armenië. Kansen. Men voorziet, dat Johnson wel zal win nen, maar dat het aantal stemmen voor Goldwater en zijn even reactionaire kan didaat voor het vice-presidentschap, Mil ler, toch nog wel ongeveer 45 pct. van het totaal zal bedragen. Het verschil is te gering om comfortabel te zijn, vooral wanneer men bedenkt, dat diverse ont wikkelingen Goldwater in de kaart kun nen spelen. Gelukkig regent het flink in Zuidoost-Azië, zodat grote operaties wel niet te verwachten zijn, maar tegenslag in het buitenland kan Goldwater stem men bezorgen. Ernstiger is, dat de on rust op het gebied van de rasseninte gratie, ofwel de invoering van de wet op de burgerrechten tot onrust in het ge hele land kan leiden en ook dit kan tot gevolg hebben, dat diverse blanken uit reactie op de liberale integrationisten, die dit op hun geweten hebben, de reac tionaire zijde zullen kiezen, in de over weging, dat de negers nu toch wel een al te grote mond krijgen. als van de a.r.p.leden veel sympathie bestond. Mr. Beernink vond het aantal onder vraagden niet groot genoeg. Hij liet er bovendien geen twijfel over bestaan, dat de tijd nog niet rijp is voor een fusie; indien de partijbesturen er toe zouden besluiten, zouden naar zijn mening toch weer bepaalde groepen zich afscheiden. Ongetwijfeld was dit voor de a.r.p. een teleurstellend, hoewel misschien niet onverwacht, antwoord. De anti-revolutionaire fractieleider Van Eysden heeft van deze afwijzing geen kennis meer kunnen nemen. Hij over leed diezelfde avond in het ziekenhuis te Rotterdam aan een kwaal, welke zich vorig jaar tijdens de besprekingen over da kabinetsformatie bij hem had geopen baard en waarvan hij niet meer is ge nezen. In de a.r.p.-fractie zal hij worden opge volgd door burgemeester Schakel, die tot de groep „verontruste anti-revolutio- nairen” heeft behoord en die in vorige jaren tegen het beleid van de vorige fractieleider dr. Bruins Slot heeft ge ageerd. Binnenkort moet de a.r.p.-frac tie nu in de vacature-Van Eysden voor zien. Zal het de heer Smallenbroek wor den, die al een jaar lang voor hem heeft waargenomen Mr. Beernink wees ook een verdergaan de fusie met a.r.p. en k.v.p. tot een c.d.u. zoals in West-Duitsland be staat af. De toespraak, welke de Nij meegse hoogleraar Rogier, een vriend van de jubilerende kardinaal Alfrink, onlangs heeft gehouden, greep hij aan om de vraag te stellen of er niet een groot verschil in onderwerping aan het kerkelijk gezag bestaat tussen protes tanten en katholieken. Dat verschil be staat ongetwijfeld, maar minstens zo opmerkelijk zijn de wijzigingen, die zich in dit opzicht binnen r.k.-kring voltrek ken. Daar ging mr. Beernink aan voor bij. Kort na zijn toespraak deed zich een nieuw symptoom van die kentering in r.k.-kring voor: twee van de drie Je- zuïten-paters, die vanuit Rome uit de redactie van de „Nieuwe Linie” waren teruggeroepen, vroegen ontslag uit hun orde en stelden zich onder de hoede van mgr. Bekkers, de bisschop van Den Bosch, die goed vond, dat zij hun jour nalistiek werk zouden voortzetten. Kruitvat Harlem. Dat de rassenkwestie een kruitvat is, hebben de gebeurtenissen in New York van zaterdag en zondag geleerd. Don derdag had een agent een negerjongen doodgeschoten in Harlem, de negerwijk van New York, omdat hij zich bedreigd had gevoeld door hem. Protestbijeen- komsten van negers na de begrafenis van de jongen leidden tot kloppartijen met de gehate politie, die met stenen en molotowcocktails werden bekogeld. Zondagavond braken opnieuw onlusten uit. Het zal wel weer rustig worden in Harlem, maar even heeft de buiten wereld kunnen zien, hoeveel opgekropte haat tegen de blanken in de negerwijk aanwezig is. Het brute optreden van de politie te gen negers is een geaccepteerd feit in ’t dagelijks leven. Dat de winkels in Har lem door blanken gedreven worden, dat het gehele economische leven zich in blanke handen bevindt, dat de mannen die in de wereld van misdaad en prosti tutie de toon aangeven blanken zijn, dat alles is bekend, maar er komt een ogen blik, dat dit niet meer genomen wordt. En dat ogenblik dreigt voortdurend dichterbij te komen. Uit angst hiervoor zouden vele, te vele blanken misschien nog wel op Goldwater kunnen gaan stemmen.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1964 | | pagina 1