Cyprus: Naar
accoord tussen
een
Griekenland
en
men
m
Yn Jorwert koe
stikj’e Rome sjen
Turkije
al
pHIPHOLs?
0 0.0 O 01
iEZQEKERi
I
roar
Opstandelingen in Kongo boekten
weer successen
Oecumenische
Jeugdsamenkomst 1964
JB
103e JAARGANG
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1964
I
us hjoed p p
to sizzen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Ver schijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeeï, Hindetoopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Gouden filmpjes
Nieuw pijporgel voor
Bloenikamp
No. 66
Zuid-Vietnam.
«►XXXXXXXXXXXNXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXNXXXXXXXXXXXXXXXX-»
Johnson candldaat.
l
Zaterdagavond a.s. zal in het Julianapark bij slecht weer in de
Martinikerk evenals vorig jaar een oecumenische jeugdsamen
komst worden gehouden.
Wij moeten dankbaar z(jn, dat dergelijke bijeenkomsten worden
gehouden en speciaal dat de jongeren zich hiertoe aangetrokken
gevoelen. Het elkander met respect benaderen en van daar uit het
met elkaar spreken over de roeping in deze t(jd tegenover de Heer
en Zijn Schepping, zal vruchtbaar zijn voor ons zelf en voor de
ander.
Mogen vele jongeren aan de oproep van de organisatoren gehoor
geven.
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
'(05137)
MILJOENSTE VAN DIT JAAR
OP SCHIPHOL.
samenwerking
aanne-
Nea fiele wy üs sa tin tof reden oer oaren
as hwannear’t wy reden ha fintofreden
oer üs seis to wêzen
Abonnementsprijs f 2 40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De Burgemeester van Bolsward,
Mr. J. A. GEUKERS.
De Kongo.
In de voormalige Belgische Kongo heb
ben de opstandelingen thans ongeveer
een vijfde van het land in handen en
op sommige plaatsen boeken zij nog
weer nieuwe successen. Het centrale
Kongalese leger heeft niettemin hun op
mars inmiddels grotendeels tot staan
Het begint steeds duidelijker te worden, dat Griekenland streeft naar een accoord
met Turkye over de kwestie-Cyprus, om daarmee aartsbisschop Makarios, de wel
zeer recalcitrante president.van Cyprus, min of meer voor een voldongen feit te
kunnen plaatsen. Even leek het besluit van de Griekse regering om, in navolging
van Turkye, een deel van haar troepen aan het opperbevel van de Noordatlan-
tische Verdragsorganisatie te onttrekken, tot een verdere verscherping van het
conflict te zullen leiden, maar deze acute crisis in het Atlantische bondgenoot
schap was spoedig van de baan toen de turken hun troepen weer ter beschikking
stelden en de Grieken dit voorbeeld kort daarop volgden. Het Griekse optreden
leek vooral bedoeld om de Griekse Cyprioten duidelijk te maken, dat het voor
hen gevaarlijk zou kunnen zijn en door Athene allerminst op prijs zou worden
gesteld als zij zich op het terrein van de nationale defensie al te zeer zouden
inlaten met Moskou, dat hun kort tevoren militaire steun had toegezegd.
Hoewel de spanning op het verscheurde eiland nog altijd aanhoudt, en
het oorlogsrumoer maar nauwelijks verstomd is, zijn er toch ook ogen
blikken van romantiek op Cyprus. Zo trad maandag de Zweedse V.N.-
soldaat Sture Jonsson uit Sodertelje (30) in het huwelijk met de 19-jarige
Grieks-Cypriotische Anna Christon Cattau. De foto toont het paar
bij het betreden van de Grieks-orthodoxe kerk in Xeros.
Dinsdag heeft Schiphol feestelijk zijn
miljoenste bezoeker van het jaar inge
haald. Het was de 55-jarige mevrouw
M. Aaldijkde Ruiter uit Sliedrecht, die
met haar man, een nichtje, J. Blokland
en haar vriendinnetje C. v. d. Plas, een
dagje uit was op Schiphol. De foto
toon het viertal in de bloemen.
gebracht en zelfs verscheidene plaatsen
en gebieden op de rebellen veroverd.
De troepen van premier Tsjombé heb
ben kennelijk weer wat zelfvertrouwen
gekregen, hetgeen waarschijnlijk zijn
oorzaakt vindt in de militaire hulp, wel
ke de Verenigde Staten in steeds gro
tere mate bieden. Eerst is Washington
ingegaan op een verzoek van Tsjombé
transportvliegtuigen te leveren en ver
volgens heeft het zich bereid verklaard
verkenningsvliegtuigen te sturen, met
behulp waarvan het centrale leger de
operaties tegen de rebellen beter kan
leiden en die ook bombardementen kun
nen uitvoeren.
Dit alles doet Washington in de hoop
daarmee een ineenstorting van het hui
dige regime in Leopoldstad te kunnen
voorkomen. Het wil zich anderzijds niet
te diepgaand met de Kongolese zaken
inlaten en daarom heeft het aandrang
op Tsjombé uitgeoefend om ook steun
van Afrikaanse staten te vragen. Tsjom-
bé heeft zich daarop gewend tot Ethio
pië, Nigeria, Liberia en Madagaskar.
Vijf staten, die, in tegenstelling tot de
meeste andere landen van de Organi
satie voor Afrikaanse eenheid, wellicht
nog wat sympathie kunnen opbrengen
voor het huidige Kongalese bewind. Dat
de Kongolese leider van de meeste le
den van de O.A.E. geen steun kan ver
wachten is een uitgemaakte zaak sedert
de recente topconferentie van de O.A.E.
te Kairo, toen Tsjombé zich, als gevolg
van de vijandige houding van verschei
dene deelnemers, gedwongen zag daar
verstek te laten gaan. Het is overigens
nog de vraag of ook maar één van de
vijf door hem benaderde landen zich zal
kunnen veroorloven hem te hulp te ko
men nu er steeds meer sprake van is,
dat de troepen uit Zuid-Afrika en Zuid-
Rhodesia. Door hulp van die zijde aan
te trekken zou Tsjombé de in Afrika
wijd verbreide mening, dat hij niet meer
is dan een „stroman van de Westelijke
imperialisten” slechts versterken en de
sympathie voor de Kongolese rebellen,
zowel in zijn eigen land als ook elders
in Afrika, alleen maar doen toenemen.
In Atlantic City heeft deze week de
conventie van de democratische partij
in de Verenigde Staten president John
son aangewezen als de democratische
presidentiële candidaat voor de verkie
zingen van November een beslissing,
welke reeds lang vaststond, eigenlijk al
sedert Johnson na de moard op John F.
Kennedy de leiding van de staat op zich
Togliatti overleden.
In Jalta op de Krim, waar hij met va
kantie vertoefde, na te Moskou met pre
mier Chroestsjov besprekingen te heb
ben gevoerd, is op 71-jarige leeftijd
overleden Palmiro Togliatti, de leider
van de Italiaanse communistische partij.
Togliatti, die de zoon was van een eco
noom en rechten had gestudeerd, was
ten nauwste betrokken bij de oprichting
in 1921 van de Italiaanse communisti
sche party, waarvan hij later secretaris
generaal zou worden en die zou uit
groeien tot de grootste communistische
partij in Europa. De Italiaanse commu
nistenleider, die grote invloed had in
de internationale communistische bewe
ging, heeft zich ten opzichte van de
grote problemen in de communistische
wereld steeds achter Chroestsjov ge
steld. Zo verdedigde hij diens destali-
nisatiecampagne tegenover' zijn eigen
partij en ook in het conflict tussen de
Sovjet Unie en communistisch China
schaarde hij zich achter de Russische
leider.
De spylders en har stik.
Oan it stik dienen 16 spylders mei en
fierders inkelde figuranten. Ta de lésten
bihearde ü.o. in strjitlantearneopstekker,
dy’t by ’t tsjuster wurden, biselskippe
Bolswards Nieuwsblat
troch syn hountsje, mei syn Ijedder
troch Rome striek en de lanteamen yn-
gyng. In kostlik élderwetsk staeltsje.
Kostlik alderwetsk wienen ek de klean,
dy’t de spylders en figuranten droegen.
Somliken moasten seis in dübeld stel
klean brüke, lyk as de jonge keapmans-
soan Maro, dy’t yn side klaeid, it jild
fan syn gjirrige heit Dundo Maroje for-
docht by de hoer Laura en letter yn in
sljocht pakje mei syn heit ta in akkoard
prebearret to kommen. Dan binne nam-
mers de sinten op en wankt de gouden
üre foar syn fij&n Pomet, de feint fan
de Dütske ealman Ugo Tedeska, dy’t sa
graech trouwe wol mei de kreaze hoer.
Al den dei is Pomet dwaende, om Laura
foar syn baes tp winnen, mar it slagge
mar nea, omdat Laura har haldde by
Maro. Har faem Petrunjella hie fierder
omgong mei Maro’s feint Popiva.
Salang it jild fan de frek Dundo Ma
roje net alhiel forbruid wie, spuiden Ma
ro, Popiva, Laura en Petrunjella op
Ugo Tedeska en Pomet. Lokkich foar
Pomet hoecht er syn striid net allinne to
striden. Foarearst komt de Side Dundo
Maroje yn Rome, om üt to sykjen, hwat
syn soan mei syn jild ütspoket. Syn al-
titen hongerige feint Bokcilo wol, oan-
kommen yn 'e greate stêd, fuort mar in
fiks miel iten ha, mar Dundo taelt mear
nel syn dukaten en fynt yn Pomet in
krêftige meistanner.
Mar ek komme yn Rome oan de faem
fan Maro, Pere fan namme, mei har
baekster Baba, dy’t it ek al om Maro
to rédden is. Fansels wol Pomet ek har
ren graech helpe.
De saek komt der foar Maro noch bi-
hypliker foar to stean, as de aide kwan-
selder Sadi him oanienwei sangert om
jild foar de pearels, dy’t er him levere
hat en dêr’t Laura nou mei pronket. De
beide jonges Niko Vlaho, lanslju fan
Maro, kinne ek al net helpe.
It wurdt, hwat wol to forwachtsjen wie,
slaende deilis tusken heit Dundo en soan
Maro. De capitano fan Rome mei syn
soldaten moatte seis de fjochtsjenden
fan elkoar skiede.
In binaud momint wurdt it fierder foar
Bokcilo, as er sünder baes en mei in
hongerige mage pür allinne yn Rome op
’e strjitten stiet. Hy hat sa’n sin oan
iten en de tael fan ’e Italiaenske kaslein
is him sa frjemd. Lokkich moetet er de
altyd like optimistyske Pomet, dy’t yn
Rome it iene nuvere foarfal nei it oare
bilibbet.
It komt seis sa, dat Ondardo de Au
gusta, in ealman fan komsa mei in il
lustere oanhang oan Pomet freget, oft
hy ek ütfine kin, hwer’t yn Rome syn
dochter keard is.
Hja hat in wountsje Onder har lene
boarst, seit Ondardo. Pomet bilooft him
it ütsykje to sillen en dêrtroch komt de
bal foargoed oan ’t röljen en winne Po
met en Ugo hieltiten mear terrein.
Omraek spile.
It stik waerd omraek spile en de taskö-
gers hawwe folop genietsje kinnen fan
dit prachtige spul, hweryn ’t seis bisten
meidienen. Ta formaek fan allegearre
liet Ondardo’s hynder syn figen efter op
it feestterrein. Alles droech by ta de
feestlike sfear yn ’e notaristün.
Feest wie it nammers forgoed dizze joun
It wie it 10de jier, dat hjir in iepenloft-
spul hélden waerd en de foarsitter fan
’e iepenloftspulkommisje, de hear Kol-
dyk, skonk yn syn foarwurd oandacht
oan dit feit, troch in gedichtsje foar to
lézen, hweryn’t sein wurdt, dat troch
iendracht, offersin en trou dit feest foar
de safolste kear op tou set is. Hy hjitte
yn it bysünder wolkom it kolleezje fan
B. en W. fan Baerderadiel, de rieds-
leden, de foarige boargemaster L. G.
Boelens mei syn frou, de foarige Jor-
werter dominee (Ds. Boneschansker),
mefrou Faber as bistjürslid fan ’e Frys-
ke kultuerried en de iepenloftspulkoin-
misjes üt Beetstersweach en Burgum.
Oan de ein fan ’e joun waerd in blom-
stik oanbean oan mefrou J. v. d. Hem
de Boer. Fierders krigen Van der Zee
(har man régisseur), mefrou Beintema
(har man oersetter üt „net sok moai
Hollénsk”) en mefrou Veldkamp (har
man dékorüntwerperallegearre blom
men oanbean. De hearen De Vries, De
Bruin, Hoogakker, Van der Vegt, Van
Dijk waerden neamd as bouwers fan it
prachtige dékor op basis fan frijwillich-
heit.
Joun (freed) en moarnjoun wurdt op 'e
nij itselde stik opfierd yn ’e notaristün.
In foech 800 minsken hawwe woansdeitojoun yn de tün fan notaris S. G. van der
Hem to Jorwert in tige knap opfierd iepenloftspul sjoen. It wie ek wol echt waer,
om in iepenloftspul by to wenjen. De spylders, dy ’t foarige wike noch klagen
oer kftlde fuotten by it rippetearjen yn de tün, koenen nou mar -omraek swltte.
Komselden hat Jorwert it mei syn iepenloftspul sa geweldich skoan mei it waer
troffen. It stik, dat opfierd waerd, wie in al 4 ieuwen aide komeedzje, titele: „Dun
do Maroje”.
De skriuwer, de Süd-Slaviër Marin
Drzic, hat yn dit stik finael de gek mei
allerhanne efterbakse methoaden, dy t
wy minsken sa faek brüke yn üs striid
om it bistean en yn üs selshanthaving.
Sjerpslikje is ien fan ’e methoaden. Jin
moai foardwaen is in oaren. Unbaet-
suchtich is yn dit stik gjinien. Alle
gearre prebearje oer de rêch fan in oar
hinne omheech to klimmen en foar baes
op to spyljen. Der komt yn dit stik ek
in flink steal leafde foar forbeane leaf-
de mar leafst, dêr’t ek hast elk syn part
wol fan ha wol. Dizze dingen meinoar
meitsje de ynhald fan dizze komeedzje
bütengewoan nijsgjirrich. Spitigernéch
bifredige de ein üs net alhielendal. It
komt üt allegearre hwat ünwierskynlik
foar, dat safolle minsken it iene momint
noch as kat en houn foar elkoar oer
steane en it oare momint elkoar suver
om ’s hals fleane. Tusken inkelingen sil
soks fakernöch foarkomme, mar hjir
barde it massael, hwat wol frjemd oan-
die.
Laatste week aug. 1914
In Petersburg loopt het gerucht dat Ko
ningsbergen gevallen is en de Russen er
zijn binnengedrongen.
Ongeveer 50 jongemannen uit Wonsera
deel, die momenteel in Amerika vertoe
ven zijn teruggeroepen voor de vervul
ling van hun militaire dienstplicht. Wei
geren zij, dan mogen ze niet voor hun
40e jaar terugkeren.
Een zeppelin wierp een 10 tal bommen
op de stad Antwerpen. Drie personen
werden gewond, twee huizen vernield.
Met kanonnen is op de zeppelin gevuurd.
Hij is naar beneden geschoten.
De Duitsers hebben de sterke vesting
Givet, ten zuiden van Dinant op de
Franse grens genomen.
nam. Algemeen wordt verwacht dat de
verkiezingsstrijd tussen Johnson en de
zijnen enerzijds en de republikeinen,
onder aanvoering van senator Goldwa
ter anderzijds, een der belangrijkste en
felste van de laatste tientallen j-aren
zal worden.
In Zuid-Vietnam wordt de toestand
steeds slechter. Het militaire regime in
Saigon heeft niet die brede steun van
het volk gekregen, waarop het had ge
hoopt. Integendeel. Groepen studenten
en boeddhistische leiders eisen de laat
ste dagen in steeds heftiger betogingen
de vervanging van het regime-Khanh
door een democratisch bewind. Ook de
strijd tegen de communistisch gezinde
rebellen verloopt zeer teleurstellend. De
regeringsstrijdkrachten maken een vrij
zwakke indruk, terwijl de rebellen van
de Vietcong steeds meer successen boe
ken.
Met het doel het regime te versterken
zijn in de afgelopen dagen enige wijzi
gingen aangebracht in de top van het
landsbestuur. De revolutionaire raad
heeft generaal Nguyen Khanh, die tot
dusver premier was, tot president be
noemd, ter opvolging van generaal
Duong Van Mlnh, waardoor aan de riva
liteit tussen deze beide generaals een
einde is gemaakt. Minh kreeg indertijd
de macht in handen na de staatsgreep,
welke president Ngo Dinh Diem ten val
bracht. Na de staatsgreep van Khanh
in januari bleef hij president, maar zon
de reële macht. Door de jongste reorga
nisatie lijkt zijn rol volkomen uitge
speeld, ook al blijft hij dan nog advi
seur van het regime. Intussen W'ordt de
instelling voorbereid van een gemeen
schappelijk Zuidvietnamees-Amerikaans
opperbevel voor de strijd tegen de Viet
cong, waardoor de Amerikanen op dit
punt een beslissingsbevoegdheid zal
worden gegeven, die hen in hun huidige
adviserende functie ontbrak. Het is ove
rigens geenszins onwaarschijnlijk, dat
de Amerikanen bovenal naar de instel
ling- van dit gemeenschappelijk opper
bevel hebben gestreefd om generaal
Khanh, die het plan zou hebben opge
vat om de strijd tegen de Vietcong op
een ander vlak te brengen door invallen
in Noord-Vietnam en Laos, wat beter
in toom te kunnen houden.
De Griekse militaire maatregelen en
vooral het bezoek van de Griekse mi
nister van defensie aan Nicosia hebben
er nu toe geleid, dat de Cyprische mi
nister van buitenlandse zaken zijn
voorgenomen bezoek aan Moskou, om
daar te praten over de vormen, welke
de Russisch-Cyprische
op defensiegebied zou kunnen
men, voorlopig heeft uitgesteld. Dit
biedt de onderhandelaars te Genève de
mogelijkheid het gesprek over het Cy
prische vraagstuk voort te zetten zon
der al teveel obstructie van Cyprische
zijde. Turken en Grieken zijn het daar
vrijwel eens geworden over een plan,
dat voorziet in aansluiting van Cyprus
bij Griekenland (enosis), waar dan een
Turkse „militaire aanwezigheid” op het
eiland tegenover zou moeten staan.
Volledige overeenstemming over dit plan
tussen Ankara en Athene lijkt niet meer
ver af, maar daarmee zal de kwestie-
Cyprus nog niet zijn opgelost. Want pre
sident Makarios, wiens instemming met
het plan uiteraard is vereist, toont zich
een steeds feller tegenstander van de
enosisgedachte. Tegenover de aanslui
ting bij Griekenland, die het einde van
zijn machtspositie tot gevolg zou heb
ben, stelt hij volledige onafhankelijk
heid voor het eiland, zonder de huidige
knellende banden met Griekeland, Tur
kije en Engeland. Een saillant punt is
in dit verband, dat generaal Grivas,
de commandant van de Grieks-Cypri-
sche nationale garde, die als de vroegere
leider van de verzetsbeweging Eoka op
het eiland tenminste even populair is
als de aartsbisschop, een fel voorstan
der van enosis is. Mocht Makarios in
de naaste toekomst al te koppig blijven
dan is eeri openlijke machtsstrijd tussen
hem en Grivas zeker niet uitgesloten.
In een feestelijke zangdienst zal zondag
morgen 10 uur in de Kapel Bloemkamp
te Bolsward een nieuw pijporgel in ge
bruik worden genomen. Het orgel, dat
een bescheiden omvang heeft, is gele
verd door de firma Vierdag te Enschede
die ook het koororgel in de Martinikerk
maakte. Het orgel telt vier registers,
respectievelijk van 8, 4, 2 en 1 voet en
is voorzien van een aangehangen pedaal.
De heer J. W. Boeyenga te Sneek zal het
orgel bespelen.
ROMANTIEK OP CYPRUS.
Hwat hat
i
'n-
:<x<-
r1 .J'
J
