1919
1964
t Ark Jimmeroan
Opskerpjend
B
Kening Koka
Dr akker ij A.J. Osinga n.v. telde drie jubilarissen,
die 45 jaar aan de zaak verbonden waren geweest
de Martinytoer
Fan
üs hioed p p
to sizzen
Zilveren filmpjes
i
7
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllll
r '.X
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
9 Al T*
z
ar x
103e JAARGANG
No. 69
DINSDAG 8 SEPTEMBER 1964
1
2660 of 2335
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel. Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
- 'xZ
IN MACHTICH BISIT’
yn
3
^3;
„VAREND VOLK”
Een overzicht van de grote hal van de
Centrale Aalsmeerse Veiling, waar de
Corso-wagens staan opgesteld, welke
zaterdag In ’t Jaarlijkse bloemencorso
.Varend volk’ van Aalsmeer naar Am
sterdam zouden rjjden. Helaas is dit
Corso „in het water gevallen”. Het
plensregende toen het voorbjj trok.
Erg Jammer voor het vele werk en de
gemaakte kosten er aan besteed.
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De opmars van het Duitse leger in Po*
len vertraagd
Het moment waarop de drie jubilerende
personeelsleden namens de directie van
A. J. Osinga N.V. tijdens het diner in
hotel „De Wijnberg” worden toegespro
ken door de heer A. J. Osinga Sr.
v.l.n.r.: de heren J. Meijer, L. Lammert-
sma en Y. Sandstra.
Foto Steggerda
een
een
deren gezet, gaan vel voor vel in opla
gen van honderden en duizenden door
zijn handen. Aan de kleur-omslagen be
steedt hij alle zorg en dat met grote
vakbekwaamheid.
Of hij veel aan elerzoeken doet, is ons
onbekend, maar wél weten wij, dat hij
zich in het Bolswardse leven heeft inge
zet voor tal van zaken, met name voor
de zwemschool.
De heer Lammertsma heeft weer een
geheel andere taak.
Was „Yske” de man van het zetten,
„Jeen” de man van het drukken, „Ber-
tus” is de man, die tweemaal per week
voor zijn brood een moeilijke puzzel op
heeft te lossen en daar steeds in slaagt.
Naast veel ander werk, o.a. zetwerk
voor advertenties enz., is hij de man,
die de „opmaak” van onze krant ver-
Thans ook Russische troepen op Pool8
grondgebied.
Duits vliegtuig op Ameland aangehou*
den. De bemanning geïnterneerd.
Officiële opening van het militair tehuis
te Zurich.
Benoemd tot burgemeester van Hemelet
Oldephaert en Noordwolde de heer R.
Reitsma.
Ook Canada verklaart Duitsland de oor
log.
Warchau is nog steeds in handen der
Polen.
Sa’n kening hat géns klanten
Pertret yn alle kranten
Neffens Sigeunerstyl.
Hy lit him echt net lije
Kin rynsk it houlik wije
En héldt de lege skyl
Hwant in pear dagen letter
Waerd it net helte better
Hoe hat soks mogelik west?
Hwa dy’t it sa bryk dreamde
De kening, de forneamde
Petalo yn arrest
Hwa docht der ea sa’n hael nou
As Hear Koka Petalo
It fomeamd Sigeunerhaed
Bruiloft, tüzenen gasten
Rekkenje net mei kosten!
Stel elkien yn it skaed
In kening lit ’t breed hingje
As houliksbannen stringje
Set hy in stevich miel
It bier moat brüzjend streame
It spek fan barchjes leane
Sêd, sünder droege kiel
2e week september 1939
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Neat sa wis
as it Onwisse
Hwerom waerd hy ophelle?
Wel, niks to flot bitelle
Hwa flüstert fan fellyt?
De kening yn ’e knipe
Nimmen kin ’t him bigripe
Dit is wol de raerste fyt
Moat sa’n man püdtsjeplakke
Hat hy it to bünt makke?
Dan is men lilk de klos
Né’t saekje komt yn kannen
Kom klap bliid yn ’e hannen
De kening rint wer los
loiswards Nieuwsblad
zorgt. Ja zeker, het zijn niet alleen de
dames, die hun „make up” hebben, ook
een krant moet deze schoonheidsbehan-
deling ondergaan. Elke pagina is een
avontuur. De foto’s en cliché’s, de tus-
sen-tekst-advertenties en de versjes, de
vaste rubrieken en de losse artikelen
moeten hun plaats hebben. Elke pagina
moet, zal het goed zijn, een zeker even
wicht vertonen en mag niet rommelig
zijn.
Door de koppen 2 of 3-koIoms te ma
ken, berichtjes in een kadertje te plaat
sen, bepaalde rubrieken een vaste plaats
te geven enz., krijgt een blad iets eigens.
Men zou het hem zo niet aanzien, maar
de heer Lammertsma heeft iets in zich
van een kunstenaar. Het moet „staan”.
En als het niet staat, als het artistiek
niet verantwoord is heeft hij een slechte
dag en helaas is dit soms onvermijde
lijk, een krant is nu eenmaal niet van
elastiek. Er kan precies zoveel in, niet
meer, niet minder. Telkens is het weer
passen en meten en denken om duizend
dingen. Verantwoordelijk werk.
Deze drie mensen, werkers aan boek
en blad, zijn zaterdag j.l. even naar vo
ren gehaald en (overigens buiten hun
medeweten om) meenden wij goed te
doen ook hier iets van hun anonimiteit
weg te nemen. Geheel volgens de wens
van de directie willen we dit doen met
op de achtergrond, bij wijze van decor,
het 45-jarig zakenjubileum. Er zal nog
gelegenheid genoeg komen om daar na
der bij stil te staan.
Ingewijden weten hoe er Intens wordt
gewerkt aan een ingrijpende verbouwing
en reorganisatie, nu van het kantoor
complex, straks ook van winkel en wel
licht van drukkerij.
Later hierover meer. Nu, na het feest,
nog eens, we menen aan ook namens
onze lezers, onze gelukwensen met dit
meer dan dubbele jubileum.
gaan en hij zou dit ook zeker doen, als
de kievitten net als de kippen, het ge
hele jaar eieren gingen leggen. Hij is
n.l. een verwoed en deskundig eierzoe-
ker en daardoor natuurliefhebber en
man van de Vogelwacht, in welk ver
band hij zelfs op provinciaal niveau zijn
woordje meespreekt. Op en top Fries
was hij in zijn woonplaats ook lange
jaren de stuwende kracht van het Frie-
as 70.000 kilo, dan mear as 60.000 kilo
en de léste mei mear as 50.000 kilo mol-
ke. Der binne dus kij by, dy’t mear as
trije ton büter yn har libben jown haw-
we. It is hast net to bigripen. Mar ek
by de oare rubriken wurde hyltyd wer
bipaelde easken steld oan de produksje,
oars kinne se net meidwaen. De tiid, dat
in kou of bolle allinnich op syn
eksterieur keurd waerd, is al lang foar-
by. It giet nou om beide eigenskippen:
in fikse produksje en net minder om in
sterk en moai uterlik.
De twa greate foroaringen, dy’t sünt de
oarloch trochsetten hawwe, binne de K.I.
en de melkmasine. De measte kij wurde
drachtich via de K.I. dy’t yn Fryslén
17 forienings telt, dy’t yn fjouwer blok
ken gearwurkje mei de ütwikseling fan
sperma. Dêrneist is der jit in partiku-
liere K.I. dy’t ek in peartüzen kij bi-
hannelt, diels ek mei sperma üt it N.R.S.
gebiet, en it Frénske foksintrom yn
Douai. Dêrfoaroer is ek sperma üt Frys
lén eksporteard nei Suriname, Nij Gui
nea en West Dütsklén en dit sil yn de
takomst him wol fierder ütwreidzje, nou
't men via djipfries-methoades it sperma
langer virulint hélde kin. De fokkerij hat
troch dizze Ontwikkeling in hiel oar ka
rakter krige. Hwant dizze sterke K.I.-
forienings binne yn steat in bulte jild op
it kleed to lizzen foar de alderbêste die
ren. Der wurde op it heden sahwat 250
bollen brükt troch de K.I. en dêrmei bin
ne mear as 175.000 kij bitsjinne. It seis
hélden fan in bolle wurdt folie minder
dien en dêrmei is de fraech nei in knap
pe bolle foar net to folie sinten tige for-
De kening sit mei great fortoan
Wer bras op syn Sigeunertroan
PYT
Hjoed, moarn en oaremoarn wurde
Ljouwert de jubileumkeuringen hélden
fan it Frysk Rundvee Stamboek, dat
sünt 1879 bistiet en hwerfan op it heden
de helt fan de Fryske boerestén lid is.
Fryslén is de iennichste provinsje, dy’t
in eigen stamboek hat, de oaren binne
allegearre forienige yn it Nederlands
Rundvee Stamboek (N.R.S.De wich
tige bislissing om foar Fryslan in eigen
apart stamboek to hélden hat in greate
woldied west foar it eigen gewest. Net
allinnich, dat nou it Stamboekhüs yn
Ljouwèrt it hert fan de fokkerij bliuwe
koe, alhiel yn eigen hannen en fan eigen
minsken bistjürd, net allinnich omt de
Bollekeuringen yn maeije nationael en
ynternationael de minsken nei Fryslén
bringt en net de Friezen nei Utert of
Ommen, net allinnich, dat de materiële
foardielen fan it stamboekwêzen nou yn
eigen provinsje bliuwe, it is foaral it feit,
dat dit eigen stamboek it ynstremint
bliuwe koe fan de Fryske fokkers en de
Fryske boer, hwermei hja, sünder oare
biningen, de bilangen fan it Fryske fé
alhiel tsjinje koene, dat net genöch
weardearre wurde kin. Hwant Fryslén
is op dit gebiet de primus inter pares, de
earste ünder de oaren. De feiten wize üt,
dat de Fryske bollen en kij rounom yn
Nederlén de fokkerij dêrre omheech
bringe, dat in oergreat diel fan it Ne
derlands Rundvee Stamboek fan Frysk
komóf is. Yn in bikend learboek oer
fokkerij stiet dan ek to lézen: Zonder
twijfel is Friesland het topgebled van
de fokkerij van het zwart „bonte melk
vee”. Sa is it gelokkich oant hjoed de
del ta en sünder mis sille de trije fok-
dagen yn Ljouwert tüzenen bilangstel-
lenden lüke nei de Friesland-hallen fan
de haedstêd.
De earste dei, dus hjoed, komme de kij.
Net allinnich om keurd to wurden nei
har uterlik, mar ek nei har prestaesjes.
De earste rubryk lit de bisten sjen, dy’t
in kontrolearde produksje hawwe fan
mear as 50.000 kilo molke en hjirby bin
ne dan wer fjouwer öfdielingen. De ear
ste dêrfan lit de kij sjen mei mear as
80.000 kilo molke, de twadde mei mear
se dorpstoneel en als volksman fungeert
hij als nieuwscorrespondent voor Nij-
land en omstreken.
Maar dit zijn slechts enkele facetten.
Wat het AJO-werk betreft heeft de heer
Sandstra verschillende functies in het
bedrijf gehad. Tot en met de veertiger
en het begin van de vijftiger jaren was
hij de man, die het nieuws, de Martiny
toer, de hoofdartikels en de feuilletons
van ons blad op de zetmachine uittikte.
Neemt u een Fries boek in handen uit
die periode, of dat nu „De Gouden
Swipe” of „De wylde Boerinne” was,
tien tegen één dat het Sandstra is ge
weest, die de letters één voor één en
regel vor regel op het toetsenbord heeft
aangeslagen.
En krijgt U nu dit blad in Nieuw-Zee-
land, de V. S., Canada of Zuid-Afrika,
het adresbandje is door Sandstra ver
vaardigd.
Over boeken gesproken. Ook de heer J.
Meijer weet hiervan mee te spreken, al
is het op een heel andere manier.
Was de heer Sandstra zetter, de heer
Meijer is drukker. Vooral het kleuren-
drukwerk is zijn specialiteit. De boeken,
déstijds door Sandstra, thans door un-
Zaterdag j.l. was de drukkerij en uitgeverij A. J. Osinga N.V. gesloten. Op zich
zelf niets abnormaals, want in feite is dat, wat betreft de drukkerij enz., sedert
geruime tijd Iedere zaterdag het geval. In de regel ziet het personeel elkaar zo'n
vrije zaterdag niet of weinig. De één gaat vissen, de ander kaatsen, een derde
dammen of kaarten, elk heeft zo zijn hobby. Maar dat ook de boekhandel gesloten
was, heeft menigeen bevreemd. En het was ook uniek, misschien wel de eerste
maal in 45 jaar. Welnu, daar heeft U meteen de verklaring: Er was op deze dag
een jubileum te vieren en dit werd gedaan op originele wijze.
De hobby’s van het perasoneel schoten er niet bij in. Tijdens de zeer geslaagde
en door het mooie septemberweer wel erg begunstigde bootreis over de
Friese meren is er gehengeld, gevoet- en gehandbald, gedamd en gekaart dat
het een lieve lust was. Alleen degenen, die gewend waren hun tuintje te wieden
of hun brommer of auto te poetsen, kwamen niet aan hun trek, maar rouwig
was daar niemand om
I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur
Ï05157)
30
I
familiebedrijf werd omgezet
Naamloze Vennootschap.
Vijf en veertig jaar is in een mensen
leven een lange periode en het feit, dat
de heer A. J. Osinga Sr., oprichter van
dit nog steeds groeiend en zich telkens
meer aan moderner eisen aanpassend
bedrijf, dit jubileum met zijn echtgenote
nog mee mocht maken en dat als iemand
die de vitaliteit mag bezitten nog tot
in de kleinste onderdelen van deze veel
zijdige zaak mee te leven en deze te
stimuleren, gaf aan deze dag een bijzon
der cachet.
Er was misschien alle reden geweest de
deuren wagenwijd open te zetten en het
nationale rood-wit-blauw, de Friese
pompeblêdden en het Bolswardse geel
zwart van de gevel te steken. Er was
aanleiding geweest tot het houden van
een grootscheepse receptie en de bloe
men en toespraken, de telegrammen en
felicitaties waren zeker gekomen.
Men heeft evenwel van de zijde van
de directie dit alles niet gewenst. Het
feit is in alle stilheid en bescheidenheid
herdacht, zó stil en bescheiden zelfs,
dat wij memoreerden het al de
boekhandel deze gedenkwaardige 5de
september gesloten was.
De directie heeft en deze geste werd
zeer gewaardeerd deze dag alle aan
dacht geschonken, niet in de eerste
plaats aan het eigen jubileum, maar
aan dat van de drie medewerkers, de
heren Y. Sandstra, L. Lammertsma en
J. Meijer.
Hün namen stonden op de frontpagina
van de menukaart en daarmee was het
gezellig samenzijn des avonds in hotel
„De Wijnberg” ter hunner ere, zoals
trouwens de gehele dag, al kwam dit
pas des avonds tot uiting.
Dat het AJO-bedrijf óók 45 jaar be
stond was slechts bescheiden aange
geven met in een hoekje op een binnen-
pagina van genoemd drukwerk de
woorden 1919-1964 ’t Ark Jimmeroan
Opskerpjend, de zinvolle zinspreuk van
de N.V.
Het is dan hier ook niet de plaats over
het AJO-jubileum uit te wijden, het zou
geheel tegen de wens van de directie
zijn, zoals misschien zelfs dit artikel in
druist tegen de wens het jubileum zo
onopgemerkt mogelijk voorbij te laten
gaan.
Hoe dan ook, het feit dat de heer A. J.
Osinga Sr. „de baas” de drie jubilaris
sen persoonlijk toesprak en met zijn
echtgenote deze avond meemaakte, werd
bijzonder op prijs gesteld.
Er werden veel lovende woorden aan ’t
adres van de 3 jubilarissen gericht, na
derhand ook namens het personeel.
Met lege handen gingen ze ook niet naar
huis. Namens de directie werd hen een
enveloppe met inhoud aangeboden, na
mens het personeel een waardebon.
De meeste lezers van ons blad hebben
in de loop der jaren van het werk van
de drie jubilarissen op velerlei wijze
kunnen genieten, al werken z(j in de
anonimiteit en wordt er vaak niet bij
nagedacht.
De heer Y. Sandstra van Nijland is wel
de nestor van het drietal. Eigenlijk zou
hy al lang met pensioen moeten zijn ge-
Vijf en veertig jaar is thans de A.J.O.-
zaak in Bolsward gevestigd. De zaak
zelf is echter veel ouder. Men kijke
slechts naar het klinkende cijfer, dat
het aantal jaargangen van ons blad aan
geeft, toegegeven dat het vroeger onder
een andere naam verscheen. Maar het
was dan toch in 1919, dat de heer A. J.
Osinga van Sneek de zaak èn ’t nieuws
blad van de heer P. de Jong overnam.
En niet alleen de zaak en de krant,
ook een groot gedeelte van het perso
neel.
Welnu, van dit personeel is thans nog
een drietal in dienst van het AJO-be
drijf, dat in de loop der jaren van
in
Hwat hat (jabe Skroar
mindere. In stamboeker, dy’t him net
bysünder ütleit op de fokkerij en hwat
yn de middenliny sit, hat dêrom folie
minder kénsen krige as eartiids. Oan de
oare kant is it foar de ütrinners folie
lukratiever wurden. De bruorren Knol üt
Hartwert soene jo der wol mear fan for-
telle kinne.
Dêrom kin men forwachtsje, dat it
moarn, woansdei, bysünder drok wurde
sil yn Ljouwert as de bollen keurd wur
de. Dan wurde ek de measte bütenlan-
ners forwachte. In bysünder moaije ru
bryk is oan de ein fan de dei as de groe
pen fan bollen mei minstens seis soan-
nen foarbrocht wurde.
En dan de léste dei, dus tongersdei, de
dei fan de kolleksjes. Dan komme de
echte fokkers nei foaren, hwant dan
moatte der fikse oantallen öfstammelin-
gen fan ien bolle toand wurde. Dochs ek
lytsere groepen fan trije of fjouwer bis
ten komme oan bar as it om memmen
en dochters giet.
Der is gjin mis op, dat dizze fokkers
dagen in great sukses wurde as it waer
hwat meiwierret. En yn de nije Fryslén-
hallen hoecht men ek net bang to wê-
zen foar in buoi, hwant men is ünderdak.
Dat oan de organisaesje fan trije sokke
dagen foar de bistjürders, karmasters en
net it minst de fokkers seis in heap
wurk en géns drokte forboun is, dat is
maklik to bigripen. Mar it giet op it lést
om it fé, dat rounom yn 'e wréld bikend
stiet as it béste molk-fleistype, dat ear-
ne to finen is. En dat is sa’n machtich
bisit, dat it dizze jubileumtentoanstelling
dübel en dwers fortsjinr.et. Tj. de J.
Sw -v H
L..
Sty
