Zojuist sprak H.M. de Koningin
de volgende troonrede uit:
Br -
Fan de Marlinytocr
es
A
Zilveren filmpj
TIMEN
Drama in Sneek
Man doodt eega
met dolkmes
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Hwat hat (jabe Skroar
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
i;
I I
Mè >2?
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1964
!03e JAARGANG
No. 71
Bevrijding in troonrede herdacht
de
PYT
DE SIMMER FAN 1961
De
Tj. de J.
Advertentieprijs: 15 cent per tnm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
de regering noodzakelijk zijn, dat de stij
ging van de nationale bestedingen in be
langrijke mate achterblijft bij die van de
produktie. Naast de verdere doorwer
king van de beperkende maatregelen die
de regering reeds heeft genomen, draagt
ook de toenemende schaarste aan mid
delen op de geld- en kapitaalmarkt tot
deze aanpassing bij. De invloed hiervan
op de investeringen wordt thans merk
baar.
De regering acht het echter ongewenst,
dat het evenwicht te eenzijdig langs mo
netaire weg wordt afgedwongen. Om de
ze reden is de rijksbegroting voor 1965
zodanig opgesteld, dat van de rijksfinan-
KONING OLAV ZIET NACHTWACHT
By de Nachtwacht, premier Mr. V. G.
M. Marynen, Mr. Th. H. Bot, minister
van O., K. en W., Koningin Juliana,
Prins Bernhard, die kennelijk 'n grap
je maakt tegen Koning Olav.
In machtige bounsmaet
is gefaerlikcr as in minmachtige
fijan
3e week september 1939
Abonnementsprijs f 2 **0 per kwirttt!
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Trappe, trappe, trappel
Soe de feint 't ’em lappe?
Fül de striid oanboun
Hwant ek de rivalen
Ha har idealen
Dat wit Timen Groen
Trappe, trappe, trappe
In wraldtitel snappe
It davert fier yn ’t roun
Doarpsgenoaten tinke
Lit him dochs ütblinke
Hoop op Timen Groen
Hoop waerd net biskamme
De amateur krige namme
Sportheld fan Parys
Follegea, ’t lyts doarpke
Hat ’t optein biharke
Elk waerd 't tankber wys
Dy’t him eftersieten
Op ’e tosken bieten
Makke Timen lyts
Wraldkamioenskip binnen
Lokwinsk by ’t oerwinnen
Kening fan ’e fyts
Kening mei de kranse
Nije stjerren glanzje
Oan ’t sportfirmamint
Aenst jitris lofsjonge?
Toant in fryske jonge
Yn Tokio talint?
Is hy it by machte?
It moat stil öfwachte
Nimmen wit hoe’t ’t rint
Der binne mogeiikheden
Parys stimt tofreden
Timen bliuwt presint
Trappe, trappe, trappe
“ulde, hantsjeklappe
Hoop krige fêste groun
Fryslan kin meitelle
Sil it goud aenst helle?
Set troch, Timen Groen
Bolswards Nieuwsblad
Wymbritseradeel.
boer-wêzen, nea sokke opbringsten mei-
makke hie. De skuorre, hwert hy ds
jirapels biwarre, koe se net halde, hy hie
op it hiem in fikse bult meitsje moatten
om er plak foar to finen. It lan skynt
net ophalde to kinnen fan jaen en jitte-
ris jaen, de kuilbulten binne net mear
to tellen, op party hiemen liket it wol
sa’n Indyske kampong mei greate,
swarte of wytbiklaeide hutten. Doe’t wy
snein in ritsje makken troch Gaesterlan
seach ik op it Bakhüster heech de grei-
den lizzen as yn de moaiste maeijepronk
ien sé fan glanzgjend grien. Ek de weet,
de hjouwer, it koarn wiene swier fan
sied. Der binne bouboeren, dy't 37, 38
sek weet fan it pounsmiet terskje, alles
moai droech en hurd sa as komselden
bart. En it moaije fan dizze simmer is,
dat it moaije waer ófwiksele is fan ta
kelde reindagen, sa dat it spul net for-
droege is as yn oare hjitte simmers
meast barde. De greate foardielen fan
sok waer binne rounom to finen, der bin
ne mear nije huzen boud, der koe mear
oan de wegen dien wurde, de diken wie
ne skjin en hurd, de reden skjin, droech
oan alle kanten wierre it mei. As der ien
skaedkant wie, dan soe men it sykje
moatte yn it feit, dat er foar dizze by-
sünder rike rispinge winlik fierst to min
folk biskikber is. De greidboeren, dy’t
foar it oergreate diel op eigen folk oan-
wiisd binne, hawwe dértroch ek in tige
drokke simmer hawn en hawwe dat nou
noch. Dértroch bliuwe by party de lan-
wurksumheden wol ris to lang lizzen.
Hwant elk kin it sjen, dat it greppeljen,
mar bileaven it hekkeljen en sleatten
Leden der Staten-Generaal,
In mei 1965 zal het twintig jaar geleden zijn, dat Nederland werd bevrijd.
Veel van hetgeen gedurende v(jf zware oorlogsjaren was vernield of beschadigd,
is in deze periode hersteld. Dank zij gezamenlijke inspanning en groeiende
welvaart werden belangrijke vernieuwingen tot stand gebracht. Het geestelijke
en culturele leven kregen weer ruime kansen tot ontplooiing.
Zij, die de jaren voor de tweede wereldoorlog hebben gekend, zullen soms terug
denken aan die moeilijke tijd, toen maar weinig mogelijk was van wat nu wer
kelijkheid is geworden. Grootse plannen zijn in alle sectoren van het maat
schappelijk leven verwezenlijkt of nog in uitvoering.
De plaats van ons Ryk temidden van de volkeren en de verhoudingen binnen 'iet
Koninkryk verschillen in belangrijke mate van die van voor de oorlog. Byna tien
jaar geleden werd in het Koninkryk een nieuwe rechtsorde gevestigd. De begin
selen, die daaraan ten grondslag liggen, hebben hun waarde bewezen.
Met België en Luxemburg kwam een nauwe samenwerking tot stand. Opgeno
men in het Atlantisch bondgenootschap zien wij uit naar de niet slechts eco
nomische éénwording van Europa; een éénwording volgens democratische
beginselen, van een Europa, dat meer omvat dan de zes landen, die thans reeds
verenigd zijn in de Europese Gemeenschappen.
dichter Douwe Tamminga hat ien
fan syn moaiste fersebondels as titel
meijown: „It griene jier”. Mei in fariant
op dizze titel soe men mei rjucht sprek-
ke kinne fan: It rike jier 1964. Sok in
ütsünderlik moaije simmer is üs yn gjin
tiden biskikt en jit alle dagen bringe nij
geniet. As men de lansdouwe trochrydt
fan klaei nei fean, fan bou nei greide, it
is rounom ien wielde fan groei, ien ryk-
dom fan rispinge en opbringst. In bou-
boer üt de Dokkumer omkriten fortelde
dizze wike, dat hy yn syn 35 jierrich
ingesteld. Een daartoe strekkend wets
ontwerp zal u eerdaags worden aange
boden.
Voor het ruimtelijke ordeningsbeleid is
de steeds verdergaande verstedelijking
van ons land ’n centraal vraagstuk ge
worden. De regering ziet het als haar
taak tot nieuwe activiteiten te inspire
ren en medewerking te verlenen aan het
zoeken van de op de toekomst bereken
de oplossingen.
Bij de vernieuwing van het privaatrecht
neemt het ondernemingsrecht een be
langrijke plaats in. Na kennisneming
van het in het najaar te verwachten
rapport van de commissie, voor dit on
derwerp ingesteld, zal de Regering haar
standpunt bepalen. Wettelijke maatre
gelen worden voorbereid tot afschaffing
van het preventieve overheidstoezicht
op verenigingen.
De Regering acht een gedachtenwisse
ling in brede kring over een herziening
van de Grondwet van belang. Zij zal
daarom de publikatie van een proeve van
een nieuwe Grondwet bevorderen.
De belangrijke plaats van de weten
schap in de maatschappij van heden en
haar betekenis voor het toekomstig wel
zijn van ons volk maken het gewenst
het gebruik van de beperkte mogelijk
heden beter te coördineren. De Regering
wil daarom overgaan tot instelling van
een Raad voor het Wetenschapsbeleid.
Een wetsontwerp terzake zal U binnen
kort bereiken.
De eerste fase van de werkzaamheden
voor de invoering van de wet op het
voortgezet onderwijs kon binnen het ge
stelde schema ten uitvoer worden ge
bracht. De regering vertrouwt, dat in
het komende jaar het overleg over de
uitvoeringsmaatregelen tot een voorlo
pige afronding kan komen.
Na de verschijning van het rapport der
Pacificatiecommissie over de bezetting
van het tweede televisienet zal op kor
te termyn een ontwerp van een nieuwe
omroepwet aan u worden voorgelegd.
De regering staat op het standpunt, dat
voor de toelating tot het omroepbestel
en ten behoeve van de verscheidenheid
der programma’s de nieuwe technische
mogelijkheden zoveel mogelijk dienen te
worden benut. Zij streeft ernaar spoedig
een oplossing te vinden voor het vraag
stuk van de reclame in radio en tele
visie. Indien de gunstige proefresultaten
worden bevestigd zal een aanvang wor
den gemaakt met de invoering van een
landeiyk centraal antennesysteem.
Moge God U, leden van de Staten-Gene
raal, in het komende parlementaire jaar
de wijsheid en de kracht schenken om
in vruchtbare samenwerking met de
Regering die beslissingen te nemen, die
ons Koninkrijk tot zegen strekken.
Ik verklaar thans de gewone zitting der
Staten-Generaal voor geopend.
15 september 1964.
Duitse- en Russische troepen ontmoet
ten elkaar op Pools grondgebied. War-
chau verdedigt zich nog steeds. De Ro-
meense minister-president vermoord.
20 jaar burgerluchtvaart in Nederland.
Opening rusthuis Thabor te Sneek. De
openingsrede werd uitgesproken door
Prof. Dr. J. R. Siotemaker de Bruine.
sei, dat dit wol tafalle soe. Faeks de
earste moannen hwat, sei er, mar dat is
gau oer. Nou, it is net oer en it giet ek
net wer oer. Hwant in bern kin neigean,
dat as de prizen yn it algemien trije,
fjouwer of fiif kear sa heech wurde, dat
dan l&n en pleatsen net gelyk bliuwe
kinne. Dat bistiet net. In goede pleats of
goed lê.n hat yn jild ütdrukt, nou in he-
gere wearde as foarhinne en soks keart
men net mei ministeriële forhalen. En
men hoecht ek net folie ynsjoch to haw-
wen om to bigripen, dat dizze hegere
prizen by keapjen, op den dür ek troch-
wurkje yn alle oare forhüldingen.
De rêstige posysje fan de hierder fan de
neioarlogse jierren bliuwt sa net omt der
in sterk forban is tusken hier en keap.
Soms oppenearet him dat, trochdat de
hierder in diel fan de lésten foar syn
rekken nimt, yn folie gefallen ek troch
dat hy in great diel fan it ünderhald of
de fornijing bitellet yn wer oare gefal
len trochdat er bipaelde gunsten foar
oer steane, mar keare docht men dat op
den dür net. En hwert de hierdeboer ti
ge bilang hat by in goede rjuchtsposysje
en frij praten foar groun- en pachtkea-
mer, der soe it in ding fan bilang wêze
as oer de bisteande hiernoarmen en har
forhülding ta de keapprizen en it ge-
maek, ris in iepen disküsje komme koe.
Wy binne nou dochs al sa lang de oar-
lochstiid foarby, dat de swarte prizen ris
in kear forgoed üt wêze moasten. Dy bi-
djerre it folkskarakter en spylje de do-
geneaten yn ’e kaert.
Het Atlantisch verdedigingsstelsel blijft
voor het behoud van onze vrijheid en
de wereldvrede onmisbaar. Het is nood
zakelijk, dat tussen de Atlantische sa
menwerking en de Europese integratie
een nauw verband wordt bewaard.
De Regering zal zich ook in het komen
de jaar inspannen voor de voltooiing en
de uitbreiding van de Gemeenschappe
lijke Markt en voor de versterking van
de structuur van de Europese Gemeen
schappen. Vergroting der bevoegdheden
van het Europees parlement acht zij
noodzakelijk.
Op verscheidene terreinen wordt in de
Europese Economische Gemeenschap
voortgang gemaakt met de ontwikke
ling van een gecoördineerd of gemeen
schappelijk beleid, ondanks tegenstellin
gen tussen de deelnemende landen.
De voorbereiding van het gemeenschap
pelijke vervoerbeleid stuit op moeilijk
heden. Tot dusver heeft het Neder
landse standpunt nog onvoldoende in
stemming gevonden. De Regering zal
waken voor de belangen die hier niet
slechts voor Nederland, maar ook voor
de Gemeenschap als geheel op het spel
staan.
Bij de voorbereiding van de gemeen
schappelijke handelspolitiek zal de Re
gering vooral pleiten voor verdere vrij
making van de internationale handel.
Grote waarde hecht zij aan het wel
slagen van de onderhandelingen over ’n
algemene vermindering van invoerrech
ten en andere handelsbelemmeringen.
In deze zogenaamde „Kennedy-ronde”
zal zij ijveren voor een passief optreden
van de Europese Gemeenschap.
Het is verheugend dat in het internatio
nale overleg de problemen van de ont
wikkelingslanden steeds meer aandacht
krijgen. De wereldhandelsconferentie
heeft uitdrukking gegeven aan het
groeiende inzicht, dat er een directe re
latie bestaat tussen ontwikkeling en
handel; een inzicht dat ook aan het Ne
derlandse ontwikkelingsbeleid ten goe
de zal komen. Aan het bilaterale ele
ment in de hulpverlening zal enige uit
breiding worden gegeven; activiteiten
van het bedrijfsleven in bepaalde ont
wikkelingslanden kunnen daardoor ge
stimuleerd worden. Onverminderd blijft
het beleid gericht op vergroting van
de ontwikkelingshulp en een meer doel
matige aanwending van de hiervoor be
schikbare middelen.
Het verheugt de Regering, dat een be
tere verstandhouding met Indonesië tot
stand kwam. Een geleidelijke uitbrei
ding der culturele en economische sa
menwerking alsmede van de technische
hulpverlening ligt in het verschiet.
Het sociaal-economische beleid der re
gering is thans bovenal gericht op het
bereiken van ontspanning op de arbeids
markt, het herstel van het evenwicht op
de betalingsbalans en het voorkomen van
nieuwe kostenstijgingen. De vraag naar
arbeidskrachten overtreft reeds gedu
rende enige jaren in belangrijke mate ’t
aanbod; een verschijnsel dat zich in de
Europese Economische Gemeenschap
vrij algemeen voordoet. Mede als gevolg
van de omvangrijke loonsverhogingen
aan het begin van dit jaar namen de be
stedingen krachtig toe. Dit heeft geleid
tot een groot tekort op de betalingsba
lans en tot een opwaartse druk op de
prijzen. Indien deze inflatoire ontwikke
lingen voortduren, gaan zij ernstig ge
vaar opleveren voor het groeitempo van
onze economie op langere termijn.
Om de genoemde doelstellingen te ver
wezenlijken zal het naar het oordeel van
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V., Eolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
vraagstuk der verdeling van de vermo-
gensaanwas in de onderneming. Even
eens zal zij aan de Raad nader advies
vragen omtrent een aantal beleidsvra
gen op het terrein van de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie en onderne
mingsraden.
Ter versterking van de positie van het
midden- en kleinbedrijf zal het beleid
mede gaan omvatten de subsidiëring der
individuele voorlichting.
In de landbouw voltrekken zich ingrij
pende structurele wijzigingen, die een
grote inspanning van het agrarisch be
drijfsleven vergen. De regering zal deze
ontwikkeling met een veelomvattend
structuurbeleid blijven ondersteunen.
De regering heeft maatregelen in over
weging ter versterking van de concur
rentiekracht van de visserij.
De bouwnijverheid vertoont een verheu
gende expansie. De regering blijft, bin
nen de eisen door de sociaal-economi
sche omstandigheden gesteld, streven
naar een verdere opvoering van de pro
duktie, in het bijzonder die van wonin
gen. Bij het thans bereikte produktiepeil
moet het mogelijk worden geacht, dat in
1964 meer dan 95.000 woningen gereed
komen. Voor 1965 zal het beleid gericht
zijn op het in uitvoering nemen van
95.000 tot 100.000 woningen, af gezien
van de zogenaamde vrijetijdsbouw. Ra
tionalisatie en industrialisatie van
woningbouw, alsmede continuïteit in de
produktie, zullen worden bevorderd.
Zowel om economische redenen als uit
een oogpunt van verkeersveiligheid is ’t
nodig de vernieuwing en uitbreiding van
het rijkswegerinet te versnellen. Voor de
periode van 1965 tot en met 1970 heeft
de regering hiervoor een programma op
gesteld. Financiering zal voor het groot
ste gedeelte plaats vinden uit de alge
mene middelen. Om het gewenste tem
po in de uitvoering te bereiken zullen
door de weggebruikers extra gelden
moeten worden opgebracht. Ter verze
kering van de continuïteit zal voor de fi
nanciering een rykswegenfonds worden
Tijdens een hooglopende ruzie heeft de
46 j. fabrieksarbeider H. T. uit Sneek
zijn 41 jarige echtgenote Anna F. van
het leven beroofd door haar meer dan 15
steken toe te brengen met een dolkmes.
De vrouw, moeder van 8 kinderen, over
leed ter plaatse. De dader wandelde naar
het politiebureau en meldde zich daar
met de opmerking: „Ik heb mtfn vrouw
gestoken”, aldus hedenmorgen de Tele
graaf.
De steekpartij was het dramatisch einde
van een gestrand huwelijk. Zes weken
geleden had Anna F. de knoop doorge
hakt en de woning van haar man ver
laten met medeneming van haar kinde
ren, van wie de oudste 16 en de jongste
2 jaar is. Zij zocht haar toevlucht by ’n
vriend in de Tweede Badhuisbuurt in
Sneek.
Gistermiddag liep H. T. daar het lage
woninkje in 't stille doodlopende straat
je binnen. Hij trof zijn vrouw alleen aan
met haar jongste kind. De vriend, J. de
J., een timmerman, was naar zijn werk,
de oudere kinderen waren naar school.
In het donkere gangetje ontstond een
twistgesprek en dit liep zo hoog, dat T.
een mes trok en zijn vrouw daarmee
aanviel. Gillend rende de vrouw de
straat op, maar T. bleef blindelings toe
steken. Dodelijk in borst en rug getrof
fen, zakte de vrouw op straat stervend
ineen.
Na zijn gruwelijke daad stapte T. met
zijn bebloede kleren naar de politie. On
derweg wierp hij het mes in het water
van de Badhuisgracht.
Aan de voorbereiding van verdere wet
telijke maatregelen die samenhangen
met de invoering van de arbeidsonge-
schiktheids-verzekering wordt met
kracht gearbeid. De regering blijft stre
ven naar de totstandkoming van een
volksverzekering voor zware geneeskun
dige risico’s, die vooral door haar
bredere financiële grondslag aan de
gezondheidszorg een nieuw perspectief
zal kunnen geven.
Een nota over het beleid inzake de volks
gezondheid is in voorbereiding.
De regering zal aan de Sociaal Econo
mische Raad advies vragen omtrent 't
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
ciën een remmende werking op de con
junctuur uitgaat. De uitgaven van de
lagere overheid mogen eveneens maar in
beperkte mate toenemen. Ook voor het
particulier verbruik is matiging gebo
den. Met het oog hierop en om nieuwe
kostenverhogingen zoveel mogelijk te
voorkomen, zal een loonstijging in het
komende jaar binnen nauwe grenzen
moeten blijven. Voortzetting van ’t prijs
beleid is mede daarom noodzakelijk. De
regering zal het toejuichen, wanneer
door toepassing van bestaande vormen
van winstdeling niet leidend tot be-
stedingsverruiming doch gericht op be
zitsvorming de welvaart der werk
nemers bevorderd kan worden.
In deze opzet past de voorwaarde die ge
steld is ten aanzien van het tijdstip van
de invoering van de voorgenomen be
lastingverlaging. In deze opzet past
eveneens de wijze van financiering van
de optrekking tot een sociaal minimum
van de uitkeringen krachtens de Alge
mene Ouderdomswet en de Algemene
Weduwen- en Wezenwet.
goed djip skjinmeitsjen der to folie op
oer sjit. Hiel hwat sleatten sitte oan 'e
kop ta fol mei reid en rommel en dat
moast der dizze moanne winliken dochs
üt. Men kin forwachtsje, dat er yn dizze
tiid fan it jier ek reinige riten komme
sille en dan is sok wurk folie minder en
swierder. It bütewetter set dan op en
de üttrape sleatkanten, dy’t fordwine
moasten, halde har dan biskül. Komt
men der net oan ta, dan soe it leanbi-
driuw ütkomst bringe, hwant foar de
winter is it needsaeklik, dat it wetter
goed fuortkomme kin. Hoe droeger de
lünnen winterdeis lizze, hoe better foar
de kommende frucht en de gearstalling
fan de seadde.
Mar ek ekonomysk wie it in treflike
simmer, de molkpriis wie in stik better
as it oare jier, de féprizen lizze wer
heech en de hieren navenant tige ge-
skikt. De noarmen foar it losse lên bin
ne yn de léste jierren net folie foroare,
allinnich de pleatsen moatte al hwat
mear hier dwaen, nou ’t de hierwearde
dêrfan langer yn trijen takseard wurdt.
Sa’t de measten wol witte, wurdt earst it
lün skatten dêrnei de bidriuwsgebouwen
dus büthüs skuorre en hokken en dêr
nei it wenhüs of wengedielte. Dit bi-
drach jowt dan de bruto hierwearde en
dêr wurde de lésten, dy’t de hierder bi
tellet, wer óflutsen. Dat is dan it bidrach
hwat de hierder bitelje moat.
Sünt de keapprizen fan lan en pleatsen
frij binne, is de priis fan lan en pleatsen
.tige oproun. De minister praet der net
mear oer, mar hy wie fansels glêd mis,
doe’t hy by de bihanling fan dizze saek
