Hernieuwde neger-
Amerika
Minister Luns in Indonesië
relletjes in
De Gaulle doet weer enig stof opwaaien
Zal Kamer reges onderbreken
voor anti-REM wetten?
üs hjoed p p
to sizzen
Kubaarder jongeman
in zee verdronken
Gouden filmpjes
Utslapke
bij Terschelling
a
Orgelconcert door
C7
Jan Bonefaas
Hwat hat Qabe Skroar
103eJAARGANG
VRIJDAG 31 JULI 1964
No. 58
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
PYT?
De
Duizenden
Belgen
De Franse ruiterij bereikte de Rijn.
REM-eiland.
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
le week augustus 19H
Een korte vergadering van de Eerste Kamer was deze week al hetgeen het Bin
nenhof deze week in politiek opzicht bezig hield. De koninklijke familie is naar
haar vakantie-oord in Italië getogen en minister Luns heeft, kort na zijn terug
keer uit de Sovjet-Unie, de reis naar Indonesië aanvaard, waar hij inmiddels een
gezellige ontmoeting met president Sukarno heeft gehad. Beide reizen dragen een
sterk good-will karakter.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
1(05157)
VIERDE PIEREILAND VOOR
SCHEVENINGEN
Dit is het vierde piereiland, dat don
derdagnacht van de Verolmewerf op
Roozenburg naar Scheveningen is ge
sleept
Eerste Kamer.
De agenda van de Eerste Kamer had
betrekking op een paar onderwerpen,
welke de Tweede Kamer vlak voor het
niets gebeurt in de wereld en hij de in
druk kan vestigen, dat dat grotendeels
te danken is aan enkele flinke woorden
of gebaren van hem.
De worsteling aan de Maaslinie duurt
voort.
De uittocht van de In Duitsland werken
de landgenoten houdt aan.
In Brussel een aantal Duitse spionnen
terechtgesteld.
Franse legers bezetten thans een groot
deel van België.
Trije detinearden
dy’t him stikem smearden
üt ’e finzenis
Hja tochten moaiwis
fakènsjes bigjinne
trekke, oeral hinne
Soks jowt it libben glans
Wy gripe ek de kans!
Al den dach opsluten
efter traeljeruten
forfeelt op ’en dür
Weagje ’t aventür
Hommels hiene trije
slim, harsels bifrije
moai, dit fait üs ta
As wy massel ha
sil ’t fakansje bliuwe
Lit üs fluch fuortstouwe
Noait wer binnendoar
Plysjes üs op ’t spoar
ja dan wurdt it minder
nimmen is bikinder
as de bünte houn
Fuort, wy moat net foun
It Ljouwerter ütstapke
dat forkeard ütpakte
Twa binne al oan ein
yn 'e boeijens slein
Fakansje mislearre
't hoecht net wer prebearre
len fan ’t trijetal
Gnysket om ’t gefal
Had-jé-me-maar-heren
Mei jim sterke earm
De fakansjepret
Forfeelt echtwier net!
De frijheit is in skat
dy’t men inkell bihalde kin
troch der gebrük fan to meitsjen
Abonnementsprijs f 2 40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Dinsdagmiddag om ongeveer half vief
is bij het zwemmen in de Noordzee bij
Formerum op Terschelling verdron
ken de 23-jarige Theo Agricola uit Ku-
baard. Zijn vriend, Andreas Bos uit
Bolsward, stelde verwoede pogingen in
het werk, waarbij het er even op leek
dat hij er in zou slagen Theo aan wal
te brengen, maar de zee stond het hem
niet toe. Bos zelf liep daarbij ook nog
even gevaar, meegesleurd te worden.
Theo Agricola kampeerde met Andreas
Bos op het terrein van de heer G. A.
van Duren te Formerum. Samen wa
ren Zij naar het srand gegaan om in
zee te gaan zwemmen. Theo, die naar
men aanneemt, een niet te sterk zwem
mer was, werd op een gegeven moment
meegesleurd en kon zichzelf niet meer
in veiligheid brengen. Toen ook de po
gingen van zijn vriend mislukten, kon
hij niet meer worden gered. Er had zich
in dit badseizoen op geen van de Friese
Waddeneilanden nog een verdrinkings-
geval voorgedaan.
van Berlijn heeft minister Schröder
enkele dagen na de woorden van De
Gaulle nog weer eens onontbeerlijk ge
noemd. Schröder denkt dus, volgens
De Gaulle, nog steeds niet Europees.
Franse vloot bracht het Duitse oor
logsschip „Panther” tot zinken.
Op de Noordzee 2 Duitse slagschepen
gezonken.
Onlusten.
In de Verenigde Staten houden de on
lusten, vooral in de staat New-York,
aan. Na de relletjes in New-Yorks
negerwijk Harlem kwam het in een an
dere Newyorkse wijk, Brooklyn, tot si-
Het te Sneek verschijnende Drijfhouts
Advertentieblad wordt voorlopig niet
uitgegeven.
Grote, praktische resultaten kunnen er
eigenlijk niet van worden verwacht. Het
gaat om een verbetering van betrek
kingen, die lang gevoelig hebben ge
legen, in de hoop op tastbare resulta
ten in de toekomst. In een vraagge
sprek voor de televisie liet minister
Luns uitkomen, dat h(j van zijn kant
zich daarbij niet geremd acht door
bittere herinneringen aan het verleden,
zoals de kwestie-Nieuw-Guinea voor
wat Indonesië betreft en de Goloub-
affaire voor wat de Sovjet-Unie betreft.
Vak/beweging.
Het zal wel los van deze ontwikkeling
staan maar in elk geval heeft de
nieuwe voorzitter van het CNV, Van
Eibergen, besloten zich terug te trek
ken uit de Tweede Kamerfractie van
de ARP. Hij gaat zich geheel Wijden
■aan zijn vakbondswerk. In de Tweede
Kamer zal zijn plaats worden ingeno
men door de jonge CNV-econoom Boer-
sma. Hieruit blijkt reeds, dat het niet
gaat om een principieel besluit, zoals de
nieuwe leiding van het Ned. Kath.
Vakverbond heeft genomen, namelijk
om het werk van de vakbeweging te
scheiden van de politieke aktiviteiten.
De heer Van Eibergen vindt de com
binatie van vakbondsvoorzitter en Ka
merlid in principe wèl doch in de prak
tijk uiterst moeilijk vol te houden. Hij
is voornemens per 1 september de Ka
mer te verlaten.
Intern.
De Gaulles dreigement was niet alleen
een waarschuwing van hoofdstad tot
hoofdstad, maar min of meer een partij
kiezen in een interne Duitse strijd, de
fronde, de guerilla, welke Erhard moet
ondergaan van de kant van Adenauer
en Strauss, de Beier, die meent nog een
appeltje te schillen te hebben met de
zo Engels geörienteerde Schröder, die
niet voldoende zijn kant heeft gekozen
in de affaire met Der Spiegel, welke
Strauss zijn portefeuille van defensie
heeft gekost. Adenauer en Strauss
wensen desnoods met Frankrijk alleen
een Europese Unie te vormen, bezorgd
al zij zijn, dat Amerika over de Euro
pese hoofden heen te nauwe kontakten
met Rusland zal zoeken, welke zullen
uitlopen op een bevriezing van de si
tuatie in Europa. Dat zou een bevesti
ging van de grens tussen Oost en West
op de huidige plaats betekenen, met
verloren kansen voor een toch al zo on
waarschijnlijke Duitse hereniging. In
een ietwat nationalistische overschat
ting menen zij zeker, dat Rusland zal
zwichten voor Duits-Franse druk.
Het ziet er voorlopig niet naar uit, dat
Erhard en Schröder zich bang zullen
laten maken door opmerkingen van De
Gaulle.
Dreigement.
Frankrijk had voorstellen gedaan voor
een politieke organisatie van Europa,
maar deze zijn door Den Haag, Brussel
en Rome gesaboteerd. Ditmaal waar
schuwde De Gaulle de Duitsers serieus
de politieke eenheid aan te pakken,
want als de dingen ten eeuwigen dage
in de onzekerheid van het ogenblik
zouden blijven, zou er op den duur bij
het Franse volk enig twijfelen, bij het
Duitse volk ongerustheid kunnen ko
men, terwijl er bij hun partners in de
gemeenschappelijke markt een ver
sterkte neiging zou komen de zaken
op hun beloop te laten in afwachting
van het ogenblik, waarop men mis
schien uiteen gaat.
Het is een nauwelijks verhuld dreige
ment, dat Frankrijk de Europese Ge
meenschap wel eens de rug kan toe
draaien om zijn eigen weg te gaan.
Welke weg is niet duidelijk. Bovendien
is dat dreigement via de ongerustheid
van het Duitse volk gericht tot Erhard
en Schröder, die, zoals hier al vaker
uiteengezet, niets willen weten van de
gaullistische politiek van Europese on
afhankelijkheid. Zij bepleiten juist een
groter Europa met inbegrip van Scan
dinavië en Engeland, een Engeland, dat
door De Gaulle juist wordt veroordeeld
aangezien zijn verdedigingsmacht niet
autonoom zou zijn ten opzichte van de
Verenigde Staten. Zij wensen ook het
bondgenootschap met de Verenigde
Staten, dat als modern kenmerk, juist
het beginsel van integratie in vredes
tijd al kent, ten volle te handhaven. De
deelname van Amerika aan de verde
diging van de Oostelijke grenzen van
West-Duitsland en aan de verdediging
Cuba veroordeeld.
Er zat ongetwijfeld een dosis verkie
zingspropaganda in de druk, welke de
Ver. Staten op de Latijns-Amerikaanse
landen hebben uitgeoefend om tot sanc
ties tegen Cuba te besluiten. Er zijn
nog maar vier landen in de organisatie
van Amerikaanse Staten, die Cuba heb
ben erkend. Nu moet iedereen met Cu
ba breken en, alle handel wordt verbo
den. De aanleiding tot deze maatrege
len, welke weinig verschil in de situatie
zullen brengen, was de klacht van Ve
nezuela, dat Cuba de communistische
terroristen daar van wapens had voor
zien. Een veroordeling dus en zeker
geen aandacht voor de toenaderings
pogingen, welke Castro en zijn broer de
laatste weken hebben gedaan. Toenade
ringspogingen, welke ten dele kunnen
worden verklaard uit de moeilijke eco
nomische situatie, waarin Cuba zich be
vindt nu de suikerprijzen weer zo zijn
gedaald. Maar voor de verkiezingen
zeker moet iedere kandidaat flink zijn.
BEROERING OP HET
„FIESTA”-KANTOOR
Henry Whitfield (wijzend, geheel
rechts), de nieuwe eigenaar van de
„Fiesta Tours” in Londen, wordt hier
belegerd door boze vakantiegangers,
die hun reis naar Spanje in duigen
zien vallen nu zij op het kantoor van
de „Fiesta Tours” in Albermarlestreet
te horen krijgen dat er geen garantie
kan worden gegeven voor de door hen
gestorte bedragen. De debatten in het
kantoor liepen zo hoog, dat de politie
er aan te pas moest komen om Whit
field te ontzetten.
Luik ingenomen.
krijgsgevangenen
Onder auspiciën van de Stichting Or-
gelcentrum wordt op dinsdag 4 augus
tus in de Martinikerk te Bolsward een
orgelconcert gegeven door de organist
van de Grote Kerk te Gorinchem, Jan
Bonefaas. Het programma dat deze or
ganist, die vooral in het westen des
lands veel bekendheid geniet om zijn
improvisatiekunst, bestaat uit bekende
en graag0 gehoorde werken.
Uitgevoerd wordt o.a. Fantasie over
Ps. 72; Concerto I, A. Vivaldi-Bach;
Praeludium en Fuga in G, F. Mendels
sohn; Scherzo en Toccata, E. Gigout;
Premier Choral, Hendrik Andriessen;
Improvisatie, Jan Bonefaas.
Aan vang 8 uur n.m.
Amerikanen naar Zuid-Vietnam.
President Johnson heeft nog 6000 Ame
rikanen naar een ander bedreigd punt
op de aarde gezonden, namelijk naar
Zuid-Vietnam, waar de aanvalslust van
de opstandige Vietcong niet afneemt.
De Vietnamese premier Khanh en en
kelen van zijn militairen zien nu veel
heil in een aanvallende politiek. Z(j val
len evenwel de vijand in eigen land niet
zozeer aan, maar *willen liever de aan
val naar het Noorden brengen om een
uitbreiding van de oorlog en wellicht
een nog duidelijker deelneming van de
Amerikanen te verkrijgen. Maar al
hebben de Amerikanen bij wijze van
waarschuwing wel gesproken van aan
vallen op Noord-Vietnam, generaal
Taylor, de Amerikaanse ambassadeur
in Saigon, heeft opdracht gekregen de
Zuid-Vietnamezen zoveel mogelijk te
beperken. Geruchten doen de ronde
over ernstige verschillen van mening
tussen Taylor en Khanh.
Er is weinig, dat niet genoemd is. Laat
men niet denken, dat de Duitse houding
tegenover de Verenigde Staten hierbij
ontbreekt, dat is juist de kern van alle
ellende, volgens De Gaulle. Want de
Duitse politiek van Erhard en Schröder
komt daaruit voort, dat deze beide
staatslieden nog niet geloven dat Euro
pa onafhankelijk moet zijn. Europa,
aldus De Gaulle, moet eindelijk besef
fen, dat het niet tot het einde der tij
den onder Amerikaans protectoraat
kan blijven. Hij wenst wel een hand
having van het bondgenootschap met
de Ver. Staten, maar het Europese
Europa, zoals De Gaulle dat noemt,
moet op eigen kracht leven, voor zich
zelf, en het moet temidden van de vol
keren op aarde zijn eigen, onafhanke
lijke politiek hebben.
tuaties, welke in niets aan het vreed
zame Breukelen deden denken, dat
peet gestaan heeft bij de geboorte van
het Amerikaanse Brooklyn. Revolver
schoten, gummiknuppels en plundering
van winkels waren het gewone beeld.
Daarna sloeg de onrust over naar de
stad Rochester aan de oevers van het
Ontariomeer. De aanleidingen zijn
vaak van weinig betekenis, al was het
in Harlem dan de dood van een neger
jongen. In Rochester was het de arres
tatie van een dronken neger. Maar zo’n
aanleiding is dan voldoende voor de op
gekropte haatgevoelens tegen de politie
en tegen de blanken. Gouverneur
Rockefeller van de staat New York
heeft eenheden van de nationale garde
naar Rochester gezonden en de nood
toestand afgekondigd. De politie blijft
de toestand wel meester, maar het lijkt
nu al haast onvermijdelijk, dat de lan
ge, hete zomer, die de negers hadden
beloofd om hun aktie voor het naleven
van de wet op de burgerrechten kracht
bij te zetten, in eerste aanleg zal uit
lopen op een aanwakkeren van de haat
tussen beide, grote etnische gemeen
schappen in de Verenigde Staten. Een
toestand, waarover ieder weldenkend
mens uiterst bezorgd is. Tot nu toe vie
len de negers op door hun voortreffe
lijk, ingetogen gedrag, maar nu de
domper er wat minder stevig op zit,
maken zich anderen dan de gediscipli
neerde en van redelijkheid doordrongen
voorvechters vaak meester van de ak-
ties.
De invloed van dergelijke gebeurtenis
sen op de verkiezingen van november
mag niet worden onderschat. Men
neemt algemeen aan, dat senator Gold
water er het meest van zal profiteren.
Ook andere politieke ontwikkelingen
kunnen de uitslag nog beïnvloeden, al
twijfelen weinigen er aan, dat president
Johnson herkozen zal worden. Het bes
te voor hem zal zijn als er weinig of
De vraag is of hij voor die tijd nog een
openbare vergadering der Tweede Ka
mer zal meemaken. Dezer dagen zal
moeten worden beslist of de Kamer
haar reces zal onderbreken voor de be
handeling van het anti-REM-wetje. De
volkenrechtcommissie-FranQois schijnt
haar advies gereed te hebben: op korte
termijn zal minister Scholten moeten
beslissen wat hem naar aanleiding
daarvan te doen staat. Waarschijnlijk
zal hij het wetsontwerp wel moeten
wijzigen om het in brede kring aan
vaardbaar te maken.
President De Gaulle heeft weer enig stof doen opwaaien met zijn opmerkingen
op zijn persconferentie van vorige week donderdag. Het voornaamste punt was
zijn ontevredenheid over de nalatigheid van Erhard in te stemmen met de buiten
landse politiek van De Gaulle. Het Frans-Duitse verdrag heeft nog niet tot een
gemeenschappelijke gedragslijn gevoerd en De Gaulle somde de punten, waarop
beide landen een uiteenlopend standpunt innemen, als volgt op: de defensie, de
hervorming van de NAVO, de houding ten opzichte van het Oosten, met name
tegenover de satellieten van Moskou, de kwesties van grenzen en nationaliteiten
in Midden- en Oost-Europa, de erkenning van China, de vrede in Indonesië en
Indochina, de ontwikkeling van de landen, die dat wensen, in Azië, Afrika en
Zuid-Amerika en de gemeenschappelijke landbouwmarkt van de EEG.
Bolswards Nieuwsblad
zomerreces afwikkelde en die vooral
regionaal van grote betekenis zijn. Ten
eerste: de campusgedachte (het studen
teninternaat) voor de Technische Ho
geschool in Enschede en ten tweede:
de sociale garantieregeling, welke mi
nister Andriessen voor de mijnstreek
heeft ontworpen om de arbeidslust er
in te houden, die door het perspectief
van het aardgas beneden mineur dreig
de te geraken. Grote moeilijkheden le
verde dit debat niet op. Nog slechts
een luttele tijd dus en de senatoren vol
gen het voorbeeld van hun collega's
aan de overzijde van het Binnenhof, en
ook zij gaan met zomerreces tot aan
de derde dinsdag in september, als het
kabinet-Marijnen zijn nieuwe begroting
voor het jaar 1965 indient. Voor de mi
nisters is dus in deze weken niet zoveel
vakantie weggelegd. Zij moeten zich op
het beleid in het komend jaar instellen.
Dat is er niet eenvoudiger op geworden
nu de Sociaal Economische Raad zo’n
verdeeld rapport heeft uitgebracht over
de financiering van de verhoging van
de Algemene Ouderdomsvoorziening,
welke minister Veldkamp op stapel
heeft staan en de belastingverlaging,
waarop minister Witteveen, ingeval
van een conjunctuuromslag, zit te broe
den. Persberichten over sluiting van
enkele bedrijven een plateelbakkerij
en een textielfabriek doen de vraag
rijzen of die omslag reeds aanstaande
is.
