Ernstige complicaties
Vietnam
in
Prinsjesdag komt in zicht
Vacantie op Binnenhof
nadert einde
pi
Makarios steekt op Cyprus weer spaak in het wiel
RIETJE A
to
F K
üs hjoed p p
to sizzen
Oecumenische
jeugdsamenkomst
te Bol sward
Gouden filmpjes
Hwat bringt üs de
R.O.N.O.
Hwat hat Qabe Skroar
F
4 J
103e JAARGANG
No. 68
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1964
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
te
A
4
1'
‘A ‘4
STRIJD IN NEW YORK
Terreur.
PIET
Duitse keizer bezocht het slagveld
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
It is romrofter
yn it lytse great to wêzen
as yn it greate lyts
le week september 1914
WERKBEZOEK VAN DE KONINGIN
AAN DE DELTAWERKEN
H.M. de Koningin, met naast haar
burgemeester S. W. Henry van Nu-
mansdorp, groet de mensen, die voor
het bordes van het stadhuis van Nu-
mansdorp waren samengestroomd om
de vorstin toe te juichen (links)
Een beeld van het bezoek, dat H.M.
de Koningin dinsdag bracht aan de
nieuwe brug over het Haringvliet:
terwijl de vorstin met haar voet naar
een las in de brug wijst, krijgt zij uit
leg van minister Van Aartsen (r.).
Achter de Koningin staat de heer P.
D. Sieling, president commissaris van
het bestuur van de N.V. Brugverbin-
ding „Haringvliet” (rechts)
Het interneringskamp in Oudemirdum is
weer met 6 man vermeerderd; vijf Bel
gen en één Fransman.
Boven Parijs verscheen een Duits vlieg
tuig.
TIISDEI 8 SEPTIMBER 1961
19.2020.00 üre: Fryske ütstjüring
In earnstich wurd troch S. Bouma
fan it Humanistysk Forboun to Grins
Pyt van der Zee lést it forhael „De
sawnde simmer” fan Tiny Mulder.
„Bisteklik”, mei bydragen oer it kul-
turele en wittenskippelik libben yn
Fryslan fan Lambert Mulder en Mar
ten Sikkema.
Het kind, een scheepje zonder stuur
Blijkt vermaardheid te krijgen
De nasmaak proeft straks wrang
en zuur
Laat men nu Rietje’s avontuur
Voorlopig maar doodzwijgen.
Het kind in negatieve glans
Kan zoiets de ouders eren?
Was ’t niet veel beter, 't Nederlands
Eens flinker te gaan leren?
Ouders zijn mee op het dwaalspoor
Het moet gezegd, zij falen
Door hun toestemming, Rietje voor
De camera te halen
Het kind voelt aan: ik ben vroeg wijs
Overal in de gratie
Duik je stil onder in Parijs
Wel, dat streelt de sensatie
Daarop zijn velen zeer belust
Elk kan er dan van reppen
Wij wilden, Rietje, zeer bewust
Je ouders wijzer hebben
Abonnementsprijs f 2 40 per kwartit!
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 Ns 18.50 uur 2660 of 2355
(05157)
Bolswards Nieuwsblat
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeél.
De boerehuizinge van Kiijnsma aan de
hoge dijk tussen Roodhuis en Hidaard
door het hemelvuur getroffen en een
prooi der vlammen.
REM.
Er bestaat overigens kans, dat niet de
algemene politieke beschouwingen over
de rijksbegroting voor 1965, de Tweede
Kamer het eerst zullen bezig houden,
doch dat de behandeling van het anti-
remwetje de geachte afgevaardigden
aanstonds zal bezighouden. Er moet nog
door de commissie v. voorbereiding over
worden beslist. En voorzitter Van Thiel
was deze week nog met een parlemen
taire commissie door de West op stap;
hij moet er natuurlijk ook in worden
gekend. Maar het ziet er naar uit, dat
er haast zal worden gezet achter het
optreden tegen de Rem, die eind augus
tus haar proefuitzendingen afsloot en
per 1 september met definitieve uitzen
dingen begon.
Tegenslag voor
Washington.
De crisis in de leiding van het land
heeft al een zeer deprimerende invloed
op het leger. Er komen berichten bin
nen, dat eenheden in belangrijke gebie
den in de buurt van Saigon, dat niet
zo ver van het gebied van de rebellen
ligt, in grote getale hun stellingen ver
laten. Het lage moreel van het leger
vormt een uitnodiging voor een groot
scheepse aanval van de communistische
Vietcong.
In elk geval is deze gehele ontwikke
ling een ernstige tegenslag voor de Ver.
Staten, die gehoopt hadden, met veel
inspanning weliswaar, Zuid-Vietnam uit
de handen van de communisten te hou
den. Dit wordt met de dag moeilijker
en zou Zuid-Vietnam vallen, dan is
worden, dat de communisten van de
verwarring gebruik hadden gemaakt om
de menigte in hun richting te drijven.
Deze dag verdween tevens generaal
Khanh van het toneel.
Dr. Oanh, een econoom, die minister van
financiën was, trad op als wnd. minis
ter-president en vertelde, dat Khanh
lichamelijk en geestelijk ziek was.
Dan zal het kabinet Marijnen zijn pro
gram voor het komende jaar ontvouwen
en minister Wltteveen zijn miljoenen
nota aanbieden. Zal de troonrede veel
nieuws bevatten? Van de plannen van
het kabinet is langzamerhand al veel
bekend. Per 1 januari 1965 gaat de mi-
nimum-uitkering van de Algemene
Ouderdomsvoorziening omhoog. En er
staat een belastingverlaging op het
program. Hoe plezierig dat voor onze
portemonnaie moge zijn, het legt de re
gering bij het uitbroeden van nieuwe
plannen wel beperkingen op. Het weg
vervoer maakt zich daarover grote zor
gen. De miljoenennota zal hierover mis
schien opheldering brengen.
Eén ding staat vast: in een bepaald op
zicht zal de komende Prinsjesdag anders
zijn dan vorige jaren. Prinses Irene zal
de opening van de Staten-Generaal niet
bijwonen. Afgelopen week was op een
persfoto te zien, hoe haar zetel uit de
Ridderzaal werd verwijderd.
De vacanties lopen ten einde. Ook rondom het Binnenhof ons regerings
centrum. Koningin Juliana en de prinsessen Beatrix, Margriet en Christina zyn
uit het Koninklijk verblijf te Porto Ercole in Italië weer op paleis Soestdijk
teruggekeerd; de Prins vertoeft nog in Tanganjika, maar binnenkort keert ook
hij terug. Per vliegtuig. Uit voorzorg vliegt het Koninklijk gezin tegenwoordig
meestal in verschillende toestellen. Alhoewel, de treinramp nabij Westervoort,
die een zwarte schaduw wierp op het 125-jarig jubileum van de Nederlandse
Spoorwegen, wees er op, dat men óók op de begane grond kan verongelukken.
Hoe dit zij, een leder, die iets met het Binnenhof heeft te maken, bereidt zich
langzamerhand voor op de derde dinsdag in september, Prinsjesdag.
daarmee het voornaamste Westelijke
bastion in Azië verdwenen. Men kan
dan een aanzienlijke uitbreiding van de
invloed van Peking verwachten. Er
gaan steeds meer stemmen op, die plei
ten voor een neutralisering van het ge
bied, volgens de gedachten, die gene
raal De Gaulle eens heeft geuit. Maar
het is de vraag of het communistische
kamp hiermee nog wel genoegen zou
nemen.
Johnson kandidaat.
Geheel volgens de verwachting heeft de
conventie van de democratische partij
in de Ver. Staten president Johnson
aangewezen als kandidaat bij de begin
november te houden presidentsverkie
zingen. De conventie stemde ook in met
de keuze van senator Humphrey uit
Minnesota als kandidaat voor het vice-
presidentschap. Senator Humphrey staat
bekend als een liberale figuur, die het
belang inziet van bemoeienis van de
regering van Washington op vele ter
reinen van het openbare leven. Dit in
tegenstelling tot Goldwater, die de be
voegdheden van Washington zoveel mo
gelijk wil inkrimpen en de deelstaten
een zo groot mogelijke autonomie wil
laten genieten.
Uit de keuze van Humphrey blijkt, dat
Johnson geen pogingen wil doen het
verlies ter rechter zijde aan Goldwater
te beperken door een vice-presidentiële
kandidaat die voor rechts aanvaardbaar
is.
Duidelijker dan bij welke verkiezing
dan ook tekenen beide partijen zich af
als een liberale tegen een conservatieve,
zo al niet reactionaire partij. Wij zullen
op november moeten wachten om te
zien hoe de verdeling in het Amerikaan
se volk is.
De
Charleroi. Het Koninklijk paleis te Brus
sel is in gebruik bij de generale staf van
Duitsland.
Het kind is nu voornamer, ja
Dan al haar soortgenoten
Ze trad op voor de camera
Het beeld heeft doel geschoten
Ze is nu zeker wel tevree
Kan met haar voorval geuren
Ik, Rietje, in het Brandpunt der T.V.
Het moet je maar gebeuren
Een kind van amper veertien jaar
Die ze verloren maanden
Kreeg het slim en handig voor elkaar
Plots, na vier wilde maanden
Kroop ze uit haar schuilhoekje vandaan
De vlucht kreeg ook nog waarde:
Overal maakte Rietje naam
Het blijkt echt een vermaarde
Minister Scholten.
Minister Scholten heeft onlangs van de
groot aantal volkenrecht-specialisten,
groot aantal volkenrrechts-specialisten,
namelijk een vrij gunstig advies gekre
gen op zijn veelomstreden wetsontwerp,
dat in de Tweede Kamer zoveel vra
gen had opgeroepen. Hij heeft zijn voor
stel wel moeten wijzigen op enkele pun
ten, die misverstand hadden gewekt.
Maar de experts hebben hem gesteund
in de opvatting, dat het niet in strijd
is met het volkenrecht om tegen kunst
matige eilanden op te treden.
Dit advies zal de behandeling in de
Tweede Kamer waarschijnlijk aanzien
lijk voor hem vergemakkelijken. Het
lijkt nu wel zeker dat hij een meerder
heid voor zijn voorstel zal vinden. In
parlementaire kringen vraagt men zich
dan ook af, waarom hij niet veel eerder,
vóór hij zijn wetsontwerp indiende, het
advies van deze experts heeft ingewon
nen. Daarmede had hij zich veel moei
lijkheden bespaard. Maar vermoedelijk
heeft hem daarbij de wens der volks
vertegenwoordiging om toch vooral
voort te maken, parten gespeeld.
Haastige spoed is echter zelden goed.
In de Kamer rees immers twijfel over
de deugdelijkheid van zijn voorstel.
Daardoor kon dit niet meer voor het
zomerreces worden afgehandeld en kreeg
de Rem de kostbare kans alvast met
uitzendingen te beginnen. Minister
Scholten is echter vast voornemens zich
hierdoor niet te laten weerhouden te
gen de Rem op te treden. Zal de vlag
op 16 of 17 september vallen?
Dettmeyer, als politiek adviseur aange
trokken. Deze heeft een vergeefse po
ging ondernomen om met minister Schol
ten tot een vergelijk te komen. Daarna
heeft hij verschillende kamerfracties
uitgenodigd voor een gesprek met een
vertegenwoordiger van de Rem. De kvp-
fractie is op die uitnodiging ingegaan,
teneinde de schijn te vermijden, dat zij
niet zou openstaan voor redelijke wen
sen. De p.v.d.a.-fractie ging echter niet
op de uitnodiging in. Zij adviseerde de
Rem op de gebruikelijke wijze door
het inzenden van een request haar
verlangens kenbaar te maken. De k.v.p.-
vertegenwoordigers hebben de Rem
trouwens ook te verstaan te geven, dat
zij goed zou doen een „hearing” bij de
commissie van voorbereiding aan te
vragen.
Maar zal dit baten?
Onder leiding van generaal Minh nam
een junta het heft in handen onder be
loften van sociale, politieke en econo
mische hervormingen. Twee maanden
later verjoeg een jonge generaal, Ngoe-
jen Khanh, de junta. Hij beloofde her
vormingen en een grotere inspanning
om de communistische opstandelingen
onder de duim te krijgen. Khanh kon
rekenen op de volledige steun van de
Amerikanen, die hem extra hulp deden
toekomen. Maar ook Khanh bleef bij
woorden en van enige inspiratie op be
volking of zelfs leger was geen sprake.
De opstandige Vietcong bleef terrein
winnen. Om de aandacht af te leiden
begon Khanh de gedachte te propage
ren, dat een aanval op Noord-Vietnam
dat de rebellen steunt, een einde aan
de moeilijkheden zou betekenen.
Ongerustheid.
Blijkbaar is de Rem hierover niet zon
der zorgen. Zij heeft de oud-secretaris
der v.v.d., de Haagse ex-wethouder
De ontevredenheid manifesteerde zich
weer vooral onder de boeddhisten, wier
leiders betoogden, dat generaal Khanh
enerzijds te veel persoonlijke macht na
joeg, anderzijds niet voldoende optrad
tegen restanten van rooms-katholieke
invloed, vooral in de ambtelijke stand.
Betogingen en terreurdaden tegen ka
tholieken waren uitingen van de alge
mene onrust, die Khanh eerst nog pro
beerde te bezweren door zich door in
voering van een nieuwe grondwet
schier dictatoriale bevoegdheden toe te
kennen. Tenslotte deed Khanh enkele
oppervlakkige concessies aan de toene
mende druk van de boeddhisten en mi
litante studenten. De anti-regeringster-
reur nam echter in hevigheid toe. Ka
tholieke scholen werden in brand ge
stoken, evenals de huizen van katholie
ken en voor deze religieuze storm moest
Khanh, zelf overigens boeddhist, bui
gen.
Donderdag werd een compromis geslo
ten. Generaal Minh, van de junta van
1 november, werd naar voren gescho
ven om met Khanh en een derde gene
raal een driemanschap te vormen met
als voornaamste taak een grondwetge
vende vergadering bijeen te roepen. De
gevechten tussen boeddhisten en zich
verdedigende katholieken duurden nog
voort tot de dag daarop parachutisten
en politie, die tot nu toe afzijdig was
gebleven, de rust herstelden. Enkele
honderden communisten werden gear
resteerd, want het was duidelijk ge-
Dreiging op Cyprus.
Een ernstige crisis (de zomer is er vol
van) dreigt ook op Cyprus, waar pre
sident Makarios geweigerd heeft toe
stemming te geven voor de aflossing
vgn een gedeelte van het Turkse garni
zoen, dat volgens het verdrag van 1960
op het eiland is gestationeerd. Turkije
wilde de inbreuk op het overigens door
Makarios opgezegde verdrag niet accep
teren en dreigde met geweld de nieuwe
troepen aan land te zetten.
Op verzoek van Athene heeft Turkije
toen ingestemd met een kort uitstel,
maar niet dan nadat het door Washing
ton onder zware druk was gezet, het
geen in Ankara weer een anti-Ameri-
kaanse stemming veroorzaakt heeft.
Tussen Athene en Ankara zijn onder-
handelingen over een oplossing van het
Cyprische probleem gevoerd, maar Ma
karios wil van geen compromissen we
ten. Athene kan hem officieel niet in
de steek laten, maar Makarios zoekt
toch elders versterking. Moskou heeft
hem steun toegezegd, maar Athene heeft
hier remmend kunnen optreden. Nu
heeft Makarios zich tot Nasser gewend,
die hem wil leveren wat hij wil hebben.
Makarios hoopt hierdoor noch hechter
in de neutralistische hoek te komen,
waar men bezwaren heeft tegen een
aansluiting b(j Griekenland, omdat dat
betekent, dat Cyprus wordt getrokken
binnen het gebied van de N.A.V.O.,
waarvan Griekenland lid is. Makarios
hoopt vermoedelijk ook een tegenwicht
te scheppen tegen het drijven van gene
raal Grivas, die zijn anti-communisme
koppelt aan een fel streven naar aan
sluiting bij Giekenland, een streven dat
vele Cyprioten delen, maar waarvan de
verwezenlijking Makarios van staats
hoofd tot gouverneur van een provincie
zou maken.
De polltie van New York heeft krachtdadig moeten optreden tijdens onge
regeldheden tussen negers en Portoricanenhier zien we hoe twee Portori-
canen worden weggeleid, nadat er uit de huurkazerne waar zy verbleven
drie Molotov-cocktails naar beneden werden gegooid
Zaterdagavond werd in het Juliana-
park te Bolsward een Oecumenische
Jeugdsamenkomst gehouden. Hoewel
deze dienst meermalen in de krant werd
aangekondigd, er voor de dienst een
geluidswagen door de stad reed en een
half uur voor het begin van de dienst
de klokken van de Martinikerk begon
nen te luiden, was de opkomst niet bij
zonder groot. Waarschijnlijk had het
koude weer er schuld aan dat er slechts
ongeveer 200 personen naar het Juli-
anapark waren gekomen.
Deze dienst werd georganiseerd door
de jeugd van de verschillende kerken.
De sprekers waren kapelaan Verbeek
uit Joure en Ds. IJ. Schaaf van Ping-
jum. Het R.K. mannen- en jongenskoor
zong o.l.v. de heer Frans Tersteegh, die
ook de beiaard bespeelde.
Kapelaan Verbeek sprak evenals Ds.
Schaaf over de gelijkenis van de wijn
stok met de ranken. Wat het lezen van
de Bijbel betreft bracht de reformatie
ons Rooms katholieken in verlegenheid,
aldus kap. Verbeek. Jonge priesters
kunnen thans geen dag meer zonder de
Bij bel.
Ds. Schaaf, die hetzelfde bijbelgedeelte
behandelde, vertelde o.a. in verband
hiermee over zijn werk in Cameroun
voor het Ned. Bijbel Genootschap. Van
deze openluchtsamenkomst, die terwille
van het gure weer werd bekort en be
sloten met het gezamelijk bidden van
het Onze Vader, werden T.V. opnamen
gemaakt voor de a.s. documentaire over
Bolsward.
De toestand in Zuid-Vietnam is na de ontwikkelingen in de afgelopen week
behalve ernstig, ook nog onoverzichtelijk geworden en de Amerikanen maken
zich ernstige zorgen over een volledige mislukking van hun Zuid-Oost-Aziatische
politiek. President Ngo Dinh Diem, die van 1954 tot 1963 aan het bewind is
geweest, mag dan, vooral later, niet populair zijn gew’eest, zijn regering was
tenminste stabiel. Op 1 november 1963 vaagde een staatsgreep Ngo Dinh Diem
weg, nadat de spanningen wegens onderdrukking van boeddhistische betogingen
hoog waren opgelopen.
y
ffiï pr Wf
WX'I
’i
